Het
Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Een vergeten "burger.
FEUILLETON.
M 1890.
Uitgever: L. J. VEEBMAH, Heusden.
ZATERDAG 31 MAART.
1900.
EEN GEHEIMZINNIGE MISDAAD.
TRANSVAAL en ENGELAND.
Het is toch maar het best in de wereld
een vergeten burger te zjjn, een dien men
■til zjjn gang laat gaan, ran wien man niet
reel spreekt, niet reel goed, vooral ook niet
veel kwaad, en die in zjjn vergeten hoekj-
rustig en kalm voortleeft, genieten! van de
vrucht van zjjn arbeid, betalend gewillig
schot en lot naar de maat ran zijn plaats
in de maatschappij, wiens hart zich niet
verheft en wiens oogen niet hoog zgn, zooals
de psalmdichter het zoo schilderachtig heeft
gezegd.
Niet allen zgn tevreden met die rol van
den vergeten burger. Op het kussen te zitten
is voor velen zoo aantrekkelijk, anderen
voor zich te zien buigen doet menig zich
verheffend menschenhart zoo goed, ds borst
met zoo vele kruisen vsrsierd te zien is een
lust der oogen. Eu dat is maar goed ook.
Een ondeugend mau heeft gezegd, dat het
gelukkig was, dat er g lelhei 1 op da warald
is, wjjl er anders geen ministers te vinden
zouden zgn en die moeten er toch ook wezen.
En wat van den burger waar is, dat hg
er het best aan toe is, als men weinig over
hem spreekt en zich weinig met hem be
moeit, dat geldt ook van Staten en lauden
Een veel besproken land is er laag zoo
rustig en gerust niet aan toe, als een, dat
men voorbjj gaat zonder er veel acht op
te slaan.
Ons kleine land, en daar is 't mg hier
om te doen, is sinds het vorige jaar meer
genoemd en meer besproken, dan wjj sinds
het jaar '30, en dat was met zgn Belgischen
opstand geen gewenscht jaar, gewoon waren.
De Vredesconferentie die tegenwoordig
door heel Europa meer da >Haagsche con
ferentie* wordt genoemd, omdat men bij
den eersten naam iets baperends in zgn stem
voelt kwam in Nederland bjjeen en als
er ooit, ik geloof er weinig van, een hof van
arbitrage tot stand komt om alle geschillen
in vrede uit te maken, dan zal dat hof in
den Haag, in Nederland gezeteld zgn. Ne
derland is geen vergeten borger
En daar komt nu die afschuwelijke oor
log in Zuid-Afrika. Met al het gevoel voor
recht en billijkheid, dat in ons is, met al
den afkeer, dien wg er van hebben, waar
duizend mannen zich aangorden tot den strjjd
tegen tien, bovenal met dien gloeienden
vrgheids- en onafhankelijkheidszin, die in
onze harten leeft, zjjn wjj met volle sym
pathie voor dt Boeren en juicht en jubelt
het in ons, waar zg den Engelschman een
slag toebrengen, terwjjl wg' verslagen wa
ren, toen ons gemeld werd: »Cronjé is ge-
Uit het Engelsch.
(56
Frettly rond het laag, zoo kalm een leugen
te vertellen, maar het mo< stZoolang
hg dit kon verhinderen, zou Madge de waar
heid niet hooren.
»Dat is juist iets voor u,« zei Madge,
terwjjl zjj hem met kinderlijken trots kuste,
>den besten, vriendeljjksten man der wereld.*
Hg huiverde onder haar liefkozingen en
dacht, hoe zg zich van haar vader zou af-
keeren, indien zg alles wist.
»Nu naar beneden, om te dineeren, lieve,*
zei hg, haar naar de deur geleidende. »Ik
volg spoedig 1*
»Blgf nu niet laag weg,* antwoordde zg,
»of ik kom weer boven,* en dit zeggende,
giDg zjj met een verlicht hart de trap af.
