Hel Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. OVERBEVOLKING. M 1837. FEUILLETON. Uitgever: L. J. YEEEMAH, Heusden. ZATERDAG 30 SEPT. 1899. r>' |:V ""'H m Hl H U - T sa. land van alte^-* YOOB Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent.- Advertentiën van 16 regels 50 ct. Elke regel meer 7*/i ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Wanneer men zich tot een landbouwer wendt met de vraag, waarom bp in plaats van tien koeien, die bjj op stal heeft, niet liever een twintigtal aanschaft, zal hp n zonder dralen verklaren dat voor de overige tien zijn weiden en relden ontoereikend zjjn. Dit argument is even eenvoudig als overtuigend. Slechts weinigen buiten den boerenstand hebben begrip van de massa plantenvoedsel, die een koe jaarljjks tot haar onderhoud behoeft en een stadbewoner staat bepaald verbaasd over de grootte der vlakte, die benoodigd is om een enkelen herkauwer in het leven te houden. Kan dus een veeboer niet naar believen zjjn veestal vermeerderen, even verklaarbaar is het dat ook het menschental over een zeker afgesloten gebied eene hoogte be reiken kan, waar boven het niet meer mo- geljjk is voor ieder lid der familie het noodige onderhoud te verkrjjgen. Die hoogte zal des te later bereikt worden naarmate de bevolking zich op een hoogeren trap van beschaving bevindt. Een volkstam van den allerlaagsten rang, waarvan de leden zich voeden met wat de natuur hun als voedsel voorzet, behoeft een zeer groot gebied voor een klein men schental. Datzelfde gebied zal echter een veel grooter menschental kannen onder houden, wannéér de bewoners zich ook met jacht en visscberij bezig honden. Toch heeft dan ook nog iedere familie ongeveer een ruimte noodig van een nur in 't vierkant. Een nog grooter getal kan 't leven be boaden wanneer de trap van 't herdersleven bereikt is, en dit stggt het hoogst waar akkerbouw gedreven wordt. Echter zjjn ook hier grenzen, waar boven de oogstopbrengst niet stggen kan, en mag dus de wasdom der bevolking evenmin zekere grenzen te bniten gaan. Stggt de laatste daar boven, dan zjjn de gevolgen verschrikkelijk. Het overschot toch kan op geen wjjze in 't leven behouden worden: honger en ziekten slee pen het ten grave. Neemt men zelfs het meest onwaarschjjnljjk geval dat de geza- EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD. Uit het Engelsch. (3 Toen het verhoor van Royston was af- geloopen, waarvan Gorby alle bijzonder heden had opgeschreven, werd Robert Chin- ston geroepi-n. Deze verklaarde: »Ik ben een sedert jaren gevestigd ge neesheer en woon in de Collinstraat. Ik onderzocht het lijk van den versla ene op Vrgdag; uit de wjjze, waarop de zakdoek, met chloroform doortrokken, voor den mond gebonden was, maakte ik op, dat dit de oorzaak van zjjn dood moest wezen en in aanmerking genomen, hoe spoedig genoemd vergif vervliegt, begon ik oogenblikkeljjk met de lijkschouwing. >Bet lichaam scheen"volkomen gezond en goed gevoed. Ook waren er geen uiterlgke teekenen van geweld zichtbaar. De vlekken achter op de beenen en den rug waren 't gevolg van congestie na den dood. De hersens waren feloedrjjk. Een belangrijke congestie had plaats gehad, vooral aan de oppervlakte. De kersens waren overigens niet ziekelgk aangedaan. Bjj het openen van de borstholte kwam een geringe reuk van spiritualiën mg te gemoet. De longen waren normaal, ofschoon niet vrjj van con gestie. Het hart was slap. De rechter hart kamer bevatte eene aanzienlijke hoeveelheid donker, vloeibaar bloed. Er bestond een begin van aanvetting van dit orgaan. De maag bevatte nog een kleine hoeveelheid geheel verteerd voedsel. Naar mjjn overtuiging is de dood het gevolg geweest van de inademing van chlo- menljjke