Het Land van Ilensden en Allena, de Langstraat en de Bomnielerwaard. j M 1962. President Kruger in den Haag. FEUILLETON. De Avonturier. Uitgever: L. J. YEERMAK, Heusden. ZATERDAG 8 DEC. |L^t land van alten** 1900. VOOB Dit blad verschat WOENSDAG en ZATEBDAG. Abonnementiprjjs: per S maanden f l.OO. franco per poat zonder prgarerhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 10 regels 50 ct. Elke regel meer 7*/i ct. Groote letters naar plaatsruimte. Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Vrpdagayond ingewacht. Een belangrijk moment in de historie van de stad 's Gravenhage was 't Donderdag middag, omstreeks half Tier, toen haar grond andermaal betreden werd door het gryz« Staatshoofd, naar wien zich thans de blikken wnden van gsnsch Eornpa; toen 's Gra yenbage's burgervader, uit naam der bevol king van de verblijfplaats van Koningin Wilhelmina, bet welkom toeriep aan den Staatsman, die, op het gebied der diplomatie thans navolgt, hetgeen het Hoofd der zuster republiek do«t, op dit oogenblik, op het oorlogsterrein, nl. zich weren in hst belang yan twee staten, die bedreigd worden met verlies van onafhankelijkheid. De eerste indrak, dien Oom Paal moet gekregen hebben, toen de extra-trein hem hoffelijk door de Staatsspoorweg-maat schappij van de grens tot hier aangeboden bet station langzaam binnen stoomde en stilhield voor de Koninklijke wachtzaal, moet hem welgevallig zjjn geweest. Geen schetterende tonen van muziek, maar geheel in overeenstemming, in aansluiting als 't ware met de ernstige gedachten van den President, werd gewjjde zang ingezet door een reazenkoor van 600 zangers, een haag vormende van twaalf dubbele rjjen, van den uitersten rand van het plankier af, tot aan deuren van het vorstelijke vracht salon. Ten einde den President dien indruk te schenken, was afgesproken dat Richard Hol, de leider van al die zangers, getooid met de kleuren der Republiek en behoorenda tot christelijke en andere vereenigingen, het sein zon geven tot het aanheffen van de tot drie uitgebreide verzen van Psalm 72, op het oogenblik dat de trein nog niet ten volle stilhield, opdat mogeljjke juichkreten niet den voorrang zouden krjjgen boven het godsdienstige lied. Zoo gebeurde het ook. En onder 't plechtig rnischen van den indrukwekkend klinkenden voorzang»Ja, elk der Vorsten zal zich buigen en vallen voor Hem neerc, verlaat Kroger het salon- rjjtnig en verwjjlt met de hesren die in zijn gevolg reizen: dr. Leyds, zjjn gezant op het vasteland; het driemanschap Fisscher-Wes- «els-Wolmarans, zjjn kleinzoon en secretaris Friche Eloff en alle andere meermalen ge noemde S'aataambtenaren, op het plankier. (1° Ook bemerkte by, dat er tngschen de leden van h^t gezin geen eigenlijke band bestond. De oudste zoon des huizes, baron Gnido, die als lnitenant bjj de huzaren is diende en volgens enkele uitingen van den jongen baron Robert een z*er lnstig leven leidde, was eerst sedert korten tjjd weer in huishjj was uit een verafgelegen garnizoen naar hier overgeplaatst. Doch met verbazing nam Schwerdtner waar, dat barones Elvira voor haar jongste hroeder bijna een vreemde was. Zjj werd dus inderdaad zeer bezigge honden door hare >pliohten.« Sedert de eerste begroetisg had Schwerdtner haar niet meer te zien gekregen. Op zekeren dag, in het begin der tweede week, zeide de baron bjj zjjn bezoek in de leerkamer zoo terloops: »Wat ik zeggen wil! Hedenavond ontvang ik gasten. Kom dan ook eens, mjjn waarde Schwerdtner Misschien kant ge daar wel kennissen ma ken, die voer n nuttig of interessant zjjn.