Ilel Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelervvaard.
De Sneeuw.
M 1983.
FEUILLETON.
De Avonturier.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
WOENSDAG 20 FEBR.
1901.
Dit blad verschynt WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 8 maanden f l.OO.
Franco per post zonder prjjsverhojging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertentien ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 77t ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
Sneeuw, sneeuw, overal sneeuw! Men ziet
geen weg of pad meer en iedereen moet
verbaasd staan over dien wonderbaren regen,
geljjk de bjjbel de sneeuw ergens noemt.
Ja zeker, wonderbaar is zg, en met alle
kunst kunnen de huismoeders hare wascb,
de bleekers bun garen en linnen niet zoo
schitterend wit maken, als de versch ge
vallen sneeuw is. En wat een menigt»
sneeuw valt vaak in éénen nacht. In berg
landen vooral valt vaak in weinige uren
zooveel sneeuw, dat zij ellen hoog ligt.
Hoe de sneeuw ontstaat, weten de ge
leerden nog niet zoo volkomen zeker, geljjk
de mensch dan ook over het geheel van den
oorsprong der dingen weinig met volmaakte
zekerheid zeggen kan. Het is gelukkig, dat
desniettemin alles naar orde en regel in de
wereld toegaat, en dat de geleerden daarbij
niet om raad gevraagd worden, wat vrjj
wet haspelarjj en verwarring geven zou.
Dat echter, wat den mensch tot het rechte
gebruik van zjjn leven noodig is te weten,
dat kan hjj en moet hjj weten zelfs.
Vele natuuronderzoekers meeDen, dat
sneeuw, hagel en regen altjjd door mede
werking van de electriciteit ontstaan. Het
is, vreemd, dat dezelfde oorzaak, welke in
geduchte onweders boomen in splinters
slaat, torenspitsen verbrjjzelt, gebouwen in
een oogenblik in brand doet staan, dat deze
oorzaak ook de sneeuw bewerkt. Evenwel,
is niet alles in de natuur een groot, den
menschen onbegrgpeljjk wonder?
Als wiDd en koude uitermate hevig zjjn,
valt stofsneeuw, als kleine, fijne naalden
gevormd, die door de engste reten der ge
bouwen dringt. Zulke sneeuw valt in Lap
land en in Noord-Amerika dikwjjls in aan
merkelijke hoeveelheid, wel vier tot vjjf voet
hoog. Noorden- en Oostenwind brengen ook
ons somwjjlen zeer fijne sneeuw aan.
Bjj tameljjk strenge koude valt Ijne
sneeuw, die uit louter kleine, fraaie zes
puntige sterretjes bestaat. In het middel
punt van dit sterretje is soms een hol blaasje,
soms ook ees vaste kern. Zonderling: vele
dingen in de aarde, hst zout b.v., zijn zes
hoekige vlakken, vele bloemen bestaan uit
eene zespuntige ster, op de oogen der vlie
gen zjjn zeskantige vlakken, de bjjen bou
wen zeshoekige cellen enz. Vanwaar dat
(31
Van de gezamenlijke schuldenaars kocht
hjj het gebouw, dat vroeger tot Restaurant
Excelsior* was ingericht, en terwjjl in de
kantoorlokalen de bankierszaken ongestoord
bleven voortgaan, werd het huis van boven
tot onder en van voren tot achteren ver
timmerd en veranderd. De lieden, die in het
gebonw woonden, of bun handel dreven,
werden met groote sommen afgekocht ea
verhuisden binnen acht en veertig uren
honderden ambachtslieden werkten van den
morgen tot den avond, ja tot in den nacht,
om het voormalige restaurant te veranderen
in een prachtige woning voor den geldvorst.
