Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. FEUILLETON. M 1859. 1899. Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden. ZATERDAG 16 DEC. Armoede en hare verzorging en bestrijding. EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD. TRANSVAAL en ENGELAND. Und van alten^- YOOB fl Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO. t anco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën yan 16 regels 50 et. Elke regel meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Adyertentiin worden tot Dinsdag- en Vrgdagayond ingewacht. i. Een trenrig, maar teyens een zeer leerrjjk onderwerp, waarvan eene oplettende be schouwing bjj voortduring onze aandacht verdient. De gewone en buitengewone oorzaken ▼an het treurig maatschappelijk verschjjnsel der armoede, dat wil zeggen van het gebrek aan de noodzakelijkste levensbehoeften, zjjn ons allen bekend. In hoofdzaak zjjn het de uenschelijke gebreken en de menscheljjka rampen, die baar doen ontstaan en maat schappelijke verschijnselen werken mede om ze te vergrooten, vooral een snelle toene ming van bevolking, zonder dat eene even redige uitbreiding van de middelen van be staan er mede gepaard gaat. Die armoede ts lenigen naar vermogen is steeds als een heilige plicht beschouwd en de liefdadigheid werd in Nederland steeds in hooge eere gehouden. Het antwoord op de vraag, of de armoede door de uitoefening der liefdadigheid ver mindert, is evenwel niet bemoedigend. Maar er is dan ook weinig nadenken noodig om in te zien, dat de liefdadigheid slechts tjjde- ljjk werkt, dat zjj voor velen een lokaas is en dat zjj in elk geval de maatschappe lijke bronnen van bestaan niet vermeer deren kan. Oneindig beter is bet dan ook, te trachten door alle beschikbare middelen de armoede te voorkomen. Hierbjj komt nog, dat de weldadigheid zich dikwjjls minder als een wezenlijke deugd, dan wel als een eigenschap vertoont. Het verstand bljjft er buiten. Wjj geven veel en wjj ondersteunen dikwjjls; maar dan ook veel uit gewoonte en dat die gewoonte een zeer bedenkelijke zjjde heeft, dit is niet voor tegenspraak vatbaar. Dageljjks zien wjj er de gevolgen van voor oogen. Die gewoonte heeft, in verband met de toeneming der bevolking en niettegenstaande alle wetteljjke verbodsbepalingen, een stand van bedelaars in bet leven geroepen. Dit zjjn menschen, die werkeljjk het bede len als een gewoon beroep of bedrjjf uit oefenen. Yooral in sommige streken en voor namelijk op het platteland, heeft dit ver schijnsel een hoogst bedenkelijke uitbreiding verkregen. Er zjjn tal van lieden die, naar Uit het Engelsch. (25 «Naar uw woorden te oordeelen, denkt gjj dus, dat Fitzgerald een alibi zou kunnen bewjjzen,zei Calton. «Nu, mjjnheer,kloDk het bescheiden antwoord, »u zult daar meer van weten dan ik, maar het is mjjns inziens de eenige weg tot zjju vrjjspraak.« «Nu, hg is niet van plan, zich op die wjjze te verdedigen.* «Dan heeft bjj ook zeker schuld,* zei Kilsip dadeljjk. «Niet noodzakeljjk,* hernam de advocaat droogjes. >Maar als bjj zijn laven leefheeft, zal hjj een alibi moeten bewjjzen,* vervolgde de ander. >Daar wringt de schoen juist,* ant woordde CaltoD, »hjj wil zjjn leven ver spelen.* Kilsip keek verwonderd op, zette de lippen eens aan zjjn glas en wachtte tot Calton zou zeggea, wat hem op het hart lag. stiet geval is zoo,* zei Calton, een nieuwe sigaar opstekende, »hjj heeft het dwazi denkbeeld opgevat, om te verzwjjgen, waar hjj dien nacbt geweest is.