Pc! Land van Heiden en lllena, de Langslraal en de itommclerwaard.
TWEEDE BLAD.
A. SENS,
M 1374.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 5 JAN.
1895.
en W aterleiding
POMPEN,
een [Lood-, Zink-, Koper- en
Sport- en Kinderwagens.
VOOR
-290
-260
-220
-200
f480
-450
-420
-380
-320
De duinen aan onze kust.
'Alles tot concurreerenre prijzen.
iimiLA
Uit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prgsve. hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke re
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
VERVOLG BUITENLAND.
Oostenrjjk-Hongarjje is door sneeuw
stormen hevig geteisterd, bet meest echter
het Noord-Oostelijk deel van Hongarge. De
stad Miskolcz is sedert twee dagen van alle
gemeenschap met de buitenwereld verstoken,
evenals Satoraljauhely. In de buurt van
laatstgenoemde stad zjju een aantal dorpen
ingesneeuwd.
De Gazette di Venezia* deelt het vol
gende mede: >Een Italiaansch echtpaar, dat
binnen 4 dagen 260.000 pond sterling aan
de speeltafel had verloren, schoot zich voor
de deur van den toegang van het Casino
van Monte Carlo dood, in tegenwoordigheid
van een aantal personen. De indruk, die
daardoor teweeg werd gebracht, was van
dien aard, dat de speelzalen den volgenden
dag leeg waren.
Het is een schande, voegt de »Köl. Zeit.«
hieraan toe, dat deze rooversholen niet ge
sloten worden. Hier zou een internationaal
tusschenbeide treden dringend noodzakelijk
zjjn.
De gruwelen in Armenië. Te Kon-
stanfjjnopel begint men nu te erkennen, dat
er in het Vilayet* Sivas inderdaad ernstige
ongeregeldheden zjjn voorgekomen. De bij
zonderheden over hetgeen daar is voorge
vallen, worden nog niet medegedeeld, maar
de Porte erkent nu, dat de toestand in
KJr n-Azië niet is, geljjk deze behoort te
w m.
-ver het algemeen luiden dan ook de
bei chten, welke men te Konstantinopel uit
A uenië ontvangt, zeer ongunstig. Onder
de Christenen heerscht groote ontevreden
heid en in de meeste groote plaatsen staan
alle zaken stil. De vervolgelingen waaraan
de Armeniërs namens de Turksche autori
teiten bloot staan, duren steeds voort. Op
grond van allerlei voorwendselen worden
de Christenen gevangen genomen, vooral
in de provincie Aleppo, waar alle gevange
nissen vol zjjn.
Te Eghin, in het disirict Erzinghian en
te Aienghur, in het district Brussa, zjjn
rpnieuw ongeregeldheden voorgevallen. De
jrklaringen, welke Armenische uitgewe-
enen te Konstantinopel over den Staat van
aken hebben afgelegd, zjjn niet zoo on-
unstig, als hetgeen de Engelsche bladen
Ter den toestand mededeelen, maar aan
aeze mededeelingen der Armeniërs wordt
geen groote waarde gehecht, omdat zjj uit
vrees voor de Turken de waarheid niet
durven zeggen. Wellicht zal nu eindeljjk
big ken, wat werkeljjk van de zaak aan is,
want de enquête-commissie is nu ten minste
zoover gevorderd met haar arbeid, dat haar
rapport spoedig kan verwacht worden.
Intusschen gaat de Turksche regeering
steeds voort met het zenden van troepen
ar Klein-Azië. Het doel der Porte is de
rksche garnizoenen te versterken. Iu de
wste plaats zullen de Turksche troepen
erstrekt worden te Erzinghian, waar de
irgste wreedheden werden gepleegd.
Nu weer is Abdullah-Pacba toch als pre
sident der enqucte-commissie gehandhaafd.
Eerst werd deze beambte tot voorzitter be-
loemd en daarna werd zijne benoeming in
getrokken, maar nu weer heeft de Sultan
besloten, dat Abdullah-Pacba voorzitter der
commissie zal bljjven.
