!!fl Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Itommelerwaard. ije weg, ook een veilige ffeg. Een Vrouwenhater, FEUILLETON. M 1791. 1899. land van altena> Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 22 APRIL VOOB Dit blad versehjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prgsvei hooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 77. ot. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Zooals onze lezers weten, heeft de regee ring twee wetsontwerpen bjj de Staten- Generaal ingediend, welke eene afzonderlijke bespreking ten volle rechtvaardigen. Het eerste daarvan stelt voor, de rechten, die de Staat heft voor het gebruik vat. wegen, kanalen, havens, sluizen en bruggen, met andere woorden, de tollen, te land en te water, af te schaffen. Op deze afschaffing, als die eener belas ting, welke geheel verouderd pn met heden- daagsche begrippen in strjjd is, was sind lang aangedrongenm^ar dezeshonderd, duizend gulden, die de Staat jaarlijks daar uit geniet, zijn voor de sebatkist geene on verschillige zaak. Op dat verlies is echter reeds eenigsziDs gerekend bjj de laatste ver hooging van het zegelrecht op effecten, zoo dat de regeering thans niet langer met den maatregel wilde dralen. De wegen en kanalen zpn er, evenals alle andere Staatsinstellingen, in het publiek be lang, en volstrekt niet alleen in bet belang van hen die er anders dan te voet gebruik van maken en daarom moeten betalen. Nooi' is het met eenige zekerheid te zeggen, of die betaling van tol, in evenredigheid staat tot het gemak, nut of voordeel, dat men door het gebruik van den weg heeft. Hierbij komt dat men staat tusschen d< kens om, óf de tollen af te schaffen, öf er eene geheel nieuwe regeling op te maken. Door de uitbreiding van een aantal stedcE en dorpen, is de bebouwde kom daarvan ge komen tot aan, ja zelfs tot ver voorbij df lang geleden geplaatste tollen. Door den aanleg van nieuwe wegen, die aan een straat weg, dicbt bij een tol uitkomen, moet mer hier en daar betalen, waar een zeer kleit gedeelte van dien straatweg gebruikt wordt. Op andere plaatsen zjjn wegen aangelegd, evenwijdig loopende van den straatweg, waardoor men den tol kan misrjjden. En bji dit alles komt nog, dat niet eens overal dezelfde tarieven bestaan, en er zelfs verschi is in de vrijstellingenzoodat de belasting zeer ongeljjkmatig en dus onbilljjk werkt. Men denke ook eens aan het nieuwere vervoermiddel, de tram. Deze is in vele streken het eenige middel om bjj gebrek aan spoorwegen in de toenemende behoeften van het verkeer te voorzien, zoodat de Staat deE aanleg en de ontwikkeling er van behoort te bevorderen door alle gepaste middelen. De Geldersche Stoomtramweg-maatschappij betaalt jaarljjks voor het gebruik van den Rjjksweg, ongeveer zes duizend zes honderd door Mevr. LA CHAPELLERoobol. (5 De zieke kon Grada's gelaat niet zien, toon zjj antwoordde: »Ik zal mjjn best doen, Tienis, om baar te vinden en als ik haar gevonden heb, zal zij niet alleen staan op de wereld. Hoe diep zjj ook gevallen is, ik zal hsar helpen op te staan. Dat beloof ik. Wat bjj antwoordde, en hoe hjj haar dankte, weet ik niet; maar toen ik dei- volgenden dag bjj zjjn ljjk stond, zag ik, dat er een kalme, gelukkige uitdrukking over de bleeke doode trekken verspreid lag, en om de lippen, die in den laatsten tjjd zoo dikwjjls een verwensching geuit hadden, speelde thans een tevreden glimlach. Natuurlijk had iedereen heel wat te zeggen, toen het bekend werd, dat Grada een dienst zocht in Utrecht. Zjj stoorde er zich niet aanook aan mjj zeide zjj de reden niet, maar ik begreep er wel iets van. Zjj ver telde mjj later, dat zjj met den zoon van den notaris gesproken had en dat die haar beloofde