Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Wat nu?
FEUILLETON.
Kapitein Ourson-IJzerhoofd.
Uitgever: Ll. J. VEEEMAH, Heusden.
WOENSDAG 2 MEI.
1894.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsre.hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
Na maandenlange voorbereiding, na een
langdradige beraadslaging is plotseling gang
in de zaak gekomen. Na de aanneming van
het woning-amendement, schorsing der be
raadslaging, intrekking van het ontwerp,
sluiting der zitting, ontbinding der Kamer,
uitschrijving der nieuwe verkiezing, alles
volgde met buitengewone snelheid op el
kander de kiesvereenigingen hadden nau
welijks den tjjd om den toestand te over
zien, nieuwe vlaggen werden uitgestoken
en weer ingehaald, nieuwe leuzen gehoord
en opgeborgen, alom verwarring en tegen
spraak, en nog na afloop van alles, zullen
vele kiezers moeten vragenheb ik ge
sterad volgens mjjn overtuiging of ben ik
meegesleept door allerlei drogredenen Voor
een groot deel ligt de schuld hiervan aan
de regeerïng. Men wilde een te haastige
beslissing en onthield de zoo noodige in
lichtingen. Maar niet alle schuld ligt aan
de regeering. Ook de leiding der verschil
lende partijen liet veel te wenschen over.
De liberale partij moge gewonnen hebben
in aantal, de liberale Unie behoeft zich de
eer der overwinning niet toe te kennen,
haar manifesten hebben meer kwaad dan
goed gedaan en dat zal waarschijnlijk blij
ken als de gemoederen tot rust gekomen
zijn. Evenals de anti-revolutionairen hun
leiders te Groningen misbruik van gezag,
machtsoverschrijding verweten hebben, kun
nen de liberalen tot het bestuur hunner
Unie dit verwjjt richten, en dat zal ook
wel niet uitbleven. Zeker een onverwikke-
ljjk napleitenMaar nog heeft men stoom
opl Woensdag werden de herstemmingen
bekend; nog 7 plaatsen moeten vervuld
worden en reeds Zaterdag bood het mini
sterie ontslag aan, zonder de bjjeenkomst
der nieuw gekozen Kamer af te wachten,
zonder in overleg te treden met de liberalen,
die de kiesuitbreiding wel niet wilden, maar
toch bereid zijn tot een aanmerkelijke ver
meerdering van het aantal kiezers mede
te werken.
Spoedig zal dus het besluit der Regentes
bekend zijn, zij toch schijnt terstond hare
raadslieden in zulke gevallen geraadpleegd
te hebben, reeds wordt de heer Roëll als
r kabinefs-formeerder gedoodverfd en het zal
hem weinig moeite kosten een nieuw mini
sterie saam te stellenzeker zou het in
's lands belang zijn, indien overeenstemming
kon verkregen worden met eenige leden
G OSTAVE AIMARD.
(8
«Kapitein Ourson-IJzerhoofd,sprak hij,
?erw jjl bjj opstond, «in naam van de Broeders
van de Kust zeg ik u dank voor uw edel
moedig voorstel. De vrijbuiters zijn te mach
tig om hunne vijanden te vreezen, zij vallen
hen openljjk aan, brengen hen ten onder,
maar als zij overwonnen hebben opent zich
bun hart voor medelijden. Tot welk volk
zij ook behooren, laten wij nooit vergeten
dat de ongelukkigen broeders zijn! Wjj,
die door de maatschappij in den ban zjjn
gedaan, wjj behooren dit voorbeeld van
mrnscheljjkbeid te geven aan de wereld die
ons miskent. Ik herhaal het kapitein, in
naam der vrijbuiters zeg ik u dank. Uwe
gevangenen zijn vrjj, gjj kunt over hen be
schikken om hen naar hun vaderland terug
te zenden.*
»J», ja!« riepen de vrijbuiters door de
edele woorden van den heer d'Ogeron
medegesltept, «zjj zijn vrjjLeve de gouver
neur! Leve Ourson-IJzerhoofd!*
Nu eens het jjs was gebroken, werd de
geestdrift algemeen. De Spaansche krijs
gevangenen waren gered.
«Op mjjne beurt bedank ik u, mijnheer,*
van het aftredende ministerie.
