el Land van Hensden en Aliena, de Langstraat en de Bammelenvaard.
VACANTIE.
M 1615.
FEUILLETON»
Uitgever: L. J. YEEEMAH, Heusden.
WOENSDAG 11 AUG.
1897.
h£t land van alten*-
VOOB
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
ingewacht.
Wie de vacantiè'n uitgevonden beeft, is een
wijs en bedachtzaam man geweest. Er zjjn
menschen, die er 't land aan hebbendat
zjjn dezulken, die geen kinderen op school
hebbenzjj misgunnen de jeugd het recht
der vrjjheid en de herinnering hunner eigen
kindsheid is bij hvn uitgewischt.
Hoe zou het komen dat de weldaad der
vacantie beperkt is tot diegenen, die op de
schoolbanken kennis opdoen en vóór de
schoolbanken kennis meedeelen? Ware het
niet wenscheljjk voor alle standen, zonder
onderscheid, dat ze jaarlijks ettelijke dagen
of weken den arbeid konden staken om
zich te verheugen in algeheele vrijheid? Het
ligt voor de hand dat de eischen van het
dageljjksch leven niet toelaten, alle vak
gen ooten tegeljjk verlof te geven., Wilden
alle bakkers tegeljjkertjjd den oven sluiten,
dan zaten we zonder brood; gingen alle
artsen iD dezelfde maand op reis, onze arme
zieken zouden er slim aan toe zjjn.
Noch nieuwsblad vacmtie, noch proef-
lokaalhoudersvacantie zou ons publiek zich
goedwillig laten aanleunen. Het big ft dus
een personeele aangelegenheid van al degeen,
wier diensten dageljjks noodig zjjn, zich
eenigen vrjjen tjjd voor te behouden, op
ontspanning bedaeht te zjjn en tegeljjk de
ongestoorde voortzetting der zaak te ver
zekeren.
Daarentegen voor de scholen, laag en
hoog, heeft staat en gemeente op wetteljjke
grondslagen regelmatige en naar tijdduur
bepaalde vacantiën verordineerd. Zonder
twijfel zjjn de autoriteiten daarbjj van de
overweging uitgegaan, dat de geestelijke
inspanning van scholieren en onderwjjzers
gevorderd, van tjjd tot tjjd, zoo ze niet
verlammen zal, een opfrisscbing behoeft,
een tjjdperk van volkomen rust. Dat hierbjj
de maat der vrijheid zeer ongeljjk verdeeld
is, de hoogescholen b.v. het leeuwenaandeel
bekomen hebben, terwjjl de volksscholen
zich met een minimum vergenoegen moeten,
geschiedt met het oog op particuliere studiën,
literarische reizen, langdurigen rusttjjd,
waarop de vertegenwoordigers der weten
schap meer aanspraak meenen te mogen
maken dan de practische paedagoog der
volksschool.
Hoe dat ook zjj, het begin der vacantie
is voor duizende gezinnen het signaal voor
diepingrijpende veranderingen in dagorde
EEN NOVELLE VAN HET STRAND.
7)
Zjj zaten te zamen op de kant van eene
boot en Sina bracht naar echte meisjesaard,
het gesprek op Hendrik's ondervindingen,
zoodat hg vertellen moest, terwjjl zjj luis
terde, om zoo het spoedigst weer in eene
geljjkmatige stemming te komen. Hendrik
had veel te berichten, en Sina had reeds
lang hare gewone zekere houding terugge
vonden, toen hjj den storm beschreef, welke
de huishooge golven had voortgestuwd, en
zoo over het schip gestort, dat alles ver
loren scheen.
Dacht gjj ook, dat het schip niet zou
kunnen behouden worden, en met u zou
ondergaan?* vroeg Sina en zag met schu
wen eerbied tot hem op, die den dood zoo
nabjj was geweest. Als hjj, zoo bloeiend en
frisch daar beneden in de diepte lag en zij
het smarteljjk verlangen nooit verloren had!
