Hel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Tweede Blad»
Sint Nieolaas-
Cadeaux.
J. F. SCHEEFHALS,
Ontvangst-bericht
St. M-CADEAUl
n
Speekenbrink's
KINDERMEEL.
M I960.
extra sehoone Vruchtboomen,
J. KRIJBOLDER-SMITS
Blousen.
Bontcolliers.
Ceintures.
Douilleltes.
Damasten Stellen.
Glacé
Handschoenen.
Hoedjes.
Jurkjes.
Jabot's.
Lavallières.
Moffen.
Onlbijtstellen.
Pochets.
Riticules.
Schortjes.
Sorties.
Tafelloopers.
Veer en Boa's.
Zijden Rokken.
Zakdoeken.
Zijden Boa's.
Uitgever: L. J. YEERMAH, Heusden.
NICO SPOOR.
ZATERDAG 1 DEC.
1900.
H. van Donkelaar.
Kerkstraat A 120 en 67,
Korte Putstraat A 226,
Nuttige
's Hertogenbosch.
VCOR
Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprjj»: per S maanden f l.OO.
franco par poat zonder prjjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regel» 50 et. Elke ragel
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adrertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
BUITENLAND
Nader nieuws uit de Kaapkolonie, dat
wp met zoo groot verlangen tegemoet zien,
ontbreekt verder. Het ia natuurlijk weer de
censuur, die, na even een kjjkja te hebben
verdund op den toestand aldaar, onmiddel
lijk weer bet licht geheel afsluit. Toch schijnt
het daar zeer ernstig te zjjn en Roberts'
aanvragen om nog meer en zelfs veel meer
troepen kunnen beat berusten op de ge
gronde vrees voor een algemeeneu opstand
in de Kaapkolonie. En als dit gebeurt, dan
is het eind van den oorlog niet te voorzien 1
Evenmin weten wjj iets nader» omtrent
het komplot tegen Roberta. Naast de voor
de hand liggende meening, dat de Engelsche
speurbon lenpolitie op deze wijze zich heeft
willen verdienatelgk maken, wordt nu van
andere zjjde beweerd, dat bet een geval van
vendetta, van bloedwraak geldt. Bjj de ont
ploffing der Begbiewerken te Johannesburg
zjjn vele Italianen omgekomen en hunne
makker» zouden zich thans op deze wjjze
hebben willen wreken op de Engelschen.
Daargelaten wat er van aan is, doet het
toch goed, dat het blijkbaar onmogelijk is,
de schuld van zulk een verraderlijke dasd
op de Boeren te schuiven anders zou men
het zeker wel hebben geprobeerd 1
De verbittering tu'schen het Hollandsche
en EngeLche element in de Kaapkolonie
neemt toe: een ijverige anti-Engelsche pro
paganda schept een algemeene onrust.
De Hollandsche en pro-boerpers voert een
georganiseerde campagne tegen de politiek
van Greater-Britain* door dagelijks te
schrijven over »beweerdec barbaarschheden
door de Engelsche troepen begaan.
Deze artikelen vuren de Hollanders aan,
die Engeland nooit zoo gehaat hebben als
thans.
In belangrijke Hollandsche centra heerscht
openlijk opstand.
De «Cape Timesc zegt, dat de kolonie
zich spoedt naar den rand van de hel en
raadt de toepassing der krjjjrswet in de plat
telands-districten aan.
Ook de «Tal* wjjdt aan den aanstaanden
opstand in de Kaapkolonie een paar kolom
men, zjj zegt o.a.