Frettly zag baar na, totdat zg aan zgn
oog onttrokken was, keerde met een diepe
zucht in zgn kamer terug, nam de verstrooide
papieren, bond ze bjj elkaar en schreef er
buiten op: »Mjjn bekentenis*. Daarna stak
kg die in een enveloppe, verzegelde deze en
borg het een en ander in zgn lessenaar.
Wat zonnen de menschen zeggen, zoo zg
wisten, wat hier geschreven staat,* zei hg
overluid, Toor hg de kamer verliet.
Mark Frettly was dien avond aan tafel
vangen en Ladyamith is ontzet.* Dat gevoel
van sympathie hebben wg met bijna geheel
Europa gemeen. Maar wjj zjjn aan die Boeren
stamverwant. Hollanders heeten zjj in Afrika,
geljjk wjj hier. Daarom staan wjj in ons
kleine landje in de voorste rjj der vrienden
van de Boeren en, wat er noodzakeljjk m'ê
verbonden is, der vjjanden van hunne En-
gelsche bestrjjiers.
En daarin ligt het gevaar van op de
spraak te komen. Eerst dreigt Engeland, dat
de Engelsche vlag wel spoedig in onze kolo
niën wapperen zou. Dan komt een Duitsche
philosoof, die aan pessimisme Ijjdende is en
roept ons Nederlanders op ons aan Duitsch-
land aan te sluiten, wjjl wij ons hier en in
Indië niet kunnen verdedigen tegen Enge
land. Vriendelgk mengt zich de »Times« in
het dispuut en zingt ons een vogelaarslied
toe om ons toch te doen begrjjpen, dat het
ons belang is Engeland tot steun te hebben.
En eindelijk komt een onnoozele Nederlan
der ja, in ernst een Nederlander! in
de >Nienwa Rotterd. Courant* ons vertel
len, dat ons eenig behoud hierin gewaar
borgd is, dat wg Duitschers worden hoe eer
hoe liever.
Wjj Duitschers! Professor Moleschot gaf
ook eens dien raad, maar hg zag er gauw
de dwaasheid van in. Goede vrienden, wel-
raeenende buren, dat is best, maar onze
zelfstandigheid, onze vrjjheid, die ons een
levensbehoefte is, er aan geven om gemasz-
regelt te worden en onder de Pickelbaube
te komenwel een onnoozele Neder
lander, die dat verlangt.
Intusschen al dat bengelen om onze vriend
schap heeft iets vervelends en verontrustends.
Wjj vinden het kalmer, beter, veiliger een
vergeten burger* te zjjn.
Buitenland.
Te Melbourne rukte de menigte dezer
dagen een Duitsche vlag af, welke een win
kelier had uitgestoken, omdat, zjj daarin een
bljjk van sympathie met de Boeren meende
te moeten zien. De Dnitsche consul heeft
van den gouverneur verlangd, dat deze een
zjjner ambtenaren zou gelasten de vlag weer
op haar plaats te brengen, in bjjzjjn van
een der plaatseljjke overheidspersonen. De
gouverneur verklaarde echter, aan dien eisch
geen gevolg te kunnen geven, maar betuigde
zijn leedwezen over het gebeurde en beloofde
de schuldigen te zullen straffen. De consul
heeft zich daarop tot de kanselarjj te Berljjn
gemeld.
Volgens de te Sofia verschijnende Poschta
is tnsschen Rusland en Bnlgarjje een ge
heim verdrag gesloten, w*arbjj bepaald wordt
dat Bnlgarjje tot onafhankelijk koninkrijk
verheven en Macedonië tnsschen Bnlgarjje
bjjzon Ier opgewekt. Daar hg gewoonlijk
zeer ernstig en stil was, viel het den be
dienden zelfs op, hoe vroolgk hjj praatte en
lachte. Hjj gevoelde zich verruim I, als had
door die bekentenis «eer te schrjjven het
spook, dat hem reeds zoo lang vervolgde,
voor goed verjaagd. Zjjn dochter was ver
rukt over de verandering in zjjn stemming,
maar de oude Schotsche kindermeid, die
sedert de geboorte van Madge een huisge
noot was geweest, schudde het hoofd.
