Hel Land van Neusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Onze Weerbaarheid.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 1854.
WOENSDAG 29 NOV.
1899.
voos
O
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco per post zonder prgsyerhooging. Afzonderlijke
nummers 5 oent.
Advertentiën ran 16 regels 50 ct. Elke regel
meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
De vrijstelling van den dienstplicht der
eenige wettige zoons geldt volgens de tegen
woordige wet in alle gevallen en dus on
verschillig of de ouders al of niet in leven
zgn. Zij zjjn dus vrijgesteld omdat zij eenige
zoons zgn en wanneer men bedenkt dat er
jaarljjks ongeveer 5000 jongelieden op dien
grond reclameeren, dan is het te begrjjpen,
dat men hierin veelal eene onbillijkheid
ziet. Die onbillijkheid ware gemakkeljjk weg
te nemen geweest, wanneer men eenvoudig
de vrijstelling had laten afhangen van de
vraag, of de eenige wettige zoons als kost
winners van het gezin of om andere redenen,
uit een oogpnnt van billjjkheid behoorden
te worden bevoorrecht.
Of de regeering dergeljjke onderscheiding
te moeilijk vond, dan wel of eenige anders
beweegreden haar dreef, dit is onbekend,
maar zeker is het dat zg den knoop nn
maar doorgehakt heeft. Daar er meer man
schappen benoodigd zgn, wil zg ook minder
vrijstellingen.
De miliciens der onbereden wapens, zul
len, wanneer zjj hnn acht maanden dienst
tijd hebben vervuld, en volledig geoefend
zgn, overgaan bjj de landweerom aldaar
nog zeven jaren dienstplichtig te big ven.
Deze landweer is bestemd om de thans
bestaande schntterjjen te vervangen. Deze
worden niet plotseling opgehevenmaar
langzamerhand znllen zg voor de reserve
plaats maken.
Wanneer het leger geheel is uitgerukt
of in den strjjd gewikkeld, dan kan het
noodzakelijk worden om te steunen op een
goede reserve, die de bezettingstroepen kan
versterken of het leger helpen bjj zgn taak
te velde. In dit opzicht kan van onze
schutterijen weinig worden verwacht, omdat
het uit den aard der zaak geheel aan
militaire opleiding en oefening en vooral
ook aan de in het leger zoo noodzakelijke
tucht ontbreekt.
Behalve een landweer, zal er ook nog
zgn een landstorm, welke weder nader bjj
de wet zal worden geregeld, of bjj gebreke
daarvan bjj Koninkljjk besluit.
Zü die tot den landstorm zullen behoo-
ren, kunnen in vredestgd niet tot eenigen
dienst worden verplicht, maar zullen eerst,
na oproeping in tjjden van oorlog of oorlogs
gevaar, worden aangewend tot het doel
EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD.
Uit het Engelsch.
(20
Galton aarzelde een oogenblik, want hg
dacht dat als reden van Brian's stilzwggen,
zooals hg veronderstelde, te vinden was
in een liaison met een ge'rouwde vrouw,
hg dit stellig niet zou mededeelen aan het
meisje, met wie bjj verloofd was; maar
aan den anderen kant kon het een andere
r»den zgn, die Calton vertrouwde dat Mad
ge znu kunnen uitvinden. Van dergeljjke
gedachte vervuld, keerde hg zich om.
>Ja,» antwoorde hg vast besloten, i het
zou zgn leven kunnen redden».
>Dan zal ik gaan,» antwoordde zg. »Hij
is meer voor mg dan mjjn vader, en als
ik hem kan redden, dan zal ik dat ook
doen. Wacht even!» Dit zeggende verliet
zg het vertrek.
»Een bjjzonder flinke meid!» dacht de
advocaat, terwjjl hjj nit het venster keek.
»Als Fitzgerald geen dwaas is, zal hg
haar alles vertellen, altjjd als hg dit doen
kan.*
Madge kwam terug, geheel gekleed, om
uit te gaan met een dichte sluier voor het
gelaat.
»Z*1 ik het rjjtuig laten voorkomen?»
vroeg zg, met bevende vingers haar hand
schoenen aantrekkende.
»Dat gaat moeilgk,» antwoordde Calton
droogjes, »of gjj moest willen, dat de cou-
waartoe zg te bezigen zgn.
