Hel Land van Hensden en Aliens, de Laiiffsfraat en de Boramelerwaard.
Oorlog en Vrede.
FEUILLETON*
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1567.
WOENSDAG 9 JUNI.
1S97.
IE3 IC IV ESLÜSST.
LAND VAN ALTENA-
VOOB
Dit blad verschuilt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 8 maanden f l.OO.
f/anco per post zonder prjjeveihooging. Afzondorljjke
nammers 5 cent.
De wjjsheid van Europa's staatslieden
hetfc ons werelddeel weer eens de bezoe
king van den geesel der volken, den oorlog,
\ersebaft.
Een oorlog van Paschen tot Pinksteren,
tiet zeer lang, het moet erkend worden,
maar lang genoeg, en wellicht gewichtig
genoeg in hare gevolgen, omdat de positie
van den Turk in het Christelijk Europa er
zooveel door versterkt is.
Deze korte strijd is de zevende oorlog
sinds den vreeselijken Krimoorlog van 1854,
die op het wreedst de hoop van de voor
standers van den vrede verstoorde. Toen
het Weenercongres in 1815 een einde maakte
aan de langdurige oorlogen van Europa
tegen den eersten Napoleon en de slag al
daar was gevallen die, in de hand van God,
het werktuig was geweest om Europa uit
den doodslaap op te wekken, toen spraken
de vorsten het woord uit, dat alle volken
slechts broeders zjjn en het Christelijk be
ginsel voortaan den grondslag van het Sta-
tenstelsel zou zjjn.
Helaas, wat is er van die woorden be
waarheid
Toen Europa bevrijd was van Napoleons
flzeren baud, kwamen de oude grieven wier
boven, haldm de onderlinge najjver en het
wederzjjdsch wan'rouwen vrij spel, en de
door Napoleons geeselslagen ontwaak'e
votksgerst, werd door d-s gekroonde hoofden
opnieuw aan I anden gelegd.
Gevaarlijk vooral was de avontuurlijke
politiek van Napoleon III. De man des
bloeds, die zich slechts door list en geweld
ten troon kon verheffen en voor geen mis
daad terugdeinsde om zich op dien altijd
wankelenden troon te handhaven, hield
Europa voortdurend in spanning, totdat de
noodlottige Krimoorlog in 1854, waardoor
Rusland vernederd werd, den onnatuurljjken
toestand deed geboren worden, die nog heden
ten dage voortduurt. Men sluit vrede, men
bespreekt de zaken op congressen, men stelt
verdragen vast, maar nooit legt de over
wonnene zich neer bjj wat eenmaal vast
gesteld is. Hjj dorst altjjd naar wraakbjj
loert althans steeds op eene gelegenheid om
op het gebeurde terug te komen, en steeds
vindt hg steun in de vrienden, die o zoo
gaarne visschen in het troebele water.
Vandaar het voortdurend opdrjjven der
militaire lasten, dat de welvaart der volken
verslindt en de beste krachten aan de njj-
2
»Wees zoo vriendelijk, Frans,riep zij
ongeduldig uit, en hare donkere oogen fon
kelden van toorn, »wees zoo vriendelijk om
mjj niet als eea kind te behanden, als een
kind, dat met een paar losse daarheen ge
worpen en daarbjj nog plompe vleierijen,
dadeljjk weer goed te maken is; wat mjjn
uiterlijk betreft, daaarover heb ik altjjd
goed kunnen oordeelen, en ook nu nog weet
ik zelve heel goed, hoe ik er uit zie. De
dagen der jeugd zijn voor mij reeds lang
voorbjj, maar dat geldt ook voor jou,
Frans, en dat moet ge ook niet vergeten.
Ik geef er niets om langzamerhand oud te
worden, maar niet alleen! Jij moet het met
mjj willen worden, je moet niet altjjd zoo je
best doen om in tegenstelling van mjj je
steeds zoo jong voor te doen 1 Je zegt dat
je mjjn gezicht trek voor trek uit het hoofd
kent! Maar, mjjn lieve vriend, er zjjn
andere gezichten, die je even zoo goed moest
kennen, maar waarvan het je nooit verveelt,
ze voortdurend met verlangend-be wonderende
blikken te vervolgen tot welkome afleiding
en stof voor de dames en de heeren
wel, die lachen je uit, en maken er achter
je rug grappen over.*
Onder het aanhooren van die heftig uit-
jBAatttfan woorden ateec nlotseljncr den l"i-
verheid onttrekt, oen nu nog niet eins te
spreken van het verlies in asdeljjke waarde
dat het volk Ijjdt, wanneer zooveel jonge
menschen aan hun stillen en nuttigen werk
kring worden onttrokken.
