Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de lloinnielerwaard.
WEELDE.
FEUILLETON.
Kapitein 0urson-IJzerhoofd
UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden.
M 1308.
WOENSDAG 23 MEI.
1894.
yooE
9
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjj s vei hooging. Afzonderlijke
bummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 10 ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagmor
gen ingewacht.
Langzamerhand wordt klagen over den
toeetand bjj velen een gewoonte. Landbouwer
en koopman, fabrikant en ambachtsman,
alles klaagt. >De tjjden zijn slechte, heet
het, »er wordt niet verdiend, men heeft
moeite om van 1 Januari tot 31 December
te komen. De inkomsten zjju niet in even
redigheid met de noodzakelijke uitgaven,
•m, de belastingen worden steeds hooger U
Ais klagen kon helpen, waarlijk de ver
betering van den toestand zou niet lang
uitbljjven. Maar door klagen wordt weinig
verbeterd, juist omdat klagen een gewoonte
is geworden. Het wordt aangehoord en
ieder denkt daarvan voor zich het zjjne.
Als een lundbouwer in een nette tilbury
met een flink paard en voor, klaagt dat
de toestand van den landbouw onhoudbaar
is geworden, en als hjj U in zjjn woning
brengt, dan denkt de stedeling al lichtnu,
:»ls mèn zoo 's levens lasten nog kan dragen,
dan zal het wel schikken, klagers geen
nood! Maar wederkeerig neemt de buiten
man weinig van de klachten van de steelui
van, als hjj ziet hoe daar geleefd wordt,
hoeveel daar kan genoten worden, wat de
buitenman moet missen, hoe daar avond
op avond schouwburg en concertzalen ge
opend worden, en geld beschikbaar is om
die genietingen te bekostigen. Ook hjj heeft
dan: het klagers geen nood I Op de lippen,
hecht weinig waarde aan die klachten,
geheel vervuld met zjjn eigen toestand,
hc 'ge pachten, lage marktprijzen, vele uit-
- ven, weinig inkomsten, meerdere lasten
on zware concurrentie tegen het buitenland,
toch wordt dikwjjls niet zonder reden ge
klaagd, men zoekt echter meestal het ge
neesmiddel op een verkeerde plaats. Men
.-/)! van anderen wat men van zichzelf moet
vragen. Hielp de regeering slechts, heet het,
dan zou alles wel beter gaan.
Op vele vergaderingen van landbouwers
is de bescherming tegen den vreemdeling
.geroepen. Werd de invoer van vreemde
3,nen belemmerd door inkomend recht,
kon men betere prjjzen en vermeerderde
welvaart verwachten, want, als het den
boer welgaat, dan deelt de geheele maat
schappij in de voordeelen. In de veenstreken
aou men gaarne de steenkolen verbannen,
en de oud-Nederlandsche brandstof in eere
herstellen. De kleermaker zou gaarne de
confeetie-magazjjnen zien verdwjjnen, de
kruidenier en ook andere winkeliers kunnen
geen vrede hebben met coöperatieve winkel-
door
GUSTAVE AIMARD.
(14
Een geheim voorgevoel bekroop den
spitein. Hjj greep het papier met bevende
- vnd en ontvouwde het; een oogopslag
".'tl8 voldoende om hem te overtuigen dat
;j zich niet bedrogen hadop dat papier
vond zich in zwart lak het afdruksel
*«n zjjn zegel met deze drie woorden
Cartagena luego peligro.
Hetgeen beteekent: »Carthagenaoogen-
llikkeljjk gevaar.*
«Heeft uw meester daar niets bjjgevoegd
voeg Ourson.
»lk' vraag u verschooninghij heeft er
bijgevoegd: »zeg den kapitein dat ik hem
zal vergezellen waar hjj zich ook begeeft;
morgen zal ik bjj hem zjjn.«
»Dank uw meester nit mjjn naam en
?eg hem dat ik hem wacht. Dit is voor u.«
De vrjjbuiter tastte in zyn zak en gaf
üim eenige piasters. De Ijjfeigene groette
en ging heen.
