Ilel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelervvaard. M 1979. WOENSDAG 6 FEBR. 1901. FEUILLETON. De Avonturier. Uitgever: L.. J. YEERMAH, Heusden. land van alten^ yoob Dit blad versch^nt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. franco per pogt zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nnoamers 5 cent. Advertentiën ran 16 regelg 50 et. Elke rege meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. 't Is niet algemeen bekend dat de Boeren, thans in verspreide komraando's zuidelijk de Kaapkolonie binnen trekkende, juist arri- veeren, vanwaar ze vandaan gekomen rijn. Verscheidenen banner, die na in 't veld ■taan, herinneren zich nog den tijd toen z onder Engelsch gezasr in de kolonie rustig woonden, tot het tiranniek bewind van Engeland ze noodzaakte een andere woon plaats op te zeeken. Een blik achterwaarts zal ons doen zien dat de streek, waar de Boeren thans de Engelschen beoorlogen, ons in geenendeele vreemd is. Het was op 6 April 1652 toen dr. Jan van Riebeek met drie schepen aan Kaap de Goede Hoop landde en daar op laat van de bewindvoerders der Oost-Indische Com pagnie een kolonie stichtte. Lange jaren hebben die kolonisten daar gewoond, on- derwjjl alle pogingen van de Compagnie om hun aantal te vermeerderen, schipbreuk leden. Eerst tusschen '70 en '80 arriveerden eenig» boeren en ambachtslieden, meestal vrijgezellen, en stichtten de kolonie Stellen- bosch, naar den gouverneur Jacob v. d. Stel aldus genoemd. Nu wendde zich de Compagnie tot de regenten der weeshuizen te Amsterdam en Rotterdam om toezending van weesmeisjes, doch ofschoon de voor waarden zeer aanlokkend waren, lieten zich maar enkelen bewegen aari die roepstem gehoor te verleenen. In 1688 woonden er in d9 kolonie 88 volwassen vrouwen, 254 mannen en 231 kinderen, benevens 300 slaven. Die zjjn de voorvaderen van de tegen woordige bewoners der Kaapkolonie, Trans vaal en Oranje-Vrjjstaat. Tusschen 1688 en '94 werd de bevolking vermeerd srd met een groote 300 Franschen, om hun godsdienst uit Frankrjjk verdreven. Het kroost dier vluchtelingen werd gedwon gen op de Kaapsche scholen Hollandsch te leeren, met dit gevolg dat reeds in 1714 geen aanleiding meet b^ ïnd om nog V£">r de Franschen in hun moedertaal te prseken, ze waren toen allen genoeg bedreven in de Hollandsche taal. De laatste ondervond ech ter zeer den invloed van het Fransch. De toestand is alzoo gebleven tot den jare 1795. In naam stonden de kolonisten (27 Met stormachtig kloppend hart stond zjj voor hem, de oogen neergeslagen. Zjj hoorde niet wat hjj zei, zs voelde niets van zjjn kus op haar vingera. In een toestand van zoo hevige opgewondenheid, als de hare was, gevoelt men zelfs geen lichamelijke smart, en om te gevoelen, wat haar ziel leed bjj den stap, dien zjj nu had ge laan, zou Elvira op dit oogesblik zich zelf hebben moeten zjjn. Tegen bet einde der week was er op het kantoor van nar. Scoward altjjd zooveel te doen, dat de patroon Zaterdags nog na het middagmaal een nar op het kantoor kwam doorbrengen, om de laatste berichten te ontvangen, en uit te zoeken wat nog 's avonds moest worden afgedaan en wat tot den vol genden Maandag kon big ven liggen. Dezen Zaterdag keerde mr. Snoward ech ter niet naar zjjn kantoor terng. Hg ge bruikt» het middagmaal bjj zjjn aanstaande vrouw en haar papa. Als een bedachtzaam man van zaken zond hjj echter een be diende van den baron naar ^Excelsior* om de gewichtigste telegrammen te halen en tevens aan den boekhouder te zeggen dat bjj dien avond niet zou komen. Eerst om negen nur werd bet laatste licht op het kantoor uitgedraaid. Een uur later werd de hoofddeur van het huis gesloten en nu scheen