Het treurig gwolg van het zoogenaamde
militaire stelsel of dm ge wapenden vre le,
is, dat er altijd op gerekend wordt dat men
in oorlog kan geraken. De vloot en het
leger worden daarnaar ingericht en niet be
perkt tot behoud van de binnenlaudsehe
rust en orde.
Rusland geeft elk jaar meer dan 560
millioen (guldens) uit voor militiire doel
einden; Frankrijk 450 millioen; Duitsch-
land bjjna evenveel; Oostenrijk legt het
wat zuiniger aan en Italië pat zich to
taal uit.
Met wat Nederlanl jaarlijks uitgeeft, on
geveer 38 millioen, kon binnen dertig jaren
de schuld van den Staat worden afgelost
lie nog bijna duizend millioen bedraagt),
en men berekent dat, met de daardoor be
spaarde rente, in betrekkeljjk weinig jaren,
de Zuiderzee als een twaalfde provincie aan
ons land kon worden toegevoegd en al da
woeste gronden in vruchtbare akkers kon
den worden omgezet.
Trouwens, het is overal nagenoeg het
zelfde. Alleen in Engeland, dat ontzaglijk
veel aan de vloot ten koste legt, heeft men
de steeds klimmende uitgaven zonder ver
hooging van lasten kunnen bestrjjden. Maar
deuk nu eens aan andere Staten. Frankrijk
moest, na de nederlagen in 1870 en 1871,
aan Duitschland vijf duizend millioen gulden
aan oorlogskosten betalen, dat i3 vijfmaal
zooveel als de geheele schuld van Nederland
bedraagt. In veertig jaren steeg de schuld
van het Franscbe rijk van zeven duizend
tot ruim vijftien duizend millioen. Maar ook
de andere Europeesche Mogendheden doen
dapper mee. De zes zoogenaamde groote
Mogendheden te zamen, zouden, indien zij
hare schuldeischers betaalden, tienmaal zoo
veel noodig hebben als da geheele Staats
schuld van Frankrijk bedraagt. En dan de
persoonlijke lasten. In Frankrijk dient de
geheele weerbare bevolking en Duitschland
beschikt over een leger van drie millioen
soldaten
Is het wonder, dat men op elk gebied
aan de toekomst wanhoopt, wanneer niet de
stem des vredes er in slaagt zich. krachtiger
dan tot dusver te doen hooren
tenant een donkere blos naar het gelaat
een toornig antwoord zweefde een oogen-
blik op zjjne lippen hjj onderdrukte
het. Maar tegelijkertijd vond hij het toch
beter om den schijn van onschuld, die hij
het laatste kwartier aangenomen had in
de hoop den storm daarmee te bezweren,
te laten varen. Waarom hebt ge toch den
heelen avond in het meervoud gesproken,
Irene?* vroeg hij na een poosje, volkomen
gekalmeerd. »A1 dien tijd hebt ge toch maar
alleen het gezicht van je zuster Karita
voor den geest gehad, die ik volgens je
zeggen, voortdurend met mijne verlangend-
bewonderende blikken vervolgd moet hebben.
Of heb je van avond gelegenheid gehad nog
andere waarnemingen te doen?«
»0 neen, dat moot ik eerlijk bekennen,
dat je daarin, namenlijk in je overdreven
belachelijke dweeperp met Karita's schoon
heid, gedurende de laatste zes jaren nogal
const queüt bent gebleven,* antwoordde zjj
hoonend.
»Wat ga je toch ver in je jaloerschheid
tegenover je zuster,* lachte de luitenant,
en dat je haar dit altjjd zoo laat voelen,
hindert mjj nog het meest. Ik wilde
wel, dat je eindelijk eens waar het dit
punt geldt, verstandiger werdGod weet,
dat het tijd begint te worden. Waarom
zou Karita niet in mijn smaak vallen?
waarom zon ik haar niet graag mogen lijden
Bijna alle menschen houden veel van haar,
en zeker moet zp van uvond in ieders smaak
gevallen zjjn. In den tegenwoordigen tijd
ziet men die zonnige frissche levendige
iiiniramAaiÊage?kiiR«i...-aöCU meinditr _geld-
Öuit©nland.