* Op het bepaalde nar trad Schwerdtner dien avond in gespannen verwachting de ontvangzalen binnen. De wereld, waar bjj kennis mee zon maken, was hem werkeljjk geheel vreemd; bjj was overtuigd, dat hjj door deze kennismaking zjjn gezichts kring aanmerkelyk zon vergrooten. By het binnenkomen werd hy verblind door ue menigte lichten, die een reeks prach tig gemeubileerde zalen en kamers als in een zee van licht deden baden. Aan van ke- om, met ontbloot hoofd #n stichtelijke hou ding te luisteren naar den gezongen Psalm. Vooraf is de Staatspresident aan het por tier onvangon door den burgemeester, baron van Harinxma thoe Slooten en de wethouders en door dr. H. Blink, voorzitter van de Haagsche afdeeling der Ned. Znid-Afri- kaansche Vereeniging, aan het hoofd van bestuursleden dier afdeeling, nadat dr. Leyds de heeren aan President Kruger had voor- gestald. Ook was aanwezig de vice-consul der Z.-Afr. Republiek, de heer Caneel. Alle andere genoodigden tot deze ont vangst aan het station van aankomst be vonden zich, niet de leden van den gemeente raad in de wachtsalon, waarbinnen de Staats president na het einde van het gezang, aan hetwelk ook nog was toegevoegd vers 11, geleid werd, begroet met teekenen van leven dige sympathie door hen die zich daar be vonden. De wachtzaal was niet versierd. Van het stationsgebouw is alleen voor deze gelegen heid de vierkleur van Transvaal geheschen naast de Nederlandsche driekleur. Nadat de President en alle hem verge zellende heeren zjjn binnengetreden, richtte de burgemeester, aan het hoofd staande van den Raad, zich tot Paul Kruger en hield een toespraak,-die door den President be antwoord werd. Daarop trad dr. Blink, de voorzitter der Haagsche afdeeling van de N. Z. Afr. Ver eeniging, welk de leiding op zich nam van de ontvangst van Kruger in deze stad, naar voren en verwelkomde den President met de volgende toespraak Hoog Edele Heer Namens het Bestunr der Afdeeling 's Gra- venhage van de Nederlandsch Zuid-Afri- kaansche Vereeniging, heb ik de eer U Hoogedele een harteljjk welkom toe te roepen bjj Uwe komst in deze stad en ia Neder land, een Welkom, dat eveneens de ge voelens vertolkt van al de leden OEzer ver eeniging en van de vele vereenigingen en eorporatien, welke zich bjj ons aansloten, dat de uiting is van al de bewoners dezer stad, wat zeg ik dat het gevoelen is van het geheele Nederlandsche volk Hoezeer hadden wjj gehoopt, Mynheer de President, dat de omstandigheden van uw land en volk ons veroorloofden, n met feest- g-jubel te ontvangen; hoe hadden onze in nigste wenschen de verwachting gekoesterd, ljjk waren er slechts weinig gasten. In het eerste salon kwam de baron hem tegemoet, de borst versierd met al zjjn ridderorden, en stelde hem onmiddellijk voor aan een paar heeren, met wie hjj in gesprek was onder dezen was ook zjjn zoon Gnido, de huzaren-luitenant, wiens gelaat door een trek van afgeleefdheid een onprettigen in druk maakte. Frederik onthield slechts één van de hem genoemde vreemde namen, dien van zekeren heer Von Rümmel. Het gesprak kwam dadeljjk op den moord, gepleegd op den heer Von Döbel, dien allen gekend hadden. Nog dagelyks werd die zaak besproken, ofschoon het gerechtelijk onder zoek niets nieuws aan het licht had gebracht, en men begon te gelooven, dat de misdadi ger wel nooit gevonden zon worden. Boven dien wekten de verdeeling der erfenis en de liquidatie der zaken van den heer Von Döbel ▼eel belangstelling. De vermoorde bankier had namelyk geen kinderen nagelaten, zoo dat zjjn groot vermogen moest verdeeld worden onder een groot aantal verre bloed verwanten, die over geheel Duitschland ver spreid waren. Men verwachtte daaruit een menigte langdurige prnc-ssen. De baron wilde Schwerdtner ook naar zjjn dochter geleiden^ die als plaatsvervang ster der huisvrouw in de aangrenzende zaal de gasten begroette; doch voordat de jonk man zich kon losmaken van de