Hel Land van Heusden en Allena, de Lan?slraal en de Bommelerwaard.
Brieven uit Indië.
FEUILLETO
De Klippen van Kitty Hawk.
Uitgever: L. J. VETERMAN, Heusden.
m 1554. ZATERDAG 9 JANUARI. 1897.
O
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprjjs: per 3 maanden f 1.00.
franco per post zonder prjjsveihooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 1b regels SO ct. Elke regel
meer 7V, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
worden kennismakingen aan ^knoopt eu kleinhandelaars e;i gidsen, die het als een
zoo men aan boord blijft dineeren maakt klit om het lijf blijven hangen. Men hoort
(men kennis met al de dan aanwezige tafel- er alle talen spreken ook het Hollandseh
Als iemand verre reizen doet, dan kan genooten. Men kan 's avonds en 's nachts <*n heio^kt men een der vele café's, waar
hjj veel verhalen, zoo luidt een bekend aan boord blijven of weer aan den wal gaan, rnnziek wordt gemaakt, dan wordt men
versje en zoo dit ooit waarheid bevatte, dan zooals men verkiest, als men maar zorgt ontvangen met het volkslied van het land,
is dit zeker wel het geval voor hem, die den volgenden morgen 11 nar present te onder welks vlag b»t schip vaart. Eigen-
voor het eerst, zoo op en top als baar, zijn, waüt op dat nnr vertrekt de boot. aardig is het bezoeken eeuer moskee. Een
eene reis per mailboot maakt naar het Den eersten nacht komt vau slapen aan Christen mag daarvan niets aanraken, daar
schoone Insalinde. Alles toch op die reis boord weinig ia, vooral als men op den
is nieuw en vreemd, het maakt geheel vertrekdag zelve eerst scheep gegaan is.
andere indrnkk?n dan bjjv. eene reis naar
Parjjs of een der andere groote Enropeesche
steden, men gevoelt en merkt zoo bij het j rende
passeeren van werelddeelen en het over
liet anders ontheiligd zou zijn en daarom
moeten die eerst groote mailen over hanne
van werelddeelen en
steken van Oceanen, dat men zelf zoo nietig,
zoo oneindig klein is.
Voor de lezers van dit blad, welke onze
overzeesche bezittingen hebben bezocht, zul
len deze brieven weinig nieuws bevatten,
hoogstens zullen die ze eens doorloopen
om te zien of zjj ongeveer dezelfde indrukken
kregen en nu eens toestemmend, dan weer
ontkennend daarop antwoorden, doch we
hopen, dat zoowel zij als allen, die het
voorrecht Indië persoonlijk te leeren kennen,
niet hadden, bjj het lezen dezer brieven
eenige aangename oogenblikken zullen door
brengen.
Zjj, die de reis naar Indië, hetzij per
maatschappij Nederland, hetzij per Rotter-
damsche Lloyd maken, zullen meestal, als
ten minste overwegende bezwaren hiertegen
niet bestaan, niet te Amsterdam of Rotter
dam, maar te Genua of Marseille scheep
gaan. Het Engelsche Kanaal en de Atlan
tische Oeeaan leveren weinig bezienswaar
digs op en de zee kan er hol staan, terwijl
de maatschappijen op het passagehillet zoo
veel laten vallen, dat men gemakkelijk de
reis over land daarvan kan doen en men
10 dagen na het vertrek der boot Neder
land kan verlaten.
Te Marseille dan, waar de Lloydbooten
Allereerst de ongewoonte in zulk een smal schoenen aantrekken, alvorens de heilige
bedje te moeten liggen,, dan het voortdn- ruimte te betreden. Veel is er niet in te
leven van schroef en dynamo, ver- zien, een sink van den Koran wordt ge-
volgens het voortdurende heen en weer ge- toond, op een afstand natuurlijk en, wat
loop en geroep van matrozen aan dek en wel merkwaardig is, bjj het verlaten staat
eindelijk het onwelkome bezoek van kakker- iemand aan de dear met een busje en schijnt
lakken, die op ieder schip zijn, zijn ev^n- ebristengeld das wel in ontvangst te worden
veel redenen om den -daap te bannen Doch genomen. De mannen zitten er beneden en
alles went en na enkele dagen merkt men de vrouwen hoven, achter een traliewerk,
van dat alles niets meer en slaapt men in de doch daarvan is toch niets te zien, aange-
hwt even vast- en goed als op het zachts e zien allen gesluierd loopen. In een paar nnr
bed.
