Hel Land van Heusden en lllena, en de Boinmelenvaan!. BELASTIHGEK. FEUILLETON Dt Klippen yan Kitty Hawk. M 1559. WOENSDAG 5 7 JANUARI. Und van tlê IS 97. UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden. -rtmé. u - I gSaRlkÖH ALTENA VOOR Dit blad verschjjut WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regtl meer 71/. ct. Groote letters Daar plaateruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjd agave i» ingewacht. Nu onze hoofden vervuld zjjn van 't onderwerp belastingen de nieuwe wet, op 't personeel en de a.s. invoering der kieswet zgn er de oorzaak van kan 't niet ten onpas geoordeeld worden een blik te slaan op den aard der belastingen in vroegeren tjjd en de wjjze waarop die ingevoerd werden. Men is in den regel op 't punt ran belastingen, zoowel als op menig ander punt, geneigd den ouden tjjd te ver heffen boven den nieuwen, het Heden achter te stellen bjj 't Verleden; met hoeveel recht dit geschiedt op 't stuk van belastingen, zal ons dan duidelgk worden. In de grondwet der Republiek, de in 1579 ontworpen Unie van Utrecht, was bepaald, dat de lasten op eenparigen voet zouden verdeeld worden, terwjjl die naar gelegenheid zonden worden verhoogd of verlaagd en geheel uitsluitend dienen tot de algemeene verdediging en tot alles wat de Unie moet bekostigen. Aan deze bepaling is nooit de hand ge- honden niet alleen, maar er is zelfs geen poging gedaan er een begin van uitvoering aan te geven. Integendeel werd al spoedig voorgeslagen de aandeelen van elk gewest in de kosten vast te stellen en de gewesten vrjj te laten de opbrengsten uit al zulke middelen te vinden, als de stand van zaken meebracht. Aldus werd iu 1586 bepaald dat Holland 64 percent der uitgaven dekken zou, Zeeland 16, Utrecht 7, Friesland 13. Later werden Groningen, Overjjsel en Drente er ook bg betrokken en kwam 't aandeel van Holland op 58 percent. Holland, d. i. Noord- an Zuid-Holland, betaalde dus meer in de lasten dan alle andere gewesten te zamen. Geen wonder dat het zich bg sommige gelegenheden daarop heel wat liet voorstaan. We treffen dan in de eerste plaats aan een vast tarief van inkomende en uitgaande rechten. Ze werden in die dagen anders genoemd, doch komen overeen met wat wjj thans daaronder verstaan. Nog vroeger werden die belastingen tolgelden genoemd, die allen te land kwamen in de schatkist van den landheer. In de Republiek vloeiden ze rechtstreeks in de algemeane kas, wat voor die dagen een bijzonderheid was. Ontduiking werd gestraft, maar de straffen waren beel licht; processen konden voor geld in der minne geschikt worden. Een en ander leidde er toe om 't met die ia ën uitgaande rechten niet al te nauwkenrig te nemen en vandaar dat de smokkelhandel een uitgebreide vlucht nam en er onder de kooplui een tarief vastgesteld was van premiën op binnengesmokkelde waar. Van bescherming wist uien ook toen re ids af. De visscherij b.v. was vrijgesteld van alle inkomende rechten en bg uitvoer matig belast, terwgl speciaal de haringvisscherjj ontheven was van het betalen van z.g. last- j gelden, een belasting van 20, later 40 stui vers van ieder scheepslast. De schepen, komen le metl» waren uit de Middellandsche zee waren nog met een extra- belasting bezwaard, 1 percent van de waarde der lading. De Republiek, toenmaals de rang inne mende van groote mogendheid, legde zware lasten op de ingezetenen. In de geschriften van William Temple, gezant van Engeland bg onze Staten staat de anecdote dat een Amsterdammer, die een schotel visch op I tafel brengt, daarvan dertig verschillende j belastingen betaald heeft. Dat is zeker over-j dreven, maar waar is het dat maar zeer weinig levenemiddelen