Hel Land van lleusden en Allena. de Lansrslraat en de lloniiiielerwaard.
EERSTE KL UI.
DE GEMBERPOT,
IN HUIS.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VilËRMAK, Heusden.
VOOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsve^hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
M 1443
'ATERDAG 5 OCT.
1895.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7l/t ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën werden tot Dinsdag- en Vrjj dagavond
ingewacht.
lijk. Wij zullen van dienstboden moeten moeder heeft ook hare bezigheden die haar
veranderen. Vanwaar zou dat kind die kwade
dingen leeren
Kleinigheden, beuzelingen zult ge zeggen,
i maar door die beuzelingen wordt het ka-
I rakter van het kind reeds vroeg bedorven,
Hadden wij onlangs een artikel met het en de moeder, die toch zooveel van haar
opschrift »Op Straatc, men k n dit als een dochtertje houdt, is zelve de oorzaak dat
vervolg beschouwen. Was toen sprake van zjj in later tjjd door haar dochter belogen
de baldadigheid onzer straatjeugd, van de
misdrjjven door schoolplichtige kinderen ge
pleegd, en van de middelen tot wering van
dit steeds toenemende kwaad door de ju
risten aan de hand gedaan, thans een enkel
woord om het kwaad te voorkomennu,
van geen straffen als het misdrjjf gepleegd
is, maar het een en ander ter wegneming
van een treurig verschijnsel. Niet door de
politie, niet op de school kan veel gedaan
worden om het kwaad te voorkomen, dat
mo t in huis, in het huisgezin, door de
ouders der kinderen geschieden. Die zjjn in
de meeste gevallen, hoe hard dit ook moge
klinken, verantwoordelijk voor de wanbe
drijven van hen, wier opvoeding aan hun
zorgen is toevertrouwd. De ouders toch
moeten hun kind niet slechts voeden en
kleeden, en in andere lichamelijke behoeften
voorzien, de geesteljjke, de zedelijke op
voeding rust evenzeer op hen, en daarvan
kunnen zij zich niet ontslaan. Die taak
wordt niet zelden te licht gesteld, en toch,
zjj is vrjj wat zwaarder dan de zorg voor
het dageljjksch brood, de geheele toekomst
van het kind staat daarmede in de nauwste
betrekking. De indrukken, in de vroegste
jeugd ontvangen, zjjn dikwjjls beslissend voor
het geheele leven, en daarom is de grootste
chtigbeid noodig. »Waar of die don-
jongen dat vloeken leert, zegt een
verontwaardigd toen hij zijn zoontje
uiten van minder gepaste uitdruk-
Jetrapte. Een mama wordt door de
fej&agd gestoord in een ernstig gesprek,
zjj met een huisvriend houdt over de
tot liegen bjj haar zevenjarig doch-
»Mevrouw, daar is mevrouw die en
d.;e, zjj vraagt belet.* »Och die zemel, zeg
maar dat ik ongesteld ben en haar later
hoop te zien.* Het meisje speelde in de
nabijheid, hoorde dat leugentje en bovendien
•wist zjj tegeljjk dat haar moeders lieve
vriendin een zo mei was, en als enfant ter
rible riep zjj een volgende week, in de ves
tibule spelende: »Moe, daar is de zemellc
»Waar haalt het kind toch de woorden
van daan, het is ergerljjk, het is schande-
Een
verhaal
grappig
TAN
FRANK R. STOCKTON.
(42
Lieve vrienden,* ving Mr. Enderton aan
op een klaren duideljjken toon, >weest toch
bedaardIk heb den sleutel van dat hek
in mjjn zak. Ik was namelijk bang, dat ge
in de vroolijke opwinding over uw thuis
komst wat onstuimig naar binnen zoudt
komen en u dadeljjk met allerlei onverschil
lige zaken zoudt bezig houden, 't Was echter
mjjn wenscb u allen toe te spreken in een
positie, waarin ge me onverdeelde opmerk
zaamheid kondet schenken, 'k Heb hier in
mjjn hand de pot, mijne vrienden, waarin
al 't geld zich bevindt, dat ons gedurende
ons verbljjf op 't eiland is afgeperst. Dat
geld heb ik onder mjjn bescherming ge
nomen en tot ons aller nut zorgvuldig be
waard. Ongelukkig zjjn tegen mjjn bescherm-
'mbt bedenkingen gerezen en mjj zelfs per
ffegraaf nagezonden; maar ik heb er niet
p gelet. Als gij niet verlicht genoeg zjjt
ju in te zien, dat ik daartoe de eenige ge-
achtige persoon ben, dan is 't ook vergeefsche
jpeite u dat te verklaren. Ik hoop echter,
aat zulks ook niet noodig is, want ge hebt
qjd genoeg gehad om rjjp over de zaak na
■te denkeu, en dus bestaat er voor mjj geen
en bedrogen wordt. Niet de dienstboden
hebben schuld, zij zelve heeft in de vroegste
jaren reeds de kiem van het kwaad gelegd.