heeren, die hem naar den moord vroegen, werd de huis heer weggeroepen om Lieuwe gasten te gaan begroeten. Schwerdtner moest aan de heeren, meest cliënten of collega's van den bankier, tot de kleinste byzonderheden van den moord verhalen, en dit was voor hem zeker even pjjnljjk als de menigvuldige verhoeren, die dat de groote Mogendheden, welke zich voor kort in deze stad vereenigden om den Vrede der Volken te organiseeren op den grond slag van recht en vrjjheid, niet langer zonden kunnen toezien, dat in Znid-Afrika volken recht, oorlogsrecht en burgerrecht met voe ten worden getreden, dat daar een klein volk in den ODgeljjken strjjd goed en bloed moet ten offer brengen, om de boven alles dierbare vrjjheid, welke aan han le7en is verknocht, te redden van baatzuchtige aan slagen eener overmacht. Helass, het heeft niet zoo mogen zijn Daardoor is den volken een schoone illusie ontrukt, welke ook wjj gekoesterd hadden, maar daardoor waren de Presidenten der Znid-Afrikaansehe Republieken en hun na tiën genoodzaakt een der roemrijkste blad zijden in het geschiedboek dezer eeuw te schrjjven, die van een heldendrama zonder voorbeeld. Wjj achten ons gelukkig, Hoogedele Heer, de betuiging onzer nederige hulde en der diepe bewondering voor den heldenmoed en standvastigheid, waarmede Gjj en Uw volken den rechtvaardigen, doch ongel jj ken strjjd volhondt, aan Uwe voeten te kunnen jseder- leggen. Wil die betuiging van ons aanvaarden, Hoogedele Heer, en eveneens de uiting van het N-derlandsche volk overbrengen aan den Hoogedelen hser M. T. Stayn, den Pre sident der Zuster-republiek, die zoo trouw pal staat aan Uwe zjjde. Wees welkom, Hoogedele heer, hier in Nederland, in dat gastvrije moederland Uwer natie, waar wjj, als om den ouderhaard ons gaarne samenscharen, zoowel in tjjden van tegenspoed als van voorspoed. En, al is het een grauwe hemel, die zich wolft over onze vlakten, al vermogen wjj niet de heeiljjk stralende zon van Uw schoon hoogland hier te doen schjjnen moge onze deelneming voor U den levenshemel ver helderen, onze hartelijkheid voor U het verbljjf ten onzent verwarmen 1 Veel kannen wjj U niet aanbieden, maar laat ik het zeggen dat er algemeene in- stemming heerschte in den lande, toen zich het bericht verspreidde, dat Hare Majesteit, onze gf irbiedigde Koningin, een Harer oorlogschepen beschikbaar stelde voor Uw tocht naar Europa, en dat dit aanbod door UHoogEdele werd aanvaard. Wjj beschouwen het als een eer, mjjn- hjj den laatsten tyd had ondergaan. En was het dan nog maar afgeloopen met de zaak een enkele maal te verhalenDoch zoodra een paar heeren hem loslieten, kwamen er weer anderen hem in beslag nemen. Dat dnurde zoo wel langer dan een nnr en Schwerdtner begon in eigen oogen veel te geljjken op den gids in een kabinet van zeldzaamheden, die aan het voortdurend afwisselend publiek telkens hetzelfde moet opdreunen. Eindeljjk bracht een nieuw aan gekomen gast hem verlossing, doordien dadeljjk de algemeene aandacht op hem gevestigd werd. »Snoward is er! Daar is Snowardflui sterde men elkander toe. Schwerdtner keek in de richting waar heen alle aanwezigen den blik wendden, doch in den stroom van menschen kon hjj den man niet onderscheiden, die zoozeer de aandacht trok. Van de personen, die hem zooeven om ringden, zag hy niemand meer dan dien heer Vod Rummel met zjjn geel, altjjd be weeglijk gelaat, dat hem bjj den eersten aanblik steeds stempelde tot een hoogst origineele persoonlijkheid. Hy kon zoo wat midden in de dertig zjjn, maar zjjn schedel was reeds zoo kaal als een biljartbal. Overi gens vielen aan hem op te merken: zyn magerheid, zyn fraaie handen en scherpe haviksneus, benevens zyn roode snor, waar van de stjjve pnnten hoog waren opgedraaid. >Z^g