M
Allena, de Langstraat en de
Bommelerwaard.
EERSTE BLAD.
SYLVIE.
Een Rustdag.
FEUILLETON.
M 1390,
voos
Uitgever: U. J. YKERMAK, ïïeusden.
ZATERDAG 2 MAART.
LS95.
M<ï zegt: Ons land is een Christenland,
!des Heeren moet veel meer dan
mans, in weerwil der Zondagswet, geschiedt,
geb igd worden de regeering moet in dit
opzie'"' ,het voorbeeld geven alle arbeid,
i'zondering, moet op dien dag ge-
„en. Houdt de regeering door een
otl, daaraan krachtig de hand,
e Zondagsrust een weldaad voor
:jjn, en zal Zondagsrust Zondags-
Buitenland.
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjs vei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7ys ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagavend
ingewacht.
Van alle eischen, in dezen tijd aan de
Maatschappij gesteld, vindt geene meer al-
gemeene goedkeuring dan de eisch om aan
allen een wekelijkschen rustdag te ver
schaffen. Eén dag der zeven moet ieder ge
heel aan zijn gezin kunnen wjjden; dan
moet hg rusten van zijn gewone werk en
den tjjd beschikbaar hebben om als echt
genoot en huisvader bjj zjjn gezin te bljjven
of in alle gevallen vrjj van de dageljjksche
werkzaamheden en beslommeringen te doen
wat hem aangenaam en nuttig sehjjnt. Zes
dagen om het dagelijksch brood te ver
dienen, één dag om zich te ontspannen,
dien eisch zal wel niemand afkeuren. En
welke dag moet rustdag zijn? Ook hierover
zal wel geen twijfel zijn. Sedert eeuwen is
de Zondag daartoe aangewezen, een andere
rustdag is niet wel mogeljjk in een land,
waar die dag reeds als rustdag door ge
woonten en zeden geijkt is.
Is men het eens dat om velerlei redenen
voor ieder een rustdag noodig is, dat de
gezondheidsleer, het gezin zulk een dag
vorderen, men verschilt als gesproken wordt,
hoé ziïlk e«n rustdag moet tot stand komen.
zond' 0>-
staak; 1
wet g>.
dan zal
ons vo&
heiliging „en gevolge hebben.
Een andere. Men is terstond met zgn
-^nren gereed: Wij bedanken beleefd voor
Jngelschen Zondagwij gunnen gaarne
uk. a onze medeburger# een rustdag, een
dag van ontspanning en uitspanning, zelf
stellen wij daarop veel prjjs, maar leg de
naenschen niet aan banden, dwing ze niet
tot huicbelarjj en veinzerijgeef hun dien
dag om het zomerweder te genieten of om
schaatsen te rijden, de geheele week toch
hebben zij daartoe tijd noch gelegenheid;
geef hun tjjd om familieleden of vrienden
te bezoeken, laat hen toch vrij in hun doen
en laten en leg geen dwang op, die den
gewenschten rustdag zeker voor velen zou
bederven.
Nog een Men zegt: Gaarne gun ik allen
een rustdag, maar wat het zwaarste is moet
het zwaarste wegen. Die rustdag moet niet
in strijd zjjn met het algemeen belang. Het
postwezen, de middelen van vervoer kunnen
op den algemeenen rustdag toch niet ge
heel stilstaande veehouder moet zoowel
des morgens, als des namiddags zijn vee
doen melkental van zaken komen in ieder
gezin voor, die niet tot den volgenden dag
kunnen uitgesteld worden. Velen die de ge- i
heele week werkzaam zjjn, gebruiken den
rustdag om nabjj gelegen steden te bezoeken
en inkoopen te doen, moet dit alles stil
staan, om allen den zoo gewenschten rust
dag te verschaffen?
Maar waartoe meer opgegeven om in het
licht te stellen dat men het nog volstrekt
niet eens is, als het op de uitvoering aan
komt.
Algemeen is men overtuigd dat na zes
dagen werken een rustdag geen weelde- -
artikel is, maar komt het op de uitvoering
aan, dan blijkt het zeer moeielijk den rust-;
dag zoodanig te omschrijven dat allen vol-'
daan zullen zijn. Nu, allen void en is zelden
mogelijk, maar bij de regeling van den
rustdag zou het spoedig blijken dat slechts
weinigen tevreden waren. Het te veel of te
weinig zou oorzaak zijn van tal van klachten
en de ijverigste voorstanders van een rust
dag zouden evenmin tevreden gesteld kun
nen worden als de jjveraars voor Zondags
rust en Zondagsheiliging.