Voor de rechtbank der Seine te Parijs,
afdeeling bu'gsrljjke zaken, wordt een zon
derling proces gevoerd dat wil tot titel
zon kannen voeren'de zoon van twee
vaders. De zaak komt hierop neêr, dat
twee personen aan«praak maken op het
recht, zich vader te noemen van «-en vier
jarig jongetje, Paal genaamd, welks moeder
zekere Marie Puibart, indertjjd de maïtresse
was van een student in de rechten, sedert
advocaat, Volf genaamd. De heer Volf
erkende h?t knaapje als zjjn kind en ont
ving het dikwijls bjj zich aan huis, ook
nadat hij met de moeder gebrokeH had.
Maar mejuffrouw Puibart trad lat r in
den echt met een kok, Lucas, die op zijn
beurt in de huwulijksacte het knaapje als
zjjn wettig kind aannam. Thans eischt èn
de heer Volf èn de heer Lucas den kleinen
Paul als zijn kind op.
De rechtbank he«ft de uitspraak in deze
zeldzaam voorkomende zaak drie weken uit
gesteld, opdat een voogd benoemd kan
worden.
Volgens mededeeling hebben Zaterdag
in de vergadering de ambassadeurs van
Engeland, Frankrijk en Italië eene catego
rische verklaring afgelegd tegen het afstaan
van Thessalië aan Turkije.
Deze besliste houding der drie mogend
heden is van groot politiek gewicht. Er
moet een welwillende toenadering tusschen
Rusland en Duitschland zijn ontstaan, vooral
na bet telegram van den Tsaar aan den
Sultan. Inderdaad doen alle teekenen ge-
looven aan een herleving van het verbond
der drie kiezers.
De Wallachpsche bevolking van Thes
salië en Epirus heeft aan de Porte en aan
de gezanten een verzoekschrift gericht door
zeven afgevaardigden onderteekend, waarin
gezegd wordt dat er wel 100,000 Wal-
lachijers in Thessalië zpn, die geenszins
verlangen bij Griekenland ingelijfd te
bljjven.
Macedonië, Bulgarije, Roemenië, Servië,
Hongarije en Galicië hebben veol to Ijjden
van het hooge water, tengevolge van aan
houdende regens. In Bulgarije zijn twintig
menschen verdronken en vele bruggen en
huizen weggesleurd. De treinen rijden in
dat land slechts gedeeltelijk, evenals in Servië
en Macedonië. De Orient-express gaat niet
zaam
De lichte zucht, waarvan zijne woorden
vergezeld gingen, was mevrouw von Hart-
wig's scherpe ooren niet ontgaanhet was
voor haar voldoende om do maat van bitter
heid, waarmee haar hart de laatste uren
vervuld was, te doen overloopen. Zij drukte
een zakdoek voor hare oogen, en al het
met moeite ingehouden verdriet loste zich
in die toornige bitter heete tranen op, die
eene vrouw slechts over werkelpk of ver
meend ongeluk kan storten. »Ik wou dat
ik dood was,* snikte ze hartstochtelijk.
In hetzelfde oogenblik stond haar man
naast haar. »Hoe kunt ga toch zoo onrecht
vaardig en dwaas zijn, Irene!* fluisterde
hjj zacht en teeier, terwijl hp zpn arm om
haren hals sloeg. »Och toe, houd toch op
met huilenIk kan het niet verdragen ona
eene vrouw in tranen badende voor mij te
zien, al stroomen die ook uit louter dwaas
heid. Ziet ge,« ging hij half schertsend
verder, »als het maar eerst met regenen
begonnen is, dan is de onweersbui meestal
haast voorbijlaat ze inderdaad voorbjj
zpn, Irene, en neem mjjne hand er op, dat
ik het steeds met al mpne krachten zal
vermijden om ooit weer zoo'n onweersbui
uit te lokken. Je kunt er van op aan, dat
het mjjn heiligs wil is, en je zult hoop ik
niet aan de eerlpkheid van mpne woorden
twijfelen.*
Beneden, eene verdieping lager, lag Karita,
die onschuldig en onbewust zooveel leed
aan mevrouw von Hartwig veroorzaakt
had, rusteloos in de witte kussens van haar
bed te woelen, Aeh, als Irene de gedachten
verder dan Belgrado,
Advertentie» van 1regels 50 et. Eljte regtl
meer 7l/9 ct. Groots letters naar plaatsruimte.
