Land Viiii
en
angstraat en
de Bommelerwaard.
M 1618.
FEUILLETON
1897.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 21 AUG.
Brieven uit een Visschersdorp.
Und van
VOOR
U(
O
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsvei hooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 1regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Yrjjdagavond
ingewacht.
ii.
DE BADPLAATS.
In mijn vorig artikel in dit blad deed ik
'het verschil tusschen ons zeedorp in het
koude en in het warme jaargetijde duidelijk
uitkomen. Het dorp, dat ik den lezers toen
voorstelde, is een geheel ander dan hetwelk
ik nu tot mjjn onderwerp kies. Alleen de
huizen zjjn dezelfde*, schreef ik voor eenige
maanden. Ook dit is niet geheel waar;
ieder mensch toch drukt zjjn bijzonder
stempel ojT het huis, dat hjj bewoont en
dorpelingen en badgasten zijn al he*l uit
elkander loopende menscheDsoorten.
De dorpeling is om te plakken, de bad
gast om geplakt te worden; hieria echter
stemmen beiden overeen, dut de een zooveel
mogelijk genot en profijt van den ander
ziet te krijgen.
Een brandend heete dag als deze, wanneer
zelfs het zeestrand aan de Sahara doet
denken en de gladde oppervlakte der zee
de warme zonnestralen nog warmer terug
kaatst, op een achtermiddag, als de atmos
feer der huizen loodzwaar op u neerdrukt
en het buiten «niet is om vut te houden,*
zulk een dag schjjnt al heel weinig geschikt
om een lofrede te houden over de badplaats.
Toch wil ik trachten het aangename van
het verbljjf aan zee te besehrjjven. Wel kan
men ook hier last van de warmte hebben,
maar als dit het geval is, moet het in 't
binnenland wel om te stikken wezen, terwjjl
een bad en een zeetochtje met zeilschuit
of sloep steeds de noodige verfrissching
schenken.
Op de jonge badplaats staat men ge
woonlijk vroeg op, en een natuurlijk
gevolg (of oorzaak) men gaat vroeg
ter ruste. Om 7 uur zijn de eersten al aan
't strand en tegen achten of half negen is
ieder present en is het hier vrij levendig.
Ia het nu zeer warm iets wat zelden
gebeurt aan 't strand dan gaat er niets
boven een tochtje op zee. Yoor een bad is
het te vroeg, of te laat; men baadt vóór
of minstens een paar uur na het ontbijt.
De morgen is het heerlijkste deel van
den dag. Deels zal dit wel zijn, omdat zich
de mensch dan het lekkerst gevoelt en een
bad, zoo aangenaam als alleen de zee kan
geven, u dubbele kracht en gezondheid
schjjnt te schenken. Deels ook omdat het
strandleven op dit deel van den dag en dit
is een overwegend voordeel op de badplaats
van reputatie
het meest het karakter
SIMAa
EEN NOVELLE VAN HET STRAND.
10)
Geertje had een spleet gevonden, waar
door zjj kon heenzien. Sina zat naast den
heer Raad op een lage kist en bracht jaist
zijn hand aan hare lippen. Wie gelukkig
is, zou gaarne allen gelukkig willen zien,
en hen meedeelen van het overstroomende
gevoel van geluk. Bewogen streek de heer
Raad over het blonde haar en zeide«Moogt
gij gelukkig worden mjjn kind!*
Zjj zag hem innig, maar toch wat schuw
aan.
Onrustig en pijnljjk aangedaan door dezen
blik welke dezelfde herinneringen weder
wakker riep, stond bij op, en terwijl de
kapitein met Hendrik sprak, ging hg een
oogenblik aan de deur staan, en zag naar
den donkeren hemel, waaraan zware wolken
massa's langzaam heen en weer trokken en
alles in het duister hulden.
Ik zou in een ander zooiets bepaald af
keuren en verlangen, dat hg meester over
zichzelf bleef, fluisterde hg zacht. Misschien
is het slechts lichamelijk en injjne zenuwen
zgn niet in normalen toestand. Hopen wjj
ep zonneschijn en betere stemming. Hg liet
de deur half open en toen Geertje weder
waagde te naderen, hoorde zij haar eigen
naam.
