Hel Land van Heusden en Ailena, de Laaïslraal en de lloniinelerwaard. Een belangrijk verslag. Jozef en zijne broeders. FEUILLETON. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M, 1T23. WOENSDAG 24 AUG. 1898 YOOE O Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00, franco per post zonder prgsvei hooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 et* Elke regel meer T1/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Voor een drietal jaren werd een com missie betofmd, ten einde te onderzoeken of er maatregelen bjj de wet beboeren genomen te worden, ten einde te bevordeien dat weiklieden op hnn ouden dag recht verkrijgen op pensioen en zoo ja, een wetsontwerp in dien zin te ontwerpen. Deze commissie, waarin we o.a. aan treffen de heeren Pjjnacker Hordjjk, Van Alphen, Harte, Heldt, Hintzen, De Savornin Lobman, Schaepman en Smeenge, leden der le en 2de Kamer; d'Aulnis de Bonronil, Greven, v. Pesch en Reiger, professoren, heeft haar verslag klaar. Zjj zelve heefi het nog niet gepubliceerdhet is evpnwel, hoe weten we niet, door een der bladen meegedeeld en we ontleenen er een en ander aan. Allereerst zjj geconstateerd dat de comm. eenstemmig beslist heeft dat in de kosten van de verplichte verzekering tegen ouder dom en ongeval behoort te worden bijge dragen door werkgever en werkman beide. De vraag of het raadzaam is te achten dat de staat een bijdrage tot de verzekering levertis met groote meerderheid ontken nend beantwoord. De geldelijke toestand van den werkman en hen, die met dezen gelijk te stellen zjjn is van dien aard, dat zjj op zekeren leeftjjd gekomen of door een ongeluk getroffen armlastig worden of afhankelijk van de ondersteuning hunner familieleden. De hoofdoorzaak daarvan is, dat in de meeste gevallen het loon te laag is om ïóóveel en zóó onafgebroken te sparen als voldoende is om de premie van een levens verzekering te bestrjjden. Andere oorzaken werken daartoe mede, als daar zjjndrankmisbruik, luiheid, on verschilligheid voor eigen belangen, onbe kendheid met bestaande verzekeringen, ge mis aan wilskracht, onvoldoende samen werking tusschen patroon en werkman. De instelling van een Rjjksljjfrentebank scbjjnt naar de resultaten te oordeelen daarmee in Frankrjjk, Engeland en Belgie verkregeD, niet raadzaam te zjjn. Die banken komen den middelstand ten goede, niet de eigenljjk gezegde werklieden. Evenmin is aan te bevelen een Rjjks- peneicenbank op te richten, zonder dat de pensioensgen chtigden daartoe bijdragen. (6 Een uitroep van smart was Martha's antwoord. Mevrouw Brand had zieh iutnsschea met baar kalender beziggehouden en zachtjes mompelend uitgerekend, welken dag ze zich van hare dakpannen zou kunnen losrukken, om zich aan den koop van het Hollera-erf te wjjden. Daarbjj schoot het haar te binnen, dat ze elk oogenblik een architect had te wachten, met wien ze een contract moest sluiten en deze mededeeling had natuurljjk ten gevolge, dat Jozef Hollera voor dezen keer afscheid nam, om op gelegener tjjd terug te komen. Had Lotte behoefte gevoeld om te slapen, dan zou Martha haar dien avond wel zeer onwelkom zjjn geweest, toen deze zich op den rand van het bed der oude gedienstige kwam neerzetten, om haar voorzichtigheids halve met gedempte stem, van alles be treffende de Hollera-zaak op de hoogte te brengen. De gedachte, dat de vreemdeling zjjne eigene broeders haatte, deed Lotte huiveren en ontlokte haar de bewering, dat Jozef wel een zeer onchristelijk mensch moest zjjn. Martha daarentegen, was vast overtuigd, dat de broeders, die immers ook hnn blinden vader om den tuin leidden, door en door slechte, verachtelijke en inderdaad hateljjke wtzens waren, Lolte vond het zetr