Tegen het uur van vertrekken komen nog
heeft men Port Said gezien en is men bljjde
de stoomfluit der boot weder te hooren.
vele passagiers aangereden en moet gewacht E°n teeken, dat het kolenladen is afge-
worden op de Hollandsche mail die half loopen en over een half uur wordt afge-
elf met den trein aankomt. Is die aan boord, j varen. Men gaat dus weer naar boord terug,
dan wordt de postvlag geheschen, de trossen waar alle handen druk in de weer zjjn,
worden losgemaakt, een paar schroef bootjes om alles weer van de kolenstof te zuiveren
sleepen het stoomschip de haven uit en
statig en langzaam gaat het de Middelland-
sche Zee tegemoet. De schroef gaat harder
werken en na een half uur doorklieven we
en weldra gaat het alweer verder, het ka
naal van Suez ia.
Dit traject, hetwelk 16 a 20 uur dnurt,
is na de zeereis eene aangename afwisseling.
met volle kracht de wateren dier zee, welker Men ziet van beide zijden den oever en
intens blauwe kleur allen opvalt. kijkt verder de woestijn Sahara in. Zand,
Tu8schen Corsica en Sardinië door gaat zand en nog eens zand is alles wat het oog
het naar de straat van Messina, welke zeer kan ontdekken. Telkens ziet men er heele
fraai geDgen is en aan beide zjjden prachtige .zwermen flamingo's opvliegen en een enkele
vergezichten te zien geeft en vandaar langs j maal ontdekten we een paar jakhalzen, doch
het eiland Kandia, dat een gteheelen dag in jj verder is er niets bijzonders te zien. On-
het gezicht blijft en het laatste is, wat van willekeurig heeft; men eerbied voor den
Europa gezien wordt, naar Port Said, waar
de kolenvoorraad weder moet worden aan
gevuld, weer moet worden geproviandeerd
gewoonljjk Dinsdag aankomen om Donder-jen dus weer een uur of wat oponthoud is.
dag daaraanvolgende te vertrekken, heerschtZoodra aldaar eene mailboot op de reede
aan de kade, waar ze liggen, dien tjjd eene komt, wordt ze omgeven door massa's bootjes
groote drukte. De kolenvoorraad moet wor- met Arabieren, die alle mogeljjke waren te
den aangevuld, er moet nog lading worden koop komen aanbieden en zich aanbieden
ingenomen, er moet worden geproviandeerd, f om te duiken naar toegeworpen geldstukken,
kortom, alles is in de weer. De passagiers,! De reede is zeer druk. Er lagen tegelijk
die de reis van het begin af medemaakten, twee Fransche, een Duitsche, een Engelsche
gaan aan wal, ten einde den vasten grond
weer eens onder de voeten te hebben en
tegeljjk Marseille eens te zien. Woensdag
namiddag zorgt men met laden zooveel
mogeljjk klaar te zjj a en daa kunnen de
passagiers, die de reis vandaar af zullen
medemaken, aan boord komen, wat velen
doen, ten einde den volgenden dag al min
of meer op hnn gemak te zijn. Men gaat
bij het aan boord komen natuurlijk aller
eerst naar de voor ons bestemde hut en
bjjna allen vinden het een verschrikkelijk
idee om in die beperkte ruimte een kleine
4 weken te moeten bivouakkeeren. Alras
en een Hollandsche mailboot, bniten en be
halve nog de massa's vrachtbooten. Het
kolenladen veroorzaakt eene verschrikkelijke
stof en daarom gaan de passagiers, zoodra
de gele of quarantaine vlag is neergehaald
en bet schip dus vrij is verklaard, naar land
en is Port Said dus de eerste Oosterse he stad,
die men te fcien krjjgt; doch boe valt dat
tegen. Vuil en smerig, dat het er is en vies,
dat de menschen er uit zien is niet te be
schreven. Kameelen, geiten, koeien, kippen,
ganzen, eenden, alles wandelt en logeert.er
gewoon op straat en de mailreizigers worden
direct omgeven door een troep bedelaars,
ROMAN
FRIEDRICH ZIMMERMANN.
