Hel Land van flensden en Allena. de Langslraal en Ikminelenvaard.
FEUILLETON.
k
UitgeverL. J. VEERMAN, Heusden.
M 1024.
ZATERDAG 11 SSPT.
1897.
ieven uit een Visschersdorp,
Dit blad verschg'nt WOENSDAG en ZATEBDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 2.00.
co per post zonder prgave*hooging. Afzonderlijke
amers 5 cent.
Advertenties r&n regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groos, letter» naar plaatsruimte.
Advertentiën worden Dinsdag- «n Vrijdagavond
ingewacht.
v.
UITVAART DER VACANTIE.
V.. lij artikel den lezers onder de
g-u o: it, behooren de vacanties tot het
verledene. Die gelukkige dagen, zoo lang
met ongeduld verbeid, ze zjjn omgevlogen.
De tgd van rustige rust, van ontspanning
naar lichaam en geest heeft een einde ge
nomen. De algemeene volks verplaatsing is
voorbg. De stedeling begeeft zich weer in
de woelige massa van buizen, menscbeu
en zaken, de buitenman zoekt eigen haard
weer op. Voor weinige weken zwermde al
wat vryaf kon krijgen of kon nemen als
trekvogels heinde en veer. Nu loopt elk
weer in den tredmolen van dagelijksehe
sleur, bezigheid en omgeving. Toen een
zoeken naar rust en een bedrijvigheid van
reizen en trekken, heden een terugvinden
van deze in het gemakkelijke leven van
zjjn gewonen doen.
Het leven van de scholieren is weer
nauw aan het schoolleven vei bonden; een
goddank meteen ontsnapt aan de lippen
der huismoeders. De hoogere burgers en
gymnasiasten kunnen zich miuder dan ooit
▼ereenigen met de Haagsche uitspraak over
de veelheid hunner vacantiedagen. De student
loopt weer college of vertoeft ten minste
weer in zjjn academiestad. Onderwjjzer,
leeraar en professor beginnen weer bun
«elfde »hopeloosc werk en vooral kort
na de vacantie scbjjnt dat zoo dat toch
in 't eind niet hopeloos bljjkt te wezen.
En eindelijk gevoelt ieder huisvader, hetzjj
vacantie krjjgt of neemt en of hg ze
neemt als behoefte, als mode of onder den
drang zjjner huisgenooten, eindeljjk voelt
ieder aan zjjn beurs, dat het genoeg is.
Als men bet goed nagaat, haakt de mensch
naar zjjn graf. Ook hier weer wordt die uit
spraak bevestigd. Geen toestand is denk
baar, die men wil bestendigen. Verandering
en nog eens verandering is de eenige be
stendigheid in het leven.
En waar alles op den duur gaat vervelen,
doet rust het wel in de eerste plaats, hoe
heerlijk die ook schjjne. Vooruit* bljjft ook
hier de leuze. De badplaats wordt men ein
deljjk moe. De eerst altjjd nieuwe, altjjd
Bchoone zee met steeds afwisselende ver
gezichten, het wordt water en niets dan
water.c De frissehe, heerljjke, landeljjke
EEN NOVELLE VAN HET STRAND.
16)
Jan had op Sina gewacht bjj wou van
haar weten wat Geertje met haar gesproken
had maar veeds trad Hendrik, de gehate,
vóór hem het meLje tegemoet, die hem om
helsde en hem toen naar een plaatsje tus-
sehen de dninen voorttrok, waar eenige
balken een ruwe bank verbeelden. Met een
vloek keerde Jan zich om altijd die Hen
drik 1 Wanneer die er niet was, dan lag zjjn
doel klaar voor hem, en zonder hinder
nissen. Nn zou ten minste Geertje hem
zeggen, wat zjj alleen met Sina te verhan
delen had gehad.
Wel een uur bleef hjj in het huisje. De
doode had haar geheim mede in het graf
garinmrii Woedend, teleurgesteld, en zjjn
eenige bloedverwante in den dood nog ver
vloekend, zocht hjj overal naar papieren of
stukken van waarde, die hjj bjj zjjne tante
vermoedde. Hjj vond genoeg om zich te
overtuigen, dat Geertje de nieuwe uitlegging
van het strandrecht niet gehuldigd had,
maar indien zjj werkeljjk zaken van waarde
had gehad, zoo had zjj deze aan Sina ge
geven.
Als een onzinnige stoof hjj naar de duinen
terug, slechts door blinde btgeerigheid ge
dreven naar de bezittingen, die hjj meende
dat in Sina's handen wann.