Men wil dat door de wetgevers omtrent
deze zaak voorschriften gegeven worden,
dat de wenschen en eischen op dit gebied
in een wetsontwerp geformuleerd worden,
men wil wettelijke regeling van den alge
meenen rustdag in het algemeen belang.
Zou zoo iets bjj zooveel verscheidenheid
van belangen, van uitzichten wel mogeljjk
zjjn? De voorstanders van dien rustdag
kunnen de mogeljjkheid bewjjzen door een
wetsontwerp te formulieren en daarover het
oordeel vragen van belanghebbf-nden en
belangstellenden. Spoedig zou dan bljjken I
dat die algemeene rustdag niet zoo gemak-1
keljjk tot stand zal gebracht worden. De
natuur rust nooit, steeds zet zjj het begonnen
werk voort, een rustdag kent zjj niet, en
ook onze maatschappjj kan niet rusten;
het is steeds voortvoorten dit kan door
(Naar het FranschJ
(26
XVI.
Zoo iemand, dan mocht Clermont de
bewustheid in zich omdragen, dat hjj het
leven niet. had misbruikt; hij had zich altjjd
in zulke kringen bewogen, waarin niets
hem aanleiding gegeven bad om van den
goeden weg af te wijken, zoodat bjj de
verkeerde hartstochten niet anders kende
dan van hooren zeggen. Hoe onwaarschijn-
Ijjk dit ook moge klinken, evenmin als
Sylvie geloofde bij aan het schuldige van
eene liefde, die hij nu wel aan zich zelf
moest bekennen. Verwonderd, dat zjjn hart
nog even jeugdig was als op twintigjarigen
leeftjjd, trotsch, dat hij zich het voorwerp
van eene zoo uitsluitende genegenheid zag,
dacht hij noch aan het verledene, noch aan
de toekomst; bjj kwam niet op de gedaehte,
dat er vroeg of laat iets moest gebeuren,
hetwelk eensklaps een einde aan dien droom
zou maken.
Hjj bracht den nacht iu^geljks in een
soort van wakend droouien door Hij i e
er gedurig aan, dat de volgende dag de
noodzakelijkheid zou meebrengen omj fc?yl-
vie te zien. Wat zou hp dan tegen haar
zeggen? Wat zou zg doen? Niets: daarvan
hield hjj zich overtuigd. Deze liefde was
niet eerst gisteren in tiet hart van het
meisje ontstaanjaren waren daartoe zeker
noodig geweest. Hjj herinnerde zich nu
duizend bjj zonderheden, die hem vroeger
onbelangrjjk hadden toegeschenen, en die
hem toen reeds de oogen hadden moeten
openen.
Maar wat d *<pd dit er bovendien toe?
Aan de zaak was toeh niets meer te ver
anderen. In de oprechtheid zijns harten deed
het hem goed, bjj zich zelf te mogen erken
nen, dat bij daartoe geene aanleiding had
gegeven. En wat zou de toekomst opleve
ren Er kon geen toekomst zgn in dien
idealen droom, die de onschuldige ziel van
een jong meisje bij hem had doen ontstaan.
Zij zouden evenals vroeger met elkaar blij
ven omgaan. Sylvie zou zonder twjjfel een
maal trouwen, want Pierre zag wel in, dat
zij niet steeds zou leven door dezen harts
tocht, die misschien meer eene vrucht der
verbeelding dan van het hart was. Als zij
trouwde, zou alles weer in orde komen.
W at hsm betreft, zjjne gedragslijn was be
paald: hjj zou zich zelf altijd gelijk bljjven.
Zoolang Sylvie voor zich nog onbekend
bleef met den waren aard van het gevoel,
dat haar beheerschte, zou hunne verhouding
voor het uiterlijke dezelfde kunnen blij ven.
Zulk eene voorstelling maakte Pierre
CDrmont zich van den staat van zaken.
Hjj had zich niet bedrogen, althans wat
b f t van de gedragslijn, die
hy zich had afgebakend, want den volgen
den dag vond hjj zjjne pleegdochter juist
in hen gemoedstoestand, dien hjj voorzien
had. Het eenige, waarvoor hjj zou gevreesd
hebben, e.ne lichte verlegenheid, bestond
zells jui.t, hetgeen hem wel een weinig ver
geen wetten veranderd worden.