Het bestond toch uit bekwame mannen,
die in betrekkelijk korten tijd veel tot
stand gebracht hebben, die het werk nu
onafgemaakt moeten laten liggen, omdat
het meer of minder der kieswet een spaak
in het wiel gestoken heeft. Van den minister
Tak is niet te vergen, dat hij opnieuw een
kieswet zal indienen, maar wat verhindert
de andere ministers het begonnen werk zoo
mogelijk te voltooien Bij geheele aftre-boom te laten staan, al moet ook een tak
stil, en in het najaar heeft men de zeker maar zoovele andere zaken behoeven niet
langdurige discussiën over het antwoord op te wachten tot de kiesrechtregeling is tot
de troonrede, en de begrootingen, zoodat stand gebracht.
vóór Februari wel niet veel van een nieuwe In het belang des lands is het, dat dit
kieswet te wachten is. Zijn de andere niet vergeten wordt, het volk heeft getoond
ministers bovendien zoo onafscheidelijk van zijn tjjd te kunnen afwachten, door over-
Tak, als het waar is, dat de collega's eerst haasting en ondoordachte besluiten bederve
op het laatste oogenblik in kennis gesteld men nietwat tot nu verkregen is
werden van de intrekking van het ontwerp?
In het belang des lands is het dus, om den
ding van het ministerie gaat een kostbare
tijd verloren. En men moge nu zeggen,
de nederlaag van het ministerie is beslis-
Buitenlund.
vallen. De kiezers zijn niet voor uitersten De Fransche politie heeft in hechtenis
noch naar links noch naar rechts. Het genomen een beambte van het ministerie
midden des lands heeft den doorslag ge-van oorlog, Félix Fénéon, die beschuldigd
send, dat geldt uitsluitend de kieswet, degeven. Het noorden voor, zuiden tegen en j wordt, met de anarchisten in verbinding te
richting door het ministerie in andere zaken jhet midden heeft de beslissing gegeven. staan; bjj was in drukke correspondentie
gevolgd, is integendeel door de meerder
heid der kiezers goedgekeurd.
Gekozen toch zijn62 liberalen, 25
katholieken, 10 anti-revolutionairen en 3
oud-conservatieven. Kunnen de liberale
j Dat midden is ingenomen met het mini- j net Ortiz, Matha en andere beruchte per-
j sterie, of liever met de ministers, en zal i sonen en bovendien werden in zijn bezit
gaarne van Pierson de regeling van onsontplof bare stoffen gevonden.
belastingstelsel, in verband met de gemeente
financiën ontvangennu het rapport der
ministers met zulk een kamer niet werken? Zuiderzee-commissie in handen der regeering
Voor finale uitbreiding a la Tak zijn 32 is, is Lely de man om deze zaak verder en
liberalen, 5 anti-revolutionairen en minstens zoo mogelijk tot een begin van uitvoering
waarom zal de Minister van
voortgaan met de herziening
tot regeling onzer levende strijd-
1 katholiek, zoodat dit 38 tegen 62 staat.te brengen
Wij zullen dus vooreerst geen wetsontwerp Justitie niet
in dien geest te wachten hebben, wat Tak onzer wetten op sociaal gebied; de Minister
in eens wilde, zal nu in twee of drie keeren j van Oorlog eindeljjk moet met een ontwerp
bereikt worden, want dat men eindelijk tot komen
finale uitbreiding zal komen, is niet te be-
twjjfelen. En zullen die 62 tegenstanders
nu vrede hebben met de kenteekenen van
geschiktheid en maatschappeljjken welstand,
die in het ontwerp der toekomst zullen op
genomen worden?
Zal men dan niet weder rechts of links
gaan, om eindelijk tot het besluit te komen,
dat uitvoering der grondwet in deze zaak
een onbegonnen werk is?
Intusschen zal het nieuwe ministerie naar
die kenteekenen zoeken, en daar wetten
niet, zooals kleedingstukken, door den kleer
maker op den vastgestelden tijd kunnen
afgeleverd worden, zal zeker nog wel eenigen
tijd op een nieuw ontwerp gewacht moeten
worden. Als men nu den nieuwen Minister
van Binnenlandsche Zaken rustig liet werken
en de andere ministers intusschen de aan
hangig zijnde wetsontwerpen tot wetten
trachtte te verheffen, dan zou de zomer
niet ongebruikt verloren gaan, en wat meer
is, uitstekende werkkrachten zouden niet
voor het land verloren zijn, ten minste men
zou die in de eerste maanden niet behoeven
te missen.