In den tuin, die aanmerkelijk vergroot was
door aankoop van een gedeelte der aan-
gienxende perceelen, werden stallen en koets
huizen gebouwd en daar bovenop moest een
wintertuin worden gemaakt, die geljjkvloerg
moest komen met de bel-étage, waar de
aanstaande mevrouw Snoward hare ver
trekken zon hebben, doch waar nu schilders,
behangers en schrijnwerkers druk aan den
arbeid waren. De inrjjpoort werd ruimer
gemaakt, de lokalen geljjkvloers veranderd
in twee groote zalen, waarin de bankiers-
affaire werd orergebracht, en de daardoor
vrggekomen vertrekken werden een deel
van de woning des bankiers. Tot dusver
had de Amerikaan als vrpgezel slechts «enige
kamers in het »Grand Hotel* bewoond; dit
kwam hem gemakkelijker uit. Thans moest
er met rustsloozen gver gewerkt worden,
*ant vroeg in Let voorjaar zou het huwe-
gk worden geslotenzoo had de Amerikaan
alles Wie verklaart het ons
Dat om en nevens ons, in de nabjjbeid
en in de verte, krsehten werken, zien wjj
daaruit, dat iets geschiedt, maar hoe deze
kraehtan werken, wordt vaak door al 't
verklaren niet duidelijk en begrijpelijk. Ge
leerde mannen, die zeer veel nagedacht en
zeer veel geleerd hadden, hebben erkend,
dat zjj niets zoo zeker wisten, als dat zjj
eigenljjk volstrekt niets volmaakt goed en
in den grond wistm. Wat znllen de arme
sukkels zeggen moeten, die over niets na
gedacht en niets geleerd hebben?
Waarschijnlijk beelden zjj zich in, dat
veel bun klaar en duidelijk is, dat zjj veel
weten, althans er zjjn velen, die zoo den
ken. Professor X. vroeg zekeren student bjj
zijn examen, hoe het Noorderlicht ontstaat.
De jonge man antwoordde: dat heel goed
geweten te hebben; het was hem echter
voor het oogenblik doorgegaan, maar zou
hem zeker wel waer invallen. >0, zeg het
ons dan vooral,* antwoordde de professor;
»er is mjj veel aan gelegen, want ik en
mjjne verdere collega's van de faculteit, wjj
weten het niet.*
Op de vlokkige sneeuw is de zespuntige
ster insgelijks de hoofdfiguur; maar de
boofdstraFn zjjn óf aan hunHe einden met
fijne bjjstralen voorzien öf zjj hebben in
hunne gansche lengte aan beide zjjden stra
len, die men best met deelen van de pluim
eener pen kan vergeljjken. Deze regelmatig
heid en schoonheid der sneeuwvlokken is
nogthans slechts door het vergrootglas te
bemerken. Het is intnsschen goed, dat wjj
met het bloote oog zoo iets niet ontdekken,
want anders zagen wjj ook de diertjes in
den waterdroppel, de kleine wormen in den
azjjn, de koloniën op den mensch, en daar-
bjj kon het menigeen licht wat wonderlik
om het hart, worden.
De vlokken, welke op één tjjd vallen,
zjjn nagenoeg geljjk gevormd en van de
zelfde grootte; maar op «en anderen tjjd
zjjn zjj weder van «9n anderen vorm en
grooter of kleiner. Misschien hangt dit on
derscheid van den meerderen of minderen
graad van koude af, of ook van de ver-
pchillende eigenschappen der dampkring.
Er zjjn soms sneeuwvlokken, die een duim
in doorsnede hebben. Groote, weeke sneeuw
vlokken kondigen dooiweder aan.
De sneeuw wordt bewoond door een bjj-
het gewild, ofschoonhjj niet door liefde tot
dien spoed werd gedreven.
En het kunststuk gelukte, want wat ver
mogen menschenhanden niet, wanneer een
man met zulk een doorzicht en geestkracht
hen aandrjjft en met goud prikkelt? Nog
voor den bepaalden tjjd was alles gereed.
