en Allena
el Land van
minelerwaard.
YERZOEKïM
FEUILLETON.
Mier eed piroiiw
Uitgever L. J. YSERMAH, Heueden.
m 1747.
ZATERDAG 19 NOV.
1898
VOOR
Dit blad versehjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
franco par post zonder prgsveihooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
v
Ge helt, laten we eens aannemen, een
kleinen jongen of een kleine meid, van aard
levendig, van gestel gezond, van ouderdom
vier a vjjf jaar. De onderstelling is zoo
hpel ongerjjrad niet, want ieder haakt naar
't bezit van zoo'n schat en hoewel er onder
ons dikwjjls te vergeefs gehaakt wordt
naar onbereikbare schatten, van d n kin ler-
sch&t bljjven maar betnkkelijk zeer weinigen
uitgesloten.
Ge fcebt dus een dreumes van vier, vijf
jaar. Laten we zeggen uw eersteling, een
heel klein beetje verwend, zooals dat ge
woonlijk is met eerstelingen, die eenig
blijven of slechts een enkelen opvolger
krijgen.
Ge doet hem niet op de bewaarschool en
wanneer ge tijd hebt u met uw kind in
te laten, doet ge daar wel aan. Een be
waarschool moet al bjjzonder goed zijn, wil
ze concnrreeren met een gezond huiselijk
leven. We werpen daarmee geen blaam op
deze instellingen, althans niet op de goede,
de weinige goede, die hier te lande ge
vonden worden, want we weten uit lang?
ervaring hoeveel ze waard zjjn voor ouders,
die van bovengenoemden schat een leeuwen
part ontvangen hebben. Voor kleine ge
zinnen echter zjjn geen bewaarscholen noo
dig. De moeder is daar de onderwijzeres,
zonder diploma wel is waar, maar toegerust
met eigenschappen die dit gemis ten volle
vergoeden. Zjj is het schoolhoofd bij uit
nemendheid en wanneer de vader uit het
echte hout gesneden is, ban Z.Ed. gevoe
gelijk fongeeren voor hulponderwijzer. Daar
nadert Kerstmis en uw tante uit de stad
komt een paar dagen bij u doorbrengen.
Dat is een feest, want ge hebt een kleine
hoop op de toekomst en daarom is tante's
gezindheid ten opzichte van u en uw kroos!
voor u geen onverschillige zaak. Ge orga
niseert een familiepartjjtje en zonder nu
bepaald uit te halen, ontvangt ge 't oude
mensch feestelijk. En ze is dol in haar
schik met uw babbelaar en hp moet op
haar knie zitten en dan zjjn Kerstlied op
zeggen van de engelen en de herders, en
als bp 't goed doet, dan krijgt hij een
kostbaar stuk speelgoed. Uw kleine kijkt
begeerig naar het te voorschpn gehaald
pak, maar staart bedremmeld in het rond
bp de herhaalde uitnoodiging. Gjj ziet uw
vrouw aan en zjj u en ge zijt er een weinig
H. BERTRAND.
(8
Slechts bp, dien de dag van morgen veel
strpd of een groot ongeluk zal brengen,
brengt den nacht wakend door en let ieder
uur op het voortgaan van dien nacht. Hp
ziet, hoe de wolken jagen en de maan ver
bleekt, hoe de konde, grijze schemering
aanbreekt en de vochtige mist op de bruine
akkers doet opstpgen. En 's morgens ziet
bjj geen zonde regen valt in stroomen
neer in de waterplassen voor het huis, een
beeld van de werkelijkheid, die door geen
zonnestraal wordt verhelderd.
Zoo was de morgen van Signe's trouwdag.
Het was een sombere, gure regenmorgen.
De toren van de kerk te Hönefoss stak
lang en dreigend tegen den grijzen hemel
af. Op Signe's kamertje brandde nog altjjd
het lampje. Het was Signe's trouwdagzp
had geen oog gesloten.
Eenige oude vrouwen en mannen, die
zich aan het gepraat van de menschen niet
gestoord hadden, verschenen met Gunnar
in hun midden. Hij was netjes aangekleed
en liep rechtop, in een uitdagende houding.
De kjok van de kerk luidde een paar maal
en Sigêe hoorde dat teeken. Zjj ging Gunnar
verlegen mee. Gij hebt n.l. hij uw onder
wijs het leeren van versjes totaal verzuimd,
behalve van enkele, zeer eenvoudige, di?
uw vrouw zingende het kind geleerd heeft.