»Ja het ging er bjj langs,* antwoordde
Hendrik nadenkend, en het zou jammer zjju
geweest van het schoone schip.* Hjj zag in
den geest het schip voor zich, elke spier,
elk luik, alles stoud duideljjk voor hem, er
Was geen plekje aan het schip, binnen en
^buiten, dat hjj niet keilde,
kJammer van het schip! herhaalt Sina in
geslachten verloren. Slechts daarom? Niet
„yir'iJLUfil. van da vele ion#* mensntien
eh levenswjjs. Men staat niet op tjjd op,
verschuift het ontbijt, leest niet, sehrjjft
niet, musiceert niet. Strenge vaders eischen
dat vergeetachtige zonen de gaten in hun
taalschat stoppen, en dito moeders drjjren
haar onmuzikale dochters naar de gehate
piano. Jonge onderwjjzercssen en leeraars
stapelen zooveel huiswerk op den rug van
de aan bon hoede onttrokken scholieren,
dat vluchtigheid en onattentie op het be
schreven papier een echt racantiefeest vieren,
zoodat later de kritiek wel genoodzaakt is
deze producten met den mantel der chris
telijke liefde te bedekken.
Maar de vacantie brengt ook degeljjken
arbeid. Nu mag Lientje den zoolang ge
schorsten omgang met haar poppen her
vatten en de defecte garderobe harer lieve
lingen herstellen. De jongen neemt zjjn
vlindernet en zoekt onbarmhartig alles bjjeen
wat in den tuin vliegt en kruipt. De ouderen
lezen in 't prieel in verboden boeken de
oogen rood of bestjjgen het moderne ros
en wieleren zich naar heinde en ver.
•Waar gaat de reis heen?* vragen elkaar
de vermoeide collega's. En nu komt te
voorscbjjn zulk een overvloed van reis
plannen, te water en te land; met en
zonder familie, met schrale en gevulde por-
temonnaies, op retour- en rondreisbiljetten,
dat de windroos geen richtingen genoeg
schjjnt te hebben om het college in een
minimum van tjjd over de bewoonde aarde
te verstrooien.
Zou men 't gelooven dat er menschen
zjjn, die naar het einde der gnlden vacantie
verlangen Dat zjjn de moeders der lieve
lingen, die al hun vacantiepret thuis moeten
genieten. Zjj begroeten den laatsten dag
met evengroot genoegen als de kinderen
den eersten, want ze zjjn ran meening dat
't nu genoeg is en hoog tjjd wordt dat
't leegloopea en kleeren slijten een einde
neemt.
Nu, dat is te verschoonen, maar de kin
deren zjjn 't op dit stuk met moeder vol
komen oneens. Een vacantie kan hun nooit
te lang duren. Het is zoo'n heerljjb genot
niet geplaagd te worden door sommen, die
niet uitkomen en werkwoorden, die zich niet
laten vervoegen en zoo heel en al vrjj te
zjjn en te kunnen dartelen en stoeien, zonder
dat daarover klokke negen iets te komman
deeren heeft.
Daarom, leve de vacantie voor onze
kinderen
schenleven werkeljjk slechts als een golf,
wier plaats dadelijk weder wordt aangevuld,
vóórdat men haar mist zelfs? Ja, het is
zoo. Slechts eenige weinige harten wordt
het eenzaam en bang; leeg, onaangevuld
bljjffc geen enkele plaats.
De loop is ten einde van alle zjjden
stroomt nieuw leven er over heenandere
golven rollen aan, om een gelijk einde te
verwachten, zoo wil de onveranderljjke wet
in de natuur net.
Sina hief het hoofd op hjj is er nog,
gelukkig teruggekeerd, en zeker had hg
steeds aan haar gedacht
»Hebt gjj in het oogenblik, dat alles ver
loren scheen aan ons aan mjj,« voegde
zjj er zachter en blozende bjj, »gedacht?«
Hendrik bjjt eenigszins verlegen op een
stukje hout, lacht dan, smjjt het weg, en
zegt openhartig
•Neen! Ik heb eigenljjk aan niets be
paalds gedacht, ik had er den tjjd niet toe.
Als eigen leven en dat van vreemden op
het spel staat, dan heeft men slechts tjjd
om te werken, te doen wkt noodig is, en»
denken kan men niet.
Zoo eerljjk en vertrouweljjk, zoo innig
en openhartig ziet hjj haar daarbjj aan, dat
men ziet als hg aan iemand had kunnen
denken, dat zjj dat dan zou geweest zjjn.
Maar de storm die over ons allen heen-
bruist, is niet dezelfde voor iedereen. Wien
hg arbeid brengt, dien wordt hjj ten zegen,
want door arbeid neemt het vertrouwen in
eigen kracht toe, doo^ dezen komt rust en
geluk. De storm, die Hendrik tot een degeljjk,
U.cmb rr»0" ktrt..
