Ilet Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bomnielerwaard.
Brieven uit Amsterdam.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 15 MAART
1899.
land VAN altenA'
VOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prpvexhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
■M 1780.
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 77. et. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Een vreemdeling, die de Kalverstraa*
doorwandelt van den Dam naar de Munt
toren, zal er niets van merken dat bjj aan
de linkerhand een van onze meest beroemde
kerken passeert. De Kal verstraat toch is
nanw en zoo dicht bezet raet bezienswaar
dige winkels, dat maar zelden iemand 't oog
naar boven wendt. Deed bij dit, dan zou
hem halverwege de straat een klok in 'toog
vallen ea als vanzelf zou hij dan zieD, dat
de winkeltjes daaronder schui'evinkje spelen
in de hoeken eener kerk. Tevens zou bij
dan den ingang ontwaren, waarop seder!
eenige maanden een biljet geplakt is me!
de kennisgeving: »gesloten.«
Deze kerk is onze aloude Heilige Stede*,
een tempel, die niet weinig tot den bloei
van Amsterdam heeft bijgedragen. Op den
17den van Maart wordt alhier nog elk jaar
kerkeljjk gevierd het H. Sacrament van
Mirakel, ter gedachtenis van het groote
wonder in 1345 geschied, vroeger door mij
reeds geschreven. De H. Hostie, in het vuur
geworpen, en niet verbrand, werd later be
waard in eeu daarvoor gebouwde Kapel, de
.Heilige Stedec geheeteu, later herdoopt in
»Nieuwe-Zgdskapel, omdat ze stond op den
linkeroever van den Amstel, welks rechter
oever (Nes en Warmoesstraat) de oude zjj de
heette.
Ten gerieve van hen, die meer zuideljjk
woonden, te Amstelveen, Sloten enz., werd
toen een weg aangelegd, de Heilige Weg,
welke naam nog in een deel daarvan voort
leeft.
Tal van geloovigen, ook van elders, deden
bedevaarten naar de >H. Stedec, tal van
zieken, kreupelen en lammen zjjn daar ge
nezen en Maximiliaan van Oostenrijk, wiens
gemalin gravin van Holland en Zeeland was,
is, na in den Haag op het ziekbed geworpen
te zjjn, door oen bedevaart naar Amsterdam
genezen. Uit dank daarvoor schonk hjj,
behalve rjjke geschenken, aan de stad het
recht de Keizerskroon boven het stedeljjk
wapen te voeren. Dit geschiedde in 1489,
toen hjj nog geen keizer was en dus alle
recht miste zulk een eer weg te schenken
Intusschen zjjn wjj er nog altjjd mooi mee.
Die .Heilige Stedec nu, of onze Nieuwe-
Zjjdskapel begint te Ijjden aan de gebreken
des onderdoms, verzakking en scheuring.
Verhaald door een oud matroos.
(7
.Ditmaal zjjn wjj er gelukkig afg komen,c
sprak Tom, toen Hicks zich verwijderd had,
.want de schurk had ons bjjna aangeraakt.
Wjj haalden beide diep adem en terwjjl de
muiters onder in de kajuit eene luide woor
denwisseling voerdeo, geraakte de boot op
het water en bonden wjj onze touwen vast.
.Als wjj nu nog meer proviand hadden,c
meende Tom, .zou ik verheugd zijn.*
.Laat zulks u niet afschrikken, kameraad
daar is raad voor,c zeide ik,c er zjjn nog
een paar brooden in het kastje en in de
kajuit zal ook wel iets gevonden worden.
Laat u in de boot zakken !c
»Nu, dan is het goed,c hernam Tom en
was aanstonds onder in de boot, waar juist
een der riemen omviel en een geraas maakte
dat ik vreesde ontdekt te worden. Geluk-
kigljjk bleef alles echter stil. In de volgende
minuut was ik beneden en daar wjj de boot
niet uit de haken konden ligten, sneed ik
de touwen aan twee zjjden door en Tom
roeide nu langs het schip, voorbjj het ven
ster der kajuit, waar de schelmen zaten,
vervolgens langs de kajuit van den kapitein
en om bet roer heen. Eensklaps klonk een
vreugdekreet, want ik had het uit bedde-
lakens vervaardigde touw gegrepen hetwelk
uit het venster der dames hing.
.Trek de boot aan, Tom,c zeide ik, klom
paft? boven en stond ip do volgende minuut
't Is mij nog altijd een raadsel hoe 't onze
vaderen mogeljjk geweest is, den onderbouw
van kerken en torens en b.v. van het
Paleis zóó hecht te maken als die inderdaad
blijkt te zijn en dat zonder stoomkracht.