zjjn best te doen om Letje Verkerk uit te vinden. Wat vcorpogiDgen zjj gedaan hebben,en hoeveel moeite het kostte, weet gullden. Andere naar evenredigheid. Dat ook de watertollen onder de afschaf fing begrepen zijn is reeds gezegd. Toan in vroeger tijd de kanalen door het Rijks bestuur werden gegraven en tot dekking van het onderhoud tolheffing werd ingevoerd, werd niets gedaan aan de verbetering der rivieren. Thans daarentegen wordt zeer veel aan rivierverbetering ten koste gelegd, ter wijl de vaart daarop natuurljjk vrij is ge bleven. Maar nu werkt de kanaaltol ook al onbilljjk. Om de verschillende opgenoemde redenen, laat het wetsontwerp zich das wel aanbe velen. Men houde echte1" in het °og, dat de provin ciale, gemeentelijke en particuliere tollen door den Staat niet kannen worden afgeschaft, dan alleen door middel van naasting of afkoop, waaraan bij de minder gunstige geldelijke omstandigheden zpker niet zon kunnen worden gedacht. Bij af schaffing der Rjjkstollen, die de straatwegen vrjj maken, zal echter vermoedelijk de op brengst der andere dalen en zoo zal het beginsel der afschaffing wel ten gevolge hebben, dat langzamerhand ook de overige verdwjjnen of zoodanige vermindering van opbreDgst ondergaan, dat afkoop bjj de wet geen bezwaar meer oplevert. Is de weg vrij, daarom is hjj nog niet veilig, en veilig zjjn in onze dagen de wegen zeker niet, sinds de nieuwere vervoermid delen, het rjjwiel en de automobiel, het den voetgangers meer en meer lastig maken. Dat die onveiligheid nog zal toenemen is gemakkelijk te voorspellen. Maar er is nog een ander bezwaar. Verschillende provinciale en gemeentebesturen hebben voorschriften gemaakt, die ten doel hebben, veiligheid en zekerheid te bevorderen; maar deze voor schriften missen alle eenheid en, na de auto mobielen in zwang komen, begint men overal bepalingen te maken die het gebruik van deze vervoermiddelen allicht zouden kun nen belemmeren. Noodzakeljjk is het, dat er ééne alge- meene rijksregeling kome, waarbjj in hoofd zaak alles wordt voorzien, wat op de veilig heid der wegen en de reizigers zeiven, bij het gebrnik en de inrichting der nieuwere vervoermiddelen betrekking beeft; zooals: de snelheid, het uitwjjken, het stoppen en afzitten, de verlichting, de samenstelling der machines, enz. Eerst dan komen wjj op den goeden weg, en de R^geering heeft dan ook thans een wetsontwerp, het tweede der door ons be doelde, ingediend, waarbjj bepaald wordt dat zulk een algemeen reglement van Rjjks- ik nietmaar nadat Grada een jaar als werkmeid in Utrecht gediend bad, wist, zij dat Letje nog leefde en waar zij was. Grada beeft nip nooit verteld in welke diepe ellende '.jj het meisje weervond, zjj heeft nooit ge zegd welke opofferingen het haar kostte om haar belofte te houden. Ik heb nooit ge weten, welke edelmoedige onwaarheden zij uitsprak om het ongelukkige schepseltje van haar goede bedoeling te overtuigen en haar over te halen de hulp, die haar geboden werd, aan te nemen. Letje bad niet voor zich alleen te zorgen zjj had een kind, een doofstomme, arme kleine jongen. Grada zei haar dienst op en stelde haar voor om samen te gaan wonen. Zjj huurde een kleine achterkamer en ging uit schoonmakenLetje verdiende den kost met naaien, maar veel kon zjj niet meer doen, want zjj was ziek en verminderde met den dag. Er kwam een tjjd dat Grada alleen werkte en zwoegde om voor alles te zorgen. Me- nigen avond, als zjj afgetobd en moede van haar werk thuis kwam, bracht zjj den nacht aan het ziekbed door. Het zoo zuur ver diende weekloon was dikwjjls maar nauw toereikend om de medicjjntn voor de zieke te betalen, en menigen keer begaf Grada zich hongerig te rusten en gaf zjj den laatsten korst brood