f el Land van lleusden en Allcita, de Langstraat en de Bommelerwaard.
LERSTE BLVD.
Billijkheid.
FEUILLETON.
GEORG BARON VAN OMPTEDA.
EllïïSBUD
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
fxco per post zonder prgsve^hooging. Afzonderlijke
imeró 5 cent.
Uitgever: L.. J. YEERM.AH, Heusden.
M 1447.
'/.ATERDAG 19 OCT.
1895.
Advertentiën ran 16 regels SO ct. Elke regel
meer 71/, ct. Greote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën werden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
De uitdrukking, zoo iets onbilljjks heb
mijn geheele leven nog niet gezien, is
r eene, die men bjjna dagelijks kan hooren.
Onbillijkheden toch komen in veler oog op
lerlei gebied voor en wel allereerst bij den
tgever. Neem, welk wetboek ge wilt,
tzg burgerlijk-, handels- of strafwetboek
ge kunt vernemen, dat dit artikel voor
dat artikel na zoo onbilljjk is, dat het
jenljjk gezegd onbegrijpelijk is, hoe de
aten-Generaul daaraan hunne goedkeuring
ben kunnen hechten. Neem de invoering
«i eene nieuwe of de afschaffing eener
le belasting (ik heb hier het oog op de
irgfsbelasting en de patenten) en hoor
stormen die opgaan, hoe onbilljjk het
dat A, die vroeger patent betaalde nu
rjj is, terwjjl B zooveel meer moet betalen.
Wat wordt er niet een onbilljjkheid ge
legd door onze rechterlijke macht. Een
me drommel krijgt gevangenisstraf, omdat
sjj om zijn honger te stillen een brood steelt
voor een rijk heer, met aanzienlijke be
kkingen of iets dergeljjks, die wellicht
en ton gouds gestolen heeft, worden de
aren der gevangenis gesloten gehouden
en die bljjft vrg rondloopen. We zouden,
deze wjjze voortgaande nog vele voor-
triden kunnen noemen, van wat in veler
1
>g bepaald onbilljjk is. Wat die velen
^chter zoo noemen, is het inderdaad niet.
en wetsbepaling bjjv. moge in een speciaal
-.val voor een bepaald persoon niet aan
genaam zjjn (en aangenaam en billgk zijn
an zoo nauw verwant) en die bepaalde
ersoon zoude dan gaarne eene andere be
paling hebben, doch honderd anderen zjjn
wellicht bljjde dat de bepaling er is, zooals
ze er staat. En welke rechtbank of welk
hof zou het durven wagen, om ter wille
van den rjjkdom of het aanzien van een
mensch het strafrecht te schenden? Het is
overbodig, daarover ook nog maar één
woord te zeggen.
Die gezegden van al die onbillijkheden
moeten dan ook zooveel mogelijk den kop
worden ingedrukt en komt deze of gene
ons vertellen, dat er al weer iets onbilljjks
is, laat hem dan eerst de zaak eens grondig
onderzoeken en eerst daarna zjjn oordeel
vellen.
Nu zij het echter verre van ons om te
beweren, dat er in ons levon werkeljjk in
het geheel geene onbillijkheden voorkomen,
j Integendeel is het doel van dit artikel juist
om op eene omstandigheid te wjjzen, die
naar onze meening den toets der billgkheid
niet kan doorstaan.
De stelling waarvan we uitgaan is, dat
eene goede belasting niet enkelen mag
drukken ten einde anderen te bevoordeel&n.
Gedurende den laatsten tjjd nu kon men
geen blad ter hand nemen of men las, dat
er hier of daar brand gewoed had. De
groote branden te Hooge Zwaluwe, Hooge-
veen en Boskoop, de ongelukkige brand te
Gorinchem, die twee menschenlevens kostte
en zooveel andere meer, ze liggen allen nog
te versch in ons geheugen om er langer
bjj stil te staan. Die brandberiehten eindigen
gewoonlijk, dat het aan het uitnemend of
beleidvol of krachtvol optreden der brand
weer gelukte den brand tot het aangetaste
perceel te beperken of wel verdere uitbrei
ding te voorkomen. Gelukkig zjjn de ge
meenten inderdaad te noemen, waar eene
goed georganiseerde brandweer is en wjj
Nederlanders mogen trotsch zijn om te
kunnen wjjzen op de brandweer te Am
sterdam, die eene Europeesche vermaardheid
heeft en hoevele andere groote en kleine
gemeenten kunnen mede niet bogen op
eene brandweer, die steeds spoedig bjj de
hand, uitstekend georganiseerd is en den
brand altjjd tot het hoogst noodzakeljjke
weet te beperken, maar die dan ook jaarljjks
aan de gemeente een aardig sommetje kost.
