Bet Land van flensden en Altera, de Langstraat en tie ISomnielcnvaard.
Ridderorden.
FEUILLETON.
11 land van autena
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1736.
WOENSDAG 12 OCT.
1898.
EEN SLACHTOFFER
VOOB
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 8 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prgsve* hooging. Afgonderlgke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 1—6 regels 50 ct. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Zjjt ge geridderd
»Neen, in de verste verte niet aan ge
dacht ook.*
Dan zjjt ge wel gelukkig, amice, want
het moet een verschrikkelijke toestand zjjn,
meer dan een uur lang te zoeken, met den
wjjsvinger kolom voor kolom langs, naar
een zekeren naam, dien men niet uit durft
spreken en ten slotte moedeloos en vermoeid
in zjjn stoel te vallen met de wetenschap
dat men vergeten isVergeten en men
heeft dit gedaan en dat gewerkt en op het
bekende Haagsche torentje is men daarvan
toch op de hoogte en desniettemin ver
geten
Wjj spreken natuurljjk van den kruisjes
regen, die bjj de huldiging uit hooger sferen
op onze burgerij is neergedaald en die wat
oogen heeft doen schitteren, maar ook wat
lippen heeft doen hangen, wat lange neuzen
heeft doen halen en tot heel wat kritiek
aanleiding heeft gegeven.
't Is dan ook wel de moeite waard met
onbevangen blik die honderden van gedeco
reerden na te gaan, ze te tellen en vooral
te wegen.
Maar zal misschien een lezer hier op
merken is dat wfcl geoorloofd? Is 't niet
H. M. onze geëerbiedigde Koningin, wier
hand al deze uitstekenden tot ridders, com
mandeurs en officieren slaat en past het
ons wel deze Hare handeling aan kritiek
te onderwerpen?*
Zeker zou dat oneerbiedig zjjn wanneer
H. M. deze daad geheel op eigen verant
woording verricht had, weet echter dat in
onzen gezegenden constitutioneelen staat
voor alle besluiten der Koningin één of
meer ministers zich verantwoordeljjk hebben
te stellen. H. M. is en blgft onschendbaar,
de ministers zjjn verantwoordeljjk. Van geinis
aan eerbied kan bier dus geen sprake zjjn.
Als we nu die lange rjjen gedecoreerden
langs wandelen, valt het ons op dat er een
massa uniformen onder loopen, te zamen
136 van de 656 gelukkigen, dat is ongeveer
21 percent. De overigea zjjn in politiek,
maar vragen we nauwkenrig na, dan vinden
we onder hen 379 personen, die op eenigerlei
GEORGES OHNET.
>Zjjt gjj dan bevriend met den heer Le
frangois?*
»Ja, Daniël, en ik heb geen reden daar
trotsch op te zjjn, want zjjn persoon bezit
niets aantrekkelijks; maar ik ben nu eenmaal
met hem bevriend, zooals gjj bet noemt en
hg heeft mjj verzocht een goed woordje
voor hem bjj u te gaan doen. Gjj ziet dat
dit verre van gemakkeljjk is, want ik vin
niets ten voordeele van den man te zeggen.
In waarheid kwam ik dan ook maar enkel
en alleen om u de hand te drukken, want
voor nietB ter wereld zou ik zoo dicht in
uw tuurt geweest zjjn zonder u op te zoeken.*
Daniël zag hem gerustgesteld aan en ant
woordde op harteljjken toon
>Nu, vertel mg in elk geval maar, waar
mede men u belastte.*
>Wel, beste vri. m!, die oude schavuit
wil afgevaardigde worden.*
>Dat weet ik maar al te goed. Zjjn can-
didatuur is een bron van kwellingen voor
mjj. Hg behandelt mg op de vjjandigste
wjjze en laat mg niettemin vragen hem van
dienst te zjjn.*
>Kunt gjj dat werkeljjkf*
»Niet zonder te kort te doen aan mjjn
geweten.*
»Ziet gjj, dat is wat Lefrangois niet be-
grjjpt. Bjj is overtuigd, dat gjj alleen door
een wrok over het verleden wordt gedreven.*
De geestelgke klemde de handen in el
kander en begon zwjjgend de kamer op en
netr te loopen; daarna tegenover Bernard stil
wjjze in betrekking staan tot den staat of
de gemeente, alzoo 879 ambtenaren of ruim
57 percent. Blijft nog 141 man over, saam
gelezen uit de groote schare kunstenaars,
letterkundigen, handelaars, fabrikanten,
beursmannen enz. enz., met elkaar circa
22 percent.