De rassenhaat in de Kaapkolonie is ein-
deljjk tot zulk een hoogte gestegen, dat de
censuur hem niet meer kon tegenhouden
en de stroom van telegrammen zjjn weg
genomen heeft naar Europa. De toestand
is zoo alarmeerend, dat bladen als «Daily
Mailt en >Standard< de schrik om het hart
is geslagen. De kolonie is voor een groot
deel va» troepen ontbloot, Bosren op parool
hebben voortdurend propaganda gemaakt,
de gruwelen in den Vrijstaat en de Trans
vaal bedreven, zijn olie in het vuur geweest
«n de toekomst laat zich somberder aan
zien, dan in eenig ander tijdperk van den
oorlog. Na Stormberg en Magersfontein gaf
de toestand niet zooveel reden tot bezorgd
heid als thans. Zooveel ta beter! Met Pre
sident Kruger in Europa, krachtig werkende
voor interventie en arbitrage, met het Lager
huis veldra bjjeen, waar de oppositie en
vooral de leren de regeering de noodige
onaangename vragen zullen stellen, kan een
algemeene opstand in de Ka-pkolonie niet
op een heter gekozen tjjastip komen. De
«Duily Mail* heeft goed praten. «Engeland
werd niet de eerste in de wereld zonder
zelfopoffering en krachtigen wil. Het is ge
reed tot nog grcoter offers dan in het ver
leden, indien deze door de omstandigheden
geeischt worden. Het heeft te veel stormen
medegemaakt, om daarvoor terug te dein
zen. Het wendt de blikken naar zjjn regeer
ders en vraagt de uiterste krachtsinspan
ning. Niet voor de tweede maal mag het
niet op zjjn hoede zjjn, dat men zich op
bet ergste voorbereide, want dan zal het
ergste niet komen. Laat ons op onze hoede
zjjn in de Kaapkolonie. Als de sterke, ge
wapende man het huis bewaakt, zal het
huis veilig zjjn. Bjj de Britsche regeering
berust de plicht Engeland sterk te doen
zjjn,« enz. Dit zjjn groote woorden, die geen
bout snjjden en geen volleerde soldaten nit
den grond stampen. Indien de kolontache
Afrikanders naar de wapens grjjpen, bomt
het Engelsche leger en daarmede Enge-
land's suprematie in Zuid-Afrika in een
leeljjk parket.
De Kaapsche correspondent van de >St.
James Gazette* schat het aantal vluchte
lingen van Johannesburg te Kaapstad op
10,000 en zegt dat het gebrek onder hen
nog slechts weinig behoeft toe te nemen
om tot ernstige ongeregeldheden te leiden.
Reeds spreken deze lieden van het plunde
ren van winkels als een onderdeel van hun
programma.
De schrjjver van de Kaapstadsche brie
ven verklaart, dat de toestand van de kolo-
nische Afrikaaniers zeer gistend is en dat
indien De Wet met 1000 man de Oranja-
Rmer overtrok de Kaapkolonie van Noord
tot Zuid en van Oost tot West zou opstaan.
Afrikaners die voor den oorlog en zelfs in
de eerste dagen der vjjandeljjkbeden als
loyaal werden beschouwd zjjn thans oproe
rig gestemd omdat hun mede-Afrikaners
acht maanden lang als rebellen ia de ge
vangenis zuchten. De verhalen van het ver
branden van hoeren, van dezen oorlog tegen
vrouwen en kinderen hebben hen meer ver
bitterd dan honderd militairen nederlagen
hadden kunnen doen, en het breken van
het woord dat Engelaud «geen goudvelden,
geen uitbreiding van grondgebied zocht*
heeft bjj de Afrikaners alle vertrouwen in
de verzekering van een Engelsch staatsman
doen verloren gaan.
Een artikel in de «St. James Gazette,*
bepleit afschaffing van de Hollandsche taal,
het koste wat het wil. Wjj zullen af te
wachten hebben of het hiermede ernst wor
den zal, maar zeker is het, dat zulk een
optreden de opgewondenheid in de Kaap
kolonie, zoo hjj nu niet reeds tot uitbar
sting is gekomen, ten top zal voeren.
Van naar huis zenden vau troepen is
voorals nog geen sprake. Men meldt uit
Sylney aan de Daily Mail,* dat de eerste-
minister aan lord Roberts geseind heeft, of
het Nieuw Zuid Waleskoutingent in Austra
lië zou terug zjju voor de federatie-feesten.
Lord Roberts antwoordde, dat bjj de
diensten van het kontingent niet missen kon.
Wel gaan er steeds versche troepen als
in de dagen van Colenso en Spionkop. Zoo
zjjn opnieuw aanzianljjke versterkingen te
Southampton voor Zuid-Afrika ingescheept.