«Zoo, gij hebt de wtêrleks gezien?* zeide
van een onderonsje draagt.
Hoog wordt het gezellige samenzijn op
de Holla:-d*che ijsbaan geroemd, Wie echter
hier in zjjne verwachtingen wordt teleur
gesteld, zoeke de gezellige omgang aan de
kleine badplaats, ik wed, bij zal ze vinden,
en dan vooral in den morgen.
Of het 's middags anders wordt? Och
neen, maar toch komt er verandering op
't tooceel. Langzamerhand ziet m n ieder
in zijn badstoel verdwijnen. Wie er geen
heeft zoekt met zijn gemakkelijker, maar
voor de zon minder doelmatige looperstoel
of zijn licht Perrystoeltje een plaatsje in
de schaduw dier lompe, teenen gevaarten.
Men spreekt nog wut of leest, tot h?t
gesprek verflauwt, het boek de hand ont
glipt en men geeft zich over aan een dolce
far niente.
Onderwijl komen de dagjesmenschen op
dagen. Met een droomerige, half mede
lijdende en eenigszins minachtende blik,
wordt deze drukte makende menigte door
den badgast beschouwd. En niet zonder
reden. De echte dagjesmenschen zjjn een
eigenaardig soort volkje. Ze komen op 't
warmste deel van den dag in veel te volle
rjjtuigen. Ze loopen steeds op een draf,
hebben kousen en schoenen al lang voor
ze aan 't water zgn, uit; in minder dan
geen tjjd hebben ze elkander doornat, ze
eten en drinken meestal, en gillen en joelen
altjj 1. Ten slotte zgn ze te herkennen aan
hun «Paaschbest;* want gewoonljjk zgn
ze vreeseljjk opgedirkt.
Na het diner is do meeste drukte over.
De dagjesmenschen zijn meest weg, oudere
van dagen doen hun middagslaapje en bren
gen verder den avond thuis door, tenzjj
een enkele keer muziek en vuurwerk ot
vooral ook het lichten der zee, al wat leven
heeft naar 't strand lokt. Zoo b.v. met den
verjaardag der Regentes. Niet gaarne zou
ik verzuimen melding te maken van een
door de jongelui georganiseerd feestje, waar
voordracht, zang, muziek en dans elkaar
afwisselde en een zoo aangename toon
heerschte, als bjj menschen, die elkaar jaren
kennen, helaas, niet schjjnt te kunnen wezen.
Een alleraardigst zeer goed gelukt vuur
werk was een waardig slot voor den avond
van 2 Augustus.
Op gewone avonden maken dorpsjonge-
lieden en kinderen het hoofddeel uit der
strandbezoekers. Wie zich de weelde kan
veroorloven in het badhotel te logeeren zit
spellen, als niemand anders.*
De heer Raad lachte wat.
«Zeker heer,* zeide Sina ijverig. «Als
zij 's avonds haar deur openmaakt, en dan
het haardvuur weerspieg.lt in het moeras,
dan komt er storm in dien nacht.*
De kapitein knikte.
«Vóór groote stormen staat zij ook wel
op het moeras, en ziet naar den hemel, en
spreekt met de moerasgeesten.*
Dit laatste zeide hjj zacht, als vreesde hij,
dat de moerasgeesten hem dit babbelen wel
eens zouden kannen doen ontgelden.
»De vrouw ziet er waarlijk spookachtig
genoeg uit,* zeide de heer Raad nadenkend,
«maar tot een echte heks heeft uwe kin
derlijke phantasie haar gemaakt Sina. Zjj
zal, zooals vele menschen onder de electri-
citeit ljjden, welke vóór zware onweders en
stormen de lucht vervult. Er zgn lieden,
die er bijna ziek door zijn.*
De oude Cassen schudde met het hoofd.
«Dat begrjjp ik niet mijnheer! Dat ik
het voel, als het weer verandert, dat is na-
tuurljjk. De vloed brengt dat zoo mee, maar
Geertje heeft hem niet, en kan het dus
alleen door hekserjj weten. Zjj was altjjd
eerder aan het strand dan wjj allen en*
hjj brak af, en dampte hevig uit zjjne pjjp.
De heer behoefde niets van die oude tjjden
te weten, die hjj zelf gaarne wilde vergeten.
