Hel Land van ilensiien en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Dermoenng i opmerking.
M 1977.
FEUILLETON.
De Avonturier.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 30 JAN.
1901
VOOR
Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprjj sper 3 maanden f l.OO.
Franco per post zonder pr jjs verhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Adyertentiën yan 16 regels 50 et. Elke rege
meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
In 1639 lag Maarten Tromp in het ka
naal met 13 oorlogschepen, de nsdaring van
de Spaansche vloot nf te wachten, die met
een macht van 67 galjoenen haar geluk
dacht te beproeven. Kort daarna voegt Dub-
helwit zich met 5 en Joost Bankers met
12 schepen hg hem en ze besluiten «an te
vallen, al is de overmacht nog groot, maar
»Spanje zoekt schuts op e^n Engelsche ree*
en bergt zich in de haven van Duirs. Fluks
een schip naar Holland gezonden en hulp
gevraagd. Geen week later zijn op alle
werven dnizende handen aan den arbeid om
koopvaardijschepen in oorlogsbodems om te
schepper, binnen 4 weken lagen 96 bodems,
benevens 11 branders zeilree en waar we
vooral de aandacht op willen vestigen, deze
schepen werden voldoend» bemand ook.
Van alle kanten stroomde het zeevolk toe,
't was feu lust om te zien hoe sterk de
drang was om onder Tromp te dienen.
Bekend is hoe Spanje aarzelde Tromp onder
de oogen ta komen, hoe de bevelhebber
allerhi uitvluchten zocht, b.v. dat hjj masten
en stengen miste en gebrek aan kruit had
hoe Tromp in dat gemis voorzag en hem
't noodige kruit ten geschenke zondhoe
hg bleef aarzelen en Tromp eindelgk tot
den aanval overging, al was dat door En
geland verboden. De Spaansche vloot werd
bjjna totaal vernield en Tromp met roem
en eerbewijzen overladen.
»Die dagen van durven en ridderlijk
streven* zjjn voorbjj, niemand verlangt ze
terug, althans niet de vlagen, wel het durven
en ridderlijk streven. Onze vloot is geslonken,
maar wat wel het ergste is, de liefde voor
den zeedienst neemt af, hoeveel middelen
van overheidswege genomen zjjn om 't dienst-
neman aan te moedigen.
't Is een hard woord maar een schande
is het, voor ons volk dat 't liever te land
honger ljjdt en zich onder de bedeelden
schaart, dan op zee een eerlijk stuk brood
te verdienen. Ga in Mei naar Vlaardingen
en zie hoe treinen vol Duitschers aange
voerd worden, om de haringvloot te bevolken
en hoor de klacht van den Directeur der
Kweekschool voor Zeevaart te Leiden, die
schrgft o.a. aan 't Genootschap Liefdadig
heid naar Vermogen te Amsterdam, dat de
toeloop der leerlingen in den laatsten tjjd
(25
De barones verliet zoo snel mogelgk den
grooten kring en nam plaats op een der
banken aan den oever van het meer. Zjj
knaagde aan den zoom van haar kanten
sinier, waarachter haar oogen als twee vu
rige holen schitterden. Zjj zat er over na
te denken, hoe zg zich schitterend zou kun
nen wreken op dien onuitstaanbare, on be
schaamden man. Er viel haar echter niets
in, wat haar kon bevredigen. He, als zg
een man was Dan zou ze dien knaap
in het openhaar beleeedigd en op de sabel
of het pistool hebben uitgedaagdO,
dat was mooi bedacht! Kon zg dat niet
laten doen door een van haar talrjjke aan
bidders?
Zg behoefde slechts te zeggen, dat die
man het gewaagd had haar te beleedigen,
en ieder van hen zou het zich een eer ie»
kenen den handschoen voor haar te mogen
opnemen. Tot een tweegevecht zou het toch
niet komen, want die schoolmeester, die
droge boekenwurm, kon wel met een beetje
geleerdheid pralen, maar zou zich stellig
terugtrekken, als het er op aankwam zgn
moed te bewezen met een wapen in de
hand.
Dcch znlk een blaam wenschte zg juist;
zg wilde flauwe verontschuldigingen tegen
over zgn tegenstander hooren, zg wilde hem
als een lafhartige zien staan dat zou haar
wraak zgn. O, hoe vurig wenschte zg nu,
dat er een geschikt wreker zou komen op-
sterk vermindert, wat zeer betreurd wordt,
omdat er voor flinke jongens, waar wat in
zit en die vooruit willen, bjj 's Rjjks marine
een goede toekomst in 't vooruitzicht is.