Maar hoe soliede vroeger gebouwd werd,
de Kapel werd gevaarlijk en mitsdien ge
sloten. Thans is door de Commissie tot het
beheer der kerkgebouwen besloten, haar te
slopen en in kleiner formaat weer op te
bouwen. Wat van den grond vrijkomt,
zal ook worden bebouwd en aan particulieren
verhuurd.
Wel jammer dat de slechte toestand der
fondamenten tot dezen radicalen maatregel
dwingt. Dit kerkgebouw, waarvan de ge
schiedenis zoo innig met die der stad ver
bonden is, zag men gaarne gespaard.
Nu ik op dit terrein ben, mag ik wel
met een enkel woord spreken over een
grootsch besluit van onzen gemeenteraad,
het besluit n.l. om op het voormalige Leid-
sche kerkhof, dicht bjj 't L idsche plein,
een nieuwe Handelsschool to bouwen. Tot
heden heeft men zich beholpen met een
particnlier hnis, doch dat ging niet langer
bij den grooten toeloop van leerlingen. De
architectonische waarde van een gebouw
kan groot zijn, terwjjl dit toch als school
niet in aanmerking kan komen. En de
tegenwoordige Handelsschool is, uit een
bouwkundig oogpunt beschouwd, een schoon
gebouw. Het staat op de Keizersgracht,
schuin over de Vrjje Universiteit en is
bekend onder den naam het Huis met de
Hoofden. Er zijn n.l. in den gevel zes
busten gebeeldhouwd, naar luid der over
levering voorstellende de koppen van zes
inbrekers, achtereenvolgens door één dienst
bode met een mes afgeslagen toen ze 't
hoofd door een opening in de deur staken.
De gevel van dit gebouw, 't welk een
30 jaar geleden door de gemeente is aan
gekocht voor f 80.000, is een der schoonste
onder de vele fraaie gevels onzer mooie
grachten.
Sedert korten tjjd zjjn naast allerlei
albums voor poëzie, postzegels, enz. ook
in den handel gebracht voor geïllustreerde
briefkaarten. Dit artikel dreigt een onmeet-
ljjke vlucht te nemen. Behalve dat iedere
plaats zjjn eigen .lieve plekjes* heeft,
worden er nu ook kaarten in den handel
tusschen de twee beklagenswaardige schep
sels, die zich zoo verschrikt en hnlpsmeekend
aan tnjj vastklemden, dat ik geroerd werd.
»Stil,« fluisterde ik, .geef geen geluid
Daarna haalde ik het touw naar boven,
onderzocht nogmaals de knoopen, en bond
het mejuffrouw Madeline om het ljjf, aan
gezien hare znster niet de eerste wilde zjjn.
Het beklagenswaardige meisje deed al het
mogeljjke om mij te helpen en zoo gleed
Madeline het venster uit. Het slappe touw
deed mij bemerken, dat alles in orde was.
.God zegene u daarvoor!* fluisterde me
juffrouw Marie mjj toe, als ik het touw om
haar lichaam bevestigde, .red ons, want het
is nu in uwe macht!*
Ik gaf haar geen antwoord, maar knielde
neder en kuste haar ditmaal de hand. Zjj
was veel voorkomender en dankbaarder dan
hare zuster en eenige seconden later had
ik haar in de boot nedergelaten en Tom
het touw weer naar boven geworpen.
.Reik nu eenige kussens aan fluisterde
hjj. Ik haalde ze uit het bed en wierp ze
naar beneden, eveneens de dekens. Op de
tafel stond vleescb, kaas en koeken, deze
stopte ik in de sloop van een kussen en
liet ze af. In de kasten en laden, waren
twee gevulde broodbakken en twee zooge
naamde veldflesscheu die ik ook in de boot
liet zakken, want ik achtte mjj na veilig,
daar de dames buiten gevaar waren en ik
in een oogwenk naar beneden kon gigden.
Ook wist ik zeer goed, dat ingeval men ons
ontdekte, de vervolging in de duisternis te
vergeefs zou zjjn. Intusschen liet ik, zoo
haastig mogeljjk alles af, wat ik in kasten
en laden vinden kon, schotels met pekel-
vleesch, manden met rookvleesch, wjjn enz.
