Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
EERSTE BLAD.
Uitgever: L.. J. YUERMAH, Heusden.
M 1241. ZATEtiDAG 30 SEPTEMBER.
L893.
Eva en Pandora.
FEUILLETON.
K unst enaar s-Eer
VOOR
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 60 ot. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdag*®*-
gen ingewacht.
Gelijk bekend is, staat het niet netjes
dames nnar haar doopbriefje te vragen.
Alleen beambten ten raadhuize, rechters,
geestt-ljjken en zeer vertrouwde vriendinnen
mogen daarin een blik werpen en komen
zoo te weten wat voor de overige wereld
een geheim bljjft. Wanneer wij, met ter
zijdestelling dezer goede gewoonte, de beide
dames, welker namen hier boven staan,
vragen, welke van beide de oudste is, krjjgen
wij zulke fabelachtige getallen te hooren,
dat wjj, kinderen van één dag, duizelen.
Hier loopt het niet over een verschil van
jaren of tientallen van jaren, maar over
tal van eeuwen. Beide zjjn oud, zeer oud.
Van Eva spreken reeds de Semitische schep
pingsverhalen, van Pandora de eerste over
leveringen der Grieksche godenleer. Zoomin
Hysiodus Mozes gekend heeft, evenmin heeft
Pandora ooit Eva gekend en toch staan de
beide vrouwen elkander zeer na, zóó na,
dat sommige geschiedvorschers ze voor een
en dezelfde houden.
Het oud testamentische verhaal van de
schepping van Eva uit een rib des mans
is bekend, evenals de verleiding van Adam
door Eva, op haar beurt bedrogen door een
slang.
Wanneer we Hysiodus vragen naar de
geboorte van Pandora, dan hooren wjj een
niet minder vreemde geschiedenis.
Een uit den Olympus verdreven god
Prometheus had menschen gevormd en deze
bezield door vuur aan den Olympus ont
stolen. Daarover was Zeus, de opperste der
Olympische goden, zeer verontwaardigd en
daarom beval hjj Yulcanus hetzelfde te
t doen. Deze vormde uit aarde en water een
jppenscheljjk wezen en gaf haar de mensche-
fffyke stem. Dit wezen werd de lieveling der
goden en ieder schonk haar wat, de een
schoonheid, de ander kracht, een derde kunst
vaardigheid, een vierde behaagzucht enz.
Minerva leidde haar in, in de vergadering
der Goden en ieder stond verbaasd over
hare schoonheid en lieftalligheid. Men gaf
haar den naam Pandora (algezegende) en
Zeus zond haar naar beneden onder de aard
bewoners, doch vereerde haar nog een ge
schenk, een gesloten vaas, een huwelijks
cadeau voor haar a.s. echtgenoot.
Ze kwam op de aarde en vond al spoedig
een aanbidder in Epimetheus, den broeder
Aaar den iOn druk van Octave Feuillel.
Toen het wjjze vrouwtje zeker was van
haar vergiftenis, ging ze over tot haar raad
gevingen en verzoeken. Ze hield in een
anderen vorm het zelfde gesprek, dat ze
een uur vroeger met De Pierrepont >had
gehouden. Ze zei haar, wat tusschen hem
a was afgesproken. Ze was overtuigd, dat
Beatrice wel zou begrijpen, even als Pierre
pont dat had begrepen, dat als ze oprecht
afstand deden van 't onmogeljjke en zich
onderwierpen aan 't onvermijdelijke, ze nog
eenig genot zouden vinden, wel een eenigs-
zins droefgeestig maar toch een zuiver en diep
genot, in het gevoel dat hun mocht blijven.
Daar buiten was er voor Beatrice slechts
schande, vernedering, wanhoop, en voor
mevrouw d'Aymaret eeuwig berouw over
haar onvoorzichtigheid.
Beatrice dankte haar vurig en bekende
haar, dat ze bljj was, dat Pierrepont de
waarheid wist. Ze zou gelukkig zijn, als ze
hem weer een rechtschapen man zag worden.
Overigens smeekte zjj Mevrouw d'Aymaret
vertrouwen in haar te stellen. »Er zjjn*, zei
van Prometheus. Deze waarschuwde zjjn
broeder wel voor dit geschenk van vader
Zeus, maar Epimetheus achtte de vermaning
niet en nam haar tot vrouw.
