llel Land van lleusden en Allena, de Langstraat en de Bonnnelerwaard. Brieven uit Amsterdam. FEUILLETON. Kunstenaars-Eer. Uitgever: U. J. YEIERMAX, Heusden. M 1235. ZATERDAG 9 SEPTEMBER. 1893. VOOR Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG. ^Abonnementsprjjs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrgdagmer- gen ingewacht. Van de kermis met haar bekenden nasleep big ven we gelukkig verschoond, maar de tweede natuur, die gewoonte heet, wil dat we toch eens uitgaan op de aloude Sep temberdagen. Dat is zoo diep geworteld dat dienstmeiden in die maand recht hebben op éêc 'jen dag en de werklui dien er ook afnemer dat Artis juist in September kaarten voor handwerkslieden en dienst boden verkoopt, waarop tusschen twee haakjes ook heeren en juffrouwen naar de apies gaan kijken, daar voor een massa van gezegde heeren en dames de contributie te hoog is; ook het Panopticum opent zijn fraaie zalen die maand voor half geld (25 ct.) en men zegt dat September de rjjkstc maand voor die instelling is. Op het eind der maand worden we door uitgaande meiden, knechts, boodschaploopers, kranten jongens, postboden etc. tot een bjjdrage in de kosten uitgenoodigd, door middel van kaartjes, waarop het niets zeggende woord »Najaarsgroet« gedrukt staat, welke groet in de plaats getreden is van de aloude kermiswensch. De vorm is veranderd, doch het doel is 't zelfde: 't is eenvoudig om een fooi te doen. De kinderen, die op feestdagen behoorlijk vacantie krjjgen en bovendien in den zomer nog 4 volle weken (waarbij één schoonmaak- week) nemen er in September nog een dag extra van om met vader en moeder, broeders en zusters naar Artis te gaan, beladen met al wat bakker en fruithandelaar voor lekkers te koop heeft. Ook het naastliggend wijnhuis (Amsterdamsche term voor kroeg) wordt voor de afreis bezocht tot 't innemen van ballast en tien uur 's morgens slentert de heele familie, vader met de flesch op zak, moeder en dochters beladen met krenten broodjes en iedereen met zakken vol peren en appelen door Artis lievelijke dreven, in gezelschap van honderden eveneens uit gaande handwerkslieden.* In den laten namiddag dry ft men naar huis om de kleintjes te bezorgen, terwgl de ouderen den dag besluiten met de »kemedie« en wel die, waar de meeste kans is pret te hebben. Den volgenden dag verslaapt men een schoft, gaat een beetje soezig aan den arbeid, maar erkent toch »'n verduiveld oardigen uitgoansdag* gehad te hebben. (Ik kan deze drie woorden niet schrjjven zooals ze in den mond van 't volk klinken want wij hebben geen letterteeken dat de ui van den Am sterdammer afbeeldt. Die klinkt als een u (28 XI. FIN DE SIÈCLE. Mevrouw De Montauron had geen andere beschikkingen gemaakt, en dus trad de markies De Pierrepont in 't wettig bezit van al haar goederen, wat hem een jaar- lijksch inkomen verzekerde van meer dan vierhonderd duizend francs. Den eersten tjjd van zjjn rouw bracht hij door met op zijn eigendom »Les Genets* te jagen en omstreeks 't eind van October ging hij naar Parijs terug. Hij betrok het groote hotel in de Rue de Yarenne, dat zijn taDte had toebehoord; maar hg behield ook zgn ver trekken op den boulevard Malesherbes, wat groote vreugde gaf aan de damesHij was altijd, zelfs in den tijd zijner betrekke lijke armoede, zeer gezien geweest in de Parijsche wereld, waar zgn ridderlijke be valligheid, zijn persoonlijke waardigheid en zgn bescheiden hoffelijkheid den toon aan gaven. Niet zonder verrassing zag men hem weer op 't tooneel verschijnen, (waar hg zooals in het woord mud, maar dan lang gerekt). De >Kemedies« wedjj veren in deze maand in het voor 't voetlicht brengen