Uw ouderwetsche tante staat verbaast. Al
zóó oud, zegt ze, en dan nog nooit een
kerstlied geleerd, dat arme kindJa, ze
heeft medelijden met. het schaap en is over
tuigd dat de opvoeding in uw woning heel
wat te wenschen overlaat. De heidenen
leeren ook gem kerstliederen en ge zoudt
uw kind toch niet als een heiden willen
groot brengen. Op dit thema kapittelt ze u
ongenadig en als ze het schjjnbaar los laat,
komt ze een oogenblik later er toch weer
op terug. Het helpt u geen zier of ge er
al tusscben werpt dat verzen eigenljjk on-
natuurljjk zijn en de meeste kinderverzen
uitmunten door totaal gemis aan kinder
lijkheid, dat ge u voorgenomen hebt uw
kleine tot aan de schooljaren met geen
eigenlijk gezegd leeren lastig te vallen enz.
enz., het helpt u niet. Op kerstfeest behoort
een kind een kerstlied te kennen, dat is
altpd zoo geweest en wanneer de ouders
daarvan afwjjken, dan kan het met de kin
deren niet goed gaan.
Uw dreumes begrijpt dat geredeneer niet
en amuseert zich met zpn geschenk, dat
hij toch ontvangen heeft, 't Kind kan im
mers niet helpen, dat het nog zoo onwe
tend is?
Doch daar is nog meer voor u wegge
legd. Op den dag der familiepartij kom?n
do leden met hunnen aanhang en bevolken
uwe woning en nu moeten de kleinen toch
bij tant? eens laten hooren dat ze niet voor
niet op de wereld zpn. En de een brengt
een eigenhandig geschreven kerstwensch,
de tweede legt proeven af van leeskunst,
de derde dreunt een van buiten geleerd
versje op en ieder doet zijn best tante voor
zich in te nemen. Niet alleen met het oog
op de toekomst, och neen, deze kunsten
zou men ook verkoopen als tante een wild
vreemde was, want de meeste ouders kennen
geen grooter genot dan acrobatische toeren,
verricht door kiuderhersenen.
En gij, och arme, staat er bp en glim
lacht. Ge voelt iets in u opkomen van dien
geest, die de ware welsprekendheid uitwerkt,
maar ge zwijgt. En uw broers en zusters
werpen een meaeljjdenden blik op uw lieve
ling, die als een Surinaamsehe inboorling
tns8chen beschaafde lieden staat en volstrekt
geen hoogte heeft wat dit alles beteekent.
»Maar hij is nu al zoo oud, ge moet hem
tegemoet.
Het was natuurljjk, dat zp niets zeiden,
maar zwijgend het huis sloten en in den
stroomenden regen den weg naar de kerk
insloegen. Niemand van de oude menschen
verwonderde zich daarover. Allen liepen
zwijgend verder, alsof zij naar een begrafenis
giügen en iedereen behalve het bruidspaar
zelf beschouwde dit huwelijk als een
zaak. Signe bezat een weinig vermogen,
Gunnar eveneens. Zp pasten dus bij elkaar.
In het bleeke gezicht van Gunnar was
veel te lezen. Zoo iets als van de gedwongen
rust van een woesten bergstroom, die in
zpn bedding teruggedreven, onmerkbaar
stijgt, totdat eindeljjk de teruggehouden
wateren bevrjjd den berg afstorten, tot ver
derf of ten zegen.
De koster opende de kerkdeur en een
vochtige lucht kwam den somberen stoet
tegemoet. Hunne schreden weerklonken luid
in de groote ruimte. Signe keek oma hter
haar liep de koster, slaperig en naar het
scheen, dronken. Zjj huiverde. Ook Gunnar
keek naar den man, wiens kleeren naar de
kroeg roken en hp werd donkerrood van
schaamte.
Toen begon de dominé zpn ambt, doch
met zeer weinig toewijding. Hp scheen haast
te hebben en liet dit ook merken.
Gunnar en Signe waren vereenigd.
Met een zucht van verlichting sloeg de
predikant het boek toe, de getuigen en de
anderen verlieten met het bruidspaar de kerk
en de deur viel dreunend achter hen in
het slot.
Allen gingen nu naar de herberg, waar
de roode Margit met een gezicht vol
toch leeren k-zen raadt de een.
>Of althans het a b leerenraadt de
ander.