aan het doofstomme kind. Wanneer zjj Letje had lief gehad, zou dat alles misschien makkelijk te dragen zjjn geweest, maar ik weet dat zjj in haar wege zal worden gemaakt. Maar dan bljjven nog over de bjjzondere plaatselijke toestanden en omstandigheden, waarin bij de algemeene regeling niet kan worden voorzien. Daarom wordt dan ook bij het wetsont werp aan de provinciale- en gemeentebe sturen uitdrukkeljjk de bevoegdheid toege kend, om in eigen kring nadere voorschriften te maken, omtrent alles waarin het Rjjks- reglement niet voorziet, of dat reglement zelf, aan de genoemde besturen eene bjj zondere voorziening toelaat. Wij zjjn overtnigd, dat het regeerings- voorstel voldoet aan eene behoefte, die met den dag grooter wordt, en hopen de wet dan ook spoedig tot stand te zien komen. Buitenland. De wprkstaking in de vier stfienkolen" bekkens in Bel pië breidt zich voortdurend uit en de eiscb tot een loonsverbooging van 20 percent is algemeen aangenomen. Sedert de staking is geproclameerd, werken vele fabrieken met Duitscbe kolen, die in grootft hoeveelheden met extra-treinen te Luik worden aangevoerd. Overal heersebt vol maakte orde. Evenals bij vroegere stakingen honden de werkloozen zich onledig met aardappelen poten, als zij niet ter verga dering zijn. Anderen trekken in troepen door de dorpen en vragen, soms onder be dreigingen, levensmiddelen. Overal worden de troepen gereedgehonden, om, indien noodig, de orde te herstellen. In bet bekken van Charleroi staken 12000, in de Borinage 10.000, rondom Luik 3500 arbeiders, terwjjl in het centrumbekken 2000 stakers zjjn. De ex-majoor Esterhazy heeft thans aan een medewerker van de »Matin« verklaart dat bij in het belang zijner familie en voor de eer zjjner kinderen zich in het vervolg verdedigen zal tegen elke beschuldiging, die bij de Strafkamer tegen hem is nitgebracht. De Matinbeweert, dat Esterhazy den lOden en 11 den Juli te Rotterdam verschei den malen bezoek heeft gehad van mevrouw du Paty de Clam. Voor 90 cents hebben de echtelieden Sohad te Friedenhausen in Duitschland hun kind verkocht. Daar hield zich tjjdens de carnavalsdagen een troep kermisreizigers op en het echtpaar, waarvan de man dag- looner is, bood zjjn kind, dat vjjf maanden oud was, te koop aan. Werkeljjk kwam een schriftelijke overeenkomst tot stand, volgens welke de directeur van den kermis troep voor de som van 90 cents de bevoegd- hart steeds bitterheid voelde, ofschoon er nooit een verwjjtend woord over haar lippen kwamik weet dat zjj haar steeds be schouwde als de oorzaak van den onder gang van wat haar 't dierbaarste op de wereld geweest was, en nochtans verzorgde zjj haar met onwankelbare trouw, alleen omdat zjj het beloofd had en omdat de laatste wensch van den stervende, dien zjj bemind ha 1, haar boven alles heilig was. Langer dan een jaar duurde die foltering. Toen stierf het arme zwakke schepsel en nu was Grada vrjj. Maar niet in haar eigen oogen. Het doofstomme, kleine kind stond daar hulpeloos en verlatenmen stelde haar voor om het jongske in een gesticht te doen, maar zij schudde het hoofdzjj zou voor het arme schaap zorgen. Nu, er was niemand die zjjn rechten deed geldende moeder was dood, de vader wist misschien niet eens dat net ongeluikige kind in leven was, dns niemand betwistte Grada zijn Jbezit. Toen ik haar later eens vroeg, waarom zij den jongen, die toch Tienis niets aanging, niet in het gesticht had laten gaan, ant woordde zjj eenvoudig »Denk je dat hij het kind van Letje aan vreemde hulp zou hebben overgelaten?