BW-mOTtEUWIJ
ill bhERyoJËtiII,
Hofil haf Wspan van 's-üraye: hage,
Afzon der 1 ij ke Restauratiezaal.
Modes.
GJ. J. METTROP,
Firma Wed. J. BOHZO Zn.,
C. KRIJBOLDER t ZONEN,
Tapijten, Behangselpapieren, Meubelstoffen,
"J-
C. H, TEURUNCX MEUERS
Stoomververij en Chemische Wasscherij
Kreymborg Nieuwenbuis, numegen.
J. E E A A I. GORINCHEM.
Groote Markt 9-10, Den Haag,
TafelkleedenVitrage's enz. enz.
Handet i Gedistilleerd.
Vi -0.12.
Oafé-ïlestaura,nt?
Gez. STEENBERGEN,
's-Hertogenboscli, Ververstraat fl 354.
FABRIEK van SPIEGELS in alle stijlen,
's-Boseh O 33 en 6G. 's-Bosch.
ZEILEN, LINOLEUMS,
Depot Ie VHertogenboschFirma P. CAESAR.
zou zjjn, een straf, niet in verhouding met voorgesteld om na afloop der tuchtigingen
het vergrjjp door hem gepleegd. *en beroep te doen op de vaderlandsliefde
De afd. hoopt vurig, dat ge de ridderlijke, van het raadslid Scherer en dezen uit te
haars inziens sympathieke figuur, ook ridder- noodigen gedurende een drietal jaren als
lijk zult behandelen dat ge dezen bekwamen, gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden
volijverigen ambtenaar niet broodeloos zult te willen fungeeren.
maken; maar dat ge het hem dreigende ge- Dit mag onwaarschijnlijk klinken, maar
vaar zult afwenden, door een lichtere straf in verband met de hooge belangen, die hier
te bepalen. op het spel staan, ben ik toch, na herlezing
Aldus handelende, zullen duizenden onder- der voordracht, door den heer Scherer op
wijzers u hoogachting toedragen als een 20 Jan. 1891 in het >Indisch Genootschap*
college, dat zeer ernstig zgn taak opvatdat gehouden, wel geneigd om aan het gerucht
in dusdanige gevallen noode tot ontslag geloof te slaan.
overgaat, maar zoo lang mogelijk tracht Immers het komt er nu op aan na de
corrigeerend op te treden. De afd. vertrouwt tuchtiging iemand te vinden, die in den
dan ook, dat ge dezen uitstekenden opvoeder j kortst mogeljjken tjjd met zoo weinig moge
voor het onderwgs zult trachten te behouden. lijk kosten de pacificatie tot stand weet te
De heer A. C. Wertheim zond aan hethengen. De heer Scherer formuleerde des-
het Handelsblad* een ingezonden stuk,* z9ne ei3cben voor eenen gouverneur
over deze zaak. ivaD Atjeh aldus: »Men kan ten minste van
Wg ontleenen er het volgende aan: i hem dieu men °P het °°g heeft' ver§en' dat
Geloof niet, dat ik de verdediging op h« een ei8eD 00rdeel over de Atjeh-zaak
mij neem van 't geen door den onderwijzer hebbe> en dat hÜ een volledl? program over-
Den Hartog is gezegd! De woorden, le^e omtrent de middelen en kosten eener
ongepast in eiken mond, worden het dubbel Pacificatie.«
waar hg, die ze uitspreekt, een onderwgzer *Sy u zËn de m,inrieni die ten minste aan
is, wiens moeilgke maar heilige taak is, dezen beledigen eisch voldoen, dun ge-
door kalmte en zelfbeheersching het gemoed zaaid' De beer Scberer zelf is' blökens zÜn
der kinderen te vormen, te leiden en teroordracht, de aangewezen man, want hg
acje]en geeft daarin een vrjj volledig program, en
Maar laat ook bier gelden, dat slechtsj doet 0118 in de volgende woorden zien, welke
hg die nooit in drift een woord heeft ge- I voortreffelijke resultaten de uitvoering daar-
sproken dat afkeurenswaardig is, den eersten Ivan' voor weini* of *een *eld' zal opleveren
steen werpe op hem die zich in drift ergert. >Ruw prekend, acht ik een meerdere uit-
Stel tegenover die ééne daad van o™> &aaf Tan f 200,000 's jaars voor een en
ijling en van miskenning van wezen en'ander' gedurende 3 jaren, voldoende.
vorm den arbeid van een geheel welbesteed Is de Pacifica^ ingetreden, dan wordt
jeven deze in een jaar meer dan bespaard, ver-
Ziet de getuigschriften van mannen als Seleken b« de die de occnpatie
professor dr. J. C. Matthes, schoolopziener, YCTeisoW' De0 'öd y00r pacifloeeren
van den heer Deelman, rijn tegenwoordig aoodl«' stel ,k °P 3 iaar- Dan moet m6n
hoofd, van den waardigen Meilink, hoofd het z00ver bebbM. da'
der O. L. S. Ie klasse No. 1, van de heeren f?MelscbaP b<>otd«" O"™1 °P A'ieb
J. Kelder H. d. S. te KralingenG. J. van 20ader geYaar komeB kan m da' de aan"
Heusden Engstra.at Hoek Vischmarkt.