»Da mijne is vjjf jaar en schrijft al wat
aardig zijn naam!* zegt een derde met
trofsch.
»En mijn Karei je kent de lafel van twee
al en die is toch ook nog geen zes!* praalt
een vierde.
En uw vrouw kpkt benepen rond, want
helan?, uw dreumes kpkt in een boek alleen
na?r de prentjes en hij kan zelfs nog niet
eens tellen, want boven tien raakt hp ter
stond de kluts kwjjt en schrijven, o wee!
hij kan alleen de hoeken van 't leesgezel
schap links en rechts met potlood illus-
treeren.
En door al dien aandrang wordt de ver
zoeking groot uw kind binnen te leiden in
de wereld der kennis. Ge neemt n voor,
morgen aan den dag een uur te bestemmen
voor gezet onderwijs. Het pijnigt u toch,
al zegt ge er niets van, dat andere kin
deren bet uwe zoo ver voor zijn. 't Is
misschien wel goed vroeg te beginnen, er
moet immers zoo veel geleerd worden
Helaas ja, vaders en moeders! er moet
zooveel geleerd worden, doch dit zegt nog
niet dat er vroeg mee begonnen moet
wordeü. Zoudt ge denken dat een jong
paard er beter door worden zal, wanneer
't in zpn derde jaar reeds aan zwaar werk
gezet wordt? Het moet eerst zijn groei
beet hebben en daarna aan 't werk. Zoo
is 't met een kind ook. Vraag het maar
aan deskundigen. Ze zullen u zeggen dat
die jonge weet-alletjes na verloop van een
jaar of wat worden ingehaald, voorbij
gehaald veelal, door kinderen, die gelijk
het uwe op hnn vjjfde jaar nog geen a
uit een b kennen. Ontwikkelt uw kroost,
beantwoordt hun vragen, praat er mee,
legt ze uit en verklaart ze, maar stel het
»leeren« uit en laat daarover gerust de
ouders van Keesje Pietbus en uw oude
tante haar zwaar hoofd sehudden
Buitenland.
De commissie uit de Fransche Kamer,
ingesteld voor het voorloopig onderzoek van
wetsvoorstellen, die aan het parlementair
initiatief hun aanzjjn te danken hebben,
hetft zich eenstemmig verklaard voor het
in overweging nemen van een wetsvoorstel
van den socialist Dejeante, tot afschaffing
van de doodstraf.
Een Senaatscommissie keurde het rapport
schrammen en blauwe plekken, alsof zij van
de trappen was gevallen kreunend rond
hinkte.
Gunnar vatte Signe bp de handbij ging
niet met de anderen de herberg binnen. Zp
was hem daarvoor zoo dankbaar, dat zp
moest weenen. Zonder te weten wat zp deed,
drukte zp zijn hand aan hare lippen en zp
werd zoo week, dat zij hem alles wilde
zeggen. Ook bjj hem kwam de goede natuur
boven eu hp boog zich over haar heen om
haar alles te vragen.
Daar klonk uit de Nordstjernen een dreu
nend gelach, vermengd met de tonen van
een ontstemde viool. Signe schrikte, wendde
haar hoofd af en ten uitdrukking van af
schuw verscheen op haar gelaat.
Gunnar deinsde achteruit. Bjjna ruw trok
hp haar mee naar de stad.
En de bewoners van Hönefoss sleepten
den last van hun leven verder. Niemand
bekommerde zich om Gunnar en Signe, be
halve de postmeester, die bp gedeelten het
geld voor zpn doodgeschoten paard liet
halen en Margit. Maar Gunnar kwam
bijna nooit in de herberg. Angstig vermeed
op bet van Signe's zjjde te wjjken en zij
verwonderde zich in stilte over die ver
andering, daar zp niet wist waaraan zjj
dit moest toeschrijven. Liefde was bet niet
o neen wie dacht aan liefde En toch
beefden haar vljjtige handen, als zjj 's avonds
Gunnar tegenover zich zag zitten. Hjj zeide
echter geen woord.
Zjj trachtte hem dan wel eens over te
halen om uit te gaan.
Waarom?* vroeg hjj jjskoud. Signe keek
hem verwonderd aan. Omdat ik niet ver-
Adverte-ntiè'n van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 7% et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertontiën worden tot Dinsdag- en Vrjjdagavond
j ingewacht.
van den senator Strauss goed over het
wetsvoorstel tot afschaffing van de voltrek
king der doodstraf in het openbaar.