en zaken van dage- ljjks gebruik onbelast waren. Dat wgn, bier en geestrijke dranken, het gemaal, het ge slacht, zout en zeep belast waren, laat zich denken. Maar ook waren het levend vee en de paarden belast en de bezaaide gronden. Riviervisch, vrachten, kaarsen, turf en brand hout, alle bouwmaterialen en olie waren belast. Idem het lakea en van paarden, die verkocht werden, werd een extrabelasting geheven. De waag was belast en om een proces te voeren, moest men belasting be talen. Van den koopprijs van alle mogelgke schepen werd 21/, °/0 belasting geëischt, zegelrecht van alle requesten en contracten. Visch, tabak, pgp«n, pik en teer, wagens, papier, schoenen en laarzen, thee en koffie (eerst later) boter, speelkaarten, dobbel steeoen enz. waren belast. Zelts had men een belasting op het trouwen en be graven. Grondlasten werden in dien tgd genoemd Verponding en omgeslagen over de onroe rende goederen. Verder had inen in de steden hoofdgelden, familiegelden, schoor- steengelden enz. De meeste van deze belastingen werden Jen zijn zeer gedrukt. Daarna vertoont zich hun lot over, Later liet de Regeer in op voorschrift der Unie (art. 5) verpacht, jmeestal in de lenden, soms ook in de oksel-commissaris 83 besmette buizen in deMscb De steden volgden dit voorbeeld en ver-j holte, een huil of gezwel, dat zeer spoedig 'leggenook alle kleederen, bedde goed pnz., pachten ook de gemeentelijke lasten, markt gelden enz. Dit stelsel'gaf aanleiding tot ernstige grieven. Al spoedig werden die pachters vermogende lillen en zorgden de regenten dat de voordeelen der paclttcon- tracten in bon zak terecht kwamen. Dit gaf aanleiding tot ongeregeldheden, hier en daar tot opstand, gelijk te Amsterdam in 1748 waarvan 't gevq g was dat met het verpachten der belastingen althans in Hol land gebroken werd efc de regeering zich voortaan met de inning belastte. Het belastingstelsel iii de Republiek was een ware chaos, geljjk het heele beheer der finantiën. Uit dien cha:>s is eerst een naar vaste grondslagen geregeld stelsel geboren in den Franscben tij i onder Schimmel- penninck in het jaar 1805. Buitenland. ROM -5JN FRIEDRICH ZIMMERMANN. 27) 11. was de jammerende offers ter hulpe te snellen. Eerst tegen den morgen kwamen zjjn ont stelde zenuwen tot rust, doch nu weer hield hem de vrees, het uur van samenkomst te verslapen, er van terug zich rustig neer te leggen. Daarom begroette hg de opkomst der zon met blijdschap. »Die herbaalde vaart over den Sont in de middagzon heeft me waarschijnlijk een lichten zonnesteek bezorgd,* dacht hg. »In een open boot zich uren lang aan de Juli- zon blootstellen, daartoe is de dikke schedel van een neger of een visscher van Nagshead noodig.* Hjj haastte zich te kleeden in de hoop door de verfrisschende morgenlucht de* De pest in Britsch-ludië, meer bepaald te Bombay, brengt heel wat pennen in beweging en de ang^t voor verspreiding der ziekte naar Europa neemt met den dag toe. Daar is ook wel Wat reden voor, want het verkeer tusschen Bombay en Europa is nogal druk en de geleerden zijn 't er niet over eens, of het gevaar zoo groot is als het scbjjnt. Sommigen beweren^.d'\t de vrees over dreven is, en dat er voor besmetting in plaatsen, waar goede rioleering en goed j middeleeuwen in Europa een ontzettende duinwater is, weinig of geen kans bestaatslachting onder de bevolking aanrichtte, voor zulk een epidemie. Anderen zgn minder j Het laatst heeft de ziekte zich vertoond in optimistisch, vooral met het oog op de ri- 1720 te Marseille. oleering, en tneenen, dat flinke maatregelen Ruim 19 jaren geleden heeft Rusland de dringend noodzakelijk zijn. epidemie in haar loop gestuit. De