Werd meer zorg aan do opvoeding besteed
door de ouders, aanzienljjken en geringen,
vermogenden en minvermogenden, wjj zou
den niet zooveel klachten hooren over de
gedragingen van het opkomend geslacht.
De adviezen van juristenvergaderingen zou
den in deze zaak niet noodig zjjn. Aan de
huiseljjke opvoeding ontbreekt veel, zeer
veel, in alle standen Mjjnheer heeft zjjn
bezigheden, zjjn zaken, den geheelen dag
is hjj voortdurend bezig om de middelen
te verkrjjgen om in het onderhoud van zjjn
gezin te voorzien. Moede komt hjj des avonds
te huis. Hjj moet zich eens ontspannen, dat
gewoel en gescharrel der kinderen verveelt
hem, en hjj gaat naar de sociëteit om een
praatje te houden en een partjjtje te spelen.
Zjjne vrouw zal hem toch niet missen, want
die heeft gezelschap, men heeft toch maat-
schappeljjke plichten, waaraan men zich niet
kan onttrekken, men is de slaaf of de slavin
der maatschappeljjke positie, voor de kin
deren heeft men de kindermeid, de kinder
juffrouw, de bonne, of hoe men zulk een
dienstbare noemen wil, die verzorgt de
kinderen, wat wil men meer?
En als men later geen kans meer ziet
om het kromme recht te maken, welnu,
dan zjjn er nog kostscholen en men draagt
de opvoeding van zjjn kinderen in de ge-
vaarljjkste jaren aan vreemden op. Zeker,
zeer gemakkeljjk voor hen die geld hebben,
doch zjjn zjj daarmede van de verantwoor
ding ontslagen? Ontbreken de middelen om
de taak der opvoeding aan anderen op te
dragen, dan moet men zoo goed en zoo
kwaad als het gaat, die zorg zelf op zich
nemen. Men zendt de kinderen naar school,
maar daar blijven zjj slechts een uur of
zes daags, den overigen tjjd moeten de
ouders waken voor het welzjjn hunner
kinderende vader heeft den geheelen dag
zjjn werkzaamheden, dikwjjls op grooten
afstand van zjjn woning, somtjjds bljjft hjj
de geheele week of langer afwezig en de
tjjd in beslag nemen. De kinderen zjjn dus
niet zelden aan zichzelf overgelaten en op
velden en wegen leeren zij niet veel goeds.
Is het te verwonderen, dat men wel eens
moet klagen over de straatbengels? De
huiseljjke opvoeding laat veel, zeer veel te
wenschen over, omdat de ouders onmachtig
of onwillig zjjn om zich met hun kroost
te bemoeien. Men spreekt van den achturigen
werkdag, dan zal de werkman tijd en ge
legenheid hebben zich meer met zjjn gezin
te bemoeienvan dien maatregel wacht men
ook in deze zaak verbetering, zou dit geen
illusie zjjn? Mjjnheer gaat naar de sociëteit
en zjjn knecht ontspant zich elders.
Maar die toestanden hebben altjjd bestaan,
zegt men missehien, toen waren de jongens
ook wel ondeugend, maar toch, zoo erg als
nu is het nooit geweest. Te dikwjjls is de
klager vergeten, wat hjj zelf wel eens als
jongen heeft uitgericht, en de klaagster kan
waarschjjnljjk uit haar meisjesjaren wel het
een en ander vertellen wat thans minder
haar goedkeuring wegdraagt. Maar al willen
wjj aannemen dat het vroeger zoo erg niet
was, dan is de tegenwoordige toestand toch
wel te verklaren door de geheel veranderde
tijdsomstandigheden. Vroeger hoorde men
zelden van opstootjes in de steden, van
wandeltochten van werkloozen, van werk-
alle moeite te vergeefsch. Een goed voor
beeld der ouders is oneindig meer waard
dan alle zedelessen en vermaningen. Dit
moge ieder te allen tijde bedenken, aan
wiens hoede kinderen zjjn toevertrouwd.
