et Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Brieven uit Amsterdam.
FEUILLETON."
it
Uitgever: Ll. J. YEELRMAN, Heusden.
M 1452.
WOENSDAG 15 JAN.
1896.
h£t land VAN ALTtf*
VOOB
Dit blad verschgnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prgsvexhooging. Afzonderljjke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 60 ct. Elke regel
meer 71/, et. Greote letters naar plaatsruimte.
Advertentiin werden tot Dinedag- en Trgdagavond
ingewacht.
Als de nood het hoogst is, is de redding
nabjj, zegt een bekend spreekwoord. Dat
heeft de Nederlatidsche Opera nog op het
eind ran 't vorig jaar ondervonden. Daar
haar directeur in uwe bnurt alom bekend
is, behoef ik geen verontschuldiging te
stamelen bjj het ter sprake brengen van dit
onderwerp, 't Is vooral zjjn carrière, die met
de Opera samenhangt. Wanneer ze uit elkaar
spat, dan vinden de zangers, de voornaam-
■ten althans, elders gelegenheid hun kunst
productief te maken, maar de directeur,
waar moet die heen? Indertjjd heb ik mjjn
verbazing te kennen gegeven dat Van der
Linden een gevestigde positie een positie
na jaren van strjjden en lgden verworven
opgaf voor de ja eervolle, maar hoogst on
zekere betrekking van directeur eener Opera,
die toen al slechts met inspanning van alle
krachten en 't roeren der groote trom in
't leven te houden was. Toen was De Groot
directeur en Van der Linden werd orkestr
directeur, later toen er een breuk ontstond
tusschen deze twee en de voornaamste ar-
tisten partg trokken voor den laatsten en
intusschen de stads-schouwburg uit de asch
verrezen was, ontstond er een Nieuwe Ned.
Opera, waarvan aan Van der Linden de
beide functiën, vroeger door De Groot en
hem waargenomen, werden opgedragen. Of
schoon nu de N. O. van De Groot te niet
ging en de tweede dus 't veld alleen be
hield, beleefde ook deze geen zonnig® dagen.
Hier liep het niet druk en elders waren de
kosten van reis en verblgf zoo hoog, dat
er nog minder schade in stak hier voor een
halve zaal te zingen dan in den Haag of
Rotterdam voor een driekwart gevulde. Het
reizen is dan nu ook zoo goed als ge
staakt.
Het directeurschap van een instelling als
een Opera is een verbazend omvattend werk
en geen wonder dat ze naast Van der Linden
behoefte had aan een onder-directeur. En
nu kom ik aan een punt, dat kritiek dreigt
te worden. Vóór Van der Linden hier woonde,
had De Groot tot orkestdirecteur den heer
de la Tuente, een goed musicus en uitstekend
directeur. Deze heer was op een goeden dag
zo®k, is gaan zwerven over land en zee, is
in China b.v. orkestdirecteur geweest en
kwam toen de breuk tusschen De Groot en
Van der Linden plaats greep, in 't land,
waar hg dadelgk Van der L.'s plaats in
den Parkschouwburg innam. Toen vervol
gens De Groot's instelling opgeheven werd
heeft Van der Linden zjjn collega de la
Fuente aan zgn inrichting geëngageerd als
tweede orkestdirecteur.
Dit nu is mjjns inziens zeer ondoordacht
-
EEN VROOLIJKE GESCHIEDENIS,
Naar het Duilsch
GEORG BARON VAN OMPTEDA.
(26
Zundertje had tot hiertoe vol vertrouwen
voor zich heen gelachen. Hij had eerst een
stellig besuit genomen nadat hg overtuigd
was dat de geldelijke aangelegenheden geen
verhindering in den weg zouden leggen en
nu begreep hg volstrekt niet welke maar
hem hinderen kon. Hg trok een lang ge
zicht en keek den heer Gernop zoo verbluft
aan, dat deze terstond voortging.en zgn
nieuw plan onthulde.
Ge zult 't mg niet kwaljjk nemen, mjjn
beste heer, maar genoeg, hoor toe. Ge
weet dat mgn beide dochters Clara en Fips
tegelgk het licht der wereld aanschouwden,
samen gedoopt zgn, samen leerden lezen,
samen mag ik zeggen de eerste klappen be
kwamen, en samen ingezegend zgn. Nu
hen ik voor mgzelven heilig overtuigd dat
geschied. Ik zeg dit alleen met het oog op
Vau der Linden's positie. Het schgnt ten
minste dat het bestuur der Opera in het
feit dat de la Fuentes gezag over het uit
gebreide personeel grooter is daa dat van
j Van der Linden, aanleiding gevonden heeft
tot een poging om den laatste er uit te
f wippen. Dat dit niet gelukt is heeft v. d.
