Ifcl Land van Heusden en Allena. de Langstraat en de Bommelerwaard.
TAK s drie voorstellen.
riLLETON.
ante
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
m 1292.
WOENSDAG 28 MAART.
1894.
s
VOOR
Uit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonneméntsprjjs: per 3 maanden f l.OO.
Uranco per post zonder prjjs vex hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Wjj laten hier ten behoeve onzer lezers,
met het oog op den aanstaanden verkie
zingsstrijd, de drie edities volgen, die achter
eenvolgens van het regeeringsvoorstel met
betrekking tot het kiesrecht, wat de hoofd
zaak betreft, zijn verschenen.
I.
Artikel 1.
De leden van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal worden gekozen door de
mannelijke meerderjarige ingezetenen des
Rijks, tevens Nederlanders, die de kentee-
kenen bezitten van geschiktheid en maat-
sch appel jj ken welstand, in deze wet bepaald,
>n aan wie het kiesrecht of de uitoefening
daarvan niet, op grond van de bepalingen
dezer wet, tjjdeljjk of blijvend is ontzegd.
n Artikel 2.
Dezt wet houdt voor Nederlander en voor
ingezeten des Rijks, die het is volgens de
•et, verklarende wie Nederlanders en wie
gezetenen zijn voor meerderjarig, die den
eeftjjd van drie-en-twintig jaar heeft be
reikt.
Artikel 3.
Deze wet houdt voor kenteeken van ge
schiktheid, de kennis van lezen en schrijven.
Zij acht de kennis van lezen en schrijven
bewezen door eene eigenhandig geschrevene
aanvraag, om op de lijst der kiezers te
worden geplaatst.
De vorm dezer aanvraag en de wijze van
inlevering worden geregeld bij algemeenen
maatregel van bestuur.
Artikel 4.
I>eze wet 'houdt voor kenteekenen van
maatscbappeljjken welstand, het voorzien
in eigen onderhoud en in dat vpn het huis
gezin.
Zjj onderstelt dat in eigen onderhoud en
dat van het huisgezin wordt voorzien door
hem, die gedurende het laatstverloopen bur
gerlijk jaar geen onderstand heeft genoten
van eene instelling van weldadigheid, of
van een gemeentebestuur.
Onderstand aan de vrouw of inwonende
kinderen verstrekt, wordt geacht door den
echtgenoot of vader te zjjn genoten.
Artikel 5.
Yan het kiesrecht zijn uitgesloten
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrpdagmor
gen ingewacht.
GEORGE OHNET.
bd1
n
(12
Het was de eerste maal, dat tante Ursula
e volle gegrondheid van haar vooringe
nomenheid in twijfel hoorde trekken, de
f'eerste keer, dat zich een afkeurende stem
verhief,- om het »ongeluk« aan te tasten.
Een oogenblik dacht zij, dat Bernard krank
zinnig was geworden en staarde hem angst
vol in het gelaat. Zjj zag, dat hij rood van
toorpmaar volkomen toerekenbaar en
njetster van zjjn taal was en werkelijk zeggen
wilde wat hij gezegd bad. Nu gevoelde tante,
dat de maat vol waszij erkende plotseling,
i dat baar autoriteit aanmerkelpk verminderd
I was eb dat zij deze verloren moest wanen,
^wanneer bet baar niet gelukte, zich door een
behendige staatsgreep er weer van meester
te maken.
Stelselmatigriep zjj. »Mijn haat! Ge
/zjjt een onbeschaamde, aldus tot mij te
spreken en uw dochter heeft zich als een
lichtvaardige deerne gedragen.*
Wat tante Ursula tegen Bernard te zeggen
had, liet hem tamelijk koud, maar het
kwaad, dat aangaande Aline gesproken werd,
dat kon, dat .mocht hem niet onverschillig
meien. Voor de eerste maal in zijn ieven
werd dit lam door den toorn overstelpt én
beheer over hunne goederen hebben ver
loren,
zjj, aan wie. bij onherroepeljjk geworden
reehterljjke uitspraak het kiesrecht is ont
zegd
gedurende het burgerljjk jaar volgende
op het dienstjaar, waarover de belasting
had moeten zjjn voldaan;
c. zij, die zich opzettelijk aan den bjj de
wet opgelegden krjjgsdienst of aan eene big
de wet opgelegde verplichting ten aanzien
van 's lands verdediging hebben onttrokken
Artikel 6.