Steeds zij hij voor hen in woord en daad een
voorbeeld ten goede; niet anderen moet hij
met de zorg voor zjjn kroost belasten, het
is ieders heilige plicht daarvoor zelf zorg
te dragen. Een hoogst gewichtige taak
Verzuimt men in dit opzicht zijn plicht,
dan ondervindt men daarvan niet zelden de
treurigste gevolgen!
JE3 ui tenlan cl.
Een hevige brand verwoestte Woensdag
avond het gebouw der corporatie »Gulden-
hoek natie* op de place du Rhin, bjj de
avenue du Commerce te Antwerpen. Het
gemelde gebouw is een stevig zwaargebouwd
pand van twee verdiepingen. Achter het
gebouw bevinden zich stallen, die op het
oogenblik toen de brand uitbrak, ledig waren.
Een kwartier later zouden de paarden ge
stald geweest zjjn en de dieren waren dan
zonder twjjfel in de vlammen omgekomen,
daar de toegang tot de stallingen zeer moeie-
Ijjk te bereiken was. Het was ongeveer 7
uur toen men den brand ontdekte, die van
minuut tot minuut versehrikkeljjker afme
tingen aannam. De ruiten vielen kletterend
stakingendagbladen werden weinig of niet onder den invloed der hitte op straat en
gelezen, terwjjl ze nu geregelde lectuur in j in minder dan geen tjjd vormden de beide
vele gezinnen vormen. verdiepingen van het pand één ontzettenden
De eerbied voor het gezag is bjj de vol- j vuurpoel. Vjjf minuten na het ontdekken
wassenen in den loop der jaren vrjj wat i van den brand was de brandweer ter plaatse
verminderd, een burgemeester is een geheel en eenige oogenblikken later betwistten tien
ander persoon dan de schout uit de dagen flinke waterstralen het terrein aan het ver
van Olim, de politieagent van vroeger had woestende vuur, dat knetterend een regen
vrjj wat meer gezag dan zjjn opvolger, en j van vonken in de lucht zond. Intusschen
men er in de brandkast van het
dat geljjk met de straat ligt, te
varwjjderen en in veiligheid te brengen,
doch buiten dit voorwerp heeft men niets
kunnen redden. Het gebouw was tot aan
het dak gevuld met koopmansgoederen van
diversen aard, voornameljjk met balen koffie
en pakken wol. Bovendien lag er een groote
voorraad hooi en stroo opgeslagen, welk
oordeelde het toen raadzaam, alleen de be
lendende huizen, die hier en daar reeds
aangetast werden, nat te houden. Om half-
tien des avonds stortte het gebouw in en
van af dit oogenblik begon de gloed te
verminderen hoewel van tjjd tot tijd het
vuur weer opflikkerde. De spuitgasten zorg
den er echter voor, dat het vuur binnen
de perken bleef en den geheelen nacht
bleef men met drie waterstralen het geheel
nathouden. Een groote dichtopeengedrongen
volksmenigte woonde het schouwspel bjj,
doch door het flink optreden der politie
werden ongelukken vermeden. De door dea
brand aangerichte schade moet zeer aan
zienlijk zjjn.
Duitsche bladen maken thans melding
van een aanslag, welke Dinsdag van de
vorige week zou gepleegd zjjn op den burge
meester van Kleef. In een vensterbank van
zjjn woning was een, bjjtjjds ontdekte, flesch
met ontplofbare stof geplaatst.
Op de Canadeesche meren hebben hevige
stormen gewoedniet minder dan 26 schepen
raakten aan den grond of werden geheel
vernield. De schade bedraagt honderd
duizenden dollars.
in den huiseljjken kring hooren de kinderen slaagde
dikwjjls gesprekken aan, die hun eerbied j kantoor,
voor het gezag nu juist niet vermeerderen.
Is men voorzichtig in het beoordeelen der
onderwjjzers in tegenwoordigheid der kin
deren, kortom wordt in het gezin niet de
grond gelegd van velerlei zaken die ergeren
Ik laat nu nog geheel de socialistische be
weging buiten de quaestie, hoewel die in
sommige streken ook grooten invloed heeft.
Men kent het plan van den Zweedschen
ingenieur Andreé om per ballon naar de
Noordpool te gaan. Nieuw schijnt het denk
beeld niet te wezen. Althans men beweert
dat de Engelsche kapt. t./z. Cheyne, lid van
de expeditie tot het opsporen van Franklin,
12 jaar geleden reeds moeite gedaan heeft
om de noodige fondsen te krjjgen voor een
ballontocht naar de Noordpool. In Canada
en de Ver. Staten hield hjj tot dat doel voor
drachten, waarin hjj zjjn plan uiteenzette.