eens, wie is de heer, wiens naam ik hier overal hoor noemen vroeg Schwerdtner hem. »Een Amerikaan, een zeer gewichtig per soon. Alleen iemand, die de wereld ontvlucht zoo als gjj kon nog vragen, wie mr. Sno- waid is. Sedert eenige weken wordt zjjn heer de President, dat Gjj oader onze drie kleur, ook de grondklenren nwer banier, onder de kleuren die op de vloten van Tromp en De Rajjter wapperden, Uw reis hebt willen maken tot Europa's kust! Ia het land, dat Gjj nn betreedt, heerschte voor ongeveer drie honderd en dertig jaren een dippe verslagenheid en droefheid, geljjk er op dit oogenblik in Uw land heerschen. Zooals thans uit Znid-Afrika waren er bier vplen uit de Nederlanden uitgeweken naar den vreemde, vluchtende voor vreemd ge weld, dat met zware hand op deze gewes ten drukte. Aller hoop was in dien tjj 1 gericht op een man die pal stond voor zyn beginsel en voor de hulp voor zgn volk gaarne alles opofferde. Het is het beeld van den Grooten Prins van Oranj°, dat op dit oogenblik voor onzen geest rjjst. Hjj was het, die in dien tjjd schreef: sik zie wel, dat ik genoodzaakt zal zyn, mjjn leven in armoede en ellende door te brengen, doch ik ben tevreden, daar het den Almachtige das behaagt. Hg geve my de genade, alles met lijdzaamheid te verdragen En toen de Prins den raad ontving een verbond te sluiten met een machtig vorst, was het antwoordReeds van het begin mjjner bscbeljjke onderneming heb ik een verbond met den Potentaat aller Potentaten gesloten.* Moge een soortgelijk verbond. Mijnheer de President, ook U sterken en steunen in den moeilijken strjjd voor recht en vrjjheid; moge het U ea Uw volk kracht geven om te volharden en moge de dnurzaose vrjjheid Uw volken de bekroning zjjn Uwer van dapperheid. Dan zal Engeland door erva ring leeren dat het de slechtste staatkunde is, de zelfstandigheid van een vrijheidlievend volk te belagen Ook deze toespraak werd door Oom Paul berntwoord met een hartaljjke dankbetuiging. Intusschen verbeidde in de Rjjnstraat een geestdriftig gestemde menigte van duizenden het oogenblik, waarop president Krnger aan die zjjde van het station de koninkljjke wachtzaal zou verlaten om ia het gereed staande rjjtuig, waarvan koetsier en paarden met de kleuren der republieken waren ge tooid, pla .ts te nemen, om vervolgens naar zjjne tjjdelyke woniDg, het »Hotel deslndes* te gaan. naam bier in de stad vaker genoemd dan dien van onzen koning »En waarom dan toch, als ik vragen mag >W^1, de man bezit de kleinigheid van omstreeks vjjftig millioen misschien wel honderd vijftig millioen, preci-s weet ik dat niet, want ik heb ze niet geteld.* »En wnrdt hjj bu zoo door allen omringd, omdat hjj zooveel geld heef »Hoor eens, zoo'n groote geldzak is toch niet alledaagsch 1 En dan als ge zyn bewonderaars wilt hooren, zult ge hem hoo- ren roemen om een menigte van de onge- loofeljjkste verdiensten. Wanneer eenige couranten goed onderricht zjjn, dan heeft Hnze stad, ja ons gansche land aan hem te danken, dat een nieuw tijdperk van bescha ving aanbreekt. Deze Amerikaan zal spoor wegen aanleggen, nieuwe maatschappijen op aandeelen oprichten, nieuwe loteryen in richtenkortom, hjj zal nieuwe muziek leveren voor den ouden dans om het gouden kalf, en in den maalstroom zal hy alles medevoeren. Wie by dien fraaiea daDS de beenen zullen breken, is nog niet te seggen, maar dat Snoward niet onder hen zal be- booren, durf ik u wel vooruit te verzeke ren.* Deze manier van critiseeren, in den pret- tigsten gezelligen toon, was voor Schwerdt ner iets nieuws. M-t een verbaasden glimlach zag hy dsn heer Yon Rammel aan. »Deze Amerikaan is dus een ondernemer van zaken op groote scuaal, als ik u goed ?6rsta?