gewaagd, Wel is door de commissie met niet on aanzienlijke meerderheid beslist dat bet in beginsel raadzaam is te achten de werk lieden tot verzekering te verplichten. Het beginsel van Staatsdwang behoort te worden aangenomen zoowel ten opzichte van verzekering tegen ouderdom als van die tegen invaliditeit. Zij, die reeds op jaren gekomen zijn en voor wie dus de betaling der premie be zwarend zou zjjn, kunnen tjjdeljjk op een bjjdrage van 't land rekenen. De Staat behoort de geheele verzekerings premie te betalen gedurende den tjjd dat de verzekerden zich in verp.ichten krijgs dienst bevinden. Als grondslag wordt aangenomen dat werkman en werkgever ieder voor de helft van de premie hebben te betalen. De commissie is van oordeel dat een loonhoogte behoort bepaald te worden als grens voor het opnemen in de verplichte verzekering en verklaart zich voor een jaarwedde van f 1000 en dat onder werk lied; n te verstaan zjjn zjj, die in dienst van anderen licbameljjken of geestelijken arbeid verrichten tegen loon. Ook dienst boden vallen in deze rubriek, ook kantoor bedienden, boekhouders, klerken en derge- Igken, benevens onderwijzers en ambte naren, die niet in staatsdienst zjjn. De vraag is overwogen of kleine bazen, kleine landbouwers, eu zulke zelfstandig handelende personen, die financieel met werklieden kunnen gelijkgesteld worden, in de verplichte verzekering zullen opge nomen worden, welke vraag ontkennend is beantwoord. Als leeftjjd van toetreding is 16 jaren aangenomen, terwjjl de ouderdom van 65 jaren is bepaald waarop pensioen zal ver leend worden. Een voorstel om dien op 60 te bepalen is met groote meerderheid verworpen. Pensioengerechtigd is verder hjj, die buiten staat is om door arbeid een bedrag te verdienen, ongeveer geljjk aan een derde van zjjn gewoon loon. De loonen worden in 5 klassen verdeeld, die tot grens hebben f 250, 400, 600, 800 en 1000. De commissie is van oordeel dat in het overgangstijdperk de Staat een bjjdrage verleent aan de verzekerden, waarbjj reke ning dient gehouden met den leeftjjd, zoodat de bjjdrage voor de jongeren op kleiner met zooveel jjvn- par tg te kiezen voor een avonturier als Jozef Hollera, voor wien zjj, Lotte, onmogeljjk veel achting kon voeden, daar de ondankbare zich Martje's belang stelling en haar verlangend uitzien naar zjjne komst geheel onwaardig toonde, door zich zoo goed als in 't geheel niet om haar te bekommeren. Na deze beschuldiging, bleef het eenige oogenblikken stil in 't nachteljjk duister van Lotte's kleine slaapsalet, tot Martha eindelgk nauweljjks hoorbaar fluisterde: »0, maar ik geloof toch dat ik hem niet onverschillig ben weet je, toen met die negers, had hg niet zoo gehandeld als hjj 't niet om mijnent wille >Als ik mjj voorstel, dat we naar binnen waren gegaan, en die afschuwelijke negers gezien hadden o, ik zou geen ordenteljjk mensch meer in de oogen durven zien, neen, bepaald niet!* verzekerde Lotte in kHische verontwaardiging. »Denk dat niet, Lotte de negers zjjn geen slechte menschen, alleen maar heel zwart, en als moeder morgen naar Brunn- dorf gaat, dan zullen wjj, jjj en ik, die negervoorstelling eens bjjwonen!