Advertentie wordan tot Dinsdag- en Yrgdagayord
ingewacht.
van Transvaalsche beesten,
Bij Bircelona in een boerderij, door een
gemeenteraadslid bewoond, is door het open
venster een bom geworpen. Da ontploffing
heeft een paard gedood en eenige raaterieele
schade aangericht. Hoewel men hier waar
schijnlijk met een persoonlijke wraakoefe
ning te doen heeft, is de schrik die na de
laatste aanslagen nauwelijks was bedaard,
in de stad en in den omtrek weer ontwaakt.
Bjj een hevig onweer werden Vrjjdag in
het dorp Zellingen nabij Trier, vijf per
sonen, die onder een boom schuilden, door
den bliksem gedood; onder hen een vader
met zoon en dochter.
De aardkorst boven de gesloten mjjnen
Luisenglück en Abendstern te Rosdzin in
Boven-Silezië bezwijkt. Donderdag hoorde
men al zonderlinge geluiden, en Zaterdag
vóór zonsopgang een zwaar gerommel als
van donder. Op de aardoppervlakte ver
toonden zich twee meter breede scheuren,
en verscheiden keldergewelven zakten in.
Dertig huizen, die gebarsten en gescheurd
waren, werden op bevel van de overheid
ontruimd. De verjaagde bewoners kam
peeren op de groote markt. De straatweg
is voor een gedeelte onbegaanbaar.
Reuter seint uit Melbourne, dat een
electricus uit die stad, Alcock, een instrument
heeft uitgevonden, dat den afstand aanwjjst.
Tot nog toe wird te vergeefs naar
dergeljjk instrument gezocht.
een
Te Berljjn is een Transvaalsche tentoon
stelling geopend. De president van het be
stuur, lid van den Rjjksdag, zat 's avonds
aan een feestmaaltijd voor. Een telegram
werd aan president Kruger gezonden, om
hem te danken voor den steun, dien hjj
aan de tentoonstelling verleend heeft.
Volgens de Engelsche bladen onthielden
zich alle sprekers van politieke toespelingen;
uit Duitsche bron wordt echter gemeld dat
da voorz moet gezegd hebben zij zullen
hem niet hebben, den vrjjen Duitschen Rjjn,
zoo zeggen wjjTransvalere zingen echter,
de Engelschen zullen Transvaal nooit hebben.
Op de tentoonstelling zijn o. a. eenige
straten uit Johannesburg en een goud mjjn
in werking nagebootst. Ook ziet men er
Kafferlocaties, boerenhoeven, ossenwagens,
getrokken echter door Duitsche runderen
de veepest in Zuid-Afrika belette den invoer
had kunnen lezen, die het blanke meisjes
voorhoofd doorkruisten, dan zou zjj zeker
wat dit betrof volkomeil gerustgesteld zjjn.
Van hieruit dreigde haar huwelijksgeluk
niet het minste gevaar. Glimlachend liet
Karita nog eens de beelden van dezen a rond
aan haar geest voorbjj trekken, de gestalte
en persoon van haren zwager speelde daarbjj
slechts een kleine, of liever nog de kleinste
rol. Een heel andere was tegenwoordig de
groote held van den dag, een mooie blonde
advocaat van dertig jaren. Zjjiio groote
verlegenheid en terughoudendheid tegenover
de dames was bij zijne vrienden spreek
woordelijk geworden. Hoe juist hjj op den
goeden weg was om Karita's veeleischend
en trotsch hart te veroveren, zon wel voor
iedereen eun raadsel blijven, als men het
ten minste te weten kwam, maar tot nu
toe had niemand eenig vermoeden vau dit
misschien onverklaarbare feit.
Wat hartsaangelegenheden betrof, daarin
was Karita volstrekt geen nieuweling meer,
welk meisje van twee en twintig jaar kan
dat ook zpn? »Maar de rechte Jozef was
het nooit geweest,* zei Karita lachend, om
zoodoende haar wankelmoedigheid te ver
ontschuldigen. »Ik wacht tot ik den rech
ten Jozef gevonden heb.*
En zou ze hem nu gevonden hebben
Zou hij dat nu zijn? Lip, dat goede ver
legen mensc'o, dat Kari'a zelfs dikwpls
schertsend het woord »Philistijn« naar het
hoofd geslingerd? Hoe was het mogeljjk,
hoe zou dat zoo gekomen zpn Achhjj
is nu eenmaal zoo heel anders als al die
anderen, zoo door en door bescheiden, goed,
De keizer van Rusland beeft tien gouden
en tien zilveren medailles ter beschikking
van de redders bij den brand in den Pa-
rijschen weldadigheidsbazaar gesteld.