Hier ojent zich nu een wijd veld voor
vragen en beschouwingen. Wat hebben al
die militairen verricht dat hun deze hooge
onderscheiding te beurt viel? Hebben ze
zich voor hun vaderland meer dan anderen
van hun rang yerdiensteljjk gemaakt?
Eu die rjj van bjj de 400 ambtenaren
Wjj kennen er, over wier decoratie een
heele stad verbaasd stond en zij zelf niet het
minst, omdat er geen enkele reden op te
diepen was dan deze, dat ze met eere grjjs
waren geworden nu dat is Gode zjj dank,
nog niet zoo'n bjjzonderheid in ons lieve
vaderland, dat daarvoor een extra belooning
behoeft uitgereikt te worden!
En ten slotte die magere rjj van 141 par
ticulierenMager vooral tegenover de 515
militairen en ambtenaren!
Men zou zoo zeggen, wanneer een regee
ring besluit ridders te slaan, dat ze dat niet
in de eerste plaats onder haar dienaren zou
zoeken, maar juist onder hen, die als par
ticulieren het maatscbappeljjk leven in gang
houden en de goede richting geven, onder
de koningen onzer njjverheid, scheepvaart,
handel; onder onze eminente kunstenaars:
schilders, componisten, dichters en sch rjj vers
en zangersonder onze mannen van weten
schap, die onzen naam tot ver buiten de
grenzen beroemd makenonder de velen,
die leven om goed te doen en zegeningen
rondom zich te verspreiden. Honderdeenen
veertig is een mooi getal, zeker, maar tegen
over het bjjna 4 dubbele leger ambtenaren
maakt het een bjjzonder pover figuur.
Ridderorden zjjn in ons land van jongen
datum. Na den ondergang van het ridder
wezen, dat alleen krjjgslieden omvatte,
zochten de vorsten naar een onderscheiding
voor burgerljjke en militaire verdiensten en
ontleenden die aan het vroegere ridderwezen.
In de 18de eeuw" nog werden in Europa
niet mmder dan 50 nieuwe ridderorden
ingesteld. Onder onze Republiek waren
bljjvende staan, hernam bjj hoofdschuddend
>De ongelukkige beoordeelt mjj Daar
zichzelven. Toen ik afstand deed van de
wereld, zeide ik tevens vaarwel aan alle
wereldsche gevoelens, heb ik alle harts
tochten in mjjn binnenste gedood. Ik draag
mevrouw Lefrangois nog enkel de grootste
onverschilligheid toe, en veroordeel haar
niet. Zjj handelde zooals zjj dat verkoos,
en indien zjj gelukkig is, wat ik haar oprecht
toewensch, ben ik volkomen tevreden, ook
met het leed dat zjj mjj eertjjds berokkend
heeft.*
»Maar zjj is dat niet. Zij mocht den
rjjkdom vinden, waarvoor zjj haar echtge
noot huwde, haar hart en geest zjjn daar
mede niet voldaanzjj ziet heden zeer goed
in haar leven verspeeld te hebben, al is zjj
ook te trotsch om dat te bekennen.*
>Eu daaromtrent heeft zjj geljjk, als haar
stilzwijgen uit plichtgevoel voortspruit.*
»Ol wat dat betreft....* en Bernard
begon onwillekeurig te glimlachen.
»Komt gij veel bjj hen aan huis?*
>Neen. Ik kan L fraugois niet uitstaan
en bjjzelf draagt mjj een kwaad hart toe;
maar zoodra het zjjn belangen geldt, laat
bjj alle persoonljjke gevoelens varen. Kom
aan, Daniël, ik heb nu eenmaal beloofd dat
ik zjjn zaak bjj u bepleiten zou. Kunt gjj
hem zjjn zin ni«t geven?*
De pastoor bewaarde een oogenblik het
8tilzwjjgen, en daarop zjjn vriend strak
aanziende, vroeg hjj
Heeft hjj u gezegd in welk een toestand
ik mjj tegenover hem bevind?*
>Neen.«
Welnu dan: die man heeft mjjn lot in
banden, Hjj heeft al utjjn schuldbekente
nissen opgekocht, en staat gereed mg te
doen dagvaarden, zoodra, na afloop der
verkiezingen, als hg niet verkozen wordt.*
Waarom helpt gjj hem dan niet voort?*
ridderorden niet bekend.