Hjj is veeg,* zei zg met den meesten
ernst. »Hg is niet langer voor deze wereld.*
Natuurlijk werd zuitgelachen zooals
menschen, die aan voorgevoelens hechten,
meer gebeurt, doch ze bleef bg haar be
weren.
Dien avond ging mgnheer Frettly vroeg
ter ruste, daar de agitatie van de laatste
dagen en de koortsachtige opgewondenheid,
waartoe hg zichzelven had opgeschroefd,
hem te sterk schenen te zgn.
Reeds zeer spoedig nadat hg zjjn hoofd
op het kussen had neergevleid, viel hg in
slaap en vergat in deze sluimering de zorgen
en kwellingen van de laatste dagen.
Daar het nauweljjks negen uren was, bleef
Madge, zonder eenig gezelschap, in den salon
achter. Zg verlangde naar eenig gezelschap,
schelde, en gaf order om Sal Rawlins bjj
haar to zenden.
De beide meisjes waren goede vriendinnen
geworden en Madge bad zich, ofschoon
nog twee jaren jonger, als leidsvrouw op
en Montenegro verdeeld zal worden.
Voorts zullen de Bulgaarsche en Monte-
negrjjDsche troepen in geval van oorlog bjj
het Russische leger worden ingedeeld, het
zuidwestelijk deel der haven van Burgas voor
50 jaren als vloot- en kolenstation alsm de
als garnizoensplaats aan Rusland worden
afgestaan, in ruil waarvoor Bnlgarjje eene
leening van honderd millioen francs van
Rusland ontvangt, terwjjl het zich verbindt
alle anti-Russische elementen uit leger en
administratie te verwjj leren.
Heel geloofwaardig klinkt dit bericbt niet,
daar het eene schending zou zgn van de
bestaande internationale verdragen, in het
bjjzonder ook van de in 1898 met Oosten-
rjjk-Hongarjje getroffen schikking.
De Standard verneemt uit Odessa: Er is
geen twjjfel aan of er worden in Zuid-Rus
land troepen opgehoopt. Een kwart millioen
soldaten, alsook de gemobiliseerde Zwarte-
Zeevloot staan gereed voor alle gebeurteljjk-
heden. Dagelijks neemt de spanning tusschen
Rusland en Turkjje toe. De Russische re-
gaering schjjnt vast besloten hare eischen
op het stuk van de sporen in Klein-Azië
desnoods gewapenderhand door te zetten.
De Russische garnizoenen in den Kaukazus
op de grenzen van Armenië zjjn verdubbeld.
Eindeljjk heeft ook de Russische regeering
geantwoord op het verzoek der Boeren om
interventie. Dat antwoord komt, volgens de
»Times« grootendeels overeen met dat der
andere mogendheden. Het betuigt de grootste
sympathie met de Boeren, maar tevens innig
leedwezen, onder de tegenwoordige omstan
digheden hun verzoek niet te kunnen in
willigen. De Times* acht dan ook eene
tusschenkomst van eenige mogendheid on-
inogeljjk, na de stellige en onherroepelijke
verklaring van lord Salisbury.
Sir Robert Peel, kleinzoon en naamge
noot van den groeten Engelscben staats
man en petekind van den Prins van Wales,
is aan het tooneel gegaan. Naar beweerd
wordt, deed hjj dat uit zuivere liefde voor
de kunst, want hjj bezit uitgestrekte goe
deren en kolenmijnen, die hem een rente
van 12,000 p. st. 's jsars opleveren, maar
toch versmaadt bjj een salaris van 100 p. st.
's weeks niet. Alleen wil hjj de planken
weer verlaten, als hem een zetel in het La
gerhuis wordt aangeboden.
Maandagavond a.s. vertrekt koningin
Victoria naar Ierland en 26 April wordt zjj
te Windsor terugverwacht. Een detachement
van de bereden ljjfwacht zal haar naar
Ierland begeleiden.
Volgens een bericht van Reuter uit Pe
king (China), breidt de oproerige beweging
door de geheime genootschappen in het
noorden aangestookt, zich onrustbarend uit.