< Begrepen,* zei Kilsip, ernstig knikkende. Vrouwen «Niets daarvan,* antwoordde Calton haastig, »dat dacht ik eerst ook, maar ik had het mis. Hjj heeft een ster rende vrouw een oud stelsel, op bppaalde dagen, een of meer bepaalde plaatsen bezoeken, op die wjjze, veelal op de meest onbeschaamde manier, dikwjjls onder den sehjjn van iets te koop aan te bieden, een zeer winstgevend bedrjjf uitoefenen. Nadat de bedelarjj zich van den zooge- naamden colportagehandel had meester ge maakt, waartoe, eem'ge jaren geleden, de afschaffing der patentwet baar de behulp zame han l bood, is d« toestand langzamer hand ondragsljjk geworden. Dat de zoogenaamde beroeps-bedelarij, rechtstreeks of zjjdelings door het publiek wordt gesteund, is, helaas, een feit. Er zjjn er, dis altijd geren; misschien toch raae- mende er wel door te handelen, terwjjl zjj inderdaad een ernstig kwaad in de hand werken. De oorzaak daarvan is dezelfde die aan zooveel ander kwaad ten grondslag ligt; men verzuimt zich te stallen op het stand punt van het algemeen belang en ziet slechts wat voor oogen is. Men maakt zich van het onderwerp te weinig studie en men bedenkt niet dat die tallooze niet-arbeidende menschen, die door de gevers worden on derhouden en waarvan da meesten zeer goed tot arbeiden in staat z{ju, niets bjjdragen tot de voortbrengende kracht in de samen leving. Zjj verteren slechts. Anderen moeten voor ben arbeiden. En daar zeer velen zich aan dronkenschap overgeven en van kwaad tot erger komen, bedreigen zjj de orde en de veiligheid, leveren zg een gevaar op voor de zedelijkheid en zjjn in alle opzichten een last voor staat en maatschappij. Wjj onderscheiden de armoede in twee soorten de natuurlijke en de ODnatuurljjke. Natnurljjke armen zjjn ongelnkkigen en anderen die door omstandigheden, niet van hun wil afhankeljjk, buiten staat zjjn om zich het noodige te verschaffen. Deze na tuurlijke armoede, die ons medelijden ten volle verdient, is nimmer geheel weg te nemen. Zjj zal bestaan zoolang er menschen op de aarde zijn. Het is dan ook onzer aller plicht, om mede te werken tot leniging van den nood dezer ongelukkige wezens, en het is de plicht van den Staat, om, door eene doelmatige wetgeving daartoe mede te werken, waar het noodig bljjkt. Trouwens, de kerkeljjke en particuliere liefdadigheid zonden, desnoods door den Staat gesteund, een zeer gemakkelijke taak hebben, wanneer zjj niet iü hun pogingen bezocht, die hem een geheim wilde toever trouwen.* »Welk geheim?* »Dat weet ik juist niet,* antwoordde Calton snel. »Het moet iets zeer belangrijks geweest zijn, want zjj Hot hem in allerjjl roepenen tusschen eenen en tweëen van Vrijdagnacht zat hjj aan haar ziekbed.* «Hjj kwam dus niet terug, om in het rjjtnig te gaan?* «Neen, dat deed hjj niet; hij ging waar hjj geroepen werd, maar wil om de een of andere reden riet zeggen, waar hij geweest is. Vandaag was ik op zjjn kamers en vond daar een half verbranden brief, waarin hem gevraagd werd te komen.* Calton reikte den brief aan Kilsip over, deze le/de hem op de tafel en bekeek hem met aandacht. «Di is op Donderdag geschreven,* zei de rechercheur. »Ja, dit kunt ge aan den datum zien en Whyte is op Vrjjdag den 27n vermoord.* «Het is geschreven op papier afkomstig van Villa Toorak,* vervolgde Kilsip; het papier steeds nauwkeurig bekjjkende. >0, ilt begrjjp het, mogeljjk is hjj daar geweest.* «Moeiljjk,* antwoordde Calton op sarcas- tischen toon. kan daar nijt geweest zjjn, om een ond-rhoud te hebben en daa om een uur in Oost-Melbourne teruggekeerd zjjD. Koetsier Royston kan bewjjzen, dat hg om iéa uur in de Rnssellstraat en zjjn hospita, dat hg om twee uur in zjjn woning te Oost-Melbourne washg is dus niet in Toorak geweest.