Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Leo Nicolajew Tolstoi. M 1990. FEUILLETON. De Avonturier. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 16 MAART 1901. land van alten^ toob O Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Adrertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 71/, ct. Groote letters naar plaateruimte. Advertontiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Nu alle volken met weerzin de menschon- slnchting in Afrika gadeslaan, en protes- teeren tegen de onrechtvaardigheid die daar geschiedt, waar een vrjj volk wordt uitge plunderd en uitgemoord, alleen ter wille der hebzucht, en waar het recht van dpn sterkste ook daar nog geldt, is het voor ons een aangename gewaarwording dat er mannen gevonden worden die openlijk tegen deze gruwelen protesteeren, die een afschuw vin den in den oorlog, en tegen alles wat on rechtvaardig is. Een dezer mannen is voor zeker wel graaf Tolstoï, die in zyn geheele leven toont, met daad en woord, dat hij een ijverig propagandist is voor de welvaart der volkeren en vooral voor den vrede. Hjj werd geboren in 1828 op een land goed in het hartje van Rusland bjj Moskou. De ellende van den Krimoorlog in 1856, door hem persoonlijk bjjgewoond, deed de vraag bjj hem opkomen Waartoe dient toch dat nietig menscheljjk bestaan, vaak in een oogenblik afg«sn»den? Deze vraag liet hem niet los en zoo kwam hij er toe zich aan de schrjjfkunst te wijden, daarin een middel meenende te vinden om het volk te hegchaven en diens galuk te bevorderen. Hjj werd hierin teleurgesteld wel zag hg, dat overal de beschaving zich in fijne vormm vertoonde, maar dat bjj allen op den bodem toch de hebzucht lag. In Moskon, waarheen hjj in 1881 ver huisde, leerde hjj nog beter de ellende ken nen die er heerschte in de achterbuurten. Hjj wilde door geld ge* en daarin tegemoet komen, doch zag al spoedig dat dit een bodemlooze put was. De hoofdgedachte van Tolstoi's leer is liefde tot den naaste, door zelfarbeid in het onderhoud voorzien, afschaffing van den oorlog enz. Hjj laat 't niet allsen bjj woorden, maar tracht in zjjn leven na te komen hetgeen hg leert. De eenvoadige, haast sobere wjjze waarop (38 »Ge zult wel geraden hebben, dat het kostbare uurwerk ook nog iets anders be vatte. Die brave mjjnheer Von Döbel had, zooals meer handelslui, de gewoonte om kleine aanteekeningen te maken betreffende de zaken, die den volgenden dag moesten afgedaan worden, die legde hjj ia het ge heime vak van h* t horloge. En zoo had hg nu ook daarin geborgen de mededeeling dat hij den volgenden dag een samenkomst met u zou hebben. En daar stond kort en bondig, maar te vens zoo duidelnk als maar kon: »De schurk Heinrich Starkborst, zich no >- mende Snoward, de Amerikaan uit mjjn geboortestad, zoekt mjjn vriendschap, sedert hg begrgpt, dat ik hem herkend heb. Hg noodigt mg morgen tot een samenkomst. Bljjkbaar wil hjj dus mjjn zwjjgen koopf-n door mg tot compagnon te nemen. Goed Ik zal bem laten bloedenzoodra bei mg belieft, kan ik hem toch altgd ontmaskeren. Hjj moest eens spartelen om los te komen!* Woedend wierp Snoward ook dit papier in het vuur en streek toen met de hand over het gelaat. >Heb je het horloge en dat papiertje bjj j*-?