Zjj omvatten officieren en manschappen van
het 2ö Lincoln regiment, het 2e Bedford,
het 2e Schotscbe jagers, het le InniskilÜDg
fusiliers (reeds in Zuid-Afrika geweest) en
het le Connaught rangers, te samen meer
dan 800 man. Voor zjjn vertrek naar de
Kaap neemt het schip >Tagus< te Qaeen-
atown nog 400 officieren en manschappen
aan boord.
De «Manchester Guardian* vermeldt een
nieuw staaltje van De Wet's handigheid.
Generaal Paget, die over de 40,000 man
troepen tot zjjn beschikking had, had De
Wet, wiens commando slechts 3000 man
telde, geheel ingesloten. De Wet vroeg vier
uur bedenktjjd, om over de voorwaarden
van overgaaf te raadplegen met zjjn com
mandanten. Het werd hem toegestaan. Toen
deze tjjd om was, was De Wet verdwenen.
Paget vloekte en raasde, doch De Wet was
en bleet weg.
Eerst zes uur later vernamen de Engel-
sch-!n hoe De Wet ontsnapt was. Hjj had
namdgk alle wielen en krakende deelen
der wagens met dekens omwonden en zoo
was bjj, stil als de nacht, weggetrokken
langs de slapende Engelsche voorposten.
Generaal De Wet heeft De Wetsdorp
bezet. Sommigen beschouwen dit als de
voorbereiding tot een inval in de Kaap
kolonie, om manschappen en levensmiddelen
te halen.
Het Engelsche departement van oorlog
weigert zich nit te laten over de geruchten,
dat lord Roberts 50.000 man versche troe
pen zou hebben aangevraagd, ter aanvulling
van de tekorten door verliezen en repatri-
eeringen.
De Engelsche bladen van 29 dezer be
richten, dat er te Londen een telegram is
ontvangen waarin staatdat Steyn gewond
is in een gevecht met generaal Knox. Het
ministerie van oorlog heeft echter hiervan
geen bericht ontvangen.
Te Anniche zijn bjj e8n mjjnontploffin g
vele menscbenlevens te betreuren.
De ontploffing had plaats in een magazjjn
waar 150 a 200 kilo dynamiet bewaard
werd. Er waren 60 personen in de mjjn.
Zestien ljjkeu zjjn reede te voorschjju
gebracht; vier personen werden zwaar en
30 a 40 licht gewond.
Verder wordt nog ge neld
Het dynamietma^azijn in de mjju te
Aniche, dat Donderdag ontploft is, lag on
geveer 500 meter diep en bevatte tusschen
de 150 en 200 K G. dynamiet. De opzich
ter van het magazjjn moet, denkt men, bjj
het uitdeelen van de patronen aan de werk
lieden, een patroon op den grond hebben la
ten vallen, die bjj het dichtslaan van de
deur van het magazjju ontbrand is. De ont
ploffing was verschrikkelijk. De vlammen
sloegen een buis hoog boven uit de schacht
en waren tot op drie kilometer ver zicht
baar. Om half zes waren er reeds 16 doo-
den uit de mjjn opgehaald; vier rajjnwer-
kers zjju zwaar gewond. De ljjken zjjn
vreeseljjk verminkt en sommige zelfs onher
kenbaar gewordeD.
BINNENLAND.
De Portugeesche regeering heeft Neder
land verwittigd, dat zij het exequatur van
den heer Pott als Nederlandschen consul
wenscht in te trekken.
Omtrent de opstootjes die te Dirksland
hebben plaats g9had, meldt men aan «De
Standaard* De verhouding tusschen ds. Snel
en al de kerkeljjke besturen der Herv. Gem.
alhier is nooit goed geweest. De predikant,
hoewel «gereformeerd* in zjjn predikatie,
heeft zjjn aanhangers uitsluitend onder de
liberalen. Dit komt, wjjl hjj reeds
dadeljjk van zjju komst af hier zjjn vrien
den onder de liberalen heeft gezocht. Er
zjjn onder hen, die met hem dweepen.
Dit zouden de antirevolutionairen dezer
dagen ondervinden.
Zondagavond 11 Nov. ontstonden er
woorden over 't geld tellen. Vroeger was
't de gewoonte dit in de consistorie na
kerktjjd te doen maar door de vele «abui
zen* bad men besloten dit geil in een ge
sloten bus te werpen. De ééae diaken had
de bus, de ander 't sleuteltje. Nu werd er
eens in de maand geteld. Maar de predikant
wilde, dat er dadel jjk geteld zou worden.