van de dolste stukken, echte draken, aangelegd meer om bezien, dan gehoord te worden. Op 't oogen- blik zgn ze nog niet aangevangen, op de Salon des Variétés na, die een stuk be gonnen is, dat den verheven titel de Rage bol voert. Nadat de directie eenmaal met de Doofpot een machtig succes (vooral voor de kas) heeft behaald, is 't haar niet kwa lijk te nemen dat ze dit voordeeltje elk jaar tracht te genieten. Het stuk van '92 echter pakte niet, ik meen dat het 20 voor stellingen gehaald heeft, nog al wel, maar vergeleken met de Doofpot waarvan er ruim 200 gegeven zijn, is dat niets. In dien tus- schentjjd is de orkestdirecteur, tevens com ponist der kermismoppen, tot een edeler werkkring geroepenhij is n.l. onderdirecteur geworden van 't orkest van Kes, maar heeft verlof gekregen voor dit jaar nog zgn muzikale talenten aan de Ragebol te be steden 't is te hopen dat hg ze er niet mee wegveegt en ook dat hij verder los blijft van dergelijke muzikale uitwassen. Gister avond eerste opvoering van de Ragebol. De eerste voorstellingen hebben altijd plaats of Vrijdag of Zaterdag, dewjjl de christenen niet de trouwste bezoekers der schouwburgen zijn. De zaal was stamp vol. Ik zou uw lezers gaarne deze echt- Amsterdamsche revue navertellen, maar ze woelt nog even verward in mgn hersens om, als gisterenavond toen ik half een de Salon verliet. Aan dergelijke stukken is geen houvast te krggen, er loopt geen draad door, 't zgn aan elkaar geregen onmogelijk heden gebaseerd op Amsterdamsche toe standen. Laat me zien. Daar is een schilder, Daniël geheeten. 'k Zou er wat op durven ver wedden dat de fabrikant der revue daarmee geen schilder, maar een ander kunstenaar bedoeld heeft. Daniël wil een schilderij maken voor Chicago, om geld te maken. Bij krijgt bezoek van een tooneelspeler die hem gek verklaart. Denken* zegt Toddg, »moetje maar niet werken. Waar zou je voor werken, voor de onsterfelijkheid »Neen,« zegt Daniël, »voor Chicago.* Toddg raadt hem aan zich eerst te laten knippen aangezien lange haren uit de mode zijn. Daan stemt dat toe en wordt gemillimeterd door een Indiaan. Nu komen eenige glundere boerinnetjes klagen dat de schilders geen modellen meer gebruiken zoo bekend en gewaardeerd was,) terwijl thans op zgn gedrag meer viel aan te merken. Reeds den vorigen winter, na zijn terug komst uit Londen, had men vreemde ver anderingen in zijn gewoonten opgemerkt. Men had hem zeer dikwijls in 't théater gezien achter 't scherm van een tooneelloge in gezelschap van jonge vrouwen, die zonder twijfel heel lief waren, maar met welke men zich niet meer in 't publiek vertoont, als men geen jongeling meer is. Die bijzon derheid, men zal 't zich herinneren, was niet ontsnapt aan de helderziendheid van Marianne De Treillade. Men had hem ook te paard door de lanen van 't Bosch zien slenteren, met eenige amazones, die al zeer weinig menschenschuw waren, en dit had niet minder vewondering gewekt in een man, die steeds uiterst welvoegeljjk was geweest. Men zei zelfs, dat hij uit En geland een ondeugd had meegebracht, die daar niet zoo zeldzaam is als bij ons. (FrankrijkDe Burggraaf d'Aymaret zei tenminste, dat die drommelsche De Pierre pont daar ginds zeer sterk was geworden in 't gebruik van port en brandy. De twee personen, die van geheel Parijs het meest belang stelden in De Pierrepont, n.l. Béairice en Mevrouw d'Amaret, waren toentertijd door die geruchten wel wat ver ontrust; maar ze hadden ze 't liefst be schouwd als uitgestrooid door kwaadspre- keudheid. Maar toen hij te Parijs terug was gekomen, had de rijke erfgenaam van Mevrouw De »De kunst is zeker net als wij Intens, maar ongezond, zingen zij en Toddg verklaart Daan hoe men een groot talent wordt Als je vrienden en trawanten Je werk opvjjzlen in de kranten Dan ben je in een maand of drie Een groot genie Wanneer je gaat exposeeren, Dan moet je een hoogen prijs noteeren En 't heet heel gauw: «die vent Heeft veel talent!