Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Itommelerwaard.
Late Haver.
M 1760.
FEUILLETON,
misdadig uit liefde.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 4 JAN.
ai
VOOR
UND VAM ALTEN^
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjs vei hooging. Afzonderlijke
nammera 5 cent.
Advertentiën ran 1—6 regels SO ct. Elke regel
meer 7*/9 et. Groote letters naar plaatsruimte.
I Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrgdagavond
1899 I ingewacht.
>Late haver komt ook op« zegt het spreek
woord gedachtig daaraan durven we met
onzen Nieuw jaarwensch achteraan komen.
Door den grooten toeloop van advertentiën,
schoot er voor dezen geen plaats over.
Gelukkig zjjn onze lezers door dit plaats
gebrek niet zonder tal van goede wenschen
het nieuwe jaar ingetreden. Wanneer al
deze wenschen in vervulling gaan en indien
't waar is wat hier boven staat, en ook
onze late wensch vervuld wordt nu, dan
zullen onze kzers aan 't eind van 1899
gekomen, met een hoog gevoel van vol
daanheid op dit eindje levensweg kunnen
terugzien.
Ja, er wordt heel veel en heel wat ge-
wenscht op zoo'n dag't hoort er zoo bjj,
denkt men, en men wenscht er rechts ei
links maar op los. Eigenbelang speelt bier
een groote rol. En de uitvinding der
kaar'jes maakt het werk gemakkeljjk. 'tGaa'
nu bjj wjjze van pantomime: men belt aan,
reikt de meid een kaartje over en wacht.
Op zoo'n dag is mevrouw goedgeefsch, ze
heeft zich bp voorbaat van wat kleingeld
voorzien en schuift allicht wat af, ook al
is de wenBcher haar nu niet zio precm
bekend. Onbedachtzaam? zeker, want vee!
wat op 1 Januari in den blinde geschonker
wordt, is 's avonds in den vorm van klan
jenever door 't keelgat weggespoeld. Daar
staat echter tegenover dat na Nieuwjaarsdag
de Rijkspostspaarbank zich in bedaidend^
vermeerdering van kapitaal verheugen mag,
zoodat mag het onbedachtzame geven
ook streng gegispt worden bier he'
goede rjjkeljjk tegen het kwade opweegt.
Waarde lezers, zoo zjj het ook in dit
jaar 1899! Dat het al goeds zjjn zal, ziet,
dat mogen we niet verwachten, al zouden
we 't gaarne hebben. In ons leven wisselen
zoet en zuur nu eenmaal af en terwjjl we
dankbaar 't eerste aannemen, buigen we
ootmoedig 't hoofd onder 't laatste, over
tuigd dat de Hemelsche Vader ook dit tot
ons eigen best alzoo beschikt.
Dat dan het zoet rjjkeljjk vertegenwoor
digd zjj, in den vorm van gezondheid, van
't daaglijksch brood en nog iets daarbjj,
van gespaard bljjven van ouders voor kin
deren, van kinderen voor ouders, van wel
slagen in alle ondernemingen tot eigen en
anderer nut.
»Waarom zou haar die vraag zoo hebben
doen schrikken?* vroeg ik.
Knaver vatte mjjn arm en trok mjj
dichter tot zich.
Dokter, zeide hg toen, dat meisje weet
wie de moordenaar is !c
»Zjj zou daarvan weten? Onmogeljjk
Enaver schudde het hoofd. »Neen, zoo
meen ik het niet, zjj is geene misdadigster*,
vervolgde hg. «Zjj weet alleen wie Bertram
vermoord heeft, of ten minste zg vermoedt
het. Te duideljjk zag ik dat in bare oogen.
Die schrik, die angst bjj mjjne vraag!*
Waarom zou ze hem dan niet noemen?
Zou zg den moordenaar van baren geliefde
in bescherming kunnen nemen?*
»Ik weet het niet. Kunnen er echter niet
verscheidene redenen bestaan waarom zjj
den naam verzwggt? Kan de moordenaar
niet in eene nauwe betrekking tot haar
gestaan hebben? Zg weet misschien dat
bjj haar bemind heelt, hg is misschien ook
vroeger haar niet onverschillig geweest, en
nu wil zjj degene niet zjjn, die hem in het
verderf zou storten. Ik zal het wel te weten
komen, van daag mocht ik echter niet
verder bjj haar aandringen. Vergis ik mg
niet dan ben ik reeds op het rechte spoor.
