del Land van Ileusden en Altena, de Langstraat en de Roinnielerwaard.
De Finnen contra Rusland.
FEUILLETON.
Onze Pfttriaiclien
Uitgever: L. J. VEERMAN, Rausden.
M 1803.
ZATERDAG 3 JUNI
1899.
LAND VAN ALTEN^
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 8 maanden f 1.0Ö.
Franco psr post zonder prpsveihooging. Affsonderlyke
nummers 5 cent.
AdvertentiSn ran 1—6 regels 50 et. Elke regel
meer 71/, ct. Groote letters nur plaatsruimte.
Advertentiin worden tot Dinsdag- en VrgdagaroEd
ingewacht.
We hebben een poos geleden de aandacht
gevestigd op het feit dat Tsaar Nico laas va»
Rusland met de eene hand de wereld uit
noodigt tot een bijeenkomst ter wille van
den vrede, een bjjeenkomst, waarop ook wel
degelijk de rechten der volken ter sprak*
komen, altbans bebooren te komen, terwg'
bg met de andere band een deel zijner onder
danen afwijst, die niet anders vragen dan
eerbiediging hunner oude wetten en rechten.
We vreezen zeer dat Nicolaas II door deze
behandeling van zgn overigens getrouwe
onderdanen de zaak van den vrede niet
gediend heeft en dat, wanneer de Finsche
kwestie niet naar genoegen der bevolking op
gelost wordt, de verschillende confereerende
staten niet happig znllen wezen met dezen
▼orst eenige overeenkomst aan te gaan. Met
liefhebbers in de theorie van den vrede, schiet
de vrede zelf niet op. De volken verwachten
geen theoriè'n maar daden.
Aangezien de Finsche kwestie nog in lang
niet opgelost is, en door de jongste besluiten
een nieuwe fraze is ingetreden, zal het zeker
velen aangenaam zgn iets over land en volk
en over de verhouding tot het Tsarenrgk
te vernemen.
Finland is meer dan tienmaal zoo groot
als ons land en reeds ten tjjde der kruis
tochten door Zweden veroverd, terwjjl de
inwoners tot bet Christendom bekeerd zyD.
Die eeuwenlange heerschappij der Zweden is
van grooten, beschavenden invloed geweest
op het Finsche volk, doch giDg in den aan
vang der vorige eeuw te loor, toen Peter d-
Groote begon de grenzen zijn lands tot de
zee uit te zetten. Wel werd bg den vrede
tusschen Zweden en Rusland het veroverde
Finland aan Zweden teruggegeven, doch d»
opvolgers van Peter drongen steeds nauwer
op Finland aan, totdat eindelijk in 1808,
Rusland door Napoleon gesteund, het vorsten
dom Finland veroverde. Dat ging niet dan
na hardnekkigen wederstand, doch de over
macht was te sterk en de stenn van Zweden
te zwak om de Russen te weerstaan en in
1809 reeds was 't beklonken.
Keizer Alexander was een zeer groot
moedig veroveraar. Hjj lyfde Finland als
een nieuwe provincie bg Rusland in en liet
de bewoners een eed van trouw afleggen,
maar beloofde plechtig de oude wetten en
EMMY VON DINCKLAGE
(Novelle uit Oost Friesland).
3)
Moederfluisterde de jongen, >als ik
groot ben, dan vermoord ik de boerin
>Nem, neen,< gaf de moeder eveneens
fluisterend ten antwoord; »ze zouden het
ontdekken en u aan eene ketting vastleggen
Leer slimmer te zjjn dan oLze onderdruk
kers! Slimheid is beter dan geweld. Helpt
uwe verachte moeder, om zich boven deze
ongevoelige, trotsche vrouw te verheffen,
zoodat zg eens kan bevelen, waar ze thans,
als de nederigste, de geringste moet gehoor
zamen
Nog eene hartstochtelijke omhelzing en
ieder ging zjjns weegs. Hanna klom met de
emmers den Eemsdjjk op en de jongen
pinkte wattrbloemen in een half uitgedroogde
sloot. »Ik zal haar een ruiker br<ngen«,
fluisterde zjjne lieve, roode kinderlipjes. >Ik
wilde maar, dat deze bloemen alle, alle ver-
gittig waren en dat zjj sterven moest, als
ze er aan rock
Dat lieve kind het was toch op 't
heetst van den dag uitgegaan, om bloemen
te zoeken voor moedertje Regina!