L. te danken aan zgn contract, waarin op
een ontslag tusschentjjd niet gerekend was.
Voor dit seizoen is zgn stelling in elk ge-
val verzekerd, maar of ze duurzaam wezen
j zal, is zeer te betwijfelen.
Het is eveneens te betwgfelen of de Opera
zelf wel duurzaam bestaan kan. Een in-
stelling, waaraan bjj de 20 personen ver-;
bonden zijn, kan, wanneer ze bg elk op
treden volle zalen trekt, ternauwernood aan
hare finantieele verplichtingen voldoen. Er
moet dus door kunstminnende stadgenooten
bijgespijkerd worden. Of 't nu ligt aan dien
grooten zonden bok, den slechten tjjd, of
aan verslapping der liefde voor 't tooneel,
is moeilijk uit te maken, maar in Novem
ber, reeds twee maanden na de opening van
't seizoen, stond men voor een tekort van
f 30,000. Dat is toen, op 't slaken van een i
noodkreet, gedeeltelijk gedekt en men hoopte
het geheel in te halen door 't opwerpen van
een z.g. sneeuwbal en een aanmerkeljjke
stijging der entree's.
Voor hem, die niet weet wat een sneeuw-
bal is, diene het volgende: gesteld een per
soon of een corporatie, laat ik zeggen een
Opera heeft geld noodig. Ze zendt een cir
culaire aan een kunstminnaar, met verzoek
laat ik aannemen een dubbeltje te offeren
en twee andere kunstminnaars uit te zoeken, j
die niet alleen genegen zgn ook een dub
beltje te geven, maar elk eveneens twee
vrienden te vinden, daartoe genegen, enz.
A zoekt dus te vinden B en C; B vindt
D en EC vindt F en G. Nu zoeken D,
E, F en G ieder twee vrienden, H, I, K,
L, M, N, O en P en deze op hun beurt
weer twee en dat gaat zoo voort, tot den
25sten graad toe.
Hier denk ik aan een koning uit de oud
heid, die, zjjn zoon een bewgs zjjner liefde
geven willende, dezen permissie gaf te kiezen
wat zijn hart begeerde.
De zoon, na eenig nadenken, vroeg toen
zgn vader op de eerste ruit van het dam
bord één korrel graan, op de tweede twee
korrels, op de 3de vier, op de 4de acht, op
de 5de 16 enz. De vader stond verstomd
over de bescheidenheid zjjns zoons en be
loofde hem den volgenden dag niet maar
eenige korrels maar eenige zakkan graan te
schenken. Hoe groot was echter zgn ver
bazing, toen men hem voorrekende, dat al
het graan in het koningkrjjk niet voldoende
was om aan den eisch zijns zoons te voldoen, was. Gedurende de ouverture veroorzaakten
Daaraan heeft ook het bestuur der Opera eenige lieden, die voetzoekers en ander hevig
niet gedacht. Als dat sneeuwballetje bljjft knallend vuurwerk onder hunne zitplaatsen
rollen tot den 25sten graad, dan zon A.m- lieten ontploffen, een hevig rumoer in de
sterdam meer dan 30 millioen inwonersgroote zaal, zoodat de muziek herhaaldelijk
moeten tellen en zoover zgn we nog niet.
Terwgl deze sneeuwbal rolt ze heeft
mg nog niet bereikt zit de directie ook
niet stil, maar heeft de opera Tannhauser
van Richard Wagner ingestudeerd, met een
succes, als ze nog met geen enkele behaald
heeft. Veel draagt daartoe bjj de mede
werking van den heer Frits van Dninen,
na Messchaart onze beste bariton, een di
lettant die in den handel is en, hoewel on
telbare keer*n aangespoord alleen de Kunst
te dienen, steeds deze lokstemmen weerstaan
heeft. Hg heeft een omvangrijke, klankvolle
stem en al wat hg zingt is zonder tekstboek
te verstaan. Hjj, Orelio, Pauwels, Kempees
en Sewing in de hoofdrollen, maken de
Tannbauser-opvoering tot een groote ge
beurtenis. Steeds zgn de plaatsen al een
dag te voren uitverkocht en nog loopt het
storm. De kas heeft het nog nooit zoo goed
gehad en de opkoopers worden er vet van.
