Het Land van flensden en Allena, de
Laufstraai
en de Honmielenvaard.
M 1195.
CREDIET. en perk werd gesteld. lenze bij de verkiezingen geweest, men moest ambachtslieden zullen zek.r gaarne dit goede in Newgate teruggebracht. Zij moest de
FEUILLETON.
Uit gebrek aan bewjjs
ESerste Blad. deelig, eu het ware zeker in het maatschap- met woorden en met bedreigingen. als de vereeniging Algemeen belang* aan die Dinsdagmorgen gehangen werden. Dins-
UitgeverU. J. YESRMAÏÏ, Heusden.
ZATERDAG 13 JUNI.
1896.
c£W
VOOR
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprgs: per 3 maanden f l.OO.
franco per post zonder prgsvei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7'/s ct. Groote letters Daar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
1 1 ni.- i pelijk belang te wenschen dat daaraan paal Voor of tegen coöperatie is reeds een het crediet verleenen een einde maakte. De dagavond werd zjj in een gesloten rijtuig
Hoe dikwijls hoort men, dat een ambacht3- verder gaan en zou zeker slagen om de voorbeeld volgen en daardoor ook in de i binnenplaats over, langs de versch dichtge
maakte graven van het des morgens geëxecu-
Handel zonder crediet is in den tegen- man twee, driejaren naar zijn geld moet j coöperatie te overwinnen, als men eenvoudig gelegenheid gesteld worden hun leveranciers
woordigen tjjd iets onmogeljjks. De fabrikant wachten, en zegt men hemWaarom vraagt bepaalde »Wjj zjjn op ons eigen voordeel contant te betalen.
levert, de koopman verkoopt op crediet, en gij het niet? dan krjjgt men een rel ;as hoe bedacht, en daarom kan niemand lid onzer Nieuwjaarsrekeningen moesten uitzonde-
de winkelier is daardoor in de gelegenheidanderen gevaren zijn toen zjj mijnheer of
veel meer zaken te drjjven, dan waarioe zjjn: mevrouw beleefd gemaand hadden,
vermogen hem in staat stelt. Door het ere- j Hoevele winkeliers zuchten onder de som-
diet handelt hjj met eens anders geld, en men, die in hun boek openstaan, en die
die andere doet volkomen hetzelfde. Een
kapitaaltje van duizend gulden brengt daar
door veel meer op dan de f 85 of f 40,
waarop men thans kan rekenen. Die rente
wordt door het crediet in een jaar eenige
malen verdiend.
Is het verleenen van crediet dus een nood-
zakeljjk iets gewordenkan niemand buiten
het koopen op drie of zes maanden, zoodat
hjj reeds geld verdient met artikelen die
nogv niet betaald zjjn, het verleenen van
crediet heeft ook ernstige bezwaren, indien
men daarmede niet hoogst voorzichtig is,
want het bedrog is grooter geworden naar
mate het geven van crediet meer algemeen
is geworden. Hoe dikwjjls hoort men niet
van flesschentrekkers, die slimmer en listiger
dan de meest ervaren koopman of fabrikant,
door allerlei listen goederen zonder betaling
bemachtigen en die betaling geheel vergeten.
De rechtbanken staan te dikwjjls machteloos
tegenover de schelmergen en zjj die aan
onwaardigen crediet geschonken hebben zjjn
de dupes.
Maar zooals het meer gaat als het kwaad
toeneemt, verkrijgt men ook de middelen
om het krachtiger te bestrjjden en verschil
lende kantoren zjjn geopend om belangheb
benden tegen een geringe vergoeding, ver
trouwbare inlichtingen te geven omtrent de
meerdere of mindere soliditeit van personen,
die handelsbetrekkingen met hen willen aan-
knoopen. Een voorzichtig handelaar zal zeker
van die gelegenheid gebruik maken en daar
door zich verliezen en onaangenaamheden
besparen.