Wordt een geheel nieuw ministerie be
noemd, dan staat het werk voor dezen zomer
zeide de kapitein met aandoening; «zonder
u strandde ik in het gezicht van de haven.
«Geloof dat niet, waarde kapitein,* ant
woordde de gouverneur glimlachend. «Die
mannen zijn groote kinderen, wier hart on
bedorven is gebLven; het komt er maar
alleen op aan bjj hen de snaren der edel
moedigheid te doen trillen.*
Het goud, dat tot nog toe op tafel was
blijven liggen, werd den heer d'Ogeron ter
hand gesteld, waarna allen de herberg ver
lieten.
De menigte begeleidde den kapitein onder
het slaken van vreugdekreten tot zijne
woning en verliet hem eerst toen Ourson
met twee of drie zjjner beste vrienden en
de Spaansche gevangenen het huis was bin
nengegaan doch gedurende den ganschen
nacht bleef de stad in rep en roer en tal
rijke groepen doorkruisten al zingende de
straten en riepen«leve de kapitein, leve
de heer d'Ogeron
De Spaansche krijgsgevangenen bestonden
uit achttien mannen en twee vrouwen.
Zoodra hij was thuis gekomen gaf Ourson-
IJzerhoofd aan zijne onderhoorigen bevel
vertrekken voor deze vreemdelingen in ge
reedheid te brengen, die hij als zijne gasten
beschouwde en, na hun verzekerd te hebben
dat niets hun zou ontbreken en hij reeds
den volgenden dag zou zorgen dat zij veilig
de kolonie konden verlaten, nam hij af
scheid van hen zonder hunne betuigingen
van eeuwige dankbaarheid te willen aan-
hooren, en voegde zich weder bjj zijne
vrienden die hem al drinkende en rookende
zaten af te wachten.
Fénéon is «littérateur,* »symboliste,«
«poète décadent,medewerker aan de Revue
Indépendante« en aan «En dehors,waarin
hjj geestdriftige artikelen schreef over litte
ratuur, kunst en anarchisme.
De «Figaro* vraagt zich verbaasd af, hoe
het mogeljjk is, dat iemand van wien men
weten kon, dat hij socialistische en destruc
tieve neigingen had, beambte aan het depar
tement van oorlog kon blijven,
krachten, waarnaar reeds zoo lang is uit-; Hjj heeft meer dan eens gezegd, dat »le
gezien. Is de Minister van Koloniën nietCathechisme du soldat* zjjn geliefkoosd werk
uitstekend berekend voor zjjn taak Deis, en daarin wordt in de eerste plaats aan-
heer Roëll zal zeker ia de gelegenheid zijn geraden, het leger op te heffen en de offi
een ministerie saam te stellen uit even
kundige, even ervaren mannen, maar
die moeten zich toch eerst op de hoogte
stellen van wat reeds gedaan is, welke
bouwstoffen reeds aan het ministerie voor
handen zijn en dat kost tijd, veel tjjd En
tijd is geld, zegt de Engelschman.
Wat nu? Moge de tijd van overhaaste
besluiten voorbij zijn, moge niet slechts
op het tegenwoordig oogenblik, maai vooral
ook op de toekomst gelet wordenmet
halstarrig vasthouden aan eenmaal opge
vatte meeningen komt men niet verder;
zooals de Kamer op dit oogenblik saam-
gesteld is, kan veel tot stand gebracht
worden, mits men slechts het kiesrecht
niet te veel op den voorgrond stelt, en
den tjjd geeft tot ernstig overleg; eenige
maanden vroeger of later zal wel geen
bezwaar zjjn, als men slechts overtuigd is,
dat het ministerie niet zal aarzelen om op
zijn tjjd een goed gemotiveerd ontwerp in
te dienen. Van uitstel behoeft volstrekt
geen afstel te komen, dat kan niet meer,
«Hé, hézeide de schoone Laurent tot
hem, «gjj hebt daar een gewaagd spel ge
speeld, door zoo veel belangstelling voor die
gevangenen te laten bljjken.«
«Dat is waar, mjjn broeder,antwoordde
de kapitein, «maar ik kon niet anders
handelen dat ik gedaan heb. Toen Boute-Feu
dat schot op mjj loste, heeft een der gevan
genen, eene vrouw, geloof ik, zich moedig
voor mij geworpen, met het bljjkbare doel
om mij het leven te redden.