Zoo gaat het op en neer met de Ned.
Opera; thans schijnen de papieren weer
vast en hoog te staan geljjk de barometer
in de laatste dagen. Daarop bouwen zou
echter groote roekeloosheid zgn.
Nog een andere opera van Wagner, der
Meistemnger van Nürnberg, door de Wag-
tot zwjjgen werd gebracht. De directeur
naderde de groep en verzocht beleefd stilte,
waarop een der rustverstoorders hem een
stomp in het gelaat toebracht, zoodat hg
bloedend achterover tuimelde. Nu stond een
der toeschouwers op, om den directeur voor
verdere mishandeling in bescherming te
nemen. Een der rustverstoorders trok daarop
zgn revolver en vuurde op den directeur.
De kogel drong in 's mans borst. De vjjf
overige patronen vuurde hjj onder het publiek
af, waardoor verscheidene personen ernstig
gewond werden. Nu ontstond een vreeseljjk
vuurgevecht. De directeur had nog zooveel
kracht, de revolver te voorschjjn te halen en
zgn aanvaller neer te schieten, dan stortte
hjj dood neer en zgn moordenaar viel leven
loos op het slachtoffer. Ook van het tooneel
knalden na revolverschoten. De tooneel-
spelers, de balletdanseressen en de muzikanten
schoten op het pnbliek, dat in twee partgen
verdeeld was. Eenigen trokken partg voor
de twistzoekers, anderen kozen de zjjde van
den directeur. Eenige onbezonnenen hadden
het ongelukkige denkbeeld, bet electriscbe
licht af te sluiten en de geheele zaal was
in een sombsre duisternis gehuld. Men zag
slechts het bliksemen der schoten. Van de
ner-vereeniging ingestudeerd, zal deze week galergen werd naar beneden gevuurd, de
worden opgevoerd. Dat is echter een lekker vluchtenden worstelden aan de uitgangen
beetje, de plaatsen zullen variëeren tusschenmet de revolver in de vuist om naar buiten
t 3 en f 20. te komen en vertrapten elkander in den
Verder vermaken zich de Amsterdammers vreeselgken strjjd om lgfsbehoud, waar de
in deze eerste dagen des jaars met revue's ontketende driften de menschen gelijkstelden
in den trant van den Doofpot en lachen om met verscheurende monsters. Vrouwen snel-
een hand vol flauwiteiten. Heel kleine en den waanzinnig gillend op de corridors, die
geen kunst verdienen nóg wel een broodje,
maar wat hooger staat heeft een harden
strjjd.
A., 13 Jan. 1896. J. L.
JE3 ui t e n. Ian d
Te Denver in den Noord-Amerikaanschen
Uniestaat Colorado vond op Oudejaarsavond
gelukkig nog verlicht gebleven waren en
wilden in haar vertwijfeling van de achtste
verdieping op straat springen. Hier en daar
hoorde men den doffen slag van een te
plettervallend lichaam. Van de galerjj spron
gen menschen naar beneden in de zaal. Een
maakten. Meer dan 20 personen waren dood,
het aantal gewonden is meer dan 100, voor
zoover men onmiddellijk na de verwarring
kon nagaan, doch het jniste aantal is nog
niet vastgesteld. Onder de dooden bevindt
zich ook de danseres Gitj Lyle, de beroemds
sohoonheid van het goudland, die te Denver
en Lvadville paleizen bezit. Zjj werd met
drie kogels in het lichaam gevonden en haar
hand omklemde nog de revolver. Men ge
looft, dat in de dnisternis een afgewezen
minnaar van de gelsgenheid tot wraakneming
gebruik heeft gemaakt. Van de personen,
die het vreeselgke bloedbad veroorzaakt
hebben, zgn er drie dood en twee zser ernstig
gewond. De kastelein der mnziekballe ljjdt
een schade ran f 250.000, daar men geen
cent vertering heeft betaald. Des nachts
trachtte hg zich van kant te maken. Twee
vrouwen zgn van schrik krankzinnig ge-
worden en moesten in het hospitaal voorzien
worden van een dwangbuis.
De New-Torksche bladen geven reus
achtige telegrammen over de nadere bij
zonderheden dezer ongelooflijke slachting.
Men meldt, dat de Transvaalsche Staats
secretaris Leyds, te Berljjn vertoevende, ten
gevolge van de vermoeienissen en de over
spanning der laatste dagen, ziek is geworden,
vrjj ernstig zelfs.