Er is bericht ontvangen van een ernstige
botsing tnsschen de »Boxers« en de regee-
rings'roepen, bjj Jen-tsjoe in de provincie
Tsji-li. De verliezen moeten beiderzjjds groot
zgn, de uitslag heet onbeslist.
geworpen, zoodat Sal onder haar invloed
spoedig vorderde. Een gril van het noodlot
dat deze beide kinderen van den zelfden
vader, wiens levensgeschiedenis zoo geheel
verschillend was, bjj elkaar gebracht. De een
opgevoed in weelde en overvloed, zonder
eenige zorg gekend te hebben, de ander uit
de goot opgeraapt en bezoedeld door het
leren, dat zjj achter zich had.
»De tjjd brengt de wraak met zich mede
en zoo geschiedde het, al was Mark Frettly
er in het minst niet op bedacht, dat het kind
van Rosanna Moore, dat hjj dood waande,
onder hetzelfde dak vertoefde met zgn
dochter Madge.
Op verlangen van Madge ging Sal naar
den salon, waar beide meLjes spoedig vriend
schappelijk te zamen zaten. Het vertrek was
bjjna in het duister gehuld, daar slechts ééa
lamp haar flauw licht verspreidde. Mgnheer
Frettly wilde niets weten van het helder
brandend gaslicht, zoodat ni*ts dan olie
lampen in het salon waren geplaatst. Aan
het einde van het vertrek, waar Sal en Ma Ige
gezeten waren, stond een klein tafeltje,
waarop een groote lamp, voorzien van een
matte ballon en een lichtscherm, zoodat een
zacht schjjnsel een kring van licht over de
tafel wierp, terwjjl het overige gedeelte van
het vertrek in een half Jonker gehuld was.
Hier zaten de meisjes vroolgk te praten,
terwjjl een heldere, waruie lichtstroom uit
de vestibule door de geopende deur het ver
trek binnenviel.
Een onbekende heeft aan 't bestuur d«r
>Aëroclnb< te Parjjs, voor den tjjd van
vjjf jaar een prjjs van 100.000 frcs. ter be
schikking gesteld voor wie met een bestuur
baren ballon of vliegmachine van 't lueht-
Taartpark of van Lonschamps opstjjgende,
den Eiffeltoren omzweven en op het punt
van uitgang nederdalen zal, na dezen af
stand van ongeveer elf kilometer zonder de
aarde te rakeD, binnen niet langer dan een
half uur te hebben afgelegd. Is de prijs niet
binnen vijf jaar, te rekenen van 15 April
a. 8., toegekend, dan vervalt het aanbod. De
rente der genoemde som, 4000 frcs. 'sjaars,
zal inmiddels aan 't comité worden gezon
den voor 't ondersteunen van proefnemingen,
welke het daarvoor in aanmerking meent
te kunnen nemen. Ieder, ook buiten Frank-
rjjk, kan mededingen.
Kapitein Spence van de Engelsche stoom
boot »North Star* verklaart thans in de
Morning Post* dat hjj niet opzetteljjk ver
zuimd heeft de Duitsche Keizerlijke vlag te
salueeren, maar dat hjj bjj het uitvaren der
haven zonder loods alle aandacht moest
wjjden aan zjjn schip, dat moest uitwjjken
voor het met vollen stoom de Weser opva
rende oorlosschip »Kurfflrst Friedrich*, zoo
dat hjj de op dat vaartuig slap langs den
raast hangende standaard eerst gewaar werd,
toen het te laat was voor het saluut. Ter
stond heeft hjj daarover zjjn leedwezen be
tuigd aan zjjn eersten officier. Spance zal
na dit excuus vermoedelijk weer in dienst
g°steld worden.
De keizer van Dnitschland heeft verzocht
aan de Engelsche reederjj, wier kapitein
zjjn schip niet salueerde op zee, dezen zee
man niet te ontslaan zooals het voornemen
was.