Zooals ba ven gezegd is, waren er meer
dan dertig jaar verloopen, sedert Alarich
Hertog zjjne Plaats, achter den Eemsdgk
geërld en er zich met zjjn geheele huisgezin
en alles, wat_hew toebehoorde, gevestigd
voorrechten des lauds te zullen eerbiedigen.
En om te toonen dat dit maar gpea fraze
was, liet hg zich door afgevaardigden in
lichten omtrent de wensehen en inzichten
des volks. De keizer woonde zdf hun bgeen-
komst bg en herhaalde daar zijn belofte als
grootvorst den godsdienst en de onstitutie
des lands te zullen handhaven. Hg beloofde
daar over Finland te regeeren als over een
vrjj volk.
Betreurd door de Finnen stierf deze vorst
in '25 en werd opgevolgd door zgn broeder
Nicolaas, die weinig ophad met de Finsche
privelesiën. Onder hem leefde de beroemd.'
Rehbinder, staats-Fecretaris yan het vorsten
dom, die den moed had den keizer toe te
te voegen, »Sire, alles of niets* nadat de
keizer aangedrongen hal op wgziging der
formule eener wefsvoordracht, waaruit de
zelfstandigheid van Finland al te duidelgk
uitkwam.
Na hem brak een betere tgd aan voor
Finland. Herhaaldelgk riepen de volgende
keizers de landdagen bijeen, de Russiflcee-
ring door Nicolaas begonnen, hield op
totdat de tegenwoordige keizer de taak van
zijn naamgenoot weer opnam en de Finnen
tot verweer prikkelde.
Hier volge een en ander uit de Finsche
grondwet.
De Tsaar van Rusland is steeds groot
vorst van Finland. Bg zgn troonsbeklim
ming maakt hg een manifest openbaar,
waarin hg belooft, de grondwet te zullen
handhaven.
De uitvoerende macht berust bjj den
Keizer-grootvorst. Zjjn macht is beperkt
door de wetten. De wetgevende macht wordt
uitgeoefend door den Keizer in vereeniging
met den Landdag.
De Landdag, de vertegenwoordiging, be
staat uit afgevaardigden der vier standen
adel, geestelijkheid, burgers en boeren. De
eerste zendt c. 120 leden, de tweede c. 40
leden, meestal bisschoppen en predikanten
(Fiulands bewoners zgn voor 97 p.Ct.
Luthersch); de derde 54, de vierde 60 af
gevaardigden. Elke stand vergadert afzon
derlijk, in den adelstand wordt gedebatteerd
in 't Zweedsch, in de andere ook in het
Finsch. De standen stemmen bg meerder
heid. Alleen bg wijziging der constitutie is
overeenstemming der vier standen noodig.
Bg staking (2 tegen 2) beslist een com-
had, en nog altjjd was hg in den omtrek
alleen bekend, als »de butealandske*.
Nog altgd was er geen inheemsch element
binnengedrongen in den vastgesloten kring,
di*, meer geheimzinnig dan aanlokkelijk,
om de bezitting getrokken was. Oogenschgn-
ljjk was Alarich thans, als een goede zestiger,
nog steeds dezelfde godvruchtige bedaarde
man, als toen vrouw Regina het zoontje van
haar overleden broeder tot zich nam, en
toch was er sedert dien tgd, o zoo veel,
veranderd. De voorspelling van den boter-
handelaar was uitgekomen. Jans werd ver
drongen van zgn hoofdkussen, datmetbreede
kanten, waardoor de roode onderlegsels been-
schemerden, versierd was, en bad moeten
plaats maken voor een blond sterk kind,
dat altgd sliep en altgd hongerig was en
tot de grenzelooz9 verbazing van geheel
Munster- en Friesland, alle aanspraken bezat
op den naam: Tobias Edward Ivo Hertog.
De roekelooze nitdaging voor Regina,
toen ze twee en twintig jaar getrouwd was,
tot hemel en hel gericht, was door beide
beantwoord. De hemel schonk het «rijzende
echtpaar Hertog een gezonden stamhouder,
de hel plaatste Jans tusschen bet voor 't
eerst gesmaakte, ouderlijk geluk en den
rechtmatigen erfgenaam.
Met den vrede in huis, zoo lange jaren
ongestoord bewaard, was 't nu voor goed
gedaan. Zelfs nadat vrouw Regina had weten
door te drjjven, dat Haana en haar zoontje
van de Plaats werden wtggezonnen, keerde
deze niet terug. Hoewel men die twee niet
hud laten gaan zonder de middelen, om in
hun eigen onderhoud te kunnen voorzien,
waren de eerste berichten, dat men van hen
ontving, toch zoodanig, dat ieder geneigd
moest zgn, de boerin van de hardvochtigste
wreedheid te beschuldigen. H&nna eu haar
missie van 15 leden uit eiken stanl.