Blijkens aan het minist?rie van koloniën
ingewonnen bericht hefffc de minister Guil-
laio, zoodra hij mededeeling had ontvan/en
van 's Hofs beschikking, aan den gouver
neur van Guyana geseind aan Dreyfus mede
te deelen, dat het door zijne vrouw inge
diend verzoek om herziening van zijn proces
ontvankelijk was verklaard en dat hjj zou
worden uit ,'enoodigd zijne middelen van
verdediging aan te bieden.
Ofschoon nog niets bekend is aangaande
de wijze waarop Dreyfns zjjne verdediging
zal moeien opstellen en of hjj zich daarbjj
door een advocaat mag laten bjjstaan, of
dat hem zal worden toegestaan zich per
telegram of per brief met zjjne advocaten
te Parjjs in betrekking te stellen, vragen
waarvan de beantwoording voornameljjk zal
afhangen van de omstandigheid of hjj op
het oogenblik van zjjn verhoor als beklaagde
dan wel als veroordeelde zal worden be
schouwd, wordt toch reeds beweerd, dat op
de mailboot, die 9 December a. s. uit Frank-
rjjk naar Guyana vertrekt, de advocaten
Collenot en Joseph Hild, secretarissen van
mrs. Demange en Labori, zicb zullen in
schepen.
Het centraal eomité der Pruisische ver-
eeniging van het Roode Kruis heeft be
sloten 200.000 mark beschikbaar te stellen
voor de uitrusting van 2000 ziekenverple
gers, die in geval van mobilisatie ter be
schikking van de militaire overheid zullen
worden gesteld.
De Duitsche kapitein graaf Stolberg
Wernigerode van het 4e reg. ulanen, die
in woede een onder-officier, die hem tegen
sprak, met zpn sabel doodde, is door den
krjjsraad veroordeeld tot schrapping van de
ljjst van officieren en tot 3 jaar en 4 maan
den gevangenisstraf. De Keizer heeft dat
vonnis bekrachtigd.
De jonge baron Alexander Murman uit
Weenen, die eenigen tjjd geleden te Prze-
mysl in Gallicië werd gearresteerd als ver
dacht spionnendiensten voor Rusland te
verrichten, is tot 8 maanden gevangenisstraf
veroordeeld.
Bjj Weliki-Oestjoeg, in het Russische
gouvernement Wologda, bezweek Zaterdag,
terwjjl tal van wagens over de bevroren
lang, dat je alles opgeeft om mijnentwille.*
Hij glimlachte, maar niet vriendelpk.
»Ik ben er je echter zeer dankbaar voor,*
vervolgde zjj schuchter, »Gunnar, en ik
moet je nog om vergiffenis vragen.*
Waarvoor?!* riep hjj op heeschen toon.
Het bloed steeg hem naar het gelaat.
»Dat ik vreesde, dat je zoudt big ven
drinken en het niet meer zoudt kunnen
laten.*
Hij ke k haar zwijgend aan. Toen glim
lachte bjj weder. »Er bestaat een middel,
dat iemand leert, de herberg te ontloopen.*
Signe's hart klopte; zjj stond op en ging
naar hem toe.
>De eene duivel verdrjjft den ander,*
vervolgde hjj met een hoonend gelach. >Ik
weet wel, waarom ik bljjf ben je het
paard van den postmeester vergeten?*
Eerst langzamerhand begreep Signe, wat
hij met deze woorden bedoelde. Zjj ontstelde
hevig, daarna keek zjj Gunnar vast in de
oogen, die haar blik ontweken met een
schuwe uitdrukking.
»En waarom heb je me dan gedwongen
je vrouw te worden, als het niet uit liefde
is?« vroeg zjj verontwaardigd.
Gunnar antwoordde niet terstond. Toen
echter zeide hjj op schorren toon»Omdat
ik niet wilde, dat iemand je zou bezitten,
daarom en nergens an ers om!«
Maar hjj scheen zelf nog meer onder zjjne
krenkende woorden en onder zpn boosaar
digheid te ljjden dan Signe, want toen hjj
had uitgesproken, viel hjj als vertwjjfeld op
de bank neer en kreunde smarteljjk.
Signe beheerschte zich met moeite. Zjj
wilde hem niet laten merken, hoe zjjne
S3?
rivier de Soechona reden, het ijs, tengevolge
van plotselinge rjjzing van het water. Twin
tig menschen kwamen om.