Heineken's Export Bier per 1/2 fl. ƒ0.08.
Heineken's Lager Bier
Heinoken's Tafel Bier
Oud-Hollandsch Bier
Ond Bier
-0.06.
-0.06.
- 0.06.
Nieuw licht Bier per 1/1 fl. 0.12 en per
V2 "fl. 0.06.
Limonades en Spuitwater.
halve flesch 15 cent.
Aanbevolen door meer dan 1000 Geneesk.
Ook verkrijgbaar bjj de Wed.GAUTIÈlïE,
bjj de Ondheu3densche poort.
hoek BOEKHORSTSTRAAT 2.
Plat du Jour met Soep van 11-4- uur f 0.40
Diners van af f 1 en hooger.
Logies en Ontbijt f 1.25.
Restaurant gedurende den greheelen dag.
Aanbevelend,
G. J. VAN ZEBEN.
Tongeren H. d. S., en van den president
der plaatselijke commissie Vafi Wijngaarden,
die allen met lof van zijn ijver, zijn werk
zaamheid, zijn intellectueele gaven getuigen,
en vraag u dan af naar welke zjjde de
schaal moet overslaanof het oordeel eene
onherroepelijke veroordeeling moet worden.
Immers zulk een vonnis breekt een bestaan
dat nuttig was en weer worden kan
en dat door eene ernstige les, onttrokken
aan de verkeerde invloeden van opgewon
denheid en overjjling, voor hem eervol en
loonend, en voor zoovelen aan zijne zorgen
toevertrouwd zegenend kan worden.
Want, naarmate wjj in eigen boezem den
strijd gestreden hebben tusschen willen en
mogen, naar die mate zijn wij beter voor
bereid om dien in anderer harten te voor
komen of te breidelen.
Ik vraag niet dat Den Hartog zijn schuld
ontkenne of er zich op verboovaardige,
noch dat ze hem onvoorwaardelijk wordt
kwjjt gescholden, ik hoop van hen die als
zjjn rechters zullen optreden, waardeering
naast gestrengheid, humaniteit naast plichts
betrachting.
Men wjjzige het onherroepelijk ontslag
in tjjdelgke schorsing.
Dan is aan het rechtsgevoel, aan de
eischen der schooltucht en aan de regle
mentaire voorschriften voldaan.
Maar man werpe het kind niet mét het
bad uit!
Dan wordt de disciplinaire straf niet eene
vernedering maar eene leering, en wg be
houden Den Hartog met de ervaring van
het leed, met de loutering van hat berouw
en met den prikkel der rehabilitatie door
plichtsbesef en zelfbeheersching.
Omtrent de te Alblasserdam gepleegde
misdaad valt niets nieuws te vermelden.
De instructie is in vollen gang, Woensdag
werd het geredde meisje Margje Kloot op
nieuw door den heer rechter-comraissaris
gehoord, benevens eene dienstbode uit Hen-
drik-Ido-Ambacht, die, op Zaterdag 11 Juli
jl., des middags ongeveer 4 uur, toen zij
voor de hofstede van v. Haaf ten, te Alblas
serdam aan het werk was, den verdachte
en eenige oogenblikken later 2 meisjes den
weg door het »Nieuwland« moet hebben
zien inslaan.
IN aiM n i so 11 Indie.
Het »Hbl.« ontving Donderdag het vol
gende telegram uit Atjeh:
>Gisteren zgn drie bataljons uitgerukt
naar Lamnga. Onze troepen verrasten het
bekende bendehoofd Nja Makam. Deze
sneuvelde, terwjjl zgn vrouw, kinderen en
acht-en-vgftig volgelingen in onze handen
vielen.*
vallen op onze versterkingen of onze mili
tairen tot het verledene behooren.*
Men ziet, het is geen schjjn van pacificatie,
die de heer Scherer in uitzicht stelt; in 3
jaren maakt hij Atjeh tot een geschikt terrein
voor pleizierreisjes, waarbjj men dan voor
zichtigheidshalve door een der hoofden be
geleid wordt. En dat alles voor 6 ton, die
men in het vierde jaar ruimschoots terug
verdient. Het is eenvoudig om iemand te
doen watertanden.