* Maar Grada kon het in de stad niet langer uithouden. Zjj had een zeker heimwee naar de heuvels der heide en de denne- bo8schen van Gelderland. Aan Letje had zjj 't nooit willen voorstellen, naar het geliei- koosde dorp terug te gaanzjj begreep dat I heid kreeg, het kind als zjjn eigen te be schouwen en er tot zjjn 20ste jaar de ouderijjke rechten over uit te oefenen. De Berljjnsche vereeniging tot bescher ming van dieren heeft, om den hond als trekdier vervangen te krijgen door een dier, dat daartoe beter geschikt is, eenigen tjjd geleden een aantal ezels en ezelinnen uit den Kaukasus laten komen em met dezen een ezelfokkerjj opgezet. De vereeniging heeft hier veel succes mee gehad, want al de beschikbare ezels zjjn haar door de eigenaars van kleine karren afgekocht, en honderden bestellingen op ezels wachten op het oogenblik nog op uitvoering. Dr. Esser, een Afrika-reiziger, werd in December jl. gedecoreerd door den Duitschen keizer, die tot hem zeide»Ik wenschte dat ied er van onze koloniën een man bezat als gij.* Nu heeft een dr. Wagner een brochure uitgegeven, waarin bjj betoogt, dat dr. Esser de landen, welke hjj beschreven heeft, nooit heeft bezocht, doch alles uit andere boeken heeft overgenomen. Volgens een bericht van »Central News* heeft Duitschland thans het eiland Koesai, in deD Carolineu-archipel, van Spanje ge kocht. Het eiland heeft niet meer dan 100 vie rk. kilometer oppervlakte, maar moet de beste haven bezitten van de heele groep. Er is reeds dikwijls sprake geweest van overdracht van den geheelen archipel aan Duitschland. De vertegenwoordigers van de vier mo gendheden hebben onder presidnm van den minister van bnitenlandsche zaken van Italië, Canevaro, toegestemd in de opdracht aan een hooggeplaatst Zwitsersch ambtenaar van de organisatie der financiën van Kreta en hebben tevens prins George opgedragen, uitvoering te geven aan den wensch der Porte, om de amnestie ook uit te breiden tot de politieke misdrjjven, welke in de maand Augustus zjjn gepleegd en welker daders voor de meerderheid Mohamme danen zjjn. In Tnrkjje heerscht een onbestemde angst voor de geheime bonden der Armeniërs. De Turksche pers door de censuur bekort, kan het volk niet gerust stellen, en in de bni tenlandsche bladen wordt meer dan ooit gestookt en opgeruid. Te Baler, op de oostkust van het eiland Lu£on, ligt nog altjjd een Spaansch gar nizoen van 80 soldaten en 3 officieren, dat door 400 Philippjjnsche opstandelingen wordt ingesloten. Aangezien dit eiland thans eene Amerikaansche bezitting is, heeft ad- het voor haar te grievend zou zjjn geweest maar nu hield niets haar terug om haar geboorteplaats weer op te zoeken en zoo zag ik haar, meer dan twee jaren na haar vertrek, haar oude kleine woning opnieuw betrekken. üe kleine som, die Grada voor het ver- koopen van den kruidenierswinkel gekregen had, was geheel opgeteerd, want hetgeen zjj verdiende was niet genoeg geweest om Letjes ziekte en haar begrafenis te betalen. Zjj was altjjd sterk en gezond geweest en dat stelde haar tot hard werken in staat. Toen zjj op ons dorp terugkwam, met het doofstomme kind, dat niet veel beter was dan een idiootje, was iedereen even nieuwsgierig om te weten, hoe zjj aan dat ongelukkige schepsel gekomen was. Maar zjj vond het niet noodig, te vertellen dat het Letjes kind was, zjj zei niet veel anders dan dat een nicht van haar vader, die te Utrecht woonde, haar gevraagd had voor het kind te zorgen. De waarheid bleef niet verborgen, maar ik denk niet dat er velen waren die haar wilden gelooven. Grada zweeg en ging haar eigen weg, en de laster bleef niet uit. Men vertelde allerlei erger! yke praatjes en toen de boereului zagen, dat zjj er zich niet aan stoorde, werden zij hoe langer hoe kwader. 