Wat ons slechts van dienst kon zjjn, totdat
gebracht met portretten van regeerende
vorsten, met reproducties van de kronings-
plechtighödeD, ja zelfs met koppen van onze
bekende mu»ici, als Mengelberg, De Lange,
Messchaert, Van der Linden, Orelio, enz.
Ik zou dit artikel niet aangeroerd hebben,
wanneer ik deze week niet een verzameling
reuzenkaarten gezien had met stadsgezichten,
prachtige photografiën (d.w.z. nagedrukte)
die voor 25 cent te koop zjjn en tea heele
bladzij in een niet klein album vullen, een
ware uitkomst voor verzamelaars.
Ik roemde daar den naam C. van Ier
Linden, den ond-Dortenaar, dir. onzer Nel.
Opera. De Nienwe-Zgdsbapel ljjdt aan ver
zakking, maar waar lijdt do Ned. Opera
toch aan? Gauw gezegd: aan te kort van
belangstelling en tengevolge daarvan aan
te kort in de bas. De uitgaven die Van
der Linden zich getroosten moet zijn veel
te hoog in verhouding tot de onkosten en
den schralen toeloop en vandaar dat de
Ned. Opera gedurig te kampen heeft met
werkstaking der koristen en Van der
Linden laatst ternauwernood een bankroet
is ontgaan.
Nu hangt er een plan in de lacht om
een nieuwe Ned. Opera te stichten. Wat
kan het raar loopen in de wereld 1 De Groot
engageert Van der Linden. Van der Linden
sticht een Ned. Opera, wipt de Groot en
engageert Orelio. Na sticht Orelio een Ned.
Opera met zjjn confrater Pauwels een
mooi span en, maar daar is nog niets
van bekend wipt Vaa der Linden. Let
op, zoo zal 't gaan en 't volgend seizoen
staat v. d. L. aan den djjk. Men is al aan
't zoeken naar een tweetal directeuren, en
spreekt van Mengelberg en Natale, den
dir. der Italiaansche Opera.
Ik heb al meer gezegd dat ik de toekomst
der tegenwoordige directie zwaar inzag, de
belangen der knnst en der kas in één band
is te zwaar, en nu zal v. d. Linden 't kind
der rekening worden of ik heet niet
A. 13.3.'99. J. L.
I Juitenland.
In de Fransche Kamer heeft de afge
vaardigde Allard den minister van marine
een vraag gesteld over de ramp die het
kruitmagazijn te Lagonbran, bjj Toulon,
getroffen heeft.
Lockroy zeide, dat het onderzoek naar
ik eindelijk rondzag en vertrekken wilde.
Ik dacht bjj mjj zeiven, dat de bedde-
lakens, ons een goede bescherming tegen
de zon konden verleenen. Tot dat einde
bukte ik, om ze los te maken, de twee
einden aan een te knoopen en door den voet
der tafel te trekken opdat ik ze bjj het
afklimmen dubbel zou nemen en beneden
gekomen weder los kon maken en ze aldus
doortrekken. Het ging echter niet vlug van
de band, want de knoopea waren stevig
aangehaald zoodat ik eindeljjk knielde om
ze met de tanden los te maken. Dit hielp
niets. Ten laatste nam ik mjjn mes nit den
gordel, sneed de knoopen door, trok zooveel
naar boven als ik noodig had om het touw
dubbel te maken en was juist bezig het om
den voet der tafel te bevestigen, toen ik
gedruisch hoorde en verschrikt ter zijde
sprong, juist toen Hicks in de kajuit trad
en op mjj vuren wilde. Hjj had zijn revolver
gereed gemaakt om den haan tot een ander
schot te spannen, doch hiertoe bleef hem
geen tjjd meer, want in allerjjl had ik mjj
op hem gestort en mjjn mes tot aan het
hecht in zjjne hals en borst gestoten. Toen
hjj nu met een gorgelende kreet neerzonk,
haalde ik mjjn mes weder uit, sleepte hem
voor de deur en ontvluchtte door het ven
ster, in hetzelfde oogenblik, waarop Tom
met behulp der haken naar boven klauterde,
omdat hjj het dubbele touw niet grjjpen kon.