« fluisterde Snoward met heesche stem den mulat toe. >0, voor zóó dom moet ge mg niet hou den 1 Ik mocht vreezen, dat mg hetzelfde lot trof als den heer Von Döbel. Neen, bet doosje, waar alles bjj mekaar ingepakt is, hg leeft, dwingt eerbied af. Hjj werkt in een vertrtk met kale muren, slechts vsn het noodigste voorzien en wil niet hebben dat een ander hem bedient. Om zjjn groote zachtheid en beminne lijkheid houden de zjjnen veel van hem. Zjjn prediking lnidt: wordt niet toornig, wreek u niet, maar duld, vergeef en heb lief. De leer van Tolstoï dwingt ons eerbied af, maar toch kunnen we biermede niet geheel meegaan. Om zjjn voornaamste punt te noemen: Het verdwgnen van den oorlogDat willen we allen! Maar is het daarom gsraden aan stonds de legers af te schaffen? Is alle on recht na ook de wereld uit? Ook in ons land heeft Tolstoï weerklank gevonden, we hebben er enkelen van leeren kennen in de dienstweigeraars Van der Veer, Wendt en De Bruin. Wendt en De Bruin zjjn evenwel be zweken en vervullen hun dienstplicht; een bewjj* dus dat de theorie iü de werkelijk heid niet altjjl opgaat. Hoe wjj evenwel mogen denken over dit beginsel, wjj kunnen toch niet nalaten onze waardeerirg daarvoor uit ttf spreken. Want wjj zjjn er van doordrongen, dat de oorlog niet alleen een ramp is, maar een schande voor alle beschaafde natiën. De geschillen tusschen de volken moeten in de toekomst voor e*-n onpartijdige rechtbank worden ge bracht, bjj welker uitspraak men zich neer legt. LaDgzaam en geleideljjk moeten de menseben echter tot deze zienswjjze komen. De verschillende vredebonden, de Haagsche Vred '«conferentie en niet het mi: st het ▼oorbeeld v.n bovengenoemde mannen, dat alles dient tot voorbereiding van het ideaal Vrede, c Buitenland. Het loopt te Marseille in velerlei opzicht mis. Tengevolge van de werkstaking beeft de »Compagnie des Messageries maritimis* be sloten haar kantoren naar Genua over te brengen. Marseille zal nog altgd het uiteinde der ljjn bljjven, maar het laden en lossen zal bevindt zieh in handen van mjjn goeden vriend, die beneden op straat wachtbjj zal hier komen, zoodra ge dat verlangt. Met ons tweeën zjjn we wel tezen u opgewassen, als ge soms geweld mocht gebruiken.* »Lomperd, ik begrjjp niet, waar jjj aan denkt! Maar ik zal niet met je twisten >Dat hoop ik.c »En om alle misverstand te voorkomen ben ik bereid die dingen te koopen. Hoe veel vraag je er voor?* Na was het oogenblik gekomen waarop John Archer met zooveel ongeduld gewacht had. Den vorigen dag had bjj met zorg de achtelooze houding bestudeerd, die hjj wilde aannemen bjj deze ontmoeting met den mil- lionair. Doch nu bleek al die moeite op het be slissende oogeablik toch vergeefs. Met koe len, voornamen glimlach zou hg den prjjs noemen, was het voornemen geweest, doch in - plaats daarvan sprong hg op en riep luid: >Een millioen!* Hg verwachtte, dat Snoward hem zou uitlachen, en zette bjj voorbaat al een som her en vastberaden gezicht om te bemerken dat bjj geen penning zon laten afdingen 'och Snoward lachte hem niet uit; hjj peinsde *en oogenblik en seide toen eenvou dig op beleefden toon: »Ik neem het aan. Wees zoo goed uw vriend met die voorwerpen hier te brengen. Intnsschen zal ik de noodige kassiersbriefjes invallen om de gevraagde som aan u te laten uitbetalen.* Archer maakte een buiging, zoo beleefd als een hoveling maar doen kun, en verliet de kamer. Zonder veel haast te maken, nam Snoward een paar boeken uit zjjn sehrjjftafel en voorloopig althans plaats hebben te Genua. De >Laos«, die pas is binnengekomen, heeft, reeds bevel ontvangen in de Italiaansche ha ven te lossen. Dit is een zware slag voor de handel van Marseille. En een viertal andere maatschappijen (twee Fransche en twee vreemd**) volgen dit voorbeeld. Verleden jaar Maart werd te Parjjs een comité van Fransche vrouwen gevormd. Het deed de volgende oproeping: >De oorlog van Transvaal, zoo rjjk aan glorieuse daden, geeft aan de wereld het zuiverste voorbeeld van de vrouw die ge trouw aan al haar plichten is, zoowel aan die van het buisgezin als aan die van het vaderland. >VIevronw Cronjé, vrouw van het held haftig Boerenhoofd, heeft overal haar echt genoot op het oorlogsveld gevolgd. Zjj heeft met hem het lot van den oorlog gedeeld thans is zjj gevangene. sWjj Fransche vrouwen, wjj willen zulke booge deugden eeren en mevrouw Cronjé daarom onze bewondering toonen door het aanbieden van een hart in een aureool. »Wjj vragen aan de vrouw van het volk en aan de edelvrouw, aan elk een halven stuiver.