«Ik heb haar gezien,zeide Michel de
Baskiër, «het was inderdaad eene vrouw, en
zelfs jong naar het mjj toescheenmaar
zij was zoodanig onder haar hoofdbedeksel
verborgen dat ik niet eens het tipje van
haar neus kon onderscheiden.*
«Als dat zoo is,hernam de schoone
Laurent, «dan hebt gjj welgedaan, Ourson;
het zou niet behoorljjk zjjn geweest dat
een «gavacho* zich edelmoediger had be
toond dan een Broeder van de Kust.*
Dat was ook mjjn gevoelen,antwoordde
de kapitein.
«De slotsom van dat alles,* zeide de
schoone Laurent, «is dat gjj het hart eener,
naar ik veronderstel, bekoorlijke Spaansche
veroverd hebt.*
«Gekheid
«Ja, ja,* hernam de schoone Laurent,
met een schetsenden glimlach, «gjj zjjt
daarvoor bekend; rnaar,« voegde hjj er bij,
«wat zjjt gjj van plan met uwe gasten te
doen
«Ik zie geen middel hen de kolonie te
doen verlaten, vooral op dit oogenblik, nu
alle schepen uit zjja.«
eieren te dooden.
Te Marseille is een Duitsch officier in
hechtenis genomen, onder de verdenking
van spionnage. Hjj had een verkenning ge
daan in de Alpen en door zjjn verdachte
handelingen de aandacht op zicht gevestigd.
Toen hjj aan het politieburau zjjn naam en
qualiteit niet wilde opgeven, ging men zjjn
bagage onderzoeken en vond men daarin
o.a. een zakboekje met aanteekeningen be
treffende de grens der Alpen en eenige
kaarten, waarop de positie der militaire
werken was aangegeven. De vreemdeling
viel toen door de mand en verklaarde te
heeten Von Seel, kapitein-majoor te Bitche
in Elzas-Lotharingen. De Fransche Regee
ring schjjnt groot gewicht te hechten aan
deze arrestatie en heeft een streng onderzoek
bevolen.
Het Duitsche ministerie van buitenland-
sche zaken heeft officieel nog geen kennisge
ving ontvangen, dat de Duitsche kapitein
Von Seet onder de verdenking van spionnage
te Marseille is gevangen genomen; het is te
Berljjn alleen bekend door de berichten in
de Fransche bladen.
«Wat drommel! niets gemakkeljjker dan
dat,* sprak Vent-en-Panne. «Ik heb een
boezemvriend, een Boekanier waarvan gjj
zeker dikwjjls hebt hooren spreken, want
hjj heeft zich onder ons veel naam gemaakt.
«Hoe heet hjj?«
«Le Poletais.«
«Wie kent le Poletais niet, althans bjj
naam?*
«Goed zoo; het is een stierenjager, hjj
ziet met minachting neer op het wilde zwjjn
dat hjj slechts zelden aanvalt en alleen wan
neer hjj er toe genoodzaakt wordthet is
een flinke kerel, op wien zjjne vrienden staat
kunnen maken.*
«Ja, ja,« zeiden de vrijbuiters, le Poletais
is een echte Broeder van de Kust.*
«Dat is de man die wij noodig hebben;
hij moet thans in de omstreken van Arti-
bonite jagenhjj zal ons al de vereischte in
lichtingen geven om eene Spaansche stad
of burcht te bereiken, zonder meer dan
noodzakelijk met de patrouilles in aan
raking te komen. Bevalt u dat voorstel?*
«Opperbest, wanneer zullen wjj ver
trekken
«Dat hangt van u af; ik ben tot uwe
orders.*
«Morgen dan, als gij wilt.*
«Het zjj zoo; morgen, met zonsopgang,
zal ik met twee rnjjner ljjfeigenen hier zijn
neem er ook twee mede, dat is voldoende.
«Zijn de wegen ook begaanbaar voor
paarden vroeg de kapitein met zekere
aarzeling.
