Hd Land van üensdon en de uanffs en de ISoramelerwaard. BERICHT. Donderdag 19 dezer "feuilletoNo ss> s HXT .A.. M 1616. Unci van altê^' ZATERDAG 14 AUG. 1897. VOOE O Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00. Franco per post zonder prjjsvei hooging. Afzonderljjke nummers 5 cent. Uitgever: L. J. YESRMAH, Heusden. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 71/» ot. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Ten einde ook ons personeel op Woensdag; e.k. in de gelegenheid te stellen, het bezoek van H.H. M.M. de Koninginnen aan Dordrecht bjj te wonen, zal 't eerstvolgend nummer van ons blad verschijnen. En zou je denken dat we van dit ministerie ook een wet te wachten'hebben die den achtuurs werkdag voorschrijft?* vroeg boer Van Putten, terwijl hij naast zijn laatste vracht hooi liep en zich 't zweet afdroogde. »Dat denk ik niet, Van Putten, maar zou je er iets op tegon hebben?* »Neen ik, als de heeren er dan maar precies in voorschrjjven hoelang de zon per dag schjjnen mag en om de hoeveel tjjd we een buitje regen zullen krjjgen. Zoolang dat niet doenljjk is, is 't eenvoudig be lachelijk, om ons landbouwers met den tgd aan banden te leggen. Van morgen bennen we half drie aan den slag gegaan en nou kom ik met het laatste voer tegen negen uur thuis en geloof me, al had er nou een boete van vjjf gulden op gestaan, ik zou toch doorgewerkt hebb>?n. Van nacht kan 't wel bakBteenen regenen zie je die koppen daar? en wie verzekert me dan dat ik mgn hooi niet op 't land zie verrotten?* De man had geljjk. Het is een hec-1 schoon ideaal: acht uur werken, acht nur slapen en acht uur ontspanning, maar er zjjn tal van kringen waarin dit ideaal nimmer ver wezenlijkt kan worden. Neem b.v. den stukadoor. In den winter vindt hij alleen werk in nieuwe panden, als hg werk heeft, want veelal loopt hij werkeloos. Maar zoo spoedig de eerste trek vogels in 't land komen en de huismoeders van den schoonmaaksdrift bevangen worden, komt hij tgd te kort. Van den vroegen morgen tot in den nacht hanteert hg de witkwast, drie tot vijf maanden lang en gaat dan weer zjjn rusttijd tegemoet. Nu zegt men wel: dan moeten de huismoeders den wittjjd maar verzetten, zoodat de drukte EEN NOVELLE VAN HET STRAND. TM 8) Hjj stond den blik, dien de heer Raad snel op hem wierp, bedaard door, en trok daarbg met zjjne voeten figuren in het zand, terwijl zgu vriend ernstig tot Sina zeide sik kon niet vermoeden mgn kind, dat gjj in mijne woorden iets kwetsends kondt vinden. Staat mij daaroyer eenige open hartige woorden toe. Gg schjjnt er smarte lijk door te worden aangedaan, dat gg hier geen recht van te huis te zijn bezit, en hoewel dat te begrjipen is, zoo moogt gg toch niet vergeten, dat gjj een schuld der dankbaarheid hebt af te doen, en niets moogt verlangen, maar altjjd zelf moet geven. De zandkorrel, om bg uwe gelijkenis te big ven, betaalt den tol der dankbaarheid, doordien het de duinen vaster maaktgij zjjt geen gevoelloos, dood ding, maar be gaafd met de mogelijkheid, om uwe dank baarheid aan de menschen veelvuldig te toonen, en daardoor het recht van te huis zgn, in uw hart te verkrijgen en te be waren. >Wat komt het er op aan, hoe men tegen u is, of gg hier behoort, of men het u toe- Btaat of niet het komt er slechts op aan, hoe gg zelf zijt, wat gg doet. En dat is de verplichting, die dit toevallig te huis u over 't heele jaar verdeeld wordt, maar die dat zegt, bewijst een vreemdeling te zijn in de huishouding en onse vrouwen niet te kennen. Neem een ander vak, dat der