Terug!» »spoedig van het schip weg!*
zeide ik en maakte het touw los, terwjjl
Tom naar beneden gleed om ruimte voor
mjj te maken, had ik juist nog tjjd genoeg
om te zien hoe Hicks etteljjke malen met
zjjne armen sloeg en daarna stil lag. Eene
halve minuut later was ik ia de boot en
stiet met een krachtigen rnk van het schip
de oorzaak van die ramp tot dusver geen
enkel positief resultaat heeft opgeleverd. Op
de plaats waar het kruitmagazijn stond,
vindt men nu slechts een kolossaal gat, en
allen die in den onmiddelljjken omtrek
waren zjjn dood, of bevinden zich in zulk
een toestand, dat zij niet verhoord kunnen
worden. De minister kon de ramp niet aan
zelfontbranding of ontbinding van het kruit
toeschrijven. Dit laatste schijnt slechts bjj
een bepaalde soort kruit voor te komen,
maar alleen bjj hooge temperatuur, die in
het kruitmagazijn zeker niet bestond. Het
is ook niet waar dat er oud kruit te La-
goubran bewaard werd. De minister achtte
een aanslag niet ondenkbaar, maar hjj
hecht geen waarde aan de ontdekking van
een kistje dynamiet, en aan de revolver
schoten op een schildwacht. Het onderzoek
wordt intusschen voortgezet.
Esterhazy heeft een njjdigen brief ge
schreven aan den heer Drumont van de
Libre Parole*, waarin hjj o.a. zegt: »Ik
heb in de laatste twee jaren zooveel laag
heden gezien, dat één meer of minder er
niet op aan komt. Ek moet echter erkennen,
dat ik door den uwe getroffen en nog meer
verrast ben. Neon, mjjnheer en gij weet
zulks beter dan iemand anders, het syndicaat
heeft mg niet omgekocht.
Het is een laagheid en een lengen, te
zeggen dat ik ben omgekocht. Men heeft
mjj zeer verljjdeljjke aanbiedingen gedaan,
maar ofschoon ik honger had, heb ik ze
geweigerd.*
En dan verderIk ben bang voor niets,
zelfs niet voor den heer Oavaignac, en de
besluiten, welke ik genomen heb, en waar
voor ik reeds lang heb gewaarschuwd, zal
ik ten uitvoer brengen, zooals ik dat wil.*
In een te Madrid gehouden vergadering
van generaals onder voorzitterschap van
den minister van oorlog, generaal Polavieja,
is geconstateerd, dat de leger-administratie
zoodanig in de war is, dat het onmogeljjk
is op het oogenblik de achterstallige soldij
der uit de koloniën teruggekeerde troepen
te voldoen, waarvoor alleen minstens 50
millioen peseta's, het geheele bedrag dus
dat Spanje van de Vereenigde Staten voor
den afstand der Philippijnen ontvangt, zou
noodig zjjn. Toch zal de regeering alles
moeten aanwenden om die uitgehongerde
en gedemoraliseerde troepen te bevredigen,
af, hetwelk in de duisternis onmiddelljjk
voor mijne oogea verdween.
»Leg u op den bodem der boot neer,*
zeide ik tot de dames en mejuffrouw Marie,
kroop aan de voeten harer zuster, terwjjl
Tom en ik de riemen te voorschjjn haalden
en zoo vlug mogelijk wegroeiden, daar wjj
het niet waagden gedruisch te maken, wjjl
intusschen aan boord alarm ontstaan was
en men ons uit het venster der kajuit op
goed geluk af een zestal pistoolschoten na
zond. Daarna werd het ook op het verdek
woelig en nogmaals schoot iemand zijn pis
tool op ons af, doch de kogel bereikte ons niet.
»Let op, nu zullen zjj beproeven een boot
nit te zetten om ons te vervolgen,* zeide
Tom met een onderdrukt lachen, »maar
zjj hebben slechts het kleine, voor twee man
bestemde schuitje en wat de groote boot
betreft, durf ik het te betwijfelen, dat zjj
die nog heden nacht, dronken als zjj zjjn,
over boord kunnen brengen!*
»Ik smeek u, roeit hard riep mejuffrouw
Marie; »kunnen wjj u niet helpen?* en zjj
kwam vooruit, alsof zjj zelf zou gaan roeien.
>Neen, God dank, zulks is niet noodig,
mejuffrouw,* antwoordde ik, »wjj zullen het
best alleen uithouden.*
Nadat wjj, volgens onze meening, ver
genoeg van het schip verwijderd waren, dat
men de riemen niet meer booren kon, zet-
teden wjj ons in allerjjl aan het werk en
roeiden nu een goed uur door in eene duis
ternis, welke ik nog nooit in mjjn leven
gezien heb en nog lang nadat de lichten
van de »Ster van het zuiden,* voor onze
oogen verdwenen waren.