Op Kreta viert men voorloopig de auto
nomie met godsdienstig feestvertoon. Het
eiland is nu geheel ontruimd nergens waait
meer een Turksche vlag dan alleen in het
hoofdkwartier, waar er nog een staat ge
moedelijk naast die der mogendheden.
Op het oogenblik van vertrek heeft Shakin
pacha geweigerd in zee te steken, omdat
hij nog geen formeel bevel daartoe bekomen
had. Admiraal Pothier heeft toen de torpedo-
boot op hem afgezonden en Shakin de
haven uitgedreven en de zee in. Het was
slecht weer en de zee stond hol. De ex-
gouverneur mocht in de oude haven van
Sudi nog wat vertoeven, maar als een diet
op transport, onder bewaking van een
kruiser der internationale vloot.
De winkels waren te Cania gesloten als
op een feestdag, al hebben de Christenen
zorg gedragen, zich niet al te luidruchtig
te verheugen, opdat de Mohammedanen niet
verbitterd zouden worden.
Reeds tegen het einde dezer maand zullen
de Kretenzer vluchtelingen, waarvan het
aantal op een 2500 geschat wordt, naar
het eiland terngkeeren op kosten der Griek-
sche regeering.
De eigenaars van de »Mohegan«, het
stoomschip dat onlangs met 93 opvarenden
in de golven verdween, hebben een aan
klacht wegens laster ingediend tegen den
matroos Robins Purdy, die beweert dat de
»Mohegan« een slecht schip was, onbe
kwaam om zee te honden, en dat de kapi
tein in opdracht had het te laten zinken,
om de eigenaars in de gelegenheid te stellen
de veel te hooge verzekeringssom op te
strjjken.
Dawson City, de voornaamste stad in de
goudvelden van Klondyke, is voor de helft
door brand vernield. De brand ontstond
doordat een kjjvende vrouw haar tegen-
partjj een brandende lamp naar bet hoofd
wierp. Vier blokken huizen, waarin hoofd
zakelijk winkels en kantoren waren, zjjn
in de asch gelegd en er is geen materiaal
om de wjjk weer op te bouwen. De be
woners moeten in tenten een goed onder
komen zoeken. De schade wordt op een
half millioen dollars geschat en is niet door
verzekering gedekt.
De Spaansche commissarissen in zake de
woorden haar in het hart troffen. Zjj zeide
niets anders dan: »Het is goed, Gunnar,
ik zal het niet vergeten en er mjj naar
gedragen.*
Voor den eersten keer had zjj een gevoel,
alsof zjj een gevangene was. Zjj keek de
kamer rond, alsof zij hulp, alsof zjj een uit
weg zocht. Voor het eerst begon zjj te wan
hopen, of alles tusschen Gunnar en haar
wel weer in orde zou komeB, zjj had altpd
nog gehoopt Gunnar op den rechten weg
terug te brengen. Zjj zag na het onmogeljjke
van hare wenschen in. Waarom was zjj
indertijd gebleven? Waarom had zjj Astrid's
hulp niet aangenomen en was gevlucht?
Alles zon beter te dragen geweest zjjn dan
dit! Vrjj zjjn, vrjj!
Zjj wendde het hoofd af, enkel om Gunnar
niet te moeten zien.
Deze nam onopgemerkt het werk op, dat
van Signe's schoot was gegledenhjj vouwde
het zorgvuldig op en streek er teeder met
zjjne onhandige, bruine vingers over.
VI.
»Is daar ook iemand in de kamer? Is
daar ook iemand vroeg een mannenstem
eenige malen achter elkander, eerst bjjna
onhoorbaar en toen er geen antwoord volgde,
luider.
Ofschoon een hevige Octoberstorm hem
den mantel bjjna van de schouders rukte,
scheen de man toch geen plan te hebben
de deur geheel te openen en het lage, veel
te warme vertrek te betreden, waarin slechts
Margit aan den weefstoel zat.
Wordt vervolgd.
i».—t i jiybmmhb33bnww3»g—
p——w«w—mmbbi—u—avmaawj »,ti
DOOR
l'hi'uw i ii i w 'lll'll ii ii iih mi i i ihbii lill iim'i wiihmmhwhiiimiii 'uii
mummum iwmiinm uvwa
^^f=ï^rt^w^''^"i»f"""«,mm«qffm,rntrrtttiiiïrtwrm<rirs ■h bimiii i i ■■innm m ii