Bjj de regeling van den landstorm zal
dan tevens gelegenheid zgn om te voldoen
aan de bepaling der grondwet, die ook eene
omschrijving verlangt van de plichten, welke,
ten aanzien der verdediging van het grond
gebied, op hen rnsten, die niet tot het leger
of de vloot in betrekking staan.
Door organisatie van het leger, de aan-
vollingsreserve en den landstorm, znllen de
levende strijdkrachten van het Rjjk volledig
geregeld zgn.
Wjj zeggen de levende strijdkrachten,
want de doode strijdkrachten, dat wil zeggen
de forten en verdere versterkingen, zgn
sinds lang aan vaste regelen onderworpen
bjj de zoogenaamde vestingwet.
Het is intnsschen ook voor een niet-
deskundige gemakkelijk te begrjjpen, dat
tusschen levende en doode strijdkrachten
een zeer nauw verband behoort te bestaan.
De zorg voor en de voorbereiding van den
tegenstand in de liniën en stellingen is
even noodzakelijk als de vorming van een
veldleger. Daarom is de vorming noodig
van bezetting8- en bewerkingstroepen van
voldoende sterkte, om ten allen tjjde eene
krachtige verdediging te kunnen waarborgen.
Verder znllen ook in tjjden van oorlog
ot oorlogsgevaar tot de landmacht gere
kend worden te behooren de vrijwilligers
korpsen, die met Koninklijke goedkeuring
zgn opgericht en die zich alsdan ter be
schikking stellen van het mi'itaire gezag.
Zooals waarschijnlijk vrjj algemeen be
kend is, bedraagt het tegenwoordig jaar-
ljjksch contingent der militie elf duizend
man, die vroeger voor vjjf jaren dienst
plichtig waren. Tjjdeljjk werkende bepalin
gen, waarvan ieder wel voorzien kon, dat
ze eon bljjvend karakter zouden dragen,
hebben die vjjf jaren reeds in zeven jaren
veranderd. Het verschil in dienstjaar is dus
één jaar; maar het zooveel grooter aantal
dienstplichtigen maakt nataurljjk geen ge
ring verschilterwjjl het dienen bjj de re
serve ook niet bjj d« schutterlijken dienst
vergeleken worden. Deze toch bestaat be
halve in de steden slechts op het papi-r
terwjjl het dienen bjj de reserve werkeljjk
als krjjgsdienst moet worden aangemerkt,
hetgeen van de schutterjj, die geen wezen-
ljjk militair corps is, niet kan worden ge
zegd.
Hoewel nu, door de wjjze waarop da
o leningen zullen worden geregeld, de kos
ten voor het rjjk niet hooger worden, staat
ranten een artikeltje schreven over de ge
beurtenis, dat jnffrouw Madge Frettly
mjjnheer Fitzgerald in de gevangenis be
zocht, neen, neen, wjj zullen een huurrij
tuig nemen. Kom lieve,» en haar zijn arm
aanbiedende, geleidde bjj baar.
Na het station bereikt te hebben, stond
er juist een trein op het punt van te ver
trekken; niettegenstaande dit was Madge
koortsachtig ongeduldig.
»Wat gaan wjj langzaam voort,zei zg
gejaagd.
»Stil lieve,» zei Calton zjjn hand op haar
arm leggende »Gjj zult u zelve verra
den wjj znllen er spoedig zgn en
hem redden.»
>0, God geve het,» antwoordde het
meisje diep bewogen, haar handen wrin
gende, terwjjl Calton, ondanks haar dichte
sluier, zag dat tranen haar langs het ge
laat vloeiden.
Dit is de manier niet, om ons doel te
bereiken,» zei hg bjjna ruw. »Gg zult het
op uw zenuwen krjjgen beheersch u
ter wille van hem.»
»Ter wille van hem,» stamelde zg en
dwong zich met een schier bovenmensche-
ljjke poging om kal n te zgn. Spoedig kwa
men zg te Melbourne aan en reden naar
de gevangenis. Na verscheiden gegrendelde
deuren achter zich te hebben, stoDden zg
voor de cel van Brian en troffen daar,
nadat de bewaarder de deur voor hen ge
opend had den jongen man aan, op zgn
bed gezeten met de hands n voor het gelaat.