Vertegenwoordigers van den Oranje-Vrij
staat, naar Transvaal gezonden om te over
leggen over de gebenrljjkheden en over de
hulp door den Vrjjstaat aan Transvaal te
▼erleenen overeenkomstig het tractaat van
Potchefstroons, deelden mede dat aan den
Rand, te Bloemfontein, documenten waren
gevonden aantoonende dat er een uitgebreide
samenzwering tegen de onafhankelijkheid
van Transvaal op touw was gezet. De agitatie
aan den Rand en Jameson's tocht hadden
dit voornemen ten doel. Robinsin droeg van
een en ander niet de minste kennis.
Uit Kaapstad wordt dd. 10 Jan. geseind:
De spanning alhier is heden erger geworden,
twee zulke wezentjes slechts dan de scheiding
te boven komen kunnen, wanneer die ge
schiedt onder dezelfde verhoudingen. Trouwt
de eene en de andere niet, dan zal ten slotte
in 't hart der overblijvende een bitter ge
voel sluipen, zoodat 't te voorzien is ge
noeg, ik vind op een zuster rust in dit ge
val de plicht op de andere te vrachten. Ik
ben daarom vast besloten, deze beiden
slechts c
Te rechter tjjd brak hjj af, want in zgn
redevloed had hg voortgaan willen: paars
gewijze af te leveren.* Nu zeide hjj: »ik
ben vast besloten zoowel de eene als de
andere dat de besparen.*
Zundertje glimlachte: »daar is wel raad
op. Zooveel ik weet gaat mgn. broeder met
hetzelfde voornemen om.«
Nu reikte hem de heer Gernop, stralend
van genoegen, de beide handen.
»Wat? Wel dat is voortreffelijk. Iiaal
hem terstond hier, dat we deze aangelegen
heid tegelgk behandelen.*
Toen nu de deur geopend werd, trad
Egon binnen. »Pupa, ik breng u een kandi
daat voor Clara. Wanneer zal 't nu Liesbets
mgn trouwdag zjjn?«
en
een
De heer Gernop bedacht zich nog
oogenblik of hij Egon nog wat troost zou
toedienen en Stephanie's verloving als laatste
voorwaarde stellen zou, doch hg schaamde'
slag, een bloedige slag woedde in het gebouw j ten gevolge van het verspreiden van ver
en in blinde woede werd onder de aanwezigen scheidene vage geruchten. Zoo o.a. werd
een bloedbad plaats, zooals tot heden in degeschoten. Eindeljjk snelden eenige liedenhjer verteld, dat de Engelsche regeering
zoo rjjke revolverkroniek van dit land nog1 naar het wisselbord en brachten de boog- president Kroger een ultimatum had ge
niet voorkwam.
Denver is de hoofdstad van Colorado, den
grooten mjjnstaat, en de bevolking is er
zeer gemengd. De rjjke lui zgn voor het
grootste gedeelte goudzoekers, die geluk
hebben gehad, doch hun ongemanierdheden,
lampen weder aan het branden. Toen het
weer licht werd, schenen de lieden gedeelteljjk
tot bezinning te komen, want het schieten
hield op. Het tooneel, dat de zaal opleverde,
was vreeseljjk. Stoelen en tafels waren ge
zonden. Zoowel de Engelschen als de Hol
landers verklaren zich ten stelligste tegen
Duitschlands interventie.
In de betrekkingen tusschen Engeland en
Duitschland is geen verandering gekomen,
flesschen vormden D* algemeene opinie blgft, dat het tusschen
broken, de tafelkleeden waren met bloed
ruwheid, drankzucht en strjjdlust niet afge- j bevlekt, de glazen en
legd hebben. Op den bewusten avond hadhoopen glasscherven en op den grond lagenbeide Staten niet tot ernstige moeilijkheden
in de muziekhalle, een grootsch gebouw van talrjjke dooden en zeer veel gewonden, welkezal komen, ondanks de geruchten, dat de
twaalf verdiepingen, een réunie plaats,laatsten met hun gekerm den afgrjjseljjken I Engelsche regeering voortgaat met haar oor-
waarop de »elite« van Denver uitgenoodigd indruk van het bloedtooneel nog vreeseljjker
zich en zeide: »met Clara en Fips te zamen.e
Zandt I gaf echter om zjjn moed in 't
rechte licht te plaatsen, voor Gernops oogen
zonder toestemming te vragen, zgn radgsje
een hartelg ken zoen.