* «Hoe Lat werd die brief afgegeven «Even vóór twaalven, aan de Melbourne club, door een meisje, dat volgens het zeggen door de onnatuurlijke armoede wer leu be lemmerd. Zjj die niet werken willen, maar liever een onmatig, lui en losbandig leven leiden, de beroepsbedelaar* en de vermomde bedelaars, deze zjjn het, die schatten nutte loos doen verloren gaan, schatten, onthou den aan hen, die waarachtig hulp behoeven. En toch zou het betrekkelijk zoo ge makkelijk zjjn, om aan den huidigen toe stand een einde te maken. Hierover in een volgend artikel nader. Buitenland* Een oogenblik zag het er Woensdag naar uit dat de werkstaking in de haven van Antwerpen groote afmetingen zou aannemen, daar de kolendragers van de Red Star Line en andere ljjnen weigerden te werken zoo lang hun kameraden van den Norddeutschen Lloyd staakten. Maar 's middags ginj all" weer aan 't werk, nadat in een lang on derhoud tusschen vertegenwoordigers van de verschillende betrokk«n partgen overeen stemming was verkregen. De losse werklui uit het Land vau Waes waren Woensdag voor een deel niet opge komen: de geregelde werklui hadden ze aan den linkeroever van de Maas opgewacht en ze overreed hum niet te onderkruipen. Het was gelukkig dat de werkstaking gauw uit was, zegt de «Matin*, want er stonden te Antwerpen ruim 4000 ton Duitsche en Belgische steenkolen in wagens op overlading te wachten, en de toestand is toch al niet schitteren 1 door het gebrek aan spoorwegoaateria al. Op alle Belgische spoorwegen zjjn aan de locomotieven Btoomtrompetten aangebracht, die het oorverdoovend geluid der stoom fluiten bjj het binnenkomen en verlaten van stations door minder schrille en toch vol doende signalen vervangen. In het ruim van het stoomschip »Zola« te Antwerpen werd Woensdag het lijk ge vonden van een persoon, bekend onder den bjjnaam van Willem den Hollander. De nens en de lippen van den dooien waren afge knaagd door de ratten. Men vermoedt, dat men de luiken van het ruim gesloten heeft, terwjjl Willem er in was eu dat deze van honger eu koude is omgekomen. Woensdagnacht zjjn nabjj Parjjs 7 per sonen doodgevroren. De thermometer daalde tot 18 graden Fahrenheit onder het vriespunt. van den portier niet va«l bijzonders scheen te zjjn. Uit h^t briefje ziet ge, dat de brengster hem op de Bourkestraat zou op wachten, en daar er een andere straat ge noemd is en daar Fhzgerald na Whyre verlaten te hebben, de Rnssellstraat inging, om dat bezoek af te leggen, komt men tot het logisch besluit, dat de brengster van den brief hem op den hoek van de Bourke- en Rnssellstraat opwachtte. Nu,< ging de advocaat voort, »moet er uitgevonden wor den, wie het meisje is, dat den brief bracht.* «Maar hoe dat aan te leggen?* »God zegen me, Kilsip, hoe stom ben j-e riep Calton uit, daar zijn drift het ditmaal vau zjjn diplomatie won. «Begrjjpt ge dat nu niet, het papier kwam uit een van de achterbuurten, dus het moet gesto len zjjn.« Eensklaps flikkerde er iets in Kilsipa oogen. »Talbot villa, Torakl* riep hjj uit, den brief weder opnemende en hem nog eens aandachtig bekjj kende, waar die diefstal plaats had.* «Juist,* zei Calton met een glimlach van voldoening. «Nu begrjjpt ge, wat ik wil Je moet me naar het krot brengen, waar het gestolene uit de woning van Toorak geborgen werd. Dit papier*, op den briet wijzende, «is een deel van den buit, en moet door iemand gebruikt zjju geworden. Brian Fitzgerald gaf gehoor aan het ver zoek in den brief lot hem gericht en was daar op het uur, dat de moord gepleegd werd.* Begrepen!