In de eerstvolgende dagen ga ik haar niet
opzoeken, ik zal wachten tot haar vader
begraven is, want het stuit mg tegen de
borst haar in baar droefheid lastig ta vallen.
Gj| zult het misschien dwaas vinden, dat
Ook uiten we onze beste wenschen voor
den bloei onzer Gemeente en van alle in
stellingen die tot dien bloei kunnen bjj
dragen.
Zjj ook 1899 een goed jaar voor ons
vaderland en schrjjde het onder de hoede
onzer jonge Vorstin voort ©p den weg van
vooruitgang, in zedeljjken en stoffeljjken
zin. Worden de pogingen van H. M's
dienaren met goed gevolg bekroond, dan
kan 1S99 voor 't Vaderland een gewichtig
jaar worden
De 19Je eeuw loopt naar 't eind. Men
is 't er nog niet over eens of 1899 't laatste
jaar is maar al wjjzen de geleerden ook
't volgend jaar als zoodanig aan, 't groote
publiek zal op den klank afgaan en met
1900 een nieuwe eeuw intreden.
Zjj dan het einde dezer eeuw voor Land
en Volk een goed einde!
Buitenland,
Volgens de »Volonté« heeft Marguerite
Pays in haar verhoor door den raadsheer
Dumas, in opdracht van president Loew,
volmondig erkend dat hare herhaalde ont
moetingen met Pellienx, Boisdeffre en du
Paty de Clam in het belang waren van
Esterhazy, en om hem middelen van ver
dediging te verschaffen. Ook heeft zjj bekend,
op last van Esterhazy de telegrammen
Blanche en Speranza te hebben verzonden
Ook een nota van H*vas loochent nu bet
malle bericht van Dreyfus' terugkeer. Zjj
luidt
eVolgens aan het ministerie van koloniën
ingewonnen inlichtingen is het bericht der
inscheping van Dreyfus van allen grond
ontbloot.*
Inderdaad kan Dreyfus slechts terugge
bracht worden op bevel van de regeering,
hetwelk zjj zeker niet zal geven, alvorens
daartoe tot haar het (dwingend) verzoek van
het Hof van cassatie zal zjjn gedaan.
Volgens een telegram aan de Daily
Telegraph* nit Cayenne, is Dreyfus 23 Dec.
in't bezit van de stukken van't Hot van
Cassatie gekomen. Gisteren, 3 Januari, ver
trok de mailstoomboot van Cayenne met
de antwoorden van Dreyfus.
De gouverneur van Fransch Cayenne gaf
den correspondent persoonljjk dez8 mede-
deelingen.
ik als politie-beambte zoo handel, doch ik
gevoel innig medeljjden met het meisje.*
>In uwe plaats zou ik niet anders han
delen,* antwoordde ik. »Hebt gjj haar
broeder heden gesproken?*
»Neen, en dit was mg zeer aangenaam.
Gjj hebt mg verteld hoe zeer bjj zjjne znster
liefheeft, en toch schijnt zjj bang voor hem
te zjjn. Uit baar onrust maakte ik op dat
zjj met vrees zjjn terugkomst tegemoet zag.
Zie, dat alles had de politie bier gemakkeljjk
kunnen ontdekken, als zjj nog niet steeds
het dwaze denkbeeld was toegedaan dat de
jager de moordenaar moet zjjn.*
Zit die arme duivel nog steeds gevangen?
vroeg ik.
»Ja, en nu is er mjj zeer veel aan gelegen
dat hjj nog niet in vrjjheid gesteld wordt,*
merkte Knaver aan. »De werkeljjke moor
denaar zal zich des te veiliger wanen, zoo
lang bjj weet, dat een ander verdacht wordt.*
In opgeruimde stemming brachten wjj
het verdere gedeelte van den avond met
elkander door.
IV
Verscheidene dagen waren sedert onze
laatste ontmoeting verloopen zonder dat ik
mjju vriend zag, bjj was wel aan mjjn huis
geweest, doch zonder mg aan te treffen en
ik bad hem tweemaal te vergeefs in zjjn
logement opgezocht. De logementhouder
deelde mg mede dat hjj gansche dagen af-
afwezig was geweest. Ik vond hierin niets
bjjzonder8, daar ik wist welke zaken hem
bezighielden.