Nu was het met het heerljjke leven der
menschen gedaanPandora offreert haren
man het geschenk van Zeus, ze neemt het
deksel van de vaas en ziet, daaruit vliegen
naar alle windstreken heen jammeren en
onheilen, ziekten, gebreken en zoeken woning
onder het menschdom. Slechts de hoop, de
bedriegeljjke hoop blijft op den bodem liggen.
Door de vrouw alzoo is het kwaad in de
wereld gekomen; tot een straf voor den
man is de vrouw hem tot gezellin gegeven
door de vrouw heeft de dood macht over
den mensch gekregen.
Ziet ge wel dat Eva en Pandora niet
zoover van elkaar afstaan? Ook in het
Semitische scheppingsverhaal is de vrouw
het ongeluk des mans, de dood de straf
der zonde, de hoop de eenige troost der
arme verdrevenen. Eva is Pandora en Pan
dora is Eva.
Foei, zal hier licht een lezeres uitroepen
en dai, an dezelfde pen, die de vrouw den
grootsten schat van den man genoemd
heeft! Ja, wat zullen we daarop ant
woorden? Wij hebben de mythe van Pan
dora niet gedicht. Zjj is van een Grieksch
dichter afkomstig. En bovendien 't is
slechts een mythe, een phantastisch ver
haal, een sprookje voor groote kinderen,
onderhoudend en diepzinnig.
Diepzinnig ook, zeker. Zoo wonderljjk
kan de inhoud, zoo kleurrjjk het gewaad
niet zijn, waarin de ouden de scheppingen
van hun geest neerlegden, of de kern bevat
een diepen zin, een edelgesteente, dat ook
nu nog zijn glans niet verloren heeft.
Pandora, het kunstwerk van Vuleanus,
de lievelinge der Olympische goden, door
wie zij met gaven verrijkt werd, is zjj
niet het beeld der vrouw in haar schoon
heid, in haar overwinning, in haar heer-
schappjj En Eva, van den man zelf door
Gods hand geschapen, tot zjjn levensge
zellin bestemd, is zjj niet de vrouw in
haar hoogsten heiligen plicht als hulpe
des mans?
Ongetwjjfeld, doch dit neemt niet weg,
dat het vrouweljjk element een bron van
onmeteljjk ljjden voor het leven des men
schen geworden is. Alleen kortzichtige vleierjj
en onmanneljjke vrouwenvergoding kunnen
dat loochenen.
»Waar is de vrouw vraagt men in
Frankrijk, wanneer ergens een familie
treurspel of een schandaal ruchtbaar wordt
ze, niet zonder zelfvertrouwen en een weinig
hoogmoed, »er zjjn gedachten, die niet in mjj
opkomen Ik heb veel geleden, en ik zal
nog meer ljjden, maar al had ik geen
enkel beginsel, ik heb te veel hoogmoed,
te veel eerbied voor mezelf om voor mjjn
verloren liefde troost te zoeken in een on
geoorloofde verbintenis.
Na zulk een bevredigend onderhoud ging
Mevrouw d'Aymaret weer naar huis, strekte
zich in een langen stoel uit, en sliep den
slaap van een kind.
Twee dagen later was 't Maandag, be
zoekdag bjj de vrouw van den schilder.
Pierrepont wilde niet langet-wachter^ met
een stap te doen waarnaar hjj verlangde
en waarvoor hjj tevens vreesde. Hjj vond
Beatrice in een vrjj talrjjk gezelschap, wat
voor beiden een eerste ontmoeting gemak
kelijker maakte. Een eenigszins langer hand
druk, een diepe blik, dat was de gansche
verklaring, die tusschen hen plaats had.
Pierrepont verliet haar en ging naar 't
atelier van Fabrice, die, toen hjj hem zag,
een beweging van verrassing en verlegen
heid niet kon verbergen.
Waarde meester,* zei de markies een
voudig, daar ben ik terug een verloren
zoon In een paar woordenik heb
zwaar verdriet gehadik heb vergeefs
vergetelheid gezocht in een ellendig leven
van verdoovingnu kom ik ze zoeken
bij mjjn oude vriendenik beken dat
ik beter gedaan had, daarmee te beginnen.
of te Parjjs een politieke intrigue aan
't licht komt. Waar steekt de vrouw, die
tot intrigue heeft aangezet, dit schandaal
veroorzaakt, dit hart gebroken heeft? Hoe
veel mannen worden geruïneerd door on-
huisljjke, behaagzieke, verkwistende vrouwen!
