vaignac, die zjj verantwoordeljjk zullen stellen
voor alles wat tegen een der hunnen zou
kunnen worden ondernomen.
De »Aurore« zegt, dat er sprake van is
advocaat Mornard aan Demange toe te
voegen.
Te Chatelineau, nabjj Charleroi, moesten
Maandag twee gendarmen een onderzoek
instellen bjj zekeren Dams, in verband met
een vechtpartij. Nauweljjks waren zg echter
binnen de woning, of een 20-tal met stokken
en messen gewapende kerels vielen op hen
aan en sloegen en staken een der gendarmen
dood. De andere verdedigde zich met zjjn
bajonet en loste een paar geweerschoten,
waardoor eenige zjjner aanvallers zwaar
gewond werden. Tien der schuldigen zjjn
reeds gearresteerd.
De gespannen verhouding tusschen En
geland en Transvaal scbjjnt toch eindelijk
op een oorlog te znllen moeten uitloopen.
Het heet thans algemeen, dat de Trans-
vaalsche Volksraad het voorstel van den
Engelschen minister van koloniën Chamber
lain tot het instellen van een gemengde
commissie van onderzoek in de kiesrecht-
quaestie met groote meerderheid (17 tegen
11 stemmen) heeft verworpen. Bovendien
besloot het Transvaalsche parlement ingeval
van oorlog de oorlogswet af te kondigen,
wat de uitlanders betreft, d. w. z. dat de otn
kiesrecht schreeuwende Engelsche fortuin
zoekers in de Zuid-Afrikaansche republiek
gedwongen zullen worden, öf onder de
Transvaalsche vlag te dienen tegen Enge
land, öf te vluchten, op gevaar af als
deserteur voor den krjjgsraad gedaagd te
zullen worden.
Deze laatste maatregel is even krachtig
als vernuftig. De uitlanders hebben het
kiesrecht en daarmede den titel: »Trans-
vaalsche burger* geëischt en gekregen. Maar
zg hebben er niet aan gedacht, dat hun
daarmede geljjktjjdig de plicht van Trans-
vaalsch burger werd opgelegd, d. w. z. de
plicht, om de wapenen te voeren tegen hun
geboorteland van het oogenblik af, dat het
Transvaalsche grondgebied wordt bedreigd.
De »Times« verneemt uit Johannesburg
van 12 dezer, dat men daar algemeen van
gevoelen is, dat de uitzichten minder ge
ruststellend zjjn. De vredespartjj te Pretoria
schjjnt niet geslaagd te zjjn en er loopen
ernstige geruchten over militaire toebereid
selen, benevens over de arrestatie van de
leiders der Uitlanders en andere opzienba
rende maatregelen.
De Daily Mail* ontving den 13en dezer
uit Kaapstad het bericht per telegram van
de Delagoabaai, dat een lading oorlogs
materiaal voor de Transvaal daar Zaterdag
was aangekomen met den steamer Reichs
tag* en op last der Portugeesche autori
teiten werd aangehouden.
De lading was grooter dan men verwacht
had, o.a. 15,000 geweren. De Duitsche con
sul gaf van deze zaak kennis te Berljjn.
Dit optreden van den consul heeft hier
diepen indruk gemaakt.
Men meldt uit Londen:
Generaal Sir Frederick Forestier-Walker,
bevelhebber van de troepen te Devonport
en vroeger van de Britsche bezetting in
Egypte, is benoemd tot bevelhebber van de
troepen in de Kaapkolonie. Hg vertrekt
onmiddelljjk.
Wie er ook ljjdt onder de gedrukte
tjjden, welke Zuid-Afrika doorleeft, niet de
goudindustrie. De opbrengst van Juni is
een record*, d. w. z. hooger dan eenige
vorige maandeljjksche opbrengst.
Het totaal, gewonnen gedurende het
eerste halfjaar van 1899, vertegenwoordigt
een waarde van meer dan 120 millioen
gulden.
Yermoedeljjk zullen gedurende het ge-
heele jaar 1899 omtrent 6 millioen oneen
goud uit den Transvaalschen grond worden
opgegraven, ter waarde van 270 millioen.
De nieuwe belasting op de goudopbrengst
der maatschappijen kan voor het loopende
jaar geschat worden op 6 millioen, d. i.
even 2 pCt. van de opbrengst.