Het kiesrecht wordt niet uitgeoefend door
hen, die
Artikel 7.
De uitoefening van het kiesrecht wordt
geschorst voor de militairen beneden den
rang van officier bjj de zee- en de landmacht,
voor den tjjd, gedurende welken zjj zich in
werkelijker» dienst onder de wapenen be
vinden.
Artikel 8.
De leden der Provinciale Staten worden
gekozen door de ingezetenen der provincie,
die bevoegd zjjn tot het kiezen van leden
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Deze wet houdt voor ingezeten der pro
vincie hem, die daarin gedurende de laatst
voorafgaande 12 achtereenvolgende maanden
zjjne woonplaats heeft gehad.
Artikel 9.
Behalve de in artikel 5 genoemden zjjn
van het kiesrecht voor de Provinciale Staten
uitgesloten, gedurende het burgerljjke jaar
volgende op het dienstjaar waarover de be
lasting had moeten zjjn voldaan, zjj die den
door hen verschuldigden aanslag in de
directe belastiugen der provincie, waarvan
zij ingezetenen zjjn, niet hebben voldaan,
tenzjj volgens wetteljjk voorschrift, die be-j Artikel 6.
lasting hun is kwijtgescholden of hun on- j De uitoefening van het kiesrecht wordt
vermogen om die te voldoen, is geblekengeschorst voor de militairen beneden den
II. j rang van officier bjj de zee- en de land-
zich in werkeljjken dienst onder de wapenen
bevinden.
Deze wet houdt voor kenteeken van ge
schiktheid, de kennis van lezen en schrijven.
alle plichtplegingen vergetende, riep h jj met
bevende stem »het doet mjj van harte leed,
maar gij weet niet wat gij zegt! Mjjn
dochter is een engelArm kindIn den
tijd, die de gelukkigste haars levens had
moeten zjjn, moet zij ljjden en wanhopen.
Gij maakt haar leven opzetteljjk ellendig!
En waarom? Wegens een dolzinnig idée-
fixe, waarvoor een verstandige vrouw zich
schamen moest. Want eenmaal moet het
er toch uit, uw »ongeluk« is een kwaljjk
geplaatste grap die reeds te lang is
voortgezet
Bjj die lastering uitte Ursula een merg-
doordringenden gil. Het was haar, als had
Bernard baar hart doorboord. Gaarne zou
de wakkere man de reeds gesproken woorden
berouwvol teruggenomen hebben; hij naderde
de gekrenkte, maar deze strekte dreigend
den arm uit, alsof zjj het vurige zwaard
van den engel, die de Paradjjspoort behoedt,
daarin hield, en verwjjderde zich met groote
stappen, zonder een syllabe te antwoorden.
Een verder samenleven in een huis waar
zulk een tweedracht heerschte, was onmo
gelijk, en mijnheer Bernard verklaarde zjjn
vrouw en dochter kort en goed, dat zjj den
volgenden dag naar de fabriek zouden ver
huizen. Hjj bezat daar een kleine tuin-
woning, waarin hjj vóór zjjn huweljjk ge
huisvest was en die hun tot het einde van
den zomer tot toevlucht dienen kon. Later
zou men immers zien wat hun te doen. stond.
Mevrouw Bernard deelde haar zuster méde,
dat de scheiding overmorgen zou voltrokken
worden. Tante bewaarde een geheimhouding,
welke voor allen iets verschrikkelijkshad.
Zjj acht het bezit van dit kenteeken be-
wezen door eene eigenhandig geschrevene
aanvraag, om op dé ljjst der kiezers te
worden geplaatst.
Artikel 4.
Deze wet houdt voor kenteeken van
maatscbappelijken welstand, het voorzien in
eigen onderhond en in dat van het huis-Sin^ediende wetsontwerpen
gezin.
Artikel 7.