Doch de diaken weigerde. Nu werd de
predikant zoo boos, dat bjj zjjn voornemen
te kennen gaf den volgenden Zondag zjjn
afscheid te preekeD.
Hoe dit zoo spoedig dienzelfden Zondag
avond nog publiek werd, is nog steeds een
raadsel.
Op den Ring, waar ei diaken èn pre
dikant wonen, ontstond een oploopde
diaken werd uitgescholden. Maar omdat het
reeds zoo laat was, gebeurde er overigens
niets meer op dieu Zondagavond.
De burgemeester, bjj wien de diaken zjja
beklag had gedaan, gaf zjju vrees te kennen,
dat 't tumult zich Maandagavond wel her
halen zou.
En zoo geschiedde het ook.
Wonderljjk is het zeker, dat de burge
meester, de heer J. Zaaier Pz. in April
a.s. is bjj aan de beurt van aftreden
zijne voorzorgsmaatregelen in het geheel
niet nam.
Maandagavond, 12 Nov., trok een tie
rende bende langs de straten, 't Waren
kinderen en opgeschoten jongens en meiden
beneden de 20 jaar. Zjj brulden een eere
lied: «Dominé Snel gaat nooit verloren.*
Maar 't bleef niet bij zingeD. Bjj vele (12)
anti-revolutionairen warden de ruiten inge
worpen. Niet één is er echter gewond, en
dit is bepaald een wonder te noemen, want
de projectielen wa en vervaarljjk genoeg.
De herbergen bleven open. Zoo kon de
troep nu en dan eens toepas9eljjk uitrusteD.
Dit duurde van 6 uur tot half elf. Toen
ging de bende uiteen.
Maar de ruitengooiers waren nog niet
voldaan.
Openljjk werden Dinsdag een 6-tal namen
genoemd van personen, di« nu aan de beurt
lagen.
Doch nu verzamelden zich een aantal
goedgezinde burgers, vast besloten een her
haling van 't schandaal te voorkomen.
's Avonds op de Heul stond 't zwart van
mannen.
De burgemeester treedt op hen to9: «Uit
elkaar
De menigte protesteert.
«Dat hadt ge gisteravond moeten zeggen.
Wjj zullen geen ruiten ingooien, maar zor
gen dat 't niet weer gebeurt.*
En zjj hielden trouw <le wacH en liepen
als vrjjwillige rustbewaarders-patrouille.
Zoo bleef het de gansche week.
Donderdagavond, na afbop der kerke-
raadsvergadering was er weer een groote
menschenmassa op de been. De menigte riep
nu «Leve de Kerkeraad 1*
Eerst Zaterdagavond kwamen 25 mari
niers uit Hellevoetsluis. De goedgezinden,
meest anti-revolutionairen begrepen, dat de
soldaten nu toch hun taak hadden overge
nomen en bleven daarom rustig thuis.
Zooals we in ons vorig nommer melden
is de rust thans weder hersteld.
Sedert eenige dagen wordt te Zegge, bjj
Breda, een achtjarig meisje vermist, 's Mor
gens is het naar school gegaan, maar daar
niet aangekomen. Alle nasporingen zjjn tot
heden zonder gevolg gebleven.
ADVERTENTIEN.
Aangeboden
een partjj
waaronder goede soorten peren, appelen,
perziken, abrikozen. moreltan en frambozen;
ook voorhanden Aardbeziënplanten, Coni
feren, Rozen, euz. enz.
Aanbevelend:
5
HOFLEVERANCIER,
's BOiCU.
tegenover en naast het Postkantoor.
eene groote en fijne keuze
beveelt zich beleefdeljjk aau tot fiet ver
richten van alle werkzaamheden welke in
bovengenoemd vak voorkomen.
Overal verkrijgbaar.
Ie UEU§DE1 bjj den Heer
B. G. SPEEKENBRINK,
Fabrikant Waalwjk.
Werkendam, 23 November 1900.
s-RERTOGENBOSCllNov!" 7900.
Beleefd aanbevelend