Ook in Detroit op de grenzen van Ca
nada heeft zich een Holland Transvaal
Relief Society gevormd, die aan het fonds
der Ned. Zuid-Afrik, vereeniging f2288.30
gezonden heeft. Dit geld is uitslaitend bij
eengebracht door Hollanders uit den wer
kenden stand, niettegenstaande de tegenwer
king der Canadeezen.
Kaapstad, 29 Maart. In antwoord op
een deputatie heeft de minister-president
Schreiner verklaard, dat hjj er bjj de regee
ring vaD Groot-Brittannië met kracht op
heeft aangedrongen, dat de gevangen ge-
maak e Boeren niet naar St. Helena zonden
worden gezonden, doch dat zjjn pogingen
niet met succes bekroond zjjn.
N e w-Y o r k, 29 Maart. Volgens bericht
uit Petroria aan de World* heeft president
Kruger 7 Februari jl. in een interview ver
klaard, dat zóó zeker als er een rechtvaar
dig God bestaat, de vierkleur van Trans
vaal de overwinning zal behalen. Het zou
een maand, het zon ook drie jaar kunnen
duren, doch een andere uitslag zou niet
mogeljjk zjjn. Particuliere eigendommen zul
len niet aangetast worden, de mjjnen zjjn
zoo veilig als in de handen van de eigenaars.
Ten slotte betoogde Kruger, dat, indien de
Na op die wjjze eenigen tjjd bjj elkaar
te hebben gezeten, meende Sal, die een bjj
zonder fijn gehoor had, een voetstap op het
zachts vloerkleed te hooren en zich haastig
omkeerende, zag zjj een lange gedaante
naderkomen. Ook Madge bemerkte dit en
sprong verschrikt op, toen zjj haar vader
herkende. Hg had een zwarte rok aan en
hield enkele papieren in de hand.
>Wat is er, papa?* zei Madge vol ver
bazing. »Ik
»Stilfluisterde Sal, haar terughoudende,
>hjj slaapt.*
En dit was werkeljjk het geval. Ten
gevolge van zgn opgewonden toestand was
Mark Frettly opgestaaa en wandelde sla
pende door het hais. De beide meisjes
trokken zich in de schaduw terug en zagen
ademloos toe, hoe hjj naderkwam.
In enkele oogenblikken wa9 hjj tot bin
nen den lichtcirkel genaderd en zich geheel
onhoorbaar voortbewegende, legde hg de
papieren op tafel. Zjj waren in een groote
georuikte blauwe enveloppe, waarop met
roode letters geschreven was. Sal herkende
eensklaps dezelfde enveloppe, die zjj bjj de
stervende vrouw gezien had, en trachtte,
ais bij instinct gevoelende, dat er iets niet
in den haak was, Madge terng te duwen,
terwjjl deze, als aan den grond vastgena
geld, elke handeling van haar vader gade
sloeg.
Frettly opende de enveloppe en nam er
een geel, verkleurd papier uit, dat hg op
maan bewoond was, hjj zich niet zou kun
nen begrjjpen, waarom John Buil zich er
niet reeds van meester heeft gemaakt.
Het aantal zieke Britsche soldaten in de
hospitalen te Durban en te Pietermaritzburg
neemt zoo snel toe, dat men de hospitaal-
vloot moet uitbreiden, om de zieken naar
Engeland over te brengen. De transport
schepen »Simla« en »Orientc zullen als hos
pitaalschepen dienst doen. Men hoopt aldus
de overvulde veldhospitalen te kunnen ont
ruimen, voor generaal Reivers Bulier naar
de Biggarsbergen optrekt.
Aan de >Times« wordt uit Kimberley
gemeld
Er zjjn in de stad een groot aantal Eu
ropeanen en inboorlingen, die aan alles ge
brek hebben. Generaal Methnen wille hen
bh zgn aankomst voor het grootste deel naar
Kaapstad sturen, maar de overheden te Kaap
stad weigerden, hen te ontvangen, omdat
deze stad prop val was met uitgewekenen.