Alweer kwam een gapende menigte om het
nieuwe wonderwerk te aanschouwen, dat
als met een tooverslag te voorschjjn was
getreden, 't Gebouw Excelsior* was weer
in aller mond eu Snoward had er geen
bezwaar tegen, dat het zjjn ouden naam
behield; deze past hem juist. Immers »Ex-
celsior* beteekent steeds hooger.
Een paar weken voor den trouwdag, in
het laatst van Februari, keerde baron Yon
Ellerich met zjjn dochter terug. Op hun
doorreis hadden zjj te Weenen uit de cou
ranten vernomen, d it aan doctor Friedrich
Schwerdtner wegens zjjn verdienstelijk ge
schreven boek een leerstoel was aangeboden
als buitengewoon hoogleeraar aan een Oos-
tenrjjksche universiteit en dat de jonge ge
leerde deze aanbieding had aangenomen.
Zoodra hjj was aangekomen, zocht de
baron den gouverneur van zjjn zoon op, en
toen deze hem mondeling het courantenbe
richt had bevestigd, wenschte hjj den jongen
man harteljjk geluk ea betreurde alleen, dat
zjjn zoon zulk een voortreffeigk op roeder
zou moeten missen.
»Doch ge hebt een schoone, benijdens
waardige loopbaan voor n,< sprak hjj, ter
wjjl hjj hem harteljjk de hand schudde.
Bewandel die voorspoedig.*
Schwerdtner was verbaasd. Juist door de
laatste gebeurtenissen in de familie had hjj
van den baron minder dan ooit zooveel
deelneming en z >uveel erkenning van de
idealt) goederen dezer wereld verwacht. Eu
ditmaal was de baron niet geknnseldin
zender insect, het sneeuwdiertje. Op de
sneeuwvlakten van enkele hooge gebergten,
waar slechts enkele dieren het om de koude
uithouden kunnen, leven buiten de sneeuw-
diertjes nog andere insecten, die naar blad
luizen gelijken en vleugels hebben. Waar
van deze schepsels zich wel voeden mogen
Op de hoogste gebergten ligt de sneeuw
jaar in jaar uit. Somwjjlen drjjft de storm
daar groote overhangende sneeuwwanden
bjjeen, die door hunne zwaarte overstorten
en niet zelden zware boomen neerrukken.
Aan de steile bergen in Zwitserland, in
Tyrol en in het Salzbnrgsche ontstaan in
het voorjaar, als de dooi begint, lawinen
of groote sneeuwballen. De sprong eener
gems, het waaien der vleugels van een vogel,
een kleine neervallende steen of iets der
gelijks brengt eene kleine hoeveelheid losse
sneeuw in beweging, die zich dan in het
voortrollen vergroot, met esm gedreun als
dat des donders, rotswanden ontbloot, ijs
klompen verbrjjzelt en woningen verwoest.
Zulke lawinen hebben reeds dikwjjls groote
vernielingen aangericht. Voor tweehonderd
jaren trok eene Oostenrjjksche armee langs
den voet van een steil gebergte in Zwit
serland. Op eens plofte een sneeuwklomp
neder, waaronder vierhonderd man bedolven
werden. Men kan begrjjpen wat verslagen-
heid dat verwekte. De algemeene schrik ging
nogthans in vrooljjkheid over, toei de "ea
na den ander onbeschadigd voor den dag
kwam kruipen. Eens wentelden zich zulke
geweldige lawinen van een gebergte in de
Rbóae neer, dat deze daardoor in haren loop
werd opgehouden, buiten hare oevers trad,
vijfhonderd huizen omverwierp en onder
scheiden menschen benevens veel vee deed
omkomen. Als in de Alpenstreken de sneeuw
met regen weggaat, volgen daarop de ge
vaarlijkste overstroomingen en de Alpen
bewoners vreezen de lente meer dan den
strengsten winter.