22)
•Hoe meen je dat, moeder antwoordde
hg, mjjnentwege kan Dan eiken dag terug
komen.
Zeker, zeker, knikte de on Je, »je bent
ook een brave jongen. Ik zal het aan Dan
zeggen, dat je van hem hondt, ja dat zal
ik hem zeggen.Zachtkens voor zich heen
lachend, liet zjj zich op haar plaats aan
den haard neer, de oogen onafgewend op
de deur gevestigd houdend.
Ze had er geen aasje begrip van walk
een storm Tan verwjjten ze in de borst
van haar zoon opgewekt had. Voor hem,
die de gebeurtenis van den vorigen dag
alleen nit Bill Cunning's verhaal kende,
had ze alleen betrekking op den verschrik
kelijke» Septembernacht voor zesentwintig
jaren en het kwam hem voor als hoorde hg
weder Kates gillenden schreeuw. Broeder-
moorder* klonk het hem in de ooren en
hij zag de bjjl glinsteren, die hem tot een
invalide gemaakt had.
Ziedend heet schoot hem het bloed naar
het hoofd.Trots den langen tjjd, sedert
verleopen, had hjj nooit dan met ontzetting
aan dat nur kunnen terugdenken, nooit de
stem zjjn gewetens ten volle tot zwjjgen
kunnen brengen.
De temperatuur binnenkamers kwam hom
ondraagljjk heet -en zwoel voor. Hg stond
op om buiten te komen, doch in hetzelfde
005 enblik toen hg de deur opende, trad hem
een gestalte tegemoet, bij welker aanblik
hjj m^t een door schrik verbleekt gelaat
terugdeinsde. Als verlamd staarde hij den
binnenkomende aan, zgn lippen bewogen
zich fluisterend, doch geen geluid kwam uit
zgn keel.
Gritty had zich opgericht en was, zoo
snel ze vermocht, den gast tegeinoetgejjld.
Goeden morgen, Dan* riep ze, »datis mooi
van j« uijjn jongen, heel mooi. Je vergeet je
oude moeder niet, je was ook eens mjjn
lieveling, ja, mjjn lieveling lc
Raffles had zich intusschen eenigszins
hersteld. Koud zweet stond op zgn voor
hoofd «n de hand, waarmee hij op de tafel
steunde, beefde. Zgn verstand zeide hem
dat het slechts een gezichtsbedrog was, die
officier kon zjjn broeder niet zjjn. Alleen
de verrassende geljjkanis in verband met
het voorafgaand gesprek en zgn eigen ge
dachten hadden hem overweldigd. Doch het
opgeschrikte geweten liet zich door verstan
delijke redeneering niet zoo snel gerust
stellen. Hjj moest het geluid van zgn eigen
stem en die des vreemden hooren om den
angst van zich af te zetien.
Wat is er van uw orders, Sir* bracht
hij er met moeite uit.
Ik kom u verzoeken rag in uw boot
naar Osceola over te brengen,* antwoordde
Frank, niet weinig verwonderd over de
raadselachtige houding van den herbergier.
Zoo*, zei Ruffles ruimer ademhalend,
doch het nog niet wagende den officier in
schepper van dit grootsche werk, De Lesseps,
en juicht men het idee, om aan den oever
van het Kanaal een standbeeld voor hem
op te richten, van ganscher harte toe.