De leger-intendance heeft daarom de moeie-
ljjkbeid moeten oplossen. De Europeanen
krjjaren nu een dageljjksch rantsoen van een
pond vleesch en 16 ons brood en de inboor
lingen een van een half pond vleesch en 10
ons brood.
In het Engelsche Lagerhuis heeft de af
gevaardigde Redmond 8 Februari 11. aan den
onder-secretaris van buitenlandsche zaken de
vraag gesteld, of het juist was, dat levens
middelen en wapenen, toebehoorende aan de
Egyptische regeering, verzonden waren ten
dienste van de Britsche troepen in Zuid-
Afrika. De onder-staatssecretaris erkende,
dat 6 maxim-kanonnen geleend warm van
Egypte en op de vraag van Mac Neil, of
dit was geschied met da toestemming van
Egypte, werd geen antwoord verstrekt. Dr.
Leyds, de vertegenwoordiger van Transvaal
in Europa, vestigde de aandacht van de
regeeringen van Egypte en Turkjje op dit
incident, ten einde te komen tot handhaving
der neutraliteit van Egypte eu om de ge-
wenschte uitlaggingen te verkrjjgen ten aan
zien van de leening in quaestie. Da gezant
drong er op aan, dat genoemde kanonnen
onverwjjld zonden worden opg' ëischt van
Engeland, bjj gebreke waarvan Egypte onder
verdenking zou staan de onzjjdigheid te
hebben geschonden en openljjk hulp ta heb
ben verleend aan Eageland. Deze protesten
werden beteeken d 3 Maart 11. en tot dusver
is geen antwoord ontvangen.
Op een bjjeenkomst van de liberale fede
ratie te Nottingham (Engeland), waarbjj 1200
afgevaardigden tegenwoordig waren, werd
een motie aangenomen, waarbjj opnieuw te
kennen wordt gegeven, dat de regeering,
met betrekking tot Zuid-Afrika, bljjk heeft
gegeven van gebrek aan tact, inzicht en
rechtvaardigheid, hoewel de grielen der nit-
landers als reëel worden erkend. Yoorts wordt
daarin de noodzakeljjkheid betoogd om te
verhinderen, dat de Boeren zich opnieuw
kunnen wapenen; tegeljjkertjjd moet eeH be
vredigende regeling getroffen worden, waarbjj
rekening wordt gehouden met de wenschen
van alle deelen der bevolking, een goede be
de tafel uitspreidde. Madge hoog zich voor
over, om het in te zien, maar Sal trok haar
ontzet terug.
»In Godsnaam, neen!* riep zg uit.
Het was echter te laat. Madge had de
namen op het papier gezienGehuwd
Rosanna Moore Mark Frettly, waar
door de gansche vreeseljjke geschiedenis
haar duidelijk werd. Hier lagen dus de
papieren, die Rosanna Moore aan Why te
gegeven had.Wbyfce was vermoord door
hem, voor wien de papieren waarde hadden.
»Godt Mjjn vader 1*
Blindelings waggelde zg eenige stappen
vooruit en viel toen raet een doordringenden
kreet op den grond neder. In haar val
kwam zg in aanraking met haar vader,
die nog steeds naast de tafel stond. Eens
klaps ontwaakt door dieu harbstochteljjken
kreet, die door de ruimte weerklonk, opende
hg de verwilderde oogen, stak zgn bevende
handen uit, als wilde hij iets grgpan, en
viel met een halfverstikten kreet dood op
den grond naast zgn dochter neder.
Hoe ontdaan ook, verloor Sal geen oo-
genblik haar tegenwoordigheid van geest
en riep na eerst de papieren van da tafel
genomen en in haar zak gestoken te heb
ben, de bedienden ter hulp. Deze kwamen
reeds, door den doordringenden gil opge
schrikt, aanloopen en z*gen daar Mark
Frettly, dan millionnair, dood ter neder lig
gen en zgn dochter bewusteloos naast het
ljjk van haar vader.
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f 1.00.
F wco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën van 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/» ct. Groote letters naar plaateruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
LAND VAN ALTENA-
YOOB