* zei Kilsip, met een zelfge noegzaam gegrinnik. «Er waren, vier mede plichtigen bjj dien diefstal, en zjj verborgen Een medewerker van de «Matin* heeft een onderhoud gehad met dr. Bérillon te Parijs, dsn bekenden hypnotiseur en psy chiater, om hem te vragen hoe de stand was van de tegenwoordige wetenschap van het hypnotisme. Bérillon verklaarde dat wjj aan den voor avond van groote ontdekkingen staan. De officieele wetenschap heeft de geneeswjjze door suggestie in sommige gevallen vrjjwel algemeen erkend. Bérillon deelde verder mede dat door middel van suggestie 50 procent der kin deren, die behandeld worden om kwade gewoonten, nagelbjjten, oorpeuteren, steel zucht etc. af te werpen, worden genezen. Ook vermeldde hjj een geval van voorko ming van zeeziekte door suggestie. Bjj een huiszoeking door de politie bjj een royalist te Parjjs zijn Donderdag een groot aantal aanplakbiljetten met het op schrift»L«ve de hertog van Orleans!* in beslag genomen. Ook zjjn bilt jetten met: «Lnve Déronlèle en 150,000 papieren met «Weg met Loubet!* er op gevonden. De Duitsche regeering heeft aan eene werf te Kiel den bouw van een schip voor een Zuidpool-txpeditis opgedragen. Van alle noordeljjke en oosteljjke plaatsan van Europa wordt zware kou gemeld. In het Hougaarsche komitaat Marostorda zjjn ongeregeldheden voorgekomen, doordat de boeren wegens den slechten oogst wei gerden belasting te betalen. De deurwaarders die den boel kwamen opschrjjven, werden met zeisen en dorschvleugels ontvangen. Zjj kwamen later terug met gendarmes eu toen ontstond een algemeen gevecht. Er zjjn tal van gekwetsten en er zjjn vele menschen in hechtenis genomen. Een groot aantal Hongaren vertrekt ten gevolge van den slechten economischen toe stand van het land, naar Amerika. In de laatste drie maanden zjjn uit het district Zemplim, in N.-O. Hongarjje, alleen meer dan tienduizend huisvaders, meest met huu families, naar Amerika verhuisd. De Regeering tracht verdere landverhui zing te voorkomen, door het aantal buiten- landsche pas3en te beperken. Volgens telegrammen uit Rome hangt het laatste rapport van den Italiaauschen gezant te Adoea (Abbessinië) een tafereel op van de Fransche en Russische intriges daar het gestolene in het hol van moeder Gootsnip, in een gang vaa de Kleine Bourkestraat, maar wat drommel een dandy als mijnheer Fitzgerald in zjjn zwarten rok kan daar niet geweest zjjn, of «Hjj had iemand bjj zich, die goed bekend was met de localiteit,* voegde Calton den spreker toe. «Jnist de vrouw, die den brief aan de Club afgaf, zal hem vergezeld hebben. Volgens de beschrijving door den portier van haar persoon gegeven, zou het mjj niet verwonderen, of zg was goed bekend in die krotten.* »Wel,« zei Kilsip, opstaat?da en zjjn hor loge raadplegende, «het is nu negen uur, zoo n wilt, kunnen wjj dadeljjk naar de oude heks gaan stervende vrouw,* zei hjj, als viel hem plotseling een gedachte in, «daar is ongeveer vier weken geleden een vrouw gestorven.* «Wie was zjj?« vroeg Calton, die zjjn overjas re.da aantrok. «Familie van moeder Gootsnip, denk ik, antwoordde Kiisip, toen zij het kantoor verlieten. «Ik weet niet precies wat ze was, zjj werd de koningin genoemd en moet een bjjzonder mooie vrouw geweest zjjn, kwam een maand of drie geleden van Sidney, en was, volgens hetgeen ik er van begrepen heb, niet lang geleden nog in Engeland, en stierf aan de tering op dien Donderdagavond voor den moord.