el Land van Heusden en Allena. de Langstraat en de lliininielerwaard.
EERSTE BLift.
Be Ru» in Mr® ennoi wat.
rK unst enaar s-Eer
I FEUILLETON.
t
W
Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden.
M 1251. ZATERDAG 4 NOVEMBER.
1893.
i
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f 1.00.
ranco per post zonder prijs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiè'n van 16 regels 60 et. Elke regel
meer 10 et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiè'n worden tot Dinsdag- en Yrjjdagmer-
gen ingewacht.
Heel Frankrijk en inzonderheid Parijs
viert feest. Nu geen herinnering aan de
groote daden van het voorgeslacht, geen
roemrijke overwinning van het heden. De
reden tot feestviering is van eenvoudigen
siard. Een beleefdheids bezoek, schitterend
beantwoord. Het vorig jaar bezocht een
leel der Fransche vloot de hoofdstad van
het Czarenrjjk en werd daar schitterend
ontvangen en de meeste ondubbelzinnige
^etuigingen werden afgelegd van de ge-
Voelens van vriendschap tusschen beide
natiën. Een deel der Russische vloot be
antwoordt heden dat bezoek. Op echt
fransche wjjze ontvangt men de gasten uit
het Noorden. Wat al toasten, die het ver
zekeren hoezeer men elkander als vrienden
beschouwt. Al wat Frankrijk in het alge
meen en Parjjs in het bijzonder schoon
bezit, op het gebied van wetenschap en
kunst, wordt getoond en bewonderd. On
derlinge verdeeldheid is vergeten, de strijd
der partgen door een korte wapenstilstand
vervangen en de straten van Frankrijke
hoofdstad weergalmen van de kreten van
Leve Rusland, beantwoordt door de be
tuiging vanLeve Frankrgk 1 Daar is
Overdrijving, veel overdrijving in dat feest-
gejuich, toch draagt het 't kenmerk van
"'alles wat uit Frankrgk komt, die van den
i ongtëvenaarden chique. Wat hin
dert het ook; hebben Franschen en Rus
sen zin, zoo te feesten, het mag wel na
de schrik van het Pan&ma-schandaal. Doch
die buiten Frankrgk staan hindert het niet
u kunnen het met onverschilligheid voor
gaan. Niet geheel en al, de beteekenis
van dit luidruchtig feestbetoon is een
B^-mone, waarmede hier de wereld te ma
ken heeft, die heel de wereld toe moet
juichen, immers dit feest is een prophetie,
een stemme des vredes. Schooner dan het
Jjnetteren der wapenen, het meest onberis-
r pelijk militaire schouwspel, is dit feest van
den vrede. Immers dat eerste, hoe schoon
i
en hoe onschuldig ook is oefening voor
den strjjd, zich gereed maken voor den
'gruwel der menschheid: de oorlog.
Daarom doet het goed, als twee groote
'volken, in wier handen voor een groot deel
het evenwicht van Europa's toestand ligt,
al is het dan op ietwat hartstochtelijke,
wellicht overdreven wjjze elkander juichend
toeroepen dat zjj vrienden zgn en door en
met elkander niets liever willen, niets hoogers
begeeren dan de Yrede. Geen grooter gruwel
voor de menschheid dan de oorlog, die
landen en volken verwoest en menschen
ontaardt tot tjjgers, en hen tot broeder-
moorders maakt. De legeroefeningen op
groote schaal in den Elzas, hebben voor
duizenden schade aan de oogst bezorgd.
Dan nog maar liever duizenden uitgegeven
voor een feest, dat het symbool draagt van
vriendschap en vrede, al wordt het dan
ook gebracht door een oorlogscorvet. Of de
prophetie zal vervuld worden? Allen hopen
het wie die het zeggen kan Daar is zoo
weinig noodig om al dat schoone te doen
veranderen. Zonderlinge samenloop der
dingen.
Te midden van het luiddruchtig feestbe
toon werd het gejuich een oogenblik afge
broken, waar de dood aan Frankrgk twee
zijner edelste zonen ontnam de maarschalk
Mac Mahon, en de vorst op het gebied van
toonen en lied, de rjjkbegaafde componist
Gounod.
Zegt soms iemand dat er nu toch waar-
ljjk geen overeenstemming is tusschen die
droeve gebeurtenissen en het luidruchtig
feest, dat Frankrgk viert!