* De insehrjjring van Maart 1900 tot Maart 1901 bracht 54,000 halve stuivers op. Het comité kocht er het kleinood voor en deed er nevens een volledige ljjst der inteekeuaar- sters gaan. De graveur Dewambeg maakte een randschrift »De halve stuiver der Fransche Vrou wen. Hulde aan mevrouw Cronjé. 54,000 ondertekeningen a 5 centimes. 1900-1901. Te Barcelona loopt het gerucht dat on lusten zjjn uitgebroken te San Qaerito en te Besora, waar fabrieken moeten zjjn in brand gestoken. Er zjjn troepen daarheen gezon den. De regeering heeft besloten, zoo noodig den staat van beleg weer af te kondigen. Üit Geestemunde meldt men van 12 dezer Aan boord van het vischstoomschip »Del- phin* zag men in den nacht van 3 op 4 Maart in de Noordzee, tijdens zwaren storm met sneeuwbuien een gooot vnur, welke beteekenis eerst niet uitgemaakt worden kon. Naderbjj gekomen vond men den Noor- schen schoener Louise,* kapt. Nielsen, nit Skiën, die dit noodsignaal door het verbran den van een met pretroleum gedrenkte ma- schreef vjjf orders tot uitbetaling, ieder tot een bedrag van twee honderd duizend mark het geld moest op vjjf verschillende kantoren ia de residentie worden ontvangen. Hjj schreef zoo langzaam, alsof hjj daarmee den tjjd wilde besteden tot aan de komst van Archer en zjjn goeden vriend. Hjj legde de pen neer en luisterde maar neen, zjj konden er nog niet zjjn Zorgvuldig las hjj de eene order na de an dere nog eens over en leunde toon weer in zjjn stoel. Wat? Wilden die kerels hem bovendien nog laten >spartelen«, zooals Vön Dobel had geschreven; de vensters van dit vertrek gaven geen uitzicht op de straat, hg zou in een andere kamer moeten gaan om naar den mulat uit te zien, en een angstig gevoel hield hem terug in deze kamer, hg durfde zich zelf in zjjn stoel niet bewegen. Als hjj deze kamer verliet, moest deze zaak voor altjjd uit den weg geruimd zijn. In gedachte volgde hjj John Archer op zjjn schreiennn was hg de trap af, nn had hjj de straat ber.eikt, nu sprak hg zjjn »goeden vriend,* nu genoten zjj zeker lachend de vreugde over het gelukken van bat plan. Nu gingen zjj op weg naar hem, ijj kwam-m nu de trap op, hu stonden zjj nog eens af te spreken wat ze zeggen zon den nu nu Maar verduiveldwaar bleven de schoften? Ha, eindelijk! Ja, daar klonk de schelDe kamerdienaar snel de heen om de dear te openen Wat whs dat voor een gepraat en gemompel! Was de >goede vriend* van Archer mis schien zoo armoedig gekleed, dat de be diende zwarigheid maakte om hem bjj zjjn heer toe te laten? Snoward stond op, hjj hoorde de voetstappen naderen van drie mannen de kamerdienaar vergezelde hen tras maakte. Het schip was met kolen van Newcastle naar Laurvig bestemd, had de masten gekapt en verkeerde in zinkenden tosstand, in den voorafgaanden nacht was de lading overgegaan en waren de booten alsmade de verschansing weggeslagen. De takelage dreef nog vastzittend langszijde van 't schip. Yan de nit vjjf personen be staande bemanning waren er reeds twee met een stortzee overboord geslagen en ver dronken. Kapitein Zeplin van het visch stoomschip vroeg of de Louise* het tot 't aanbreken van dsn dag (het was