lot Land van lensden en Allena, de Langstraat en dc Bommelerwaard.
M 1664.
FEUILLETON.
Bet teeken der Vier.
Uitgever: L. J. YEERMM, Heusden.
ZATERDAG 29 JAN.
1898.
KLONDYKE.
O
Dit blad versehjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prjjsyeihooging. Afzonderlgke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels SO ct. Elke rege]
meer 71/t ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrgdagavond
ingewacht.
De »Tit-Bits« schrijft o.a. het volgende
Wjj zijn deze week in de gelegenheid,
onzen lezers volkomen vertrouwbare be
richten aangaande den toestand in Klon
dyke mee te deelen.
Dcor buitengewoon geluk begunstigd,
heeft onze berichtgever in den kortst moge
lijken tjjd Engeland weten te bereiken, zoo
dat bij de allerlaatste beschrijving geeft van
hetgeen er nu in de goudvelden voorvalt.
Stel u voor een paar honderd houten
hutten en tenten, in der haast in een groote
woeste en verspreid bevolkte streek opge-
-;cht, 800 mijlen van eenig teeken van
beschaving verwjjderd, waarin niets voor het
oog om op te rusten, dan een eindelooze
uitgestrektheid sneeuw en jjs, en dan hebt
gjj Dowson City, één van de vier steden in
Klondyke. In deze plaats van bjjna eeuwig
durende duisternis (want er zijn slechts korte
oogenblikken van licht tusschen 12 en 4
uur) zjjn op dit oogenblik een paar honderd
menschen bezig met goudgraven, in een
atmosfeer van veertig gr. beneden vriespunt.
De rivier, welker naam maanden geleden
op ieders lippen was, is tot aan den bodem
bevroren, en het eenige directe middel van
communicatie met de buitenwereld is afge
sneden. Maanden geleden hebben de men
schen Klondyke bij honderden en duizen
den bereikt, alleen maar om als ratten te
sterver, in het gezicht van goud, waarvoor
zij alles opgeofferd hadden.
Goudklompen glinsteren overal, emmers,
waterkannen, ketels, alles waar maar iets
in kan is gevuld met het' kostbaar metaal,
maar de eigenaren daarvan liggen op ster
ven, waren reeds maanden geleden stervende,
evenals de armste der armen in de achter
buurten wegkwijnt bij gemis aan het onont
beerlijk voedsel.
Hoe vele arme zieken hunne eigen graven
gegraven hebben, terwijl zij goud zochten,
zal men waarschijnlijk nooit te weten komen,
maar in Juni, toen onze berichtgever in
Klondyke kwam, was de bevolking van
Dawson City pl. m. 6000, terwjjl zij nu
dichter bjj de 600 komt. Ten minste 30 pet.
van hen die uittrokken om goud te graven
zijn niet teruggekeerd, noch zullen ooit
tsrugkeeren.
»Niemand die er van getuige was, kan
door A. Conan Doyle.
(11
»Dat is verschrikkelijkzeide ik tot
Holmes, »wat staat ons te doen?*
»De deur moet geopend worden,* ant
woordde hij en dit zeggende wierp hij zich
met al zjjn kracht er tegen. Zij kraakte en
dreunde, doch week niet. Nu duwden wij
haar te zamen met alle inspanning naar
binnen, en ten slotte vloog zij open en
stonden wij in de kamer van Bartholomeus
Sholto.
Deze kamer scheen tot een chemisch
laboratorium te zijn ingericht. Er stond een
dubbele rij van gesloten glazen, flesschen
en potten op een plank tegenover de deur
en de tafel was beladen met spiritus-lampen,
toetsteenen en retorten. In een hoek ston
den omvlochten kruiken met scherpe zuren.
Een daarvan scheen gebarsten of gebroken
te zijn, want er was een donkerkleurig
vocht uitgelekt en de lucht was vervuld
met een buitengewoon scherpen, teerach-
tigen reuk. Aan eene zijde der kamer waren
eenige treden aangebracht voor een ladder
en daarboven bevond zich een opening in
de zoldering, groot genoeg om een man door
te laten. Aan den voet van deze treden lag
een lang touw, blijkbaar op onverschillige
wijze weggeworpen.
Bjj de tafel zat de eigenaar van het huis in
eengedoken in een houten armstoel, met zjjn
hoofd op den rechterschouder gezonken, en
dien spookachtigen, afschuweljjken lach op
de verschrikkingen van Dawson City ooit
vergeten,* zei de heer Henry Antony Brown,
die, in het voorbjjgaan gezegd, oud-student
van Oxford is.