Dit noemen ze in de omgeving van
Chamberlain een drukkende belasting* op
de goud-industrie 1
De »Daily Cronicle* ontving van haren
correspondent te Kaapstad de stellige ver
klaring, dat het eerste schot, dat in de
Transvaal zal gelost worden, het teeken zal
zjjn voor een algemeenen opstand der in
boorlingen en verzekert met nadruk, dat de
keizerljjke regeering, daarvoor gewaar
schuwd, ten gevolge hiervan de invoering
van de nieuwe belasting in Nieuw Basoe-
toland heeft uitgesteld.
Sir Martin Conway, de bekende reiziger
en bergbeklimmer, bespreekt in de >Times«
de vraagwie is de eigenaar van Spits
bergen De kwestie is niet zoo onbelangrijk
als ze ljjkt, want die archipel moet rjjk
zjjn aan ertsen, en daarenboven wordt er
in de omringende wateren nog altjjd een
tameljjk uitgebreide visscherjj uitgeoefend.
Ze is al licht zoo interessant als de vraag,
of Lerner of iemand anders eigenaar zal
worden van het Beren-eiland.
Wat niet algemeen bekend zal zjjn is
dat reeds onder Jacobus I in Engeland de
vraag, aan wie Spitsbergen toebehoorde,
besproken werd; Engelschen maakten er
aanspraak op, bewerende dat Sir Hugh
Willoughby in 1553 den archipel ontdekt
had. Het staat nu echter vast dat de ont
dekking aan Barents te danken is (17 Juni
1596). Barents nam toen het land voor
Holland in bezit, maar men scbgnt daar
later weinig beteekenis meer aan geheebt
te hebben, hoewel onze voorouders zich op
het station Smeerenburg wisten te hand
haven.
Nog kort geleden heeft men te Peters
burg aanstoot genomen aan de plannen die
Zweden en Nooren met den archipel schenen
te hebben, en de medewerking van Rusland
aan deZweedsche graad metingsexpeditie op
Spitsbergen is daar niet vreemd aan. De
Russische slokop misgunt een ander dat
magere brokje. Toch is, naar Sir Martin
Conway's oordeel, Noorwegen dat er
reeds een poststation gevestigd heeft, terwjjl
een Noorsche maatschappij er, in het noorden
aan het werk geweest is het land dat
de beste aanspraken op Spitsbergen kan
doen gelden.
Maar, waarom die eilanden niet onzjjdig
verklaard? vraagt de »N. R. Ct.«
In het vonnis van den hoogsten krjjgs
raad, betreffende de overgave van Santiago,
worden alle generaals vrjjgesproken, doch
een onderzoek is gelast naar de personen,
die verantwoordelijk waren voor het gebrek
aan oorlogsmateriaal, dat de oorzaak was
van de capitulatie.
Te Lissabon is Zondagavond een hevige
aardschok gevoeld.
Nadat de Portugeesche overheid te Oporto
een poos lang het bestaan van een ver
dachte ziekte,* op pest geljjkend, had be
manteld verleden week nog werd een
telegram van Reuters agent te Lissabon
daarover tegengehouden wordt nu offi
cieel erkend dat zulk een ziekte sedert twee
maanden te Oporto voorkomt. Sommigen
twjjfelen echter nog of het wel de pest is.
Volgens anderen is de ziekte uit Bombay
overgebracht met het stoomschip »City of
Cork.*
Twee mummiën, (een vronw en een kind)
van een vóórhistorisch menschenras zjjn
onlangs in Californië gevonden in een hol
en thans te Topeka in het bezit van het
>Geschiedkundig Genootschap van Kansas.*
Zg zjjn buitengewoon groot; de vrouw
is niet minder dan 7 voet 6 duim lang.
De groote voeten hebben een vierkant aan
zien, daar al de teenen even lang zjjn.
Men denkt dat de Mummiën overblijfselen
zjjn van Mayas, een menschenras, dat dui
zenden jaren geleden in Amerika woonde,
aan de kusten van den Stillen Oceaan.