Heeft men de noodige informatiën inge
wonnen dan kan men zelf beoordeelen of
men crediet kan verleenen en tot hoever
men zal kunnen gaan. In alle gevallen zal
men gewaarschuwd zjjn.
vereeniging zijn die, op welke wijze ook,ringen zjjn; regel moest zjjn contant be-
crediet verleent.* Dan behoeft de bakkertalenwas men daaraan eenmaal gewoon,
noch de winkelier zjjn prjjzen hooger tedan zou veler levensgenot verhoogd worden,
stellen om eventueele bankroetjes te dekken, j Men zou minder zorgen, meer rust hebben
eerst na verloop van maanden geïnd worden, dan zal men zeer goed met coöperatieve en meer levensvreugde smaken, ook al
Dat crediet verleenen is voor alle partjjenvereenigingen kunnen concnrreeren, omdat
scbadeijjkalles wat strekken kan om daar- de bestuurders uit den aard der zaak niet zoo
aan een einde te maken is in het belang goed op de hoogte zijn als de vakman, en,
der geheele maatschappij. I geeft het lidmaatschap geen voordeel, dan
moest men zich nu en dan iets ontzeggen
omdat op dat oogenblik daarvoor geen
fondsen beschikbaar waren. Niet klagen over
coöperatie, geen bestrijding bjj verkiezingen
en dergeljjke beuzelingen, maar de koe bjj de
horens genomen en met het ellendige borgen
gebroken, dat is de weg die door de win
keliers en ambachtslieden moet worden in
geslagen.
Buitenland.
De wreede kindermoordenares vrouw Dyer
is Woensdagmorgen in de gevangenis van
Newgate te Londen opgehangen.
Men herinnert zich, dat zjj sedert vele
niet voor onbepaalden tjjd.
Als een werkman, die iedere twee weken
zjjn loon ontvangt, na ontvangst ter-stond
het in dien tjjd gekochte afbetaalt, dan is
daartegen wel geen bezwaar, maar achter
stallen mogen niet geduld worden. Door die
contante betaling konden die vereenigingen
voordeelen aan haar leden geven, waarvan
in gewone winkels geen sprake kan zjjn
en tot groote schade voor de winkeliers
breidde zich de coöperatie uit. Eigen Hulp*
kreeg vertakkingen door het geheele land
en het is niet te verwonderen, dat de win-
Is het crediet voor den handel onmisbaar,keistand besloot, dien eoöperatiegeest te be
iets geheel anders is het in het dageljjksch strijden door zich ook te vereenigen,
leven; is het op het gebied van den handel i Veel resultaten heeft die vereeniging
noodzakeljjk, in het gewone leven is het 'niet gehad; en dat is ook niet wel mogeljjk,
verleenen van crediet meestal hoogst na- als men slechts strijdt tegen de coöperatie
Onlangs sprak ik met een bakker over zullen van zelf die vereenigingen ophouden
de broodprjjzen, hjj erkende dat de prijs te bestaan en het doel zal bereikt zjjn zonder
voor een brood te hoog was, dat de graan-iemand schade te doen dan hun, voor wie
prjjzen daarmede volstrekt niet in evenredig- borgen een behoefte is.
heid waren, smaar als gjj mjjn boek zaagtDat crediet verleenen veroorzaakt de
zoudt gjj geen aanmerking op die prijs maatschappjj toch ontzaggelijke nadeelen,
maken,* was het slot van zjjn redeneering. veel meer dan men oppervlakkig denkt.
»Hoe zouden wjj kunnen uitkomen, als wjj Tal van gezinnen gaan ten onder, juist door
niet rekenden op de schadeposten, door het j dat ongelukkige borgenJongelui willen
credietgeven veroorzaakt.* Dat was volgenshuwen, maar het geld ontbreekt nog om
hem een zeer gewone zaak, en dat is voor j zich het noodige aan te schaffen, maar
vele winkeliers een zeer gewone zaak. Menigeen nood! Er is crediet en dikwjjls wordt
laat hen die contant betalen, door hoogere j het geheele huishoudentje op crediet, bjj i jaren voor een bepaalde som jonge kinderen
prijzen, ook bjjdragen in de verliezen diewekeljjksche of maandeljjksche af betaling, ter opvoeding overnam van moeders, die
de winkelier, door het verleenen van crediet,'gekocht. Komt er geen kink in de kabel, om zekere redenen liever hun kinderen niet
mocht ljjden. Dat dit tot groote ontevreden- o dan gaat dat wel, maar bjj den minsten f bjj zich hielden. En reeds na enkele weken
heid aanleiding geeft is volstrekt niet te tegenspoed loopt het mis, zoo mogeljjk j deed zjj de arme kleinen verdwijnen, zjj
verwonderen en een gevolg van die onte- scharrelt men nog eenigen tjjd voort, raaarj wierp ze in de Theems ea jarenlang kon zij, de gevangenis, een liedje begon te brullen,
vredenheid is geweest de oprichting van vrede en rust. zjjn geweken, met liegen en j hoewel de politie, die soms de Ijjkjes vond,gemaakt op vrouw Dyer en hare misdaden.