De landman noemt de sneeuw den winter-
mest en hoopt op een rjjken oogst, als de
korenvelden in den winter met sneeuw over
dekt zjjn geweest. Wellicht bevordert de
electriciteit der sneeuw de vruchtbaarheid
van den bodem, evenals ook een onweers
regen voor den wasdom der planten zeer
voordeelig is. Ook de hagel, wat groote
schade hjj menigmaal aanricht, maakt de
velden vruchtbaar.
tegendeel scheen hij zich te schamen, dat
hjj zich door zjjn gevoel had laten mee-
sleepenhfi zag er uit, of hjj vreesde te
verradeD, dat zjjn geweten hem heimeljjk
aanklaagde.
Ten opzichte van Robert werd besloten,
dat hy onmiddellijk na het huweljjk zijner
zuster op een degelijke kostschool zou wor
den gedaan, daar Schwerdtner niet langer
zou blijven. Wel behoefde hjj zjjn leerstoel
aan de universiteit niet te vervullen vóór
den aanvang van het zomerhalfjaar, doch
hjj wilde zich deugdelijk voorbereiden, en
dit kon bjj allerbest doen in de eenzaam
heid van een afgelegen plaatsje, misschien
wel in Berghausen, zjjn geboortestad.
Hjj kon zich natuurljjk niet onttrekken
aan de feestelijkheden bjj het haweljjk, hoe
gaarne bjj dit gedaan had. Zjjn leerling zou
daarmede tevens afscheid nemen van het
vsderljjk huis en het paste den vertrekken-
den gouverneur hem daarbjj ter zjj de te staan.
Bovendien was zjjne tegenwoordigheid
bjj de feestelg kheden voor hem een proef
stuk voor de niet te vermgden noodzake
lijkheid om in en met de wereld te leven,
hoezeer men die ook veracht. Hg was nu
ook kalmer geworden en meer een zwjj-
gend toeschouwer bjj de monsterachtige
tragikomedie des levens, ja een zwjjgend
toeschouwer die den lust heeft verloren om
de wereld te helpen verbeteren en zich be
daard terugtrekt om alleen zgn plichten
streng te vervallen.
Elvira had hg niet weer te zien gekre
gen. Gedurende den korten tjjd vóór haar
Duweljjk had zg zooveel drukte, dat zjj als
in een maalstroom voortleefde. Zg moest
maatregelen nemen voor daar uitzet: zg
moest paarden en rginxgen gaan zien, die
Snoward naar ter oeschikking wilde geven;
vervolgens moest zg de meubelen kiezen,
De sneeuw is wegens haar gering ver
mogen, om de warmte te leiden, zeer nuttig.
Zjj is als eene groote beddedeken, waaronder
de planten de haar benoodigde warmte be
houden. Vaak is het graan onder de sneeuw
aanmerkeljjk gewassen, en zie in 't voorjaar
iu den tuin de krokus en de witte juffertjes,
hoe ze zjjn opgeschoten onder het koeste
rende witte kleed. Menig zaadkorrel zon
bevriezen, zoo de sneeuw daar geen wel
dadig dek over uitspreidde en het ti-edere
leven der kiem in wezen hield. Ea hoeveel
kleine insecteneieren en hoeveel insecten
poppen vinden onder de sneeuw bescher
ming tegen de strenge konde des winters
Hun leven wordt door de sneeuw frisch en
wel bewaard, en als de zachte lentezon
schijnt, schudden de vlinders hun doods
hemd af, komen uit hmn graf te voorsehjjn,
wiegen zieh in de lieve lacht en verkondigen
den nadenicenden de almacht van Hem, die
leven geeft en het wonderbaarljjk behoudt.