mode; dit kent twee drukke seizoenen, waarin handen tekort komen en een etmaal wel 36 uren mocht tellen. Tot in den nacht zitten de modistjes te prikken en te passen. Ziek en zenuwncht'g worden ze maar de klanten dringen en de lente eiseht nu eenmaal nieuwe jurken en zomerhoeden, en zoolang de komst van zomer en winter niet bij de wet vertraagd kan worden, is het volstrekt onmogelgk in het modevak een 8-nrigen werkdag voor te schrijven. Wanneer ooit de wet paal en perk gaat stellen aau den arbeidsduur, dan zal het noodig blijken alle takken van nijverheid afzonderlijk te beschouwen. Daar zijn ér, waarop de seizoenen geen invloed hebbeD en waarin dus niet dat groote verschil tusschen ebbe en vloed valt waar te nemen en voor deze zou een wetteljjke vaststelling van den arbeidsduur minder bezwaren mee brengen. Men moet bg deze kwestie niet uit het oog verliezen dat de eisch der 888, door de arbeiders gesteld, geenszins uit luiheid of gemakzucht voortspruit, maar in de eerste plaats gesteld wordt om de over productie tegen te gaan en de werkeloos heid te voorkomen. Een lid van 't Engelsche parlement, fa brikant van electrische werktuigen, heeft in '93 de proef genomen van een acht uurswerkdag. Het verschil was trouwens niet groot, want het aantal werkuren be droeg slechts 53 en werd nu op 48 gebracht. Overwerk werd niet toegestaan en met groote nauwkeurigheid boek gehouden om een zuiver resultaat te verkrjjgen. Na ver loop van een jaar bevond men: lo. dat de productie in het proefjaar geljjk was aan het gemiddelde van de zes voorgaande jaren 2o. de opbrengst was minder, doordat de markt tengevolge van concurrentie gedaald was3o. daardoor was de verhouding tus schen loonen en omzet iets hooger; 4o. de slijtage der werktuigen, onkosten aan licht en vuur waren minder, waardoor de schade onder 3o. gedekt werd5o. er werd slechts 0,46 percent verzuimd, tegen vroeger 2,46 percent. Dit resultaat, uitvoerig toegelicht door den fabrikant, den heer Mather, heeft er Tegen harde woorden, tegen spot en plagerij, ja tegen boosheid was Sina altijd bedaard en vast gebleven, maar voor de ernstige en toch vriendelijke woorden van dezen vreemden man, wiens blauwe oogen, haar zoo goedig en toch ook uitvorschend aanzagen, verdween hare spjjtige houding. Het was haar, als hoorde zjj oude bekende liefelijke geluiden, die in haar hart weer klank vonden, en toen Hendrik nog vreesde dat zij een kort, boos antwoord zou geven, sloeg zij plotseling de vochtigs oogen op, reidte den heer Raad de hand en zei zaeht: »Ik dank u! Gij meent het zeker goed met mij.* Het werd hem warm om het hart, en en een eigenaardigen blik ontmoette hare donkere oogen. Met een snelle beweging trad hjj op haar toe, een glimlach vloog over zijn gezicht, toen was hg weder be- bedaard. Eene vluchtige herinnering was bg hem opgekomen, was even zoo snel weder verdwenen zij was voorbjj, hij kon die herinnering niat vasthouden. Zij liepen te zamen naar de zee, en hunne voetsporen drukten zich diep af in het voch tige zand, en vulden zich met zeewater de eerste golf wischte die weer uit, als waren zij er nooit geweest, zooals de golf des tjjds ook over ons heen rolt, en het korte leven uitbluscht, zoodat het schijnt, alsof het nooit heeft bestaan. Zoo had het ook reeds met den heer Raad kunnen zgn, als Hendrik niet zgn eigen leven had gewaagd, om dat van den onbekenden te redden, die hem nu uit dankbaarheid naar hier had geleid en ontr m knrnftfilr rif toegeleid dat in vele fabrieken en werk- plaatseh zjjn voorbeeld eevolgd