Vroeg in den morgen van den vijfden
dag kwam de knecht uit het logement bjj
mg, die mg berichtte dat Knaver mg ver
langde de spreken. Het kwam mjj vreemd
Het geheim dossier der zaak-Dreyfus is
einJeljjk, op bevel van den Franscben mi
nister van oorlog, door generaal Chamoin,
naar het Hof van Casssatie overgebracht
Het onderzoek zal zeker lang duren, daar
het dossier meer dan duizend stukken bevat,
zooals Cavaignac destgds ook in de Kamer
verklaarde. Zij hebben wel niet alle be
trekking op »de zaak,* maar ook op andere
zaken van het bureau van inlichtingenhet
Hof heeft die echter Doodig om de echtheid
van andere stukken te kunnen uitmaken
Generaal Chamoin is van al die zaken op
de hoogte en kan daarom de noodige in
lichtingen verschaffen.
Picqnart moet met nieuwjaar een massa
geschenken, ook veel bloemen, ontvangen
hebban. De brieven en naamkaartjes die
voor hem afgeleverd waren, vormden, zegt
de »Indépendance beige*, een hoop die wel
een kubiekmeter inhoud had.
Omtrent de onthoofding van Vacber, de
moordenaar van herdersjongens, op het
Champ de Mars, te Bourg, wordt mede
gedeeld, dat Vacher zeer terneergeslagen
was, tot het eind toe zjjn onsehuid betuigde
en geesteljjke hulp weigerde. Hjj wilda het
publiek toespreken, doch dit voorkwam men.
De beul Deibier vervulde zjjn droevigen
plichtde laatste executie die bjj uitvoert.
Een groote menigte uit alle standen ver
drong zich om getuige van het walgeljjke
schouwspel te zjjn. Het publiek riep: »Weg
met hem. Dood aan Vacher* toen het voer
tuig naderde, waarin de moordenaar zat.
Toen het mes viel hoorde men bravo
geroep.
Een 8I-jarig man, de heer Alexandre
Berger, te Parjjs, heeft zich van 't leven
beroofd, door in zijn gesloten kamer een
houtskoolvuur te laten branden.
In een brief, dien hjj heeft achtergelaten,
verklaart de grgsaard, dat hjj niet langer
het ongeluk, dat el'affaire* Frankrjjk brengt,
kon aanzien en den dood verkoos.
In de laatste drie maanden voor zjjn
verscheiden, sprak de man over niets anders
dan over Dreyfus.
De Daily Telegraph* heeft het volgende
telegram uit New-York ontvangen: Een te
Vancouver, aangekomen Engelsche stoom
boot brengt het bericht mede, dat een lui
tenant en 13 Fransche matrozen door de
voor dat hjj zelf niet kwam. Op mjjne
vragen deelde de knecht mjj mede dat hjj
's nachts was te huis gekomen en nog te
bed lag.
Zonder te aarzelen ging ik naar hem
toe. Ook ik vond hem nog te bed liggen,
hjj zag er zeer ontsteld uit.
Dokter, gjj woont hier in eene zeer lieve
plaats!* riep hjj mij reeds tegemoet. »Hier
scbjjnen moordaanslagen aan de orde van
den dag te zjjn en als vrouw Fortuna niet
met mij ware geweest, zou ik thans een
ljjk zjjn.<
»Ik begrijp u niet!* viel ik hem in de
rede.
»Men heeft mjj in den verloopen nacht
willen vermoorden, men heeft op mjj ge
schoten
»De kogel beeft Goddank gemist!* riep ik.
»Neen, ik heb mjjn leren alleen aan mjjn
brieventasch te danken, die de volle kracht
van den kogel hf eft weerstaan.*
>Is het mogeljjk?* riep ik verrast en
ontsteld. Vertel mjj het gebeurde!*
Knaver richtte zich hooger in bed op,
het scheen hem echter moeilijk te vallen.
»Ik keerde gisteren avond laat naar huis,*
vertelde hg. »Zonder de minste vrees liep
ik over de heide, want ik hield mg daar
voor even veilig als op mjjne kamer. Gjj
kent de plaats waar de weg langs de kleine
houtbeplanting voert. Toen ik aldaar ge
komen was hoor ik eensklaps aan mjjne
rechterzjjde een luide knal. Ik bleef staan
en zag ter zijde op hetzelfde oogen blik
viel een schot en ik viel getroffen neder.*
>Wie heeft op u geschoten?* aldus viel
ik hem in de rede.