* »Maar kind, de negers zjjn gewoon »Gekheid, Lotte, ik heb in de courant gelezen, dat de voorstellingen vermakeljjk waren en dat men er zelfs kinderen gerust mee naar toe kon nemenZie je, en ik moet weten, waarom h jj niet wilde, dat wjj er binnen zonden gaan Lotte stond nooit stjjf op haar stuk, als mevrouw of Martha toevallig van een ander gevoelen waren en zoo verklaarde ze zich ook nu al spoedig bereid, om de laatste te bedrag dient gesteld en met de loonklasse, zoodat de hoogste klassen 't minste ont vangen. Om oulerdomspeBsioen te genieten zullen ten minste gedurende twintig jaren duizvnd weekpremiën moeten betaald zjjn. Om in validiteitspensioen te krjjgen minstens drie jaren 150 weekpremiën. In den overgangs tijd echter zal voor de eersten dit tjjdperk op 5 jaar gesold worden. De weekpremiën bedragen voor de 5 verschillende loonklassen: 16Y2, 20, 261/s, 33 en 40 ct. Het pensioen wordt berekend als volgt Uitgegaan wordt vau een vaste som, verschillend voor de vjjf loonklassen. Deze vaste som is f 50, f 60, f 80, f 100 en f 120, en wordt vermeerderd voor elke wekeljjksche premie met 21/a3, 4, 5 en 6 ct., al naar de loonklasse. Zoodat de verzekerden, die van hun 16de tot hun 65ste jaar regelmatig betaald hebben, op dien ouderdom recht verkrijgen, al naar hun loon was, op f 111.25, f 133.50, f 178, f 222.50, f 267.50 jaarljjksch pensioen. De Staat zal, om deze pensioenregeling mogeljjk te maken, een bjjdrage moeten leveren van f 196 millioen contant of ge durende 50 jaren elk jaar 7 a 8 millioen. Daarbjj gevoegd de administratiekosten en de premiën voor hen die in dienst zjjn, worden deze sommen f 223 mill, contant of 8 a 9 mill, gedurende 50 jaren. Zaterdag is de schacht Victoria Mathias te Essen ingestort. De bak met vjjf kolen- delvers en een baas ligt onder den puinhoop men weet niet of ze al dood of nog te redden zjjn. Gedurende de Fransche manoeuvres zjjn te Verdun vele gevallen van zonnesteek voorgekomen. Bjj Varmes kregen honderd soldaten het te kwaad, zoodat zjj met den trein teruggebracht moesten wordente St. Brieuc moest men het regiment een dag rust geven. Bjj Nancy waren 200 man buiten staat, verder te marcheeren. Vele bladen keuren het in minister Cavaignac af, dat hg de manoeuvres niet uitgesteld heeft, en de »République frai^aise* spreekt zelfs van zjjn misdadige barbaarsebbeid. Er zjjn zooveel verhalen in omloop over de gevangenis en het leven van den ex-ka pitein Dreyfus op het Duivelseiland, dat men begeleiden, mits onder deze voorwaarde, dat men wat achteraf zou gaan zitten en zooveel mogeljjk zou zorgen, niet gezien te worden. Na het ontvangen van deze belofte sloop Martha op de kousen, met de schoenen in de hand, naar haar kamertje terug en daarop scheen alles in huis in diepe rust. Dat Martha's hartje nog zoo lang en zoo vol verwachting klopte, dat kon het scherpe oor der moeder gelukkig niet hooren. Den- volgenden dag ging de wakkere mevrouw Brand werkeljjk het tooneel van bare steenbakkerswerkzaamheden opzoeken. ZÖ deed dit echter nooit, zonder hare huis- genooten eerst eene lerme dagtaak op te geven. Zjj toch scheen te denken, dat de brug, zoowel tot het tjjdeljjk als tot het eeuwig welzjjn des mensehen, werd opge bouwd uit een draadwerk van strengen, onvermoeiden arbeid. Dat de ranken in den zonneschijn wel vanzelf zouden opschieten, of dat het gelok engelenvleugels aan de schouders kon hechten, daarvan had ze geen begrip. Dientengevolge had Lotte dan in de keuken en aan de strjjkplank ook volop werk, terwjjl Martha in 't kantoor een groot aantal brieven moest schrjjven, die alle, behalve de naam des geadresseerden, het cjjfer der geleverde steenen en de daar mede in verband staande berekeningen, woordeljjk van denzelfden inhoud waren. Was ze met deze documenten gereed, dan moesten ze nog in een van de groote rekeningboeken worden ingeschreven, terwjjl daartegenover de ingekomen brieven, die even geschikt waren om iemand op te vrooljjken, moesten geboekt worden. Toch vormden deze aren, in de diepe afzondering van 'o sombere schrjjfvertrek, als 't ware bjjna niet meer weet, wat er van te moe ten gelooven. Vooral spreken allen over zjjn opsluiting, doch wat er van waar is, weet men niet met zekerheid. Nu heeft