De leden der Provinciale Staten worden
gekozen door de ingezetenen der provincie,
.die bevoegd zjjn tot het kiezen van leden
I van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Deze wet houdt voor ingezeten der pro
vincie hem, die daarin gedurende de
laatst voorafgaande twaalf achtereenvolgende
maanden zjjn woonplaats heeft gehad.
Voorts kwamen in het tweede der drie
t. w. in dat tot
Zij acht het bezit van dit kenteeken aan-
wezig bij hem, die voorkomt op de krachtens
wetteljjk voorschrift aangelegde en bijge
houden bevolkingsregisters en gedurende
het laatstverloopen burgerlijk jaar geen
onderstand heeft genoten van eene instelling
van weldadigheid of van een gemeente
bestuur.
Onderstand aan de vrouw of minderjarige
kinderen verstrekt, wordt geacht door den
echtgenoot of vader te zjjn genoten.
Artikel 5.
Het kiesrecht wordt niet uitgeoefend
door hen:
aan wie, bjj onherroepeljjk geworden
reehterljjke uitspraak, het kiesrecht is
ontzegd.
gedurende den tjjd dat het verlies of de
ontzegging duurt;
c. die onherroepelijk wegens misdrijf zjjn
veroordeeld tot eene vrijheidsstraf van vier
jaar of langer;
e. die, krachtens wetteljjk voorschrift, van
hunne vrijheid zjjn beroofd;
Zjj verzette zich niet in het minst tegen
de reis, die haar het hart vaneen moest
rijten. Met vast op elkander geperste lippen
boog zjj toestemmend het hoofd, roode
vlekken vertoonden zich op haar wangen
en zjj knipte hevig met de oogen. Zoo
wendde zjj haar zuster, die nog altjjd half
onbewust op de weder-ontwaking van haar
inschikkeljjkheidsbetoon en toegevendheid
gehoopt had, den rag toe en begaf zich
naar haar kamer, waar zjj zich in een gebed
verdiepte. Sedert haar aangebeden schat in
het donderend krijgsrumoer spoorloos ver
dwenen was, was zjj vóór alles een ware
dochter der kerk. Nooit werd de daguerro-
type door zoo vele kaarsjes verlicht als thans,
en het fluweel van den bidstoel vertoonde
diepe indrukken van Ursula's spitse knieën.
Zoo spruit uit kwaad steeds iets goeds
voort.
De toestand was uitermate gespannen;
geen weg ter verzoening scheen denkbaar.
Yan beide kanten werd het besluit onver
biddelijk gehandhaafd. Aline, die geheel in
haar liefde opging, droomde slechts van de
vurig gewenschte vrjjheid, en tante legde
de verwjjdering van het jonge meisje geen
hinderpalen in den 'weg. Nog een paar uur
en deze brave menschen, welke elkander
van harte liefhadden, waren onherroepeljjk
vervreemd en van elkander gerukt.
Hen nu weer te vereenigen, ja, daartoe
werd een wonder vereischt!
VIII.
Het was de dag van het vertrek. Tante
Ursula was nog niet te voörschjjn.gekomen;
Artikel 9.
Elk, die is ingeschreven op de in de
gemeente, krachtens wetteljjk voorschrift
aangelegde en bijgehoudene bevolkingsre
gisters en die, meenende aan de voor de
kiesbevoegdheid gestelde eischen te voldoen,
op de kiezersljjst wenscht te worden ge
plaatst, richt, vóór 16 Januari van het
loopende jaar, daartoe tot het bestuur zjjn er
gemeente eene door hem eigenhandig ge
schrevene aanvraag, ingericht volgens het
aan deze wet gehechte model A.
Artikel 10.
Deze aanvraag wordt geschreven in een
door den gemeenteraad daartoe aange
wezen, voor het publiek toegankeljjk lokaal,
onder toezicht van eenen daartoe door het
gemeentebestuur verstrekt blad papier, over
eenkomstig met het aan deze wét gehechte
model B.
Artikel 86.
Zij, die voorkomen op de sedert 25 April
1893 van kracht zjjnde kiezersljjsten, worden,
bijaldien zjj overigens aan de vereischten
voor de kiesbevoegdheid voldoen, door het
gemeentebestuur in Januari 1894 op de
kiezersljjst geplaatst, zonder dat daartoe
hunnerzijds eene aanvraag wordt vereischt.
