Ilel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelervvaard. De Sneeuw. M 1983. FEUILLETON. De Avonturier. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. WOENSDAG 20 FEBR. 1901. Dit blad verschynt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 8 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhojging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 77t ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Sneeuw, sneeuw, overal sneeuw! Men ziet geen weg of pad meer en iedereen moet verbaasd staan over dien wonderbaren regen, geljjk de bjjbel de sneeuw ergens noemt. Ja zeker, wonderbaar is zg, en met alle kunst kunnen de huismoeders hare wascb, de bleekers bun garen en linnen niet zoo schitterend wit maken, als de versch ge vallen sneeuw is. En wat een menigt» sneeuw valt vaak in éénen nacht. In berg landen vooral valt vaak in weinige uren zooveel sneeuw, dat zij ellen hoog ligt. Hoe de sneeuw ontstaat, weten de ge leerden nog niet zoo volkomen zeker, geljjk de mensch dan ook over het geheel van den oorsprong der dingen weinig met volmaakte zekerheid zeggen kan. Het is gelukkig, dat desniettemin alles naar orde en regel in de wereld toegaat, en dat de geleerden daarbij niet om raad gevraagd worden, wat vrjj wet haspelarjj en verwarring geven zou. Dat echter, wat den mensch tot het rechte gebruik van zjjn leven noodig is te weten, dat kan hjj en moet hjj weten zelfs. Vele natuuronderzoekers meeDen, dat sneeuw, hagel en regen altjjd door mede werking van de electriciteit ontstaan. Het is, vreemd, dat dezelfde oorzaak, welke in geduchte onweders boomen in splinters slaat, torenspitsen verbrjjzelt, gebouwen in een oogenblik in brand doet staan, dat deze oorzaak ook de sneeuw bewerkt. Evenwel, is niet alles in de natuur een groot, den menschen onbegrgpeljjk wonder? Als wiDd en koude uitermate hevig zjjn, valt stofsneeuw, als kleine, fijne naalden gevormd, die door de engste reten der ge bouwen dringt. Zulke sneeuw valt in Lap land en in Noord-Amerika dikwjjls in aan merkelijke hoeveelheid, wel vier tot vjjf voet hoog. Noorden- en Oostenwind brengen ook ons somwjjlen zeer fijne sneeuw aan. Bjj tameljjk strenge koude valt Ijne sneeuw, die uit louter kleine, fraaie zes puntige sterretjes bestaat. In het middel punt van dit sterretje is soms een hol blaasje, soms ook ees vaste kern. Zonderling: vele dingen in de aarde, hst zout b.v., zijn zes hoekige vlakken, vele bloemen bestaan uit eene zespuntige ster, op de oogen der vlie gen zjjn zeskantige vlakken, de bjjen bou wen zeshoekige cellen enz. Vanwaar dat (31 Van de gezamenlijke schuldenaars kocht hjj het gebouw, dat vroeger tot Restaurant Excelsior* was ingericht, en terwjjl in de kantoorlokalen de bankierszaken ongestoord bleven voortgaan, werd het huis van boven tot onder en van voren tot achteren ver timmerd en veranderd. De lieden, die in het gebonw woonden, of bun handel dreven, werden met groote sommen afgekocht ea verhuisden binnen acht en veertig uren honderden ambachtslieden werkten van den morgen tot den avond, ja tot in den nacht, om het voormalige restaurant te veranderen in een prachtige woning voor den geldvorst. In den tuin, die aanmerkelijk vergroot was door aankoop van een gedeelte der aan- gienxende perceelen, werden stallen en koets huizen gebouwd en daar bovenop moest een wintertuin worden gemaakt, die geljjkvloerg moest komen met de bel-étage, waar de aanstaande mevrouw Snoward hare ver trekken zon hebben, doch waar nu schilders, behangers en schrijnwerkers druk aan den arbeid waren. De inrjjpoort werd ruimer gemaakt, de lokalen geljjkvloers veranderd in twee groote zalen, waarin de bankiers- affaire werd orergebracht, en de daardoor vrggekomen vertrekken werden een deel van de woning des bankiers. Tot dusver had de Amerikaan als vrpgezel slechts «enige kamers in het »Grand Hotel* bewoond; dit kwam hem gemakkelijker uit. Thans