In de staten Tennessee en Kentucky wor
den de Mormonen in den laatsten tjjd ge
ducht vervolgd en hunne bedehuizen ver
nield. Te Carter-county ontkwamen twee
hunner ouderlingen slechts met veel moeite
aan den lust van het gepeupel om hen op
te hangen.
Uit Allahabad wordt geseind, dat er regens
zjjn gevallen, waardoor hongersnood in
Bombay, Madras en de centrale provincies
voorkomen zal worden. De bezorgdheid der
regeering is daardoor aanzienljjk verminderd.
Bjj het blusschen van een brand te
Omaha zjjn vier brandweermannen in aan
raking gekomen met een electrische geleiding.
Ze werden alle vier op slag gedood. Twee
andere mannen werden zwaar gewond.
Uit Kaap Haitiën seint men, aangaaade
de omwenteling in San-Domingo, dat gene
raal Liviano, die de Dominicaansche regee-
ringstroepen commandeerde, Montechristi
verliet om de opstandelingen te Dajabon,
hun hoofdkwartier te gaan aan rallen. Doch
bjj aankomst liepen zjjn troepen tot de
revolutionairen over. De opstandelingen heb
ben de gemeenschap tusschen Montechristi
en het binnenland verbroken. Generaal
Jimenez ontvangt steeds meer versterking.
Er scbgnt een nieuwe vervolging van de
christenen in het zuiden van SjantoeDg
(China) uitgebroken te zjjn. De >Kölnische
Volkszeitung* heeft bericht ontvangen van
een aanval op de katholieke missie te Tsji-
ning, waar de helft van de zendelingen
vermoord moet zjjn.
De regeering heeft aan den gezant v.
Kettler geseind om inlichtingen.
Over den orkaan in West-Indië wordt
nog het volgende bekend:
Minstens 300 menschen zjjn verdronken
te Ponce op Portorico. De brug, die de
haven met de stad verbindt, is weggeslagen,
alle gebouwen zjjn beschadigd, honderden
vernield. Er is gas noch electrisch licht be
schikbaar. De stadsmagazjjnen zjjn verwoest,
en er heerscht retds gebrek in de stad.
Naar men zegt, had men verzuimd, Ponce
te waarschuwen voor den naderenden storm.
Te Juan Diaz zjjn 46 menschen omge
komen. Sabinas en Santa Dabei moeten
geheel verwoest zjjn. De spoorweg tusschen
Ponce en Yanko is onbruikbaar geworden,
en de militaire weg staat over een uitge
strektheid van drie of vier mjjlen onder
water. Te San Juan zjjn 80 huizen ingestort
en van honderden is het dak vernield.
Een koerier van Humacoa (op de oostkust
van Portorico) heeft te San Juan het be
richt gebracht dat die stad geheel in puin
ligt. Er zjjn 46 ljjken gevonden, maar nog
vele moeten onder de overbljjfselen ver
borgen liggen.
Over het geheel is de verwoesting in het
binnenland en aan de zuidkust van Porto
rico veel erger geweest dan aan de noord
kust. Generaal Davis, de opperbevelhebber
der Amerikaan8che troepen, schat dat
100.000 menschen alles verloren hebben
wat zg bezaten, en dringt aan op hst zenden
van levensmiddelen, o.a. minstens 2500 ton
rjjst.
Het meteorologisch instituut te New-York
maakte Zaterdag bekend dat het centrum
van den orkaan op Nassau (Bahama's) aan
rukte, dat de storm waarschjjnljjk nog
heviger zon worden als hg den Golfstroom
bereikte, en waarschjjnljjk de kuststeden
van de zuideljjke staten in den loop van
den nacht zou bereiken.
Een ander bericht meldt:
Het aantal personen, die door den cycloon
op Portorico om het leven zjjn gekomen,
zal nooit bekend worden, doch beloopt min
stens 2000. Alleen te Ponce zjjn 500 dooden.
De overlevenden sterven bjjna van den
honger. Men is bang, dat een epidemie zal
uitbreken tengevolge van de ontbinding der
ljjken.
Plantselflb NieuwR.
♦HEUSDEN, 16 Augustus.
Als een bewjjs van de groote oogst van
snjj- en tuinboonen, in het naburige Haar
steeg, kan dienen, dat behalve het vervoer
met de stoomboot »Stad Heusdan*, dat ook
van groote beteekenis was, door de stoom-
booten De Beer Co. niet minder dan 800
manden zjjn vervoerd.