Strenge winterkoude en veelvuldige sneeuw
bewerken somwjjlen, dat geheel onbekende
planten in het daarop volgende voorjaar te
voorsehjjn komen. In het jaar 1709 werden
planten gezien, die ook in 1740, andermaal
in 1786, maar in de jaren daartusschen niet
gevonden werden. Welk eene levenskracht
heeft de Schepper aan het kiempje van den
zaadkorrel verleend! Wat gebeurtenissen in
de natuur en ook in de menschen wereld
hebben eerst vooraf moeten gaan, eer dit
of dat geschieden en tot stand komen kon
De dennenrups vertoonde zieh in oenen
strengen winter in zulk eene menigte, dat
de schade, die zjj in een niet zeer uitge
strekt district in Duitschland teweeg bracht,
eenige millioenen daalders bedroeg. Ea deze
rups was in drie-en-tachtig jaren daar niet
geweest. Door welke middelen werd in de
rupseneieren de levenskracht gedurende dien
langen tjjd bewaard?
Eenige zoogdieren, de mormeldieren b.v.,
begraven zich in de sneeuw en leven onder
dit dek zeven maanden lang, en die op de
hoogste bergen nog langer, zonder eenig
voedsel. Besneeuwde dakeu houden ook de
stallen der dieren en de woningen der men
schen warm. In Tibet, een land in Opper-
azië, dat de bewoners het Sneeuwland noe
men, en waar de winterkoude uiterst streng
is, ligt in vele steden gedurende vjjf maan
den van het jaar zeer hoog sneeuw, en door
en op een anderen tjjd had zjj hanr keuze
te doen uit een menigte kostbare sieraden.
Zjj was zoo druk in de weer, dat zjj nauwe-
ljjks tot rust koa komen. Aan die zenuw
achtige gejaagdheid moest zjj dan ook het
gevoel van leegte toe schrjjven, waarvan
zjj zich niet kon bevrjjden.
Eindeljjk kwam de beslissende dag.
Het paleis van baron Von Ellerich was
met koninkljjke pracht versierd, die moest
dienen om den genoodigden gasten te be-
wjjzen, dat hier schoonheid en rjjkdom ver-
eenigd zouden worden. Mjjnheer Von Rüm-
mel, die natnurljjk hierbjj niet ontbrak,
maakte echter aan den eersten vriend den
besten de opmerking, dat al die vergulde
heerljjkbeid hem deed denken aan een hei-
densch offerfeest, ofschooa iu dit geval het
off-sr zich vrjj willig in de armen vau Moloch
wierp. Overigens was Von Rümmel dien
dag niet zoo fideel als gewoonljjk en dit
was hem in den laatsten tjjd wel meer ge
beurd. Zjjn woorden waren misscüien nog
giftiger en boosaardiger, maar de humor
vau vroeger ontbrak.
>Die Rümmel is niet zoo amusant meer,
naar het schjjnt,* zeide een diplomaat ach
ter zjjn rug, >hjj begint onaangenaam te
worden.*
Schwerdtner was van plan reeds den
volgenden dag te vertrekken, om zjju leer
ling naar de kostschool te brengen. Met
het inpakken van zjjn boeken en kleeren
was hg lang bezig en nog was hg niet in
feestgewaad, toen de bediende hem en den
jongen baron kwam melden, dat het tjjd
was naar de feestzaal te gaan, als zjj zich
bg den stoet wilden aansluiten. Scnwerdt-
ner was pgnlgk verrast.
üy moest Robert alluen laten vertrekken
en kon alleen beloven, zoo spoedig moge-
ijjk te volgen. Robert zwichtte slecnts voor
deze zjjn de inwoners ten deele tegen de
strengste koude beschut.
Buitenland.
Ook uit het buitenland komen onrust
barende berichten over de strenge konde.
In Frankrjjk bljjft deze aanhouden en de
meteorologen kunnen geen hoop op een
spoedigen ommekeer geven. In het vjjfde
arrondissement werden 's morgens twee
nachtwakers dood op straat gevonden. Te
Parjjs zjjn politieagenten, bewusteloos ge
worden van de koude, opgenomen om ver
pleegd te worden. Op sommige plaatsen
d«alde de thermometer Zaterdagnacht tot
19 graden Celsius.
Te Madrid en te Murcia is sneeuw ge
vallen en wees Zaterdag de thermometer
8.2 gr. Celsius aan. Te Pnlma op het
eiland Majorca viel eveneens sneeuw, tot
groote verbazing der bewoners, die dit na
tuurverschijnsel niet kennen.