Ik heb in drie werelddeelen goud gegraven
en de geheele wereld doorkruist, maar het
ergste hetgeen mjj vroeger overkomen is,
verdwjjnt in het niet bjj de ellende van de
laatste zes maanden. Al de goudklanken van
Klondyke zouden mjj niet kunnen verlokken
om er weer heen te gaan.
Stel u voor zelf te leven in een stad
zonder eenige sanitaire maatregel, zonder
een druppel drinkwater, allerwege omringd
van de dronkenschap in haar afzichteljjkste
gedaante en daarbjj de thermometer 40
graden beneden nul. Drie doctoren stierven
terwjjl ik daar was uit louter overspanning
en uitputting. De eenige apotheker in de
stad had zjjn voorraad geheel uitverkocht
en wat bjj nog over had kostte van 1 tot
5 pd. st. de flesch.
Daarbjj kwam nog de hongersnood de
ellende vermeerderen. Rundvleesch tegen 3
sh. het pond, aardappels 2l/s pence (12a/2
ct. het stuk), een blikje sardines van 2 ons
kost 2*/s sh. en ham en spek van 5 sh. tot
7 Va het pond. Groote vraag was er naar
kool, maar beneden 10 sh. kon men zelfs
geen klein kooltje krijgen. Die overdreven
prjjzen maakten ons evenwel niet bezorgd.
Want het was niet de vraag om goedkoop te
leven, maar om te leven.
Toen ik wegging, bood mij een ongeluk
kige kerel 75,000 pd. st. (f 900,000) om te
zorgen dat hij op den trein kwam, maar hjj
stierf den volgenden morgen.
De opbrengst van de Klondyke goudvelden
is volgens de overheid aldaar zeer overdreven.
Naar hare schatting is alles te zamen gedu
rende de laatste 2 jaar 6,000,000 p. st. (72
mill, gulden) aan goud gedolven, esn geljjk
bedrag uitgegeven in spel en speculatie in
Claims, welk bedrag vele malen in andere
handen is overgegaan, sinds de rage begon.
In Dawson City twijfelt men er aan, of
de plaats, waar zich het meeste goud heeft
opgehoopt, gevonden is, en het is best
mogeljjk dat de eerstkomende jaren getuige
zullen zjjn, van nog merkwaardiger ont
dekkingen in het Yukondal, dan het afge-
loopen jaar.
Maar afgezien van de overdreven verhalen
zjjn er enkele treffende voorbeelden van
geluk voorgekomen. Iemand betaalde 35000
zjjn gelaat. Hij was stijf en koud en was
bljjkbaar reeds sedert verscheidene uren ge
storven. Het scheen mjj toe dat niet slechts
zjjn gelaat, maar ook al zjjne ledematen
verwrongen en verdraaid waren. Naast zjjn
hand op de tafel lag een vreemdsoortig in
strument: een bruine, knoestige stok met
een steenen knop in den vorm van een
hamer, die er op ruwe wjjze met bamboes
stroken aan verbonden was. Daarneven lag
een stuk papier waarop eenige woorden ge
krabbeld waren. Holmes wierp er een blik
op en reikte het toen aan mjj over.
»Zie,« zeide bjj met een veelbeteekenenden
oogopslag.
Bjj het licht van de lantaarn las ik, met
een schok van ontzetting: »Het teeken der
vier.*
»In 's Hemels naam, wat beteekent dit?*
vroeg ik.
»Het beteekent moord,* antwoordde bjj,
den doode naderende. »Ha! ik verwachtte
het. Zie hier!*
Hjj wees naar een donkerkleurigen doorn
die juist achter het oor uit de huid stak.
»Het scbjjnt wel een doorn te zjjn,«
zeide ik.
»Dat is het ook. G$j moogt er hem vrjj
uithalen. Doch wees voorzichtig, want hjj
is vergiftig.*
Ik nam het voorwerp tusschen vinger en
duim. Het liet zoo gemakkelijk los dat er
nauweljjks ten teeken achterbleef. Een kleine
droppel bloed toonde aan waar de punt was
doorgedrongen.
