Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Uit vroeger dagen.
SYLVIE.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. /EERMAN, Heusden.
M 1385. WORNSDAG 13 FEBRUARI.
1895.
v 1
voor
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke
ntmmtrs 5 cent.
Advertsntiën ran 16 regels SO ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagavead
ingewacht.
We viD .;orm yan tegen
stand der gezellen in die ambachten, die
gedreven werden in den trant ran onze
industrie waar één meester een groot aantal
meeretïdnelg y«huwd* arbeiders tegenover
zich had, in de woiweverjjen en bouwkunde.
In Engeland verlieten in 1350 de wevers
hunne werkplaatsen oui dat hun 't loon te
min voorkwam tot levensonderhoud. Dat
zelfde geschiedde ook omstreeks dien tijd
in ug •-■■■■ goed
georganiseerd dar de meesters gedwongen
werden 't loon te verhoogen en in baar
gsld uit te Malen. 0°ze zege werd zoo
gemakkelijk b*h«aid, dat men 't in 1363
nog sens beproefde, alweer met goeden uit-
waarna het loon dat des meesters zeer
nabij kwam.
Ook d» bontwerkers te Straatsburg be-
sorgden hanae meesters in de 15de eeuw
menig cnrisïig nar. Dit handwerk was een
dar bloeiendste en voordeeligste, doch 't
pdukte slechts weinigen tot 't meesterschap
p te klimmen, duar de bontwerkers niet
leen pe' en bewerkten maar er ook handel
in dreven, waartoe een groot kapitaal ge
vorderd werd. De gezellen in grooten getale
uit alle deelen van Duitschland te Straats
burg te zaaien gestroomd, hai..: i
vele middelen, waardoor thans nog de werk
stakers hun invloed trachten te versterken,
in den ouden tijd terugvinden. Een van
deze is de algemeene verachting en bestraf
fing zulker gezellen, die ontrouw worden
aan genomen besluiten. In Constanz hadden
'n T:-i loop der 15de eeuw de snjjdersge-
ik in weerwil van de verordeningen vele
maatre^tvGi.es'mQraf'n tegen den raad hun
ner meesters en tegen hen gericht en zonden
ze naar de naburige plaatsen afgevaardig
den om de kleermakers te waarschuwen
niet in dienst te komen bjj de verlaten
meesters.
Gaat men de osrraken na dezer bewegin
gen dan vindt men dat hoofdzakelijk het
8trevs2 der knechts daarop gericht was de
onderworpenheid aan de meesters om te
zetten in een contract. Ook de loonrraag
speelde in dien tjjd reeds een groot» rol,
zjj het dat de gezellen zich verzetten tegen
loonsverlaging, zjj het dat ze loonsverhooging
eischten. Doch ook andere gronden vinden
we, di8 ook bjj de Engelsche werkstakingen
van den jongsten tjjd op den voorgrond
treden. Dat zijn de herbaalde pogingen om
nieuwigheden in te voeren, waartegen de
voorbijgaande ojlossing roemen hoort van
den ouden kamp usschen kapitaal en arbeid,
zoo hoede men ich dus deze rust als een
gezonde aan te zien. Aan kamp en twist
ook toen geen gebrek. Twee punten zjjn
het vooral waarin de arbeidersstand van
heden zich van zjjn voorganger uit de
middeleeuwen onderscheidt, n.l. in de groo-
tere onvastheid zjjner stelling en in de ver
anderde sociale verhoudingen.
TTroeger had de gezel aan den tafel zjjns
m* iters dikwijls een smalle plaats en een
scbrale kost, doch hjj vend toch altjjd een
plaats en wat te «ten. Heden is zjjn loon
zeker hooger dan vroeger, doch hg weet
niet of hjj morgen nog iets verdienen kan.
Hjj leeft van de hand in den tand. Terwjjl
vroeger zjjn positie een wsttelgk gewaar
borgde was, hangt ze in onze dagen af van
de zwenkingen der markt en den strjjd der
stormachtig, een streven, de som der stof-
feljjke en geesteljjke goederen en het aan
deel daaraan voor de verschillende klassen
te vermeerderen. Hopen we dat dit streven
steeds in harmonie big ven moge met den
waren vooruitgang van het menschelgk
geslacht.
Buitenland.
