Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. De Officier van Justitie. Munt-zaken. FEUILLETON. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 1949. WOENSDAG 24 OCT. 1900. LAND VAN ALTENA YOOB Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO. franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke Dammers 5 cent. Advertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 7% ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. II. Naarmate men er toe kwam, den Staat verschillende instellingen in het openbaar belang in het leren te doen roepen, is men er langzamerhand toe overgegaan om voor de munt van het eigen land, voor het eigen ruilmiddel te zorgen. Slech's voor het bni- tenlandsch verkeer levert dit een bezwaar op; doch waarschjjnljjk zal men er ook langzamerhand wel toe komen, om het groote verschil tusscben de munt der ver* schillende landen tot het noodzakelijkste terug te brengen. De regeering zorgt dm, op haar kosten, dat er een ruilmiddel, dat er geld is; sa* m«ljjk wanneer dit noodig bljjkt. Verder ie alles wat het gewicht, het zoogenaaaa le ga- halte (de samenstelling) en den vorm der muntstukken betreft, bjj wettelijke voor schriften geregeld en op die wjjze is men erin geslaagd, aan alle knoeierijen een einde te maken en het maken van valsclm muut zeer te bemonieljjken. Uit het feit dat ieder land zjjne eigene mnnt heeft, volgt eenigszins dat vreemde munt bjj ons niet gangbaar is dit beteekent dat niemand verp'icht kan worden om geld van een ander land in betaling aan te nemen. Men kan het nafuurljjk doen als men wil en grensbewoners maken er zelden bezwaar tegeD, daar zjj er immers in hun streek overal mee terecht kunnen. De munt van h«t eigen land is men var- plicht in betaling aan te nemendoch niet tot elk bedrag, zooals wjj aanstonds zullen zien. De munt wordt nameljjk onderscheiden in standaardgeld en pasmunt. Het Btandaardgeld bevat, dit is althans oorspronkelijk de bedoeling geweest, nage noeg de volle waarde aan edel metaal, goud of zilver. Het wordt slechts met koper en andere metalen vermengd om het beter te kunnen bewerken en er de noodige hard heid aan te geven. Tot het standaardgeld behooren de rijks daalder, de gulden, de halve gulden en het gouden tiengulden stuk. Dit standaardgeld is wettig betaalmiddel. Gesteld dat iemand ons dnizend gulden schuldig is en hjj ons die som in halve guldens wil afdoen, dan moeten wjj dit aannemen. De pasmnnt di»nt om te voldoen aan NOVELLE VAN HANS WACHENHUSEN. 23) Toen de agent weer naar het buis was teruggekeerd, had bij eene andere, ook in het zwart, gekleede jonge dame gezien, die in den tuin achter het huis heen en weer wandelde. Ook deze verdween toen de knecht van den generaal haar naderde, en was met hem in het hais teruggekeerd. De voor het huis staande schildwacht had iedere nadering onmogeljjk gemaakt Amsfeld ging het pad op, om het laatste daar zjj tide boschje heen, hield plo seling verwonderd stand, trad achter hooge hees ters en loerde tusschen de twjjgen door. In het prieel zat een vrouwelijke gestalte, ook in donker gewaad en een zwart kanten voile op het blondehoofd, 't welk zjj op haar hand liet rusten, terwjjl zjj peinzend voor zich zag. De stilte in de rondte, de zonnehitte, die iedereen den tuin deed vermgden, kon haar doen vertrouwen niet gestoord te worden. Het prieel was open aan beide zjj den, het licht viel er beider in. Amsfeld her kende Hilda aan de schier bewegingloos zittende gestalte, wier schoone ronde arm omwonden was door