twee uur 's nachts) zon kunnen houden maar kapt. Nielsen antwoordde dat zjjn schip bin nen 't half nnr zinken zoudaarop besloot kapt. Zeplin, trots de hooggaands zee, het redden der drie nog aan boord zijnde men- schen te beproeven. Dit was in den donke ren nacht en bjj de aan 't sehip hangende, voor het stoomschip zeer gevaarlijke tak-lage een groot waagstuk. Bjj de eerste nadering van de »Delphin« sprongen de beide matro zen van de >Louise< overboord om den stoomer zweaimend te bereiken, want zjj vreesden dat hun schip elk oogenblik zin ken zou. Deze poging kostte den een het leven, de andere dreef naar zjjn schip terug en klom weer op 't dek. Spoedig daarop brak een geweldige stortzee over de »Loui- se« en de redders geloofden alle personen verloren; de beide overlevenden echter had den zich nog juist bjjtjjds in de kajuit kun nen bergen. Na vele vergeefsche pogingen slaagden de redders er in een ljjn over te werpen, waarmede de beide manschen door 't water aan boord van 't stoomschip wer den getrokkeD. Nauweljjks was dit geschied of ck? vLonise* zonk in de diepte weg. Ka pitein Nielsen had ernstige kwetsuren aan handen en borst, ook de matroos was ge heel uitgeput, maar een liefdevolle verple ging aan boord van de »Delphin< bracht de schipbrenkelingen, die niets dan 't naak te leven geborgen hadden, weer op de been. Buitengewone meteorologische verschijn selen zjjn in het Zuiden van Oostenrjjk waargenomen. De Italiaansche bloedregen schjjnt het begin di-r vreemde verschijnse len te zjjn. In de Alpen-provincies van Zuid- Oostenrijk viel een gele en roode sneeuw. De temperatnnr was zeer laag. Na een ge weldig onweer viel er weder gele sneeuw. Uit Klagenfurth, Salzburg, Meruu en Bad- Gastein komen berichten van roode .meeuw. zeker, omdat hg die niet vertrouwde. Daar werd op de dear geklopt. Binnen He, dat waren de verwachte personen niet. Een bejaard heer met r.chtoaar voor komen, in het zwart gekleed, met den hoed in de hand, trad binnen. De twee andere personen, met donker ernstig voorkomen, bleven dicht bjj de deur staan. »Mr. Ralph Tobias Jefferson Snoward.* Die ben ik. Waarrnee kan ik u dienen >In naam der wet moet ik mg van nw persoon verzekeren.* Snoward vertrok geen spier. Hjj ver moedde reeds zoo iets. »Ik begrjjp u. Ik word in verzekerde bewaring genomen, totdat is vastgesteld, dat ik Frederik Schwerdtner slechts uit wet tige zelfverdediging heb gedood.* Hierover kan ik u geruststellen,* zei de commissaris van politie met een fijn lachje, terwjjl hjj elke beweging van den bankier scherp in het oog hield. Die zaak laat zich heter aanzien, dan aanvankeljjk scheen. Doctor Frederik Schwerdtner leeft.* Snoward zette groote oogen op, en zeide zeer bedaard: >Dat doet me genoe gen.* >Hoe bedoelt ge dat?* Later zal ik u dat wel eens ophelderen, maar nn verzoek ik u deze twee mannen onmiddellijk te volgen.* »Ik moet dringend noodig nog eenige zaken donder eenig uitstel.* Snoward wilde naar de sehrjjftafel gaan, doca de commissaris verhinderde dit, door hem bjj den arm te grjjpen, en tegelgker- tjjd schoten de twee mannen toe, die bg de deur waren bljjven staan. Een krachtige Zuid Oostenwind blies Maandag in de haven van Fiume en voerde met zich een bruinachtige sneenw. Te Bozen in Tyrol voelde men aard schokken, die gepaard gingen met een hevig onweer. Hetzelfde nam men waar te Ibra- disch in Hongarjje waar tevens een land verschuiving verscheidene huizen deed in- stor ten. Professor Salcher te Weenen heeft »»en analyse van de sneeuw opgemaakt. Zijn meening is, dat de kleur h<*t gevolg is van Saharazand dat zich in de sneeuw bevindt. Hjj beschouwt het als