'!i «„-nrUai/Aoi
"O u i t oïiI ar» <1
Vrjjdag hebben de laatste vijfhonderd
werkstakers in de Borinage het werk her
vat. De werkstaking heeft dus juist zes
weken geduurd, zonder tot eenig resultaat
te lelden.
Er zijn te Parijs weer twee arrestaties
gedaan naar aanleiding van de ontdekking
van geknoei met ridderorden, door een ev-
heambte aan het ministerie van onderwjjs.
Er schjjnen eenige van zulke orden tegen
grof geld gekocht te zjjn. Iemand, wien liet
werd aangeboden, bracht bet uit.
De pers der uiterste linkerzijde, met name
de »Lanterne,« spreekt van een ergerljjk
ridderorden-schandaal.
De Keulscbe politie heeft wederom een
bende muntvervalschers ontdekt. Men vond
bjj het gezelschap, dat in een hotel te
Keulen logeerde, 50,000 gulden aan valsch
Hollandsch papieren geld.
Vrijdag had te Marseille, in een der ge
bouwen van het stadhuis, een hevige gas
ontploffing plaats, waardoor natuurljjk groote
opschudding ontstond. Vjjf bedienden zjjn
erg gekwetst, de portier heeft weinig kans
zjjn wonden te overleven. Onder de ge
kwetsten zijn twee vrouwen, die op het
oogenblik der ontploffing juist voorbjjgingen.
De stoffeljjke schade is zeer groot.
Voor de tweede maal in korten tjjd heeft
iemand het plan opgevat van Dover naar
Calais over het Kanaal te zwemmen. De
waaghals is zekere Frank Holmes, uit Bir
mingham, een amateur-zwemmer.
Een woest duel, waarin beide strjjders
den dood of zoo goed als den dood hebben
gevonden, heeft plaats gehad te Nimes, op
een plaats, waar gewoonljjk do zigeuners,
de kermislui en alle dergeljjke menschen
samen komen. Sedert eenige dagen kwamen
daar ook twee mannen, die beiden verliefd
waren op hetzelfde meisje uit hun stam,
welke echter geen keuze wilde doen en ver
klaarde, dat zjj alleen aan den sterkste zou
toebehooren. Uit dezen toestand kwamen
natuurlijk telkens twisten voort, die dikwjjls
in gevechten ontaardden. Om daaraan voor
goed een einde te maken, besloten de beide
mannen tot een tweegevecht, hetwelk plaats
moest hebben in tegenwoordigheid van het
meisje en waarbjj drie zigeuners als jury
leden zouden fungeeren.
Met een onderdrukt snikken zegt zjj na
eens wijle:
En ik dacht al tjjd, altijd aan u.«
Dead gjj dat werkeljjk, lieve, lieve Sina?*
vroeg Hendrik vrolijk juichende, en den arm
om haar heen slaande, trekt hij haar tot
zich. Toen hij echter haar verwijtenden
blik ziet, voegt bjj er stamelend bjjJa,
gij had ook te veel tjjd en niets te doen.*
Ook de heer Raad had de frissche morgen
lucht naar buiten gedreven, om zich van
de moeiten van den nacht te herstellen.
Als men niet gewoon is in bedsteden te
slapen en in de veeren te verzinken, dan is
zooiets geene verlokkende inrichting, zeide
hjj tot zichzelf. Misschien zou ik mjj twee
maal over de reis naar hier hebben bedacht,
als ik de slaapinrichting op dit gelukzalig
eiland vroeger had gekend. De watergeesten
hadden eigenlijk geen ongeljjk, om het mg
af te raden. Maar hoe slecht zjjn slaapver
trek ook was geweest, hoe onvoldoende
het verbljjf voor een verwende stedeling,
op eens was alles uitgewischt, toen hij van
de hoogte der duinen een blik over de ia
het zonlicht fonkelende zee wierp, en de
vochtige, zachte en toch zoo krachtige lucht
met volle teugen inademde. Aan het strand
waren de dorpsbewoners gverig bjj hunne
booten bezig, die ter vischvangst zouden
gaan, maar tevergeefsch zocht hij Hendrik
onder de jonge mannen. Eerst toen hg zich
naar de andere zjjde van het strand wendde,
zag hjj hem naast het schoone meisje op
mmmÊÊHÊmm
Tegen den middag was de gebeele kolonie
der zigeuners bjjeengekomen op een binnen
hof, in hemdsmouwen stonden de beide
tegenstanders tegenover elkaar, gewapend
met messen. Terstond wierpen ze zich op
elkaar, en weldra vloeide het bloed van
beiden. Na een wanhopigen strijd van twin
tig miunten viel een van hen, in het hart
gewond, dood neereen oogenblik later viel
ook zijn tegenstander, die een gapende wonde
in den buik en bovendien een aantal won
den in verschillende liohaamsdealen had. Zijn
toestand was hopeloos. De politia heeft ver
schillende personen, o.a. de drie juryleden
en het jonge meisje, gevangan genomen.