»Dit is alles een onbegrjjpeljjk geheim
voor mjj,« zeide ik, »het wordt mjj hoe
langer hoe meer onverklaarbaar.*
>IntegeDdeel,« antwoordde hjj, »het hel
dert elk oogenblik al meer op. Er ontbreken
pd. st. voor een groote claim en haalde er
120,000 pd. st. uit, en een Ier wiens claim
naast die van onzen berichtgever was, kreeg
15,000 pd. stwaarvan hjj trouwens de
helft verloor in een andere claim die niets
opbracht.
Een vriend van den heer Brown betaalde
17,000 pd. st. voor zjjn claim, en vond
geen eDkel stukjj goud, terwjjl de heer
Brown slechts een kleinigheid van 1000
pd. st. verkreeg.
Een opmerkeljjk feit van het leven in de
goudvelden, is de vrijmoedigheid waarmee
de goudzoekers hun goud onbewaakt laten.
Hier en daar komt men langs een hoop
goudklompen, die een onmeteljjk fortuin
waard zijn, alleen gelaten alsof het een hoop
waardelooze steenen was. Naar het schjjnt
bestaat er geen gevaar voor diefstal. »Geen
goudgraver zal het goud van een ander
nemen,* zei B. »het zou zijn onmiddellijke
dood zjjn.* Vijf dieven werden gevat even
nadat ik aangekomen was, en hun werd
vjjf minuten gegeven om zich op den dood
voor te bereiden. Daarna werden zjj aan
den naasten boom opgehangen, zonder dat
er één poging gedaan werd om ze te be
vrijden. De rechter »Lynch« had vrjj spel
en toen de politie vernam wat er gebeurd
was, was het reeds te laat.
Maar de politie is daar niet sterk ver
tegenwoordigd, en dit was ook niet het
eenige geval, dat de »Lynoh-wet« werd
toegepast terwjjl ik daar was.
Yoor het geval een onzer lezers mocht
wenschen naar Klondyke te gaan, in weer
wil van deze waarschuwingen, is het niet
ondienstig om een paar wenken te geven
aangaande de kosten der reis. Alles te zamen
zal hem de reis voor één persoon pl. m.
200 pd. st. kosten, daar het grootste deel
der uitgaven de laatste 800 mjjlen der reis
zijn, die te paard of in een slede moet
geschieden. De reis kan niet alleen onder
nomen worden, en een speciale uitrusting
is daartoe noodig.
De heer Brown was van een vriend ver
gezeld en beiden namen zes gidsen tegen
een loon van 3 p. st. per dagslaapzakken
en provisie moesten meegenomen worden,
en het voedsel van het gezelschap kost
menig pond per dag. De 800 mjjlen kunnen
in niet minder dan 30 dagen afgelegd
worden en de geheele reis van af Liverpool
duurt zes weken.
mjj slechts eenige aanwjjzingen om een vol
komen samenhangend geval vast te stellen.*
Wjj hadden sedert wjj de kamer waren
binnengedrongen bjjna de tegenwoordigheid
van onzen metgezel vergeten. Hjj stond nog
op den drempel als de verpersoonlijkte ont
zetting, zjjne handen wringende en in zich
zelve klagende. Plotseling echter schreeuwde
hjj met een door merg en been dringends
stem
»De schat is weg! Zjj hebben hem den
schat ontroofd! Daar is de opening waar
door wjj hem omlaag lieten. Ik was hem
daarbjj behulpzaamIk heb hem het laatst
gezien. Ik verliet hem hier gisteravond, en
toen ik de trap afging, hoorde ik hem de
deur sluiten.*
»Op welk uur was dat?*
»Om tien uur. En nu is hjj dood, en zal
de politie geroepen worden, en zal men mjj
verdenken er de hand in gehad te hebben.
O ja, daar ben ik zeker van. Maar gjj denkt
toch zoo niet, heeren? Neen, gewis; gjj
denkt niet dat ik het geweest ben? Zou ik
u dan wel hierheen gebracht hebben? O
weeo weeik geloof zeker dat ik krank
zinnig word!*
Hjj zwaaide met zjjne armen en stampte
met zjjne voeten in de grootste overspanning.
»Gjj hebt niets te vreezen, mr. Sholto,*
zei Holmes, hem vriendelijk de hand op den
schouder leggende: »volg mjjn raad, rjjd
snel naar het station om de zaak aan de
politie mede te deelen. Bied hen aan om
hen in alles ten dienste te zjjn. Wjj zullen
hier uwe terugkomst afwachten.*
»En nu, Watson,* zei Holmes in zjjne
handen wrjjvende: hebben wjj een half
uur voor ons. Laat ons er een goed gebruik
van maken. Het geval is, zooals ik u reeds
Met deze cijfers voor oogen zou het roe
keloos zjjn, om nu de reis naar Klondyke
te ondernemen, zonder tenminste 500 p. st.,
daar hiervan 400 p. st. moet uitgegeven
worden voor reiskosten van 2 personen.