* >Dan moet zjj de schrjjfster van den brief zjjn*. «Het lgdtgeen twjjfel,* antwoordde Kilsip, «maar als Fitzgerald daar dien nacht was, hebben wjj genoeg getuigen, om zjjn alibi te bewjjzen. Yan twee ben ik tenminste zeksr, van moeder Gootsnip en haar klein- tegen Engeland. De Fransche en de Rus sische gezant trachten Menelik over te halen, thans te rechter tjjd handelend op te treden in Soedan, om zjjn rechten daar te laten gelden. De gezant verheelt niet zjjn vrees dat Menelik den raad wel eens kon volgen. De Amerikaansche troepen verlaten lang zamerhand Cuba. In de provinciën Havana, Santiago en Matanzss vooral, zjjn de Ame rikaansche troepen bjj na op normale sterkte. De bevolking in deze provincie is kalm aan den arbeid. 2000 Spaansche soldaten zjjn, naar nit Manilla door generaal Otis geseind wordt, door Amerikaansche troepen uit handen van de Philippjjners bevrjjd. Binnen een maand zjjn aldus, door bemildeling van Amerika, 3000 Spaansche soldaten in vrjj- heid gesteld. Weer zjjn te Konstantinopel verscheidene personen, meest oelema's, in hechtenis ge nomen, waaronder de voornaamste oelema van de moskee van Sultan Ahmed, onder verdenking van het verspreiden van vooruit strevende denkbeelden. Bjj een hevigen brand, die Woensiag- morgan te Londen uitbrak, zjjn vjjf kinderen tusschen 3 en 11 jaar, uit hetzelfde gezin, in de vlammen omgekomen. Een doorgaans welingelicht Engelsch blad schrjjft in zake den oorlog over Koningin Victoria «Het treft haar dat deze vreeseljjke zaak den gemoedstoestand van iedereen verandert, en de hoogsten zoowel als de laagsten zjjn daardoor op het oogenblik verbon ien. Het bezoek van den Duitschen Keizer werd door ieder uit de omgeving vau H. M. zeer op prjjs gesteld, daar zjj hoopte dat dit H. M. afleiding zoo geven en zou verhinderen te veel te denken over de pjjnljjke verliezen Harer soHateD. Ik heb echter sinds dien tjjd gehoord, dat niettegenstaande elke po ging om hare droeve gedachten af te leiden, de Koningin vaak in tranen en snikken nitbarst. De Engelsche avondbladen bevatten van 13 dezer een telegram nit het kamp der Engelschen aan de Modderrivier, Dinsdag morgen verzonden. Het luidt als volgt: Lord Methuea beval Zaterdagavond aan de artillerie om op te trekken naar een sterk verschanste stelling der Boeren, noor dochter Sal.« Mjjnheer Calton luisterde echter niet naar die woorden, daar hjj, geheel met zjja ge dachten bezig, naast zjju metgezel voortliep. «Wat ter wereld kan een vrouw, die eerst sedert kort uit Engeland kwam en in een van die krotten van Melbourne woont, aan Fitzgerald te vertellen hebben gehad, ten opzichte van Madge Frettly?* XIY. Nadat zjj, niet zonder angst voor hunne veiligheid, eenige nauwe steegjes en gangen hadden doorgeloopen, hield de rechercheur stil voor een deur, die hjj opende en na binnengegaan te zjjn, vroeg bjj den advo caat hem te willen volgen. Calton bleef niet achter en bevond zich in een laag, donker, onwelriekend gangetje, aan het eind waar van hjj een flauw licht zag schemeren. Kilsip nam zjjn medgezel bjj den arm eu geleidde hem behoedzaam voort. Deze voorzichtigheidsmaatregel was niet overbodig voor Calton, daar de verrotte planken vol gaten waren, waarin telkens nu zjjn eene, dan zjjn andere voet bleef steken, terwjjl hg hoorde hoe de ratten piepend naar alle kanten vluchtten. Aan het einde gakomeu van dezen tunnel, want werkeljjk kon men dien gang geen beteren naam geven, ging het licht eensklaps uit en stonden zjj in een volslagen duisternis. «Steak het licht weer aan,* riep de rechercheur op bevelenden toon. «Wat be- teekent die gekheid? HEHWHBliAD y.otflbtmrwbawabmi i wsmimi hwmbmomaab—snwiwi' .nu ■hiuums.t'»' Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1899 | | pagina 1