dit wel uitgestorven te zjjn. Te middernacht slonen twee donkere ge- onder de Compagnie, maar omdat deze sleehts op haar eigen belang lette en alleen den handel in 't oog hield, trokken z# lang zamerhand noordeljjk op het binnenland in, sloten verdragen met de kaffers of onder wierpen deze en handhaafden hun onaf- hankeljjkheid. In genoemd jaar echter werd Kaapstad na een zwakke poging tot verdediging over gegeven aan de Engelschen. De bedoeling was, zei men althans, de kolonie te behouden voor Willem V, die bjj de komst der Fran schen ons land verlaten en in Engeland een toevlucht gezocht had. Wel werd ze in 1802 aan de Bataafsche Republiek terug gegeven, ruaar in 1806 veroverden de En gelschen ze nogmaals en toen in 1814 Wil lem I op den troon kwam, werden er wel onderhandelingen gevoerd over teruggave maar 't eind daarvan was, dat Engeland de Kaapkolonie behield en daarvoor 72 mil- lioen gulden schadeloosstelling betaalde. Sinds dien tjjd hebben de Engelschen wanhopige pogingen aangewend om de be woners hun taal te ontnemen en 't Engelsch in te voer n. Ze noemden de landstaal Hot- tentotsch, maar hebben toch niet knnnsn verhinderen dat deze zich handhaafde. De predikanten hsbb n daartoe het meest bjj- gedragen. Zjj bleven preeken in het Hoog- Hollandsch, geljjk ze het Nederlandsch van den Statenbjjbel noemden en nu nog is de laatste het boek in de Kaapkolenie en alle bewoners van H dlaadschen afkomst ver staan zjjn taal. Z^lfs in de Vertegenwoor diging te Kaapstad worden redevoeringen in 't Hollandsch uitgesproken, wat Enge land, hoewel noode, heeft moeten toelaten. De Wet en zjjn vrienden, trekkende door de Kaapkolonie, treffen dus van plaats tot plaats een bevolking aan, die van huis uit met hen verwant is en van wie ze, zooal geen openljjke deelneming in den opstand toch in 't geheim hulp verwachten kunnen. Men meent zelfs in Engeland dat de Kapers slechts wachten op de Wet om den rok te keeren en tegen het moaderland partjj te kiezen. De Kaapkolonie neemt de heele zuidpunt van Afrika in en beslaat een oppervlakte tienmaal zoo groot als ons land. Het is door tal van bergketenen doorsneden, die het tot een uitgezocht oord mak-a 5"»r den guerilla-oorlog, geljjk nu de Transvaler* tegen Engelschen voeren. Het klimaat is staltan door don tain, waar zjj zich voor het sluiten der deur in een hoek verscholen hadden. Ze gingen onhoorbaar voort en vermeden zorgvuldig het licht, dat uit een venster van een achterkamer scheen. De kleinste der twee ging vooraan en bleef in de diepe duisternis bjj een groot kelderluik staan. »Moeten we hier wezen?* vroeg de grootste. »Ja,« fluisterde de ander. Alles is in orde. Ik ben niet vergeefs al drie avon den hier geweest om de venstertraliën door te veilen. Daar Hg boog de twee gekruiste jjzeren stangen voor het Inik en brak ze met gemak. »Maak voort,* bromde de ander, terwjjl hg de traliën overnam. De kleine sloop als een kat door de smalle opening en liet zich in den kelder neer. Hjj smakte met de tong, ten teeken dat zjjn makker hem kon volgen. Deze haalde du van onder zjjn mime jas een tameljjk zwaren zak te voorscbjjn, die hem tot dasver in zjjn bewegingen had gehinderd, en liet dien zorgvuldig door het luik naar beneden gig den, waar zjjn helper hem in ont-angst nam. Een oogenblik later waren de twee beneden bjj elkaar. Vervolgens klom de kleine op de breede schouders van den ander, plaatste de traliën, welke bjj had weggenomen, weer in hun vorigen stand en maakte met zwarte ljjm de breakplaatsen weer onzichtbaar. Dit was een noodwendige maatregel, want de beide brave lieden waren Diet van plan heel spotdig te vertrekken. Na deze voor zorg getroffen te hebben, liepen