Dit relaas aiag als geheel en al geloof
waardig worden beschoawd. Da heer Brown
is een practiscb goudgraver, die in de laatste
25 jaar 200,000 p. st. aan goud in de
mjjnen van Amerika, Australië en Zuid-
Afrika heeft gedolven.
En men moet wel gelooven dat hjj de
verschrikkingen van de goudvelden niet
overdrijft. Zjjn haar hetwelk in Juni ter
nauwernood een schijntje van grjjs vertoonde,
was zoo wit als Klondykesneeuw geworden,
toen hjj het goudland verlief, en ofschoon
hjj nu eerst 54 jaar moet worden, zoo zullen
weinigen gelooven dat hjj niet veel ouder is.
Hjj verloor gedurende de 6 maanden dat
hjj in de goudvelden werkte, 42 (Eng.) pond
aan gewicht. Indien hjj in Engeland zjjne
gezondheid herkregen heeft, is hjj van plan
zich in het gematigd klimaat van Californië
te vestigen, van waar hjj telken jare twee
millioen sinaasappelen naar zjjn vaderland
verzendt.
Buitenland.
Men wil, dat zich onder Zola's dossier
zes tot nu toe onbekende brieven van Ester-
hazy bevinden. De heer Paul Meyer, direc
teur van de academie voor inschriften, die
door den heer Zola als getuige gedagvaard
is, heeft verklaard, dat het handschrift van
het borderel niet dat van Dreyfus is, doch
dat het een zeer opvallende geljjkenis ver
toont met dat van Esterhazy.
Men verzekert dat het ministerie van
oorlog zeker zal weigeren in het proces tegen
Zola de stukken van de processen tegen Drey
fus en Esterhazy over te leggen. Van de 104
getuigen, die Zola laat dagvaarden, zullen er
nauweljjks 40 voor het hof van assises ver-
schjjnen, want het staat vast dat niet één
officier aan de dagvaarding gevolg zal geven.
Ook zullen vele oud-ministers geen getuigenis
afleggen.
Den 258ten Maart zal het 60 jaar ge
leden zjjn'dat prins Bismarck in den militairen
dienst trad. De keizer en het leger willen
van dit jubileum een groot feest maken.
Een eigenaardige epidemie is op een
gezegd heb, voor mjj reeds bjjna compleet
maar wjj mogen niet te veel meer op ons
zelve vertrouwen. Hoe eenvoudig de zaak
thans ook schjjnt, kan er toch nog het een
of ander achter schuilen.*
Eenvoudig riep ik.
»Gewis,« antwoordde hjj met het voor
komen van een professor in de scheikunde
die voor zjjn klas doeeert, »zet u in gind-
schen hoek neder opdat uwe voetstappen
de dingen niet in de war brengen. En nu
aau het werkIn de eerste plaatsop welke
wjjze zjjn die lieden hier binnen gekomen
en weder vertrokken? De deur is sedert den
vorigen avond niet geopend geworden.
Hoe staat het met het venster Dit zeg
gende naderde hjj dit met de lamp in zjjn
hand, terwjjl hjj onderwjjl zjjne opmerkingen
overluid herhaalde, doch eer tot zich zelve
dan tegen mjj
»Het raam is aan de binnenzjjde gegren
deld. Houtwerk zeer stevig. Geen hengsels
aan de zjjden. Wij zullen het eens open
maken. Geen regenpjjp in de nabjjheid. De
zoldering buiten alle bereik. Toch is een
man langs het raam opgeklommen. Het
regende gisteravond een weinig. Hier is de
afdruk van een voet in slijk op het kozjjn.
En daar is een rond moddering afdruksel,
en hier weder, en ginds bij de tafel. Ziehier
WatsonDit is werkelijk een zeer aardige
ontdekking.* Ik zag overal duideljjke ronde
plekken op den vloer.
»Dat is geen voetstap,* zei ik.
»Het is iets van veel grooter waarde voor
ons. Het is de afdruk van een houten been.