moest er met rustsloozen gver gewerkt worden, *ant vroeg in Let voorjaar zou het huwe- gk worden geslotenzoo had de Amerikaan alles Wie verklaart het ons Dat om en nevens ons, in de nabjjbeid en in de verte, krsehten werken, zien wjj daaruit, dat iets geschiedt, maar hoe deze kraehtan werken, wordt vaak door al 't verklaren niet duidelijk en begrijpelijk. Ge leerde mannen, die zeer veel nagedacht en zeer veel geleerd hadden, hebben erkend, dat zjj niets zoo zeker wisten, als dat zjj eigenljjk volstrekt niets volmaakt goed en in den grond wistm. Wat znllen de arme sukkels zeggen moeten, die over niets na gedacht en niets geleerd hebben? Waarschijnlijk beelden zjj zich in, dat veel bun klaar en duidelijk is, dat zjj veel weten, althans er zjjn velen, die zoo den ken. Professor X. vroeg zekeren student bjj zijn examen, hoe het Noorderlicht ontstaat. De jonge man antwoordde: dat heel goed geweten te hebben; het was hem echter voor het oogenblik doorgegaan, maar zou hem zeker wel waer invallen. >0, zeg het ons dan vooral,* antwoordde de professor; »er is mjj veel aan gelegen, want ik en mjjne verdere collega's van de faculteit, wjj weten het niet.* Op de vlokkige sneeuw is de zespuntige ster insgelijks de hoofdfiguur; maar de boofdstraFn zjjn óf aan hunHe einden met fijne bjjstralen voorzien öf zjj hebben in hunne gansche lengte aan beide zjjden stra len, die men best met deelen van de pluim eener pen kan vergeljjken. Deze regelmatig heid en schoonheid der sneeuwvlokken is nogthans slechts door het vergrootglas te bemerken. Het is intnsschen goed, dat wjj met het bloote oog zoo iets niet ontdekken, want anders zagen wjj ook de diertjes in den waterdroppel, de kleine wormen in den azjjn, de koloniën op den mensch, en daar- bjj kon het menigeen licht wat wonderlik om het hart, worden. De vlokken, welke op één tjjd vallen, zjjn nagenoeg geljjk gevormd en van de zelfde grootte; maar op «en anderen tjjd zjjn zjj weder van «9n anderen vorm en grooter of kleiner. Misschien hangt dit on derscheid van den meerderen of minderen graad van koude af, of ook van de ver- pchillende eigenschappen der dampkring. Er zjjn soms sneeuwvlokken, die een duim in doorsnede hebben. Groote, weeke sneeuw vlokken kondigen dooiweder aan. De sneeuw wordt bewoond door een bjj- het gewild, ofschoonhjj niet door liefde tot dien spoed werd gedreven. En het kunststuk gelukte, want wat ver mogen menschenhanden niet, wanneer een man met zulk een doorzicht en geestkracht hen aandrjjft en met goud prikkelt? Nog voor den bepaalden tjjd was alles gereed. Alweer kwam een gapende menigte om het nieuwe wonderwerk te aanschouwen, dat als met een tooverslag te voorschjjn was getreden, 't Gebouw Excelsior* was weer in aller mond eu Snoward had er geen bezwaar tegen, dat het zjjn ouden naam behield; deze past hem juist. Immers »Ex- celsior* beteekent steeds hooger. Een paar weken voor den trouwdag, in het laatst van Februari, keerde baron Yon Ellerich met zjjn dochter terug. Op hun doorreis hadden zjj te Weenen uit de cou ranten vernomen, d it aan doctor Friedrich Schwerdtner wegens zjjn verdienstelijk ge schreven boek een leerstoel was aangeboden als buitengewoon hoogleeraar aan een Oos- tenrjjksche universiteit en dat de jonge ge leerde deze aanbieding had aangenomen. Zoodra hjj was aangekomen, zocht de baron den gouverneur van zjjn zoon op, en toen deze hem mondeling het courantenbe richt had bevestigd, wenschte hjj den jongen man harteljjk geluk ea betreurde alleen, dat zjjn zoon zulk een voortreffeigk op roeder zou moeten missen. »Doch ge hebt een schoone, benijdens waardige loopbaan voor n,< sprak hjj, ter wjjl hjj hem harteljjk de hand schudde. Bewandel die voorspoedig.