Wil men een rustdag, een officieele rust
dag, dan is die niet van den wetgever te j
wachten, maar wel van de belanghebbenden.
Tal van werklieden eischen een algemeenen
rustdag en velen zijn reeds met de werk
gevers in overleg getreden om dien te ver-
krjjgen. Bakkers, kappers, slagers, winkeliers
en wie niet meer, zjjn reeds aan het over-
1- ggen hoe één dag der week tot rustdag
kan gemaakt worden zonder d« belangen
van de maatschap pp of van bjjzondere per
sonen te benadeelen, welnu, laat men op
dien weg voortgaan, het is een zaak tusschen
de werkgevers en hun werklieden, aan hun
overleg moet de regeling overgelaten wor
den, de wetgever moet zich daarmede niet
inlaten. De Staat moet slechts het voorbeeld
geven, dat het mogeljjk is, allen die in
dienst van den Staat zjjn een rustdag te
verschaffen zonder de algemeene belangen
in gevaar te brengen, en dan zal van zelf
de gewenschte verandering meer algemeen
tot stand komen. Een goed voorbeeld zal
zeker gevolgd worden, maar algemeene re-
grien zjjn niet te stellen of men moet zooveel
uitzonderingen toelaten, dat de voorschriften
daardoor in gevaar gebracht worden.
Het noodzakeljjk werk moet tot een
minimum gebracht worden, zooals in iedi r
geregeld huisgezin op den Zondag geschiedt,
maar den werklieden die dan toch niet allen
bö zoo vele takken van dienst kunnen ge
mist worden, moet een anderen dag als
rustdag aangewezen worden. Particulieren
moeten dit onder elkander regelenhet is
voldoende, dat men meer en meer overtuigd
wordt, dat één rustdag per week wenschelgk
is. Wint die overtuiging veld, dan zal deze
zaak, even goed als zoo vele andere, buiten
den wetgever geregeld worden, ten genoege
van alle partgen, wat zeker niet het geval
zal zgn, als een wetteljjke regeling beproefd
wordt, omdat de handhaving dier bepalingen
met veel bezwaren zal gepaard gaan en de
persoonljjke vrgheid daardoor zeer zal be
lemmerd worden.
Geeft de Staat een goed voorbeeld, de
particulieren zullen zeker volgen, en, zonder
veel bezwaar zullen allen één dag per week
in de gelegenheid gesteld worden dien dag
door te brengen zooals zjj dit het meest
gewenscht achten.
Een congres van de werkmans-partjj, te
wonderde; want hij was te veel man om
zich rekenschap te kunnen geven van de
j geestvervoering, waarin het meisje verkeerde.
De blik van Sylvie ontmoette den zgnen,
zonder dat daarin eenige verwarring door-
straalde; zjj bloosde niet, toen zjj dengene
zag binnentreden, die haar god op aarde
■geworden was; niets zinnelgks mengde zich
in haar gelukhaar afgodsbeeld had geene
voeten van leem.
j Clermont kon dat niet begrijpen, maar
hjj was daarover des te meer voldaan, daar
hg zich bevreesd gemaakt had voor tooneeleu,
tot dusverre in zijn leven onbekend. Als
alles zgn gewonen gang ging, kon hg zich
daarover slechts gelukkig gevoelen, ofschoon
hg misschien eenigszins gegriefd was, zonder
;te weten waarom. Om alle moeilgkheden
i te ontwjjken, zou bij dan wellicht het held-
haftig besluit genomen hebben om eene
reis te ondernemen of zijne pleegdochter
naar het Zuiden te zenden; bg den tegen-
woordigen staat van zaken bad dit besuit,
dat eene opoffering voor hem zou geweest
zgn, geen recht van bestaan, en hun leven
zou zgn gewonen loop bljjven volgen; geen
enkel woord werd er tusschen hen gewis
seld; misschien zouden hunne oogen elkander
wel eens vaker en langduriger ontmoeten
maar dat zijn dingen, die men altgd kan
ontkennen of waaraan men den schgn van
toevalligheid kan geven.