ten blonden haarlok, die van onder den kanten doek was losge raakt. De kleine voet rustte op het zand. Bilde ontweek hem; hier was 't zeker de behoefte van het vrjje verkeer. Tot deze munt behooren de zoogenaamde kwartjes, dubbeltjes, stuivertjes en de bronzen stukjes van 2l/s, 1 en */s C9nL Dit grovere geld, wat het zilver betreft weer met andere metalen vermengd, is dan ook geen wettig betaalmiddel. Het is munt die slechts voorw&ardeljjk gangbaar is, want de zilveren pasmnnt behoeft men slechts tot een bedrag van tien galden aan te nemen en de bronzen slechts tot een bedrag van één galden. Daar het standaardgeld van tweeërlei metaal gemaakt wordt, goud en zilver, is men gewoon te zeggen, dat wjj den dub belen standaard hebben. Hierboven hebben wjj reeds opgemerkt dat het standaardgdd nagenoeg de volla waarde aan edel metaal behoort te bevatten, want het is bestemd om de wezealjjke waarde te vertegenwoordigen van hetgeen men er voor koopt. Met het zilver geld is dit echter sinds langen tjjd het geval niet meer. Het zilver is een metaal, r aarvan de waarde veel aan rjjzing en daling onderhevig is. Met het gond is dit in veel mindere mate het geval. Vandaar dan ook, dat in lateren tjjd den gouden standaard naast den zilveren is aan genomen en sommige landen den enkelen standaard hebben nameljjk alleen goud stan daard geld. Onze muntstandaard hinkt eigenljjk op twee gedachten. Vandaar dat men ook wel spreekt van den hinkenden muntstandaard. Wjj balanceeren met vele andere landen, om zoo te zeggen tusschen het goud en het zilver. De toenemende voorraad van zilver en de sterke mededinging van het goud hebben eene zoogenaamde répiéiiatie of waarde vermindering ten gevolge gehad. Wanneer iemand een rijksdaalder aan neemt. dan heeft hjj volstrekt niet voor de waarde van twee gulden vjjftig cents aan zilver in handen, maar veel minder. Wanneer iemand een voorwerp koopt voor tien gulden en met een goud lientje betaalt, dan geeft bjj de waarde maar in dien hjj met vier rjjksdaalders betaalt, dan geeft bjj werkeljjk veel minder. Het doet evenwel niet veel tot de zaak. Alleen als de verkooper het zilvergeld als zilver verkocht of versmolt, zon hjj schade hebbenmaar dat doet hjj niet en hjj kan niet de plaats waar zjj hem verwachtte. Maar züker vond de kamenier der oude dara8 haar hier als zjj vergeefs in de kamer van het jonge meisje gezocht hal. Hjj kon dus hier door haar verrast worden. Als boodschapper der presidentsvrouw wilde hjj baar naderen. Dezj gedachte redde hem voor het waarschjjnlgk geval hier als bespieder verrast te worden. Vast beraden kwam hjj van achter het heestergewas te voorschjjn en betrad het pad. Het kraken van het kiezelzand onder zjju voeten moest in de diepe zomerstilte hoor baar zjjn. De gestalte in het priëd stond verschrikt op. Hsastig liet zjj den voile voor haar gelaat neder. Amsfeld aarzelde een oogenblik. Hjj zag Hilda, zoodra zjj hem gewaar werd, haastir opstaan en door de opening van het prieel verdwjjnen. Morgen!* had zjj hem gisterenavond m t zulk een biddende stem gezegd, en nu ont vlood zjj hem! Amsfeld naderde het priëd, trad er in en zag aan de andere zjj de het dicht plant soen. Geen spoor van de verdwenene was te ontdekken. h Slechts in het zand voor hem was nog het indruks^l van haar voet. Hg wendde zich'om tuurde naar het met oranjeboomen versierd bordes der villa. Maar hg wachtte vergeefs. Hilde keerde niet daarlangs in het huis terug. Hg zette zieh op den tuinstoel en streek zich misnoegd de hand over de oogen. »Ik zou hier vergeefs wachtenBesluite loos stond hg op en trad uit het priëal. >Pst! Amsfeld!