Opziende, zag hjj Madge voor zich, stond
op en stak met een kreet van vreugd zgn
handen naar haar uit. Zg trad vooruit en
het vast dat de persoonlijke lasten met dit
ontwerp wel toenemen. Dat dia lasten, bjj
invoering van den algemeenen dienstplicht
nog aanmerkelijk zwaarder zonden zgn, is
intnsschen duideljjk genoeg en het wil ons
voorkomen dat de regeering door dezen
twistappel wjjsljjk te ontgaan, de kans op
aanneming harer plannen, aanmerkeljjk
heeft verhoogd, bjj de algemeene overtui
ging, dat de tegenwoordig legerorganisatie
op een onhoudbaren toestand wjjst.
Buitenland.
De Fransche Kamer heeft het wetsontwerp
tot het verleenen van een buitengewoon
crediet van 60 millioen voor de kustver
dediging aangenomen.
Te Marseille heeft de politie het bestaan
ontdekt eener gevaarlgke bende Italiaansche
misdadigers, bjjna allen gesignaleerden der
Italiaansche politie, die onder den naam
Camorra hunne vroegere landgenooten onder
allerlei bedreiging geld trachten af te persen.
Een 50-tal leden dier benden bevinden zich
thans achter slotde meeste zullen vermoe
delijk over de grens worden gezet.
Zaterdag zgn te Oporto 2 nieuwe gevallen
van pest gec mstateerd. In het hospitaal
liggen thans 54 pestljjders.
Het Noorden van Marokko wordt geheel
door de sprinkhanen verwoest. De dieren
vormen een colonne van 32 K.M. lengte
en 5 K.M. breedte. De oogst is geheel
verniel .1.
De Spaansche regeering heeft generaal
Despujols Zaterdag telegrafisch gelast vjjf-
en-twintig indnstrieelen en winkeliers, die
nn acht dagen gevangen gezeten hebben,
in vrjjheid te stellen; de opening van ver
scheidene winkels toe te staan, de cafés en
herbergen te veroorloven ook 's avonds hun
lokalen open te houden. Ook is het absolute
verbod om te telcgrafeeren en te telefo-
neeren opgeheven. De Catalanen big ven bjj
hun eischen, al hebben zg dan ook voor
het oogenblik hun weigering opgeheven.
Het eerste achterstallige kwartaal van de
belastingen is geheel betaaldvan het tweede
hebben 2738, onder wie de harinekkigsten,
hnn schuld voldaan.
De procureur der Heilige Synode in Rus
land, Pobedonoszeflf, heeft een heftige bro
chure tegen de Stnndisten en andere kerke
lijke secten in de wereld gezonden, waaruit
wierp zich schreiende aan zgn borst. Ge
durende enkele oogenblikken werd de stilte
door niets verbroken. Calton stond aan
het andere einde van de cel, bezig met
eenige aanteekeningen, die hg nit zgn zak
gehaald had en de bewaarder had zich te
ruggetrokken.
»Mijn lievelingzei zg, zgn haar van
zgn voorhoofd wegstrijkende, »wat ziet gjj
er slecht uit.«
»Ja,» antwoordde Fitzgerald met een bit
teren lach. Gevangenschap doet niemand
goed, wel!»
Spreek niet op dien toon, lieve,» zei
zg, »dat is niets voor u, laten wjj gaan
zitten en kalm over de zaak spreken.»
»Ik zie niet in, waartoe dit zon dienen,
antwoordde hg somber. Ik heb er met Cal
ton over gesproken, totdat mjjn hoofd mg
pjjn deed en het leidt tot niets.»
»Nataurljjk niet,» antwoordde de ad
vocaat scherp. »Het zal ook niets baten,
totdat gjj verstandig genoeg wordt, om
ons te zeggen, waar gjj dien nacht geweest
zjjt.»
»Dat kan ik niet zeggen.»
»Brian, lieve,z i Madge, zachtjes zijn
hand nemende, »gjj moest alles vertellen
ter wille van mg.»
Fitzgerald zuchtte Dit was de vree-
selgkste verzoeking, die hjj ooit weerstaan
had. Bjjna was hij geneigd te spreken, om
de zaak een andere wending te doen nemen,
toen een enkele blik op het reine gelaat
van Madge hem echter weer van dit besluit
terughield. Wat zou zgn verhaal anders
dan leed en smart brengen over het hoofd
van haar, die hem boven alles lief was.
men afleidt dat eene vervolging op groote
schaal voor de deur staat, onder het voor
wendsel dat die secten liberale, socialistische
of communistische begrippen huldigeD.