Ziooais men wel lean oegrgpen, namen
de bezoeken van Clermont in getal en in
langdurigheid toe; hjj vergezelde Sylvie en
hare tante meer dan vroeger op hare dage-
hjksche wandelingen of rijtoer'jes, en schepte
er behagen in, zgne pleegdochter in te wjjden
Brussel gehouden (er waren 587 afgevaar
digden van 221 vereei^igingen) heeft een
motie aangenomen, waarin wordt verklaard
dat, zoo de Regeering weigert het alge
meen stemrecht op 21 jaar voor de ge
meente-kieswet in te voeren, al de werk-
mansvereenigingen zullen bijeengeroepen
worden, ten einde een beslissing te nemen
over de algemeene werkstaking. Ook be
sloot het congres een groote politieke be
weging door heel het land op touw te zetten.
Het congres verklaarde zich bij eenparig
heid tegen de injgving van den Congo.
Op de vraag, onlangs door Cassagnac
gesteld, hoe Boulanger aan al zgn geld
kwam, wordt geantwoord dat de hertogin
d'Uzès 3 millioen frs. gaf en dat de Graaf
van Parijs zich verbonden had die terng te
betalen wanneer hjj den troon zou beklim
men. Daar de Graaf stierf zonder de kroon
te hebben teruggekregen, zou de hertogin
derhalve haar geld kwijt zgn.
Naar aanleiding van den terugkeer van
een Fransch soldaat, die in Duitschland
gevangen was gehouden, deelt de jFranpais*
mede, dat er reeds vroeger door het depar
tement van oorlog een onderzoek werd
ingesteld ter zake van de vluchtelingen, die
zich nu en dan als uit Duitsche kerkers
ontsnapt aanmeldden. De Duitsche regeering
verzekerde toen, dat zieh iu hare strafge
vangenissen geen enkele Fransche soldaat
bevond, zelfs niet wegens misdrijven of
delicten van het gemeene reeht. »Wjj ver
zekeren nietc zegt het blad *dat het
antwoord in die termen werd gegeven, maar
wjj gelooven niet dat ons geheugen ons
hier bedriegt.*
Frankrgk heeft op de uitnoodiging van
den Duitschen Keizer om deel te nemen aan
de feesten bjj de opening van het Noord-
Oostzeekanaal, nog niet geantwoord. Tot
nu toe hebben Rusland, Oostenrgk, Italië,
Engeland en Spanje de uitnoodiging aan
genomen.
Men meldt dat de feestelg kheden zullen
worden besloten met een vlootrevue te Kiel,
door Keizer Wilhelm, over 80 Duitsche en
andere oorlogsschepen.
Naar het heet, is keizer Wilhelm voor
nemens, persoonlyk de zitting van den
staatsraad te openen.
Het doel, waarmede de staatsraad door
den keizer is bijeengeroepen, betreft de
agrarische quaestie. De keizer verlangt het
advies van dit lichaam over de middelen,
die kunnen worden aangewend om verbe
tering te brengen in den kwijn enden toe
stand, waarin de landbouw verkeert. Men
beweert, dat de keizer de vergadering van
den staatsraad zal openen met eene rede
voering, waarin hg zgne plannen ten op
zichte van de agrariërs nader zal toelichten.
De begrafenis van Aartshertog Albrecht
heeft met groote plechtigheid plaats gehad.
De menigte was onafzienbaar. Achter den
lykwagen ging de Oosrenrjjk»che ^Keizer
m«t Keizer Wilhelm aan zgn r-chterzjjde,
dan kwamen Grootvorst VYWhmir, de
Hertog van Aosta en een aantal andere
vorstelyke personen. Allen droegen 0,>si>n-
ryksche uniformen. In de kerk waren ook
de dames van de Keizerlgke hofhouding
tegenwoordig.
Nadat de kardinaal Gruscha de kerke-
lgke plechtigheden had vervuld, werd de
kist nedergelaten in een der kelders van de
Hofkirche.
Keizer Wilhelm vertrok eerst heden uit
Weenen. Hjj kwam er gisterenochtend en
werd door Keizer Frans Joseph en alle to
Weenen vertoevende Aartshertogen aan het
station begroet. De ontmoeting moet zeer
hartelgk geweest zgn.