Te Toulon is bevel ontvangen, dadeljjk
den kruiser »Linois« naar Kreta te zenden.
Ook de »Forbin« wordt met dezelfde be
stemming in gereedheid gebracht.
Het is niet mogen gelukken, de aan de
Donau gelegen strekap van Hongarjje voor
overstrooming te bewaren. Zaterdagavond
waren verscheiden dorpen in den omtrek
van Raab al verwoest, en 's nachts om elf
uur braken de dg ken bjj Gran door, hoe
wel de soldaten er dag en nacht aan ge
werkt hadden, en het Donauwater stroomde
de stad binnen. In de wjjk Taban stond
het water ter manshoogte, de inwoners
vluchtten. De soldaten redden wat zjj konden.
Een gedeelte van Uj-Pest, even ten
noorden van de hoofdstad, stond Zater
dagavond ook onder.
In het Boheemsche Riesengebirge zjjn 67
personen bg de overstroomingen om het
leven gekomen.
Uit goede bron wordt verzekerd, dat het
voorstel tot grensregeling tusschen Turkjje
en Griekenland bepaalt, dat de hoogten
ten westen van Gunitza aan Turkjje zullen
worden afgestaan.
De Porte heeft aan de gezanten de goed
keuring gevraagd van een besluit om 24
vreemde dagblad-correspondenten uit Turkjje
te mogen verwjjderen.
Een nieuwe profeet moet op Kreta zjjn
opgestaan, zekere Siligarda, die vroeger veel
gereisd had, maar 't laatst stil en terug
getrokken te Rethimo leefde en zich bezig
hield met visschen. Siligardo voorspelde de
jongste gebeurtenissen op Kreta geheel zoo
als ze zjjn voorgekomen en nu VQorspelt
hg weer, dat de vjjandeljjkheden zullen wor-
onderscheid op tusschen Sina en de andere
vrouwen. Hoe had hjj haar voor eene bloed
verwante van den kapitein kunnen houden?
Zij was eene bloem uit tropische gewesten,
die tusschen wilde bloemen eenzaam en
onbegrepen neen, niet eenzaam of on
begrepen, als hjj Hendrik's blikken gisteren
goed had gewaardeerd, en als het niet het
ongeloofeljjk8te toeval was, dat haar hier
had gebracht.
Dat geen der andere jonge mannen naar
haar zocht, scheen hem geheel natuurljjk;
iu een gewonen huisbakken tuin paste deze
koninklgke lelie niet. Hoe paste zjj dan bg
Hendrik
Terwjjl hjj deze vraag nog bg zich zelf
overwoog, liep hij de duinen af, en zag
spoedig, dat, hoe ook anders de verhouding
mocht zijn, nu in elk geval een misverstand
tusschen hen bestond. Reeds zoo weinig uren
na het terugzien! De dwaze kinderen, die
zich de vreugde van het weerzien zoo snel
vergalden en zoo weinig het geluk wisten
vast te houdenMaar wie verstaat dit dan
op aarde?
•Goedenmorgea Hein!* zeide hg tot dea
jongen man, die naar hem toe kwam, hem
de hand reikende. >Het is goed, dat ik n
hier trefik wil echter de waarheid gestand
doen en zeggen, dat ik het niet anders
verwachte. Ik vraag niet, hoe gjj na
zoo lange afwezigheid weêr in uw huis hebt
geslapen. Op uwen leeftijd slaapt men
overal, en altjjd goed. Het is een voorrecht,
niet van bed, kamer en dergeljjken af te
hangen.*
Hoe ik; offiRlanan _heb hm l Nu ik Zftl
den hervat en dat oorlog, hongersnood en
besmetteljjke ziekten zullen heerschen, ter
wjjl eindeljjk de Turken van het eiland ver
jaagd zullen worden. Maar vooraf zal gansch
Europa er mee gemoeid en nog voor het
einde van 1899 een geheele wjjziging der
kaart van Europa een voldongen feit zjjn.
