Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bonimelervvaard. CHINA. FEUILLETON. De nieuwe Kok. Uitgever: L. J. YEEBMAÏÏ, Heusden. M 1915. WOENSDAG 27 JUNI. 1900. LAND VAN ALTENA- YOOB Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprjj sper 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel meer ll/t ct. Groote letters naar plaateruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Als er nu één te beklagen is, dan is 't Engeland. Met kracht van wapenen en met een overvloed van strijdbare mannen heeft het Oranje-Vrijstaat en Transvaal onder worpen of zoo goed als onderworpen, en daar wordt de groote mogendheden kans gegeven hun vingers naar China uit te strekkan. Al lang hebben ze de gelegenheid afgewacht zich met de zaken der langstaarten te be moeien en nn deze komt, onverwacht als een onweersbui, zit Engeland nog met handen en voeten in Znid-Afrika vastgebonden en kan 't als de groote roof aanvangt, niet opkomen met een macht, geëv*nredigd aan zjjn waardigheid, 't Is wel te beklagen. En China niet minder. Als dat rijk dan toch verbrokkeld moet worden is 't voor de Chi- naezen te hopen dat een groot deel komt onder de nooit genoeg te roemen Engelsche opperheerschappij, die in Afrika dit jaar zooveel zegen verspreidt. Doch laat ons niet bitter worden, maar liever een en ander meedeelen omtrent dit oude, groote rjjk, dat thans dreigt een prooi te worden der Westersche beschaving! China is een reus, vergeleken bjj de staten van Europa. Om het slechts met één te verge lijken, met Dnitschlaud, China is, Manls- joerjje en Mongolië niet meegerekend, circa 8 maal zoo groot als Duitschland en bevat 10 maal zooveel mwoners, t. w. 400 millioen. Het is dus dichter bevolkt en daar de be volking meerendeels de laagvlakten bewoont is het daar dichter bevolkt dan eenige staat van Europa. China in zjjn geheel genomen is nog l/4 grooter dan geheel Enropa. De bewoners noemen hun land Tschung-kue, d. i. het rijk van het midden. Ze waren n.l. vroeger van meening dat hun land 't middel punt der wereld was, dat een steun gaf aan 't koepeldak des hemelg. Vandaar noemen zs 't ook wel Thien-hiafundament van den hemel't Hemelsche rjjk, en den keizer zoon des Hemels. 't Is een zeer eigenaardig volk, het Chi- neesche. Door eeuwenlange afsluiting heeft het zich weten te vrijwaren van buitenland- schen invloed, vooral van Enropeeschen. Ja, 't heeft eeuwen geleden, om beveiligd te zjjn voor de noordelijke buren, een muur opge trokken, over bergen en door dalen heen, ter lengte van 2450 K.M., die een hoogte van 8 M. en een dikte van 6 M. had, met van afstand tot afstand groote toiens er op. Eene Humoristische Vertelliag GEORG HöCKER. 15) «Chef, de soep kookt over!* schreeuwde Max. «Dat verheugt me!« stotterde Madtke. «De jufier heeft bet menu al opgemaakt,* piepte Jftje, »wil u 't asjeblieft eens lezen?* «O ji'!« steunde Madtke. «Chef, de soep, de soepschreeuwde Max weer. «Zet ze dan maar af!c riep Jetje, «de chef heeft thans meer te doen.* »Potage consortée,* las Madtke terwjjl. «Piroges, Saumon a la hollandaise, Dos de chevreuil, garni a la jardinière. Heer in de hemel, wat een koeterwaalech «Juffer Elise is altgd zoo gelukkig in haar ktus,< zei Jetje, die hem niet verstaan had. «Heel gelukkig, ik ben ook erg gelukkig stotterde Madtke, en verdiepte zich weder in 't menu. »Vol du vent a la meïtre d'bötel, Chateau Savarin, Glace a l'ananas, Crème a la Nesselrode, fruits glacées, och hemel, kon ik maar een enkel woord daarvan be- grjjpen!* «Is u tevreden, chef, of wilt u er nog wat aan veranderen?