Men scheen toen niet erg goedgeloovig.
De cholera in de Russische provincie
Volhynië is nog niet geheel geweken. Bljjkens
het rapport der regeering deden zich in deze
provincie van 1 tot 15 September 7827
ziekte-gevallen voor, waarvan 3058 met
doodeljjken afloop.
Een hevige Noord-Wester storm woedde
Donderdag op Engelands westkust. Van alle
artikel den vlammen een gretig voedsel ever- kustplaatsen komen berichten van gestrande
Wat de bladen betreft, de gemengde be- jstrekte. Toen de vlammen de hooi- en stroo- J stoombooten en visschersvaartuigen. Voor
richten in vele couranten wjj zen niet zelden j bergplaatsen bereikten, verhief zich een zoover bekend, zjjn 19 stoombooten en groote
aan jeugdige deugnieten den weg. Goed j machtige vuur kolom ten hemel, die alles zeilschepen en 27 kleine visschera vaar tuigen
voorgaan doet goed volgen. Verbetering in een laaien gloed zette en dikke wolken vergaan of op het strand geworpen. De op-
van den toestand is niet mogelijk zonder'rook, vermengd met een ontzettenden von- varenden werden grootendeels geredmaar
de krachtige medewerking van de ouders i kenregen over de stad zond. De comman- toch verloren 13 personen bjj dezen storm
van het gezin. Zonder die medewerking is I dant der brandweer, de heer Scheepers, het leven.
twjjfel meer of ge zjjt het met me eens. pot ernstige onaangenaamheden op den hal» De gewone goedhartigheid van Mevr. pot afnam, »ik meen, dat dit een goede
Ik wil er nu nog bjjvoegen want ik zou halen en zelfs Mejuffrouw Lucille, die Aleshine was door het onbevoegde indringen gelegenheid voor me is om 't doel van mjjn
zie, dat ge ongeduldig wordt dat het in de gansche zaak veel schik had, mengde in haar huis en de schending van haar recht tegenwoordige reis te vervullen, door u de
bedrag, dat ieder van ons toekomt verge-j haar stem in 't algemeene oproer. (op haar tuinhek volkomen op den achter- gemberpot over te geven.*
ljjkenderwijs niet de moeite waard is er Maar bedreiging noch waarschuwing had grond gedrongen, en toornig riep ze: »Ga j >Die ik nu,« antwoordde Mevr. Lecks
over te twisten; wat ik deed, deed ik uit. invloed op Mr. Enderton. Met een vrooljjk in 't voorbijgaan bjj den verfwinkel aan en zeer beslist, »evenmin aanneem als vroeger.*
principe. Uit principe heb ik er op gestaan, ,en welwillend gelaat stond hjj hoog opge- Kotooi lo ^orf rKo mKn m. u
rJof rlif rrnlrl moor oen 7nn vor» n f ni o fi nra 1 ri'nn f /-looi* on nroo »zir»n 7ooi< rrnon Kourno1
dat dit geld weer aan zjjn rechtmatige
eigenaars terug kwam, en uit principe heb
ik 't onder mjjn bewaring genomen, en uit
principe sehud ik nu den inhoud van deze
pot waaraan ik niet geraakt heb op
den grond dezer veranda, en verdeel het geld
in vjjf deelen, daar de matrozen, zooals ik
weet, geen kostgeld betaald hebben. Het
deel mijner dochter, die ik zoo even op
den weg naar 't logement voorbjj zag rijden,
neem ik natuurljjk.
»Wat een mensch!* schreeuwde Mevr.
Lecks, haar vuist over 't hek schuddend,
»als ge 't waagt, al is 't maar 't papier met
de vischhaken uit de pot te nemen, dan
zal ik
Hier werd za door Mr. Dusantes luide
heldere stem in de rede gevallen. Mjjnheer
riep deze, »ik verlang, dat gjj de pot, die
mijn eigendom is, oogenblikkeljjk neerzet!*
»Ik wil u toonen,* ging Mevr. Lecks
voort, dat andere menschen ook principe
hebben
Wat verder nog gezegd werd ging ver
loren onder Mevr. Aleshines geroep om
Elisabeth Grootenheimer. Ze was thans zelf
zoo opgewonden, dat ze beproefde, haar
eigen tuinhek open te breken.
Ik riep Mr. Enderton toe, dat hjj zich
door het aanraken van den inhoud van de na te zenden.*
richt daar, en was zich zeer goed bewust
van zjjn sterkte, daar hij de pot in handen
en den sleutel van 't hek in zjjn zak had.