« Juist, een man, die voor tydverdryf tnsschen het ontbjjt en het middagmaal aan de beurs honderdduizend omzet, die met een pennestreek geheel laudstrsken verhan- President Krnger wenschte niet in optocht daarheen te worden begeleid, maar tag-n een bescheiden eerewacht, gevormd uit uit gezette Nederlanders in de Zuil-Afrikaan- sche Republiek en uit Haagsche jongelui, bestond geen bezwaar. Die kleine ruiterstoet twintig personen, waarvan 12 voor de vrjjheid der Republiek vochten waren gekleed in het kostunm van den Transvaalschen volkssoldaat op commando zjjnde. Dit gaf een eigenaardig effect aan de algemeene hulde. Toen Oom Paal buiten kwam, klonk een welkomstkreet hem tegen, 't Ging in een twaalftal rjjtuigen, in 't tweede waarvan de President zat het eerste rjjtuig was bezet met leden van het komitee naar 't hotel, op welken tocht zjjn HoogE Iele stormachtig sympathie werd betuigd. De vestibule van Ijet hotel was een bloe mentuin gelgk. De leiding der ontvangst van president Kruger in het hotel was op zich genomen door mevr. de baronesse van Harinxma thoe Slooten, gade van den burgemeester en eere- presideDte van de Haagsche afdeeling der Z.-Afr. Republiek, bjjgestaan door eenige dames. Toen de president het hotel binnenging bood deze hem een bloemruiker aan en hield daarhjj eene toespraak. Alle zalen, speciaal bij den president in gebruik, prjjkten in een weelderige dekoratie van groen en bloemen. De kinderen Flora's waren aangebracht langs de spiegels, in alle hoeken en omljjsten, ook Oom Paul's beelte nis in een der salons; een symboliek beeld, een Boer in krygskostnam, de Transvaalsche vlag voerende en met de vrjje hand een vjjand tar aarde gebogen houdend, kwam prachtig uit als middenstuk van een groep hoogopgaand groen. Zelfs in het slaapver trek van den president hadden de bloemen een plaatsje gevraagd, op tafels en als hoek vulling. Groot enthousiasme heerschte er voor het Hotal des Indes, waar Kriiger op het balkon verscheen, wuivende met den hoed. Geen incidenten dan eenige flanw gevallen per sonen. Buitenland. Het gerucht loopt, dat de Fransche ra- geering op het oogenblik haar invloed doet gelden bjj den Zwitsersehen Bondsraal om delt en millioenen van den aenen zak in den anderen doet overgaan met dezelfde kalmte, waarmee wjj gewone menschen een boterham oppeuzelen. Elk woord uit zjjn mond beduidt een onderneming, die rjjke winsten z*l afwerpen; kortom, hjj is in levende lijve de voorstelling van het eeuwig rollende geld. Hjj is altjjd bezig om het geld van anderen in zyn zik te doen vloeien.* »Mjjnheer, ge spreekt toch niet in ernst? Als men n eens hoorde?* >Maar, mjjn vriend, wat moet ik nu toch van u denken? Neen, ge zjjt werkeljjk alleraardigst! Gelooft ge dan, dat hier in da zaal iemand te vinden is, «iie niet over tuigd is, dat deze mr. Ralph Saoward even min een geweten heeft als een haai?* >0, dat is toch te Maar neen, ge houdt mjj wat voor dea gek!* Volstrekt nietl In het land van de dollars noemt men dat »ferm,« en hier te lande weet men die eigenschap ook naar waarde te schatten. Zie maarl* antwoordde mjjnheeer Von Rummel kalm. Hjj wees voor zich uit naar den kring rondom den Amerikaan, welke juist uit elkaar ging. Baron Von Ellerich leidde den gevierden gast met een vriendelyk lachje bet dames-salon binnen. In bet voorbjjgaan kon Schwerdtner den man eindeljjk zien. Hjj was vau middelbare grootte en krachtig geb.uwd; hy droeg een eenvoudige, zwarte jas, die z-er afstak bjj die der andere heeren, welke met ri idurorden en ordelinteu versierd waren. Zyn geel ge laat was zorgvuldig gescooren, een weinig pokdalig, elke trek scheen uit steen ge beiteld. (Wordt vtrooljd) NIEUWSBLAD F—WIB WIT>JffTTIf* 'T'llin

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1900 | | pagina 1