«Waarom vraagt ge dit?*
«Drommels! ik vind u al heel onnoozel,
In Kamerun is het weder zeer onrustig.
Nadat het Duitsche oorlogschip «Admiral*
omstreeks half Maart van daar vertrokken
was om eene afdeeling mariniers naar Duitsch-
land terug te brengen, zjjn er nieuwe on
lusten uitgebroken, eerst in Abo, vervol
gens in Buëa, alwaar het negerhoofd Gumba
twee Duitsche ambtenaren, die tot onderzoek
der beweging waren uitgezonden, heeft ge
vangen doen nemen en eerst na betaling
van een losgeld vrjjgelaten. In eene andere
streek waren onlusten tusschen negerstam
men uitgebroken, waarbjj het moorddadig
toeging. De Duitsche gouverneur zond het
stoomschip «Soden* uit, om er de rust te
herstellen doch toen het schip er aankwam,
werd die tusschenkomst afgewezen, omdat
de sterkste par tg van oordeel was, wel
zelve met hare tegenstanders klaar te kunnen
komen.
Een vreeseljjke misdaad is men door een
toeval op het spoor gekomen. In JuDi van
het vorige jaar verdween plotseling in het
op ongeveer twee uur van Saargemünd ge
legen dorpje Baumbiedersdorf een persoon,
die goed in de dertig zal zijn geweest, Bou-
langer geheeten. Algemeen nam men aan,
dat hjj laaghartig zjjn vrouw had verlaten.
Thans is door eenige arbeiders, onder een
hoop puin, gevonden den verkoolden sche
del, alsmede de beenderen van een man,
waaraan duideljjk waarneembaar waren de
sporen van verscheidene bjjlslagen. De ver
denking viel al spoedig op de vrouw van
den verdwenen man, bjj welke men in den
laatsten tjjd teekenen van onrust en angst
had waargenomen, een gerechteljjk onder
zoek, dat spoedig daarop werd ingesteld,
bracht aldra aan het licht, door de beken
tenis der vrouw, die zich op verscheidene
punten tegensprak en ten slotte door de
mand moest vallen, dat zjj haar man ge
dood, zjjn ljjk verbrand en zjjn stoffelgk
overschot begraven had.
Te Leipzig is een dergeljjk vergiftigings
proces aan de orde, als dat, waarin me
vrouw Joniaux te Antwerpen is betrokken.
Een grondeigenaar te Grima is in hechtenis
genomen wegens de beschuldiging, dat hjj
zjjn vrouw en zoon door vergif om het
leven heeft gebracht, ten einde zich in het
bezit te stellen van 75.000 mark, het bedrag
der levensverzekering, welke zijn vrouw had
Vent-en-Panne,zeide de schoone Laurent,*
met een luiden lach, «hebt gjj dan ver
geten dat er dames zjjn onder de Spaansche
gevangenen
«Gjj zjjt een plaaggeest, Laurent,* her
nam Ourson op vrooljjken toon, «maar ik
moet erkennen dat uwe opmerking juist
is. Het zou niet menscheljjk zjjn, vrouwen
te noodzaken bjj de twintig mjjlen te voet
af te leggen op die afschuwelijke wegen.*
Het zou inderdaad onmenscheljjk zjjn.*
De wegen zjjn goed,* hernam Vent-ea-
Panne, «de paarden kunnen er gemak kei jjk
over.*
>Üan zal ik twee paarden medenemen.*
»^oo als gjj verkiest. Het bljjft dus af
gesproken tot morgen
«Tot morgen, en ik dank n reeds bjj
voorbaat.*
Den volgenden ochtend met het krieken
van den dag klopte Vent-en-Panne, door
twee welgewapende lijfeigenen vergezeld, bjj
Ourson aan. De kapitein kwam hem reeds
tegemoet.
«Wjj zjjn gereed,zeide hij.
«Laten wjj ons dan op weg begeven,*
antwoordde Vent-en Panne. «Als wjj ons
haasten kunnen wjj misschien tegen elf of
twaalf ure le Poletais nog in zijne hut aan
treffen zoo niet, dan kunnen wij hem niet
voor zes uur 's avon is ontmoeten.
Tien minuten later verliet de karavaan
het huis van den vrijbuiter en sloeg den
weg naar de bergen in.%
AA 1302.
Naar het Fransch
DOOR