Voor eenigen tgd werd een boerenknecht,
Thielen genaamd, te Trier, wegens kinder
moord ter dood veroordeeld; de man ver
klaarde tot 't uiterste onscuuidig te zgn en
stierf van verdriet in de gevangenis, nog
vóór het doodvonnis rechtskracht had ver
kregen. Door latere aanwyzingen is men
er toe gekomen het proces te heropenen en
thans is de overledene vrjjgesproken. Wjj
vermelden het feit vooral ter wille van de
voorstanders der doodstraf zegt het »Vad.«
Uit Italië komen weder weinig opwek
kende berichten. Ten gevolge van den al
gemeenen nood, door den langen, strengen
winter op Sicilië veroorzaakt, verkeert het
geheele eiland weder in gisting. Op ver
schillende plaatsen hebben reeds ongeregeld
heden plaats gehad. Te Cefala zjjn een 300
gewapende lieden gevangen genomen, te
Prizzi tusschen de 60 en 70, te Corleona
ongeveer 20.
in de duizenderlei weinig bekende merk
waardigheden van Parjjs, die iedereen ziet
en waarover niemand nadenkt. Gebruik
makende van de schoone herfstdagen, ge
leidde hg ze naar eene menigte belangrijke
plaatsen en vond er vermaak in, het meisje
in te lichten, wier oorspronkelyke geest voor
hem eene bron van steeds nieuwe bewon
dering was. In deze zoogenaamd vaderljjke
rol, volkomen in overeenstemming met zgne
hoedanigheid van pleegvader, kon hjj met
teederheid spreken, met goedhartigheid glim
lachen, de blikken van Sylvie ontmoeten,
de mededeeling harer indrakken aanhooren
en zich door haar laten betooveren, en dat
wel zonder dat hg öij zich zelf moest be-j
kennen, hoezeer die vertrouweljjkegesprekken
hem iederen dag in een fijner en dichter net
wikkelden, dat langzamerhand zijne krachten
en zgn wil verlamde.
Ainélie had alles geraden of althans van
alles «en voorgevoel. Met die eigenaardige
gave van opmerking, eigen aan uienschen,
die ljjden, en aan vrouwen, die liefhebben,
gevoelde zjj van elke der aandoeningen van
haar echtgenoot een smartelyken terugslag.
Te trotsch om zich te beklagen, te zwak
otu onverschillig te schjjnen, bad zg ge
hoopt, dat hij te eeniger tjjd haar stilzwygen
en hare neerslachtigheid zou opmerken, dat
hij zich rekenschap zou geven van hetgeen
zij leed, en dat zij alsdan tegen hem zou
kunnen zeggenIk weet, dat ge onder een
onwederstaanbaren invloed zijt, ik weet,
dat niemand schuldig is, dat alles het ge
volg van een ouvermydeljjk noodlot is; ik
duid het u dan ook niet ten kwade, ik heb
u er zelfs geens vergiffenis voor te schenken,
Grootvorst Wladimir, militair gouver
neur van Petersburg, heeft de onder zgn
maar ik wil u weder voor mg alleen hebben
heb mg lief, keer tot mg terug, ik zal u
winnen door mjjne teederheid, die u als ver
jongd zal toeschjjnen
Zg had zeker wel honderdmaal plan ge
maakt om dit tegen hem t« zeggen, maar
hjj gaf er haar de gelegenheid niet toe;
zij kon hem toch niet, daar bg nu altgd
afgetrokken was, bg den arm grgpen op
het oogenblik, waarop hg zgn hoed in
handen nam, en hem toeroepen: >Ik lgd,
luister naar mij.« Somtgds wei is waar
betoonde Clermont haar eene terugkeering
van zgne vroegere genegenüeid, en wei
dan, wanneer hjj zich aangegrepen voelde
door wroeging bg de gedachte, dat hjj zgn
hart aan haar onttrokken had, zonder dat
zg hem ooit eene reden tot klagen had
gegeven. Hg deed dan zgn best om alles
weer goed te maken door betuigingen van
genegenheid, even welgemeend als vluchtig;
maar gelyk de lafaards, die zingen, als zg
over een kerkhof gaan, was hg eigenljjk
bigde, wanneer hjj alleen was. Wat Améiie
betreft, bg elke van deze uitingen van
teederheid verbeelde zjj zich, dat zgne koel
heid ten opzichte van haar geheel geweken
was: waartoe zou het das dienen, over
hare bekommeringen te spreken? Eerst na
een geruimen tgd, na verscheidene malen
teleurgesteld te zgn, bemerkte zjj, hoe weinig
zij op deze voorbygaande betuigingen van
genegenheid kon rekenenop zgn hoogst
was het van den kant van haar echtgenoot
het bewys, dat hjj zich schuldig ten opzichte
van haar gevoelde, hoewel te zwak om zich
te ontworstelen aan den stroom, die hem
medesleepte. (Wordt vervolgd,/