ziekte de grootte krijgt van een kippenei. De patient heeft hevige koorts, doorgaans ge paard met delirium. Gewoonlijk volgt de dood in 48 uren, soms ook eerder. Bljjft de patient een dag of vjjf in leven, dan is er kans op herstel. Het gezwel is dan zacht geworden en kan geopend worden. Vormt zich geen gezwel,'dan bloedt het slijmvlies of is de heele hnid met uitslag bedekt. De sterfte is zeer groot, zelfs in de hospitalen gewoonlijk 95 pCt. Volgens de laatste be richten is een virus gevonden, dat zeer gunstig werkt, maar in Indjë zal men wel nimmer dat middel algemeen kunnen toe passen, daar het vooroordeel zich daartegen verzet. De pest had zich niet snel en niet sterk uitgebreid, indien men intjjds maatregelen genomen had, -maar het bestuur te Bom bay heeft aanvankelijk de waarschuwingen in den wind .geslagen, en kwam eerst tot bezinning, toen er bjjna geen stuiten meer aan de epidemie was. De Indiërs zgn on gelooflijk vuil en daardoor is het moeilijk de epidemie te keeren. Vooral ratten zjjn de verspreiders der ziekte. Zjj worden ook vuile beesten spoedig aangetast en verliezen in de ziekte hun vrees voor de menschen en sterven gewoonlijk in de huizen, waar zjj een toevlucht zoeken. De^ builenpest wordj gehouden voor de- met zieken in aanraking gekomen, werd vefbrand. De minister van Engelsch-Indië deelde o. a. het volgende mede: Te Bombay zijn reeds ruim 2500 fnen- schen aan de pest bezweken, te Karatsji ruim 300 en ongeveer 100 sporadisch elders. Epidemisch is de ziekte nog alleen te Bombay, 9edert December te Karatsji en misschien ook te Poena. Een gedeelte van de Indische bevolking werkt de maatregelen, tegen de pest genomen, tegen. Onder de vier gestorven Europeanen was een dokter en een ziekenverpleegster. Onder de dok werkers en de havenbeambten is de ziekte zeer gering. Deskundigen durven voor de volgende maanden een daling van de pest voorstellen. De minister waarschuwde ten ft t i slotte tegen overdreven berichten. Particuliere berichten melden echter dat de pest nog steeds toeneemt. De officiëele sterftecijfers vinden geen geloof, en men beweert dat het getal doöden per dag dubbel zoo groot is als de pégeering opgeeft. Telkens breekt op nieuwe plaatsen de pest uit. De overheid in Algerië en in Senegal heeft met het oog op de pest in Indië de bedevaart naar Mekka voor dit jaar verboden. zelfde ziekte ale de Zwarte dood,' die in^tfe ""TÜatërÖag^tó' l^iöP"ffrj - cbefstroom geopend. President Kruger, het lid van den Uitvoerenden Raad Koek en Frank was met hevige hoofdpijn van zjjn uitstap teruggekomen en had zich vroeg te bed begeven. Doch hg kon in zwaren last, die hem boven du oogen drukte, dezen nacht den verkwikkeaden slaap niet vinden, waarin hjj zich gewoonljjk ver heugen mocht. Verwarde, kwellende droo- men verontrustten hem en meermalen vloog hg verschrikt op; het was hem als hoorde het huilen van den storm en den nood kreet van in gevaar verkeerende schepe lingen. Zgn phantasie, die in den avond bezig geweest was de brokstukken van Gritty'e vertelling tot een geheel te ver binden, zette dat spel in den slaap voort en beangstigde hem door steeds taienwe schrikbeelden. Dan was het Maggy, die door helle vlammen verlicht op den uitersten rand der klip stond en met reuzenkracht ziek uit zgn armen zocht los te woelen, ten •inde zich in zee te storten, dan weder be kwjjt te raken. Nauwelgks een kwartier later bevond hg zich aan het strand, zuid waarts van Kitty Hawk. Onderweg kwam er menige bedenking in hem op. Hg had Maggy beloofd op al haar vragen naar waarheid te antwoorden, kon hg dat dosn zonder zgn dienstplicht ontrouw te worden Aan den anderen kant: hg had zgn woord