Den volgenden dag, het was een Donder
dag, verscheen le Polei ais geljjk hij beloofd
had. De kapitein be on dadeljjk met het
werven van manschappen, waarmede bjj
vereenjgingen. De hulp der regeering wordt
nu en dan ingeroepen, om paal en perk
te stellen aan de schadeljjke concurrentie
van buiten- en binnenland. Vooreerst zal de
regeering wel weinig doen om den een te
beschermen boven den ander. Zjj zal de
klachten, zoo noodig aanhooren, maar
verder zal zjj wel niet gaan, omdat zjj de
algemeene belangen niet aan de bjjzondere
kan noch mag opofferen.
Wil men hulp, is die noodig, dan de
handen uit de mouwen, zelf naar middelen
gezocht om den toestand te verbeteren, en
zgn die gevonden, dan niet gedraald met
de toepassing. Er wordt niet genoeg ver
diend, om in de noodige uitgaven te voor
zien klaagt iemand die f1500 winst gemaakt
heeft, de tjjden zgn slecht, minstens moest
uijjn inkomen f 2000 zgn. Zoo kan het
niet big ven.
«Neen, zoo kan het zeker niet big ven
er moet verandering komen, de zoo noodige
uitgaven moeten met minstens f 500 ver
minderd worden, om de rekening te laten
sluiten. Maar dat is immers onmogeljjk!
Wjj leven zoo zuinig mogeljjk.* Zoo zuinig
mogelijk, maar hoevele gezinnen moeten van
f 500 's jaars en minder leven, en zjj komen
er ookvelen houden zelfs nog iets over en
behooren tot de trouwe spaarbankklanten.
Hoe rjjmt dit nu? En op die vraag krijgt
men tal van opmerkingen over standfat
soen, noodzakelijkheidprestige, opvoeding en
wat niet meer, kort saam te vatten in de
woorden: ik kan zooveel waaraan ik ge
wend ben niet meer missen. De weelde eischt
te veel. Zjj eischt een woning boven mjjn
inkomsten. Stelt men 10 °/0 van het inkomen
voor woning, zooals de Staathuishoudkun
digen als regel stellen, dan moet ik veel te
veel hnnr betalen, en toch, een kleiner hnis
kan ik niet nemen, dat verbiedt het fatsoen.
Die te dure woning moet gemeubeld worden
en de levenswjjze moet overeenkomstig wo
ning en meubelair zgn. In een huis van
f 350 huur kan men niet wonen als in een
huisje waarvoor slechts f 150 betaald wordt»
het eene moet naar het andere zgn, en zoo
heeft men vele uitgaven, die door het fatsoen
worden voorgeschreven, maar het levens
genot slechts weinig verhoogen.
Wat moet door uitgaven voor weelde ver
staan worden? Wat is weelde? Men zou
eenvoudig kunnen zeggen, dat door weelde
alles moet verstaan worden, wat aangeschaft
wordt zonder noodzakelijkheid, alleen om
den wille van het fatsoen, uit een gril,
terwjjl dikwijls de middelen ontbreken om
zich het meest noodzakeljjke aan te schaffen, dienst dan de uitgezochtste snuisterjjen
Wil iemand, die ruimschoots in zjjn be- waarmede men zich opsiert om aan de
hoeften kan voorzien, zaken aanschaffen die
minder noodig zgn, zoogenaamde weelde
artikelen, hjj kan dit zonder bezwaar doen,
maar om die zaken te koopen als de mid
delen ontbreken en men velerlei nuttige
zaken daardoor moet missen, is een dwaas
heid En toch, hoe dikwjjls zgn die onnutte
uitgaven de oorzaak van de vele klachten
'over slechte tjjden en geringe verdiensten.
Men moet niet doen wat men gaarne zou
willen, niet koopen wat men wenscht te
bezitten, zonder nauwkeurig te berekenen
of de middelen voorhanden zgn.
Werd dit steeds in het oog gehouden,
men zou meer tevreden zgn, en zeer veel
zou anders wezen, zoowel in een klein huis
honden als in de groote staathuishouding,
want ook daar heerscht weelde, die alleen
voldaan kan worden door de opbrengst van
verhoogde belastingen. Ook de Staat moet
rekening houden met. zijn iokomsten, en het
sluiten van leeningen om in de gewone be
hoeften te kunnen voorzien, moet zoowel
den ondergang van den Staat als dien van
het huisgezin ten gevolge hebben.