De Fiansche omwenteling met haar vrij
heid, geljjkheid en broederschap* schafte
alle onderscheidingsteekenen af, maar Napo-
leoD, fijn menschenkenner als bjj was, begreep
de waarde van dergeljjke decoraties en schivp
het Legioen van eer.
En toen begon de wasdom der ridder
orden opnieuw en ons land volg le. Lodewjjk
Napoleon stichtte »de Koninkljjke orde van
de Unie* die salie straleD van waren roem
in één zelfde brandpunt moet vergaderen,
opdat zjj, door elkander versterkt, helderder
licht en heilzamer gloed zou verspreiden.*
Een beetje snorkend, maar goed bedoeld.
Na 1813 ging die orde te niet.
Bjj een wet van 1815 werd de Militaire
Willemsorde ingesteld en in 't zelfde jaar de
Orde van den Nederlandschen Leeuw, de
eerste tot belooning van uitstekende daden
voor moed, beleid en trouw, de tweede ter
vereering van beproefde vaderlandsliefde,
bijzonderen ijver en trouw, buitengewone
bekwaamheden in kunsten en wetenschappen.
De orde van de Eikenkroon, door Koning
Willem III persoonljjk toegekend, is een
Luxemburg8che, waarover ons vorstenhuis
thans niet meer te beschikken heeft. Daaren
tegen is sedert 1892 in de orde Oranje-
Nassau een nieuwe bron van onderscheiding
voor verdienste geopend.
Het hoogst van deze drie orden staat de
Militaire Willemsorde aangeschreven, daar
het verkrjjgen van deze van nauwkeurig
bepaalde daden afhankeljjk is, wat uit dan
aard der zaak bjj de andere niet mogeljjk
is. Hierbjj zal altjjd een zekere willekeur
heerschen en zoo zal de 31ste Augustus, de
dag van den decoratieregen naast bljjde
steeds teleurgestelde gezichten aanschouwen,
't Is toch een feit, dat de Nederlanders,
op de overige dagen des jaars totaal onge
voelig voor zoo'n stukje lint als 't op stuk
van zaken komt, zoo'n lintje met een dank
baar hart in hun knoopsgat naaien.
Buitenland.
Te Parjjs zjjn thans 11,000 infanteristen
en 2000 cavaleristen uit de nabnrige gar
nizoenen aangekomen, om de orde te helpen
handhaven, waartoe het garnizoen en de
>Omdat ik zoodoende tegen mjjn geweten
in zon handelen.*
Beschouwt gjj hem als zoo gevaarljjk?*
»Dat niet; maar zjjn mededinger kan
zoo nuttig zjjn.*
>En dat is het eenige wat n aandrjjft
uzelf op te offeren? Dat is toch onver
standig. Vergeet niet dat hjj u alles kan
kwjjtscheldendat hjj er toe bereid is, ter-
wjjl gjjzelf geen cent bezit, en hjj niet
aarzelen zal, zoo gjj weigeren blgft, n in
het verderf te storten. Ik ken Lefrangois
het is een echte bandiet, die voor niets
terug zal deinzen waar hjj zich op u wre
ken kan.*
>En gjj wilt dat ik zulk een man zal
steunen?*
»Het is het eenige middel hem beter te
maken. Als hjj maar eenmaal het toppunt
van zjjn eerzucht bereikt heeft, is hjj in staat
nog goed te worden. Mislukt dat hem echter,
dan zal hjj onverzoenijjk zjjn, en gjj zult
zjjn slachtoffer wezen.*
»Ik kan daarom geen anderen weg in
slaan.*
»Dat is dwaasheid, en ik verklaar dat ik
nooit te voren zoozeer betreurde mjjn vader-
ljjk erfdeel verspild te hebben. Hoe gaarne
had ik u het geld niet gegeven! Wilt gjj
dat ik het te leen zal vragen aan mjja oom
Het is best mogeljjk dat bjj het mjj zal
voorschieten, als hjj weet waartoe bet dienen
moet.*
>Neen, ik zon het toch niet aannemen.*
»Gjj zjjt door en door onverstandig,
Daniel, en hebt het uzelf te wjjten als gjj
in het ongeluk gestort wordt.*
»Dat weet ik, mjjn vriend. Iedereen heeft
mjj gewaarschuwd, de bisschop, de prefect
en tot zelfs vader Binaut, die mg wilde
overhalen hem in den steek te latenmaar
niemand die mjj zal doen afzien van uijjn
plicht.