Een heele gewone bij voeging bij die brand
beriehten in de couranten is, dat de oorzaak
als gewoonlijk onbekend is. In vele gevallen
onbekend voor het publiek, maar lang niet
onbekend voor den eigenaar of bewoner van
het verbrande perceel. Och, nietwaar, men
kan hetf zoo vaak hooren, nu ja, als ik er
maar een paar dingen, waaraan ik bepaald
waarde hecht, uitheb, laat dan de boel maar
gaan, want ik ben goed geassureerd, en
niet zelden ligt in die uitdrukking de wensch
opgesloten, dat er eens brand mocht ont
staan bp den buurman, zoodat men nog
tqd heeft om dan die enkele zaken te bergen
en dat vervolgens het restje een prooi der
vlammen mocht worden, ten einde uit de
assurantiepenningen alles weer eens te ver
nieuwen.
We hoorden menigmaal na branden die
op waarlpk onverbeterlgke wgze gebluscht
waren, zeggen, dat de brandweer kranig
EEN VROOLIJKE GESCHIEDENIS,
Naar het Duilsch
VAN
(1
Nauwelgks had Luitenant Von Deyner
op zjjn kleiaen vos in draf het landgoed
van Groot-Schiemig verlaten en was de
heer Von Gernop in zijn kamer terugge
keerd, of zijo vrouw verscheen op den
drempel: »Nu, August, pak eeBs uit, wat
wilde bg?«
Von Gernop antwoordde met voorbe
dachten rade niet terstond daar hij gaarne
de onbedwingbare nit uwsgierigheid zjjner
vrouw op de proef stelde, zocht, bij op zijn
gemak een sigaar uit en s'ak die langzaam
aan.
Zg geraakte i» vuur: »Komt het nu? Kun
je niet wachten met dat e-uwige rooken?«
Maar de groote man, met het w< lgedane,
gezonde uitzicht, grjjzen baard en dicht,
kortgeknipt haar haastte zich geen oogen-
blik. Hg zette zich in zgn schommelstoel
bg het raam neer, blies de rook zgner sigaar
langzaam voor zich heen en zeide: »Von
Deyner heeft onze Liesbet gevraagd!*
»Wat? Wie?*
»Von Deyner!*
Mevrouw Von Gernop stond als uit de
wolken gevallen. Ze kon in 't eerst van op
winding geen woorden vinden. »En dat
komt er zoo zoetsappig uit alsof je zegt
we zullen vandaag om half twee eten in
plaats van één uur!*
Hg trek de schouders op, schjjnbaar ge
heel onverschillig, doch van ter zgde blikte
hg zgn vrouw met zgn schrandere oogen
aan en toen zg hem, buiten zich zelf van
nieuwsgierigheid, vroeg waarom hij den
Luitenant had laten vertrekken zonder haar
te roepen, antwoordde hg alleen»Emilie,
je bent veel te heet gebakerd. We dienen
toch eerst de zaak te overleggen.*
Overleggen, August, bg zeven onver
zorgde kinderen? Wat wil je daaibg nog
overleggen
De heer Von Gernop was 't met zicbzelven
nog niet geheel eens. Aan deze omstandig
heid had hij niet gedacht; 't kon dus zgn
dat hjj een domheid begaan bad en daarom
liet hij er geruststellend op volgen dat hg
Luitenant Deyner niet afgewezen, maar be
denktgd gevraagd had tot den volgenden
middag. Dan zou de jonge officier t rug-
komen zgn regiment lag slechts ven half
uur van Grout-Schiemig verwgderd in
garnizoen.