>Laat mjj bedaard verder vertellen, het
spreken valt mjj bovendien moeiljjk. Daar
inboorlingen der Nieuwe Hebriden ver
moord zjjn.
De naweeën van den ongelukkigen oorlog
beginnen zich in Spanje meer en meer te
doen gevoelen. De minister van oorlog heeft
aan een redacteur vau de »Reforma« ge
zegd, dat er op het oogenblik reeds 8000
hoofd- en mindere officieren beschikbaar
zjjn, ten gevolge van het verlies der kolo
niën, en dat er nog meer terugverwacht
worden. Het aantal generaals is ontzettend
groot, daar de regeering tjjdens den oorlog
bjj zonder vrjjgevig is geweest met bevor
deringen. En al die hongerige bokken azen
thans op de haverkist. De minister zou dan
ook zoo spoedig mogeljjk zjjne portefeuille
willen neerleggen.
Waarschjjaljjk heeft die wensch ook be
trekking op eene dezer dagen gehouden
bijeenkomst van generaals, waarin druk ge
sproken is over noodige hervormingen in
het leger, bniten medewerking van de maar
schalken.
Volgens telegrammen uit Manilla is Ilo-
ilo vol van gewapende inboorlingen. Zj
zjjn gereed, generaal Miller te weerstaan,
als hjj zon trachten de stad met geweld
in ta nemen.
Generaal Miller heeft te Manilla nieuwe
constructies aangevraagd en bereidt zich
onderwjjl op ontscheping voor.
Nieuwjaar heeft zich te Weenen leeljjk
ingezet. Vjjf zelfmoorden hadden er plaats.
Ook werd weder een vrouw van verdachte
zeden door een man geworgd en daarna met
een pennemes verminkt. Toen de moorde
naar het huis verliet, werd hjj opgemerkt
door een vriendin van de vermoorde, die
bloedvlekken op zjjn gelaat zag. Onmid-
delljjk riep het meisje: »Houdt den moor
denaar*. Een twintigtal personen schoten
toe en grepen den man en hg werd bjjna
gelyncht. Men heeft hem zoo toegetakeld,
dat hij, toen hjj eindelijk naar het politie
bureau gesleept was, daar eenige uren buiten
kennis lag. Oude wonden aan zjjn hand
doen vermoeden, dat hjj ook de dader is
van de andere moord, in de vorige week
op geljjke wjjze verricht.
De moordenaar is een man van 20 jaar,
Simon Schostowitz genaamd, Hongaar van
geboorte. Hjj is varkensslager van beroep.
Men vond twee messen bjj hem, een met
ik in het leven van geene sprongen houd,
houd ik er ook bjj mjjne vertelling niet van.
Toen ik, zooals ik u zeide, door het schot
getroffen was, meende ik in den beginne
inderdaad dat ik dood was. Hoe dwaas kan
een mensch toch niet zjjn als hem onver
wachts iets overkomt. Toen ik mg had
overtuigd dat ik nog leefde, meende ik nog
steeds dat de kogel mjj de borst had door
boord, want zjj deed mjj hevig pjjn. Einde
lijk viel mjj echter in dat dit het geval niet
zjjn kon, daar ik geen bloed bespeurde.
Voorzichtig voelde ik met mjjn hand naar
de wond, ik zocht te vergeefs en eindeljjk
ontdekte ik dat de kogel mjjn brieventasch
had getroffen en alleen eene sterke drukking
had teweeggebracht. Daar zich gelukkig vele
papieren en kaarten in mjjn zak bevonden
werd de kracht van den kogel gebroken, de
papieren zjjn wel is waar tameljjk gehavend,
doch dat is mjj toch liever dan dat de kogel
mjj in de borst ware gedrongen. Nu stond
ik langzaam op om te ontwaren wie het
op mjjn leven gemunt had.*
>En gjj hebt hem ontdekt?* vroeg ik
ongeduldig.
>Neen, hjj heeft natuurljjk niet afgewacht
of ik naar hem zou omzien. Hg heeft zich
ook mogelijk verwjjderd in de zekere ver
onderstelling dat ik genoeg had om nooit
meer op te staan. Met moeite sleepte ik
mjj hierhenen en heb om u gezonden om
mjjn wond te onderzoeken. Zjj doet mjj
veel pjjn.«
Ik onderzocht hem zorgvuldig. Waar de
kogel de borst had geraakt was die opge
zwollen; mjjn onderzoek had mjj echter
overtuigd dat hjj inwendig niets geleden had.