De verdeeling in standen geldt alleen
voor de vertegenwoordiging; alle burgers
zjjn geljjk voor de wet, doch alleen belyders
van den Christelgken Godsdienst zgn voor
den Landdag verkiesuaar.
Er is algeraeeae persoonlijke dienstplicht.
Het Finsche leger bestaat nit troepen in
aetieven dienst, reserve en landweer. Er zjjn
ook Russische troepen en nu wordt, volgens
het jongste besluit des keizers, het onder
scheid tusecben beide legers opgeheven
het militair district Finland wordt bg het
Peterbnrgsche ingedeeld en het contingent,
dat voor de eerste maal onder de wapenen
komt, wordt verdriedubbeld.
Op dit punt stoot Nicolaas 't hoofd tegen
de onverzettelghheid der Finnen. Hun Land
dag benoemde twee commissie's, een om
de grondwettige kwestie, de andere om de
nieuwe leg er wet te onderzoeken. Beide zgn
tot de conclusie gekomen dat men bereid
is het leger uit te breiden, dooh geheel
langs wettigen weg en onder voorwaarde
dat het Finsch bljjve en niet met het Rus
sische worde saamgesraolten. Voorts, dat
geen wet mag worden afgekondigd dan
met medewerking der Btanden, gelgk de
constitutie van 1809 voorschrijft.
Deze conclusie is reeds in den stand der
burgers aangenomen en zeker zullen ook
de andere ze aannemen. Het besluit des
Keizers wordt dus eenvoudig ter zijde ge
legd en Finland houdt zgn verkregen rechten
hoog.
Waarom, vraagt de Times*, leent zich
de vrgzinnige en grootmoedige vorst tot
de afschuwelijke poging om zgn trouwe
Finnen op één ljjn te plaatsen met laag
staande Russische boeren
Het antwoord daarop is gemakkelijk.
Deze grootmoedige theoreticus, is nog alles
behalve vorst, d. i. voorstemaar loopt wat
het binnenland betreft, aan den leiband
van Russen en beziet de zaken door den
bril, hem door dezen voorgehouden. Eerst
wanneer hg zijn hovelingen op hun plaats
zet en zichzelf wordt, bestaat er kans dat
hjj een vrijzinnig en grootmoedig practicus
wordt.
Buitenland.
Uit Parjjs wordt d. d. 1 Juni gemeld:
Du Paty de Clam is hedenavond om half
kind waren namelgk door struikroovers
overvallen en van alles beroof 1. Bjjua ster
vend van gebrek waren ze door den hun
bekenden boterhandelaar, meester Dirk, ge
vonden, die zich, als de barmhartige Sama
ritaan, over hen had ontfermd. Maar het
gerucht van hunne ellende stierf niet weg,
het hechtte zich voortaan aan de voetzolen
der hooghartige vrouw Regina.
Hanna en Jans waren dus verre en van
nu aan werd op de Plaats zelfs het noemen
van den naam der beide zwervers zorgvuldig
vermeden. Moeilyk viel dit juist niet, want
geen van beiden had zich daar recht be
mind weten te maken, maar de herinnering
aan hun verblijf was daardoor toch niet uit
te wisschen. Ivo, de erfgenaam, was zoo
droomerig en onhandig, dat Alarieh niet
zelden uitriep: »Wat was Jans met vier
jaar toch veel verstandigerEn dit ergerde
de boerin. Ze wist immers, dat Jans dikwjjls
met den onbevattelgken Ivo hal gespot en
haar moederhart leed er onder, tot ze haar
aangenomen zoon bgna haatte, om hare
eigene onstandvastigheid en zjjne onbetwist
bare voorrechten.
Jans of >Janmanc, zooals Alarich hem
noemde, als hjj zich eens eene enkele maal
overgaf aan betameljjke scherts, waarin hg
echter nooit veel afwisseling wist te brengen,
Janman was reeds een looze schalk, toen
hg op de hoeve kwam. Boer Hertog, die
geene andere kinderen kende, was thans
zeer verwonderd, dat zuigelingen zoo dom
en zoo hulpeloos zgn en zich zoo weinig
storen aan oude, eerbiedwaardige gewoon
ten. Hoofdschuddend zag bg het aan, hoe
de hooghartige vrouw Regina zich met
lichaam en ziel aan deze hulpeloosheid on
dergeschikt maakte. Dit ging zells zoo ver,
dat de huisheer langzamerhejd allerlei kleine
acht gearresteerd. Een officier van de repu-
blik«insche garde bracht hem over naar de
gevangenis der Cherche-Midi.