politie onmachtig bleken. Het aantal werk
lieden, dat gisttren arbeidde, bedroeg 278;
het aantal stakers in de verschillende vakken
wordt op 45,000 geschat en nog voortdurend
leggen meer arbeiders het werk neder. Van
de aard werkers staken er 8000, van de
sloopers 2000, van de karrevoerders 500,
van de sjouwers 1000, van de slotenmakers
5000, van de metselaars 5000, van de
steenhouwers 2000, van de schilders 3500,
van de zinkwerkers en leiendekkers 2500,
van de sehrjjnwerkers 2500, van de draaiers
2000, van de meubelmakers 5500 enz. Slechts
op twee plaatsen hadden Zondag opstootjes
plaats, waarbjj de troepen tussehen beiden
kwamen. Hoopte men eerst, door de con
cessies der aannemers, dat de staking spoedig
geëindigd zon zjjn, thans bljjkt dat minder
dan ooit waarschjjnljjkde sloopers verwier
pen de bemiddelingsvoorstellen der patroons
eD de aard werkers namen op hnn laatste
vergadering een motie ten gunste der alge-
meene werkstaking aan. Het comité tot
voorbereiding van de algemeene werkstaking
richtte Zondagmorgen een oproep tot alle
werklieden, waarin han werd verklaard, dat
»het oogenblik voor het proletariaat gekomen
is, om door gemeenschappeljjk optreden en
een algemeene beweging te komen tot de
inwilliging der rechtvaardige eischen, die
sedert langen tjjd den arbeidsgevers zjjn
gevraagd.* Deze oproep sluit met de belofte,
dat binnen eenige uren de spoorwegarbeiders,
de gaswerkers, de voerlieden der trams en
omnibussen en de metaalwerkers den arbeid
zouden staken. Als dit het geval is, zal
het aantal stakers spoedig 60,000 bedragen.
Men wordt nu ernstig bevreesd, voor het
mislukken der Wereldtentoonstelling en d8
algemeene commissaris Pikard heeft reeds
alle verantwoordeljjkheid voor het gereed
komen der werken van zich geworpen.
Eenige aannemers hebben thans een uur
loon van 55 centimes aangeboden. De re
geering heeft gelast, dat vreemde werklieden,
die zich onder de leiders der stakers bevin
den, en aanleiding geven tot rustverstoring
over de grenzen moeten worden gezet. De
stakers hebben een brief aan den minister
president geschreven om zich te beklagen
over de uittartende houding der politie.
»Volgens mjj, Bernard, zjjn enkele wezens
tot Ijjden bestemd, en geschapen om aan
andere stervelingen het voorbeeld van stand
vastigheid in hnn martelaarschap te geven.
Zoolang als ik op de aarde ben, heb ik
beproevingen gekend. Kind zjjnde, had ik
het ongeluk mjjn vader te verliezen, dien
ik aanbad en wiens dood een rouwfloers
wierp over mjjn gansche jeugd. Als vol
wassen man doorleefde ik al de pjjnljjkste
teleurstellingen eener versmade teederheid,
en nu, dat ik afstand heb gedaan van alle
aardsche vrengde, dat ik elke hoop op
offerende, ten einde mjj aan het vertwij
felende men8chdom te wjjden, behoud ik niet
eens het recht mjjn doornig pad te vervolgen,
zonder dat men mjj sljjk en steenen toe
werpt. Evenals mjjn goddeljjke Meester op
wag naar den Calvarieberg, ben ik ten prooi
aan bedreigingen, aan hoon en aan daden
van geweld, en ik ben slechts een mensch.
Toch hoop ik al deze smarten te verdragen,
en mjjn leed aan te nemen uit liefde tot
mjjn Goddeljjken Heiland. Moge dit eenigs-
zins opwegan tegen al mjjne misslagen en
afdwalingen.*
Bernard gevoelde zich onbescbrjjfeljjk
getroffen. Zjjia oogen vulden zich met tranen,
en het was te vergeefs dat hjj naar woorden
zocht. Hjj zag zeer goed in dat zjjn vriend
geljjk had en ean slachtoffer was dat hjj
zelf geen penning had genoten van dat geld
waarvoor men hem thans vervolgde, en dat
Lefrangois hem op schandeljjke wjjze be
jegende. Door dat alles kwam het verheven
karakter van den geesteljjke sleehts des te
roerender uit, maar viel het ook niet moeiljjk
in te zien dat hjj onherroepeljjk verloren
was, en Letonrneur mompelde ten slotte:
>Gjj maakt mjj waarljjk wanhopig, Daniel.