III.
De artikelen 3, 4, 5 en 7 van dit wets
ontwerp bjj II worden gelezen als volgt:
Artikel 3.
Deze wet houdt voor kenteeken van ge-
door de muren heen vernam zjj duideljjk,
hoe men koffers verschoof en manden rond-
sleepte. Een onuitsprekeljjke droefheid ver
vulde haar bjj de gedachte, hoe eenzaam
en verlaten het huis morgen zijn zou. Alleen
met zich zelve, in dit somber vertrek, waar
alles slechts van begraven liefde sprak,
vroeg zjj zich met angst af, of zjj dan wel
het recht had, van het beminde meisje te
verlangen, dat het uit vrije beweging van
haar liefde afstand moest doen. Indien Aline
maar één stap tot toenadering had gedaan,
indien men haar slechts in de gelegenheid
gesteld had door haar toestemming tot het
huweljjk haar verheven edelmoedigheid aan
den dag te leggenwanneer men, de armen
smeekend naar haar uitgestrekt, nog slechts
een weinig meer bij haar had aangedron
gen misschien zon zjj voor de overmacht
gezwicht hebben. Maar neenMen smeekte
haar niet meer, men kwam in verzet, men
liet haar alleen in den hoek staan, als een
arm, oud, verstooten dierDit kind, dat
zij met trotsche liefde had grootgebracht,
aan welks wiegje zjj nachten achtereen ge
waakt had, wanneer het ziek geweest was
dit kleine, blonde, vroolgke schepseltje met
het mollige handje en de frissche lippen,
haar èenige troost, haar eenige hoop in het
leven ging haar verlatenAlies was ten,
eindeZij zou haar niet weerzien
En der wanhoop nabjj, schreide tante
in de stille, donkere kamer en kropte haar
tranen op, opdat niemand haar zwakheid
zou vermoeden.
Toen stortte ze plotseling naar het al
taar van den geliefkoosden martelaar en
schiktheid en voor kenteeken van maat-
schappelijken welstand, het voorzien in eigen
onderhoud in dat van het huisgezin.
Artikel 4.
Zjj acht het bezit daarvan aanwezig big
hem, die
gedurende de drie laatstverloopene maan
den, in eene zelfde woning is gehnisvest ge
weest, of, gedurende het laatstverloopen
burgerlijk jaar, hoogstens eenmaal van
woning is veranderd
gedurende het laatstverloopen burgerlijk
jaar zelf evenmin als zjjne vrouw of minder
jarige kinderen, onderstand heeft genoten
van eene instelling van weldadigheid of
van een gemeentebestuur;
niet gedurende de drie laatstverloopen
burgerljjke jaren onherroepeljjk is veroor
deeld wegens bedelarjj, wegens landlooperjj
of tot plaatsing in een Rjjkswerkinrichting
niet wegens misdrijf onherroepeljjk is ver
oordeeld tot eene vrjjheidsstraf van vier
jaren of langer;
niet door den militairen rechter is ont
slagen uit den militairen dienst, met on-
waardigverklaring om bjj de gewapende
macht te dienen;
zich niet opzetteljjk aan den bjj de wet
opgelegden krijgsdienst of aan eene bjj de
wet opgelegde verplichting ten aanzien van
's Rijks verdediging heeft onttrokken;
zijne over het laatstverloopen dienstjaar
verschuldigde aanslagen in dé Rjjks directe
belastingen in het laatst verloopen burger
ljjk jaar in hoofdsom en opcenten heeft
voldaan
en, door eene overeenkomstig de be
palingen der wet ingerichte aamvraag Om
op de lijst der kiezers te worden geplaatst,
het bewjjs heeft geleverd dat hjj kan lezen
en schrijven.
Artikel 5
Het kiesrecht wordt niet uitgeoefend door
hen
of aan wie, hjj onherroepeljjk geworden
reehterljjke uitspraak, het kiesrecht is ont
zegd,
gedurende den tjjd dat het verlies of de
ontzegging duurt;
c. die niet voorkomen op de van kracht
zijnde kiezerslijsten.