Uit de »Indépendance beigeontkenen
wij nog enkele aanvullingen van de tele
grammen uit de Dreyfus zaak.
Na het hervatten der zitting ontwikkelde
de beer Manau allereerst zgn meening over
de geheime stukken, welke aan den krijgs
raad van 1894 zouden zijn medegedeeld.
Met deze stukken mag volgens de procureur
geen rekening wordeu gehouden omdat
Dreyfus ze niet heeft gekend.
En de rechtvaardigheid eischt, dat alle
stukken op het proces betrekking hebbende,
bekend zgn bg den beklaagde en diens ver-
dediger.
De procureur-generaal onderzocht daarna
het geheime dossier en concludeert na dit
onderzoek
Er staat in het geheime dossier niets
tegen Dreyfus, en wg begrijpen nog
niet, waarom men zoo lang gewacht heeft
om het aan een onderzoek te onderwerpen.
(Langdurige beweging).
Geen enkel dezer stukken heeft betrek
king op Dreyfus en op dit oogenblik zgn
zg voor niemand meer een geheim dan
alleen voor hem.
Vervolgens sprekende over de drie docu
menten, welke door den heer Cavaignac op
de tribune zgn voorgelezen, ten einde de
veroordeeling van Dreyfus te rechtvaardigen,
zegt hgtwee dezer documenten zgn valsch
en het derde heeft op Dreyfus geen be
trekking.
Heftig critiseert hg dan de middelen, door
du Paty de Clam gebruikt gedurende zgn
instructie tegen Dreyfus.
Sprekende over het bekende telegram van
kolonel Pannizardi zegt bg: Wg consta
teren, dat dit telegram van 1894, hetwelk
de schuld van Dreyfus moet bewgzen, niet
aan zgn rechters is medegedeeld. Dat is
een argument te meer voor de rivisie.
Weet Dreyfas wat er op 't oogenblik in
Frankrgk geschiedt? De »Petit Bleu* van
Brussel zegt uit particuliere inlichtingen te
hebben vernomen, dat Dreyfas er niet on
wetend aan is. Sedert de Fransche regeering
in kennis is gesteld van de revisionistische
conclusies van Ballot-Beaupré, heeft minister
Lebret, om de onzekerheid van kapitein
gemakken en attenties raoesf ontberen. Zoo
lang Hanna nog op de Plaats was, had de
boer dit niet zoo gemerkt. Zjjue pjjp, zgne
slaapmuts, zgne klompen, zgn glaasje je
never, alles was, of 't van zelf sprak,
op tgd aanwezig, even geregeld als de af
wisseling van dag en nacht, maar sedert
Hanna's wegzending stak Alarich Hertog
twintigmaal per dag tevergeefs zjjne hand
nit. Regina speelde immers met Ivo, dat
kleine ernstige menschenkind en het overige
vrouwvolk wist niet, waar en wanneer hg
alles noodig had. Ivo groeide in lengte en
dikte. Hg was buitengewoon geluldig en
zachtmoedig, onderworpen, gehoorzaam en
oprecht, maar dit waren deugden, waarmee
hg het niet ver in de wereld zon kunnen
brengen en bovendien scheen dit alles zoo
onafscheidelgk tot zgn geheele wezen te be-
hooren, dat niemand er aan dacht, hem
daarom te prgzen, terwjjl daarentegen ieder,
die zijne verstrooidheid, zgne linkschheid
bij allerlei handgrepen en zgne ouwelgke
manieren opmerkte, dadelijk gereed was,
hem daarom te laken en te bespotten. Daar
Ivo de vroolgkheid der jeugd miste, kwa
men zgne ouders er natuurlgk nog veel
minder toe, om vroolgk te zgn, ofschoon
er schgnbaar een deel van hunne ouwelgk-
heid op hun kiad was overgegaan.