De »Timesc, die anders niet pessimist is,
vergeljjkt Hildyards nederlaag bjj Estcourt
bjj den ongelnkkigen uitval van White uit
Ladysmith op 30 October. Dit blad geeft
tevens het voor de Engelschen noodlottig
bericht, dat er te Ladysmith onder de paarden
een epidemie is uitgebroken. Wanneer dat
zoo is, heeft Jonbert door zgn insluiting
prachtig resultaat verkregen, want het
grootste deel der Engelschen cavalerie be
vindt zich in die plaats.
Engeland is thans gekomen aan het eind
van zjjü soldaten, tenminste anders is het
moeilijk te begrjjpen, waarom afzonderlijke
premiën zgn toegezegd aan de reservisten,
wier tijd al is afgeloopen, voor het geval
zjj zich opnieuw willen verbinden'voor den
duur des oorlogs. De 5a divisie kan nog
nit de gewone middelen worden geformeerd,
maar dan is het ook gedaan. Van het
actieve leger durft men niet meer weg te
zenden, de militie is niet strijdvaardig ge
noeg om, al meldde zg zich vrjj willig aan,
op het Zuid-Afrikaansche slagveld dienst te
doen en mist alle uitrusting.
De »Times< stelt voor, dat het 6de
legercorps onmiddellijk zal worden inge
scheept, daar de Boeren talrjjker bljjken te
zgn, dan verondersteld was en overal tege-
ljjk voor de Engelschen in den strijd tegen
de Boeren en hjj maakt er den minister
een verwijt van, dat hg niet meer lyidiet-
bommen heeft laten aanmaken, die zulk een
verschrikkelijke uitwerking hebben gehad.
Een telegram uit Kaapstad van 24 Nov.
aan het »Evening-News« zegt: Het gerucht
loopt weer, dat Joubert zou zgn gedood
door het springen van een kanon der Boeren,
maar men gelooft er niet aan.
Uit Naauwpoorfc berieht men van 25
Nov.: Een treffen tnsachen de Engelschen
en de Boeren wordt alhier ieder oogenblik
verwacht, daar de troepenmacht aan beide
zjjde geregeld toeneemt.
Uit een particulier telegram van 25 Nov.
uit Pretoria big kt, dat de president der
Znid-Afrikaansche Republiek, Paul Kroger,
ljjdende zon zgn aan een soort nierziekte,
waardoor ongerustheid wordt verwekt.
Uit Londen meldt men dd. 27 Nov.
»Madge,« antwoordde hij ernstig, weder
haar hand nemende, »gg weet niet, wat gjj
vraagt.*
»Ja, dat weet ik wel,* sprak zjj gejaagd.
»Ik vraag u, om n zeiven te redden
om te bewijzen, dat gjj niet schnldig zgt
aan deze afschuwelijke misdaad en uw leven
niet op te offeren ter wille van van
Hier zweeg zg en zag Calton smeekend
aan, daar zij zich niet de minste voorstelling
kon vormen van de reden, waarom Fitz
gerald niet spreken kon.
»Ter wille van een vrouw,* antwoordde
Calton zonder omwegen.
»Een vrouw,* stamelde Madge, steeds de
hand van haar geliefde in de hare honiend.
»Is is is dat de reden?*
Brian wendde het gelaat af.
»Ja,< zei hg op zachten toon.
Een plotselinge uitdrukking van pjjn
verscheen op haar bleek gelaat en dit in
de handen verbergende, weende ze harts
tochtelijk. Brian zag haar medeljjdend aan
en Calton sloeg hen beiden verstomd gade.
»Zie eens,* zei hij eindeljjk op toornigen
toon, Brian, als gjj na mgn oordeel over
uw handelwjjze vraagt, dan zeg ik, dat gjj
een drommelsche schurk zgt pardon,
Madge, voor deze uitdrukking. Hier komt
dit edele meisje, dat u met haar gansche
ziel lief heeft en bereid is alles veor nw
geluk op te offeren, u smeeken uw leven
te redden en gjj keert u koelbloedig af en
bekent, dat gjj een andere vrouw liefhebt.*
Brian hief zgn hoofd met een trotsc'ae
beweging op, terwjjl ean hoogrood zgn ge
laat kleurda.
»Gjj vergist u,« antwoordde hg, zich
In den toestand van minister-president
Salisbury is een ernstige wending gekomen.