J bedriegen moet men de zaak gaande houden,een nauwlettend onderzoek instelde, haar: pjet was de ljjkzang voor de ellendige
en de treurige gevolgen bljjven niet uit. afsehuweljjk beroep blijven voortzetten. In f vrouw. w
Werd niet geborgd, verleende men geen enkele maanden werden veertien kinderlijkjes ij
i i „i j. j i r.v i I Uit een rapport van de Engelsche fabrieks-
ranciers, maar ook, geen borgen, althans!crediet, dan zou met het huwelgk gewachtpn de Tneems drjjvende gevonden en toen rr
zijn tot de noodige gelden bespaard waren,kwam de politie de daderes op het spoor.
ook in het vervolg zou men niet op Vrouw Dyer werd gevangen genomen, en
teerde drietal, waar zij bevend van schrik
naar keek. Zjj begreep wat daar onder de
rnwe aarde verborgen was. Den nacht vóór
de executie bracht zjj slapeloos door, weenend
en klagend, berouw toonend over haar mis-
drjjf, biddend om de genade Gods Ai
vroeg kwam de priester in haar cel en bracht
daar eenige uren met haar door, biddend
voor de berouwhebbende zondares.
Even vóór negen verscheen de beul Bil-
lington met den gouverneur der gevangenis,
den sheriff en andere justitie-ambtenaren.
Toen kleedden vrouweljjke bewakers de ge
vangene in haar laatste kleed en geleidden
haar, toen zjj alle verdere aanbiedingen
zwjjgend had afgewezen, tot op de plaats.
Daar stonden twee rijen cipiers, in wier mid
den vrouw Dyer naar het schavot wandelde.
Halverwege de plaats viel zjj neer. De
cipiers namen haar op en droegen haar op
het schavot. De beul trok haar de kap over
het gelaat en bevestigde den strop om haar
hals. De sheriff gaf het teeken en Billington
trok de plank onder hare voeten weg, waarop
zij neerstortte in den kuil en onmiddelljjk
dood was.
Afschuwelijk was het, dat juist toen een
hoop gepeupel in een straat, grenzende aan
coöperatieve winkelvereenigingen, die op den
voorgrond steldenin geen geval crediet te
verleenen, contante betaling aan de leve-
en
82
door
CHARLOTTE BRAEME.
(43
XLVIII.
db prijs van het geheim.
»Kom niet hier, mjjn liefste!* riep de
graaf, »het is hier niet goed voor je.«
Maar Adam Ramsay snelde op haar toe
en riep:
»Vraag het haar nuIs zjj Hester Blair
Van haar bleeke lippen kwam geen ant
woord, maar zjj strekte haar armen naar
Lord Arden uit en stond daar als een ge
knakte lelie. De graaf nam haar in zjjn
armen en kuste haar schoen gelaat, hjj ver
gat alles wat Ramsay gezegd had. Maar bjj
het zien der liefkoozing werd de verrader
razend van jj verzucht en met een schorren
lach riep hg
»Ja, kus haarKus Hester BlairIk zou
mjjn leven hebben gegeven ooi slechts haar
hand aan te raken. Ja, dat is het geheim.
Welnu mylord, wat geeft gjj mjj als ik niet
opehljjk bekend maak, dat uw schoone
vrouw niemand anders is dan de geschand
vlekte Hester Blair!*
Alice!* zei de graaf feeder, »wees niet
bang voor dien man, hjj is krankzinnig.