Wat is dat, dat de Nederlandsche jongens
aan watervrees ljjden en liever op een kan
toorkruk een zittend leven leiden, dan te
gaan scbomra«len op de zilte barendat
ze de schraalste ambachten met al de kan
sen 'an werkeloosheid daaraan verbonden,
trekken boven vaste verdiensten op de oorlog
schepen met de zekerheid dat ze aldus ook
op bun ouden dag zullen bezorgd zgn
Hoe menig ouder staat niet ten «inde
raad trgen den tgd dat hun jongen de
school zal verlaten. Helaas moet, geld ver
dienen dan 't wachtwoord zijn en de jongen
wordt loopknechtje. Geef hem ons, roept
de Dir. der Kweekschool dezen ouders toe,
dan is hjj op14-jarigen leeftgd in staat
reeds zichzelf te bedruipen.
Bjj aanreming hg moet dan gezond
van gestel zgn en geen gebreken hebben
teekent hg voor 12 jaren en ontvangt al
terstond, behalve vrjje kost en inwoning
f 8 per maand salaris. Daarvan wordt f 6
afgehouden voor kleeding, 25 ct. p. w. als
zakgeld gegeven en de rest bespaard.
Ze ontvangen, natuurljjk gratis, onder-
wgs in lezen, schrijven, rekenen, aardrijks
kunde, geschiedenis, gymnastiek, roeien,
zwemmen, zingen. Voor de godsdienstige
belangen wordt naar den eisch der kerk
genootschappen behoorljjk zorg gedragen.
Des Zaterdags wordt tgd en gelegenheid ge
geven tot het scbrjjven van brieven aan de
familie en des Zondags mogen ze uitgaan.
Aan de 'kweekschool is een lokaal voor
uitspant ing.
We kunnen niet alle voordeelen opsom
men die 't zeeleven bjj de Ned. marine aan
biedt, die er belang in stelt, vrage bg de
directie te Leiden de'gedrukte inlichtingen
aan en hjj wordt geheel op de hoogte ge
bracht. We willen alleen aanstippen dat
matrozen le, 2e, 3e klasse 22 gld., 18 gld.,
14 gld., verdienen p. m. met verhooging
van 5,50 gld., 4,50 gld., 3,50 gld. tusschen
de keerkringen, dat stokers, waaraan vooral
behoefte bestaat gesalarieerd worden met
25 en 35 gld. p. m. met verhooging van
6 en 10 gld. in Indië. Alles boven kost en
inwoning. Menige jongen zal h»t brengen
tot sergeant, welke betrekking beloond wordt
met f 40 en f 17,50 daarboven in Indië.
aawut——MSMraPWPis—WSHBW: nuwt
dagen
Zg keek in het rond, of zg niet een van
haar talrgke aanbidders zag, en daar zag
zg jnist weer dien onverdraaglgken man in
fraaie bogen nad«ren. En daar geen vjjf
schreden van haar verwgaerd maakte hjj
een scherpe wending zjjwaarts. Dat was een
meesterstuk van kracht eu behendigheid,
onwillekeurig moest zg dat erkennen. Het
ergerde haar, dat zg dit moest doen van
een man, dien zg niet anders beschouwen
wilde dan als een pedant kamergeleerde.
Doch ja, hg was immers slechts een boeren
jongen of zoo iets, die in zjjn kinderjaren
buiten op het land ruimschoots gelegenheid
had gehad tot lichaamsoefeningen. Zgn stu
dentenjaren had bg dan ook nist alleen
doorgebracht met over boeken gebogen te
zitten. Wonderljjk nu stelde zjj zich den
jonkman weer voor als korpslid, met het
wapm in de hand en dat paste heel goed
bg zgn slaDb', buigzame en toch krachtige
gestalte. Met verbittering moest zjj de ge
dachte opgeven, dat hjj als een lafaard zou
terugbeven voor een tweegevecht. Wat?
die knaap was in staat om haar kamp
vechter in het zand te laten bjjten of hem
met bebloeden kop weg te staren en
dan eerst recht zjjn overwinning te ge
nieten.
Zjj sprong op. Wat moest zjj daar? Mest
zjj hem nog langer gelegenheid geven om
te toonen, hoe goed hjj op het jjs thuis was?
Zjj had een afkeer van zulke pralerjj. Eu
bovendien begon zjj de koude te voelen. Met
flinke slagen vloog zjj over de jjBvlakte voort.
Door de beweging werd zjj weer wfc mieren
gevoelde zjj bevredi. iug. Voorttn pjjl-
snel schoot zjj vooruit. De wind flopt haar
om d'i ooren; zjj reed al verder wtg van
Vergeten we niet te vermelden dat op
45 jarigen leeftjjd reeds pensioen verleend
worden, 't welk bedraagt voor een matroos
f 200, korporaal f 250, sergeant f 360 per
jaar, enz.