Wat kan ik voor n beproeven?*
Niets.*
>Moet ik u dan in den steek laten?*
Over de herziening van het Dreyfas-pro-
ces wordt dd. 10 Oetober uit Parjjs gemeld;
De »Liberté* maakt melding van een ge
rucht uit het Paleis van Justiti dat zegt,
dat de conclasies de revisie gunstig gezind
zjjn, baseerende op verschillende nieuwe
feiten, behal re nog de valschheid van Henry.
Het Hof van Cassatie besliste de geheele
zaak te onderzoekeu en tot aan het einde
toe te vervolgen, zonder rekening te houden
met welke overweging dan ook.
Wanneer het Hof een revisie naar de
feiten instelt, zou het een volledig licht maken
en een nieuwe krjjgsraad zou niets te doen
hebben, dan de conclusion van het Hof van
Cassatie te bevestigen.
Men zegt dat de Fransche regeering aan
de Engelsche gevangenneming en uitlevering
van Esterhazy zal vragen wegens op
lichting (van zjjn neef Christiaan). Hjj zal
niet gemakkelijk te pakken zjjn, want te
Lond en verandert hjj telkens van woonplaats
en vermomming.
De Siècle vermeent nit goede bron dat
de minister van justitie in overleg met dien
van oorlog besloten heeft bjj den Raad van
Legioen van Eer een aanvraag tot schrap
ping van Esterhazy van de ljjsten der ridders
in te dienen. Men weet niet meer, na wat
er met Zola gebeurd is, of men dit toejuichen
of betreuren moet.
Een braaf oppassend wever te Bayreuth
overkwam eenigen tjjd geleden een ongeluk,
waardoor bjj in drie weken niet in staat
was te werken en in de behoeften van zjjn
gezin te voorzien. Daarbjj kwam, dat zjjn
vrouw ziek werd, en door het een en ander
waarschijnlijk tot radeloosheid vervallen,
heeft bjj zjjn drie kinderen geworgd en ze
daarna op de rails van den spoorweg geleg 1,
waar hnn ljjkjes door een locomotief zjjn
verpletterd.
Vrjjdagnaeht, terwjjl de beer Mougin,
chef de bureau van bruggen en wegen te
Constantino, rustig lag te slapen, stond zjjne
vrouw even op om een karaf water te halen,
die zjj 's avonds te voren in het kozjjn der
eetzaal had laten staan, om koel te bljjvea.
Door het leven, dat het openen van het
venster maakte, wakker gesehrikt, sprong
de heer Mougin, bjj wien reeds eenige malen
»Even goed als de anderen,* antwoordde
de priester zacht. Neen, ik krenk a mis
schien. Vergeef mjj
>Gjj vraagt mjj om vergiffenis!* riep de
jonge man uit, ten prooi aan een onbe
dwingbare aandoening. >0! zoo gjj eens
wist
»Ik wil niets weten, en zal mg verge
noegen met voor mjjn vjjanden te bidden
als voor broeders en zusters. Gjj kunt dit
uit mjjn naam aan uw gastheer en vrouw
overbrengen. Ongelukkig i» dat alles wat
ik voor hen zal mogen doen. Vertrekt gjj
reeds?* voegde hjj er bjj, ziende dat zjjn
bezoeker overeind was gerezen.
tJa, ik moet terugkeeren naar het kasteel,
waar ik in geen geval wil overnachten;
maar ik beloof u dat ik spoedig weer zal
komen.*
»Dat is heerljjk; wjj zullen dan over
bljjder zaken praten; over onze zorgelooze
jeugd, onze vriendschap, het gansche ver
leden, voor zoover dat niet smarteljjk is,
en het zal mg zoo goed zjjn dat alles nog
eens te doorleven met uwant gjj weet dat
ik van n houd, Bernard*.
Hjj stond thans op den drempel zjjner
deur en omklemde Letourneur's handen. De
jonge man gat, van zjjne zjjde, gehoor aan
een hem bjjna onbekende opwelling van
harteljjkheid en sloot hem onstuimig in de
armen, terwjjl hjj stotterde:
>Ik ook, ik houd van u, en ik had het
u willen bewgzenmaar komaan, tot
spoedig!*
En zich geweld aandoende om zichzelf
weer meester te worden, rukte hg zich los
nit de omhelzing van zjjn vriend en was
hjj in een oogenblik verdwenen. Met een
uitdrukking van nog dieper weemoed dan
te voren, nam de priester zjjn gebedenboek
weder op en begon hg te lezen.
iiiiiwnui
DOOR
(7
Wordt vervolgd.