zjj tastend langs den mnnr voort, totdat zjj aan een dwarsgang kwamen, üe grootste liep ach teraan en sleepte den z ff aren zak mee. Bg zeer gezond. In Kaapstad bljjft de thermo meter gewoonljjk tusschen 68 en 90° F., aan de oevers der rivieren en in de berg streken liggen aanzienljjke wouden. Het hoofdbedrjjf der inwoners is schapenteelt en wol bet voornaamste handelsartikel. Men telt er de schapen bjj millioenen. Men ver bouwt ook granen, tabak, suikerriet, koffie en het zuiden levert uitmuntende wjjuen. Ziedaar een korte schets van het land waarheen thans aller oogen gewend zijn en op 't welk doelende, aller lippen spreken: zal het of zal het niet? Gevanrljjk is het partij te kiezen, Engeland toch zal nu 't zoolang geoorloogd heeft, meenen 't aan zjjn eer verplicht te zjju de republieken te onderwerpen. Engeland heeft uit Azië veel bekijks. Er zjjn daar eenige millioenen oogen gewend naar 't terrein van den oorlog en de harten van alle Indiërs kloppen van hoopvolle verwachting bjj alle nederlagen, die ook de daar gehate Eagelschen ljjden. Wan neer wjjlen Victoria geen orders nagelaten heeft omtrent de toekomst vreezen we dat Eluard VII nog wel een beroep zal doen op het krediet van zjjn land en den strjjd voortzetten, tot heel Znid-Afrika in lichte laaie staat en Engeland triomf viert op de pninhoopen van Transvaal, Vrjjstaat en Kaapkolonie Buitenland. Op het trajekt DirschamDanzig is in den postwagen van den nachttrein een po ging tot diefstal geschied. Het postrjjtuig had geruimen tjjd op een zjj spoor gestaan; 10 minuten vóór het vertrek van den treia ontving de kondukteur, een bejaard man, de zendingen van waarde. Voorbjj Praust bemerkte hjj plotseling in het elektrisch verlichte rjjtuig een schaduw. Efnige oogenblikken later stond een groote onheilspellend uitziende man voor hem. Met een revolver in de band eischte hjj het geld en toen de beambte de noodrem wilde over halen kreeg hjj een schot in den rechter- onderarm. Intnsschen verscheen e«n tweede ook geheel in het zwart gekleede man. Beiden wierpen den kondukteur op den grond, stopten hem een doek in den mond en bonden hem met een stevig touw aan handen en voeten. Daarna sneden zjj de postzakken open, waaronder er zich met geldzendingen tot een waarde van 38000 Mark bevonden. deze dwarsgang w»s geen gevaar meer te duchten en nn stak de kleine een dieven lantaarn aan. Bjj het licht waren hunne gezichten te herkennenhet bruine van den mulat, die zich kapitein Murle noemde en het opgeblazen dronkaardsgezicht van den slotenmaker. Aan de eene zjj de van den gang was een rjj van bonten deuren, die toegaHg verleende tot kelderafdeelingen. »Zjja we er reeds?* vroeg de sloten maker. »Neen, het is de laatste deur, verderop. Ik heb alles nauwkeurig opgeteekend.* Zjj gingen verder, tot ze aan een groote deur kwamen, die sehter ook van hont was. Bravo 1* mompelde de slotenmaker, ter wjjl hjj met kennis van zaken het hout betastte. >Het hangslot kan wel op zjjn plaats big ven. Hierachter is slechts een papiermaga- zjjn,« zei de ander. »Daar hebben ze geen zware sluiting voor noodig.* De slotenmaker legde den zak ne r, haal de er een sterken steekbeitel nit en begon een paneel te bewerken, waarbjj de kleine hem bjjliehtte. In een kwartier was de slotenmaker zoo ver gevorderd, dat hg met een flinken duw het paneel indrukte. Op een wenk van zjjn makker had John Archer de dievenlantaarn gesloten en nu luisterden beiden, of het ge- druisch niemand gewekt had. Alles bleef stil. Voorwaarts das!