* hoorde hjj gesmoord er weer voor de volle waarde andere zaken voor koopen of het inwisselen tegen goud geld. Een bezwaar zou die depreciatie opleve ren, wanneer het aan ieder vrjjstond, om geld te laten maken zooveel hjj wilde. Toen een goudstuk nog ongeveer de waarde had van tien gulden aan zilver, toen kon dat wèl; toen was er tegen de vrjje aanmunting van zilver geen bedenking. Na de verhou ding verbroken is, beslaat er dan ook geen vrjje aanmunting meer. Want gesteld dat «en handelshuis tegen de tegenwoordige lage prjjzen een partjj van duizend kilogram zil ver had aangekocht en daarvan aan de Munt te Utrecht rjjksdaalders liet maken, welke buitensporige winsten zouden daarmede be haald worden. Met dat nieuwe geld zeu men door inwisseling goud trachten te be komen, om dat op een andere plaats weer aan te wenden tot aankoop van zilver en met die nieuwe massa zilver op dezelfde manier handelen. Al het goud zou weg vloeien of san de circulatie onttrokken wor den en telkens zou de rtgeering nieuw goud geld moeten laten aan munten en bovendien zou er te veel zilvergeld in omloop komen, zóó veel, dat het werkeljjk ongerief zou veroorzaken en in plaats van goud of papier steeds als betaalmiddel ook voor groote som men zou worden aangewend, zooals voor heen het geval was, toen het handelsverkeer echter nog veel minder omvang had. Buitenland» Een treurig ongeluk had plaats op den spoorweg tnsschen Valkenburg en Aken. Een 7-tal personen vervulden op die spoor- wegljjnen hun werkzaamheden, juist toen de trein van 12.45 aankwam. Zjj wilden dezen ontwjjken en stapten naar de 2) Ijjn, die er vlak naast ligt, over. Doch nu ge beurde een groot ongeluk. De sneltrein kwam juist aan op de ljjn, waar de werk lieden dachten veilig te zjjn. Drie personen hadden nog den tjjd, om, door in een laagte te springen, den trein te ontwjjken. De andere vier werden door den sneltrein gegrep-n en drie ervan werden letterljjk middendoor gesneden. Over de ljju lagen verschillende lichaarasdeelea dier ongeluk- kigen, terwjjl het bloed over een aanzien- lg ken afstand de spoorljjn bedekte. Allen waren gehuwd en hadden kinderen. achter zich roepen. Hjj zag verwonderd om en zie, de kleine Hellwaeh kwam hjjgend door het open hek van het park op hem toe. »Ik wist, dat ik u hier vinden zouin het huis durfie ik niet meer binnengaan, nu de presents vrouw mjj er gisteren zoo goed als uitgewezen heeft. »Wat brengt ge?« Amsfeld's hart klopte onrustig. »Wel het bericht, dat de generaal, zoo even aangekomen niet in zjjn woning maar voorshands in het kommundantshuis afge stegen is.« »En verder?* »De schildwacht, die hedennacht voor het huis stond, heeft verklaard luide smart kreten en jammeren van vrouwenstemmen geboord te hebben.* Verder?* vroeg Amsfeld zenuwachtig. »De agent, die de zwarte dame zag weg rijden, had het nummer van het huurrjj'uig onthouden. De koetsier heeft verklaard, dat de dauie hier ia de nabjjheid uitgestegen was; overigens heeft de kommissaris het moedige besluit genomen, zich bjj den ge neraal in het kom man dan ts huis te laten aandienen om hem over het bezoek in zjjne villa te spreken.* Amsfeld drukte hem geruststellend de hand. »Goed, lieve collega 1 wacht mg. Mjjn tegenwoordigheid hier zal waarschjjnljjk een goed gevolg hebbes. Laat mg alleen Hellwaeh scheen t wjj fel te koesteren eu begaf zicb naar het hek waar zjjn huur- rginig wachtte. >Men vergeet mjj,< zei Amsfeld, >maar mjjo ter a; weg voert door naar het huis!