bewoners van zeker akkergebied besluiten hun aandeel te verminderen om daardoor de overigen te redden, ook dan nog is geen voortdurende verbetering te verwachten, daar de armoede in dit geval haar gevolgen in wjjder kring zal doen gevoelen en de nakomelingen zooveel grooter in getal znllen zgn, waardoor het mensche- Ijjke »te veel* ten slotte stggt. Het woord »overschot«, op menschen toegepast, is een zeer harde uitdrukking. Het klinkt afscbuweljjk en onmenscheljjk en boezemt een zacht gemoed afschuw in voor hen, die 't bezigen. Menigeen is van meening dat de waarheid, er kunnen te veel menschen geboren worden, in strjjd is met da wjjsheil des Scheppers. Een IJs- landseh spreekwoord zegt: »waar veel ren dieren kalveren, daar woekert het mos* en zoo is men geneigd te gelooven dat ook in de menschen wereld het eten vermenigvuldigt in dezelfde mate als 't getal eters, 't Spreek woord zou beter luiden: »waar veel mos groeit, daar kunnen rendieren kalveren, zonder gevaar te loopen van honger te sterven.* De valsche opvatting heeft zgn grond daarin dat de redenen, waardoor de vrees voor overbevolking gerechtvaardigd wordt, niet genoeg bekend zgn. Het is een waarheid, dat onder gunstige omstandigheden het menschen geslacht zich in 25 jaren verdubbelt, doch dit is nog geenszins de kortste tjjdruimte binnen welke eene verdnbbeÜDg der bevolking plaats vinden kan. In het rjjk der dieren is echter de mate der vermenigvuldiging nog veel sterker. Zoo kan b.v. een steur elk jaar aan 3 mill., een kabeljauw aan 4 mill, schepselen 't leven schenken en dalen we lager af tot de wormen, daar vinden we een voort- teelingskracht die aan 'fc fabelachtige grenst. Al deze en dergeljjke organische wezens vermeerderen zich in zoo'n ongehoorde me nigte, dat noodwendig negen tiende deel daarvan te gronde moet gaan, zal voor hoogere dieren en de mensch rnimte van beweging overbljjven. De natuur produceert aldus een enorm overschot* van leven, dat bestemd is onder te gaan. Daar, waar van de zijde der ouders zorg gedragen wordt voor het kinderlijk orga nisme, daar is de productie tot een be- roform of methyleen.* V. >Gjj zegt, dat er een aanvetting van het hart bestond. Kan dit in eenig verband staan met den dood van den verslagene?* A. »Niet onmiddellijk. Maar chloroform aangewend, terwjjl het hart in dien toestand verkeerde, moest, bepaald het noodlottige resultaat verhaasten. Tevens moet ik ver klaren, dat de kenteekenen van een ver giftiging door chloroform zeer onvolkomen zjjn.* Hierop kon dr. Chinston zich verwjjderen en werd Clement Rankin, de ko tsier van het tweede rjjtaig, opgfroepen. Zgn ver klaring luidde: Ik herinner mjj den nacht van Vrjj lag zeer goed. Ik had een passagier naar St. Kilda gebracht en keerde vandaar ongeveer half één terug. Op korten afstand van de Grammar-school werd ik aangehouden door een jongmenscb, in een lichtbruine j >s ge kleed hg rookte een cigarette en wilde, dat ik hem naar Powlettstraat in Oost- Mei bourne zou brengen. Dit deel ik. Op den hoek van Wellingtonplein en Powlett straat liet bjj ophouden, betaalde mjj en ging de Powlettstraat in, terwjjl ik naar de stad terugreed.* V. »Hoe laat was het, toen gjj in Pow lettstraat ophieldt?* A. >Jnist twee uur.* V. >Hebt gjj het een en ander opgemerkt bjj den heer in de lichte jas!* A. >Neen, bjj zag er uit als ieder ander. Ik zag hem aan voor een dandy, die op het een of ander avontnar nit was. Zgn hoed stond in zgn oogen, zoodat ik zgn gezicht niet kon zien.* V. »Hebt gjj ook opgemerkt of hjj een ring droeg?