WERKENDAM. Nadat Vrjjdagavond
de raadsvergadering geopend was en de
notulen, na lezing, goedgekeurd waren,
werden door de H.H. Kerkhoven en Visser
de geloofsbrieven der nieuwgekozen raads
leden onderzocht en in orde bevonden. Door
de bovengenoemde heeren werd daarop de
heer De Klerk binnengeleid, die in handen
van den voorzitter de vereischte eeden af
legde en daarop zitting nam. Hierop werd
de gemeente-rekening ingediend, die 14
dagen ter visie zal liggen en door de H.H.
Gay en Bogers zal worden nagezienver
volgens mededeeling van goedkeuring door
Ged. St. van het kohier van den hoofd,
omslag van het besluit tot verpachten der
faecaliën en van de verhuring der Kerk-
wiel. Na de nu gevolgde vergadering met
gesloten deuren, voorlezing van een schrjj-
ven van den districts-schoolopziener, met
verzoek in de tjjdeljjke vacature, ontstaan
door de langdurige ziekte van den heer
Lammers, te willen voorzien. Dit schrjjven
werd gesteld in handen van B. en W.,
ten einde den Raad van voorlichting te
kunnen dienen.
Verder werd nog goedgekeurd de onder-
handsche verhuring van het oule school
huis aan de Wed. A. L. Verdoorn, onder
dezelfde voorwaarden, voor den tjjd van
5 jaar. Eindeljjk werden B. en W. ge
machtigd minstens één en bg niet al te
groote kosten meerdere pompen flink in
orde te laten maken, zoodat ze volkomen
drinkbaar water geven. Nadat de voorz.
nog had medegedeeld, dat Hoegee, de nacht
waker, zich thans de benoeming tot onbe
zoldigd rjjksveldwachter heeft laten welge
vallen, ward de vergadering gesloten.
BIESBOSCH. Te Geertruidenberg is
aanbesteed het vletwerk bjj den polder
Ganzenweide in perceelea. Minste inschrij
vers waren respectievelijk Joh. Rjjke f 85.80,
A. Kanters f 284 en M. van Ssters f 178,
allen van Raamsdonkveer »n Adr. Onwer-
kerk, 2 perceelen, voor f 138 en f 110
van Nieuwendjjk.
8LEEUWIJK, 15 Aug. Vermoedeljjk
door een weggeworpen lucifer geraakte bjj
het huis der alleen wonende vrouw D. v.
H. een verdorde graskant in brand. De snel
voortgaande vlam zou spoedig ernstig brand
gevaar opgeleverd hebben voor de naaste
met riet gedekte schuur, doch aleer bet
zoover kwam, werd door den timmerman
G. v. W. het dreigend gevaar bemerkt, die
daarop, geholpen door andere menschen,
het vuur met emmers water uitgoot.
NIEUWENDIJK. De heer P. Lutegn,
onderwjjzer aan de Chr. school alhier, slaagde
gisteren te 's Hage bij 't examen voor de
hoof lacte.
ZUILICHEM, 14 Aug. De aardappels
aan de aardappel beurs alhier zjjn verkocht:
Van Vrjjdag 11 tot 14 Aug. de kralen
voor f 1.70 a f 1.727s per H.L.de blau
wen voor f 1.85 per H.L.
BRAKEL. Den heer J. Eeuwjjk alhier
werd op de paardenkeuring, gehouden te
Zaltbommel 29 Juli jl., voor zcja veulen-
merrie, gen. Wilhelmina, den prjjs van f 60
toegekend, 't Vorige jaar werd genoemde
merrie eveneens f 60 toegekend.
DALEM. Zekere W. M. alhier, werk
zaam op den steenoven van den heer Heuff
te Vuren, had dezer dagen het ongeluk
onder een geladen grondkar te geraken, en
daardoor het rechterbeen te breken. Bjjna
geljjktjjdig werd zjjn gezin vermeerderd,
wat den man onder de gegeven omstan
digheden begrjjpeljjkerwjjze niet zeer van
pas kwam.