* Schwerdtner was verbaasd. Juist door de laatste gebeurtenissen in de familie had hjj van den baron minder dan ooit zooveel deelneming en z >uveel erkenning van de idealt) goederen dezer wereld verwacht. Eu ditmaal was de baron niet geknnseldin zender insect, het sneeuwdiertje. Op de sneeuwvlakten van enkele hooge gebergten, waar slechts enkele dieren het om de koude uithouden kunnen, leven buiten de sneeuw- diertjes nog andere insecten, die naar blad luizen gelijken en vleugels hebben. Waar van deze schepsels zich wel voeden mogen Op de hoogste gebergten ligt de sneeuw jaar in jaar uit. Somwjjlen drjjft de storm daar groote overhangende sneeuwwanden bjjeen, die door hunne zwaarte overstorten en niet zelden zware boomen neerrukken. Aan de steile bergen in Zwitserland, in Tyrol en in het Salzbnrgsche ontstaan in het voorjaar, als de dooi begint, lawinen of groote sneeuwballen. De sprong eener gems, het waaien der vleugels van een vogel, een kleine neervallende steen of iets der gelijks brengt eene kleine hoeveelheid losse sneeuw in beweging, die zich dan in het voortrollen vergroot, met esm gedreun als dat des donders, rotswanden ontbloot, ijs klompen verbrjjzelt en woningen verwoest. Zulke lawinen hebben reeds dikwjjls groote vernielingen aangericht. Voor tweehonderd jaren trok eene Oostenrjjksche armee langs den voet van een steil gebergte in Zwit serland. Op eens plofte een sneeuwklomp neder, waaronder vierhonderd man bedolven werden. Men kan begrjjpen wat verslagen- heid dat verwekte. De algemeene schrik ging nogthans in vrooljjkheid over, toei de "ea na den ander onbeschadigd voor den dag kwam kruipen. Eens wentelden zich zulke geweldige lawinen van een gebergte in de Rbóae neer, dat deze daardoor in haren loop werd opgehouden, buiten hare oevers trad, vijfhonderd huizen omverwierp en onder scheiden menschen benevens veel vee deed omkomen. Als in de Alpenstreken de sneeuw met regen weggaat, volgen daarop de ge vaarlijkste overstroomingen en de Alpen bewoners vreezen de lente meer dan den strengsten winter. De landman noemt de sneeuw den winter- mest en hoopt op een rjjken oogst, als de korenvelden in den winter met sneeuw over dekt zjjn geweest. Wellicht bevordert de electriciteit der sneeuw de vruchtbaarheid van den bodem, evenals ook een onweers regen voor den wasdom der planten zeer voordeelig is. Ook de hagel, wat groote schade hjj menigmaal aanricht, maakt de velden vruchtbaar. tegendeel scheen hij zich te schamen, dat hjj zich door zjjn gevoel had laten mee- sleepenhfi zag er uit, of hjj vreesde te verradeD, dat zjjn geweten hem heimeljjk aanklaagde. Ten opzichte van Robert werd besloten, dat hy onmiddellijk na het huweljjk zijner zuster op een degelijke kostschool zou wor den gedaan, daar Schwerdtner niet langer zou blijven. Wel behoefde hjj zjjn leerstoel aan de universiteit niet te vervullen vóór den aanvang van het zomerhalfjaar, doch hjj wilde zich deugdelijk voorbereiden, en dit kon bjj allerbest doen in de eenzaam heid van een afgelegen plaatsje, misschien wel in Berghausen, zjjn geboortestad. Hjj kon zich natuurljjk niet onttrekken aan de feestelijkheden bjj het haweljjk, hoe gaarne bjj dit gedaan had. Zjjn leerling zou daarmede tevens afscheid nemen van het vsderljjk huis en het paste den vertrekken- den gouverneur hem daarbjj ter zjj de te staan. Bovendien was zjjne tegenwoordigheid bjj de feestelg kheden voor hem een proef stuk voor de niet te vermgden noodzake lijkheid om in en met de wereld te leven, hoezeer men die ook veracht. Hg was nu ook kalmer geworden en meer een zwjj- gend toeschouwer bjj de monsterachtige tragikomedie des levens, ja een zwjjgend toeschouwer die den lust heeft verloren om de wereld te helpen verbeteren en zich be daard terugtrekt om alleen zgn plichten streng te vervallen. Elvira had hg niet weer te zien gekre gen. Gedurende den korten tjjd vóór haar Duweljjk had zg zooveel drukte, dat zjj als in een maalstroom voortleefde. Zg moest maatregelen nemen voor daar uitzet: zg moest paarden en rginxgen gaan zien, die Snoward naar ter oeschikking wilde geven; vervolgens