Antonio Canovas del Castillo, minister
president van Spanje, ridder van het Gulden
Vlies, is Zondag door de hand van een
anarchist ge rallen.
De minister bevond zich in de badplaats
Santa Agueda en verliet met zjjn vrouw het
badhuis, toen er een man op hem afkwam,
die van zeer nabjj drie revolverschoten op
hem loste. Doodeljjk getroffen zakte het
slachtoffer met een kreet ineen en werd
in hopeloozen toestand naar zjjn woning
vervoerd, waar hjj onder den uitroepLeve
Spanjeden laatsten adem uitblies.
De moordenaar die dadeljjk de vlucht
nam, werd achterhaald en gevangen ge
nomen. Hjj verklaarde een anarchist uit
Napels te zjjn en Rinaldi te heeten. Later
bleek dat ijjn ware naam Michel Angine
Golli isdat hjj een Italiaan is, zal dus wel
waar zjjn.
Te Madrid heerschte op dit bericht groots
ontsteltenis. De ministerraad kwam dadeljjk
bjjeen en besloot strenge maatregelen tot
behoud van de orde. Deze werd echter niet
gestoord.
De »N. R. Ct.« sehrjjft in een overzicht
hierover o. a. het volgende:
Hetzjj de dood van Canovas een ramp
voor Spanje mag heeten of het tegendeel,
de vermoording van den ouden staatsman,
die zjjn land onder zeer moeiljjke omstan
digheden lange jaren getrouw en krachtig
heeft gediend, is een tragische gebeurtenis.
Het is weder een anarchist geweest die door
zjjn misdaad Europa in opschudding brengt.
Sinds 1883 heeft deze sekte van krankzinnige
misdadigers Spanje meer dan eenig ander
land onveilig gemaakt. Van dat jaar dateert
de organisatie van de bende der »Zwarte
Hand*, over geheel Spanje verspreid, met
veemgerichten en geheime genootschappen
die tot den dood van staatslieden en grond
eigenaars besloten en er de daders voor aan
wezen. Er werden er 800 gevangen geno
men, waarna de bende een waar schrik
bewind begon op welks last huizen iü brand
gestoken, oogsten vernield, kudden vee ge
dood en verminkt werden. Andalusië was
het hoofdtooneel van deze Terreur, die ten
heeft mg reeds te lang verlaten, om dadeljjk
overal te kunnen slapen. Maar daarvoor
heb ik veel, wat rajjne slapelooze uren aan
vult, vele goede, vele treurige herinneringen.*
•Gelukkige menschen, zooals gjj, die nog
zoo weinig herinneringen hebben.*
•Goedenmorgen mjjn schoon kind! Hier,
geeft mjj uwe hand, ik verheug er mjj over,
u hier te zien, en hoop, dat wjj elkander
goed zullen leeren kennen. Wjj beiden zjjn
wel de eenige vreemden, die het eiland tot
hun verbljjf kozen, niet waar? Dat gjj hier
niet behoort, kan men dadelijk aan u zien.*
Verbaasd zweeg hg. Sina werd donker
rood; zjj onttrok hem hare hand, en hare
oogen staarden hem toornig aan.
•Ik weet dat ik hier niet behoor, en zal
het niet zoo licht vergeten. Ik heb nergens
recht op, zoo weinig als de zandkorrel, die
door den wind gedreven wordt. Maar ook
het zandkorreltje moet big ven, waarheen
de wind het dreef, totdat eeu nieuwe wind
vlaag het verder stuwt. De wind, die mjj
hier heen droeg, had iets beters kunnen
doen, en daar bjj mg nog niet terug heeft
gehaald, moet ik big ven; ik kan het niet
veranderen.*
Haar stem trilde. Hendrik zag zjjn vriend
bedaard en aandachtig aan. Hoewel deze
ook niet kon weten, waarom Siua zoo ant
woordde, hg was toch overtuigd dat de
heer Raad gevoelen zon, dat er vroeger iets
was gebeurd, dat Sina ontstemd had. Hjj
had zich niet vergist.
(Wordt vervolgd)
II ii i i ii i