Met het oog op de aanstaande volks
telling, is door het gemeentebestuur van
Vuren en Dalem eene nieuwe huisnumme
ring aangebracht, waarbjj de gemeente zelve
in twee wjjken verdeeld is, zjjnde Vuren,
wijk A en Dalem, wijk B.
HA AFTEN. Jl. Zondagmiddag werd
de brandklok geluid. Al spoedig was men
op de hoogte waar hulp noedig was. De
brand was uitgebroken bjj den herbergier
Leeuwis, tevens handelaar in hout, turf en
steenkolen. Dat het vuur zich spoedig uit
breidde met al deze voornoemde droge ar
tikelen laat zich begrjjpen.
Gelukkig was het stil, zoodat de spuit,
welke spoedig ter plaatse was met succes
werkte om belendende gebouwen te sparen.
Het huis is ongeveer half afgebrand en
een aanzienlijke partjj koren kon niet be
houden worden. Een en ander is tegen
brandschade verzekerd, doch de schade daar
entegen is groot.
GAMEREN. Op de jl. gehouden keuring,
welke plaats had den 29 Juli te Zaltbommel,
van fok-merriën met veulen en jonge mer-
riëa, werd aan den heer G. J. de Geus Pz.
alhier een prjjs van f 60 toegekend voor de
veulenmerrie genaamd »Spange«. De moeder
van genoemde merrie, genaamd »Snel« is
ook verscheidene malen bekroond; wel een
bewjjs dat men hier ook wel paardenfokkers
vindt.
Zondag maakte ds. Snel aan zjjne
gemeentenaren bekend, dat hjj voornemens
is op Zondag 27 Aug. zjjn afscheidsrede
te houden.
Bg de, den 19en Juli jl., ten overstaan
van den notaris D. H. Senator, te 's Gra-
venhage, gehouden trekking der premie-
bewjjzen, door uitgevers van »de Bazar*
ten geschenke aangeboden aan de inteeke-
naressen op dat Mode-Weekblad (no. 25
36 van den loopenden jaargang), zjjn de
prjjzen gevallen op de nummers 5696, 6567,
6860. Elk der winsters, mevrouw Hora
Siccama v. d. Harkstede—Sickenga te Rjj-
senburg, ingeteekend door tusschenkomst
van den boekhandelaar W. Kraal, Drie
bergen mej. E. Elfers, Witte Heerenstraat
10, Haarlem, ingeteekend door tmschen-
komst van den boekhandelaar J. Quist Bz.,
Haarlem, en mej. H, Korthals, Oud-Beier
land, ingeteekend door tusschenkomst van
den boekhandelaar A. K. v. d. Kop, Oud-
Beierland, ontving een Notenhouten Werk
tafeltje, uit eene der grootste Meubelfa
brieken van ons land.
Voor de inteekenaressen op nos. 3748
van dezen jaargang zijn weder 3 noten
houten Werktafeltjes bestem l. De inteeke
naressen zullen het premie-bewjjs ontvangen
bjj »de Bazar* no. 44; terwjjl de trekking
vermoedelijk zal plaats hebben omstreeks
October a.s.
De »N. R. Ct.« ontving het volgende
telegram uit Batavia
Generaal Van Heutsz houdt een bivak
aan te Matang Kolie Araboemakoe en
plaatst een derde bivak op Djamboejer.
Oveial worden wegen aangelegd en wordt
het land opgemeten. De artillerie is terug.
Geen vjjand ontmoet.
Van de zjjde van de familie wordt gemeld,
dat, in tegenstelling met een vorig bericht,
de krachten van den heer J. Schepel, lid der
Tweede Kamer, te Winsum, allengs toe
nemen, zoodat zjjn toestand veel minder
zorgeljjk is dan hjj is geweest.
Door 92 bezoekers van de graanbeurs te
Amsterdam is Maandagmiddag een telegram
van deelneming en sympathie gezonden aan
den advocaat Labori.
Voor eenige dagen, op 11 Aug., werd
bericht, dat tengevolge van den lagen water
stand in den Scharsterrgn, nabjj Scharster-
burg (Fr.) ongeveer 100 schepen vastzaten
en niet vooruit konden komen. Wederom
heeft in den Scharsterrgn eene opeenhoping
van schepen plaats. De commissaris der
Koningin heeft per telegraaf doen weten
dat de scheepvaart aldaar tot nadere aan
kondiging is gestreml.