Uit geheel Europa big ven de berichten
omtrent felle koude aanhouden. De ver
wachting, dat zachter weer zon komen, is
bljjkbaar niet verwezenljjkt, ook niet in het
Zuiden.
Zoo verneemt men uit Midden-Rusland
voo i»re:A van sneeuwstormen, die ten ge
volge 1 !<jn cat Ten in de sneeuw bljjven
stek ai. Op de Ion os kor Brest liep een
posttrein op zulk een in de sneeuw over-
wintereaden goederentrein, met het gevolg
concurrentie af. Es EOg grooter onderscheidt dat de locomotief «n een waggon van den
gestremd; voor den handel van Antwerpen
zeker een zware ramp 1
Nooit, zoolang den oudsten zeelieden
heugt is de toestand der Schelde door de
jjsmassa's voor de scheepvaart zoo gevaar-
ljjk geweest als thans. »De boot »Noord-
land< van de Red Star Line heeft de haven
verlaten, ea dank den kolossalen afmetingen
en den buiten gewonen machines, kon zjj
Vlissingen bereiken, waar de mail en de
passagiers aan boord zouden gaan.
De dienst der Great Eastern (Antwer
penHarwich) is gestaakt en gaat nu via
Ostende.
Al het bovengemelde beteekent echter nog
niets volgens de >Pall Mall*. In dit blad
toch lezen wjjLonden overtreft alles.
Verscheidene tnenscheD zjjn er doodge
vroren. Geen wondw waarljjk bjj 29 en 34
siden vorst. Ja Derbyshire en Leicesters
hire n thermometer 42 tot 44 graden
en in Norfalk moet de ellende vreeseljjk zjjn,
terwgl de vogels er bjj duizenden dood
vallen. Voor bet verst sedert jaren zjjn dB
haven en de dokken van Lei tb dichtgevroren,
In de Vereenigde St'<ten ziet het ar even
eens treurig ait; te New-York vreest men
voor een hsvigen sneeuwstorm komend van
scholen in Nebraska
bestaat in de sociale verhop dingen. Vroeger posttrein alsmede drie waggons van den
kon wel, geljjk we sagen, strjjd ontstaan goederentrein beschadigd of vernield werden,
tnsscben meesters en gezellen, öcch deze Menscbenlevens zjjn er gelukkig niet te
ontaardde niet in een klassestrjjd, dewijl betreuren.
de arbeider en zjjq werkgever tot dezelfden In de Russische hoofdstad weet men van
stand behoorden, in dezelfde werkplaats met de kou note te praten. Dat bljjkt vooral
gezellen gekant zjjn; hun het recht vanjdezelfde werktuigen arbeidden. Het arbei- Uit een s>ededeeling in een gemeentelijk voor een hevigen snee
vereeniging te betwisten en hun persoon- derstype van heden staat bensden dat van orgaan, dat, goodra ds thermometer meerhet Rotsgebergte, e
Ijjke vryheid te beperken, wat dikwjjls nit-j den rroegeren gezel, terwgl de meester zich dan 45 gr. wgst^lfefl:Nbewfinerii gesloten, de zaken s^aaa u, Ie l eien
gekreten werd als aantasting der eer van zeer ver boven de meesters van vroeger heugljjk feit zal worden kennis gegeven*0» ^•zen(le'1 di-r^o orage omen.
den gezellenbond. i verhaven heeft. Door zjjn opvoeding, zjjn door blauwe vlaggen aan alle brandsignalen.