Welke schatten var gezondheid, geluk en
vermogen worden niet geofferd op de altaren
van gezonken priesteressenHeeft niet
menige Epimetheus bitter berouw gehad
den raad van zijn verstandigen broeder
Prometheus in den wind geslagen te hebben
Zijn niet vrouwen ook de Sirenen en
Bachantinnen
Ja, maar zij zjjn ook de Gratiën en
Muzen, zegt hier een lezeres. En zjj heeft
recht. Eva, onze stammoeder, is lang tot
stof vergaan, Pandora, het godenkind, tot den
Olympus weergekeerd. Maar deze eeuwen
oude vrouwen zjjn eeuwig nieuw en eeuwig
jong. Waar het hart eens mans in liefde
ontvonkt, daar zoekt en vindt hjj in de
vrouw zjjner keuze zjjn ander ik, zjjn
eigendom, vleesch van zjjn vleesch. Waar
een vrouw in den kamp des levens den man
terzjjde staat en hem bjj 't werk steunt en
aanmoedigt, daar verjongt zich Eva. Waar
een vrouw in schoonheid bloeit, daar staat
in betooverende lieftalligheid Pandora, van
de goden met gaven beschonken, gade,
moeder en priesteres.
En als die schoonheid ljjden nasleept,
ligt dan niet nog op den bodem de
vriendeljjke, trouwe Hoop
lAuitenland.
Donderdag avond wilde een gewezen
apotheker, B. te Parjjs, die met eenige
vrienden in een restaurant te Sèvres ge
zellig samen was, toonen, hoe sterk hjj
ondanks zjjn ruim zestig jaar nog was,
door een gewicht van 20 kilogram met
uitgestrekten arm op te houden. Het ge
lukte hem bjjna, maar ongelukkig begaven
hem zjjn krachten, en het gewicht viel op
het hoofd van een der gasten, een grond
eigenaar te Meudon, die terstond dood bleef.
De »Pol. Corr.« behelst een mededeeling
waarin gezegd wordt, dat Keizer Wilhelm
altjjd levendig belang heeft gesteld in
alles wat Bismarck betrof, maar dat een
verzoening niet noodig is en de daaromtrent
door de bladen gemaakte onderstellingen
ongegrond zjjn. Een verzoening zou ge
lijkstaan met een goedkeuring van de
oppositie, door Bismarck tegen de Regeering
des Keizers gevoerd, en niets geeft dan
ook recht om te onderstellen, dat een
»Gjj zjjt welkom, beste vriend,* zei Fabrice
hem krachtig de hand schuddend. Ik miste
uw tegenwoordigheid en ook uw raad
en om dadeljjk de verloren tjjd in te halen
moet ik u een klein doek laten zien, waar
mee ik verlegen zit. Hjj nam een kleed
weg, dat over een ezel hing en ging voort.
>Opdat ge u niet vergist, zeg ik u, dat het
het portret is van miss Nicholson. Ge ziet,
ik schilder haar als Hébé in den ouden
allegoriBchen stjjl onzer vaderen 't is een
proefZe staat gereed den goden, die
buiten de lijst staan, hun drank in te
schenken. Wat denkt ge er van? Ik vind
het afschuweljjk.*
»'t Is uitmuntend, voortreffeljjk,* zei De
Pierrepont na het eenige oogen blikken be
schouwd te hebben.
>Zoo! des te beter! Maar ik heb nog een
dozjjn zittingen noodig ik heb iets anders
onder handen maar dat is een vreesljjk
stuk verbeeld u, dat vader Nicholson,
toen hjj me 't eerst bezocht, in een mjjner
portefeuilles een schets vond van de vier
groote doekendie de vier jaargetjjden
voorstellen hg was er verzot op en ver
zocht me ze te schilderen voor zjjn eetzaal
te Chicago vier schilderstukken van drie
bjj twee metersverbeeld u Maar, mjjn
beste heer, zei ik hem, daarvoor zou ik u
ten minste een jaar van mjjn leven moeten
geven en eerlijk gesproken dat staan
mjjn middelen me niet toe. Dat prik
kelde hem slechts te meer, en hjj bood me
verzoening tot stand zal komen.