Zie hem aan, wees niet bang. Ik geloof geen
woord van hetgeen hjj zegt, ik zal hem
straffen voor zjjn lastertaal. Kom, zeg hem
zelve, recht in het gelaat dat hjj liegt.*
»Dat kan zjj niet, mylord,* riep Ramsay,
»zjj was valscheljjk beschuldigd van moord,
maar liegen kan zjj nietKomaan, wjj be
hoeven er niet langer over te spreken, geef
mjj geld en ik zal gaan. Wilt gjj dat niet,
welnu, dan zal ik aan de couranten nog wel
wat verdienen. Waartoe een feit te loochenen,
het kan immers altjjd bewezen worden. De
vrouw, die gjj thans in uwe armen houdt,
is wel degeljjk Hester Blair; ik kan het u
honderdmaal bewjjzen. Doe ik dat niet, laat
mjj dan levenslang opsluiten. Denkt gjj niet
dat de advocaat Dudley Ross haar ook her
kennen zal? Laat de vrienden van Angus
Graham Blair komen, die ook hare vrienden
warenSir Alan Fletcher, kapitein Douglas,
Sir James Hart. Informeer op het kantoor
van »de Parelstad* en vraag of Hester Blair
onder den naam van Annie Malcolm met
dat schip uitgezeild isZjj heeft dat niet
gedaanMylord, ik kan dit alles bewjjzen.
Als gjj verstandig zjjt koopt gjj mjjn ge
heim, zonder eenig onderzoek in te stellen,
dat alleen argwaan kan wekken.*
De graaf stond besluiteloos. Moest hjj dien
man gelooven, hjj, die zjjn vrouw nooit ge
wantrouwd had?
»Neem mjjn raad aan,* vervolgde Adam
Ramsay, »koop mjjn geheim en laat mij
gaan. Gjj kunt dan met mylady nader be
raadslagen. Gelooft gjj, dat als Lady Arden
ontkennen konzjj het niet doen zou? Als
crediet koopen en niets gebruiken wat niet
betaald was.
Door het borgen worden te veel gezinnen
ongelukkig. De tering behoeft niet naar de
nering gezet te wordenheeft men geen
geld beschikbaar, men koopt op crediet en
het einde moet den last dragen.
Nog eens, de handel kan het crediet niet
missen, maar in het huisgezin is op crediet
leven de zekere weg om in den strjjd te
bezwjjken. Zoo dikwjjls toch komt iets voor,
dat men aan zjjn verplichtingen niet kan
voldoen, en is men eens achter, dan is het
dikwjjls zeer moeieljjk ja, niet zelden on-
mogeljjk, het achterstallige aan te zuiveren.
In het algemeen belang zou het dus zjjn
zjj Hester Blair niet is, waarom heft zjj het
hoofd dan niet op en gelast zjj injj niet heen
te gaan?*
Alice,* fluisterde Lord Arden, »wat moet
ik doen?*
Haar armen waren nog om zjjn hals ge
slagen, zjj hief haar doodsbleek gelaat naar
hem op en fluisterde
Betaal hem en zend hem weg!*
Geen ontkennen, geen verontwaardiging,
geen minachting sprak uit die woorden en
een sekonde stond de graaf als van den
bliksem getroffen.
Zoo was het dus waarHet was Hester
Blair, die hjj in zjjn armen hield, de vrouw,
die zooals hjj zelf gezegd had, door hem
voor schuldig werd gehouden. Langzaam
maakte hjj zich uit haar armen los en
wankelde een paar stappen achteruit.
»Hoeveel?« vroeg hjj kortaf.
>Gjj zjjt dus overtuigd, mylord?*
>Neen, maar ik wil handelen alsof ik het
ben. Hoeveel?*
^Tweeduizend pond nu, en een jaargeld
van vjjfhonderd.*
Lord Arden nam zjjn chèqueboek maar
voor hjj schreef zei hjj
»Een eed van een man als gjj beeft gee
nerlei waarde, ik vraag ook geen belofte,
waaraan ik toch niet gelooven zou. Ik zal
de beschikking omtrent het jaargeld aan
mjjn zaakgelastigde gevenbreekt gjj de
overeenkomst dan wordt de uitbetaling on
middelljjk gestaakt?*
Welke overeenkomst?*
Allereerst, dat de namen Hester Blair
ofschoon zjj haar onschuld, brutaal tegen
alle geconstateerde feiten in, bleef volhouden
en poogde zich ontoerekenbaar te doen ver
klaren, werd zjj ter dood veroordeeld.