»En nu zal ik tot de deeling overgaan,*
zei hjj. Maar op dit oogenblik werd zjjn
opmerkzaamheid getrokken door de drie
matrozen, die over 't hek geklommen waren
en nu op de veranda verschenen, Bill rechts,
Jim links van Mr. Enderton en de rood-
baardige bootsman achter hem. Ze schenen
allen tegeljjk te spreken, maar we konden
niet verstaan, wat er gezegd werd. Maar
't gevolg was, dat wat Bill zei, ons den
sleutel bezorgde, door wat Jim sprak werd
de gemberpot neergezet en de woorden van
den bootsman noodzaakten Mr. Enderton
met hem de veranda te verlaten en die twee
wandelden naar den versten hoek van den
tuin, zoodat ze weg waren, toen het hek
geopend werd. Wij allen ijlden naar de
veranda, waar Jim eerbiedig de gemberpot
in de hand hield.
Nu verliet de bootsman Mr. Enderton en
deze ging door 't geopende hek de straat
op, waar hjj zich omwendde en Mem Ales
hine op luiden, strengen toon toeriep: tik
verlaat uw ongastvrjjen drempel en ga naar
mjjn dociiter in 't logement. Ik verzoek u
mjj mjjn handkoffer en paraplu onmiddellijk
betaal de verf, die ge op mjjn rekening daar
hebt laten halen, en als ge dat gedaan hebt,
kom dan terug om uw rommel te halen.*
»Kom, wees bedaard, Barb'ra,* zei Mevr.
Lecks, »laat je drift je niet beheerschen. Je
mag blij zjjn, dat je er zoo goed afkomt,
en dat hij weg is.«
>Dat ben ik ook,* antwoordde Mevr.
Aleshine, »en als ik de zaak goed naga, is
Mr. Dusante keek zeer bedremmeld en
verlegen. Na al de gevaren en avonturen,
die de gemberpot had meegemaakt, ver
wachtte hjj, geloof ik, dat Mevr. Lecks
eindeljjk zou toegegeven hebben.
Hoort nu eens naar mij,* begon Mevr.
Aleshine thans; »wjj willen op 't oogenblik
over de gemberpot of wat ook geen drukte
maken. De zaak laten we met rust, tot we
't het best, hem zijn ganschen rommel, zoo allen weer op rust zjjn. Gjj kunt de pot
gauw ik kan, achterna te gooien.*
Nu stonden we allen op de veranda.
Mevr. Aleshine werd bedaarder, hoewel haar
gezicht nog rood was van de opwinding.
»Nu, dat moet ik zeggen,* sprak ze, »dat
is een mooie thuiskomst! Mjjn tuinhek voor
mjjn neus toegesloten, mijn huisdeur rood
en wit geverfd, binnen in huis denkeljjk
ook alles ondersteboven, en waar in de
wereld steekt die Elisabeth Grootenheimer
»Och,« zei Mevr. Lecks, »val haar maar
niet zoo hard; ge hebt haar in zoo lang
niet gezien. Denkeljjk voert ze de varkens,
en je weet heel goed, zoo lang die haar
noodig hebben, gaat ze er niet vandaan.
Als je huis wat in de war is, is 't nog niets,
want wjj gaan niet mee naar binnen. We
brengen je maar tot de deur, en ik moet
zeggen, die is verblindend mooi!*
»En nu, Mevr. Lecks,* nam Mr. Dusante
thans het woord, terwjjl hjj Jim de gember-
natuurljjk niet mee naar 't logement nemen,
Mr. Dusante, anders heefü die Enderton
haar dadeljjk weer beet, en dat Mevr. Lecks
haar niet zal meenemen, weet ik wel. Als
't u goed is bljjft de pot dus voorloopig hier,
en ge kant er op aan, niemand zal er aan
komen, zoo lang ik leef, en 'k ben van plan
nog lang te leven.*
Deze voorslag werd dankbaar aangenomen,
en nadat de pot plechtig aan Mevr. Aleshine
was overgegeven, scheidden wjj.
Mevr. Lecks ondervond geen moeieljjk-
heid om in haar huis te komen, waar ze
door den man en de vrouw, die ze daar had
geplaatst om het te bewaken, harteljjk ont
vangen werd; Dusante en ik gingen naar
't logement of zooals er voor stond hotel,*
dat midden in 't stadje lag. De drie matrozen
wachtten op Mevr. Aleshine's verdere bevelen.
VIEMVSBLA»
awniinn—-jtrnmi mm—O—MW—ere--.---?
{Wordt vervolgd