De intusschen ingevallen duisternis be-
hem, zoodat tjj sóó dicht in de
„ogfae'd der geliefden kon sluipen, om
omgeving, verandert in »gras en nog eens
gras, met modderige slooten eE ideotekoeien.*
De schoonste omgeving zelfs blgft het oog
niet immer boeien. Het reizen en trekken
mat af, nieuwe indrukken volgen elkander
te snel op en vermoeien den eest. De
eigenaardige bekoorlijkheid van Baedeker
nazien, kaartjes nemen en hotels uitkiezeD
wordt ten laatste een drukkende last.
De vacantie heeft uitgediend.
Ze was hoogst wenscheljjk, was nood
zakelijk, was onmisbaar. Maac^ze heeft het
verbroken evenwicht hersteld en we laten'
haar gaan onder dankzegging voor hare
diensten - een vaarwel met een tot weerziens.
Menig oude van dagen kan zich maar
weinig met vacanties vereenigen. Vroeger
hoorde men er zoo niet van.« Zeer waar,
beste grootvader, maar wus zjj toen ook
zoo noodig Hadt gjj, waarde vooronders,
die bjj uw zaken uw Gouwenaar niet uit
liet gatvn, die reisde in de roef van de trek
schuit, die leerde zonder examens cn leefde
zoHder stoom en electriciteit, hadt gjj toen
zooveel behoefte aan vacantie Hadt gjj aan
uw avonden iu den kring uwer familie en
uw Zondagen in kerk en huisgezin geen
vacantie genoeg
Wjj hebben onza examens, daarmee
gaat samen blokken en repeteeren, werken
en ploeteren* op 't eind tot laat in den
nachtwij hebben ons snel vervoer, snelle
beweegkracht, snelle fabrikatie en een gevolg
daarvan sneller handelen, grooter concu-
rentie, hooger inspanning. Maar als de last
te zwaar is geworden, hebben we onze
vacanties, die het evenwicht herstellen.
De vacantie is geëindigd. Met nieuwen
moed en versche kracht hervatten we den
arbeid. Frisch zjjn ongp hersenen, onze
spieren. Nieuw bloed doorstroomt onze
aderen. We zjjn uitgerust.
UitgerustHelaas, dat niet ieder het kan
zeggen. Het kind der aohterbnurten eener
groote stad heeft ook eenige weken vrij van
school. Maar heeft het ook vacantie? Wordt
ook zijn lichaam gesterkt, zijn geest ver-
frischt Ademt het ook met volle teugen
versche lucht in aau het sterkende zeestrand
of in heerljjke boschstreek? Vergast diens
oog zich ook aan de schoone natuur? Het
dompige schoollokaal is voor hen frisch.
't Is thuis nog dompiger. Teere, ziekelijke
wezentjes, spichtige kasplantjes, maar niet
verzorgd als deze, voor u is het nooit
enkele woorden van hun gesprek te ver
staan. Slechts van tjjd tot tgd bruiste de
zee sterker en gierde de wind luider, als
klaagde hjj over iets, als betreurde hjj, wat
hjj toch niet kon verhinderen. Zware wolken
dreven omhoog, langzaam langs de hnizen
waren zjj maar sneller gekomen, had de
wind maar gestormd en de golven gebruiseht
in dezen nacht voor allen, dat geen levend
wezen veilig had kunnen blijven. Had toch
dezen nacht voor allen geen beschutting
voor weer en wind aangeboden Maar slechts
langzaam stegen de wolkengevaarten hooger
en zoo vreedzaam scheen de maan op aarde,
alsof er enkel vrede en gerechtigheid op
aarde heerschte.
Teeder en zacht liefkoosde 't windje de
wangen der verliefden en streek van daar
over het verhitte aangezicht van hem, die
hen beluisterde en het zachte murmelen der
golven vertelde niets van hetgeen er in het
treurige gemoed van den man omging en
hem overstelpte.
Wanneer deze steenen mg werkeljjk rjjk
maakten,* zeide Sina, >dan zou uw vader
zjjne toestemming wel geven. Ik zal hem
zoo liefhebben, als ware hg mjjn eigen vader
ik heb toch geen andere gekend. Hjj is
toch altjjd zoo goed voor mg geweest, als
wjj hem beiden smeekten en hem dit toonden
zie slechts, hoe die steenen schitteren.*
Zjj liet het maanlicht op het kruis vallen.