Aan een der loketten van de afdeeiing I maakt voor het behoud van een deel van j waarts verplaatst. Ziedaar cjjfers die spreken
aangeteekende brieven van bet postkantoor ons dierbaar vaderland. En wanneer de metingen voor 1894 ver
te Amsterdam heeft een dief, die vermoede- Dr. H. Blink te Nieuwer-Amstel, die op richt zjjn, zal blijken, dat op dit oogenblik
ljjk reeds geruimen tjjd op de loer had zjjn beurt dit »ernst,ig vraagpunt van onzen het resultaat nog veel treuriger is, dan wa;
gestaan, gebruik gemaakt van de gelegen- tijd* in de »N. R. Ct.« behandelt, wjjst er wjj boven mededeelden,
heid, dat <4e ambtenaar, die belast was met met recht op, dat de voorstelling uit de Dr. Blink besluit zjjn zeer actueel artike
het in ontvangst nemen, zich eenige passen jHUgd, als zouden de duinen langs onze kust met een opwekking, om de oogen niet te
van het loket had verwjjderd, om twee van zich landwaarts verplaatsen niet geheel juist sluiten voor het dreigend gevaar en te
de drie pakketten, welke daar bezorgd waren en het bovenal de afslag der duinen aan handelen voor het te laat is.
door een bediende van den eff«ctenhandelaa<' de zeekust is, welke de strandljjn en bui- Hjj zegt
U., te ontvreemden. Onderwjjl de pakketten tenduinvoet landwaarts verplaatst en welke De geschiedenis onzer duinkust is, zoo-
werden opgeschreven, lagen ze nabij het loket, het duin in breedte doet afnemen, zonder als uit het bovenstaande bljjkt, de tragische
Het eene pakket was bestemd voor Schoon- dat het duin verplaatst wordt. historie van het wjj ken voor een vjjand.
hoven, het andere voor Rotterdam. Beide De geschiedenis der duingrens van Neder- Nu met geweldige slagen, dan kalm en
vertegenwoordigden een gezamenlijke waarde land wjjst over het geheel op een afneming schjjnbaar zonder bedoeling, tast toch voort
van f 20.000. |der kust. Niet alleen bjj den jongsten storm, durend de zee onze stranden aan, en dringt
maar gedurende meer dan 10 eeuwen is er de kustljjn verder landwaarts. Volgens een
Ook Weststellingwerf heeft haar begroo-Ivan tjjd tot tjjd hevige afslag van de duinen niet te hoog geraamde berekening, zou er
ting zien afkeuren. Ondanks hetgeen ver- geconstateerd. sedert den aanvang onzer jaartelling langs
leden jaar was geschied met de gemeente- En ook buiten en behalve die hevige de kust ongeveer 150,000 H.A. lands door
begrooting, had de Raad dier gemeente op catastrophen, die in enkele oogenblikken de zee verzwolgen zjjn. En de historie der
de begrooting voor 1895 weder f 48,000 het duin een of meer meter in breedte doen laatste dagen leert ons dat het proces der
als onderstand van het Rijk aangebracht, verminderen, schuurt de Noordzee met haar afneming, hetwelk eeuwen geduurd heeft,
terwjjl voor 1894 slechts f31,500 was toe- getjjdenstroomen, die door den westenwind nog niet ten onzen voordeele veranderd is.
gestaan. Geljjk niet anders was te verwachten, tegen het land gedrukt worden, alsmede met Mag men dien toestand aldus rustig aan
hebben Gedep. Staten de begrooting niet de windgolven voortdurend langs de Neder- zien? Mag men de wateren laten voort-
goedgekeurd, maar den gemeenteraad uit- landsche kust, om ook in normale jaren woekeren tot de laatste sporen der natuur-
genoodigd genoemden post tot f 31,500 te zonder bijzondere s ormen deze te doen af- ljjke verdediging van ons land tegen de zee
verminderen. Na het vroeger voorgevallene nemen. Meer en meer bedreigt de ze« van verdwenen zjjn? Bjj Westkapelle, bjj Delf
is het niet wel te verwachten, dat de Raad het westen ons land, en de oogen dienen land, in de Hondsbossche vindt men reeds
aan de gedane uitnoodiging zal voldoen, geopend te worden om den vjjandelijken kostbare djjkwerken tusschen de duinen.