Nu was de dikke dame, wier haren aau
voorhoofd en nek reeds begonnen te grgzen,
tevreden zg zette een stoel naast haar mans
zitplaats en begon met haar lievelingsfraze,
die altgd de aanvang was van haar huwe-
lgk.-plannen»Je hebt geljjk, August. We
was opgetreden en alle eer van haar werk
had, maar dat het toch jammer was, dat
een paar belendende huizen, oude krotten,
maar niet medegegaan waren, wat een
dubbel voordeel had, n.l. de buurt, waarin
ze stonden zou een netter aanzien krggen
en er kwam wat werk, tervigl de eigenaren
er toch betrekkelgk heel weinig schade van
gehad zouden hebben, aangezien ze goed
verzekerd waren.
Nu ligt de vraag voor de hand, wie
door eene uitnemend georganiseerde brand
weer het meest bevoordeeld worden en dan
luidt in veruit de meeste gevallen het ant
woord de assurantiemaatschappgen. Zeer
zekerlgk zien dan ook de assurantiemaat
schappgen met genoegen, dat schier alle
gemeenten »r op uit zgn om hunne brand
weer te verbeteren en men kan bgna ge
rust zeggen, dat in gemeenten, waar inder
daad de brandweer goed in orde is, groote,
uitgebreide branden, als nu te Hooge Zwa
luwe en Hoogeveen hebben gewoed, niet
zullen voorkomen. We zeiden nu zoo even,
dat het onderhouden van die braudweer
aan de gemeenten (vooral Amsterdam en
den Haag, waar een vast corps is) een
aardig sommetje geld koet, wat in den
vorm van plaatselgke belasting door de
burgerg wordt opgebracht, en ziet, daarin
vinden we nu iets onbillgks; de burgerg
betaalt belasting om eene goede brandweer
te hebben en die goede brandweer strekt
den assurantiemaatschappgen ten voordeel,
getuige de groote di rid enten die ze jaarlgks
geven.
Wg zouden het zeer billgk vinden, wan
neer de kosten der brandweer geheel of
grootendeels werden gedragen door de assu
rantiemaatschappgen, daar toch feitelgk deze
er het meeste belang bg hebben om de bran
den tot een minimum te beperken.
ifiiitenla nel.
Nieuwe berichten uit den Congostaat
stellen den toestand als uiterst gevaarlgk
voor. Het aantal oproerige inboorlingen
wordt op duizend geschat. De opstandelingen
hielden een formeele jacht op de Belgische
officieren, waarvan er drie ter dood gemar
teld en vreeselgk verminkt werden. Luite
nant Cassart bleef drie dagen zonder voedsel
in het geboomte verborgen.
De regeering van den Congostaat vreest
voor uitbreiding van den opstand.
Te Caditz (Spanje) heeft het volk een
moeten de zaak eens in allen ernst be
spreken.*
Nu werd vooreerst de persoonlgkheid
van den kandidaat vastgesteldhups, goede
familie, vermogend, naar 't heet zeer ver
mogend allemaal voortreffelgke eigen
schappen, die hem als schoonzoon zeer aan-
nemelgk maakten. Een enkele fout stond
daartegenover; een vrgpostigheid in zgn
optreden, die wel wat erg was voor zgn
vgf-en-twintig jaren, door Mevrouw Von
Koolstein uit Neder-Zirbig, de oudste dame
in den omtrek, bg zekere gelegenheid on
verbloemd on beschaamd* genoemd.
Daarop bouwde de heer Von Gernop zgn
plan. »Weet ge, Emilie, eigenlgk ben ik
zot op die geschiedenis. Onze Liesbet is de
mooiste van onze dochters. Spreek me niet
tegen, dat is ze. Ze is zelfs wat men noemt
ten beauté. Die komt in elk geval aan den
man. En wanneer dat tot heden niet gelukt
is, zoo mogen we niet vergeten dat ze eerst
17 jaar telt en dus nog tyd genoeg heeft.
En dan is ze de jongste en heeft zes zusters
voor zich, die ook niet als oude vrgsters
mogen sterven. Nu zegt ge, de oude Mevr.
Koolstein, die tussehenbeidedikwyls werkelgk
kool verkoopt, noemt Von Deyner onbe
schaamd. Ma ir dat schaadt ons toch niet
Emilie, 't komt ons zelfs van pus, van pas,
zeg ik u!*
Toen mevrouw hot sluwe gelaat van haar
echtgenoot aanblikte, die haar aanzag alsof
hg iets heel byzonders gevonden had, barstte
de dikke dame in lachen uit, dat ze eehudde.