moest zg de meubelen kiezen, De sneeuw is wegens haar gering ver mogen, om de warmte te leiden, zeer nuttig. Zjj is als eene groote beddedeken, waaronder de planten de haar benoodigde warmte be houden. Vaak is het graan onder de sneeuw aanmerkeljjk gewassen, en zie in 't voorjaar iu den tuin de krokus en de witte juffertjes, hoe ze zjjn opgeschoten onder het koeste rende witte kleed. Menig zaadkorrel zon bevriezen, zoo de sneeuw daar geen wel dadig dek over uitspreidde en het ti-edere leven der kiem in wezen hield. Ea hoeveel kleine insecteneieren en hoeveel insecten poppen vinden onder de sneeuw bescher ming tegen de strenge konde des winters Hun leven wordt door de sneeuw frisch en wel bewaard, en als de zachte lentezon schijnt, schudden de vlinders hun doods hemd af, komen uit hmn graf te voorsehjjn, wiegen zieh in de lieve lacht en verkondigen den nadenicenden de almacht van Hem, die leven geeft en het wonderbaarljjk behoudt. Strenge winterkoude en veelvuldige sneeuw bewerken somwjjlen, dat geheel onbekende planten in het daarop volgende voorjaar te voorsehjjn komen. In het jaar 1709 werden planten gezien, die ook in 1740, andermaal in 1786, maar in de jaren daartusschen niet gevonden werden. Welk eene levenskracht heeft de Schepper aan het kiempje van den zaadkorrel verleend! Wat gebeurtenissen in de natuur en ook in de menschen wereld hebben eerst vooraf moeten gaan, eer dit of dat geschieden en tot stand komen kon De dennenrups vertoonde zieh in oenen strengen winter in zulk eene menigte, dat de schade, die zjj in een niet zeer uitge strekt district in Duitschland teweeg bracht, eenige millioenen daalders bedroeg. Ea deze rups was in drie-en-tachtig jaren daar niet geweest. Door welke middelen werd in de rupseneieren de levenskracht gedurende dien langen tjjd bewaard? Eenige zoogdieren, de mormeldieren b.v., begraven zich in de sneeuw en leven onder dit dek zeven maanden lang, en die op de hoogste bergen nog langer, zonder eenig voedsel. Besneeuwde dakeu houden ook de stallen der dieren en de woningen der men schen warm. In Tibet, een land in Opper- azië, dat de bewoners het Sneeuwland noe men, en waar de winterkoude uiterst streng is, ligt in vele steden gedurende vjjf maan den van het jaar zeer hoog sneeuw, en door en op een anderen tjjd had zjj hanr keuze te doen uit een menigte kostbare sieraden. Zjj was zoo druk in de weer, dat zjj nauwe- ljjks tot rust koa komen. Aan die zenuw achtige gejaagdheid moest zjj dan ook het gevoel van leegte toe schrjjven, waarvan zjj zich niet kon bevrjjden. Eindeljjk kwam de beslissende dag. Het paleis van baron Von Ellerich was met koninkljjke pracht versierd, die moest dienen om den genoodigden gasten te be- wjjzen, dat hier schoonheid en rjjkdom ver- eenigd zouden worden. Mjjnheer Von Rüm- mel, die natnurljjk hierbjj niet ontbrak, maakte echter aan den eersten vriend den besten de opmerking, dat al die vergulde heerljjkbeid hem deed denken aan een hei- densch offerfeest, ofschooa iu dit geval het off-sr zich vrjj willig in de armen vau Moloch wierp. Overigens was Von Rümmel dien dag niet zoo fideel als gewoonljjk en dit was hem in den laatsten tjjd wel meer ge beurd. Zjjn woorden waren misscüien nog giftiger en boosaardiger, maar de humor vau vroeger ontbrak. >Die Rümmel is niet zoo amusant meer, naar het schjjnt,* zeide een diplomaat ach ter zjjn rug, >hjj begint onaangenaam te worden.