* >A. Ja, bjj hal een ring aan. Toen hjj mjj de halve sovereigne gaf, zag ik een dia* scheiden maat terug gebracht, zoodat alzoo bjj den mensch van een overschot, dat van te voren reeds tot den ondergang gedoemd is, niet wel sprake kan zjjn. Toch worden in alle beschaafde landen steeds meer menschen geboren dan toe reikend gevoed kannen worden en voor volkrjjke staten is het onwaar dat de beide handen, welke met iederen nieuwen mond geboren worden, steeds het gevorderde voed sel voor den laatste voorhanden hebben. Ware de aarde een oneindig groote vlakte van overigens geljjke vorming als ze in de werkelijkheid is, zoo kon de vermeerdering van het menschenras ongestoord haar gang gaan. Doch wjj moeten bedenken dat we op een bol wonen, wiens vlakte wel groot, maar niettemin begrensd is. Ons land b.v. zou, zelfs al was al ons bouwland voor korenbouw geschikt en in gebruik, niet de noodige hoeveelheid op leveren. Nu is 't wel waar dat de gansche wereldmarkt voor ons open staat, maar zal de koren massa uit Noord-Amerika tot ons komen, dan moet ze door arbeid hier te lande betaald worden. Arbeid laat zich echter niet naar believen scheppen, daar het aanbod bereids zoo groot is dat het de vraag ver te boven gaat, vooral in den winter. Voortdurende overloop der arbeids markt veroorzaakt ver'aging van loon en 't een zoowel als 't ander zgn teekenen van overbevolking. Sommige politici en economen zien dat niet in. Ze meenen dat een land eerst dan aan overbevolking ljjdt, wanneer de menschen zoo dicht op elkaar wonen als haringen in een ton. Het spreekt van Het zeerst dwalen echter zjj, die meenen dat van overbevolking nimmer sprake kan zjjn. Zjj zien niet dat de verdringing der overtolligen wel degeljjk aan den gang is en hoe de zwarigheid voedsel te ontvangen, haar uitdrukking vindt in het voortwoeke ren van 't pauperisme, in de groote kinder sterfte en andere uitvloeisels der mensche- ljjke ellende. Middelen tegen overbevolking zgn er zeer vele, geljjk tegen kiespjju. Tot heden toe is nog geen middel proefhoudend bevonden. mant aan zjjn wjjsvinger schitteren.* Clement Rankin kon vertrekken, waarna de rechter proces-verbaal opmaakte. Vol gens zgn beweren bestond er geen twijfel of de dood van den verslagene was niet het gevolg van een natnurljjke oorzaak, maar wel van de uitwerking van bet vergif. Het was echter moeilijk, om den juisten tjjd te bepalen, waarop het ongeval had plaats gehad en niemand viel in de termen van verdenking, dan het onbekend jongmensch, dat op den hoek vaa de Schotsche kerk, dicht bjj het Burke en Wills monument in het rjjtaig plaats nam, waarin het slacht offer zich bevond. Hoogstwciarsehjjnljjk was de verslagene, toen hg in het rjjtaig geholpen werd, vol komen gezond, ofschoon hjj in een staat van volslagen dronkenschap verkeerde, ter wjjl het feit, dat koetsier Royston, nadat het jongmensch in de lichtkleurige jas het rjjtaig had verlaten, het slachtoffer gevonden bad met een zakdoek voor den mond ge bonden, met chloroform bevochtigd, onloo chenbaar was. Alle aanwjjzingen in deze zaak waren van indirecten aard; daarentegen leed het geen twjjfel, of er was hier sprake van een misdaad. Daar de bekende omstandigheden echter tot geen bepaald besluit aanleiding gaven, kon de jary niet verder gaan, dan een proces-verbaal opmaken, in betrekking tot de gegevens. Zjj trok zich daartoe terug en had na een afwezigheid van een halfuur het vol gende proces-verbaal gereedDat de ver slagene, wiens naam onbekend was, op 27 Jnli was gestorven, ten gevolge van een vergiftiging, nameljjk door chloroform, lie met misdadige bedoeling door een onbekend persoon was toegedienddat ook de jury van inecning was, dat gezegde onbekende, Buitenland. Donderdagmiddag is in de Wolfsstrasse te Keulen een nienw gebouwd vier verdie pingen hoog huis ingestort. Het huis was reeds ondar dak en juist werd het binnen