De omstandigheden zgn nu oneindig veel
gunstiger dan in 1891, toen onze invloed
in Atjeh beneden peil stondwe worden nu
gevreesd, zoodat we misschien in minder dan
drie jaar klaar komen.
Enkele wijzigingen zullen wegens ver
anderde toestanden in Scherer's programma
moeten worden aangebracht, maar dit zou
ook het geval geweest zgn, al ware hg een
half jaar na het houden dier voordracht
gouverneur geworden. Bovendien betreffen
die veranderingen détails, en in elk ver
standig programma van pacificatie is natuur
lijk op zulke zaken gerekend.
Al mocht bovenbedoeld gerucht voorbarig
zgn, begrijpelijk is het alleszins, dat men
een dergelijk voorstel van generaal Vetter
verwacht, en het zou onverantwoordelijk zjjn
van de regeering, als deze niet alles deed
wat in haar vermogen was om den heer
Scherer te bewegen den post te aanvaarden.
Voor eene rechtmatige eerzucht kan hem
geen schooner doel worden aangewezen, en
de werkkring is hem zeker veel meer
congeniaal dan het bjjwonen van raads
zittingen. De financieele quaestie treedt ge
heel op den achtergrond bjj het hooge belang
der zaak, bet hoogere tractement van den
gouverneur wordt toch ook na 3 jaren over
bodig, en het daarvoor meer uitgegevens in
het vierde jaar terugverdiend.
Moge het dus der regeering gelukken, na
het behaalde wapensacces, den heer Scherer
te bewegen zjjn woord gestand te doen en
mogen wjj het beleven, dat op 1 Januari
1900 de heer Scherer, zg bet dan ook in
gezelschap van een paar onvermijdelijke
hoofden, eenen tocht door geheel Groot-
Atjeh begint oqi de Nieuwjaarswenschen
der dankbare bevolking in ontvangst te
nemen. Welk een heerlgk begin eener nieuwe
eeuw, het begin tevens van een nieuw tijd
vak der geschiedenis van Atjeh.
ADVERTENTIEN.
Steeds VOORHANDEN een ruime keuze
GEGARNEERDE
Men schrijft aan de »Java-Boda«
Door sommigen wordt beweerd, dat gene
raal Vetter aan de regeering zou hebben.
Fontein straat A 359,
's-BOSCH.
HOFLEVERANCIERS,
in GoudCuivre, in verschillende Houtimitatiesoorten in massief Noten, Eiken enz.
MAGAZUN van
Fransrh Vitrage-GLAS, Verzilverd Spiegel-GLAS, Verister-GLAS, Gekleurd GLAS,
Mousseline GLAS, Geribd GLAS, enz., enz.
Specialiteit in het Encadreeren van Schilderijen en Plaatwerken.
IVekeningra en Profielen op aanvrage gratis verkrijgbaar.
Berichten de ONTVANGST van een groote nieuwe voorraad
Gelieve op IV.A_.A_IV! en fe^TR-A.AT te letten om
abuizen te voorkomen.
Hofleveranciers.
Stoomfabriek van
Amerikaansche Stoelen, Banken en Tafels,
to Oirsoliot (INïT.lö.)
Deze Stoelen zgn geheel van hout vervaardigd en om de bijzondere sterkte zeer
aan te bevelen voor Koffiehuizen, Wachtkamers, Gestichten, Kazernegebouwen, Hotels,
Tuinen en alle andere Inrichtingen; ook zeer geschikt voor Lokaal-Vereenigingen.
Honderden attesten ter inzage. Prijscouranten met teekeningen op aanvrage gratis
en franco verkrijgbaar.
KELIKSTOELLN in alle modellen en prjjzen verkrijgbaar.
Uiterst vlugge en accurate aflevering.
HOUTHANDEL en MACHINALE HOUTZAGERIJ.
HST onnenveld
Steeds voorhanden tegen concurreerenden prijs, alle soorten van
HOUT\N A REN, Gev.an gd en Ongezaa gd.
Vuren en Green en Bib en DeelhoutGeschaafde en Geploegde Deelenalsmede
Gladde KraalschrootenNarva Sparren 15 tot 40 voet, Juffers, KoldersKantdeelen,
Achterdeelen en SchalenEiken en Masten Perkoenpalen.
Ook glad Eiken Kisthout en taui inlaudsch Speekhout, lepenhout, vanaf 4 duims.
Teac-hout wordt op maat tegen den concurreerendstea prjjs geleverd,
Azgn8tokken in alle afmetingen voorhanden.
BESTEK BOUT op keur en in den kortst mogeljjken tjjd.
ZAAGSEL tegen billijken prijs.
Zeer versterkend: Lans Extra Stout, per
Concur r eer et ide prijzen met Binnen- en Buitenland.
tf-.-tr- new a mbibi
T-masu