is. Toen de regeering voorstelde in de mijnen den achtuurs werkdag voor to schrjjven, heeft de heer Mather dit echter met kracht bestreden en tegengestemd, omdat hjj overtuigd is dat do proef door hem met schitterenden uitslag genomen, alleen waarde heeft voor zijn fabriek en voor zijne, onder bepaalde omstandigheden werkende arbeiders. Dezelfde proef is ook elders genomen, o.a. in Frankrijk aan de fabriek van Cor- nevot te Parijs. Cornevot stelde zijn werk volk voor een 300-tal per dag 8 uur te werken in plaats van de gewone 11. Er wordt beweerd, zei hij, dat ge er niets bij verliezen zult, zoomin als ik, laten we de proef nemen. Zijn volk was er niet erg voor, maar toen do werkgever beloofde een mogelijk te kort te zullen dekken, werd de proef genomen, twee weken slechts. Cornevot nu kwath tot een heel ander J resultaat. Hjj bevond" dat zjjn werklui in 8 uren evenveel produceerden als vroeger in 9y2 uur, althans de stukwerkers, zij die op weekloon arbeidden, liepen in 't begin hard van stal, doch kwamen al spoedig in den gewonen tred en 't slot was dat Cor nevot f 35,000 bjj moest passen. Uit een en ander volgt dat de dagver- deeling 888 een droombeeld is, in de praktjjk onmogelijk algemeen door te voeren. De sociaal-democraten zullen dat eindeljjk ook wel gaan inzien. In Duitschland doen ze dat reeds. Bebel zelfs, hun aanvoerder, steekt den draak met de Meibeweging voor 888, waaraan zelfs, zegt hjj, ds woord voerders niet meer gelooven. Nog eenige jaren en ook de volgers zullen inzien dat wat ook bjj congressen moge bepaald worden, de praktjjk hier staat boven de theorie. Buitenland. Zondag is voor Berljjn een ware onge luksdag geweest. lo. is 's nachts een straatmeid in haar woning, in een van de drukste buurten van Berljjn gelegen, de hals afgesneden. De politie heeft 300 mk. uitgeloofd voor een aanwijzing waarop de moordenaars, wien het wel om diefstal te doen geweest zal zjjn gevat kunnen worden 2o. heeft een dronken lap zjjn dochtertje, een kind vau drie jaar, met petroleum «MMeMmwK «mbscsmsb samonsusSBSUIt t: mmmemtn »Zoo ziet gij, lieve Sina,* zeide hij ten slotte, »hoe ik zonder Hendrik verloren zou zjjn geweest. Hjj ken^e mg niet, ik ging hem niets aan, maar zich zelf vergetende, deed hij toch voor mij het grootste.* »Ik deed slechts mjja plicht,* viel Hen drik hem in de rede, die wel verheugd, maar ook verlegen was, dat de heer Raad juist aan Sina vertelde, wat hij zelf nooit zou hebben gedaan. »Dat gij het slechts voor uw plicht achtte, daarin ligt juist uwe verdienste,* antwoordde zijn vriend bewogen, en tot Sina zeide bij: »Gij kunt er met recht trotsch op zijn, Hendrik uwen vriend to noemen* waarbij Sina hetzelfde gevoel hadj als toen Hendrik den onverdienden slag had gegeven. De heer Raad was ook eenmaal jong geweest en weec hoe de jeugd gevoelt. Hjj ziet dat de schaduw die tusschen beiden hing ver dwenen is, en met de hand groetende, liep hjj weg, snel terug. Toen hij zich nog eenmaal omkeerde, ziet hjj Sina's haar als goud in de zon glin steren en hare handen tot Hendrik opge heven, zegt zjj weder: >Gij moogt mjj altgd roode heks noemen.* De golven ruischen te luid om het te kunnen verstaan. Zjj rui schen en zeggen tot den man die over het lot nadenkt, dat eene zoo zeldzame bloem, op dit onherbergzame strand heeft geworpen, dat geen strand onherber.zaam is, waaraan, hoewel ook laat, voor den geslagenen liefde en geluk bloeien. »Liefde en gelnk!