De heer Raad zag hem scherp aan en een
onaangenaam gevoel overviel hem.
Beter, zich aan de barmhartigheid van
de zee toe te vertrouwen, dan op de genade
van het eiland te bouwen, dacht hg, toen
zijn blik op Sina viel, die toch als eene
np terras of balcon. Fietsers en fiïtsrjjdsters
uit de naburige stad komen na het eten
nog even een luchtje aan zee scheppev. De
stoelen zijn meest opgeborgen, om op 't zand
te zitten wordt het te koud en het strand
raakt leeg.
Levenslust en levensvreugd vindt men
op de badplaats, levenskracht en gezond
heid voor een geheel jaar. Eenige weken
algemeens ontspanning in gezonde omgeving
on vooral aan zee is nog maanden later
een groote steun voor onze gezondheid en
een aanzienlijke vermeerdering van weer
standsvermogen.
De bekende hygëinist Dr. Lench te Zürich
legt als slotsom van vele onderzoekingen
omtrent vacantie-koloniën een treffende ge
tuigenis af van de hooge waarde der bad
plaats.
En nu zou me nog resten het lichten
der zee te beschrijven. Liever houd ik echter
dit punt aan tot een volgende keer, als ik
een zeereisje van hier naar IJmuiden op
den praehtigen zomernacht van 56 Aug.
hoop te beschrijven. Dit reisje maakte ik
met de »Qruqius«, een stoomboot der
R.-W.S., op welwillende nitnoodiging van
de heeren jhr. Yan Panhuis en Kngff,
ingenieurs, belast met de peilingen langs
de Noordzeekust. A. C. B.
Buitenland.
De nieuwe wet op de burgerwacht in
België laat toe, vreemdelingen bjj die wacht
in te Ijjven. Dit heeft reeds tot. protesten
aanleiding gegeven. Het zal, denkelijk, tot
represaille-maatregelen leiden. Zoo spreekt
men er van, dat in Frankrjjk de Belgen
bij de sappeurs-pompie^s zullen worden in-
geljjfd. Van andere zjjde verneemt men,
dat vele Duitschers het land willen verlaten
als de wet in dier voege wordt toegepast.
Op het oogenblik dat de heer Faure naar
Duinkerken vertrok om zjjn reis naar Rus
land te aanvaarden, is des morgens om
half 9 een bom ontploft, welke geplaatst
was op de uitstalling eeaer bloernenver-
koopster, np den hoek van de rue Lafayette
en den boulevard Magenta.
De ontploffing werd zelfs bjj het noorder
station gehoord.
Het toestel bestond uit eene looden buis,
20 centimeters lang, 6 centimeters in door
snede en gevuld met hoefnagels.
eilanders voor hem stond.
«Ik ben altjjd bang voor Geertje ge
weest, en ben dit nog,* zeide Sina, en
de kapitein knikte, als vond hg dat ge
heel in orde.
«Gjj liept zelfs eens van angst voor haar
tot naar de kievietsunin,* spotte Hendrik
goedmoedig. Sina zag snel tot hem op.
Zalige, dwaze kinderhartenMet een
woord toovert gij u geurige bloeiende lief-
destuinen, en de wereld om u is verzonken.
«Mjjae kleine roode heks!* fluisterde
Hendrik, zoodat Sina het slechts alleen
hoorde. Zjj knikte onmerkbaar en haar hart
klopte luid en stormachtig, het had een
recht van tehuis in zgn hart.
De zware donkere wolken ontlasten zich
en het begon hevig te regenen. Hendrik
stond op om de deur te sluiten, maar de
heer Raad gaf het teeken tot algemeen op
staan, en Sina zeide spoedig goeden nacht.
Sina ging naar het nevengebouw, waarin
zjj sliep. Toen zjj naar haar emmer zocht,
zag zij eene donkere gestalte in de nabgheid,
die op haar roepon niet antwoordde, maar
heenging en Sina herkende verschrikt Geertje.
Wat had de oude, booze vrouw daar te doen?
Het viel haar zwaar op het hart, dat zjj
over de oude had gesproken, en als een
bang vermoeden lag het op hare ziel.