gegeven en als eerljjk man mocht hg dit niet breken of met het oog op andere ver plichtingen ten deele intrekken. Bovendien hg was 't meisje dank schuldig, want ia haar hand had het gelegen en lag het nog zjjn plannen te verraden en geheel te ver ijdelen. Deze tweestrjjd in zgn binnenste deed hem bgna de dwaasheid verwenschen, zgn vond hg zich in een kamp op leven en j kans op slagen in de hand van Maggy go- dood met Bell Konks, wiens sterke vingers legd te hebben. Wannéér zy hem eens t it beat de keel toesnoerden, terwgl buiten de eigen voordeel bedroog, wat dan? Deze ge- bemanning van een gestrand schip door de dacnte verdween echter even snel als ze was eilandbewoners onder aanvoering van Gritty opgekomen, want diep in zgn hart leefde in stukken gehouwen werd en hg onmachtig een gevoel, dat nadrukkeljjk protest aan- Eigenljjk is er niet veel van te zeggen, want men weet niet hoe de ziekte wordt verspreidof dit geschiedt door voorwarpen van de zieken afkomstig of ook door de lucht. Dit laatste wordt door sommigen ontkend, maar het is meer een gelooven dan een weten. Dr. Yersin wordt gehouden voor den besten kenner van de ziekte, daar hij reeds vroeger, o. a. in 1894, te Hongkong een studie heeft gemaakt van de ziekte. De aangetasten voelen vier of zes dagen van te voren een groote matheid in de leden teekende tegen zoo snood een verdacht making. Maggy, die zich tot hiertoe zoo open en groothartig jegens hem getoond had, kon onmogeljjk een helpster van smok kelaars zgn en Frank was in dit geval zeer geneigd zjjn hart meer geloof te schenken dan zgn wantrouwend verstand. Hg schudde echter al deze gemoedsbe zwaren van zich af, met het oog daarop, dat reeds het volgend uur volle gewisheid brengen zou. Wanneer hjj tegenover Maggy stond, wanneer hg maar eerst wist wat ze van hem verlangde te weten, zou hjj on getwijfeld den zekeren weg vinden om noch aan zjjn dienstplicht noch aan zijn gegeven woord te kort te doen. Sneller liep hg voort, het oog van tjjd tot tjjd zoekend langs de duinerjj latende zwe ven. Nog was geen menschelijk wezen te bespeuren; slechts eenige meeuwen vlogen af en aan. De wind had in den nacht de atmosfeer wat opgefrischt, doch daar hjj uit het zuiden woei, wierp hjj geen golven op het strand, maar dreef deze evenwjjdig daarmee tot de vooruitspringende klippen, waar de branding schuimde. Frank vreesde reeds, Maggy misgeloopen te zgn, toen hg de gezochte tusschen twee duinen ontwaarde. Zy bleef bg zgn nade ring staan. Haar gelaat zag er bleek en afgemat uit, en in haar oogen, door lange wimpers overschaduwd, lag een diepe ernst. Zjj bloosde, toen Frank haar begroette. Ook de jonge taan kon een zekere verlegenheid niet van zich afzetten, die hjj op rekening van de zonderlinge ontmoeting schreef. Zjj legde zwjjgend haar hand in de zjjne, die hjj haar vriendeljjk toegestoken had en liet ze er een oogenblik in rusten. »Kom« zeide zjj, zich omwendend. Hjj was naar het gouvernement Astrachan overgebracht door kleedingstukken, die Kozakken in Klein-Azië hadden buitgemaakt. Er werden toen dorpen aangetast, waar 20 pOt. der bevolking stierf. De Regeering liet die dorpen door een militair cordon isoleeren, en vóór de komst der troepen hadden de boeren reeds een isoleer-methode op eigen hand toegepast. Zjj joegen iedere zieke, die hun ook maar verdacht voorkwam, in de huizen waar reeds pestljjders waren gestorven, spjjkerden deuren envensters dicht en lieten de ongelukkigen zoo aan volgde haar in het doolhof der duinen. In het midden waar e<>n eenzame pijnboom tegen de glooiïng stond en door den storm gebogen haar loof als een dak over een groene plek welfde, waarop eenige braam