* Woorden bg welker klank hec jonge hart van hoop en verlan- to-i overgoten om haar daarna in brand te steken; de moeder kon dit laatste nog bjj- tjjds beletten 8o. is een bankiersvrouw in een vlaag van waanzin uit een raam van de derde verdieping gesprongen, en morsdood ge vallen 4o. heeft een jaloersche kleermaker eerst zgn vrouw en toen zichzelf doodgeschoten 5o. brak 's middags zulk. een geweldige bni over Berlijn los, dat straten en pleinen op vele punten een voet of wat onder water stonden de trams konden niet meer rijden 6o. hevige petroleumontploffing, waarbjj twee zusters zwaar gekwetst werden; 7o. gruwelijke aanslag op een klein meisje; de dader is gepakt. En misschien is er nog wel meer gebeurd op dien ongeluksdag. Het gevaar, dat door overstrooming dreigt, wordt in Buda-Pesth en omstreken steeds ernstiger. In de fabriekstad.Neupest staan 60 buizen en 11 fabrieken diep in het water. Instortingen hebben reeds plaats gehad. De in de nabjjheid van Neupest zich bevindende waterwerken zjjn eveneens ondergeloopen. Er bestaat gevaar dat Buda- Pesth zonder drinkwater bljjft. Uit Gran, Raab, en de andere Donaugebieden zgn de berichten troosteloos. De schade, in het Pesther Comitaat aangericht, wordt op bjjna drie millioen geschat. Omtrent de overstroomingen komen steeds nieuwe berichten, die een denkbeeld geven van den omvang dezer ramp. In het kanton Hirschberg alleen zijn 4 personen en 106 stuks vee omgekomen, 19 woonhuizen en 42 andere gebouwen totaal vernietigd, 72 woningen en 75 andere gebouwen zwaar beschadigd, 124 bruggen weggeslagen en 53 ernstig beschadigd; 11.278 M. djjk zjjn weggespoeld, 35.875 M. beschadigd287 hectaren land zgn vernietigd, 710 hectaren geheel verzand. Naar aanleiding van de ongunstige be richten over den aanstaanden korenoogst in Rusland en Hongarjje zgn in Duitschland de koren- en meelprjjzen zeer gestegen en is dientengevolge het brood daar reeds veel duurder geworden. Gelukkig, ook voor ons eigen land, dat er een veertigtal schepen met graan onder weg zgn uit Amerika, waar de oogst buiten en aan droeve ervaring denken. Rijkdom noch kennis behoeden er voor, wat wjj er varing noemen, en srvaring is steeds smart, ontgoocheling. De overtuiging van de jeugd, voor het geluk te zijn geboren, is de laatste rest van het paradijs, welke ieder op zjjne beurt weder verliest. Ook Jan droomde van liefde en geluk, zooals hij die woorden uitlegde. Toen hg van zijne nachtelijke rei3 terugkeerde, zag hjj Geertj-e in de duinen zitten, en wierp zich vermoeid naast baar neer. De last van den ouderdom drukte ook Geertje, en haar onrustige dikwijls dwalende blik, had een opmerkzaam beschouwer, wel tot de ge dachte kunnen leiden, dat nog een anderen last haar drukte. In de laatste uren had Jan veel aan vroegere tg den gedacht, en hij herinnerde zich plotseling, hoe Geertje het kleine vreemde meisje had mishandeld, ja gehaat, Geertje, die haar toch had gered Nu vermeed de oude het meisje, en trachtte haar te ontwjjken, sprak ook niet gaarne over haar; en dit alles te samen genomen stemde Jan tot nadenken, en hg besloot zjjne tante uit te hooren. Lange omwegen waren zjjne zaak niet. Met weinige woorden maakte hjj Geertje duideljjk, dat Sina hem beviel, en zjj hem moest toebehooren. Tot antwoord wees Geertje, spottend lachende, naar bet strand, en verheugde zich over het verbleeken en de kwaadaardige uitdrukking van het gelaat van baren neef, toen bjj Hendrik en Sina vertrouwelgk daar naast elkander zag staan. Hij noemde zich den grootsten, domkop, een ezel, en dergelgken meer, dat hij den tgd gewoon overvloedig moet wezen. Te Vignanello (Italië) heeft zekere