Jan zag de steenen blinken en flonkeren
dat was dus een gedeelte der schatten, die
Geertje hem onttrokken had en daarmede
moest Hendrik gelukkig zgn? Nooit! Hjj
knarste op de tanden deze rgkdom zal
nimmer in Hendrik's handen vallen, die
hem nu niet alleen het schoone meisje maar
ook de bezittingen van aanzienlijke waarde
vacantie.
Waarde Lzer: Ik mag mgn artikel niet
eindigen zonder een lans te breken voor
vacantiekoloniëa. Het is heden 30 jaar ge
leden, dat de edele kindervriend dr. Bion in
Zwitserland voor het eerst den stoot gaf
tot het oprichten van »de metst populaire
van alle weldadigheidsinrichtiagen van al
gemeen nut.* Dit laafste, een gezegde van
dr. Goepel nit Frankfurt n/d. Oder, is voor
Nederland nog niet waar. Wel wordt er
gewerkffrUde goede richting. Reeds enkele,
maar nog veel te weinig steden- hebben
hunne gezondheidskoloniën, zjj het ook Op
bescheiden schaal. Rotterdam heeft UI ven
hout en Oost-Voorne; Amsterdam Zand-
voort, Wjjk aan Zee en Egmond aan Zee;
Delft, Den Haag, Groningen, Leeuwarden
en Middelburg hebben hunne koloniën, maar
de inkomsten zijn nog weinig, de belang
stelling, vooral van officiëele zijde, nog
gering.
Yeel zijn wé ten achter bij andere landen,
vooral bjj Zwitserland, Duitschland, Dene
marken, België en Frankrjjk. Maar het
daghet in het oosten. Welnu, dat ieder
raedewerke om gezondheid, krachten levens
lust te geven aan die arme kleine, die het
zoo zeer behoeven. Mocht het hnldebljjk der
natie aan hare beminde, jonge Kóningin in
het kroningsjaar, kunnen bestaan uit een
monumentaal gebouw, ingericht naar de
eischen van gemak en hygiëne voor ge-
zondheidskoloniën, opdat den jeugdigen ver
pleegden daardoor reeds vroeg de liefde
tot ons vorstenhuis worde ingeprent en
met recht de spes patria heeten zou.
A. C. B.
Buitenland.
De >Gaulois< maakt een interview met
Bismarck openbaar, over het Fransch-Rus-
sisch verbond. Volgens Bismarck zou te
Peterhof voornameljjk over Eageland ge
sproken zjjn. Wel is 't oogenblik gunstig
om te eischen dat Engeland Egypte verlaat,
maar in Frankrijk voelt men daar te weinig
voor. Wat de Duitsehers betreft, meent
Bismarck dat men in 't buitenland misschien
geljjk heeft als men wacht tot zjj nog dieper
dan thans door hun begimelloosheid ten
aanzien van de buitenlandsche staatkunde
in de klem raken.
Daarentegen bevat de Soleil een artikel
ontroofde. Hjj alleen stond tusschen hem
en dö bevrediging van al zjjne hartstochten.
»Jaren geleden heb ik dat kruis reeds
eenmaal bjj Geertje gezien,* begon Sina
weder. »Maar moest ik toen niet voor haar
en Eitje vreezen? En dat was mogeljjk, zoo
konden die verschrikkelijke vrouwen ban
delen met een andere vrouw, een onschul
dige om hulp 8meekende.« Zjj verborg haar
gelaat en snikte, terwijl Hendrik haar be
moedigend toesprak.
Morgen vroeg zal ik er dan met mgn
vader over spreken,* hoorde Jan hem na
eene poos zeggen.
»Hoe boos hg heden ook was, hjj heeft
mg toch lief en wil slechts mgn geluk. De
heer Raad zal ons ook wel helpen, hjj was
nu reeds op mjjne hand en zeide vader op
eene ernstige wjjze zgne meening. En, lief
meisje,* zjj stonden op en kwamen nader
»zal vader niettegenstaande dat onver
murwbaar bljjven, dan gaan wij heen. De
wereld is groot en wjj kunnen overal ge
lukkig zgn, wanneer wjj slechts bjj elkander
bljjven. Een ander nemen kan ik niet, en
n zien en niet beminnen kan ik ook niet.*
Sina legde haar hand op Hendriks schou
ders, teeder omvatte hjj haar en kuste haar
op den mond, terwjjl zij hem met de reinste
toewjjding eu met het innigste vertrouwen
in de goede trouwe oogen zag.