Dan volgt natuurljjk definitieve niet-goed- nabuur tot staan te brengen; niet alleen Doch zou het niet verstandiger zijn de
keuring der begrooting door Gedep. Staten tegen de strijdkrachten uit het oosten en het duinen beter te beschermen en te verzeke-
en ongetwijfeld weder beroep op de Koningin, zuiden, ook tegen die der natuur uit het keren, vóór de zee deze geheel heeft weg-
doch stellig met geen beter gevolg dan met westen hebben wjj ons te wapenen. geslagen?
de begrooting vail 1804 is verkregen. I (1) Deze opgaven zijn genomen uit de Verslagen der
Openbare Werken aan de Koningin. Na 1890 geven
In de Oostenburgerstraat te Amsterdam
stak een jongen eenige hazelnoten in den
mond, die hem in de keel bleven zitten.
Onder groote benauwdheid stierf hjj.
Daar zit hem de kneep!
Als zakgeld big ft er in Indië minstens de
helft van de soldg over. (De onderofficieren
hebben nog veel beter menage).
In de vjjf dagen ontvangt een soldaat-
schrjjver, een hospitaalsoldaat, een kanon
nier le klasse, een geniesoldaat le klasse en
cavaleristen 2e klasse f 1.25 zakgeld, na
zes jaren dienst 5 maal f 0.12 is f 0.60
meer of f 1.85.
Een gewoon fuselier van de infanterie
f 0.85 en na 6 jaren f 1.45.
Tamboers en hoornblazers bjj de infan
terie f 1.05 en bjj de artillerie en genie
f 1.25, na 6 jaren f 1,65 en f 1.85.
Trompetters bjj de cavalerie f 2.50, na
5 jaar f 3.10.
Cavaleristen le klasse f 1.45 en na 6
aren f 2.05.
Kanonniers 2e klasse en geniesoldaten 2e
classe f 1.05 en f 1,65.
Korporaals f 2,20 en later f 2.80.
Sergeanten, wacht meesters en fouriers
2,80 en na 6 jaar f 3.60.
Sergeanten->j j n opperwachtmeesters
4,55 en f 5,3o.
Adjudanten-onderouiuier f 7,50 en f 8.30.
Een adjudant dienstd. officier bjj de infan
terie f 12.25 en f 13.05.
Bjj de artillerie, genietroepen en cavalerie
zelfs f 13.50 en f 14.30!
Begrijpt eens, boeren, burgers en buiten-
ui! dat is zakgeld. De soldaat heeft dus
uitstekend eten, geen zorgen en dan nog
zooveel geld op zak
Komt, vooruit, in dienst, kantoorbedien-
en, fabrieksjongens en gezonde, werklooze
En om aan te tooneu, dat het waar
schuwen tegen de dreigende Noordzee niet I tleze plotseling voor Zuid-Holland een toeneming van
het strand, terwijl vóór 1890 afneming algemeen was. mannen 1
Voor Noord-Holland bleef ook in 1890 de afneming
ander mede uit de geschiedenis der afneming I voortduren. De metingen voor 1894 aallen de verhou- I T 1
dingen nog ongunstiger maken. 0ÜZ6 JODgOÜS HHJtT lödlö tr<ikk0II 611 uftt
van onze kust, uit welke interessante bjjzon- L te begrgpenle komt er minder gebrek,
De sociaal-democraten zijn erg bang, dat
der heden wjj slechts een greep kunnen doen, Luitenant Clockener Brousson schrgft o.a. 2e komen die jongens later met een pensioen
Een bewoner van de Boekhorststraat te |waarom w« 008 bepalen tot Scheveningen, het volgende in het «Nieuwsblad voor Neder- terag. De ontevredenheid zou daardoor
s-Hage kwam aan het politie-commissariaat 00^ ^aats^e dageü weer z°o zwaar land* schrikbarend afnemen en daardoor natuur-
mededeelen, dat voor zgn woning gisteren geteisterd is- Trots de werkloosheid kan Indië nog een L'k hun propaganda
grove baldadigheid was gepleegd, ja zelfs, In het Jaar 1470 werd het strand te tienduizend vrjjwilligere gebruiken, trots de Het pensioen bedraagt per jaar:
de man vermoedde, dat niet meer of minder [Scheveningen zoo geweldig door de golven werkloosheid komen wjj hier te lande bjj na
dan »ven bom* vlak tegen zgn huis zou
zjjn gesprongen. Bjj het ongeval was een
zijner winkelramen verbrjjzeld.