* vroeg Jeje. Madtke veegde het zweet van zjjn voor hoofd. Bewaar me, kook er maar op los Tbans ligt bjj grooteDdeels in puin en maken de Mongolen met de Chineezen één volk uit. Door die afgeslotenheid naar buiten draagt de Chineesche beschaving en kunst een eigen kprakter, waarin van ontwikkeling geen sprake is. De Chinees is landbouwer. Uet grondbezit is echter zeer versnipperd. Een familiehoofd, die 6 H.A. bezit, geldt reads voor een gegoed man, en een land goed van 60 H.A. is een zeldzaamheid. Door bemesting en bevloeiing weten ze van schra len grond nog een goeden oogst te trekken. De Chinees verbouwt rjjst, thee, katoen, suikerriet, bamboes, tarwe, gerst on rnoer- beiboomen voor de zijdeteelt. Veeteelt kent men ar niet, behalve van varkens, die een gewaardeerd voedsel leveren. Tot voor kort bepaalde de ng verheid zich tot huisindustrie. Al wat in China gewrocht wordt is handenarbeid. Het oprichten van fabrieken is zoolang mogelgk tegengehoudan. Bjj den vrede met Japan echter heeft de Chineesche regeering toegestaan dat vreem delingen in enkele havens vrjj zouden toe gelaten worden tot het oprichten van fa brieken en 't invoeren van machines. Het is ontwijfelbaar dat China dit slechts door den nood gelrongen heeft toegegeven. De Chinees is te groot behoudsman om niet met leede oogen aan te zien dat de kunst der vaderen verdrongen wordt door fabrieks arbeid. Toch heeft China op 't gebied der nijver heid een groote toekomst. In zjjn bodem bevat het goud, zilver, lood, kwik, ijzer, zink, edelgesteenten, meerschuim, barnsteen, porseleinaarde. In een der provinciën heeft men een oppervlakte van 33000 K.M.Steen kool gevonden, ter dikte van 6 tot 9 M., benevens anthracietlagen van 4 M. dikte naast lagen van ijzererts. Als China er maar toe komen kon zjjn afkeer van 't nieuwe te overwinnen, o.a. zjjn afkeer van spoorwegen en evenals Japan de nijverheid van Europa inroepen wilde, dan zou 't zeker een goede toekomst tege moet gaan en misschien minder tg den van hongersnood te doorstaan hebben. Gegeven een enorm rjjk, dat afkeerig is van onze beschaving en op zijn hoede voor onze manieren gegeven een half dozjjn mogendheden, tuk op uitbreiding van grond gebied, vooral van een rjjk onontgonnen grondgebied. Een enorm rjjk, doch een kind nog in de wapen voering en mogendheden, volleerd in de behandeling der weermiddelen steunde hij, »'t zal heel goed smaken Juist verscheen Elise, de dochter van den hotelhouder, een allerliefst wipneusje in de keuken. Ze kwam uit de proviandkamer, en had een gedekte schotel in de handen. »Hier Jetje,* zei ze binnenkomend, »je moet nu maar naar de proviandkamer gaan room kloppen.* Daar zag ze Madtke en liet de schotel vallen. «Heere mgn tjjd stamelde ze. >Elise, mjjn Elise!* riep Madtke, en jjlde naar de dochter des bnizes. «Ooe kom je hier?* stamelde het meisje. Jetje sloeg de handen voor haar hoofd samen. >Maar joffbr, al de broodsaas!* «Hemel, hoe onvoorzichtig! Ik keek niet naar den grond! Max zal't wel opnemen Hoofdschuddend keek Jetje 't jonge meisje aan en ging toen aarzelend naar de pro viandkamer. «Maar Frits, hoe kom je begon Elise weer. «Pat! Stil! dat de jongen niets hoort! Ik ben een offer van mgn vriendschap.* «Maar ik begrgp niet «Ik ook niet, lieve Elise, maar help ms om Godswil mgn onwetendheid te verber gen Hoogstens nog een half uurtje.* Elise was een dapper meisje. Ze begreep dat verdere vragen thans niets uielpen. Ze trok den geliefde naar 't hakblok en gaf hem een w.-nk wat hg doen moest. »Om 's hemelswil, Frits, wees toch niet zoo onhandig!* zuchtte ze na een poosje, «die Max kjjkt zoo naar je.