Ik deelde dit aan Knaver mede.
>Het doet mjj veel genoegen dit te hoo-
bloedvlekken.
Ambteljjk is thans te Rome uit Massaua
bericht ontvangen, dat twee legers van
Abessiniërs vjjandeljjk tegenover elkaar
staan op de grens van Eritrea, Ras Ma-
konnen heeft 40,000 man bjj zich en is te
Haussa gekampeerd; Mangasja staat bjj
Adajama en Sion. De betrekkingen van
Menelik en Makonnen met de Italiaansche
overheid moeten intusschen niet te wenschen
overlaten.
Reuter meldt uit Peking dat de Chi-
neesche regeering, zonder den Engelschen
gezant te raadplegen, de Russische concessie
te Han-kou afgebakend heeft zooala de
Rassen dat wenschten, en daarbjj Engel
sche eigendommen bjj het Russische gebied
insloot. De Engelschen protesteerden, toen
de Russen verlangden, dat zjj op 1 Januari
het terrein verlaten zouden.
Een Russisch geneesheer moet in het
oosten van Mongolië een periodiek optreden
der pest hebben geconstateerd, en hjj zal
daarom wjjzen op het gevaar van het in
massa toestroomen van Chioeesche arbeiders
voor den aanleg der Russische spoorwegen.
Als een feit van beteekenis vertellen de
Amerikaansche couranten, dat dit jaar in
de Fifth Avenue te New-York de woning
zal gereed komen van den millionnair Wil
liam Whitney. Mr. Whitney heeft twee jaar
door Europa gereisd, met geen ander doel
dan kunststukken voor zjjn huis aan te
koopen. In een der salons zjjn gobelins
tegen den wand gehangen, die het Loavre
voor 200,000 dollar afstond. Het meubilair
van die zaal kost 10,000 dollar. De bad
kamer is van het duurste Carrarisch marmer;
het bad is uit één blok gehouwen en de
vloer is van kostbaar mozaïk. Al het metaal
in deze kamer is van zuiver goud, met
gedreven ornamenten versierd.
In het hotel »Cecil« te Londen is een
zeer deftig heer, William Jarris, gevangen
genomes op het oogenblik, dat hjj de kamer
van een anderen reiziger was binnenge
drongen en diens koffers aan een onderzoek
onderwierp.
William Jarris had zelf een der mooiste
en duurste kamers van het hétel. Het is
gebleken, dat hjj het volmaakte type was
van een dief uit de groote wereld. Te
ren,* zeide bjj. >Ik kan dus gerust opstaan?*
>Jawel, doch hoe rustiger gjj u houdt
des te eerder zullen de pjjnen verminderen
het beste voor u zal zjjn stil iH bed te
bljjven.*
>Om pjjn geef ik niet,* antwoordde Kna
ver. »Nu ik weet dat mjjn leven er niet
mede gemoeid zal zjjn kan ik die wel ver
dragen.*
>Hebt gjj van het gebeurde reeds aan
gifte gedaan vroeg ik.
Waarom? Ik zal zelf nasporing doen,
want gjj weet dat ik van uwe politie geen
zeer groote gedachten koester. Het zal mg
daarom zeer aangenaam zjjn als gjj voor-
loopig over het voorgevallene zwjjgt. Zet a
thans bedaard bjj mjj, want ik heb u veel
te vertellen. Nu het gebeurde zoo goed is
afgeloopen beu ik er zeer bigde om, want
ik heb daardoor eene zeer gewichtige ont
dekking gedaan, nameljjk dat dezelfde per
soon die op mjj geschoten heeft ook Bertram
vermoord heeft.*
»Hoe komt gjj tot dat vermoeden?*
vroeg ik.
»Het is meer dan een vermoeden. Toen
ik mg ontkleedde vond ik den kogel die
ia mjjne kleederen was big ven hangen, en
deze is mjj «en bewjjs van gewicht. Het
is een opvallend groote kogel, ik heb hem
gewogen en hjj is ongeveer zoo zwaar als
die, waarmede Bertram vermoord is. Zal
thans mjjn vermoeden, dat hjj uit dezelfde
buks is gekomen en door de* Jfde hani
is afgsehoten, onwaarschjjnljjk zjjn?*
Wordt vervolgd.
WWSBMD