Vijftig jaar bestaat r.u reeds de Kweek
school en ze heeft in dien tgd al heel wat
kleingoed tot bruikbare menschen opgeleid,
dat anders allicht als onkruid in de maat
schappij zou opgegroeid zgn. Verscheidene
jaren zjjn er tot 350 afgeleverd aan de
Wassenaar te Amsterdam, terwjjl er, door
onnaspeurlijke oorzaken, thans maar 80
leerlingen zjjn.
We willen ten slotte nog een kjjkje in
de school nemen. De jongens hebben hun
instructie op rjjm en zingen die ook, b.v.:
Met dien oorlam moeten ze echter nog
wat geduld hebben. Vooreerst bepaalt zich
hun liefde tot spek en erwten. De maal
tijden zgn geregeld als op de schepen2
maal per week snert, 2 maal grauwe erwten
en 3 maal rats (aardappelen, vleesch en
groenten door elkaar). Er wordt ruim op
geschept, zoodat er in den regel overbljjft.
Eet- en slaapzalen zgn scheepsmodel inge
richt. Ia kaften worden de hangmatten be
waard, die 's avonds vlug te voorschjju
gehaald, vastgesjord worden aan jjzeren
staven in den vloer en een minuut of wat
later is de h< ele jeugd in zoete rast. Tegen
etenstijd worden aan die staven de scbaft-
tafels vastgehaakt.
Natuurljjk wordt uiterst zorgvuldig gelet
op zindeljjkheid en gewaakt voor stipte
orde. Geregeld wordt inspectie gehouden en
moet van eiken jongen d# plunjezak, die
al zgn kleeren bevat, in orde uit- en in
gepakt worden. En dat is iets voor een
jongen, die een maand te voren nog nooit
van orde en netheid gehoord heeft's Maan
dags moeten ze zelf hun goed was-chen.
Zelf bezingen ze dit hun werk
den grooten zwerm, die haar in hare be
wegingen belemmsrde. Zjj wilde de vrjje
ruimte hebben en eens rjjden tot ze moede
werd. Er was daar ruimte genoeg. Het meer
strekte zich ginds nog verscheidene kilo
meters verder uit, werd daar smaller en
verloor zich in onregelmatige krommingen
tusschen de boomen. Wel was daar geen
baan schoongeveegd, alleen op het breede
gedeelte had men voor schaatsenrijders ge
zorgd maar wat hinderde dat Zjj voelde
nn behoefte om weer eens buiten de gewone
ord» te treden
Mijnheer Schwerdtner, kgk eeus is
dat Elvira niet? Daarjnds!*
Robert kwam naar zjjn gouverneur ge
reden en wees naar de vrjj uitloopende
richting. Schwerdtner richtte het oog daar
heen en heel in de verte herkende zjjn
scherpe blik nog de blauwe veer, terwjjl
haar gestalte zoo klein scheen, dat een on
verschillig toeschouwer die nauweljjks zon
hebben opgemerkt.
Plotseling verbleekte hjj.
>0 hemel, zg begeeft zich in gevaar!*
>Hoe dat?*
>Zie je die twee roode palen ginder? Tot
zoover is het gs beproefd. Verderop zgn
gevaarlijke plaatsen bjj de monding van
kleine beker). Nog geen vgf minuten geleden
heeft eet: parkwachter me dat verteld.*
Onder het spreken had hjj de verlamming
van de schrik overwonnen en vloog hij pjjl-
snel de barones achteras, zoodat Robert,
die volgde, weldra een groot eind achter
was.
Het was een wilde jacht, waarbij Schwerdt
ner alle krachten inspande, en aan niets
dacht dau aan h-t levensgevaar, waarin
Elvira v rkeerde, en dat het misschien van
Die weten wil, wat er alzoo meer aan
boord van de Wasseoaer te doen is, voor
die zingen ze dit lied, waarme8 we de
Kweekschool ook in de aandacht van onders
aanbevelen.
Buitenland.
De Parjjsche politie heeft Zaterdag eene
huiszoeking gedaan bjj het socialistisch blad
»le Petit Sons*, dat aan zjjne lezers als
premie verbeterde Gras-geweren aanbood,
met de waarschuwing dat het hoe langer
hoe meer noodzakelijk wordt, dat iedereen
met een geweer gewapend is. Alle geweren,
die in het dagblad-bureau gevonden werden,
zjjn in beslag genomen.