Oppervlakkig beschouwd stemmen wij
het toe, doch voor wie wat dieper indringt,
is er in die zonderlinge samenloop van
zulke uiteenloopende gebeurtenissen, wel
eenig verband te ontdekken.
In Mac Mahon gaat Fraukrjjks laatste
maarschalk ten grave. Waar hg met alle
plechtigheid bg zjjne vaderen wordt bijge
zet, in tegenwoordigheid van den admiraal
die Ruslands vredegroet aan de Fransche
natie brengen kwamziet, daar erkent men
gaarne dat in dien grjjsaard Frankrjjk een
Zells het uiterljjk voorkomen van den
schilder verscheen haar ondereen nieuw licht;
ze was getroffen door de natuurljjke waar-
Ysheid ven zgn gang, die haar deed denken
aan den krachtigen en vluggen stap van een
keningsbert; ze wus getroffen door den licht
glans op zijn voorhoofd, over de geestkracht
n zijn kalme trekken, waaraan zijn licht
vergrijsde en als gepoederde haren een
vrteuide zachtheid verleenden. Hij scheen
van gedaante veranderd, alsof de gedachten,
die hem bezielden en in die laatste dagen
ondersteundenhem een bovenaardschen
glans bgzetten.
Ondertusschen ging de tijd voorbij. Den
20 Juli was de overeenkomst tusschen
repont en Fabrice, wat den zelfmoord
aangaat, gesloten. Het uitstel van vier
maanden, den schilder toegestaan, moest
dus den 20 October eindigen. Men was in
|^de eerste week van die maand, toen Beatrice
"met schrik bemerkte, dat de groote paneelen,
voor Amerika bestemd, bijna voltooid waren.
Ze zouden zelfs reeds geheel gereed zgn, als
Fabrice niet, nu meer dan ooit, aan zijn
laatste werk al de nauwgezette en consciënti-
•tuse zorg wilde wjjden, die hij zich had eigen
gemaakt. Maar hjj had nog slechts eenige
[eine verbeteringen aan te brengen, che
stens vier of vjjf dagen zouden ver-
A?%eeds was de gelastigde van mjjnh.
Parijs gekomen, óm met den
wreken, wanneer de levering
doeken koh plaats hebben.
jÉLvscJirikkelgke termgn na-
H angst van Béatrice on
uitstaanbaarder, onduldbaarder. Door koorts
gekweld, dag en nacht als 't ware luisterend
naar een onheilspellend geluid en eenig
ander treurig schouwspeldrong ze bij
mevrouw d'Aymaret aan, dat ze toch de
uiterste poging zou wagen, waaraan haar
laatste hoop hing. Maar mevrouw d'Ayma
ret, die door Pierrepont reeds onderricht
was, dat zgn huwelgk binnenkort zou plaats
hebben, wilde met spreken wachten tot het
nieuws een feit was geworden. In 't begin
van October berichtte haar een tweede brief
van den markies, dat het huwelgk had plaats
gehad. Hij zond haar terzelfdertijd een
Amerikaansch dagblad, dat er een uitvoerig
verslag van gaf. Nu aarzelde ze niet meer.
Sedert ze terug was, had ze bij haar
menigvuldige bezoeken Fabrice vaak ont
moet. Hij kon wel vermoeden, dat Béatrice
haar alles had meegedeeldmaar er was
tusschen hem en de jonge vrouw geen
enkele toespeling op de zaak gemaakt. Op
een morgen zag hij haar haastig in zjjn
atelier komen. Hij had veel genegenheid
voor haar. Maar oppervlakkig aan haar ver
ward en toch vast besloten gericht begrij
pende, wat ze van plan was, werd zijn ge
laat zeer ernstig.
»Ge wenscht me te spreken, Mevrouw
vroeg hij.
»Ja, ik wensch u te spreken Maar
ontneem mg den moed nietwees vrien
delijk jegens rug, ik bid u erom.*
»'t ls heel gemakkelijk vriendelijk jegens
u te zijn,* antwoordde hij met een droe-
vigen lach...* »welnu, wat hebt ge
Hij schoof een stoel voor haar bg, want
kÜ ZHgi dat zjj niet langer kon blijven
staan.