De man, die den aanslag pleegde op
maarschalk Martinez Campos te Barcelona,
is een anarchist en heet Paulino Pallas.
Hjj wierp de twee bommen toen de maar
schalk op het paradeveld was verschenen,
in het midden van den staf. Een der bom
men sprong onder het paard van den maar
schalk, dat gedood werd, de generaal viel
op den grond en ontwrichtte den schouder.
Inmiddels ontplofte ook de tweede bom en
wel met zulk een slag, dat de ruiten van
een huis op eenigen afstand van het veld
sprongen.
Door den schrik sloegen de paarden van
eenige officieren en toeschouwers en ook
die van enkele rijtuigen op hol en vlogen
te midden van de menigte, die daar bjjeen
was. Er ontstond een wild sauve qui peut,
waarbjj tal van menschen onder de voeten
raakten en gewond werden.
Door de bommen werd een man gedood,
een soldaat van de burgerwacht; min of
meer gewond werden verscheidene personen,
o.a. de generaals Castelvi, Bustos en Molins.
Maarschalk Campos toonde bewonderens
waardige kalmte en moedhg was dadeljjk,
nadat bjj was verbonden, weer te paard en
zette de revue over de troepen, ter eere van
den verjaardag der infante Maria de las
Mercedes, voort, alsof er niets was gebeurd.
Campo3 telegrapheerde onmiddelljjk aan de
Regentes den goeden afloop van den aanslag
op zjjn leven.
De man, die de bommen wierp, werd,
zoodra hjj dit had gedaan, door twee politie
agenten gegrepen. Paulino Pallas is een be
kend anarchist, hg was geheel verrukt over
zjjn gemeene daad en betreurde 't alleen,
dat hjj den maarschalk niet had gedood,
't Was toch, naar hg getuigde, zijn plan
geweest den maarschalk en den geheelen staf
te vermoorden. Bjj een huiszoeking werden
vele anarchistischen geschriften op zjjn
kamer gevonden. Twee andere anarchisten,
die verdacht worden van medeplichtigheid,
zjjn ook gearresteerd. Pallas zal eerstdaags
reeds voor den krjjgsraad terecht staan, die
wel korte metten met hem zal maken.
Te Madrid en in geheel Spanje maakte
het bericht van den aanslag op den maar
schalk veel sensatie. De parade, die in de
hoofdstad zou plaats hebben, werd dadelgk
afgelast.
Maarschalk Martinez Campos maakt 't
goed. Van alle zijden ontving de generaal,
door wiens toedoen vooral de monarchie
werd hersteld en die algemeen voor den
welnu, een fortuin aanMjjn hemel, ik heb
een vrouw en een dochterdit was een
gelegenheid om voor elk toeval hun toe
komst te verzekeren ik heb 't aange
nomen
»Ge hebt volkomen geljjk, en vader Ni
cholson heeft meer verstand, dan ik eerst
dachtEn zjjt ge aan uw doeken be
gonnen?*
»Ze zjjn geschetstmaar ik kan er hier
niet aan werken mjjn atelier is veel te
klein. Ik moet me bjj een buurman behelpen,
tot we weer naar Bellevue gaan daar zullen
wjj, mijn doeken en ik, meer op ons gemak
zjjn. We hebben onze woning van verleden
jaar weer gehuurd, en mjjn vrouw wil zich,
terwille van dit buitengewoon werk, de
opoffering getroosten van reeds heel vroeg
naar buiten te gaanIk hoop, mjjn
waarde markies, dat ge niet van ons vertrek
zult profiteeren om ons op nieuw ontrouw
te worden
»Wees eer bang,* zei Pierrepont lachend,
»dat ge me te dikwjjls aan uw horizont
zult zien verschjjnen.*
Zoo was van dit oogenblik af de vriend
schap weer geheel hersteld. Fabrice ver
borg zjjn vrouw zjjn tevredenheid hierover
niet. 's Avonds, gedurende hun middagmaal,
spraken zjj over dit onderwerp, en hjj drong
haar met voor haar nog al lastige vragen,
om te weten, wat zjj wist of giste van de
oorzaken, waaruit deze gelukkige en schieljjke
omkeer bjj Pierrepont was voortgekomen.
leider van Spanje in uren van gevaar
wordt gehouden, big ken van sympathie.