Keizer Wilhelm vierde Zondag te Os
borne in stilte zgn 43sten verjaardag. Zgn
oom, koning Edward VII, benoemde hem
bjj die gelegenheid tot eere-7eldmaar«chalk
van hat Britsche leger. De Hertog van
Connaui»ht overhandigde hem het zwaard
als zoodanig. Ook verleende de Koning zjjn
neef de teekenen der orde van den Kouse
band in diamanten, 's Middags ontving de
Keizer de koninkljjke familie, graaf Roberts
en den minister van oorlog Brodick aan
boord van zjjn jacht >Hohenzollern« op de
thee. Wegens den zwaren storm konden de
prinsessen aan deze feestviering geen deel
nemen. Toosten werden uitgebracht op den
Keizer en den Koning.
Tusschen Huibergen en Calmpthont heb
ben Belgisehe douanen een geheele kudde
vee in beslag genomen. De beesten waren
ééa enkele seconde afhing haar te redden.
De barones was vlug, maar hjj was nog
vluggerelke slag bracht hem tweemaal
zoo ver als haar, doch eer hjj haar zou
ingehaald hebben, kon zij reèds lang door
het jjs zijn gezakt. Hij zette de handen aan
den mond en riep om haar te waarschuwen.
Zjj hoorde hem niet, de afstand was te groot
en hg' kon niet harder roepen. En voort
vloog hjj, het flikkerde hem voor de oogen,
zijn heete adem vloog als e»n wolkdamp
langs zjjn gelaat, hjj voelde geen grond meer
onder zjjn voeten en kon dan afstand niet
meer onderscheiden. Hg dacht aan niets dau
aan voort te snellen.
Daarginds, op omstreeks honderd meter
afstand vormde het meer een scherpe bocht,
verborgen tusschen de boomen. Daar moest
hjj haar uit het oog verliezen en hg hal
er een voorgsvoel van dat daar Elvira's
noodlot zou vervnld worden. Als zjj door
het jis zakte, voor dat hg haar zag, kon
zjj door dön stroom onder het gs geraken en
dan zon redding onmogelgk wezen.
Nog eenmaal al zgn krachten ingespan
nen 1 Elvira scheen juist aan de uiterste
grens gekomen.
Weder gebruikte hjj zjjn handen als
spreekbuis en riep zoo hard, dat de keel hem
pjjn deed:
»Halt! Niet verder!"
Meer kon hjj niet uitbrengen. Hjj dacht,
dat hjj van uitputting zou neerzjjgen. Maar
gelukkig, hg zag, dat Elvira het hoofd om
wendde: zjj had hem dus gehoord en
moest hem nn wel zien. Hjj sloeg de armen
uit en wuifde, ooi haar een waarschawings-
teeken te geven; roepen kon hjj niet meer.
Doch het meisje reed snel verder. Was
dat eigenzinnigheid of overmoed? Wilde zjj
op Belgisch grondgebied en zgn als smok-
kelvee verbeurd verklaard.
In Engeland is de temperatuur weer ge
daald en in Schotland heers :ht een strenge
konde die zich reeds tot Yorkshire heeft
uitgestrekt, zoodat ook te Londen een tweede
koude periode verwacht wordt.
Een fijne hageljacht hulde de Schotiche
Hooglanden in een wit kleed en 's nachts
lag de sneeuw van 5 tot 12 inches hoog,
terwjjl op somnme plaatgen de sneeuw door
den krachtigen wind tot een hoogte van
10 voet opgejaagd werd.
In Midden- en West-Perthshire heerscht
ook een hevige sneeuwstorm; de sneeuw,
die gedurende dm geheelen nacht viel, heeft
reeds een hoogte van 6 lot 8 inch°s be
reikt. Sneeuwploegen zjjn uitgezonden om
wegen en straten, waarin het verkeer ge
stremd is, weer begaanbaar te maken. Be
lemmeringen in het handelsverkeer zgn op
verschillende plaatsen voorgekomen en men
vreest, dat de sneeuwjacht ook aan de
schapenkudden veel schade veroorzaakt
heeft
Er dreigt nu weer een ernstig konflikt
tusschen Venezuela en Engeland, naar aan
leiding van de gevangenneming en weg
voering van eenige Engelsche onderdanen
van het eiland Pato, onder verdenking van
smokkelhandel in wapenen. Aan wie dat
eiland eigenljjk toebehoort, schjjot nooit te
zgn uitgemaakt.
Over het testament van Koningin Victoria
dat wel niet openbaar gemaakt zal worden,
wordt hat volgende medegedeeld: Bjj haar
leven moet de Koningin reeds groote som
men aan baar farail eleden gegeven hebben.