Spottend vroeg zgAugust, je hebt zeker
weer een plan ontworpen?*
processie, grooteBdeels bestaande uit priesters,
monneken, vrouwen en kinderen, aange
vallen, schreeuwende: >Wg willen werk en
geen preeken.* De bisschop moest naar de
kerk terugkeeren. Zeven personen werden
gewond. De regeering zal de rechten der
kerk handhaven.
De Armenische quaestie zal nu waar-
schgnlgk dezer dagen tot eene oplossing
komen.
De gezanten der Engelsche, Fransche en
Russische regeeringen zgn het nu geheel
eens geworden over hetgeen van de Porte
moet worden geëischt. De gezanten hebben
den sultan doen weten, wat zg verlangen
en de eisehen der drie mogendheden zgn
nog nader toegelicht bg een onderhoud, dat
zg met den minister van buitenlandsche
zaken, Said Pacha, hadden.
In hoofdzaak werd het hervormings-plan,
door de gezanten ontworpen, goedgekeurd.
Nu ontbreekt nog slechts de bekrachtiging
van den sultan. Waarschgnlyk zal Abdoel
Hamid nu wel niet langer aarzelen met het
verleenen van zgne goedkeuring aan het
hervormingsplan, daar de drie gezanten
hebben gedreigd met een ultimatum, indien
de sultan big ft weigeren het doodvonnis,
dat over hem is uitgesproken, te onder
teekenen. De sultan zal nu eindelyk ook
wel inzien, dat verder verzet hem niet kan
baten.
Het te Londen gestolen zilver zal ver-
moedelyk nimmer, althans niet in den oor-
spronkelgken staat, de overzyde van het
Kanaal weder bereiken. De detectives, die
belast zgn met het onderzoek, zgn tot de
overtuiging gekomen, dat de dieven hun te
glad zgn geweest en dat de buit reeds lang
in veiligheid is in het buitenland. De ge
vangene Bailey, bg wien een paar baren
zilver zgn gevonden, Iaat over zgn mede
plichtigen niets los.
In den nacht van 14 dezer had op 5 mylen
N.W. van het Dudgeon vuurschip een aan
varing van het Duitsche stoomschip »Emma« j
met het Fransche barkschip >Pacifique«
plaats. Aan boord van de »Pacifique,< die
met kolen geladen was, bevonden zich 23
man equipage, een Noordzeeloods en de
12-jarige zoon van den gezagvoerder. Toen j
de schepen in elkander vast zaten, sprongen
acht man der equipage op het stoomschip
over, maar daar de booten verbryzeld waren,
bleven de overigen hulpeloos achter. Door j
de booten van de >Emma< werden nog vyf
met het water worstelende personen gered,
maar de gezagvoerder, diens zoon, de loods,
de beide stuurlieden en 7 matrozen kwamen
jaaimerlgk in de golven om.
Te Odessa is een zonderling overleden,
die vier millioen roebels naliet aan vier
nichten, meisjes uit den kleinen burgerstand,
die zeer eenvoudig leefden. Maar hg heeft
de zonderlinge verplichting opgelegd, dat
zg, alvorens het geld te krggen, eerst 15
maanden, onder controle van executeurs, als
dienstboden in betrekking moeten gaan.
De vier erfgenamen hebben haar taak
aanvaard. Als zg »van dienst* komen zullen
ze stellig trouwen. Er wachten haar bereids
863 aanvragers.
Het bloedig drama, waarvan het koninkly k
paleis van Seoul, de hoofdstad van Korea
het tooneel is geweest (zooals men weet is
de koningin, die een vrouw van groote be
kwaamheid was, vermoord en de koning
afgezet) kan groote gevolgen hebbenhet
nieuwe bewind, onder de dictatuur van des
konings vader is Japan gunstig gezind en
Rusland kan nu gemakkelgk een aanleiding
vinden om tegen Korea handelend op te
treden. Dan komen de Japanners, die gaarne
de bezetting op Korea zoo lang mogelyk
rekken, voor hun rechten op en het
zoolang gevreesde conflict in 't Uiterste
Oosten is er.
Volgens een bericht uit Seoul is het lyk
van de Koningin van Korea gevonden. De
moordenaars moeten Japansche bravo's zgn.
De naar Korea gezonden Japansche Minister
Komura heeft in opdracht de moordenaars te
straffen, indien het Japanners zgn.