een zeer ongewoon verscbjjnsel. De temperatuur te Weenen is zeer laag. Maandagavond viel er een meteoor van een roodachtig-groene kleur. Eveneens zag men een vuurbal zich door den nacbtelgken he mel in de richting van Baden, een zuidelgk van Weenen gelegen plaats, bewegen. In Dalmatië waait een sirocco. De tem peratuur is er stggende. Uit Coburg komt het bericht, dat op het observatorium te Bamberg regen uit het Zuid-Oosten komende is onderzocht. Men vond er stof in, dat dezelfde roode kleuren had als men op Sicilië had waargenomen. In Brussel sneeuwde het Woensdag zeer hevig. Telegraaf- en telephoonverbindingen waren verstoord. De meteorologische verschjjnselen uit Si cilië bericht, zjjn ook in Hamburg en Slees- wjjk Holstein waargenomen. Er viel regen en sneenw van een geel-brnine klenr. Te Valencia heeft de vort de kansen op een goeden fruitoogst teleurgesteld. Milli- oenen zjjdewormen sterven van honger. De anti-Engelsch-gezinde geest der Duit- sche spoorwegarbeiders te Duisburg, heeft voor een aantal boogere ambtenaren aldaar onaangename gevolgen gehad. Toen de ko ning van Engeland op zjjne reis die plants passeerde, veroorloofden zich eenige arbeiders minder vleiende uitdrukkingen tegenover die vorst te gebruiken. Het gevolg was, dat eeni ge meer verantwoordelijke ambtenaren met overplaatsing en degradatie gestraft werden. Hoe vreeseljjk de hongersnood in EngeLch- Indië gewoed heeft, bewjjst de jongste volks telling. Alleen in het distrikt Kopal is de bevolking met bjjnaeen millioen verminderd. Als Engeland de voorgestelde hervormin gen in Zuid-Afrika ingevoerd heeft, wordt 't >Ah, denkt ge dat ik met een wapen in de hand weerstand zon bieden of mg zelf het leven benemen?* Snoward lachte spottend. >Ik wilde slechts de schrijftafel afsluiten. Ik ben mij geen schuld bewust.* >Des te beter! Voor het regelen van uw zaken hier in huis zal ik zelf zorgen, ter wjjl ge onder veilig geleide uw nieuwe be stemming tegemoet gaat.* De commissaris wenkte de beide mannen, die den bankier in hun midden namen, zette zjjn hoed op de sehrjjftafel en begon dadeljjk de papieren door te snuffelen. Snoward beet zich op de lippenzoo gaarne had hjj willen vernemen, of John Archer en zjjn sgoeden vriend* zich uit de voeten hadden gemaakt; doch hoe zou hjj een praatje maken om die vraag terloops te kannen doen Men leidde hem de kaïn^r uit In de voor kamer moent de ontstelde kamerdienaar hem slechts zjjn hoe-i en zjjn pelsmautel geven, en toen moest hjj de trap af. Snoward bleef staan, toen hg voor de straatdeur een menigte menschen zag. Wat? Wist men dan reeds Daar kwam Gartner, de deurwachter, met triomfantelijk gelaat haastig aanloopeu, en zonder zich door de politiemannen te laten verhinderen, riep hij zjjn heer toe: >Ziet n wel, dat ik geljjk had? De mulat, dia zich kapitein Murle noemde en een vriend van nem, hebben destjjds de inbraak ge pleegd. Zjj zijn zoo jnist gevangen ^euomen, toen zg hier wil len binnengaanze worden al weggebracht 1* Dat was das de reden van den oploop voor de deur. (Wordt vervolgd NIEUWSBLAD Daarna legde hjj zich geheel toe op de verbetering van zjjn landgoed en van het lot sjjner ondergeschikten. Hier leefde hjj hoogst eenvoudig, werkte zelf mede en stelde zich geljjk met zjjne arbeiders. Zjjn huis- genooten gingen met al zjjn begrippen ni*t mede, doch lieten hem kalm zjjn gang gaaD. We erkennen gaarne de macht der zacht heid toegeveD, dulden en ljjden vermogen veel, maar is foms een harde maatregel niet juist noodig? Wie niet hooren wil moet voelen. 1 sn> ■■hiwmmigajn t— uil iii n gwraiegbi*

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1