Gio- safattie Nobili, die pas uit de gevangenis was gekomen, waar hjj wegens doodslag twee jaren had gezeten, bjj een huiseljjke twist zijn schoenmoeder, zjjn schoonzuster, zjjn vrouw, zijn grootmoeder en een nicht vermoord en vier andere ter hulp gesnelde personen doodelijk gewond. Hij is voort vluchtig. Een rijk New-Yorksch makelaar Ander son vertrok met zjjne vrouw in een rgtuigje van Phoenix in Arizona om hun zoon in zjjn kamp te bezoeken. Zjj verdwaalden in de wildernis en keerden eindeljjk ontmoe digd terug, toen zij vlak bij het kamp geweest moeten zijn. Zij hadden bitter van dorst te Ijjden en de heer Anderson ver deelde het water dat zij hadden tusschen zjjne vrouw en het paard, maar stierf zelf voordat de personen, uitgezonden om hen te zoeken, hen gevonden hadden. Mevrouw Anderson werd jjlende aangetroffen en men wanhoopte aan haar behoud. De gezanten te Athene hebben, volgens een bericht in de Times*, de Grieksche regeering officieus medegedeeld, dat de Port» verklaard hoeft, buiten staat te zgn, Thes- salië te ontruimen, tenzjj Griekenland alvast een miljoen Turksche ponden betaalt, anders kon zjj de kosten van de ontruiming niet dragen. De gezanten vroegen aan de Griek sche regeering of dat niet ging. Volgens het antwoord van den minister van financiën was de Grieksche begrooting tengevolge van den oorlog met 48 miljoen drachmen over schreden, terwijl de ontvangsten 28 miljoen beneden de raming gebleven waren; het was bjjgevolg onmogelgk, het miljoen te betalen, tenzjj door een buitenlandsche lee ning, maar deze scheen alleen mogeljjk als men rechtstreeks met de regeering mocht onderhandelen. Een particuliere correspondent van de »Times« zendt aan zjjn blad een verslag van een tochtje dat hjj gemaakt heeft door het noorden van Thessalië, in de streken die het ergst door den oorlog geteisterd zijn. De berichtgever is vol lof over de houding van de Turksche overheidspersonen, die na den oorlog moord en roof wisten te voorkomen maar hnn opgaven ten aan zien van den terugkeer der uitgewekenen Hendrik, die domme jongen, op zjjn weg kwam. Geertje liet zjjn toorn uitwoeden, en zeide toen bedaard: Cassen heeft voor Hendrik reeds eene vrouw gekozen, en wel Maryke Bekaan. Sina was goed genoeg om hem te verplegen en zjjn huishouden waar te nemen, maar om te trouwenNeen, daarvoor kende zjj den ouden Cassen te goed.* Toen Jan nog niet geheel overtuigd scheen, wees zij hem op Sina's armoede, welke Jan ook zeer bejammerde, want hebzucht was een hoofdgebrek van hem, en de booze lust, welke zgn voorvaderen tot roof en allerlei kwaad verleidde, was in zgn oogen te lezen. In den loop van het gesprek liet Geertje zich ontvallen, dat het den ouden Cassen eens zeer kon spijten, Sina niet tot schoon dochter te hebben, en meer was er voor Jan niet noodig, om Geertje te bestormen, om hem alles te zeggen, wat zij van Sina wist. Maar hg bereikte sleehts, dat de ver warde uitdrukking in Geertjes gelaat kwam, en zjj onverstaanbaar voor zich heen bromde. Jan moest over andere onverschillige dingen spreken, om haar weder opmerkzaam te maken. Maar het gelakte hem slechts ge deeltelik; zoodra hg Sina's naam noemde, zag zjj schuw om, en zeide zoo zacht, dat Jan haar nauweljjks verstond: »Ik vrees voor haar, zjj heeft ook zulke groote donkere oogen ik kon haar toch niet houden, zjj had toch niet geleefd 1c »Wie, wie?* riep Jan onstuimig haar arm grjjpende. »Zegt mg, waren allen toen behalve Sina dood?* Wordt «wru

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1897 | | pagina 1