Zeker is het dat de gezellen een hard lot positie, zjjn manier van leven behoort hjj Uit Triesr, komt het bericht eenar ijskoud». Later ont*£ng«a ene tea roe ens
derschap gesticht., in den aanvang met een droegen. Het gemeenschappelijk gevaar deed tot een andere wereld dan die zgner arbei- bora, die tal van ongelukkeu te land en te de Rgn tot Aa£t3.»nn8 to
vroom en kerkeljjk doel, doch in 1423 ge- den meesters hun bgzondere belangen ver- ders; zjj verstaan elkaar niet. Tusschen water veroorzaakte. Een hevige storm woedde, Uit Bingea wordt gAfl
raakte dsze in heftigen strjjd met de mees- gsten en dreef ze tot samenwerking. Toen heeren en knechten bestaat een voortdurende in de provincie Syracuse; verscheidene jvan °WW1
in 1400 de smidsknechts in denrEisas ge- oorlogstoestand, met slagen, overwinningen stroom en traden buiten hun oevers en ette-,™*0*" V
meenschappeljjk optraden, liepen ook de en nederlagen. En het beeld des oorlogs ljjke woningen stortten in onder den sneeuw- j Uit Rjjssel komt het bericht,
meesters te hoop, lieten door de justitie ds is ts meer volkomen naarmate hst getal last, dien zjj te toreen hadden. Geen wondermenschen zjjn doodgevroren, la
knechts opvangen en zweren voortaan zich der arbeiders grooter is, die aan één persoon dat tal van menschen gewond werden enwoeden hevige sneeuwstormen. De ne
onderworpen te betoonen. Een geljjk lot ondergeschikt zjjn. Terwgl de vroegere be- een groot aantal schepen in de haven van j hchfc dicht op enkele plaatsende
ongeveer ondergingen de kleermakers te wegingen nauweljjks een honderdtal arbei- Syracuse de wjjk hebben genomen.
Colmar, die in 1619 een vereeniging ge- ders geljjk omvatten, vereenigen zich thans j Ook uit Frankrgk, met name uit de sneeuwstorm over Parjjsin sommige straten
sticht hadden en het werk staakten, doch met behulp van de gemakkeljjke vervoer-Vogeeztu, komen bericht j v wnuW-1* daarde-;' si verkeer g>-
daar ze buiten hun woonplaats geen werk middelen vele duizenden. Terwjjl ze vroeger jstox Nabjj Haut«s Hui* ine*. ver
vonden en hunne middelen ontoereikend tot één stad beperkt bleven, of hoogstens!
ters, die daarmee eindigde dat de gezellen
de werkplaatsen verlieten en onder groot
lawaai uitweken naar Hagenau, waar ze
wel in onderhandeling wilden treden. Die
strgd herhaalde zich in 1473. De meesters
schgnen toen nieuwigheden ingevoerd te
hebben, die in strjjd waren met de aange
gane conditiën. De gezellen trokken weer
naar Hagenan, alwaar ook nit omliggende
plaatssn ontevredenen samenkwamen en
toen gebeurde wat thans nog plaats vindt,
dat de gezellen hun broeders stakers waar
schuwden de nog leege plaatsen in te nemen.
Een voorbeeld van macht welke de ge-
zellenbond ontwikkelde, geeft ons de strgd
waren, hun superieuren om vergeving smeek- tot enkele nabjj gelegen plaatsen, grijpen
ten en weder in genade werden aangenomen, ze in onze dagen wjjd om zich heen, ver-
Slechts onder bjjzonder gunstige omstandig- ontrusten in toenenende mate stad en land,
heden gelukte het den werkstakers hun ja, dreigen, geljjk verkeer en industrie zelf,
doel te bereiken, wanneer ze n.l. in het vak internationaal te worden,
der smeden tegen het Domkapittel te Maag- onmisbaar waren of wanneer de stadsraad Niets nieuws onier de zon dus, ook met
denburg in 1600. Door hun bedreiging het hun welgezind was en ze tegen de meesters het oog op de w»rkstakingen. Den geest
werk te zullen staken, »den hamer neer te ondersteunde of ook wanneer een enkele van onrust en strgd vinden we ook in
leggendwongen ze het kapittel niet alleen meester uit lust naar intrigeeren ze in 't vroeger eeuwen. Eet tjjd, waarin 't mensch-
toe te geren maar nog bovendien tot een geheim begunstigde. dom volmaakt teireden en gelukkig was,
bizondere gift van honderd tbalers.
Het kan ons niet verwonderen dat we
Wanneer men het gilde wezen der 14de vinden we in 't verleden niet. Van oudsher
en 15de eeuw niet met onrecht als een vinden we zjj 't onmerkbaar stil, zjj 'fc
(21
>Let toch op de paarden, Sylvie zvide
bjj met eene stem, die gebiedender dan ge-
woonljjk klonk.
Zjj hoorde h«m niet, en bovendien was
zjj haar tweespan niet meer geheel meester.
Jacques keek haar aaa, gereed om haar de
leidssls uit ds handen te nemen, zoodra
zjj haar verlangen hiertoe te kennen gaf.