struiken tierden, stond het meisje stil. »Dat is mijn zomsrtain* lachte zij. »Hier ben ik alle morgen en niemand stoort me hier.c Intusschen zette ze zich neer op een der sterke wortels, die de boom uit het zand omhoog stak en leunde tegen den stam. Frank nam werktuigeljjk plaats op een verhoogde plaats en zoo zaten ze en keken elkaar zwjjgend aan. Geen van beiden scheen het rechte woord te kunnen vinden om hen over de oogenblikkeljjke verlegen heid heen te helpen. »lk ben gekomen rnjjn woord in te lossen,* begon Frank eindeljjk, »of« - voegde hg er na een kleine pauze aan toe ge moest me daarvan willen ontslaan.* Maggy's gelaat verlevendigde zich. Ze schudde het hoofd en antwoordde: »dat kan ik niet, er is te veel gebeurd wat mjj raadsel achtig is en mg kwelt. Ik wil daarover op heldering hebben.* »Zoo vraag dan Maggy.* Zij haalde diep adem, als kon zg laar door den angst bedwingen, die haar, ze wist niet waarom, 't hart vervulde. »Zeg mij, Sir ziedaar, ik ken uw naam nog ni8t eens.* Frank Robertson.* »Zeg mjj voor alles, Sir Robertson, wat wildet ge in den nacht bij mjjns vaders huis?* »Mg overtuigen of het vermoeden dat aw vaders huis tot verzamelplaats van smokkelaars dient, gegrond is* antwoordde g, haar scherp aanziende. de regeeringscommissaris voor spoorwegen Smit voerden daarbjj hét woord. President Krnger zeide o. a. dat de onafhankelijkheid der Zuid-Afrikaan8che Republiek een gave Gods was en dat hjj vervloekt mocht zgn, als hjj die onafhaukeljjkheid ooit schond of verried. Koek prees Portugal, omdat het Trans vaal nooit had trachten te rooven, inte gendeel altjjd behoorljjk behandeld had. Smit ontkende, dat er in de Republiek rassenhaat bestond, behalve tegen de vjjan- den van twee honderd jaren her, de Engel- schen, die anderen niet met rust willen laten en niet tevreden zjjn met naast anderen te staan, maar altjjd overheerschen willen. Dit zou echter nooit gebeuren, zoo- *ÊmÊÊmÊKmÊÊÊÊÊÊÊÊÊÊammMÊmttmmmÊBÊmwÊimÊÊÊÊmmKmitaimmÊÊiÊmMmiimmmamm» In haar gelaat veranderde geen trek. Smokkelaars?* herhaalde zg kalm, >wat verstaat ge daaronder?* »Weet ge dat werkeljjk niet?* riep hij, maar dat is onmogeljjk!* Een oogenblik kwam de gedachte bjj hem op met een volleerde komediante te doen te hebben. Tegenover een zulke, ware openhartigheid dwaasheid geweest. Een gevoel uit toorn en smart gemengd, kwam over hem. En toch konden deze oogen, die zoo angstig vragend aan zgn lippen hingen, liegen? Maggy legde zjjne woorden en de ver andering in zgn trekken anders uit. »Ge moet niet boos over rnjjn onwetendheid zjjn,* bad zjj schuchter, »Ik ben nooit van dit eiland af geweest en zal wel veel dom mer zgn dan de meisjes op het vasteland. Ge moet een beetje geduld met tne hebben.* »Hebt ge nooit een school bezocht?* »Neen, in Nagshead is geen school. Een beetje lezen en schrjjven leerde moeder mij en wat ik verder nog weet, heb ik uit boeken.* »Uit boeken?* >Ja, een heele menigte,* zei ze niet zonder trots. »In de kisten die vader somwglen als strandgoed thuis bracht, zaten dikwjjls boeken. Vader gebruikte ze niet en schonk ze me. Ik heb ze zoo dikwijls gelezen, dat ik ze bgna van buiten ken, maar wat smokkelaars zgn, „staat er niet in. Veel heb ik er uit geleerd, ook veel waar ik niets aan heb. Veel ook wat ik gaarne weten wilde, heb ik er niet in gevonden. En nu dacht ik het aan u te kunnen vragen, want gjj weet zeker alles.* (Wordt vervolgd.) - *'££■-ür y VAM J fl A» n ftVt F ri AM reri \r Ir am rl am a w m l> nrti In wn I- am "Nd n rw ill n i? Q i v. Vr nt nHtliiV *4UUV< WHU noMVi WU va^ vtwaao utiu fcinoiiouutu, tJ

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1897 | | pagina 1