Regelde men de uitgaven naar de in
komsten, dan zou menigeen vrjj wat min
der geldzorgen hebben, met het fatsoen
zou men misschien wel eens overhoop
leggen, men zou wel eens moeten vergeten
dat het winterkostuum weggeborgen moet
worden, dat de wjjnkelder niet goed voor
zien was, maar wat noodmen had dan
ook geen zorg voor onbetaalde rekeningen,
en dat is ook iets waard
Bepaalde men zich tot het noodzakeljjke,
dan zouden zeker velen verwonderd zgn,
dat hun inkomsten voldoende waren, want
o zooveel in onze tegenwoordige maat-
schappjj kan zonder eenig bezwaar gemist
worden. Ieder make de rekening eens voor
zichzelf op, en pakt men de zaak slechts
goed aan dan zal bjj het einde des jaars
het nadeelig saldo in een batig slot kan
nen veranderen, zonder dat het levensge-
not minder is geworden, want och, het
genot dat die weelde geeft is slechts schjjn-
baar. Welk genot geeft een fraai gemeu
bileerde kamer, waar men bevreesd is zich
neder te zetten en waar men nauweljjks
kan loopen wat geven die velerlei kost
bare lekkernjjen, lekker is immers slechts
een vinger lang; is het voedsel in het
keelgat verdwenen dan is tarwebrood van
meer waarde dan de lekkerste taartjes
een warme goedkoops kleeding doet beter
wufte mode te gehoorzamen. Vrjj wat is
op die zaken en op nog zoo vele andere
te bezuinigen, deed men dat algemeen dan
zon minder geklaagd en meer waar genot
gesmaakt worden. Laat hen die zich zon
der bezwaar die dingen kannen aanschaffen,
hun gang gaan, maar dwaas is ieder die
het doet ten koste van zgn rust, want het
rechte genot zal hjj daarvan niet hebben.
Geen noodelooze klachten, waardoor men
niets verandert, geen hulp gevraagd waar
die niet te krjjgen is, maar zelf de handen
uit de mouwen gestoken, en bezuinigd op
alles wat onnoodig of minder noodig is,
De weelde moet bestreden worden als een
hoofdoorzaak van veler minder gunstige
omstandigheden. «Dat kan ik niet laten,
dat moet ik doen om des fatsoens wille"
zjjn uitvluchten die niets beteekenen. Iemands
fatsoen brengt mede om te roeien met de
riemen die hjj heeft, om getrouw te zgn
in de vervulling zjjner plichten, om ieder
het zjjne te geven. Niet wat anderen zullen
denken, niet wat anderen zullen zeggen
moet de doorslag geven, zelf moet men
beslissen wat men kan doen. Werd dit
regel, zeker zonden dan spoedig die klach
ten verstommen; men zou meer tevreden
met den toestand zgn, en daardoor ook ge
lukkiger, omdat men zich zonder bezwaar
het noodige zon kunnen aanschaffen. Wat
men onnoodig koopt zeide reeds de oude
Richard, is altjjd te duur!
Buitenland.
Vrijdagmorgen gereed kwam.
Nu noodigde Ourson al de hoofden der
vrjjbuiters, nog dienzelfden dag op een
groot maal, daar hjj van plan was onmid
dellijk onder zeil te gaan.
Dit is de reden waarom er, zooals wjj
in den aanvang dezer ware geschiedenis
gezegd hebben, den 13 September 16
feest was in het Geslipte Anker.*
VI.
De gasten deden den maaltjjd eere aan,
en werd vroolijk geklonken van het eene
eind der lange tafel tot het andere, gezang
en gelach verdoofden elk afzonderlijk ge
sprek en somwijlen vloog een ledige schotel
of flesch door het open raam te midden der
volksmenigte, die het huis als 't ware be
legerde.
Dank zjj evenwel de tegenwoordigheid
van den heer d'Ogeron, ontaardde de luid
ruchtigheid niet in schandelijke buitenspo
righeid. Wel is waar lagen eenige vrjjbuiters
onder de tafel te snorken, maar zjj waren
heel zachtjes van hunne stoelen gerold
zonder de minste ergernis te geven, en de
overige gasten hadden daarvan alleen partjj
getrokken om wat ruimer te kunnen zitten.
Slechts enkele hoofden der vrjjbniters
hadden zich in acht genomen en hunne koel
bloedigheid behoudenbehalve de heer
d'Ogeron, waren het Montbarts, Vent-en
Panne, le Poletais, Michel de Baskiër en
kapitein Ourson, die nooit anders dan water
dronk; maar de kapitein stond als een ori
gineel bekend, en deze inbreuk op de ge
woonten der vrjjbuiters werd des te eerder
geduld, daar hjj, al dronk hij zelf niet, de
anderen niet belette te drinken.