* en hjj naderde het bordes. In het Rhöngebergte bjj Mühlhausen is in de laatste dagen veel sneeuw gevallen. Men heeft er verleden week de ljjken van drie handwerkslieden gevonden, die dood gevroren waren. De Herald* verhaalt een zonderlinge geschiedenis. Baron Speck von Sternberg, zaakgelastigde van Duitschland te Washing ton, zou teruggeroepen zjjn door Keizer Wilhelm, die ontevreden moet zjjn, dat hjj van de Am-rikaansche regeering geen in stemming heeft kamen verkrjjgen met het oorlogzuchtige p'au, dat Duitschland ten opzichte van China had. Baron von Stern berg zou niet krachtig genoeg geprotes teerd hebben tegen het wegtrekken der troepen van de Vereenigde Staten uit China. Wilhelm had met Engeland en Amerika een aanvallende politiek willen voeren. Het bovenstaande dient men onder re serve aan te nemen, ofschoon hel bericht niet geheel onwaarscbjjnljjk klinkt. De houding van Amerika verklaart dan waarom Wilhelm II plotseling zoo vredelievend is geworden, zooals men beweert. Uit Madrid meldt men van Maandag: Een nieuw ministerie is opgetreden. De ocder-jecretari-sen van Binnenland- sche Zaken, de prefect en de burgemeester en verschillende andere prefecten namen ontslag. Er is sprake van het garnizoen te eonsigneeran, doch tot hed n toe is de orde niet verstoord. Ejn rechterljjke dwaling met ernstige gevolgen is in Italië ontdekt. Drie en dertig jaar geleden werd een man uit Napels, Francesco Crea geheetan, voor levenslang naar de galeien gezonden, wegens een af- schuweljjke misdaad, die door hem zon zjjn gepleegd. Twintig jaren lang bracht Crea door in het bagno van Civitta-Vecehina, vier in dat van Porto-Longone en negen in dat van Porto-Ferrajo, en zeker zou de onschuldig veroordeelde daar gestorven zjjn, als niet ter elf Ier ure de ware schuldige zich vrjj willig bjj de autoriteiten had aan gemeld, natuurljjk wetende, dat na 33 jaren zjjn misdaad was verjaarden dat men hem deswege niet meer zou veroordeelen. Onder- tusschen is Crea, thans een man van 76 jaar, op vrjje voeten gesteld, geknakt naar lichaam en naar ziel. De Chineesche gezant stelde den mini- XIII In het salon zag hjj tot zjjn verwonde ring de presidentsvrouw die verlangend de hand naar hem nitstak. >Mjjnheer von Amsfeld!* riep zjj in da grootste opgewondenheid. >Ga ziet mjj bui ten mjjzelve!* Vergeefs heb ik tot nu op Hilda gewacht. Gg wildet ook op haar wachten?* >Ja, mevrouw.* Amsfeld wilde haar niet zeggen, dat zjj hem in de tnin reeds ont weken was. Dan verzoek ik u mij te begeleiden De zaak moet een einde hebbea.* Met een soort van angstigheid nam zjj Amsfeld's arm en trok hem met zich meê. >Volg mjj, mjjnheer. Ge moogt alles hooren, all-s!« Dit zeggende snelde zjj naar den trap, waar z|j Amsfeld dwong haar verder te gaan. Boven gekomen opende zjj de deur van de zelfde kamer, welke Amsfelds den vorigen avond onverwachts was binnenge treden en welke hg meende ledig te zullen vinden. Tot zjjn verbazing echter stond Hilda in donkere kleeding in het midden der kamsr, gent, de hand aan de borst, alsof zjj buiten adem van 't snel loopen was. De donkere kanten doek lag op de tafel voor haar. Amsfeld meende een andere deur te heb ben hooren slniten zjj kon uit de aangren zende kamer binnengetreden zjjn. Verschrikt aanschouwde het meisje de binnentredenden. Hilda 1* sprak de presidentsvrouw, ver moeid van het opstggen der trap op een stoel neervallend, »ik heb u vergeefs laten ster van buitenlandsche nken e«n brief