* De komst van een nieuw, lief model Yvette brengt Toddg op 't idee eener sym bolistische schilder jj. Hg stelt vóór het doek eenige levende figuren als parodie op een schilderg van Toorop. Yvette wordt in een kinderstoel geplaatst en daarnaast een deur waarder, gestoken in een ezelsvel. Op Toorop's stuk staat een lantarenpaal, in plaats daar van komt hier een ragebol en klaar is 't stuk. Het heet: »het jongste en tegen woordig geslacht.* Een Amerikaansch kunstkooper, Coock geheeten, is vol bewondering voor Daans werk, koopt het en betaalt zijn schuldeischers, doch daarmee geëindigd, bemerkt hij dat de schilderg verdwenen is, alleen het doek is gebleven. Ook de ragebol, waarop hjj nu beslag legt en met dezen gewapend trekt hij er op uit om het jongste en tegen woordig geslacht* op te zoeken. Eerst komen we nu in de bekende tijding zaal van de Telegraaf, die gratis-paraplui tegen onvoorziene regenbuien, in de Kalver- straat. Daar komt een koloniaal een mop zingen en Knoopie met zijn vrouw en 6 spruiten, kaartjes koopen voor Zandvoort. Ze denken dat hier 't station is en mevrouw bergt voor de goedkoopte haar lievelingen onder haar rokken. Cooks komt ook, koopt de Telegraaf en stjjgt op in een luchtbal, zonder te betalen. Foezel, de bekende agent uit de Doofpot, tracht hem te arresteeren, maar stggt, hangende aan de mand mee, de lucht in. Cooks daalt met zijn ballon neer op de loods op 't Damrak, welke loods we zien veranderen in een museum, een confectie magazijn en eindelijk in het Kon. Post kantoor. Nu zien we gemeenteraadsleden opkomen en hooren we Yvette zingen over »de kritiek* en treedt ook het a capellakoor van Daniël de Lange op, bg welke gelegenheid Yvette zingt j>Ik sta met Sweelinck op, Ik ga met Bach naar bed, En ik haat Gounod en Bizet, ajassis, Montauron, alsof hg bedwelmd was door zgn nieuw fortuin, zoo luid van zich doen spreken, dat zelfs de meest welwillende niet kon ontkennen, dat er een groote ver andering met hem had plaats gegrepen. Hg was nooit een puritein geweestmaar hij had altijd gezorgd, dat niemand kon spreken van zijn liefdesavonturen en nog minder van zgn ondeugdenmaar nu zou men gezegd hebben, dat hij de openbare meening trachtte te trotseeren. Zoo b.v. maakte hij volstrekt geen geheim van de betrekking waarin hij stond tot een ster uit de opera, die door zgn mildheid eiken dag het schoonste span van Frankrijk door het Bosch mende. Maar dat was, zei men, de minste zijner afdwalingen, en men begon van hem allerlei dingen te verhalen, die heelveel op lage losbandigheid geleken. Men sprak als een publiek geheim van zekere wekelijksche soupers, waar hij met eenige vrienden allerlei vrouwen noo- digde, vrouwen zonder vooroordeeleu, die als sterren, welke uit haar baan zijn ge raakt, op de grenzen van de wereld en de demi-monde ronddwalen. Eenigen ervan waren daar zelfs gebracht door hun echt genoot, die wij daarvoor naar waarde willen prijzen. Men verhaalde van Pierrepont andere buitensporigheden van dezelfde soort, die we nh-'t behoeven te vermelden, en die, zonder nog juist zgn eer te bezoedelen, toch langzamerhand op zijn tot nu toe zoo geërde naam menige vlek wierpen. Béatrice en mevrouw d'Aymaret leefden 'k Ontbijt met Weder en ik soupeer met Niemand minder dan Orlando Lassis.