Het is «lgemeen bekend, dat niets zoo
dorstig maakt als praten en God weet of
de Broeders van Kust daaraan ook bun
hart ophaaldensomtijds zelfs spraken zjj
allen te geljjk, en daarenboven dien avond
was er onweer aan de lucht, de dampkring
was zwoel, vol electriciteitredenen van
verschooning voor de dronkenschap, indien
de dronkenschap al verschooning verlangde.
»Corbacque!« riep eensklaps de schoone
Laurent, terwjjl hjj zgn vol glas omhoog
hief; «ik drink op kapitein Ourson-IJzer-
hoofd en het welslagen zjjner onderneming;
wie uwer zou mg geen bescheid doen!*
»Op de gezondheid van kapitein Ourson-
IJzerhoofd!* riepen al de vrijbuiters een-
parig.
«En moge hjj op zjjn weg de galjoenen
van den onderkoning van Nienw-Spanje
ontmoeten!* voegde Montbarts er als be
sluit bg.
«Op zjjne spoedige en gelukkige terug
komst in ons midden!* sprak de gouver
neur glimlachend, eer hjj het glas aan de
lippen bracht.
De kapitein scheen sedert eenige minuten
in diep gepeins verzonken; toen hjj echter
door zjjne vrienden met zoo veel geestdrift
op zjjne gezondheid hoorde drinken, hief
hg het hoofd op; zgn bleek gelaat werd
door een vriendeljjken glimlach verhelderd,
en zgn glas omhoog heffend, zeide hg
De Duitsche Muller klapt te Luik zooveel
uit de anarchistische school, dat de politie
geheel op de hoogte komt van het doen en
laten van de krankzinnige bende, die zoo
veel schrik verspreidde en zooveel ongeluk
veroorzaakte. Die Muller blykt een ver-
loopen sujet te zgnhjj had honger en liet
zich voor een fooitje gebruiken om de
bommen te leggen. De nog altyd gezochte
Russche baron hjj zou thans te Londen
zgn schijnt de hoofdman der bende ge
weest te zgn. Verder behoorden hiertoe ook
twee studenten, die eveneens gearresteerd
zjjn en reeds lang onder verdenking stonden.
De een, Arnold genaamd, is de zoon van
een wapenfabrikant; de ander, Leblanc, is
een student in de rechten. Zjj behooren
beiden tot een achtenswaardige familie, en
hun inhechtenisneming heeft sensatie ge
maakt. Zjj gingen beiden veel om met den
«Geef mjj Franschen wjjn! met water
wil ik de wenschen mjjner broeders niet
beantwoorden.*
Bravo! leve Ourson!* riepen de vrjj
buiters en klapten vroolijk in de handen.
De kapitein stond op en allen in het rond
groetende, sprak hg met trillende stem
«Broeders! doet mjj bescheid. Ik drink
op den voorspoed der vrjj buiter jj
«Op den voorspoed der vrgbuiterg her
haalden de gasten.
«Wacht even,* hernam de kapitein, ter
wjjl hjj opnieuw zgn glas liet vullen. «Ik
drink nog op Frankrjjk, ons aller moeder
land, en op de vrjj beid op zee, daar het
vasteland ons die weigert!*
Deze heildronk werd met bullerend ge
juich begroet.
«En thans,* hervatte de kapitein en smeet
zgn glas op tafel aan stukken, «ontvangt
mjjne afscheidsgroetehet uur van vertrek
heeft geslagen, ik ga; binnen een maand
ben ik terug of dood.*
«Waarom zulke sombere gedachten op
dit oogenblik, waarde kapitein?* vroeg de
heer d'Ogeron zachtjes.
Ourson schudde zwaarmoedig zgn hoofd.