Ook generaal Perez Clemente werd ernstig
gewondin het geheel zjjn 13 officieren
en hoofd-officieren gewond. Hoeveel per
sonen uit de toeschouwers wonden of
kneuzingen bekwamen, is niet bekend. Toen
Pallas de bommen bad geworpen, gooide
hjj zjjn pet in de lucht, schreeuwende: ik
heb 't gedaan. Hjj erkent alles, maar voegt
er steeds bjj, dat hg, als hjj ter dood
wordt veroordeeld, niet ongewroken zal
sterven. De man is typograaf, gehuwd en
vader van 3 kinderen. Eergisterennacht en
gisteren zjjn nog 20 anarchisten te Barcelona I'
gearresteerd, bjj de huiszoekingen is nog
een bom gevonden.
Het proces over den zoogenaamden
ritueelen moord te Rahova, Bulgerjje, is
geëindigd met de vrjj spraak der aang
klaagden.
De Nederl. stoomboot >Prins Willem*
heeft te New-York tjjding gebracht over
het geheimzinnig vergaan van een Haïtisch
oorlogschip, de ^Alexandre Petion*, die in
Frankrjjk gebouwd was. De geschiedenis,
verhaald door Durham, vroeger gezant der
Ver.-Staten op Haïti, welke thans passagier
was aan boord der »Prins Willem*, luidt:
De Alexandre Petion* verliet Port au
Prince op den 6 dezer, met bestemming
naar San Domingo. Aan boord waren ver
scheidene Haïtische diplomaten van hoogen
rang, die een bjjzonder verdrag met de
republiek San Domingo gingen onder
handelen. Onder hen bevonden zieh-gsne-
raal Molini, bjjzondere gezant bjj 't gouver
nement van San Domingo, Cohen vroeger
gezant in Mexico, en Dejean, die eenigen
tjjd consul in Frankrjjk was.
Eensklaps, nabjj Kaap Tiburon, zonk
het schip geljjk een steen. Een matroos,
die zich op den uitkjjk bevond, werd
buiten den kring geworpen, die onder den
invloed der zuiging stond, door het zinkende
schip veroorzaakt, en door middel eener
plank gelukte het hem zich boven water
te houden, tot een voorbjjvarend schip hem
opnam en naar Port au Prince bracht.
Zjjn geest was zoo verstoord door het
gebeurde, dat hjj bjjna geene uitleggingen
kon geven. De overige opvarenden, ten
getale van 80, zjjn ongetwjjfeld verdronken.
De Engelschman Mitchell en de Ameri- -
kaan Corbett zullen 18 Dec. een boks-
partjj houden om het wereld-kampioen
schap en om het sommetje van 40.000
dollars.
»Ik verbeeld me,« zei hjj, »dat uw vriendin,
mevrouw d'Aymaret er geen kwaad aan
gedaan heeft.*
»Dat verbeeld ik me ook,* zei Beatrice.
»Wat me verwondert,* hernam Fabrice,
»is, dat hjj eergisterenavond er volstrekt niet
uitzag alsof hjj berouw had.*
Juist*, zei Beatrice; »hjj heeft Elise na
ons vertrek opgezocht in haar loge en zjj
heeft hem van belang gekapitteld.*
«Wat een lief schepseltje,* hernam Fa
brice, »Maar hjj verontschuldigt zich
door groot verdriet dat hjj gehad heeft.
Welk groot verdriet? Hebt ge er eenig
begrip van?*
Ze antwoordde door een ontkennende
beweging en een licht lachje van onwetend
heid.
Weinig dagen na deze voorvallen sprak
men te Parjjs van een verwjjdering tusschen
den markies en barones Grèbe. Dit gerucht
was gegrond. De markies had volstrekt ge
weigerd bjj Fabrice tusschenbeide te komen,
opdat hjj het portret der jonge barones zou
maken en zij had hem, na een hevige scène,
zjjn afscheid gegeven, 't Is waar, dat ze
hem den volgenden dag had teruggeroepen
door een briefje, maar hjj was onverbid
delijk, hoewel baron Jules, die geheel onder
de plak zat, het zelf kwam brengen.
{Wordt vervolgd.)
NIEUWSBLAD
door B. (34