* Vervolgens zien we ook de molen op graven uit de gedempte Zaagmolensloot en 't is daar dat Foezel een bundel papieren vindt, die bg onderzoek blijken te bevatten het verloren gasthaisplan Het volgend bedrjjf speelt in het Paleis v. V. en natuurgetrouw zien we daar de leden elkaar in 't haar vliegen, waarna Foezel een lied ten beste geeft: »Wij sjokken met talent, Ja, wij sjokken permanent, Ja, dat sjokken is patent, Wg sjokken heel den dag, Daarvoor zijn wg agent In 't laatste bedrgf komen allen te Chicago, waar Daniël belooft voortaan alléén »jongste geslachten* te zullen leveren. Ziedaar iets uit de Ragebol, niet meer dan een paar borstels van deze revue, die langgerekt en onbelangrjjk als zij is, ternauwernood de 20 opvoeringen van de Groote Trom zal halen. Schaamte overvalt me dat ik u, staande op den drempel van een nieuw tjjdperk in de geschiedenis der hoofdstad, met deze dingen durf aankomen. Ik had u eigenlijk wel wat politiek moeten opdisschen, want nu de Raad »om« is, verwacht men a. s. Woensdag een algeheele omkeering. Onze Raad telt op 't oogenblik 8 radicalen, 6 anti-rev. 6 kath. tegenover 19 liberalen. De verbonden minderheden kunnen dus de zaken regelen naar hun wil. De weth. Dyserinck legt zgn waardigheid neer en naar men zegt ook die van onderwijs. In- tusschen wordt ons bg de ingediende be grooting eene kleine versnapering geboren het vooruitzicht n.l. dat 't volgend jaar de gemeente-opcenten op 't personeel maar 90 zullen zgn. Dit jaar zgn ze 94 De begroo ting sluit met een bedrag van f13635229. A., 3 Sept. '93. J. L. Buiten land- Over het verbljjf der in Kiel gearres teerde Franschen zgn in de laatste dagen nog eenige merkwaardige bijzonderheden bekend geworden. In het gezelschap der Franschen bevond zich gedurende hun ver bljjf te Wilhelmshaven, dat juist samenviel met het drie dagen durende schuttersfeest, een bejaarde, voornaam gekleede dame, welke Fransch met haar begeleiders sprak, Daar deze dame in Kiel niet meer gezien is, vermoedt men, dat ze met de opnamen zoo spoedig mogeljjk zich naar Frankrjjk begeven heeft. te veel in de Parjjsche kringen om niet met eigen oogen van tijd tot tjjd, nu in 't théater, dan in 't Bosch getuige te zjjn van de zeer weinig verborgen uitspattingen van den markies. De burggravin was er van op de hoogte gesteld door haar man, die een ge woon gast was bjj soupers en Béatrice door Gustaaf Calvat, welke door zijn los maar vrooljjk leven toegang had tot de théaters en koffiehuizen der journalisten en er gretig alle loopende schandaaltjes opzamelde. Er was nooit veel sympathie tusschen hem en Pierrepont, dien hjj soms bij zijn schoon broeder ontmoette, geweest; en hij vond het heel prettig zijn beschimpingen op den voor grond te stellen, vooral bij Béatrice, wier geheim gemeenschapsgevoel met een man uit haar stand, hij begreep. Maar, wat Pierrepont meer dan iets anders bij die twee vrouwen beschuldigde was, dat hij, als een bekentenis van zijn onwaardigheid, beiden volstrekt niet meer bezocht. Hjj kwam zelfs j niet meer in 't atelier van Fabrice, wien dit als een trouw vriend en hospitaalkame raad zeer speet. Pierrepont had ook bjjna al zgn vroegere betrekkingen afgebroken. Somtjjds zag men hem nog in de gezelschappen; want om streeks het midden van December ontmoeten wjj hem in 't kleine salon van Marianne de la Treillade. 