De politie stelde dadelijk een onderzoek
in, dat leidde tot het volgende resultaat.
Omstreeks 12 uur kwam gisteren een
voerman met een kar voorbij het boven
bedoelde huis rjjden, en op hetzelfde oogen
blik weerklonk een knal, harder dan van een
geweerschot, waardoor een winkelruit was
stukgeslagen. Zooals te begrgpen was, liepen
aangetast, dat de kerk, welke er toen stond, de infanterie nog zevenduizend vrjjwilligers I jaar
Iwel 2000 schreden ver in zee geraakte, en te kort, trots de werkloosheid roepen de L00r een adjud.-onderofficier f320
sergeant-majoor
sergeant
korporaal
soldaat
na
20 jaar
Het pensioen wordt voorts toegekend
VERVOLG BINNENLAND.
Aan de onderwijzers in de gemeente Op-
sterland is te kennen gegeven, dal hun tot
nader op te geven tjjd geen traktement
over het 4e kwartaal 1894 kan worden
uitbetaald.
het dorp meer dan de helft van zjjn huizen I koloniale reserve, het korps mariniers, de
verloor. De historieschrjjver vermeldt er bjj, marine, de cavalerie, de artillerie, de mineurs,
lat het dorp door de ongelukken op zee en om vrjj willigers, om flinke Hollandsche jon-
andere oorzaken zoodanig ontvolkt was, dat gens, die korporaal en onderofficier willen
men er niet meer dan 190 personen telde, worden.
van welke 40 moesten gaan bedelen. Wanneer een jongen naar Indië gaat, I wegens verwonding, verminking enz.
Vreeseljjk werd Scheveningen nog weder ziet hjj veel van de wereld, hg komt in dat Het pensioen wordt met 1/4 verhoogd
bedreigd in 1530 (5 Nov.) in 1538 toen prachtige land, hjj doet er veel menschen- wanneer de militair een der ledematen of
de zeewering weer voor een deel werd weg- kennis op en heeft er kans op een leven vol 't gebruik daarvan mist of blind is aan één
de voorbjjgangers te ho >p onn te zien, wat Igeslagen, in lo48 en looi, toen zelfs oO afwisseling en avonturen. [oog. Het pensioen wordt met verhoogd
de aanleiding was van den hevigen slag; buizen wegsloegen. Doch de verschrikke- Eén ding moet hjj zich plechtig voor- bg twee of meer ledematen of blindheid
en ziedicht bg den muur lag iets, een Ijjkste en gevaarljjkste vloed was die van nemen, dat is, geen sterken drank drinken, aan beide oogen. Ridders van de Militaire
blikken busje, en spoedig ging dan ook van Allerheiligendag 1570. Daarbjj werden niet dat is er slecht, nog slechter dan hier en ver- Willemsorde houden de soldg, die ze hadden
mond tot mond, dat er »een bom* was ge- [alleen een groot aantal huizen omvergerukt, oorzaakt er ziekten. [toen ze geridderd werden, tot hun dood.