werk in gereedheid gebracht. In den mid- dagschafttjjd deden de stukadoors, metselaars en opperlieden, naar man maant, 13 in getal een slaapje, toen het gebouw geheel onver wacht instortte tengevolge van een nog onbekende oorzaak. Het 15 meter hooge huis was binnen weinige oogenblikken geheel in gevallen, alle werklieden, op een na, onder het puin begravend. Een stnkadoor was juist in den kelder, toen het ongeluk gebeurde en kon zich door een lnik redden. De brandweer begon on- middelljjk het puin weg te ruimen, om, als bet mogeljjk was, de levend b9gravenen van den dood te redden. Maar vergeefs. Na twae uren haalde men twee ljjken te voorschjjn, een van een stnkadoor, vader van zes kin deren. Zjjn 12-jarige zoon had hem juist, eten gebracht op het karwei en was van de derde verdieping af mede in de diepte gestort. Men bemerkte na 3 uren werken, dat de jongen leefde, want hjj gaf antwoord op het geroep en klopte met doffe slagen onder het pain. Een uar later haalde men hem te voorschijn en nu bleek, dat bjj terecht gekomen was onder eenige balken die dwars over elkaar waren gevallen en een dak boven zgn hoofd hadden gevormd, waarop de steenen waren bljjven liggen. Hjj had slechts lichte kwetsuren bekomen. Den geheelen avond en den ganschen nacht werl het ruimen voortgezet en achter eenvolgens werden nog 10 ljjken gevonden. Naar de »Frankf. Ztg.« meedeelt, is Zon dagmiddag in het groote station te Frankfort een elegant gekleed jongeman in hechtenis genomen, betrapt óp het doorsnuffelen van hand-bagage in den D.-frein, die klaar stond om naar Amsterdam te vertrekken. Behalve een geladen revolver, vond men op het jonge mensch een groot m9S, een tangetje om kettingen enz. door te knjjpen en verder portefeuilles, portemonnaies, sigaren- en sigarettenkokers, die hjj waarschjjnljjk ge stolen heeft. De koffer van den in hechtenis genomen persoon, een kantoorbediende buiten betrekking, bevatte breekijzers, een glazen- met misdadig opzet en met voorbedachten rade zjjn slachtoffer gedood had. Eene belooning van 100 p. st. werd uit geloofd voor dengene, die eenige opheldering of aanwijzing kon geven, welke tot de ontdekking van deze misdaad kon leiden. III. »Wöl,« zei Gorby tot zichzelven, terwjjl hjj in den spiegel keek. »Ik heb nu ge durende twintig jaren allerlei onder handen gehad, maar dit is voor mjj een onoplosbaar raadsel.* Gorby was bezig zich te scheren en had de gewoonte onder die bezigheden een praatje te honden met zij a eigen beeld. Daar hij bjjzonder in zichzelven gekeerd was, sprak hij nooit met iemand over zjjn bezigheden, of maakte nooit iemand tot zgn vertrouwde. Had bjj soms behoefte, zich te uiten, dan trok hjj zich in zijn slaapkamer terug en sprak tot zgn beeld in den spiegel. Dit was ongetwijfel 1 een hoogst veilige manier, om zjjn ge lachten mede te deelen, te meer, daar hjj dan aan zjjn overvol gemoed lucht gaf, zonder er iemand deelgenoot van te maken. Hem was de taak opgedragen den moor denaar te ontdekken en het geheimzinnige van deze misdaad te ontsluieren, dus over legde hg, hoe een begin te maken. »Wat drommel*, zaiie hg, in gedachten verdiept, zjjn scheermes aanzettende, alles heeft toch een begin en een eind en zoolang ik geen begin heb, kan ik das ook niet aan het einde komen.