Uit de Theems bjj Noord-Woolwieb,
beneden Londen, is het lijk van een jonge
vronw opgehaald. Het lijk was geheel naakt
en had knenswonden aan de beenende
linkerkaak was verbrijzeld en een diepe snee
liep door tot in den hals. Er is hier dus
blijkbaar een misdaad gepleegd, want de
laatste wond moet bij het leven zjjn toe
gebracht en kan dus niet door de schroef
van een stoomboot veroorzaakt zijn. Uit de
armbanden, die nog om de polsen waren,
leidde men eerst af, dat men met een vrouw
nit de groote wereld t» doen bad, hetgeen
ook haar uiterljik scheen aan te geven.
Maar de armbanden bleken later van waarde
loos metaal te zpn. Volgens de beschrij
vingen moet de drenkeling een zeer schoone
vrouw zijn geweest.
Het gerechtelijk onderzoek op het vrou-
wenlijk, dak uit de Theems is opgehaald,
heeft uitgemaakt, dat de wonden aan aan
gezicht en hals na den dood ontstaan zpn,
waarschijnlijk dus in het water door een
stoomboot. De wonden aan de beenen leken
al van oude dagteekening en gevolgen van
een ziekte, 'die bjj vrouwen wel eens met
verstandsverbijstering vergezeld gaat (aldus
het verslag in de Engelsche bladen). Dus
vermoedt men, dat de vrouw zich toch
verdronken zal hebben.
De volksraad van den Oranje-Vrjjstaat
nam een motie aan, waarbjj in beginsel
werd goedgekeurd, dat de termjjn van in
woning, noodig tot het verkrijgen van het
stemrecht, wordt teruggebracht op drie
jaren, terwjjl zij, die het aanvragen, huu
oorspronkelijke nationaliteit niet behoeven
te verliezen, doch slechts afstand moeten
doen van hun vroegere burgerrechtten.
Voorts zullen de Transvaalsehe burgers
op den zelfden voet als andere vreemdelingen
worden behandeld.
Ook heeft de Volksraad een voorstel
ingediend, strekkende om de subsidie voor
het onderwijs in 't Eugokch in te trekken.
De gouverneur van den staat New-York
heeft de wet bekrachtigd, waarbjj de dood
straf is ge_steld op het opzei taljjk do n v r«
ongelukken van een trein.
deugdzaam en ernstig. Als hjj mjj niet kan
liefhebben, als ik hem niet zou mogen zog
gen, hoeveel ik van hem houd, dan weet
ik zeker, dat uit ook mijn laatste liefde is.
't Zou mjj onmogelijk zpu cm zulk een
droom ten tweeden mule te droouien.* On
der al die overpeinzingen was zij heel ernstig
geworden, het vroolijk lachje, dat anders
meestal om haren mond zweefde, was ver
dwenen en voor het eerst trad met dezen
man de ernst des levens voor Karita in. Het
was wel is waar slechts een oogenblik, want
toen zjj in gedachten al die vroolpke uren
van den vervlogen avond de revue liet pas-
seeren, toen advokaat Steiner haar zoo vaak
in weerwil van al zijne schuchterheid lachend
in de oogen gestaard had, toen keerde de
oude vroolijkheid weer in haar gelaat terug.
En dat is nog het heerlijkste van alles, dacht
zjj, dat ik hem als vorsteljjke belooning een
kus toegezegd heb, indien hg besluiten kon
mjj te zeggen, wat hjj mij tot nu toe in
weerwil van al mpne smeekbeden geweigerd
heeft en wat ik toch weten wil, nameljjk
welk gevleugeld woord zpn collega, die neus
wijze Forsten onlangs over mij gesproken
heeft, 't Zal natunrlpk wel niets bjjzonders
zjjn en eigenlijk kan het mp ook niet sche
len. Forsten mag vertellen wat hjj wil, ik
geef heua de volle vrijheid. Ik was alleen
maar nieuwsgierig om te zien of mpne var
gestelde premie eenige bekoring yr
vocaat Steiner had, en of zjjne
terughoudendheid ook tegf
proef bestand was.
HUW
Vrij naar het Duitsch.
(Slot volgt.)