De opstand der Hollanders in Kaapkolonie
breidt zich uit, de spoor- en de telegraaflijn
zjjn afgesneden tusschen Stormberg en
Steynsburg.
Volgens een telegram uit Estcourt, is
bevel gegeven voor een algemeenen op-
ma rsch naar Colenso. De Advertiser* zegt,
dat de troepen enthonsiast zgn.
Telegrammen van president Kruger aan
gen9raal Joubert werden gevonden op een
gevangen genomen Boer. Daarin wordt ge
zegd, dat tien Boeren gedood en veertig
gewond werden bjj het gevecht bjj Belmont.
Ten einde de Boeren gerust te stellen, was
het noodig geoordeeld op Warrenton Terug
te trekken.
Het terugtrekken van generaal Joubert
werd waarechjjnljjk gedaan om den over
tocht der Engelschen over de Tngela-rivier
te betwisten.
De Londensche correspondent der »New-
York Herald* is van meening, dat het
oorlogsnieuws voor de Engelschen Z9er ge
ruststellend is. Door de overwinning van
Lord Methuen bjj Graspan is de toestand
in het Zuiden zeer verbeterd, en ook die
in het Oosten wordt, van Engelsch stand
punt bekeken, bij den dag gunstiger. De
Engelschen beschouwen het nameljjk als een
vaststaand feit, dat de Boeren op Ladysmith
terugvallen en derhalve terugtrekken uit de
posities, welke zg hadden bezet om het
oprukken van generaal Buffer's troepen
macht te voorkomen.
Toch is de correspondent van de Herald*
van meening, dat het Britsche ontzettings-
leger een harden strgd zal hebben te voeren,
vooral bjj de Tngela Rivier, waar de Boeren
een sterke positie moeten innemen.
Tegenover een redacteur van de Matin*,
die den vertegenwoordiger van Transvaal
in Europa, dr. Leyds, heeft geïnterviewd
over de tegen president Kruger ingebrachte
beschuldiging van Stanley, heeft dr. Leyds
betoogd, dat Stanley meent Transvaal te
kannen terwjjl hjj slechts ééa dag te Pretoria
vertoefde en zes dagen te Johannesburg,
waar hg alleen vrienden van Jameson sprak.
Het is volkomen onjuist, betoogde dr. Leyds,
dat president Kruger zgn fortuin dankt aan
monopolies en opkoopergenzgn fortuin
heeft den staat geen cent gekost. Hjj is «en
groot grondeigenaar en bezit boerderjjen,
waar hjj met voordeel zaken drjjft. Dr.
schieljjk omwendende, »hier is de vrouw
voor wier geluk ik het stilzwijgen bewaar,*
en opstaande van don rand zjjuer krib, wess
hjj op Madge, die nog altjjd bitter schreide.
Vol verbazing hief zg haar treurig ge
laat op.
»Voor mjjn geluk?* vroeg zg verwonderd.
»Ocb, hjj ia gek,* zei Calton zjju schou
ders ophaleule, »ik zal ontoerekenbaarheid
pleiten.*
»Neen, ik ben niet gek,* riep Fitzgerall
driftig uit, terwjjl hij Madga aan zgn borst
drukte. «Lieveling, lieveling, het is ter wille
van n, dat ik weiger te spreken, ook zal
ik bjj mgn besluit volharden, otsohoon ik
het met den dood betaal. Ik zou n kunnen
vertellen, waar ik dien nacht geweest beu
en ziodoende mijzelven radlen, maar zoo ik
dit deed, zou It gjj een geheim leeren kennen,
dat nw leven zou verwoesteD, dus ik kan
niet spreken... ik kan niet...*
Madge zag hem met een medeljjdenden
glimlach aan, terwjjl haar tranen steed3
vloeiden.
«Liefste,flaisterde zij, »denk niet aan
mij, maar slechts aan nzelven; het is beter
dat ik ljjd dan dat gjj most sterven. Ik
weet niet, welk geheim het kan wezen, maar
indien gg door da mededeeling uw leven
kunt redden, aarzel dan niet. Zie,* riep zjj
uit, voor hem op de knieën vallende, »ik
lig hier aan uw voeten en smeek u bjj al
de liefde, die voor mg in uw hart woont,
red u zeiven, welke de gevolgen ook mogen
zjjn.*
(Slot).
«IMHM II iiiiMiMfcaag'cgaax-
Wordt vervolgd.