< »Ocb, lieve hemel, Elise, ik weet niet o, die ellendige Börner!* fluisterde hg tan denknarsend. kan het schooner dat die domme Chi neezen door een binnenland«chen opstand als 't ware Europa uitnoodigen binnen te treden En als niet volledige satisfactie ge geven wordt voor 't molesteeren van ge zanten en christenen, zullen ongetwijfeld de Europeesche mogendheden, vereenigd met Japan, den heidenschen Chinees wel eerbied weten in te boezemen voor de wapenen der Christenen. Tnk op verovering, op uitbreiding van koloniaal bezit Geen sprake van. We hooren 't al ver klaren door de Chamberlains in de ver schillende parlementen: louter een tuchti ging, noodzakelijk voor den eerbied van ons gezag: noodig ook voor de opvoeding van den Chinees, die wat meer iu de weield moet komen. Roof ligt niet in de ljjn onzer historie, 'c Is zuivere menschenliefde, die ons dringt de heidensche barbaren de zegeningen der Westersche beschaving deelachtig te maken. Dat daartoe eenige dnizende staartmannen in 't zand moeten bjjten, is een offer, wel waard gebracht te worden, 't Is een zware taak, door de beschaving ons op de schouders gelegd, waarbjj elka gedachte aan eigen belang uitgesloten is Wie lacht daar? Te Parjjs heeft zich gevormd em Com missie voor de onafhankelijkheid der Boeren, die een manifest heeft uitgevaardigd, waarin het o. a. heat «Nooit zon Engeland uit zichzelf op het denkbeeld gekomen zjjn, zich op de Zuid- Atrikaanscbe Republieken te werpen, als het niet verleid en bedrogen was door een verbond van hebzuchtige speculanten en on- verzadeljjke geldmannen, die begeerig zjjn zich van Transvaal meester te maken, om de hand te leggen op de rijke goudmjjaen, welke zjjn grond bevat. Er bestaat geen menschelijk wezen, dat zich niet tot in het diepst zjjner ziel bewo gen voelt voor deze twee kleine heldhaftige volken, die sterk zjjn door hun recht, over tuigd zjjn van de heiligheid hunner zaak, vertrou ven stellen in een soort door God handelende rechtvaardigheid en die, daar zij zich niet kannen voorstellen, dat god- delg ke hulp hen in den steek kan laten, zich allen, mannen, vrouwen, kinderen en grjjsaards, zich in de hardnekkigste gevechten hebben geworpen, terwjjl zjj door hun moed, «Nu, ik zal deze koteletten in den pan leggen, let op dat ze niet verbranden fluis terde Elise, en ging naar 't fornuis. De ongelukkige Madtke deed wat hjj kon. «Au! au! dat spat!* riep bg opeens en vloog achterait. «Zjjn die dingen al goed?* vroeg hg zacht na een poosje. »Bewaar me, ze beginnen pas te braden >0, heilige Aesculaapl mgn handen zjjn al heelemaal verbrand.* «Je moet ook niet altgd je handen boven de pan houden, het vet spat natuurljjk.* «Natnurljjlr, maar wat moetik dan doen Op hetzelfde oogenhlik stiet hjj den pan om, zoodat de vlam uit het fornuis sloeg. >Brand! brand! help!* riep hjj verschrikt. Elise liep naar hem toe. »Je hebt een ongelukkige hand fluisterde zij. »Ga naar het hakblok en weeg vleesch. Hoe zal dat afloopen! Ik vrees voor een ongeluk!* Madtke sloop naar het hakblok sn begon vleesch te wegen. «Daar sta ik en weeg vleesch!* vloekte hg inwendig, «en mjjn patiënten wachten op md O, die ongelukkige Hörner!* Intusschen was 't Elise gelukt ook den keukenjongen weg te sturen. Nn ijlde ze liep ademend naar Frits aan 't hakblok. >Maar ze- me om hemelswil, Frits, hoe kom je hier? 't Hart staat me stil! Als vader 't merkt! Hg begaat een ongeluk!» »Dat weet de hemel, liefste Elise, steunde Madtke, altjjd maar vleesch wegend. Ik ben onschuldig au, mgn vinger! beroerde scherpe messenzei hij en sloeg den vinger door de lucht. Maar laat ik 't je vertellen.* »Dank je, dank je! 