Op Ivo's vijftienden verjaardag viel er
iets voor, dat Regina, die meestal ziekeljjk
en daardoor overdreven prikkelbaar was,
vooral wat haar gevoel van eigenwaarde
betrof, deed besluiten, op den bouw van een
nieuw huis aan te dringen. Men gaf voor,
dat het voor Ivo bestemd was, maar in
werkelijkheid was het haar plan, zooals ze
dit dan ook als onveranderlijk aan echtge
noot en zoon mededeelde, om, met haar
kind, Alarich en de Plaats te verlaten. Zjj
Dreyfus te verminderen, mevronw Dreyfas
gemachtigd zrjjer aan haar echtgenoot te
seinen.
Dreyfus heeft reeds een telegram ontvan
gen, waarin hem wordt medegedeeld, dat
hjj voor het einde van deze week de procla
matie van de rivisie mag verwachten. Zoo
Zaterdag tot de rivisie wor lt besloten, zal
Dreyfus dadelpk daarvan -'oor een telegram
worden verwittigd, zoowel door zjja echt-
genoote als door de regeering, welke laatste
tegelijkertijd bevel zal geven, Dreyfas naar
Frankrgk terug te voeren.
Het dagblad Jouraal* meldt uit St. Pierre
op Martinique
Men beweert hier beslist dat de Dins lag
alhier aangekomen stoomboot »La Fayette*
officieren en manschappen aanbracht, die
Dreytus naar Parjjs zullen brengen. Da
Fransche officieren en manschappen gingen
op de stoomboot »Ville de Tanger* over,
die ze naar Cayenne vervoert.
Welverre van kalmer, wordt de stemming
in Transvaal steeds onrustiger. Het ant
woord van de koningin van Engeland op
het adres der Zuid-Afrikaansche Liga wordt
drnk besproken in alle lagen der bevolking
en men ziet er algemeen een kwalgk ver
holen bedreiging in.
Het resultaat van de
Milner en Krnger zal 1
de wgze, waarop de vri
ingekleed. Om een oor
te wenden zal de R<
geven. Zjj zal van har
regeling en nationaliteit
paling moeten laten vallen, i_Iü__r
de ledepop van Chamberlain de onver-
zoenlgke, die met de telegraafdraden het
geheele onderhoud zal regelen en be-
heersehen.
De autoriteiten in Transvaal hebben vast
vertrouwen op een vr oplossing,
toch willen zg tot nu
in hunne binnenlandsch
en daartoe zal het toe
De >Dai'y Mail* ve'
De Hollandsehe parf d
wikkelt een sterken oorlog
ten gunste van Transvaal. De provinciale
bladen publiceeren brieven, waarin verklaard
wordt, dat de Hollandsehe Afrikaandera
klaar staan om de Boeren in den nood te
had het recht dit te eischen, omdat zjj het
vermogen had aangebracht en van dat recht
maakte ze dan ook gebruik. De oude boer
kon dan op zgn eigen familiegoed doen en
laten, wat bg wilde. Wel was het nu
voor goed met hou huwelgksgeluk gedaan
Het huis werd inderdaad gebouwd, al
geschiedde dit ook niet met veel overhaasting.
Ten eerste toch gaven de slechte tijden in
't laatst der vorige eeuw meer aanleiding
tot afbreken dan tot opbouwen en ten tweede,
en dit was wel de voornaamste oorzaak,
zocht Ivo telkens onder verschillende voor
wendsels de voltooiing te vertragen. Als
gedwongen te kiezen tusschen vader en
moeder, die hg beiden zoo onbeschrgfeljjk
innig liefhad, neigde zgn hart meer tot zgn
vader die met zulk eene edele gelatenheid
wist te verdragen, dan tot zgne moeder, die
altgd sprak van hare rechten.
Toen de laatste eindelgk geheel verlamde
en zich nu toch ook ernstig bezwaard begon
te maken over hare behandeling van Hanna
en Jans, die ze in den droom dikwjjls ellendig
en van honger stervend voor zicb zag, toen
wist Ivo hare gedachtea voorzichtig op eene
verzoening te richten. Deze zou op de vol
gende wgze tot stand worden gebracht. Men
zond Ko naar het oude vaderland, dat in
de laatste jaren zoo smartelgk door de boerin
werd gemist, om Hanna en Jans daar op
te zoeken. Dezen werden namelgk reeds
sedert lang ondersteund door Regina's
ouderen broeder, Peter Höltker, die in het
ouderljjk huis was blgven wonen. Vóór hg
op reis ging, werden er aan Ko, uit naam
van vrouw Regina, eene groote kruidkaas
en eene heerljjk gerookte metworst ter hand
gesteld, tot een geschenk voor den geliefden
broeder.
\ii:i n\iiii
DOOR
Wordt vervolgd.
■BBBBBHBnan