echter een betrouwbaar persoon, die uit Cayenne is teruggekeerd verhaald, dat de kapitein, zoolang hg verbannen is, het Duivelseiland nog niet heeft gezien, omdat hjj zich in een kamer bevindt, waar alleen ramen in het dak zjjn aangebracht, welke eiken dag een uur worden opengezet, om versche lucht toe te laten. De kamer is niet zeer groot en door hooge gladde muren van baksteen ingesloten. Om dit gebouwtje staan op zekeren afstand zes omheiningen eveneens van baksteen en in elk van de ruimten, die daartusschen liggen, loopen voortdurend drie soldaten op en neer. De bevelvoerende officier of de cipier over tuigt zich eiken dag bjj het brengen van het voedsel van de aanwezigheid van zjjn gevangene. De cipier is barsch en ruw tegen over Dreyfus, die geen woord met hem of de gevangenbewaarders wisselen durft; en geen wonder, dat de arme gevangene dus niet alleen zeer verouderd, maar ook somber en stomp geworden is en bjjna het verstand verloren heeft. Zelfs de boeveelheid en hoe danigheid van het voedsel is onvoldoende, zegt de reiziger verder, en daarom zendt zjjn vrouw hem herhaaldeljjk vleesch en groenten in bussen, chocolade enz., terwjjl zjjn familie hem boeken en tjjdschriften over maakt. De Fransche regeering zendt hem de Parjjsche bladen, welke dageljjks tegen den armen banneling te velde trekken en dus is Dreyfus slechts door deze giftige lectuur eenigszins bekend met de polemiek, die in Frankrjjk over zjjn proces gevoerd wordt. Het gebrek aan vleesch in Duitschland wordt door het kunstmatig gesloten houden van de grenzen aldoor grooter. In de »Cen- tral-Fleischer-Zeitung* verhaalt een platte landsslachter uit Thuringen, hoe hjj acht dagen rondgereden heeft op het platteland zonder ergens bjj de boeren een vet rund of varken te hebben kunnen koopen, zoodat hjj ten slotte bij een veehandelaar belandde en 68 mark voor 100 pond ongeslacht varkensvleesck betalen moest. Is het vleesch dan klaar voor den verkoop, dan kost het den slachter zeiven 75 pfennig het pond. De boeren antwoordden op de vraag, waarom zij geen varkens mestten, dat de gerst te duur was om aan het mesten wat te ver rustpunten in Martha's leven. Als de zjjde van een volgeschreven blad moest drogen, dan vlogen hare gedachten ver weg. Dan tuurde ze droomend naar de wjjngaard- ranken, die het raam omljjstten of krabbelde met spelende hand allerlei dingen op een onder haar bereik liggend blaadje papier. Wat had die hand toch heden wel op dat papiertje gekrabbeld Ze kleurde, toen ze z'ch bewust werd, in allerlei soorten van schrift, klein en groot, dicht op elkaar en wijd uiteen, met Latjjnsche en met Duitsche letters, met sierljjke krullen en in het meer soliede rondschrift, altjjd en altjjd weer den zelfden naamJozef Hollera, Jozef Hollera te hebben neergeschreven. Verwonderd, als was het iets vreemds, bleven hare oogen nu op haar eigen kleine manuscript rusten. Wat was toch die Jozef Hollera voor haar, wat kon, wat mocht hg voor haar zjjn Een kloppen en haastig openen der deur brak hare overpeinzingen af en de binnen tredende was niemand anders dan Hollera in eigen persoon. Martha was zóó onthutst, dat ze onbeweegljjk bleef zitten en hem aanstaarde, als ware hjj eene spookver- schjjning. Eensklaps herinnerde ze zich het verradeljjke blaadje papier en trachtte dit met eene haastige beweging onder het groote rekeningboek te verbergen. Moeder is niet thuis, zjj is vandaag te Brunndorflc begon Martha met onvaste stem. De ander nam op eenigen afstand van haar plaats, wierp zjjn hoed op de tafel en antwoordde »Ja juffrouw, dat weet ik, ik zag haar met den trein vertrekken, 't Is anders juist niet rnjjne gewoonte, andere menschen van dienen. Ten slotte