Woensdag had een ontploffing plaats aan
boord van het transportschip »Kungpai,«
naby Kinchou (Japan.) Het stoomschip ver
voerde gewonden. Er zouden 600 personen
omgekomen zgn.
Uit Kaapstad wordt bericht, dat een in
woner van de Transvaal generaal Booth
omstreeks 9000 morgen gronds nabg Bre-
mersdorp, in Swaziland, geschonken heeft,
op voorwaarde dat de grond ten behoeve
der naturellen zal worden aangewend, of
wel in verband met het socialo plan van
den generaal.
Te Damiate (Egypte) hebben zich eenige
verdachte ziektegevallen voorgedaan. Men
vreest, dat daar de cholera is uitgebroken.
»Precies« antwoordde hg en zg hield
niet op met lachen, »want plannen maken
was zgn stokpaard. In de vaste overtuiging
dat zgn eerste kind een zoon zou zgn had hg
reeds vóór de geboorte zgn landgoed tot
majoraat doen verheffen en sedert nu zgn
hoop zevenmaal vergdeld was, werden zgn
plannen niet zonder twgfel aangehoord. Doch
dezen keer liet hg zich niet uit het veld slaan
en fluisterde hg zgn vrouw toe, al vreesde
hg zgn list te vroegtgdig te zullen ver
raden: »Die Deyner mag een beetje onbe
schaamd zgn, den mond heeft hg in elk
geval op de juiste plaats en hg is slim ge
noeg. Nu zeggen wg hem morgen heel een
voudig: »groote eer, Mynheer Von Deyner,
zeer groote eer, allerliefst maar de jongste
't eerst weggeven neenDe anderen
trouwen toch ook spoedig, dat staat vast
als een paal, een beetje geduld natuurlgk.
En dan, wanneer e^rst de eene of de andere
weg is, kom dan, waarde heer, terug.*
Triomfeerend keek hg zgn vrouw aan,
doch daar zg reeds zoo dikwgls zgn schit
terendste plannen had zien mislukken, vroeg
ze heel leuk: »en wanneer hg niet terug
komt, moet dan Lissbet zitten blyven?*
Waarom zou hg niet terugkomen?*
»Hg kan zich toch wel bedenken? En
dan snapt hg weg. Misschien komt hg al
binnen vier weken tot andere gedachten.*
De vrees, dezen eersten aanstaanden
schoonzoon tc laten ontsnappen, vervulde
haar met groote zorg, doch de heer Gernop
deelde niet in de vrees. Een zalig lachje
gleed over zgn aangezichtvergenoegd wreef
hij zich. de handen en dacht aan zijn plan.
Reeds zag hg alle zeven meisjes gelgktgdig
met haar uitverkorenen voor net altaar der
kleine dorpskerk staan en zgn oogen werden
vochtig bg de gedachte een jaar later den
ryken zegen van zeven kleinkinderen in de
armen te houden. Zgn vrouw schudde hem
wakker uit zgn schoonen droom; August,
nu wat zeg je, als hg na vier weken niet
meer wil?*
Hg schrok op en bekeek nadenkelgk zgn
inbrandende sigaar en daarbg kreeg hg,
gelgk altgd wanneer hg zgn geliefd kruid
rookte, een ingeving. j> Weetje, Emilie, hoe
we daar 't éénvoudigst achter komen?*
»Nu?«
»We vragen direct Liesbet, hoe ze met
hem staat.*
Dit plan droeg hare goedkeuring weg.
Zg ging terstond den tuin in, die aan de
tegenovergestelde zgde van het huis lag, om
haar dochter te halen. In een prieel aan
den kant der „straat, die naar Sebenbach
leidt, geheel In4 't groen verborgen, vond
zg alle zusters^bgeen, op Marie na, die in
de huishouding iets te doen had. De tweede
en derde, Stephanie en Adda, die met Marie
uit het eerste huwelgk van den heer Von
Gernop geboren waren, zaten aan één kant
naast elkaar, beide groot, blond, meteen sterk
ontwikkeld bee> lerengestel. De 25-jarige
Stephanie met e a hupsch, frisch gelaat en
regelmatige trekken, Adda twee jaar jonger,
veel op haar gelgkend, maaar grooter en
zwaarder, zoodat ze er ouder uitzag dan
ze was.
j Wordt vervolgd£