't Is waar, dat hjj er komt door een geheel bijzondere omstandigheid hij komt er om mejuffrouw De Treillade te feliciteeren met haar huwelijk, want dit lieve j meisje gaat trouwen. Ze trouwt met baron Te Agram staan thans twee bedelaars terecht, die zich van drie kinderen hadden weten meester te maken, welke zjj op beest achtige wjj ze mishandeld hadden, teneinde daardoor het medelgden der voorbggangers te wekken. De ter terechtzitting bekend ge worden feiten zgn vreeseljjk en hebben als een staaltje der menscheljjke verdorvenheid in het geheele land de grootste sensatie ge maakt. De beschuldigden zgn Karl en Anton Terk, uit Stiermaken, die op hunne bedel tochten in het Kroatisehe dorp Svecencina gekomen, vernamen dat zekere vrouw twee gebrekkige kinderen had, van welken last zjj wel bevrjjd wilde wezen. De beide broeders begaven zich daarop naar die vrouw en na eenige onderhandelingen werd de schande lijke koop beklonkende onnatuurljjke moeder stond de kinderen af, om daardoor van alle zorg bevrjjd te zjjn; zelfs werd er eene schrifteljjke verklaring opgesteld, waarin zjj uitdrukkeljjk van alle rechten op haar kroost afstand deed. Daarmede werd door de bedelaars de grond gelegd voor eene florissante zaak; eenmaal in het bezit dier twee ongelukkige schepsels, assosi- eerden de bedelaars zich nog met een derden persoon, een gebrekkig man, die ook voor zgn deel het medelgden van het publiek wekken moest. In een ander dorp maakte het driemanschap zich nog meester van een 10-jarig meisje, dat zjj op barbaarsche wjjze de oogen uitstaken. Voor don rechter waren deze drie be klagenswaardige slachtoffers te angstig om vrij uit te sprekendoch toen hun verzekerd was dat zjj van de bedelaars niet meer te vreezen hadden, werden hunne tongen losser. Zoo deelde een van de kinderen mede, dat hem de voeten verschroeid waren, om met de open wonden het medeljjden der voorbg gangers te wekken. Van het tweede waren de ledematen op zoo wreede wjjze ineen gewrongen en gebroken, dat de knaap weinig meer dan een vormlooze klomp was. De bedelaars trokken met de kinderen van kermis tot kermis, en dik wjj ls kwam het voor dat de onmenschen met hun schande- Ijjk schouwspel 50 fl. per dag ontvingen. De verontwaardiging onder het publiek was zoo groot, dat de booswichten nauweljjks het gevaar ontliepen op de terechtzitting aan de gendarmes ontrukt en gelyncht te worden. Groote sensatie maakten de ver klaringen van den geneesheer, met het heel kundig onderzoek belast, die nauwkeurig beschreef hoe de wonden gemaakt waren en welke pjjnen de kinderen daarbjj hadden Jules Grèbe, zoon uit het bankiershuis Ge broeders Grèbe, reeds bezitter van een dozijn millioentjes van vaders zjj de, en ver- moedeljjk erfgenaam van zgn oom. Op 't oogenblik dat Pierrepont binnen treedt is mevrouw De la Treillade, die 't zeer druk heeft en de armen vol heeft met kostbare cartons, gereed om uit te gaan; zij verzocht hem haar te verontschuldigen, als ze hem met haar dochter en miss Eva alleen laat, maar men wacht haar in 't groote linnenmagasin op den boulevard. Heeft Pierrepont vroeger mejuffrouw De la Freillade niet ten huweljjk begeerd, in andere opzichten vindt hjj haar wel zjjner aandacht waardig, en hjj bljjft van tjjd tot tijd voor de toekomst aan haar denken. Mejuffrouw*, zegt hjj, terwjjl hij zich zet op een ernstigen, eenigszins dubbel- zinnigen toon, veroorloof mij U mjjn op rechtste gelukwenschen aan te bieden Ge huwt een mijner jeugdige en goeds vrienden, een volmaakt beminljjk man en een uitmuntend mensch, van wien ge zult kunnen maken wat ge wilt.* »Ik weet niet,* zegt Marianne, hem in 't wit zjjner spottende oogen ziende, >ik weet niet of hjj zoo voorbeeldig is, als gjj zegt; maar hjj geeft u in elk geval een navol genswaardig voorbeeldhij komt tot staan Ongelukkig vindt niet ieder zulk een goede gelegenheid daartoe, mejuffrouw!* f Wordt vervolgd,/ 1IEIWKRM» Aaar den iOn druk van Octave Feuillet. DOOR B.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1893 | | pagina 1