Nat tot op het hemd, gepijnigd door ge
wetenswroeging, kwam Geertje in haar hut
terug. Aan de eene zjjde haatte zjj het
meisje en wensehto haar elk kwaad, aan de
andere zjjde wilde zij toch weer goedmakeD,
wat zij haar schuldig was. Maar zjj kon
niets doen. De golf, waaraan zij zich had
haar fin verder, tot
Bg het ontploffen is een deel der buisf
gesprongen en de spjjkers vlogen allerwege
rond.
Ejn raam van den «bouillon Duval*, op
den anderen hoek der straat, werl ver
brijzeld.
Op het oogenblik der ontploffing liet een
jongeling van schrik eene wijnflesch vallen,
die hjj bij zich had; het volk meende eat
bjj een anarchist was en wille hem te ljjf
gaan.
Gelukkig duurde de vergissing niet lang.
Oogenblikkelijk waren er tientallen agen
ten ter plaatse, die van het station terug
keerden, want juist was de president ver
trokken, die dus niets van den aanslag weet.
Ook was er onmiddellijk eene aanzienlyke
menigte bjjeen, doch het volk verstrooide
zich spoedig toen men vernam dat er nie
mand gewond was.
De heer Lépine, prefect van politie, stelde
zelf ter plaatse een onderzoek inhjj onder
vroeg al da agenten, die in de omgeving
dienst deden, doch niemand kon eenige op
heldering geven.
Men gelooft, dat de dader dezelfde is, die
de bommen plaatste in het Bosch van Bou
logne en aan het gedenkteeken van Straats-
burg.
Men vermoedt, dat de dader krankzinnig
is, want op teruggevonden stukken papier
las men de woorden«Leve de vrjjheid
Leve Polen!*
Woensdag is te Parjjs aan het station Saint
Lazare, bg toeval, omdat hjj geen surplus
wilde betalen, gearresteerd de anarchist
Georges Perier, pas ontslagen uit de ge
vangenis, waar hij twee jaren doorbracht
wegens het maken van bommen. Hij was
te Havre geweest tijdens het bezoek van
den President, maar werd op den voet ge
volgd door de politie. Bjj zgn arrestatie
was hij met dolk en revolver gewapend.
De dokters, die prins Henri van Orleans
behandelen, geven geen bulletins meer uit
de prins is dus aan de beterhand, doch zal
nog een dag of acht zgn kamer moeten
houden.
De Pruisische ministers hebben, naar
officieus verzekerd wordt, op huu reis door
de overstroomde streken den indruk ge
kregen dat de schade wel zeer aanzienljjk
is, maar er toch geen sprake kan zgn van
algemeene hulpbehoevendheid. De staat zal
spoedig maatregelen nemen om bij te springen
aan het bepaalde doel, haar vrjje wil was
geketend, gaarne of weerstrevend, zjj wav
aan de gevolgen van hare daal vervallen.
De kapitein scheen alle ziekte, elke booze
luim, sedert Hendrik terug was, te hebben
afgeschud. Hjj liep uit, hij vosr zelf mede
op zee en vergat zjjn vloed. De heer Raad
was echter niet t8 bewegen om zich mede
op zee te wagen.
«Ik dank u lie re vrienden*, zeide hjj
snel, als Hendrik er hem toe uitnoodigde.
«Ik gevoel mij, in weerwil van de klein
heid van uw eiland toch zekerder er op dan
op het water. Zoolang gij de inrichting niet
hebt, dat men dadelijk nit kan stappen als
iemand den menscheljjken jammer gevoelt,
zoolang blijf ik op den vasten wal. Het is
erg genoeg dat ik weder met een schip
weg moet waarom was ik zao dwaas,
mjj op een eiland te wajen. Ik wensch u
veel genoegen, maar bljjf liever hier.*
Sina ging echter mede; zjj was toch
sedert hare jeugd met het water vertrouwd,
en de nabgheid van Hendrik trok haar
evenzeer aan, als de mogelijkheid om Jan
alleen te ontmoeten haar weg dreef. Jan
beproefde voortdurend haar alleen te treffen,
haar aan te spreken, en zjjne woorden zoo
wel als zjjne blikken beleedigden en kwets
ten haar gevoel, zoodat haar weerzin tegen
hem met den dag toenam.