>De wagen is voor* meldde de bediende
en nu geraakte 't heele huis is opschudding;
alles liep door elkaar, afscheid nemende,
Zundt I van Clara, Zundertje van Fips,
Egon van Liesbet en de heer Gernop om
armde, diep geroerd, zjjne vrouw. Weet je,
Emilie,* zei hij, »ik heb altjjd wel vertrouwd,
dat onze meisjes hun geluk zouden vinden.*
Maar Mevrouw scheen geërgerd, dat ze er
zoo geheel buiten gehouden was. August,*
zei ze, »sedert wanneer heeft een moeder
geen woord meer te zeggen in het lot harer
kinderen?*
Hij troostte haar, terwjjl hij haar, wat
zelden geschiedde, een kas gaf en in het oor
fluisterde: >sedert de vader de plannen
maakt.
Egon stond er bij en maakte nu, alsof het
zoo behoorde, aanspraak op al de> eer. »Papa-
lief* merkte hjj op, »ge vergeet toch niet
aan wien ge dat alles te danken hebt? Ik
moet op zijn minst uw lievelingsschoonzoon
worden.*
De heer Gernop trok twijfelachtig de
schouders op en zeide hem aan het oor:
Egon, je bent «en juweel van een kerel,
maar eigenljjk komt slechts Ada op uw
rekening, daar ge Joachim meegebracht hebt.
Met de twee radjjsjes ik weet nu dat ze
zoo heeten is het vanzelf gekomen en
aan de heeren Zundt hebt ge in 'b geheel
niet gedacht. Mgn goede Marie zal bg ons
big ven maar met Stephanie hebt ge ook
misgerekend, want met Warnitz wordt het
mgn leren niets en Bertha loopt ook nog
rond, geljjk in de lente. Desniettegenstaande
ben je een bovenste beste vent en tot be
looning zult je steeds een fijne sigaar tot je
dispositie vinden.
Egon klemde zgn lorgnet voor het oog.
Aangenomen, papa, maar wat de radijsjes
betreft, zjjt ge niet geheel op de hoogte, want
vooreerst wisten de heeren Zundt 't met
zichzelvea maar niet eens te worden welko
van de twee het wezen zou en ten tweede
heb ik ze wel degeljjk wat aan moeten porren
om op hun doel af te stavenen.*
In dit oogenblik verscheen Marie met
Bertha aan den arm in de tuindeur, om af
scheid te nemen. De oogen der leeljjke Bertha
glinsterden, ze kwam met opgerichten hoofde
binnen en had alle schuchterheid afgelegd.
Hare wangen hadd n kleur en om haren
mond zetelde een lach van geluk.
Mevrouw blikte haar verbaasd aan
Bertha, hoe heb ik het met u?«
Zjj drukte hare moeder de hand en zei
logstoerustingen. Daarbjj verdient het wel
1 vroolijk en innig: »moeder, ik ben zoo ge-
lukkig
Mevrouw schrok, ra aar ze begreep haar,
'Zacht vroeg zjj haar: >jjj ook?*
In het algemeene tumult van 't afscheid
nemen nam baron Leers den heer Gernop
terzjj. >Hoor eens,* zei hjj, »ik moet u nog
wat vertellen. Daar straks kom ik de trap
af en zie beneden mgn neef Westerbrant
met Stephanie staan. Ik deed alsof ik ze
niet opmerkte en ging zwjjgend voorbjj.
Maar hoor eens, ik geloof dat dit wel wat
wordt. Ga moet Ludwig in den herfst maar
eens ter jacht noodigeu op Groot-Schiemig.
De heer Gernop werd er bang van, doch
hjj knikte vriendelgk: »natuurlgk, mijn
waarde, met groot genoegen.*
En baron Leers streek zich over den
witten baard en zei met. lachende oogen:
en geef me nu nog een rand eer we scheiden.
Ik heb maar ééne nicht, voor die tk te zorgen
j hebmaar ik zou -n-t gaarne iets
zuimen, hoe heb jij ciat nu eigenlijk aan-
gelegd?*
De heer Gernop echter antwoordde met
het onnoozelste gezicht van de wereld»daar
kan men niets aan doen, beste baron 1 Dat
moet aan het toeval overgelaten worden,
dat is ongetwjjfeld het zekerste.*
EINDE.
IIEIIWSIILAD
VAN
ver