vonden. Het blikken doosje, dat ingedeukt [uiaar het geheels strand voor het dorp De sterfte is er met sneuvelen mee met Bovendien hebben gepensioneerde mili-
was door het wiel van den wagen, bevatte w«rd van gedaante veranderd. De huizen, grooter dan hier. Overal kan men dood gaan tairen van het Indische leger allen recht
welke eerst aan den zeekant en tusschen en mocht men in deD strjjd vallen, welnu, 0p plaatsing in het Koninkljjk Koloniaal
de zee en de kerk stonden, spoelden weg dan sterft men een eervollen dood voor het Militair Invalidenhuis te Bronbeek (bjj
of werden vernield; de kerk, welke achter vaderland, veel schooner dan door het vallen Arnhem) waar zjj op uitstekende wjjze ver-
alle huizen gebouwd was, geraakte daardoor van een dak of het overrjjden van een trein, zorgd worden
aan den zeekant, waar zjj nog staat. Ju- Geen jenever! is en blijft de boodschap en
nius deelt mede, dat 120 huizen bjj dien dan is het er gezonder dan honger Ijjden in
vloed vernield werden. een koud, guur land als hier.
Wat hier van Scheveningen wordt gezegd, Yan honger gesproken: de Europeesche
kan met eenige variatie van bjj na alle soldaten krjjgen in Indië 's morgens, een
plaatsen aan de Noordzee, blijkens de oude kwartier na de reveille, koffie met suiker en
kronieken, worden getuigd. Slaat men een brood met't een of ander, b.v. sardines, twee 18 PBGStrdtit J 6 Of, Hsiisdsn.
blik op hetgeen de meer nauwkeurige on- eieren, gekookte ham, biefstuk of worst, Beveelt zich beleefd bjj een ieder aan voor
derzoekingen van deze eeuw ons omtrent tegen tien uur de lekkere soldatensoep met het leveren van alle
de geschiedenis der Nederlandsche kustljjn vleesch en rijst met sambal. Om drie uur, HUISHOUDELIJKE ARTIKELEN.
leeren, dan bljjkt uit de stracdmetingen, hetzij Indisch eten, als: vleesch of visch of Eenig aanlegger van
welke sedert 1843 in Noord-Holland en gevogelte of dingding met rijst en sajar en J4]l0(3e2*iscll6 ScJiollGicliUff
sedert 1857 in Zuid-Holland geregeld plaats sambal of Europeesch eten, als: aardappelen
1 I uO v OOS V
vinden, dat van 1857 tot 1890 langs de met vleesch of visch of vogels en groenten of SJPH/JHiE UXZIEIV,
kust van Zuid-Holland de duinvoet gemid- peulvruchten. Gas-
deld 7.23 M. is afgenomen, m. a. w.in Men ziet het, onze Indische fuseliers heb-
1857 lag de duinvoet 7.23 M. verder west- ben het veel beter dan de Hollandsche sol-
waarts dan in 1890. (1) Dit cijfer wjjst het daten; maar het gaat er ook uit een [Lood-, Zink-, KODGf- en Blikwivk.
gemiddelde aan. Langs de kust van Noord-ruimere beurs! Het gouvernement levert
schilvers van glas en lei en ook zou 't de
sporen van losgebrand kruit hebben ge
dragen. Het busje ging, toen de eerste vrees
voorbjj was, weldra van hand tot hand,
totdat 't geheel was verdwenen en misschien
in den broekzak van den een of anderen
straatbengel was verhuisd, zoodat de politie
het voorwerp niet meer kon vinden.
Volgens de verklaring van een juffrouw
zou eenige uren van te voren een man ter
hoogte van het huis verdacht hebben rond-
geloopen.
Het waarschjjnlijkste zal echter wel zgn,
dat men te doen heeft met een oudejaars
avondprojectiel, dat is bljjven liggen en nu
een paar dagen te laat sprong.
De jongste stormen hebben tenminste dit
nut gehad, dat opnieuw de aandacht is ge
vestigd op de natuurlijke borstwering van
ons land aan de Noordzeekust, onze duinen,
wier plotselinge afneming reeds menig op
recht Nederlander ernstig bezorg heeft ge-
A DY ERT ENTIEN.
Ook verkrijgbaar:
lollan 1 was van 1843 tot 1890 de duin-
grena aan zee
gemiddeld
15.68 M. land-
bij ua alle spjjzen en hier moet de soldaat
alles zelf betalen!