Woensdagmorgen had de executie, die
wegens ziekte van de vrouw was uitgesteld,
plaats. Alweder had zich een groote menigte
vóór de gevangenispoorten opgesteld, die
daar bleef tot de zwarte vlag op de ge
vangenispoort geheschen werd, precies om
negen uur. Op last van de autoriteiten was
vrouw Dyer Dinsdag naar de Holloway-
gevangenis overgebracht om haar den angst
te besparen, die zeker opgewekt zou worden,
door het gelui van de doodsklokken voor
de moordenaars Seaman, Millsom en Fowler,
lippen komen.*
»Dat beloof ik.«
»Ten tweede dat gjj Engeland voor altjjd
verlaat.*
»Dat beloof ik ook. Reeds morgen zal
ik gaan.*
»Hier is dan het geld en verlaat ons
thans
»Wilt gjj mjj niet vaarwel zeggen, Hester
Blair vroeg de verrader zacht.
XLIX.
man en vrouw.
en Lady Arden nimmer meer over uw
Zjj zag hem aan, voor de eerste maal
sedert zjj in de kamer gekomen was. Geen
verwjjt, geen toorn, was in haar schoone
oogen te lezen, alleen een starenden, droo-
merigen blik.
»Het moest komen,* fluisterde zjj, »maar
ik dacht niet, dat het door u komen zou.
Waarom hebt gjj rujj bedrogen?*
Adam Ramsay scheen thans geheel tot be
zinning te komen en zag onthutst voor zich.
Waarom hebt gjj mjj bedrogen?* her
haalde zjj, »ik zou u het geld gegeven
hebben.*
En zij bedacht niet dat deze woorden
een volledige bekentenis waren en haren
man als een dolksteek troffen.
»Ik schaam mjj er over,* mompelde
Ramsay, »ik wilde geld hebben, maar u niet
bedriegen.*
Waarom hebt gjj het dan gedaan?*
Mylady,* zei hij onderdanig, »ik was
dronken, maar thans besef ik het. O, .zeg
inspectie bljjkt hoe noodzakelijk Asquith's
wet betreffende de veiligheid in fabrieken en
werkplaatsen (1895) was, doch tevens, dat
die wet nog lang niet streng genoeg is.
De inspecteurs en inspectrices vertellen
staaltjes van overbevolking, gevaar en on-
mensckeljjke behandeling, die Daily News*
het recht geven te getuigen, dat er in tjjd
van vrede al even erg geleden wordt als in
tjjd van oorlog.
Uit Havana wordt gemeld, dat de geld
nood van Spanje zóó groot is, dat de troepen
drie maanden soldjj te vorderen hebben.
Het gerucht nopens de vredesonderhande
lingen wordt als ongegrond beschouwd; de
Cubanen wjjzen elke gedeelteljjke genoeg
doening af en willen hun algeheele onaf-
hankeljjkheid. Daar het regenseizoen inge-
mjj vaarwel.*
Vaarwel,* zeide zjj zacht, »en moge de
vloek van een gebroken hart u treffen.*
Lord Arden opende de deur en zei met
schorre stem:
Vertrek nu, er is een eind aan mensche-
ljjk geduld.*
Adam Ramsay ging met een laatsten blik
op de schoone vrouw, wier leven hjj ver
woest had. Alle dampen van den drank waren
vervlogen en nu hjj weder helder kon denken
zou hjj zich zelf hebben willen dooden
Thans waren man en vrouw alleen. Toen
de deur achter den verrader gesloten was,
zag zij den graaf aan en zei:
»Leo, zeg mjj mjjn vonnis. Alles is waar,
ik ben Hester Blair.*
Welnu dan, waarom hebt gij mjj be
drogen
»Omdat ik u liefhad en niemand ooit in
mjjn rampzalig leven had bemind.*
Hjj zag haar scherp onderzoekend aan.
»Gjj zjjt de vrouw* zei hjj toen, »die
ten aanschouwe van honderden menschen
gestaan heeft, toen het uw leven gold. Gjj
zjjt de vrouw die beschuldigd werd haar
man te hebbon vergiftigd en die alleen is
vrjjgesproken bjj gebrek aan bewjjs. En
gjj hebt mjjn toegestaan u tot mjjn vrouw
te nemen, u mjjn onbevlekten naam te
geven! Gjj hebt mjj toegestaan, ter wjj 1 gjj
wist wie en wat ge waart, u voor te stellen
aan mjjn vrienden als de voornaamste vrouw
van het landWaarom hebt ge dat gedaan
Omdat ik u liefhad,* antwoordde zjj
weder.
LAND VAN ALTERA-
-
(Wordt vervolgd.!