Hier op het kozjjn ziet gij den afdruk van
een grooten schoen met breeden beslagen
hak, en daarnaast dien van een houten
been.*
meisjesschool te Brunswjjk uitgebroken. De
leerlingen, tusschen 10 en 16 jaar oud,
kregen plotseling zenuwschokken door het
geheele lichaam, daarna zakte het hoofd op
de borst en het verschijnsel eindigde met
flauwte en volkomen stjjfheid der ledematen.
Eerst kwamen er enkele gevallen voor,
toen meerdere, en daarna werden de meisjes
bjj dozijnen aangetast, zoodat de school is
gesloten moeten worden. De oorzaak van
dit ziekteverschijnsel is vooralsnog onbekend.
Het geschil tusschen Duitschland en China
heet nu geheel bijgelegd te zjjn. Kiao-tsjou
wordt voor 99 jaar aan Duitschland in pacht
gegeven. De Chineezen zullen drie kerken
en zeven zendingsposten bouwen, tot een
gezamenlijke uitgaaf van 200.000 taëls en
20.000 taëls schadeloosstelling verleenen
aan de betrekkingen van de vermoorde
zendelingen.
De brood-oproeren, de ontzettendste en
huiveringwekkendste, die zich men denken
kan, beginnen al erger en erger te worden
in Italië.
Als steeds moeten onschuldigen het ont
gelden. Het oproerige volk bestormt eerst
de vergaderzalen van de overheden en plun
dert dan de bakkerswinkels.
Te Ancona kon de politie twee dagen
*lang niets doen tegen de woelingen. Onge
veer 400 demonstranten kwamen voor de
villa van een meelhandelaar en verwoestten
deze geheel en al.
Zelf was de koopman afwezig. Zjjne
zuster en een 80-jarige moeder konden zich
met moeite door de vlucht bij een boeren
familie redden. Door de troepen werden 50
personen gearresteerd. Ook te Gallipoli, te
Jesi, te Osimo enz. hadden ongeregeldheden
van ongeveer geljjke soort plaats. Te Flo
rence moet het zeer erg geweest zjjn.
De Italiaansche socialisten moeten voor
nemens zjjn, manifestaties te houden op
den dag, waarop het voorstel tot vermin
dering der graanrechten in de Kamer in
behandeling komt.
Men onderstelt, dat de regeering derge-
ljjke manifestaties zal verbieden.
De Italiaaansche spion, die in Lugano
gearresteerd is, bljjkt een sujet te zjjn van
den Italiaanschen consul aldaargraaf Na-
razzi. De consul had den man overgehaald
om geheime stukken te verzamelen en op-
»Dat is de man met het bouten been»!
riep ik.
»Juist. Maar er is ook nog een ander
geweest, een zeer handig en werkdadig
bondgenoot. Zoudt gij dien muur kunnen
overklimmen, dokter?*
»Ik keek uit het geopend venster. De
maan scheen nog helder op den hoek van
het gebouw. Wjj stonden ruim zestig voet
boven den beganen grond, en waar ik mjjn
oog ook richtte, kon ik niet de minste
holte in den steilen muur ontdekken.
»Het is volstrekt onmogeljjk,* sprak ik.
Zonder hulp zeker. Maar veronderstel
eens dat zich hierboven een goed vriend
van u bevond die u dit stevig touw, dat in
gindschen hoek ligt, omlaag liet, nadat hjj
het eene einde aan dezen stevigen haak in
den muur zou hebben vast gemaakt. Dan
geloof ik wel dat gjj, zoo gjj een onder
nemend man waart, u met houten been en
al naar boven zoudt werken. Het spreekt
van zelve dat gjj op dezelfde wjjze zoudt
heengaan; waarna uw kameraad het touw
omhoog zou halen, het van den haak zou
losmaken, het raam zou sluiten en van
binnen grendelen, en vertrekken langs den
weg dien hjj oorspronkeljjk gekomen was.
Als een punt van ondergeschikt belang
moge worden aangemerkt,* vervolgde hjj
op het touw wjjzende, »dat onze vriend
met het houten been, ofschoon een bekwaam
klimmer zjjnde, geen volleerd zeeman was.
Zjjn handen waren verre van vereelt. Ik
bespeur door mjjn lens, vooral aan het
einde van het touw, meer dan één bloedig
teeken, waaruit ik opmaak dat hg zoo
overhaast omlaag gleed, dat hem de huid
van zjjn hand werd afgeschuurd.*
r- IIIMIMI—11Illaaifl—-nifTm"TTTr*T0TiTnniw*iïïnTnnwMmrBTTff-TTn.rrT IWIII i— na
(Wordt vervolgd,)