=!K=SS5SI=SS*=S^=SSS=!^=S
riep, geheel buiten zich zelve gerakend:
»Een soldaat! Neen! het is onmogeljjk,
niet waar? Nooit!
Reeds viel de duisternis in, toen het
openen der deur de oude vrouw uit haar
treurige beschouwingen deed ontwaken.
Haar gezelschapsjuffer trad binnen.
Wat is er aan de hand?* vroeg Ursula
misnoegd, wat wil men van mjj?«
»Er is een heer beneden, die mejuffrouw
wenscht te spreken.*
»Een heer? Wie dan?c
»Ik ken hem niet.*
Een onbekende? Een straal van hoop
schemerde in 'haar bihnenste. Indien het
een vriend of een bloedverwant van kapi
tein Roger ware?
Wanneer een verzoenende stap van deze
zijde ter èlfder ure nog alles zou herstellen?
Zij beefde van vreugde.
»Zeer goed, breng hem in het salon. Ik
zal komen.*
Schieljjk maakte zjj haar een weinig ver
waarloosd toilet in orde en ging naar be
neden.
Een ineengedrongen, sterke man, met
rood gelaat, een bakkebaard naar Duitsch
gebruik, gekrulde haren, een zeer alle-
daagsch uitzicht, vnUeris. -1 kl<-«
buiten land er, stond Aan i- a -ouo «ts u u
wachtte op haar. Ursula na u üeui vincuug
op en vroeg: »Met wi n heb ik de >jer?«
De dikke beer was een en ai verbaziug
en vroeg daarna met een jovialeti trek":
»Ben ik dan zoo veranderd, nicht,
gij mg 'nies h ,rk ...t&
1BLAD
ntimrvifli«o K nanr
Regeling van de kiesbevoegdheid voor
de Tweede Kamer der Staten-Gene
raal en voor de Provinciale Staten.
a. zij, die, bij onherroepelijk geworden
rechterlijke uitspraak, de beschikking of het
-!ku
DOOR
b. zjj, die den door hen verschuldigden
aanslag in de Rjjks directie belastingen in
hoofdsom en opcenten niet hebben voldaan,
tenzjj, volgens wetteljjk voorschrift, die be
lasting hun is kwjjtgescholden, of hun on
vermogen om die te voldoen is gebleken,
d. zjj, die onherroepeljjk wegens misdrjjf
zjjn veroordeeld tot eene vrijheidsstraf van
vier jaar of langer;
e. zjj, die door den militairen rechter zjjn
ontslagen uit den militairen dienst met on-
waardigverklaring om bij de gewapende
macht te dienen.
a. krachtens wetteljjk voorschrift, van
hunne vrjjheid zjjn beroofd;
b. niet voorkomen op de van kracht
zijnde kiezersljjsten.
Regeling van de kiesbevoegdheid voor macht, voor den tjjd, gedurende welken zij
de Tweede Kamer der Staten-Gene- i
raai en voor de Provinciale Staten,
De artt. 1 en 2 zijn dezelfde als bjj I.
Artikel 3.
regeling van de uitoefening van het kiesrecht
a. die, bjj onherroepeljjk geworden reehter
ljjke uitspraak, de beschikking of het beheer
over hunne goederen hebben verloren,
b. die zich opzettelijk aan den bjj de wet
opgelegden krjjgsdienst of aan eene bjj de
wet opgelegde verplichting ten aanzien van
's lands verdediging hebben onttrokken
d. die door den militairen rechter zjjn
ontslagen uit den militairen dienst met
onwaardig-verklaring om bjj de gewapende
macht te dienen;
f. die, ofschoon niet begrepen onder a
tot e, niet voorkomen op de van kracht
zijnde kiezerslijsten.
voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal
en de Provinciale Staten de volgende nieuwe
artikelen voor
Regeling van de kiesbevoegdheid voor
de Tweede Kamer der Staten-Gene
raal en voor de Provinciale Staten.
a. die, bjj onherroepeljjk geworden reehter
ljjke uitspraak, de beschikking of het be
schikken ol het beheer over hunne goede
ren hebben verloren,
b. die in gevangenschap of hechtenis zjjn;
J typfdk, vervolgd.)