Het volgende rustpunt der boot, Suez,
is een kleine plaats en daar wordt alleen
gestopt om den loods van boord te laten
en de mail af te geven. Is dat gedaan, dan
gaat hst weer voorwaarts de Golf van Snez
en tevens de warmte in. De Golf van Snez
en de Roode Zee kunnen heet, snikheet zgn,
de thermometer wjjst er soms 110 a 120°
Fahrenheit. Echter is het er interessant
varen. Mes ziet voortdurend land en ook
alle booten, die passeeren, komen in het
gezicht. Men vaart dicht laags den berg
Sinaï, -die zeer duidelijk te zien is, het
stadje Mokka, bekend om zjjne koffie, ziet
men er liggen en weldra is het eilandje
Perim bereikt, het laatste rustpunt, waar
nogmaals kolen worden geladen en waar
nogmaals gelegenheid is brieven te ver
zenden. Op Perim ziet men d'« eerste wer-
keljjke negers in hun eigen land en van
alle kanten komen ze naar het schip ge
zwommen om te zien of er niet voor hen
wat afvalt. Oe passagiers gaan even aan
wal en kannen volop genieten van de
tropische hitte, want een boom is op Perim
een onbekend iets. De Engelschen op het
eiland hebben eene sociëteit en die is ook
toegankelijk voor aldaar vertoevende mail-
reizigers. Gelukkig is er een ijsfabriek en
was alleï wat men er kreeg jjskond. De
stoomfluit der boot, over het geheele eiland
hoorbaar, waarschuwt weer, dat over een
half uur vertrokken wordt en dan gaat het
de Golf van Aden door, den Indischen
Oceaan in en ziet men in 12 a 13 dagen
niets dan lacht en water. Van land zien is
dan vöör Straat Sun da geene sprake en
zelfs een schip of eene stoomboot, die in
bet gezicht komt, is eene zeldzaamheid, die
bjjna nooit voorkomt. Natnurljjk dat alles
wat men ziet, merkwaardig is, een vliegende
visch, een haai, een walvisch lokt alles naar
de verschansing en een vogel, die in de
vlucht gezien wordt, is eene bepaalde ge
beurtenis. Kortom, alles wekt belangstelling,
men gaat kijken naar het slachten van een
os en zou niet gaarne verzuimen tegen
woordig te zijn, als een haan of een eend
gepinkt wordt. Nieuwsgierig wachten allen
te circa 1 unr op den vierden stuurman,
als die van de brug komt en het bericht
brengt, hoeveel mjjlen we in het laatste
etmaal gevorderd zijn. Allerlei gissingen en
meeningen worden dan gehoord over de
oorzaak, hoe het wel zon komen, dat men
dit etmaal zoo en zooveel mijlen meer of
minder opschoot dan het vorige.
Een mail-reiziger leeft gedurende de reis,
als het ware van de wereld afgezonderd.
Couranten krijgt hg niet en zoo bijv. weten
wij niet voor we 1 December te Batavia
aankomen, wie president is geworden der
Vereenigde Staten van Noord-Amerika.
Onafgebroken draait de schroef voort en
brengt ons ieder uur circa 20 Kilometer
verder van het Vaderland, waar thans een
ieder bjj de warme kachel zit en zijn winter-
goed heeft aangetrokken, terwjjl wjj van
's morgens vroeg tot 's avonds laat in heel
luchtige kleeding aan lek zitten, starende
over de eindelooze watervlakte en steeds de
hoop levendig houdende, dat er van daag
wel eens iets bjjzonders te zien zal komen
en bleek die hoop jjdel, dan leeft ze morgen
weer op.
Nog een dag of drie en Batavia is be
reikt en van daar een volgende brief.
B. v. T.
zich licht bezeerd, maar meer sehade heeft
het materiëel geleden: le locomotief van den
specialen trein is beschadigd en zeven wagens
van den goederentrein zjjn verbrjjzeld.