I dere dochter kreeg als huwelijksgeschenk
100.000 p. st., ook de uitzet van prinses
Battenberg werd door Engeland's koningin
betaald. Als prinses bezat Koningin Victoria
weinig, zjj erfde niets van den hertog van
Kent, maar de Prins-gemaal Albert liet haar
meer dan een half millioen pond starling na.
Ingewjjden weten mede te deelen dat de
grootsche Sebotsch» bezitting op koning
Edward, en Osborne op prinses Beatrice
zal overgaan.
In goed onderrichte kringen wórdt ver
zekerd dat de regeering aan het Parlement
zal voorstellen, de civiele ljjst des Konings,
welke onder koningin Victoria 385.000 p.
i« i ii iiiT imam» M iiis'ii iw in u—uw—nwMtimniai'ii'iii 111
dan uit trots tegen hem te gronde
gaan?
Terwjjl de krachten hem oatzonken, ver
minderde ook zjjn moed. In een opwelling
van toorn sprak hjj tot zichzelf: >Laat haar
heur gang gaan!* Doch het verlangen
om haar te redden kwam onmiddellijk weer
bovenhaar redden, al moest hjj er zelf
dood bjj neervallen! Nu wilde bjj ook zijn
trots eens toonendoor haar tot eiken prjjs
te besehermen tegen een onheil.
In vliegende vaart sïhoot hjj weer voort.
Nog eens met kracht vooruit en nog
eens! Daar sloeg zij de bocht ia en ver
dween uit het gezicht. Vo^rt, voort! Een,
tw»e, drie slagen! Nu sloeg hjj ook ds
bocht in, maar met den kortsten zwaai
hjj was naast haar hg Kwam haar voor
uit nn linksom gezwenkt, o u haar den
pas af te snijden.
Zjj wilde hem ontwjjken, h m voorbijrjj-
den, doch hg was meester van den toestand.
Hg greep haar bjj den arm.
Hjj kon niet spreken, h->t bloed schoen
uit zjjne wangen te willen spuiten, hg
bggde naar adem. Ook zg wa3 te zeer ver
bluft om dadelgk de tong tot haar dienst
te hebben. Alleen haar vlammende oogen
en bloedroode wangen gaven bljjk van haar
opgewondenheid.
»Wat wilt ge van mjj?« bracht zjj daar
op uit. Wie geeft u het rechtonbe
schaamde
»Het recht van den mensch om zijn even-
mensch van zelfmoord terug ta houden,*
antwoordde hjj.
»Ge weet niet hier is hat gs niet
veilig elk oogenblik kunt ge er door
zakken ge moet terug I
lll I III 111111)i I»I i
Eer dat je dus al die zaken kan weten
Heb je heel wat spek en erwten gegeten.
Je bent ook bekend met de Hollandscbe gort,
En als er «en oorlam geblazen wordt,
Dan bijt je hem af met een lossen tand,
Op 't welzijn van Koningin en Vaderland.
Het serste wat wij aan boord moeten leeren,
Is zindelijkheid op lijf en kleeren,
En een goed matroos, die zijn werk verstaat,
Herken je aa» zijn open en zindelijk gelaat;
Al lapzalft hij ook de stagen en bet want,
Hjj is net in den dienst van het Vaderland.
Dan moet je 't ook nog als een wet beschouwen,
Om 't schip tot in 't ruim toe schoon te honen;
En daarom is 't daaglijks van voren af frn
Schrobbsn, spoelen en poetsen wat je maar kan.
Tweemaal in de week met water en met zand,
Dat je gratis hebt in ons Vaderland.
Als je den naam van matros» wil behonen,
Moet je bekend zijn met al de touwen
Dan sta je aan het roer, dan weer aan het lood,
Dan zit je omlaag en dan weer op de kloot
En dan klim je maar vlug, als een kat, in 't want,
En dat doe je voor Koningin en Vaderland.
Je moet op de nok da steekbout kuncnen leggen,
Tonwen kunnen steken op ankers en drezgen
Bekwaam met Haald zijn als een zeil soms scheart,
De marlpriem en 't vet gebruiken op zijn beurt
Roeien als de giek van den Ouwe wordt bemand,
Zóó dat er ieder van watertandt.
Dan moet je ook nog met 't kanon manoeuvreeren,
En als soldaat met het geweer eiercaeren,
Met de sabel en de bijl, met 't pistool en de piek
Moet je ook wezen zeer handig en zeer kwiek,
Opdat de vijand je niet overmant,
Die loert op Koningin en Vaderland.
Wordt vervolgd