* Bjj het licht, dat de lantaarn nu weer uitstraalde, kropen de beide mannen door het gat in deur. Groote balen papier bewezen, dat John Archer zich niet vergist had. Zjj waren in Wanneer de roovers de trein verladen heb ben, weet de kondukteur niet te vertellen. Volgens het onderzoek door den post-in- «pecteur te Dantzig ingesteld, is niets ge stolen. Men vermoedt dat de roovers door het knevelen van den kondukteur te veel tjjd hebben laten verloren gaan. Als zeker wordt aangenomen dat de roovers zich reeds te Dirschau in den wagen verscholen hadden; beide* moeten van den postdienst zeer goed op de hoogte geweest zjjn. Een belooning van 500 mark is uitgeloofd voor het aan houden van de misdadigers. Door de regeering van Frankrjjk is be sloten den oorlogsbuit uit China, in natura terug te geven aan China, voor zoover het gestolene zich nog op Chineeschen bodem bevindt, doch wat reeds in Frankrijk is aangebracht, wordt in het openbaar verkocht en de opbrengst van dien verkoop zal in mindering worden gebracht op de door ChiDa te betalen oorlogsschatting. De Spaansche kruiser Emperador Carlos Quinto, die naar Engeland was vertrokken om deel te nemen aan het vlootvertoon ter rsede van Spithead, is te Ferrol terugge keerd, omdat zjjn machines averjj hadden gekregen. Het ongeval maakt e»n zeer oa- aangenamen indruk. De oorlogschepen schjj- nen wel nergens in goeden staat te zjjn. De dag van 2 Februari, de begrafenis dag van koningin Victoria, is in geheel Portugal als een dag van nationalen rouw beschouwd. Overal vlagde men halfstoks. De forten en schepen vuurden elk kwartier kanonschoten. De schouwburgen waren ge sloten. Geheime agenten der Italiaansche regee ring in de Vereenigde Staten, hebben aan hun chefs medegedeeld, het vertrek naar Europa van den Anarchist Calcagno, wien een aanslag op het leven van koning Victor Emmanuel zou zjjn opgedragen. In alle havensteden en aan alle grensstations wordt een bjjzondere bewakingsdienst ingesteld. De correspondent van de Manchester Guardian* te New-York zegt dat de toe stand der Araerikaansche troepan op de Filippijnen voortdurend hacheljjker wordt. De regeering zal Mac Arthur terugroepen omdat zjj over hem even ontevreden is als indertjjd over Otisbeide gouverneurs heb- het papiermagazjjn. De mulat haalde nu een papier te voor- schjjn, waarop hjj een schetskaartje van de verschillende lokalen had geteekend, en zoo dra hg daarop gekeken had, trad hg toe op een der muren en zeide: »Deze is het, rechts van de deur.* »Goed!« En gjj weet zeker dat sr Zon dags niemand op het kantoor komt?* »Dat heb ik deugdeljjk onderzocht.* Dan maar aan den arbeid! Bjj het aan breken van den dag moeten we er zjjn.« De slotenmaker trok zjjn jas uit, greep weer in den zak en bracht nu een echt inbrekerswerktuig te voorsehjjn, een stang, ruim een meter lang, aan het eene eind voorzien van een drilboor, aan het andere eind uitloopende in een groote wig. Een handbreedte van de wig was een oog, waar hg een kruk in stak. Vervolgens drukte hjj de stalen punt van den boor tegen den munr, dreef die met hamerslagen er in en begon nu de boor te draaien, zoo dat kalk en puin op den grond vielen. Weer volgden hamerslagen, tot de boor vast zat, opnieuw de boor gedraaid, en zoo ging het telkens voort, aanhoudend werd het gat in den muur grooter en dieper. Dit was geen gemakkeljjke arbeid. In zjjn zweet badende, wierp de slotenmaker ook zjjn vest uit en werkte verder met opgestroopte mou wen. Na een half nar ongeveer hield hg dood moede op en wenkte zgn makker om het werk voort te zetten. Terwjjl John Archer nu voortging met boren, trok de ander zgn kieeren weer aan en nam uit den zak, die onaitputteljjk scheen, een groot brood en een flesch jenever om zich eens te verster ken. De braven lieden hadden zich goed ben intnsschen verklaard dat de hnn opge legde taak onnitvoerbaar