zegt de slager, gedwongen te zullen worden om zjjn zaak op te heffen, daar hg in den laatsten tjjd slechts geld verloren heeft. Dergeljjke klachten komen uit alle deelen van het rjjk. De >Oberschle8ische Volkszeitung* ver klaart de onverwjjlde opening van de grens een dringenda noodzakelijkheid, nu gebleken is dat de Duitsche veefokkerjj niet in staat is om ook maar eenigszins in de behoefte te voorzien. In Franfort kost een pond varkens vleesch, volgens de Frankfurter Zeitung*, reeds 55 cent. De regiering bljjft echter voorloepig voor de tallooze klachten Oostindisch doof, en de agrariërs doen hun best om te bewjjzen dat er overvloed van best slachtvee is; maar dit bestaat enkel op het papier, geen enkel slager heeft het nog op een markt gezien. In de Landes, bjj Biarritz, woedt een ont zettende boschbrand. Een trein, door den brand bedreigd, moest met razende snelheid langs de vlammen heengejaagd worden. Aan boord van het Russische transport schip >Angara«, dat met 500 gevangenen op weg was van Tjoemen naar Tomsk, zjjn 31 dier ongelukkigen gestikt, terwjjl de overigen zwaar ziek aankwamen. De regee ring heeft een streng onderzoek bevolen. Ristitsch, die steeds de machtigste steun pilaar der dynastie in Servië is geweest, al was hjj in den laatsten tjjd ook een per- soo nljjk tegenstander van den ex-koning Milan, dien hjj na den moord op vorst Michael zelf op den troon plaatste, heeft de leiding der liberale party neergelegd. Het Engelsche stoomschip »Pectan«, met eene lading zjjde en thee, ter waarde van 21/a millioen francs, op reis naar Hamburg, is Zaterdagavond te 10 uur tusschen kaap Tenès en Cherchell, nabjj Algiers, door het Fransche stoomschip >Druentia< in dsn grond gevaren. Alle 59 opvarenden werden echter gered en te Algiers aangebracht. De brand in het Galicische stadje Skalat brak Woensdagmiddag opnieuw uit en was 's nachts nog niet geheel gebluscht, hoewel uit Tarnopol genie en infanterie was ont boden. De kerk, het gerecht en het oude slot, de oude zetel van de Poniatowski's, verbrandden. Tal van gezinnen hebben geen onderkomen. mjjn doen en laten rekenschap te geven, want als men niemand liefheeft en er ook niemand is, die van u houdt, dau bekom mert men zich niet om 't oordeel der wereld. Maar gisteren, nadat ik u verlaten had, hinderde 't mg en kon ik het maar niet van mg afzetten, dat ik zulk een goed, lief kind had doen ontstellen en dat gjj nu in 't vervolg slecht over mjj zoudt denken. Daarom besloot ik u op te zoeken, nu gjj alleen waart, en u van mjjne broeders te vertellen, 't Is raeds lang, lang geleden, gjj laagt toen zeker nog in de wieg, sedert mjjn eigen naam of die mjjner broeders over mjjne lippen is gekomen 1 Gisteren noemde ik den mjjnen, omdat er sprake was van den aan koop van mjjn ouderljjk huis, maar zjj, die onder het dak van dat buis wonen, houden mjj reeds lang voor dood en begraven!* Jozef zweeg en Martha zeide zacht en aarzelend »Ik heb niet slecht over u gedacht, wer keljjk niet, mjjnheer Hollera, integendeel!* Een vrooljjke, gelukkige gMmlach gleed als een zonnestraal over 't sombere, ge bruinde gelaat des andersn. >Dat loone je God, lief meisje! De onschuld ziet toch scherper dan de wjjsheid. Wie leert den eenvoudige lezen in de verborgenste schuil hoeken des harten? Maar gjj hebt u niet vergist, juffrouw Martha, er is werkeljjk geeue reden, om mjj voor slecht te houden misschien zou ik zelfs wel goed zjjn geweest, zonder de slechte behandeling van mjjne broeders of indien ik eene zuster ge had had als gjj, Martha 1* Wordt vervolgd. nland van altena. IEIIWSRLA» j M—M—I—MM—IBMKIIie. Buitenland.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1898 | | pagina 1