De luisteraar stiet eene verwensching in
zich zeiven uit, maar waagde het niet zich
te verroeren doch wat er nu in hem
omging, trad hem als een vast besluit voor
den geeBt, en hjj sidderde niet daarbjj, zjjn
kart schrikte er niet voor terug hg over
legde slechts bij zich zeiven hoe hij zich
van Sina kon meester maken.
Geljjk een springvloed alle dammen en
waarin verzekerd wordt dat het nieuwe ver
bond in 't minst niet tegen Engeland ge
richt is. Het verbond verscbilt in dit opzicht
van het Drievoudig verbond, dat reeds zoidra
een der bondgenooten aangevallen wordt,
de ander moet bijspringen, terwjjl dit laatste
bjj het Drievoudig verbond alleen dan het
geval is, wanneer een der bondgenooten
door twee vijanden tegeljjk wordt aange
vallen.
Een gevolg van het Tweevoudig verboad
zou dus zjjn dat bjj het uitbreken van een
oorlog, deze algemeen zou worden. Alleen
in het geval dat de oorlogsverklaring niet
van*eau der drie midd ?n-Earopeesche mo
gendheden zou dit niet behoeven
te gebeuren, maar ne> «^hrjjver van het ar
tikel wijst er op hoe gemakte»,^ het j8^
een oorlogsverklaring uit te lokken.
Noch de Oostenrjjksch-Hongaarsc-he, noch
de Duitsche regeering hebben in Petersburg
om opheldering gevraagd over het verbond
tusschen Frankrijk en Rusland. Men kan
aannemen, zegt de »Nerazet,« dat de Duit
sche Keizer bij zijn bezoek in Rusland in
vertrouwen is ingelicht omtrent den inhoud
van het verdrag, zoodat ook de andere
vorsten die tot het Drievoudig verbond be
hooren, vernamen dat Frankrjjk zoowel als
Ruslond bij bet jonderteekenan van het
verdrag geenerlei vijandige bedoelingen
tegen andere mogendheden had. De re
geeringen van het Drievoudig verbond zijn,
wat dat betreft, volkomen gerust.
De Secoio* te Milaan is een heftige
campagne begonnen tegen het Drievoudig
verbond, waarvan zjj het vernieuwen wil
verhinderen. Het blad beweert, dat Italië
sedert het bestaan van het verbond 149
millioen per jaar meer heeft uitgegeven
dan vóór dien tgd. Het is het Drievoudig
verbond, dat den afgevaardigden belet, een
vermindering van militaire uitgaven te
vragenen daarbjj wordt er aan herinnerd,
dat de heer Prinetti zelf heeft verklaard,
dat het gewicht van het Drievoudig ver
bond gaat boven de krachten van Italië.
De onderhandelingen over den vrede tus
schen Turkjje en Griekenland schijnen een
kleine pjp»» te hebben tenge
volge van de ontmoetingen te St. Petersburg
en te Homburg, welke aau de diplomaten
te veel tgd hebben gekost voor het lezen
djjken terneer stort, en al het goede, schoone,
dat daar achter ligt, vernietigt, zoo brak
die vloed, donker, vol hatelijk gevoel en
gedachte, over Jan los, en verdelgde nog
het greintje ware, reine liefle, dat bjj hem
voor Sina over was gebleven. Voorzichtig
sloop hg achter hen haan.
Nog wist Jan niet hoe hij zijn plan ten
uitvoer zou brengen; hg wachtte, plaatste
zich aan het veuster vau Raad, toen Hen
drik na een teeder afscheid van Sina te
hebben genomen bjj dezen binnentrad. Daar
door ontging het hem, dat Sina zich niet
in het huis er naast aan begaf, maar regel
recht naar de zeo terug ijlde, teneinde langs
het strand nog eens naar het kievitsduin
te gaan, haar toevluchtsoord bjj al hare
bekommernissen. Zjj had heden te veel
doorleefd, om nu reeds rust te kunnen
vinden. Zjj dacht alles nog eens terug
eerst de schrikkelijke bejegening van Jan
toen aan den red ier van Raad, den trouwen
zoo harteijjk geliefden vaderljjken vriend,
toen aan Geertje's dood, o vreeseljjk0 beelden,
die zich nu aan haar weder opdrongen.
Aan haar moeders boezeai gedrukt, door
de trouwe zelfs tot in den dood met ver
moeide armen vastgehouden, zoo was zjj in
gruwzame handen'gevallen, wreeder dan de
zee, meedoogenloozer dan de storm
Moederliefde had haar getracht te redden
en met haar laatste zwakke adem haar
eenig erfdeel misschien als herkenningstee-
ken vermaakt, welke Geertjes hebzucht prik
kelde en aandreef. O, hoort gjj het golven
Luisteit gjj wind! Verkondigt het wjjd over
de geheele wereld zooiets ontzettends is
hier geschied!