van den Keizer van China a »a den Presi dent der Republiek ter hand, waarin diens goede diensten met het oog op eene spoe dige opening der vredesonderhandelingen gevraagd worden. In Engeland, dat rjjk is aan tal van onde en verouderde voorschriften, moesten tot dusver testamenten steeds op perkament worden geschreven. De lord Sbancsllor heeft deze bepaling thans cp geheven, tot groot ongenoegen van de perkaraentfabri- kanten, die zich door dit beslait een be langrijke bron van inkomsten zien ontgaan. De staatssekretaris der Vereen. Staten heeft aan de Iersch Amerikaansche vareeni- gingen in New Jersey beloofd, dat de ge zant d*r Unie te Londen een onderzoek zal instellen of het waar is elat er Ameri kaansche Ieren, die in Zuid-Afrika zjjn gevangen genormn, na ir Ceylon zjjn ge bracht, in welk gevel hjj zal verzoeken, hen naar een gezonder oord te brengen, of liever nog, hen op hun woord van eer in vrjjheid te stellen. Vóór zjjn vertrek uit Hongarjje heeft de Sjah een chèqne op de Keizerljjke bank van Teheran geïokasseerd van ruim een miljoen galden. Dat was reeds de vierde clèque, welke hjj inde van hetzelfde 1 e- drag. Mpn heeft daardoor een berekening kunnen maken hoeveel de reis van d n Sjah ongeveer gekost heeft. Rekent man de jaweelen niet mede, die de vorst als ge- schenken uit Perzië meebracht, dan heeft de reis zes miljoen gulden gekost. Het vol gende jaar komt de Sjah weer naar Europa voor een kuur in Marienbad. Te Weenen moet de Perzische vorst een aantal valsche diamanten hebben gekocht als geschenken voor de vrouwen uit zjjn harem. De pogingen, die men in verschillende landen in het werk stelt om het probleem van de bestuurbaarheid van den luchtballon op te lossen, gaan niet altjjd even voor spoedig. Een Zweedsch luchtreiziger, da heer Edward Anderon, die beweerde een be stuurbaren ballon ta hebben uitgevonden, is Zaterdag te Stamford Bridge, in Engeland, opgestegen. De ballon ging echter een ge heel anders richting uit dan vooraf bepaald wes. Toen het nacht werd oordeelde de roepen. Ge dwimrt mjj bjj u te komen. Mjjnheer van Amsfeld, wiens bezoek ge cris^eren verzocht, is hier ook op mjjn uit drukkelijk verlangen. Hjj is niet eeuigdijk uithoofde van zijn ambt, maar ook door mjj gemachtigd all«s te hooran, wat wjj van u verlangen Uw tante gebiedt u te sprekenzij begeert zulks van u in naam der eer onzer familia, die ook u heilig moet zjjn Met vertwgfeld, van wanhoop verwron gen gelaat stond het meisje voor haar. Doch zq zweeg en weadde het gezicht af. Hilda ik vorder hd: voor de laatste maal*, klonk met bevonden nadruk, de stem der oude dame. Ge weet, ik heb u harteljjk in mgn huis genomenge zoudt de vreugd van mgn oudan dag zjjn. Maar reeds heden, na nauwelijks acht dag9n, dwingt ge mjj n te verklaren, dat zoo ge niet de volle waarheid zegt, ge met hoon en schande overladen het huis verlaat, dat ik door u niet onteerd wil zien Spreek dus!* Eenige seconden verstreken. Daarna ging Hilda plotseling en zwjjgend naar de deur. Zjj scheen het besluit genomen te hebben het laatste te kiezen. Eerbiedig trad Amsfeld haar in den weg. Hilda bedenk wat ge doet! Ge zjjt ver loren, gebrandmerkt in de oogen der wereld, als ge heen gaat; en deze man, een vriend van mgn huis is gedwongen, zooals ge weet, n aan anderen over te leveren, die u zullen dwingen te bekenuen wat ge mg verzwjjgt. Ga ziet, er is voor u geen uit weg, indien ik mgn hand van u aftrek!* ElfWIIUI Wordt vervolgd.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1900 | | pagina 1