De werkstaking te Hamborg dunrt nog
altijd voort. Een deel der werkstakers wil
bijleggen, een deel niet. De reeders behelpen
zich met de gebrekkige krachten, die te hun
ner beschikking zgn, maar de goederen ksn-
nen niet geregeld verscheept worden.
Buitenland.
de oogen te zien.
Foei*, schreeuwde Gritty vertoornd,
slechte kinderen ben jullie! Geeft mekaar
de hand en jij John, heet je broer welkom,
hoor je! Je bebt mekaar in zoolang niet
gezien
•Ga heen, moeder!* beval Raffles ruw,
wat moet die dwaasheid? Sir, let er maar
niet op, de oude is niet recht bjj 't hoofd.*
•Ik weet het,* zei Frank, terwjjl hjj op
Gritty toetrad, wier gelaat eeu uitval van
woede voorspelde, want in haai' oogen
flikkerde het licht van den waanzin.
Wees kaltn, moeder Gritty, John meent
het zoo kwaad niet. Ga naar uw plaats,
om mij geuoegen te dosn.«
Zgn woorden oefenden een merkwaardig
verzachtenden invloed op de geesteljjk zwakke
vrouw uit; zjj liefkoosde zgn hand, lachte
en knikte hem toe en strompelde tevreden
naar haar plaats terug.
En hoe staat het met de boot?* vroeg
Frank aan Raffles.
Kom buiten, Sir.*
Frank liet den blik snel door de kamer
gigden. Op den achtergrond bemerkte hij
Maggy, die zich in 't geheel niet om hem
scheen te bekommeren. Hjj moest een gun
stiger gelegenheid afwachten en volgde den
waard naar buiten. De laatste, die in het
helle zonlicht zgn moed en bezonnenheid
terag gekregen had, monsterde thans des
officiers gelaat. De geljj kems met zjjn broeder
was inderdaad groot, maar zg rechtvaardigde
toch niet zgn bjjgeloovigen angst, waarover
hg zich thans schaamde.
»U .wilt das naar Osceola?* begon hg.
En terug. Hoeveel vraagt ge daarvoor?*
Raffles dacht een oogen blik na.
Waar de spoorweg van Gent naar Meirel-
beke zich afscheidt van dien naar Gentbrngge,
is gisteren een speciale trein dwars op een
goederentrein ingereden. Alleen de machinist
en de stoker van eerstgenoemden trein hebben
•Tien dollars, Sir.*
•Tien dollars?* herhaalde Frank, »ge
verspreekt u toch?*
•Neen Sir, niets meer en niets minder.
U betaalt het toch niet, 't gaat uit den zak
der regeering en die kan 't missen. Wanneer
't u te veel is, 't is mjj 't zelfde.*
Frank stond op het punt uit te varen,
want de eisch was onbeschaamd hoog, doch
hij Wilde allen twist vermjjden. Wel kwam
't hem op een paar dollars niet aan, als hjj
zgn doel maar bereikte «n voor alles Gritty
en Maggy nog eenmaal spreken kon.
•Ge zult uw geld hebben, de helft voor
de afvaart en de andere bjj de terugkomst.*
All right, wacht een oogen blik, tot jk
de boot zeilree gemaakt heb.*
Dan zal ik naar binnen gaan en wat
gebruiken.*
Maggy,* riep Raffles, breng den luite
nant wat bjj verlangt en kom terstond hier,
gauwJe moet me helpen de boot klaar
maken.*
Frank trad binnen en wachtte, aan de
tafel plaats nemend, met spanning op
Maggy's verschgnen. Terstond daarop trad
het meisje binnen en bracht rum en water.
Maggy,* zei hg zacht, hare hand vattend,
wees niet boos. Een bevel riep mjj aan
boord juist toen ik op 't punt stond naar
het strand te gaan.*
Moest u dat bevel gehoorzamen,* vroeg
zjj koel.