Maar de stem van Clermont had bjj Sylvie
een van die aanvallen van hardnekkigheid
doen ontstaan, waarin zjj liever het uiterste
zou willen wagen dan zich voor overwonnen
te verklaren.
Jacques, neem de leidsels zeide Pierre
op een toon van gezag.
De jonkman aarzelde en boog zich naar
voren om Sylvie aan te kg ken; maar haar
oogen waren strak op de paarden gevestigd
en hare handen aan de leidsels vastgeklemd,
zoodat zjj big kbaar niet den minsten lust
had om te zwichten.
vWilt ge ze aan mjj overgeven?* vroeg
Jacques op een goedhartigen toon, >om mij
gphoegen te doen?*
Sylvie keek hem met een spgtigen blik
aan en wilde hem juist de leidsels over
gaven, toen een hevige schok het lemoen
van het rjjtuig deed breken, dat op den
weg neerviel en tegen het eene paard aan
kwam, zoodat het begon te steigeren.
>/jj zal ons allen nog in 't ongeluk
storten!* riep Clermont uit.
Het rjjtuig werd nu met «ene vebazende
kracht voortgetrokken door de verschrikte
beesten, die niet meer naar het gebit luis
terden. Mevrouw Ramey gaf' een gil. Amélie
zeid<? niets: terwjjl zjj zich krampachtig
aau de bank vastklemde, keek zjj baar man
aan, die woedend was opgestaan om de
teugels aan de handen van Sylvie te ont
rukken. Hjj werd door Jacques voorkomen
deze had zich daarvan bij den eenten schok
meester gemaakt en hield ze stevig vast.
Sylvie bleef onbeweegigk zitten, met strakke
oogen, alsof zjj niets vóór zich zag.
0*der de krachtige hand van Jacques,
geholpen door een steile helling, die hun
woldra den lust. benam om hard te loopen,
kwamen de paarden tot bedaren en ver
minderden hunne vaarteenige oogenblikken
daarna kwam de break op een mollen zand
weg, waar de wielen zich niet dan lang
zaam konden voortbewegen.
XII.
»Je hebt je flink gehouden, Jacques,*
zeide Clermont, terwjjl hjj uit het rijtuig
sprong om de schade op te nemen, »je hebt
er verstand van, met paarden om te gaan.*
M vrouw Ramey wilde in jammerklachten
losbarsten.
»Zeg maar nieti,* zeide Amélie, terwgl
zjj haar bjj den arm greep; >zjj is er erger
van ontsteld dan irjj.<
Inderdaad bleef Sylvie onbeweeglgk op
hare plaats zitten, met hare handen kramp
achtig ineengewrongen.
»Ga maar in den break,* zeide Clermont
tegen zijne pleegdochter>ik zal je plaats
wel innemen.*
Zij voldeed hierian zonder tegen te strib
belen, terwjjl de beide heeren, zoo goed en
zoo kwaad al het ging, het gebroken lemoen
herstelden met befcolp van da touwen, die
in een rjjtuig ten platten lande nooit ont
breken. De ontstelde dieren werden door
vriendelgke woorden en liefkoozingen tot
bedaren gebracht, en men keerde naar het
kasteel terug.
Clermont gaf de teugels zelf aan den
stalknecht over «n ging toen naar het
salon.
Hg dacht er allen bgeen te vinden, maar
ieder had zich naar zjjne kamer begeven
om wat van de ontsteltenis te bekomen.
Hg wilde het zeltde doen, toen hij zgn#
pleegdochter zag binnentreden.
Zjj zag er doodsbleek uit, hare lippen
beefden, zjj had haar hoed nog op en haar
nauwsluitende» mantel nog aan, zoodat zjj
er nog kleiner en nietiger dan gewoonljjk
uitzag. Met haastige schreden ging zjj naar
Clermont toe, legde hare hand op den rug
van een stoel en keek hem met en strak-
ken blik aan. Zij wachtte eenvoudig, tot
dat hg haar veroorloofde, te spreken.
>flet heeft niet veel gescheeld,* zeide hjj,
volge der koude en ontberingeu
Met moeite gelukte het de nog levende
vrouw, die blind is, weder in het leven
terug t« roepenzjj had bjjna twee dagen
bjj het ljjk harer zuster gezeten, wachtend
tot de dood ook haar uit haar ellende ver
lossen sou.