Het was tegen den middag, Hendrik en
Sina droogden te samen de netten, terwjjl
de heer Raad en de kapitein voor het huis
spraken en beschouwingen over het weer
maakten. Do heer Raad had Sina meer en
waar het 't meest noodig is. Daarmede acht
de regeering echter haar taak niet afgedaan
zjj zal haar best doen om de sedert lang
noodig geachte oplossing der quaestie, hoe
in 't algemeen zulke oversfroomingen voor
komen kunnen worden, eindeljjk te vinden.
De Porte is zoo verontrust door de on
geregeldheden in Koerdistan, dat zij een
bevel tot algemeene mobilisatie naar de
wilajets in het oosten gezonden haefc.
De onderzoekingsreiziger Nossiloff, die
van de Karisohe Zee te Tjumm is terug
gekeerd, heeft een directen waterweg van
Siberië naar Europa gevonden, welks
vrjj van ijs is. Hjj deed verder onderzoekingen
op het tot hiertoe zoo goed als onbekende
schiereiland Jamnal.
De correspondent der «Daily Mail* be
weert, uit geheime, maar niettemin zeer
vertrouwbare bron te hebben vernomen, dat
versohillende Poolsche studenten der uni
versiteit te St. Petersburg onlangs zgn ver
bannen naar Siberië. De politie moet ia
hunne woningen documenten hebben ge
vonden, die wjjzen op een samenzwering
tegen den Czaar. Waarsohjjnljjk zullen da
ballingen na het vertrek van president Faure
weer naar hun vaderland mogen terugkeeren.
De bestuurders der Grieksche Bank en
van eenige andere fiaanciëele instellingen
hebben een bjjeenkomst gehouden aan het
Grieksche ministerie van financiën, ten einde
de mogeljjkheid te bespreken tot het bjjeen-
brengen van een millioeu Turksche ponden,
door Tarkjje geëischt als eerste temjjn der
oorlogsschatting.
Abonnementskaarten voor bet spoor zgn
lastige dingen die men licht verliezen kan.
Yeel beter en gemakkeijjker heeft men het
in Australië ingericht, waar men het bewjjsje
als een versiering aan de horlogeketting
hangt. In New South Wales zgn de eerste-
klasse abonnementsbewgzen van goud en
men moet 1 pond als waarborgsom storten.
Derde-klasse be wjjzen zgn van brons en de
te storten som is anderhalve gulden. De
stations waartusschen het abonnement loopt,
de data en de naam van den abonnó zgn
alle op de medaille gegraveerd. Op ver
schillende ljjnen hebben de medailles ook
een ander uiterljjk. Men zegt dat deze
methode uitstekend werkt.
meer lief gekregen, zjj oefende eene zekere
betoovering op hem uit, en hjj had zich
sedert lang voorgenomen, om den kapitein
eens uit te vragen, hoe hjj over eene ver-
bindtenis van zjjn zoon met Sina dacht.
Hjj maakte daarover nu eene opmerking,
die door den kapitein direkt werd begrepen
en aangegrepen, want hij zag den heer Raad
eerst uit de hoogte aan, lachte toen en
antwoordde
«Voor Hendrik heb ik reeds sedert lang
eene vrouw bestemd, zooals die mjj past.
Sina behoort hier niet, en heeft ook niets.
Ziet gjj, daar komt er een, die zou beter
voor haar passen als mijn Hendrikmaar
hg deugt niets, en daarom krijgt hjj haar
ook niet
Hg wees toen op Jan, die juist voorbjj-
ging en op eenigen afstaud van het jonge
paar bleef staan.
«Wie is die knaap?* vroeg de heer Raad,
wien de wel frissche maar onbeschaamde
mensch niet beviel, en die zich over den
kapitein ergerde, die, naar het scheen, Sina
voor zich tot zjj De verpleging wilde houden,
en haar daartoe beperkte.
«De zusterszoon van Geertje Selting,*
antwoordde Cassen, en hg sloeg een ver-
achteljjken blik op Jan. «Hg heeft het
grootste recht op Sina, daar Geertje haar
uit de zee heeft gehaald. Hg is ook arm,
maar hjj hjj weet op verschillende ma
nieren aan geld te komen. Maar Siua,
neen, die past niet bjj ons.*
Wordt vervolgd.
o
I gitn,
wem i'im lag—aaaa—aw*»