* Daar de spiegel geen antwoord gaf, zeepte hjj zich in en begon zich min of meer werktuigeljjk te scheren, daar zijn gedachten steeds met hetzelfde bezig waren en onge veer deze richting volgden: Het is een manspersoon, laten wjj na aannemen, dat het een heer is, die dronken makersdiamant, bossen sleutels, horloges, kleinoodiën, enz., naar hg zegt eerlijk ge kregen of gevonden. De man, die zich Ludwig Haskamp noemt, moet herhaaldelijk op de perrons van de stations gezien zgn. Te Frankfort a/M. is Woensdag een bloedig drama afgespeeld. Een kellner te Hamburg, die langen tjjd omgang gehad had met eene zekere Helene Grundmann, kellnerin, die van Hamburg naar Frankfort was verhuisd, ging zijn vroegere geliefde een bezoek brengen, ten einde de afgebroken liefdesbetrekkingen weer aan te knoopen. Toen zjj hem dit weigerde, trok hg een revolver en schoot haar een kogel door c borst, met het gevolg, dat zjj levenloos nee viel. Daarna richtte hg het wapen op zie zelf en doodde zich door een schot in e hersenen. Men zegt te Berljjn dat het Duits oorlogsschip »Jaguar« in last heeft, r naar de Mapia-eilanden te gaan, om elaeu indruk te vermijden, alsof men zou willen beproeven, op onvriendschappelijke wjjze den Nederlandsehen kruiser daar de loef af te steken. Ook in de Duitsche pers wordt, voorzoover deze zich in het algemeen met de Mapia-aangelegenheii bemoeit, eenstem mig nadruk erop gelegd dat het met het oog op de goede buurschap met Nederland volkomen natuurljjk zou wezen, als men het in der minne eens werd. De eilandjes zijn, meent men, niet waard dat er booze woorden over vallen. In Italië is een commissie gavorml, di het heilig jaar 1900 wil vieren door oprichting op de bergtoppen in het r k, van 19 Christusbeelden, van koperbrons marmeren voetstukken. Op elk van hoogste bergen zou zulk een beeid, dat 's avonds wordt verlicht, worden geplast één voor elke eeuw die sedert (je ge boorte van Christus is verloopen. Knesewitch, de dader van den moord aanslag op ex-koning Milan van Servië, ia Maandagmiddag te Belgrado door een de tachement gendarmes doodgeschoten. Alle tot 20-jarigen zwaren dwangarbeid veroordeelden zijn zwaar geboeid naar de vesting van Belgrado overgebracht. was en daardoor niet meer wist wat hjj deed. Een ander heer, die zich in zjjn nabjj- heid bevindt, hondt een rjjtaig voor hem aaneerst beweert hjj hem niet te kennen, terwijl het later blijkt, dat dit wel het geval is. Hjj loopt kwaad weg, bedenkt zich, komt terug en springt in het rjjtaig, na den koetsier bevolen te hebben, naar St. Kilda te rjjden. Dan laat hjj het dronken heer schap chloroform ruiken, verlaat het rijtuig, springt in een ander en na tot Powlett' straat gereden te hebben, verdwjjnt hij. Dit is het raadsel, dat ik moet oplossen en dat, geloof ik, nog nooit door een ingewikkelder is overtroffen Er moeten drie zaken aan het licht komen. Ten eerste, wie is het slachtoffer Ten tweede, waarom werd hjj vermoord? En ten derds wie is de dader? De eerste vraag is moeiljjk te beant woorden, de beide andere zjjn minder inge wikkeld, daar het spoedig genoeg bïkend is, wie er belang bjj heeft, een van zgn medemenschen van het wereldtooneel te zien verdwjjnen. Hjj, die dien kerel vermoordde, zal daart.e wel een gegronde reden gehad hebben en juist dit moet ik trachten te weten te komen. Liefde? Neen, dat niet in het werkelijk leven voert de lief le niemand zoover DiefstalNeen, er is veel geld in zijn zak gevondenWraak Na, dat zou kunnen, daar de meeste men schen daardoor verder worden geleid, dan nuttig isEr was geen geweld gepleegd, daar zgn kleederen niet in wanorde waren; hij moet dus onverwacht zgn aangevallen, voordat hjj begreep, wat die andere kerel in den zin had. Maar dat is waar ook, heb ik zgn zakken wel nauwkeurig genoeg on derzocht? Misschien vind ik dan nog wel een aanwjjzing; in elk geval is het de moeite waard: dus met zgnkleeren begonnen.* WW "V-.. - A1 VwÊb W W^W 1 -r zelf dat het tot znlk een opdringen nimmer zal komen, dewjjl niet gebrek aan ruimte, doch gebrek aan voedsel de reden van over bevolking is. Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1899 | | pagina 1