Mijnheer Fabrice,* zei ze na eenig
zwijgen, »men heeft me heden iets bericht,
dat voor u niet zonder belang is
En ze gaf hem met een bevende hand
den laatster) brief, dien ze van Pierrepont
had ontvangen, en het Amerikaansch dag
blad dat verslag gaf van 't huwelgk.
zgner edelste zonen verloor, een man van
onkreukbare trouw, onbezweken helden
moed hg is die hulde waard.
Maar toch bg zgn graf wordt de hoop
gevoed, dat de maarschalkstaf voor goed
zal rusten en de prophetie des vredes,
waarvan het feestgejuich bg zgn graf een
wjjle verstomde, meer en meer in schoone
vervulling komen mag!
Te geljjk bjjna met Mac Mabon ontviel
Frankrgk een ander grgsaard, niet minder
beroemd: de vorst in het rijk der toonen,
de groote diepe denker Gounod.
Ontelbaar rjjk zijn de gedachten, door
hem in toonen gebracht. Behaalde Mac
Mahon overwinningen op het veld van den
oorlog, Gounod niet minder als hg de booze
hartstocht verdrijft en daar de macht van het
lied bevorderd met al wat waar is en schoon
en liefelijk en welluidt. Wie, die zijn meester
werk, al is het dan ook eenmaal, hoorde, zal
dat niet beamen.
Al had Gounod niet anders gedaan, dan
de schepping van Goethes genie, zgn Faust,
in toonen gebracht, hg had zich reeds
daardoor een onsterfelgke naam en roem
bezorgd. De duivelenaard van een Mephisto,
de edele strgd van Faust, de noodkreet
van de gevalle Gretchen, wie die het
hoorde gevoelde zich niet beter, meer ge
wapend in den strgd, meer op zijn hoede
tegen de Mephisto van het kwaad. Ziet
daar dan, ook weer het verband tusschen al
die verschillende zaken.
Mephisto is het, die ook op het groote
wereldtooneel niet rust voor hg den fakkel
van den oorlog heeft ontstoken, trots den
strgd van iederen edelen Faust, al moet ook
menig onschuldig Grethchen worden verleid.
Verstomme dan een oogenblik de feest
zangen in Fraukrgks hoofdstad en worde
zg vervangen door de ljjkzangen bg de
graven van Frankrjjks beide edele zonen.
En dan klinke het luid van Franschen
en Russen, van al de volken der wereld
Daar is maar een strgd, die nog gestreden
moet worden. Maarschalks talent en maar
schalks moed is noodig, dat allen zien met
den moed van een Faust vereenigen, de
Mephisto van den oorlog te verdrijven. Eerst
dan zal de prophetie van de vrede, waar
van het feestvierend Frankrgk ons de voor
spelling geeft, in heerlgke en schoone ver
vulling komen!
Buitenland.
De commissie voor de wereldtentoonstel
ling te Parjjs in 1900 heeft besloten dezelfde
terreinen daarvoor te kiezen, als voor de
vorige tentoonstelling, maar die nog uit te
breiden.
Het kost het voorloopig comité voor deze
wereldtentoonstelling heel wat hoofdbreken
om een groot punt van aantrekking te
vinden, die de Eiffel toren en de lichtende
fonteinen in de schaduw kan stellen. Men
heeft reeds de volgende zaken aanbevolen:
een reuzenschipeen verrekjjker, waarmee
men de maan vlak voor den toeschouwer
brengt; een klok uit 200 ton brons ge
goten een kolossale fontein van kwikzilver
een tentoonstelling van exemplaren van alle
bestaande menschenrasseneen toren, mas
sief gebouw, 100 Meter in doorsnede en
200 M. hoog; een modern huis, door de
grootste kunstenaars tot in de kleinste bij
zonderheden naar de hoogste eischen van
kunst en amaak ingericht; een platvorm
van 500 M. ruimte in 't vierkant, op een
hoogte van 100 M. rustende op pilaren;
ballons captives van aluminium; lichtende
fonteinen, waarvan de kleuren van zelf ver
anderen; maar al die plannen schgnen
nog niet in den smaak te vallen. Men zoekt
iets nog verrassender dan dit alles te samen.
Gaandeweg neemt het aantal personen
toe, die in Pas-de-Calais, na deelgenomen
te hebben aan de werkstaking, den arbeid
hervatten. Zoo zgn gisteren weer eenige
duizenden mjjnwerkers, die tot nn aan het
appèl aanbraken, in de schachten afgedaald.
In het geheel zgn van de bijna 44,000 mgn
werkers nu ruim 26,000 aan den arbeid.