Onverwachts hield Tom stil en haalde
zjjn en riem in »wat is er, kameraad*
vraagde ik.
overtuigd dat zij voor de openbare rnst
veel gevaarlijker zijn dan het Carlisme.
De regeering van de Vereenigde Staten
heeft een opzienbarend roodboek openbaar
gemaakt betreffende de vredesonderhande
lingen tusscben Spanje en Amerika. Daaruit
blijkt o.a. dat de Fransche gezant te
Washington, na voorafgaande besprekingen
met Mac Kinley te hebben geopend, aan
de Spaansche regeering meedeelde dat de
Amerikaansche regeering telenrgestel 1 was
doordat Spanje haar vredesvoorwaarden
gereedelijk had aangenomen want daardoor
werd Amerika'8 plan om Spanje geheel t»
gronde te richten, verijdeld. Cambon, de
Fransche gezant, slaagde er in, slechts
luttele inschikkelijkheden ten behoeve van
Spanje te verkrijgen, en ook die had mi
nister Day nog krachtig bestreden.
Te Gladbach is een Hollander gevangen
genomen die uit de offerblokken in katho
lieke kerken stal door er ljjmstokjes in te
steken, waar de geldstukken dan aan bleven
kleven. Men vond bij hem ongeveer 200
muntstukken, waar de lijm nog aan zat.
Te Pretoria zijn weer berichten ingeko
men van enkele gevallen van runderpest.
Door Rnsland worden groote hoeveel
heden eieren verzonden naar de Londensche
markt, waar daarvoor ca. 8 roebel per
poed (16.4 kg.) wordt betaald. Thans wordt
echter een groot deel dier eieren niet meer
in de schaal verzonden, maar, van de schaal
ontdaan en vermengd met bederfwerende
zouten, die aan den smaak geen afbreuk
doen, in luchtdicht gesloten blikken bussen.
Hoewel de prjjs daardoor daalt tot 5 roebel
per poed, weegt znlks op tegen het verlies,
door het breken der eieren bjj de gewone
wjjze van verzending.
Naar aanleiding van zekere geruchten
over de stemming onder de Kahylen, heeft
de Algerjjnscbe overheid een onderzoek laten
instellen in woningen van inboorlingen op
een zeker aantal plaatsen. Daarbjj zjjn 7000
onwettig bewaarde geweren gevonden.
Een telegram nit Peking zegt, dat de
Italiaansche gezant Martino een tweede nota
aan de Chineesehe regeering geschreven
heeft, haar verzoekende de nota terug te
nemeD, die de Italiaansche regeering tot
haar gericht heeft. De gezant voegde erbjj,
»John,« zeide ik, »sedert het avondmaal
van gisteren heb ik geen eten of drinken
over mjjne lippen gehad; mjjne maag is ge
heel en al leeg en ik geloof dat wjj na eene
kleine versterking gebruikt te hebben, harder
zullen kunnen werken.*
In het eerst had ik er niet aan gedacht,
maar nu bespeurde ik, hoe zwak ik zelf was;
derhalve haalde ik mjjn riem eveneens iu.
Tom nam een der brooden en ik zocht de
kaas en een flesch wjjn op.
»Leen mjj u mes, John,* verlangde hjj en
onwillekeurig greep ik daar naar in mijnen
gordeldoch schier in hetzelfde oogenblik
sidderde ik en verzocht hem de kaas te breken
onder voorwentsel dat ik mjjn mes niet
vinden kon.
Toen wij van het schip afstieten, had ik
bjj den schijn der lamp bemerkt dat mejuf
frouw Madeline voor de voeten harer zuster
geknield lagbjj het rondtasten in de duis
ternis ontwaarde ik thans dat zjj dicht naast
elkander zaten, ik spreidde een der dekens
over ha <r uit en het gelukte mij haar over
te halen wat kaas en brood en een slokje
wjjn te gebruiken. Tom en ik namen ook elk
een teug, legden de genoemde spjjzen naast
ons op de bank, maakten ons gereed om door
te roeien en van tjjd tot tjjd te eten. Wjj
arbeidden uit al onze kracht en zorgden
steeds de koers van de boot in eene bepaalde
richting te houden. Aldus roeiden wjj, bjjna
zonder ophouden, uur op unr, steeds door de
dikste duisternis, want wjj wisten maar al te
goed, welken vreeseljjken angst de beide
meisjes gevoelden, die bjj elk luid plassen
der riemen ontstelden, als een ouzer even
het roeien staakte, om eene bete broods te
nemen.
MIEIJWiBMB
Wordt vervolgd.