De vaart op de Schelde is nu geheel
BPP D« uitspraak in het. anarchisteuproces t
j, WMM "T.ond' rrm"m g<",ar"'d<Luik .1. volgt: Mffll.r ea We.tla.np ejjn
'f"1'""* Te™orieeM tot, leeenelengen d-.ng.rMd,
eaeeawd. Toen het getakte h«r te hulp te jur dwMgMWd)
komen, had een harer reeds den geest ge-'
Vossen tot vier jaar gevangenisstraf, Wilke
geven en was de andere stervende, tenge- j
s I en Schlebaeh tot drie jaar, jufrouw Sehle-
bach tot zes mt.. ni A /0-
blanc, Verbist, Jooris en ge
sproken.
Uit Berljjn wordt gemeld;
In den Rjjksdag is een interpellatie over
de ramp van de >Elbe< aangekondigd in
den vorm van een vraag aan de regeering,
mededeelen en hem tevens mjjn leedweien
daarover te kennen te geTen.*
Zjj boog het hoofd voorover om niet te
laten bljjken, dat hare oogen lich met tranen
gevuld hadden. Het speet haar inderdaad,
dat zjj aan Jacques deze teleurstelling moest
aandoen.
Clermont stond als aan den grond ge
nageld en trachtte de reden van dit onver
wachte besluit uit te vorschen.
>Maar,« zeide hg, >wat is de oorzaak
hiervan? Is Debrancy niet iemand, die je
achting en je liefde waardig is?<
Dat is hg zekerik heb hem lief en ik
acht hem, en ik verzoek u, dit tegen hem
te zeggen maar ik kan toch niet met
hem trouwen.*
Zjj hief het hoofd een oogenblik op en
liet het terstond weder zakken. Clermont
wist niet, wat hjj zou zeggen.
>Het is eene dwaasheid,* zeide hjj einde-
ljjk; >je treedt je eigen geluk met roeten,
en het zjjne bovendien
Hg zal er zich wel in schikken, hoop ik,
want hg verdient het, en ik wensch hem
alle mogelgke g«luk toe. Ik heb hem uit
den grond mjjns harten lief, ja, dat
zweer ik u.«
Welnu, waarom?...*
Zjj keek Clermont aan met dien zonder
lingen blik, die hem reeds zoo dikwjjls
schrik bad aangejaagd.
»Ik ben niet goed genoeg voor hem,*
zeide zjj,
»of je hadt ons allen een ongeluk doen
krjjgen, en dat alles om het ellendige ge
noegen, mg te tarten
»Neen,« zeide zjj zeer zacht, terwgl zjj
met het hoofd schudde, maar zonder hare
oogen van hem af te wenden.
>Hoetoo neen?*
»Ik weet, dat ik u eeu ongeluk had
kunnen doen krjjgen; daarop antwoordde
ik niet neenmaar het was niet om een
ellendig genoegen. Ge beschouwt mg als
koppig, pa; maar dat ben ik niet, wel een
weinig onvoorzichtig.*
»Het gaat te ver, wanneer je onvoor
zichtigheid het leven kan kosten
»L)at weet ik, pa, en ik heb er spjjt van.*
Zjj bleef hem aanstaren met dat kalme
gtlaat, dat Clermont nog meer verbitterde.
Op zjjne beurt vestigde hjj de oogen op haar,
en plotseling werd de trek van ontevreden
heid, die er over zgn gelaat verspreid lag,
vervangen door eene droetheid, die hg echter
terstond overmeesterde.
»Ik ben hier gekomeü,* hernam het
meisje, terwgl zjj hare beide handen nog
aldoor aan den stoel, die voor haar stond,
vastgeklemd hield, >ik ben hier gekomen
om u te zeggen, dat ik rjjpeljjk over de
zaak heb nagedacht, en dat ikvast
besloten heb, niet met Mjjnheer Debrancy j
te trouwen.*
>Sylvie!« riep Clermont verbluft uit.
»Ik ben er vast toe besloten,* herhaalde
zjj»maar daar ik veel van h»m houd en
daar ik denk, dat dit hem misschien verdriet
zal doen, verzoek ik u, hem dit te willen
ÜJWSBIA»
yTOT.
(Naar het Fransch.J
Wordt vervolgd.}