Men rekent dan ook, flat het met de werk
staking weldra zoo goed als geheel gedaan
zal zgn.
De bekende fabrikant van naaimachines,
Pfaff, te Kaiserslautern, is overleden.
Nadat de schilder ze gelezen had, gaf
hg ze haar stoel terug.
>Ik dank u,« zei hg.
Mijnheer Fabrice,* hernam ze met toe
nemende aandoening, »ik heb nog een brief
voor u Hg is aan u persoonlijk geadres
seerd.
»Laat zien, Mevrouw.*
Hij nam den brief: 't was die, welken
Pierrepont hem had geschreven vóór zgn
vertrek. Hg luidde:
»Op het punt Frankrgk voor langen tjjd,
voor altijd zoo gjj dat eischt te ver
laten, ontsla ik u van het woord, dat
gg me gegeven hebt. In naam van
uw dochter smeek ik u te blijven
leven. Zoo ik het was, die door 't
lot was veroordeeld, en gij gaaft me
mgn woord even oprecht en even open
baar terug, als ik u het uwe terug
gaaf, leg ik de verzekering af, dat ik
niet zou aarzelen het aan te nemen.*
Markies DE PIERREPONT.
Voor den Heer JACQUES FABRICE.
Na met de meeste oplettendheid dit briefje
gelezen en herlezen te hebben, gaf hij het
zwjjgend aan Mevrouw d'Aymaret.
»Maar,« zei ze, »gjj moet dat bewaren.*
»'t Zg zoo zei Fabrice.
Ze wachtte een oogenblik en ziende, dat
hij altijd ongevoelig en zwggend bleef, her
nam ze, terwijl ze zijn hand greep
Mijnheer Fabrice, zult ge me laten ver
trekken zonder een woord van hoop?...
Uw eer is nu gered Heb nu ook mede
lijden met uw kind,heb medelijden met
de arme schuldigeze heeft zooveel ge
leden, en als ik u nog iets mag zeggen
»Neen, Mevrouw! zeg niets meer: 'tis
genoeg Wel ben ik getroffen door uw
stap, door de gevoelens waaruit gij handeldet,
maar ge moet begrjjpen, dat men een
quaestie, als mij gesteld is, niet in een
oogenblik van zwakheid oplostVeroor
loof mg er ernstig over te denken, zooals
mgn plicht is. Mijn plan, dat ge aan uw
vriendin kunt meedeelen, was die dagen te
wijden aan een korte reis in den vreemde
in Zwitserland. Meer dan ooit sta ik op
dat plan Ik heb behoefte, nu vooral
om mgn besluit te overdenken aan rust
en vrijheid van geest, die ik hier niet
vind Ik denk morgen te vertrekken
»Ze zag hem strak aan Hg stond op en
nam haar hand: »Tot weerziens, Mevrouw,*
zei hij, en met een lichte trilling in zijn
stem: »ga, mgn kind!*
De jonge vrouw ging. Een oogenblik
stond ze stil op den drempel van 't atelier
om haar tranen af te wisschen; toen ging
ze met een snellen stap naar 't huis. Béatrice,
die den uitslag van de samenkomst afgewacht
had, koortsachtig door de lanen van haar
portière loopend, snelde, toen zjj haar be
merkte, op haar toe en ondervroeg haar
met een angstigen blik.
Welnu?* zei ze.
Welnu! ik heb hoop!*
»Is 't mogelijk!* en ze trok haar haastig
in 't salon.
Nu deelde mevrouw d'Aymaret haar alle
bijzonderheden mee van 't gesprek, en be
proefde haar en zich zelf te overtuigen, dat
de indruk, dien zjj er van gekregen had,
gunstig was. Maar de plotseling opgekomen
reis van haar man joeg Béatrice schrik aan.
»Dat is de dood*! zei ze met een doffe
stem.
Waarom zou hjj vertrekken, als hg be
sloten was te sterven?*
»Wie weet het? Om 't hart van zgn
dochter te sparen misschien zelfs om mg
j te sparenHg wil edelmoedig zgn tot
het eind
I »Ik verzeker je, dat de taal, die hjj
voerde, ernstig gemeend was vóór hij
in zulk een ernstige omstandigheid een
besluit neemt, wil hg in vrede nadenken,
ver van alle herinneringen en aandoeningen,
die zgn rust kunnen verstoren
Haar gesprek werd onderbroken door de
De loop der treinen in Italië is thans ook
geregeld naar den Midden-Europeeschen tgd.