't Is waar, Grada bleef niet met veel menschen goede vriendenmet den dominee kreeg zy 't ook aan den stokdeze vroeg haar tot welke gezindheid 't kind behoorde miraal Derwey den kruiser »Yorktown« daarheen gezonden om dat dappere troepje te ontzetten. Maar gemakkelijk zal dat niet gaan. Bij een eerste verkenning warden de Amerikaansche troepen aangevallen en hun aanvoerder benevens 14 man gevangen ge nomen. Yeel ernstiger nog luidt, een telegram uit Manilla aan de Philippijnsebe junta in Europa. Eene afdeeling van 140 man van de brigade van generaal Lawton, door een inlandschen gids geleid, zon halverwege Laguna de Bay en Baler in eene hinderlaag gevallen en krijgsgevangen gemaakt zijn. Generaal Lawton is daarna op Manilla teruggetrokken, op hevel van generaal Otis, die een algemeenen opstand der inboorlingen vreest. Ook zonden de Philippgners zich hebben meester gemaakt van de door da Spanjaarden ontruimde stad Zamboangn, ten zuiden van Mandanao, waar zij 7000 Maasergeweren en een grooten voorraad patronen gevonden hebben, alsmede van eenige aan de Amerikanen verkochte ka- nonneerhooten, welke terstond langs da Rio Grande naar het binnenland zjjn gebracht. De opstandelingen moeten vast besloten zijn, den strijd tot het uiterste vol te houden. Volgens een ontsnapten Spaanschen ge vangene beschikken zjj over 50.000 ge weren, 200 kanonnen en overvloed van mnnitie en leeftocht. Naar nit Manilla gemeld wordt zjjn 24 Phillippnnsche notabelen met de Ameri kaansche regeerirtg in onderhandeling over oen vredelievende oplossing. E°n der voor waarden zon zpn, dat de ambten op de Pbillippfinen gelijkelijk tusschen de Ame rikanen en Philippii'nen worden verdeeld. Door het departement van oorlog te Was hington wordt ter algemeene kennis gebracht, dat de vrijwilligers op de Philippijnsehe eilanden, die niet willen bjjteekenen, 1 Juli a.s. gerepatrieerd zullen zjjn, daar met de overbrenging onmiidelljjk een aanvang zal worden gemaakt. Het Engelsche Lagerhuis heeft de voor stellen, waarbij de belasting op de thee en een inkomstenbelasting weer worden inge steld, aangenomen. Er worden toebereidselen gemaakt tot het nemen van proeven met telegrafeeren zonder draad tusschen Engeland en de Vereenigde Staten. Lord Charles Beresford beeft in een bjjeen- komst te York verklaard, dat men voor geen oorlog tusschen Engeland en Rusland wegens China bedacht behoefde te zjjn. en zjj wist het niet te zeggen, ze zei, dat zjj niet vond dat het er veel toe deed, ook werd hjj boos toen zij weigerde om met het kind naar de kerk te gaan, omdat de arme jongen daar natuurljjk niet veel hooren of begrjjpen zon, en eindeljjk kwam zjj er toe zelve ook niet meer in de kerk te komen zjj had zoo haar eigen meeningen en zei ronduit dat zjj de Zondaguren beter be steedde wanneer zij die gebruikte om met den doofstommen Pieter te spelen (waartoe zjj in de week nooit tjjd had) dan wanneer zjj de preek ging hooren. Ik denk dat zjj geljjk ha 1wel weet ik het niet, maar ik geloof dat Onze Lieve Heer met meer wel gevallen op Grada neerzag als zjj Zondags morgens in haar armoedige, kleine kamer zat en al haar krachten inspande om het treurige lot van den armen Pieter te ver zachten en een soort van lach op het on- noozele gezicht van den jongen te voor- schjjn te roepen, dan op de velen die zich in Zjjnen naam vereenigden om lofliederen te zingen te Zjjner eer. In het dorp vertelde men dat Grada met den godsdienst spotte en dat zjj den Heer niet wilde dienen. Dat was niet waar. Zjj spotte nooit met iets dat haar heilig was, en zjj diende God op hare wijze en dat was niet die van de meeste menschen. (Slot volgt./ IHIIIW1IU1 --,..iii>wivmninn«Bmiii njiwnHimmjpiiiiiiram wii Minimus- r—a—wa—aane-i Ml—WW Wil. SUM ISIB H—S IIITTTTTIMIiHI >Pl ■l"'IIS ill I'll! IV i III ill

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1899 | | pagina 1