Sina drukte haar vlakke hand tegen het
luid bonzende hart; daar raakte zjj het
der dagbladen, dan dat zij zich aan hun
bespringen konden wijden.
Eer* heeft Duitschland bezwaar gemaakt
tegen de «^ruiming van Thessalië, voordat
het toezicht o, de Grieksche geldmiddelen,
niet alleen ten béVieve van de oorlogsschat
ting, maar ook ten bate van de oudere
schuldeischers van Griekenland zou zjju ge
regeld.
Thans vraagt Engeland het tegendeel, en
dringt aan op een spoedige ontruiming van
Thessalië, voordat het toezicht op da Griek
sche geldmiddelen, niet alleen ten behoeve
van de oorlogsschatting, maar ook ten bate
van de oudere schuldeisehers van Grieken
land zou zjjn geregeld.
Thans vraagt Engeland het tegendeel, en
dringt aan op een spoedige ontruiming van
Thessali*, behoudens een waarborg, welke
de"--«u)gendheden zouden regelen voor de
betaling de* oorlogsschatting aan Turkjje.
Zoo draaien wjj rond in denzelfden cirkel.
Dit spelletje kan nog jaren duren, maar
hoe langer het duurt, boe moeilijker de ont
ruiming zal bljjkea te zgn, en hoe zwaarder
de oorlogslasten zullen drukken op Grieken
land.
Engeland heeft bljjkbaar een en ander af
te rekenen met den Sultan over diens zg-
delingschen steun aan den opstand tegen
e üiogeiscfreu aan de grenzen van Afgha
nistan, en doet daarom al het mogeljjke,
om Duitschland's welwillende houding tegen
over Turkjje tegen ie werken. Maar de
Grieken, die de armsten zgn, worden ten
slotte het kind van de rekening. Zij bebben
hulpmiddelen genoeg, om hun fiaanciëelen
toestand op degeljjken grondslag te her
stellen, maar hoe langer het tegenwoordige
overgangstijdperk duurt, hoe grooter de
bezwaren en de achterstand worden.
De Grieksche regeering heeft behalve de
zegelbelasting, als waarborg voor een leening
beschikbaar gesteldhet uitvoerrecht op
krenten, dat op vjjgen, de havenrechten van
Laurium, de havengelden en bakengelden.
Bij elkaar leveren deze onbelaste bronnen
van inkomsten gemiddeld lOl/3 millioen
drachmen op. Ten aanzien van de zegel
belasting maakt de Grieksche regeering de
nrimArhiug, dat ze slechts als bjj komende
waarborg van de leening van 1884 be
schouwd kan worden.
kruis aan, dat zjj om den hals bevestigd
had. Met door tranen benevelde blikken
keek zij opwaarts naar den hemel.
>0, mjjne moeder! Gjj zjjt meermalen in
mjjne nabjjheid geweest, hebt mg behoed
en mjjne schreden geleid, gjj zult ook nu voor
mjj zorgen dat alles zich ten goede keert.*
Zjj stond op de kleine hoogte van bet
kievitsduin. Nog scheen de maan en tal-
looze kleine golfjes waren met schitterende
zilveren punten gekroond. Terugrollend lieten
zij breede streepen van glinsterende zilveren
vonken op het strand achter. Zoo fonkelde
ook het kruis, de groet harer moeder, het
onderpand harer vereeniging met Hendrik.
De heer Raad kon geen rnst vinden en
verheugde zich, toen Hendrik's verzoek om
binnen te mogen komen, hem zgn eenzaam
heid en zjjn heen ea weer slingerende ge
dachten ontnam. Hg had zich de onhoud
baarheid zijner zoo snel ontstane hoop
nogmaals voorgesteld; hjj had zich Hendrik's
uitdrukking herinnerd en nu zich eindeljjk
voorgenomen, met niemand dan slechts met
Sina te spreken en voorzichtig te weteu te
komen, of er mogeljjkheid bestond, dat Sina
zjjne dochter kon wezen. Tegen Hendrik
wilde hg er niets van zeggen. Hg begon
daarom aanstonds, toen Hendrik binnen
gekomen was, hem te vertellen dat zgn
woorden bjj den kapitein niets uitgericht
hadden, en dat hjj, in 't algemeen genomen,
geen uitweg zag, dan door weder te ver
trekken, om de zaak niet tot het uiterste
te drjjven.
Wordt vervolgd.