Den In Januari zal, naar bericht wordt,
Denemarken dit voorbeeld volgen, terwjjl
ook Zwitserland daartoe wil overgaan.
Waarschjjnlgk zal deze tgd das door ge
heel Earopeesch vasteland werden aange
nomen.
Volgens bericht uit Melila heeft generaal
Ortega eenen uitval gedaan en de Mooren
uit hnnne stellingen verjaagdook ontzette
hg de omliggende forten en hunne garni
zoenen. De generaal heeft verzocht het
zenden van versterkingen te staken, wegens
gebrek aan middelen tot ontscheping.
Nog werd generaal Macas te Melilla
Dinsdag gewacht met 5 bataljons en 3
batterjjen, maar men wacht op meer ver
sterkingen alvorens aanvallend op te treden.
Volgens later# berichten rijn de Mooren
30.000 man sterk. De Spaansche Minister
raad besloot de reserves op te roeden en
eenige regimenten mobiel te verklaren, om
dat meer dan 12.000 soldaten naar Marokko
moeten worden gezonden.
De Koningin-Regentes en de kleine
Koning bezochten de troepen die naar
Afrika vertrekken in de kazernes, waar zg
met groote geestdrift werden ontvangen.
De Engelschen worden bevreesd voor
verwikkelingen in Marokko. De »Standard«
dreigt reeds, dat als de Spanjaarden verder
gaan dan een tuchtiging, de Engelschen
hun belangen zullen weten te beschermen.
Renter's Office* verneemt, dat er geen
enkele grond bestaat voor de in de laatste
dagen door sommige Pargsche bladen ge
uite bewering, volgens welke Engelands
staatkunde vgandig gezind is jegens Spanje,
geleid als deze wordt door het verlangen
om Spanje's operatiën tegen de Arabieren
tegen te werken en om Engelands oog
merken ten aanzien van Marokko te be
vorderen. Integendeel, tusschen Spanje en
Engeland bestaan de best mogelgke be
trekkingen.
Dat 't op Sicilië broeit is reeds lang te
bemerken, al wordt er weinig van bekend.
De corr. der Daily News* te Rente zegt
kleine Marcelle, die kwam binnenvliegen;
zg hield mevrouw d'Aymaret haar wang toe
en zei hijgend tot Béatrice:
>Is 't waar, dat vader heen gaat?*
»Wie heeft je dat gezegd?*
>Henriè'tte die hg gelast heeft zjjn
groot valies te pakken.*
»Ja, hg vertrekt morgenzgn werk
heeft hem zeer vermoeid. Men beveelt
hem een weinig afleiding aan.*
»Hoe jammer dat hg heengaat,* zei 't
kind «Ik zal, als ik mag, Henriè'tte helpen,
opdat ze niets vergeet
»Ik zelf zal ook dadeljjk komen, mgn
kind; ga nn.<
Marcelle vloog weg. Madame d'Ayma
ret stond op.
»Denk je dat ik genoeg ljjd?« zei Béatrice
haar. Er is geen enkele beweging, er wordt
geen woord in dit baU gesproken, dat me
niet op de pgnbank legten ga jg ijtf
ook heen!
Ja, ik verlaat jeik zal morgen vroeg
weer komen,maar ik mag in de laatste
uren niet h ^tschen u in zgnIk laat n
beiden over aan de ingeving van uw hart
Tot morgen!*
Ze omhelsden elkaar en Mevr. d'Aymaret
vertrok
Béatrice ging naar de vertrekken van
haar man om toe te zien op de toebereid
selen voor zgn reis. Het kamermeisje zei
haar, dat Fabrice naar Pargs was; hg zon
vóór 't diner terug zgn.
Het overige van den dag dwaalde de
vrouw van den schilder door den tuin.
Tegen den avond ging ze in 't atelier. De
leege plaats, waar de paneelen gestaan
hadden, gaf haar een gevoel van verl*t^j|
lieid, van wanorde en van plechtige dr
heid. Zij liep daar heen en weer tot
avond viel, en dacht aan alles, wat daar
door het groote verstand en de groote ziel
van Fabrice had gewoeld, aan al wat hg
daar ha£l gedacht en geleden.
tren
Aaar den iOn druk van Octave Feuïllei.
door B. (44
Slot volgt.