'k Vind den weg bnn verachting voor gevaar en vermoeie nissen, hun gematigdheid in de overwinning en hun hooge gevoelens van menscheljjk- heid, het voorbeeld hebben gegeven van de schoonste en edelste deugden. Wjj kannen ons niet nederleggen bg het denkbeeld, dat de door enkelen beraamde schurkenstreek tegen Transvaal en den Vrij staat werkelijkheid zal worden. In de tegenwoordige omstandigheden, nn de regeeringen, wederzjjds verded', door haar nagver, geneigd schjjuen de zaken aan zichzelf over te laten, hebben wjj gemeend dat, getrouw aan de roemruchtige beginselen van edelmoedigheid, rechtvaardigheid en on afhankelijkheid der volkeren, die de groot heid van ons land in de geschiedenis hebben uitgemaakt, aau alle rechtschapen maunen van Frankrjjk een plicht wordt opgelegd, vooral op het oogenblik, dat de Zuid-Afri- kaansche oorlog wanhopig zal worden en de meest tragische wending nemen. Die plicht is zich te vereenigen in een uitgebreide commissie, die, in samenwerking met de commissies met het doel, welke reeds in Rusland, Duitschland, Oostenrijk, de Ver- eenigde Staten, Nederland en Engeland zelf bestaan, zal jjveren voor het herstel van de vrede, door de vernietiging te beletten der beide kleine volken, waar ran de heldenmoed de bewondering van de gehe de wereld heeft veroverd en welker deugden en adellom een eer zjjn voor het menschdom. Sedert maanden reeds is de toestand in Spanje niet zeer gunstig. Er heerscht onder de bevolking groote ontevredenheid, die vaak tot ongeregeldheden aanleiding geeft, en die gretig werden aangepakt door Carlisten, tegenstanders der regeering, republikeinen enz. De oorzaak was, dat vele Spanjaarden weigerden belasting te betalen, welke door de in de laatste jaren gemaakte onkosten zeer waren verhoogd. Een groot lichaam, de Nationale Unie van Kooplieden, heeft zich bjj deze bewe ging aangesloten. De dagbladen, die over de beweging zich gunstig uitlieten, werden vervolgd gestrenge maatregelen werden ge nomen, doch het helpt niets. lederen dag komen nieuwe personen zich aansluiten bg deze vereenigde bewoners van Spanje, die op kalme wjjze voort wenschen te gaan met te weigeren belasting te be talen, zoolang niet de uitgaven voor oor log en eeredienst worden verminderd. naar de keuken nu wel alleen!* klonk in dezen ooganblik een stem. De twee min- nenden verschrikten en keken elkaar ont steld aan. »Om hemels wil, wie is dat,?* vroeg Elise. Natuurlijk was 't Paprikoff, die zoo on tijdig de keuken in trad en onephondeljjk kuchend uitriep: »Waar is de Caef?« «Drommels is dat i iet. die rentenier? Wat kan die willen?* stamelle Madtke. Paprikoff had hem intusschen al gezien en kwam naar hem toe. »Ha, ha, beste vriend, een woordje!* »Ga toch naar hem toe, Frits,* fluisterde Elise haastig. «Beste vriend, begon Paprikoff weer ver trouwelijk, ik kom om 't soupee, ik ben een fijnproever; ik eet gaarne weinig, maar dat weimge goed en dat goedu rjjk-dgk «Dus een weinig veel?* «Haha, ge hebt het geraden! 't komt er bjj mjj op een paar daaldertjes niet aan, als ik maar wat fijns krjjg!* «Daarvan zal ik niet rjjk wordenzuchtte Frits; kwam Bruno maar! «Luister eens goed, beste vriend!* vleide Paprikoff. «Ik ben geheel oor.* «Ik heb een kok gehad, 't was een parel van een koken ik houd van eten. Als de maag tevreden is, sluiten alle leden wapen stilstand, zooals reeds de latgnsche nu ja dinges gezegd heeft, met een woord ik heb dien kok verloren; ik ben een ge knakte lelie!