In de kraggen en veenwallen in de Wjjn-
gaarden (Fr.) is brand ontstaaH. Door de
droogte is het niet mogeljjk het vuur te
blusschen.
Maandagavond heeft er bjj de brug over
het Boterdiep bjj den Korreweg te Groningen
een allerdroevigst ongeluk plaats gehad. De
brug werd door de vrouw vaH den brug
wachter afgedraaid, nadat zg de afsluitingen
had bevestigd. Zooals meer gebeurt, gaan
dikwjjls kinderen en soms ook groote men
schen onder de afsluiting door en zoo is de
8-jarige Sjitske van den Molen tusschen de
vaste en in beweging zijnde leuningen der
brug gekneld geraakt. Ouder den jamme
renden uitroep: >0, wat doet het me zeer!*
viel ze op de brug neer. Naar huis gelragen
is het meisje kort daarna overleden.
Maandagavond had te Schiedam een ern
stig ongeluk plaats. De handelaar in verf
waren en vernissen, Dalmejjer aan de Singel,
was bezig met het koken van was, toen
opeens de vlam in de pan sloeg. Terstond
nam de man die van het vuur, maar het
gevolg daarvan was, dat de brandende massa
hem over de kleeren vloog en hjj terstond
geheel in vuur stond. Om hulp gilhnd
snelde de man de straat op, maar het duurde
geruimen tjjd eer een der buren een wollen
deken had gehaald om hem die over het
ljjf te werpen en het vuur te dooven.
Vreeseljjk aan het bovenljjf verbrand werd
de ongelukkige daarna in zijne woning ge
dragen, waar dr. Endtz hem hulp verleende.
Zjjne toestand was echter hopeloos.
De brandende pan met was is door te
hulp gesnel le'personen gebluscht, zoodat
geen materieele schade van beteekenis is
aangericht.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
werd IJsselmonde door een vreeseljjken
brand geteisterd, die, ware er uit Rotterdam
niet ijlings hulp ontboden, ontzaggeljjk in
hare gevolgen had kunnen worden; de
groote houtzagerjj >le Hoop* met eenige
bjjstaande huizen werden door dezen brand
totaal vernield, terwjjl het gevaar voor de
geheele gemeente voortdurend groot was.
In de brandweerkazerne te Den Haag is
ter herinnering aan den noodlottigen dood
der vier manschappen bjj den brand der
Brood- en Meelfabriek*, in de poort een
gedenksteen geplaatst, van zwart marmer
glas met verguld inschrift, omgeven door
de attributen der brandweer en het stedeljjk
wapen in kleuren.
Een Engelsche heer en dame waren Za
terdag per Antwerpsche boot van Antwerpen
naar Rotterdam gekomen en hadden aan
boord kennis gemaakt met een zeeman, met
wien de dag verder werd doorgebracht, ter
wjjl het gezelschap intrek nam in het
hotel »New-York« te Fjjenoord.
Des avonds ging de Engelsche dame er
met den zeeman alleen op uit om de ver-
makeljjkheden van Rotterdam te bezoeken,
terwjjl de zeeman haar ruimschoots trak
teerde.
Plotseling echter miste zjj haar cavalier
en tevens haar portemonnaie, inhoudende
70 pd. st. Bjj de politie deed zjj aangifte,
die haar na hare ontnuchtering naar haar
hotel terugbracht. Van den zeeman is geen
spoor gevonden.
Omtrent de zaak der valsche munters
men herinnert zich, dat dezer dagen J.
Smitshuyzen, te Amsterdam, is aangehouden
toen hjj op heeterdaad betrapt werd op het
uitgeven van valsch geld is nog niet
veel nieuws te vertellen. De justitie houdt
eenige personen, die ze van medeplichtig
heid verdenkt, scherp in het oog. De in
structie tegen Smitshuizen is aangevangen.
De gearresteerde was eenige maanden ge
leden gehuwd. Zjjn vrouw wist echter niets
van zjjn beroep als valsche munter, even
min dat hjj reeds 7 jaar gevangenisstraf
achter den rug heeft wegens het vervaar
digen van geld.
Op den marktdag te Doetinchem werd
Binnenland.