* Schwerdtner was van plan reeds den volgenden dag te vertrekken, om zjju leer ling naar de kostschool te brengen. Met het inpakken van zjjn boeken en kleeren was hg lang bezig en nog was hg niet in feestgewaad, toen de bediende hem en den jongen baron kwam melden, dat het tjjd was naar de feestzaal te gaan, als zjj zich bg den stoet wilden aansluiten. Scnwerdt- ner was pgnlgk verrast. üy moest Robert alluen laten vertrekken en kon alleen beloven, zoo spoedig moge- ijjk te volgen. Robert zwichtte slecnts voor deze zjjn de inwoners ten deele tegen de strengste koude beschut. Buitenland. Ook uit het buitenland komen onrust barende berichten over de strenge konde. In Frankrjjk bljjft deze aanhouden en de meteorologen kunnen geen hoop op een spoedigen ommekeer geven. In het vjjfde arrondissement werden 's morgens twee nachtwakers dood op straat gevonden. Te Parjjs zjjn politieagenten, bewusteloos ge worden van de koude, opgenomen om ver pleegd te worden. Op sommige plaatsen d«alde de thermometer Zaterdagnacht tot 19 graden Celsius. Te Madrid en te Murcia is sneeuw ge vallen en wees Zaterdag de thermometer 8.2 gr. Celsius aan. Te Pnlma op het eiland Majorca viel eveneens sneeuw, tot groote verbazing der bewoners, die dit na tuurverschijnsel niet kennen. Het carnaval te Rome is Donderdag, we gens de hevige koude, jarnmerljjk mislukt. Ook het bloemenbombardement, dat Vrjjdag plaats moest hebben, ging niet door. Te Napels werden 's nachts drie personen dood op straat gevonden. Te Parjjs hebben twee personen, zich noe mende B. Caspary, oud boeren-officier vau Springfontein (Transvaal) en Multerer, ver schillende menschen opgelicht onder voor geven, dat zjj in de Boeren-rjjen gevochten hebben. Men zegt dat zjj brieven op zak hebben, geteekend door Louis Botha en andere generaals. Hoogstwaarschijnlijk zjjn deze brieven valsch. De zich noemende Cas pary beweert in Rusland te zjjn neboren, spreekt goed Fransch en Duitach en heeft een glazen oog. De ander beweert Oosten rijker te zjjn. Hg spreekt zeer slecht Fransch. Daar deze oplichters op weg heeten te zjjn naar Holland en B-lgië zjj men op zjjn hoede. De Fransche politie zoekt hen. In de zittingzaal van het Hof van Ge zworenen te Napels heeft zich Zaterdag een bloedig tooneal afgespeeld. Op de bank der beklaagden zat een jonge boer, die een anderen plattelandsbewoner vermoord heeft. In de pauze drong een opgeschoten jon gen door de karabiniers been, die den be klaagde bewaakten, en stiet dezen bliksem snel een mes in het hart. De dader, die gearresteerd werd, bleek te zijn de zestienjarige neef van den ver moorde, die aldus op den moordenaar wraak nam. zjjn dringend verzoek; liefst zou bjj bjj Schwerdtner gebleven zjjn, want »deze dom me streek van Elvira* ergerde hem, zooals hjj bjj het heengaan trotsch zeide. Schwerdt ner hield zich doof voor die woorden, en dit had hg trouwens reeds drie maanden lang gedaan, elkeH keer dat de knaap zjjn hart wilde lachten over zgu zwager, die hem volstrekt niet aanstond. Schwerdtner maakte zoo spoelig moge lijk dat hjj juist nog midden in de huwe lijksplechtigheid ter kerke kwam. Hjj moest zjju weg door de sacristjj nemen om bjj Robert te komen, die met zjjn vader en zjjn broeder Guido in de onmiddellijke nabjjbeid van het bruidspaar had plaats genom-m de geheele kerk was met menschen gevuld. De geesteljjke hield slechts een zeer korte aanspraakhjj zal wel gevoeld hebben dat bjj dit ougeljjke paar niet aan een innige liefde kon gedacht worden. Toen Schwerdtner op den drempel der sacristg verscheen, sloeg Elvira de oogen op en verbleekte. Ook hg was zoo ontroerd, dat hg een poos onbeweeglgk bleef staan. Elvira was in haar prachtige bruidskleede ren een aangrgpende seuoonheid, doch er lag een waas van droefgeestigheid over haar gelaat. Hg werd smartelgk aangedaan en gevoelde medelgden met haar, ondanks zgn overtuiging dat zg goen medelgden verdien de. Hg kon zgn blik niet van haar gebo gen hoofd afwenden, van dat rgke, blonds haar, dat hg sedert dien namiddag op het gs niet meer gezien had, maar dat hem 's nacats nog menigmaal in den droom ver schenen was. En dan hai hg bg dat goud gele haar steeds aan gemand goud mo ten denken, aan den afschu walg ken Mammon, die hem laugen tgd ouv-rschillig was ge weest, doch dien hg na haatte met een gloeienden haat. Wordt vervolgd,)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1