Het carnaval te Rome is Donderdag, we
gens de hevige koude, jarnmerljjk mislukt.
Ook het bloemenbombardement, dat Vrjjdag
plaats moest hebben, ging niet door. Te
Napels werden 's nachts drie personen dood
op straat gevonden.
Te Parjjs hebben twee personen, zich noe
mende B. Caspary, oud boeren-officier vau
Springfontein (Transvaal) en Multerer, ver
schillende menschen opgelicht onder voor
geven, dat zjj in de Boeren-rjjen gevochten
hebben. Men zegt dat zjj brieven op zak
hebben, geteekend door Louis Botha en
andere generaals. Hoogstwaarschijnlijk zjjn
deze brieven valsch. De zich noemende Cas
pary beweert in Rusland te zjjn neboren,
spreekt goed Fransch en Duitach en heeft
een glazen oog. De ander beweert Oosten
rijker te zjjn. Hg spreekt zeer slecht Fransch.
Daar deze oplichters op weg heeten te
zjjn naar Holland en B-lgië zjj men op
zjjn hoede.
De Fransche politie zoekt hen.
In de zittingzaal van het Hof van Ge
zworenen te Napels heeft zich Zaterdag een
bloedig tooneal afgespeeld.
Op de bank der beklaagden zat een jonge
boer, die een anderen plattelandsbewoner
vermoord heeft.
In de pauze drong een opgeschoten jon
gen door de karabiniers been, die den be
klaagde bewaakten, en stiet dezen bliksem
snel een mes in het hart.
De dader, die gearresteerd werd, bleek
te zijn de zestienjarige neef van den ver
moorde, die aldus op den moordenaar
wraak nam.
zjjn dringend verzoek; liefst zou bjj bjj
Schwerdtner gebleven zjjn, want »deze dom
me streek van Elvira* ergerde hem, zooals
hjj bjj het heengaan trotsch zeide. Schwerdt
ner hield zich doof voor die woorden, en
dit had hg trouwens reeds drie maanden
lang gedaan, elkeH keer dat de knaap zjjn
hart wilde lachten over zgu zwager, die
hem volstrekt niet aanstond.
Schwerdtner maakte zoo spoelig moge
lijk dat hjj juist nog midden in de huwe
lijksplechtigheid ter kerke kwam. Hjj moest
zjju weg door de sacristjj nemen om bjj
Robert te komen, die met zjjn vader en zjjn
broeder Guido in de onmiddellijke nabjjbeid
van het bruidspaar had plaats genom-m
de geheele kerk was met menschen gevuld.
De geesteljjke hield slechts een zeer korte
aanspraakhjj zal wel gevoeld hebben dat
bjj dit ougeljjke paar niet aan een innige
liefde kon gedacht worden.
Toen Schwerdtner op den drempel der
sacristg verscheen, sloeg Elvira de oogen
op en verbleekte. Ook hg was zoo ontroerd,
dat hg een poos onbeweeglgk bleef staan.
Elvira was in haar prachtige bruidskleede
ren een aangrgpende seuoonheid, doch er
lag een waas van droefgeestigheid over haar
gelaat. Hg werd smartelgk aangedaan en
gevoelde medelgden met haar, ondanks zgn
overtuiging dat zg goen medelgden verdien
de. Hg kon zgn blik niet van haar gebo
gen hoofd afwenden, van dat rgke, blonds
haar, dat hg sedert dien namiddag op het
gs niet meer gezien had, maar dat hem
's nacats nog menigmaal in den droom ver
schenen was. En dan hai hg bg dat goud
gele haar steeds aan gemand goud mo ten
denken, aan den afschu walg ken Mammon,
die hem laugen tgd ouv-rschillig was ge
weest, doch dien hg na haatte met een
gloeienden haat. Wordt vervolgd,)