«Het is waar,* zeide hg, «ik heb ongeljjk
ik maak u bedroefd en had een vroolijk
feestmaal niet op deze wjj ze moeten be
sluiten vergeeft mjj, broeders. Op dit oogen
blik heb ik mjjn leven op één worp gezet;
alle kansen zgn tegen mjj en op het punt
van u, wellicht voor altjjd te verlaten, bloedt
mjjn hart bg de herinnering aan onze broe
der ljjke vriendschap, al big ft mgn wil ook
Russischen baron en waren trouwe bezoe
kers van de herberg van Schlebach en de
anarchistische vergaderingen. Dit was be
kend, en om die reden waren zjj reeds voor
den rechter van instructie geroepen, om te
verklaren waar zjj tjjdens den aanslag ge
weest waren. Zjj konden toen voldoende
hun alibi bewjjzen.
Bjj een huiszoeking ten hunnent zgn nu
belangrijke papieren gevonden. De instructie
heeft reeds aan het licht gebracht, dat zjj
medeplichtig zgn aan de Luiksche aanslagen.
Zjj waren ten minste op de hoogte van de
plannen van baron Sternberg, met wien zjj
een bijeenkomst hebben gehad te Maastricht.
Het moet zelfs gebleken zgn, dat zg het
anarchistische manifest uit Maastricht hebben
medegebracht en daarna in de wjjk lie de
Commerce te Luik hebben Verspreid.
Arnold leefde sinds eenige jaren in on
min met zgn familie en liep geen college
meer. Hg bewoonde een kamer in een
hnis, waar ook baron Sternberg woonde.
Hjj is stil van aardLeblanc daarentegen
is opgewonden en twistziek, zoodat hg
hg dikwjjls uit koffiehuizen werd verwijderd.
Er moet in de laatste dagen een groote
hoeveelheid dynamiet uit Nederland in
België zgn binnengesmokkeld. Te Luik zgn
op het oogenblik eenige beambten van de
Nederlandsche politie bezig een onderzoek
in te stellen.
De toestand van dr. Renson bljjft be-
trekkeljjk gunstig.
Müller heeft ook nog verteld, dat hg
op aanstoken van den baron de bom voor
het huis van dr. Renson heeft neergelegd
en de lont aangestoken. Eerst hadden zjj
er gernimen tyd mee rondgeloopen en had
de Rus hem vruchteloos pogen over te
halen de bom in een koffiehuis en in de
Pauluskerk, waar veel menschen waren,
te (doen springen. Bjj de ontploffing legde
de baron een woeste vreugde aan den dag.
Even te voren waren drie kinderen lake-
lings het helsche werktuig langs gegaan.
Behalve genoemde studenten blgkt ook de
herbergier Schlebach meer in de aanslagen
te Luik betrokken te zgn dan hg wilde op
geven. De vergaderingen van de anarchisten
over het leggen der bommen werden te
zjjnen huize gehouden en de man, die met
de uitvoering belast werd, kreeg altjjd zjjn
wjjden mantel te leen, omdat men dan al
tjjd door heel Luik kon gaan. De zooge
naamde Russische baron zou, volgens andere
berichten, noch Rus, noch Oostenryker zgn,
maar een Hannoveraan, die het vorige jaar
standvastig.*
«Waarom vertrekt gjj reeds heden?*
zeide Montbarts.
«Een dertiende en een Vrjjdagl* voegde
Vent-en-Panne er bg.
«Wacht tot morgen,* riepen al de vrjj
buiters gij verzoekt God door Hem zoo
te trotseeren.*
«Er is onweer aan de lucht,* zei de
schoone Laarent.
«Gjj hebt allen geljjk, vrienden,* ant
woordde de kapiteinmaar ongelukkig kan
ik u geen ander antwoord geven dan: ik
moet!*
«Als dat zoo is, kapitein,* hernam de
heer d'Ogeron, «hebben wjj verder niets in
te brengenwant gjj zjjt een man die voor
niets terugdeinst, als het op de vervulling
van een plicht aankomt. Maar wjj nemen
hier geen afscheid van u, wjj zullen u allen
naar de landingplaats vergezellen.*
«Ja! ja!« riepen al de vrijbuiters ia de
handen klappend, «naar de landingplaats.*
«Uw geleide is mjj aangenaam, broeders,*
gaf kapitein Ourson ten antwoord.
Hg stond op, al de Broeders van de Kust
volgden zgn voorbeeld; men verliet nu de
herberg en begaf zich naar het strand tus-
schen twee rijen Flibustiers, die op straat
van dit geheele tooneel getuigen waren ge
weest en in de algemeene aandoening deelden.
imiui
i Naar het Fransch
{Wordt vervolgd.'