* Dat is treurig, al was 't alleen om dinges Vertrou weljjk greep de rentenier de üand van den gewaanden kok. «Ik reis de wereld Tegen een oproerige menigte zou de re geering met geweld kunnen optreden, maar in dit geval kunnen de autoriteiten niet krachtig optreden, omdat zjj daardoor de vredelievende borger», die hun plichten als bnrger vervullen, die vrienden hebben in alle partgen, maar die weigeren belasting te betalen, zoolang de beide begrootingen niet zijn verlaagd. Naar aanleiding nu van deze qnaestie hadden vertegenwoordigers van den handel in Madrid, zie ons vorig nummer, aan de Koningin-regentes om audiëntie gevraagd. Deze werd toegestaan. De Koningin ontving de vertegenwoordigers, die vrjj brunsk moe ten zjjn opgetreden en eenvoudig weg eisch- len, dat öf de ministers hun ontslag moesten krjjgen, öf dat de Koningin de verantwoor delijkheid op zich moest nemen voor de ge volgen, dia konden ontstaan. Vrjj heftig bleef de voorzitter van de de legatie doorspreken, togen alle etiquette in, en tot groote verontwaardiging van het Hof. Hjj sprak van de beschuldigingen tegen de regeering, die onder het volk de ronde doen, over de beschuldigingen tegen de baok van Spanje en tegen de bankiers, die de laatste leening plaatsten. De Regentes trachtte het gesprek te doen eindigen, door te zeggen, dat zjj niet luiste ren kon naar dusdanige lasterljjks aantij gingen, maar de andere vertegenwoordigers namen toen het woord, en spraken in geljj- ken geest en de Koningin was genoodzaakt tot het einde toe de grieven der bevolking aan te hooren. Men begrjjpt, dat dit voorval groot op zien heeft gebaard en druk besproken wordt. Vooral wordt een artikel van den heer Sagasta in de «el Liberal* besproken, waar in hg de houding der vertegenwoordigers van den handel goedkeurt, en waarin hg verder verklaart, dat een groot aantal pun ten, die op hst programma der Nationale Unie staan, redeljjk zjjn, en dat de liberale partjj zich gaarne zal belasten deze punten in practjjk te brengen. De heer Sagasta biedt zich hiermede dos aan, om, indien de heer Silvela de porte feuille neerlegt, in zjjn plaats te traden, na tuurljjk met een ander of een gawjjzigd ka binet, en indien de Koningin van zjjae dien sten wenscht gebruik te maken, waaraan dan ook niet behoeft te worden getwijfeld. In ieder geval ziet het er in Spanje niet erg schitterend uit. rond om weder eens goed te eten. Maar vergeefs Eindeljjk koen ik hierheen. Na een reeks van gruwelijke ontgoochelingen werd gjj geëngageerd.* «Juist een goed adres!* dacht Madtke. «Je bevalt me, jonge vriend. Ik weet dat ge goed zult koken.* «Dat weet de hemel!* steunde Frits hei- meljjk. «Breng gjj weer rust in mgn ontrust ge moed mjjn gekwelde maag wil ik zeggen. Rechtvaardig het vertrouwen, dat ik in u stel! kook goed! Maak uw meesterstuk van dit soupeeEu nu nog een vraag kent gjj Maczurcki?* «Wie, wat, waar? stotterde Madtke, maar ook Elise, die erby stond, trok de schou ders op. «Maczurek vrarszawski* zei Paprikoff, dat moet ge als kok toch kennen «Zeg toch ja,« fluisterde Elise hem in. «Ja! riep Madtke. Natuurljjk! dia visch kook ik eiken dag!* Paprikoff zag hem eerst verbluft aan en lachte toen luidke ls. «Visch! visch? haha! kleine spotvogeleen meelspijs wilt ge zeggen!* »Na\aurljjk! haha! meelspijs!* verbeterde de doodsbenauwde dokter. Met de tong klappend omhelsde Papri koff hem. «O, ik zal mgn Maczurki weer etenGjj geeft me nieuwen levensmoed Maar weet je, vriendje, goed knapperig in den oven laten worden!* «Dat je er zelf in knapte! dacht Madtke; maar hardop zei hg: jawel! hg moet onder de tanden knappen!* NIEUWSBLAD O——M—li iey«<WK<-- VAN Buitenland. Wordt vervolgd).

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1900 | | pagina 1