is, ten deele ook omdat geen samenwerking mogeljjk is met de Filippjjnsche commissie. Op het landgoed Schwankshagen bjj Wol- lin ia Pommeren, was een gescheiden vrouw sedert jaren huishoudster geweest en had zich in dien tjjd de algemeene achting ver worven. Kort geleden meenden enkele barer huisgenootsn, dat zjj aan een kind het leven geschonken had, en de geruchten die hier over liepen, hadden tengevolge dat de jus titie een onderzoek instelde. Een raadsheer van het landsgerechtshof kwam bjj de huis zoeking op het kasteel in een kamer, die de huishoudster steeds gesloten had gehou den. Men vond er in een ouden doek zes kinderljjken, die geheel verschrompeld en elk in een hemdje gewikkeld waren. De vrouw bekende dat zjj aan die kinderen in de tien jaren achtereenvolgens het leven geschonken, ze gewelddadig om het leven gebracht en za vervolgens in de voor vleesch en visch bestemde rookkamer gerookt had om ze tegen bederf te vrjjwaren. De ont aarde moeder is dadeljjk naar de gevan genis te Stettin gebracht. Een telegram van lord Kitchener van 3 Febr., zonder ©pgave van plaats van af zonding, meldt, dat de post te Modderfon tein aan den Gatsrand (ten zuidwesten van Krugerdorp) door duizend Boeren is aan gevallen. Uit Krugersdorp wsrd esn ontzet colonne afgezonden, maar deze kon niet beletten, dat de post den Boeren in handen viel. Bjjzonderheden ontbreken nog, maar de te Modderfontein gevangen genomen officieren en manschappen zgn te Vereani- ging aangekomen. Volgens bericht nit Pretoria zou generaal Louis Botha een proclamatie hebben uit gevaardigd, waarin bjj verklaart, dat iedere vredesafgavaardigde, die zich tot zjjn com mando's zal begeven, zal worden doodge schoten. De Boeren beginnen ter elfder ure de uitzetting vau Britsche onderdanen uit de door hen bezette plaatsen krachtig aan te vatten. Welk een ironie ligt er in dezen nieuwen maatregel der Transvalers tegen over de annexatie van Roberts. Engelschen die in een Britscha >kolonie« worden uit gezet I Na de opruiming te Pietersburg, worden uitgerust voor den arbeid, die hen wellicht twee nachten en den Zondag daartusschen zou bezighouden. Onze slotenmaker had, als een gerouti neerde inbreker, heel juist den duur van het werk geschat. Toen zgn horloge omstreeks zeven uur in den morgen aanwees, was de opening in den muur groot genoeg om een mensch door te laten. Bjj het licht van de dievenlantaarn had den zjj reeds bemerkt, dat zjj op den goeden weg waren; onmiddelljjk bjj den doorge broken mnur zagen zjj de treden van de wenteltrap, die naar de wachtkamer van den bankier voerde. Met hun dievenwerk- tuigen en proviand gingen zjj deze trap op naar boven. John Archer ging weer voor aan; hjj lachte tevreden, toen hg zag dat op deze verdieping de jalousieën aan de tuin- zjjde waren neergelaten. Deze voorzorg van den deurwachter, om op den rustdag ook geen zonnestraal in den kantoorlokalen te laten doordringen, kwam hun nu gosd te pas. Zjj konden zoo met minder gevaar hun werk verrichten. Zjj bevonden, dat de deur, die tosgang verleende tot het kabinet van den bankier, met jjzer beslagen was. De slotenmaker haalde ontevreden de schonders op. Dat was wel geen ernstige hindernis, maar het kost te toch ook weer tjjd. Uit den zak nam hjj een bos loopers en poogde daarmee de deur te openen, doch geen enkele daarvan paste. De inbreker knikte even, als wilde bjj zeggen: >Dat had ik wel verwacht! Een met jjz-r be slagen deur heeft ook een samengesteld slot.* Nu nam hg een kleine boor ter Uand en begon bjj den deurknop te boreu. Bin nen weinige minuten had hg een gat in de deur gemaakt. {Wordt vervolgd») 9

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1