•Ja, Maggy, dienstplicht
Het is goed,* viel zg in de rede, »ik
geloof u.«
Warm drnkte hjj hear hand. >Mjjn dank;
ieder oogen blik bén ik bereid mjjn woord
gestand te doen, wanneer en waar gjj wilt,
Een landverschuiving heeft plaats gehad
te St. Anna Pelago (Italië), in de provincie
Modena, waarbjj honderden personen dakloos
zjjn geworden. De beweging verspreidde
zich over een oppervlakte van ongeveer 7
vierkante Kilometer. In het geheel zjjn
honderd twee-en tachtig huizen ingestort.
Niet alleen is de oogst verloren, maar het
zal nog wel eenige jaren duren vóór de
grond weer iets zal kunnen opleveren.
Uit Havana komen weer twee berichten
van overwinningen der Spanjaarden. Een
kolonne onder generaal Luque, welke een
konvooi begeleidde, heeft in de provincie
Santa Clara een aanval van 1500 opstande
lingen afgeslagen en er 100 gedood, terwjjl
zjj zelve maar 2 man aan dooden en 13
aan gewonden verloor. En in Pinar del
Rio heeft een Spaansche kolonne een troep
opstandelingen verslagen en 205 gevangen
Spanjaarden bevrjjd.
Uit Sevilla wordt gemeld, dat een roover-
bende nabjj Roda een trein, waarmede geld
werd verzonden, heeft doen ontsporen. De
toeleg mislukte echter, want het treinperso
neel dreef de roovers op de vlucht.
Ter gelegenheid van haar verjaardag ont
ving mevrouw Gladstone een deputatie van
de Anglo-Armenische Vereeniging. De heer
Gladstone dankte namens zjjn echtgenoote
voor het gebracht geschenk. Ofschoon de
loopbaan van den sultan, den grootsten
moordenaar ter wereld, tot nog toe met
succes was bekroond, aldus sprak de heer
Gladstone, toch waren alle deze goddelooze
overwinningen vervloekt. Hjj oordeelde, dat
deze misdaden nog niet haar einde hadden
bereikt, maar toch waren er betere tjjden
voor Armenië in het verschiet, daar de last
der schande, die rustte op de schouders der
zes Europeesche mogendheden, eindeljjk te
zwaar zon worden.
Maggy.*
Morgen op hetzelfde uur,* fluisterde zjj,
legde den vinger op den mond, zette haastig
ram en suiker op tafel en snelde naar buiten.
Dan, rajjn jongen,* klonk de stem der
oude, »je raoogt niet in 't geheim met Maggy
praten, dat is niet goed, wat zon Kate daar
van zeggen?*
•Kate? Dat ia de naam mjjner mosder,*
zei Frank verbaasd.
•Neen, spotvogel, nw moeder ben ik,«
lachte Gritty, »neen, Kate, uw vrouw! O jé,
je hebt nog niet eens naar haar gevraagd.
Wees maar niet bedroefd, hoor Dan, ik kon
er niets aan doen, werkeljjk niet, dat Kate
weggeloopen is. Weet je, in den nacht, tssn
ze John bloedend naar huis brachten en er
een schip gestrand was. O, jongentje, dat
was een nacht, een booze nacht. Maar veel
strandgoed hebben ze gevonden, veel strand
goed.*
Hoe ging dat toe, moeder Gritty,* vroeg
Frank.
•Ja zie, 't is zoo lang geleden, maar ik
weet het nog goed. Jjj was op zee en Bell
ging met John naar het strand ja, en de
anderen ook en het paard namen ze mee.*
•Het paard?*
•Zeker, je kent het, Mulligan's onde
brain. Die heeft er aan moeten gelooven,
dien nacht. Den volgenden morgen hebben
ze hem begraven in 't bosch en Bell was er
zeer boos om, o zoo boos, ik had hem nog
nooit zoo gezien.*
Dus,* dacht Frank, »des kapiteins ver
haal is geen fabel* maar hg zweeg om
de gedachtengang der onde niet af te breken.
(Wwtft vervolgd.)
VAX
MMIHM