Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
Een Rechterlijke Dwaling
Land- en Tuinbouw.
FEUILLETON.
Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden.
M 2000.
ZATERDAG 20 APRIL
1901
land van alten**
YOOB
Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per S maanden f l.OO.
Franco psr post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
nummers 5 cent.
Advertantiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 7ct. Groots letters naar plaatsruimte.
Adrertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond
ingewacht.
VIL
WEIDEGAiN G.
Met rassche schreden nadert de tjjd, dat
het melkvee den stal verlaat om naar de
weide te worden gebracht. Een groote ver
andering voor de dieren! Uit den muffen
stal komen ze in de frissche lucht, in de
wei, waar ze zich aan de jonge, eiwitrijke
grassprietjes te goed kunnen doen en zich
vrijelijk kunnen bewegen. In zooverre is
die verandering een verbetering, welks niet
anders dan gunstig op het vee kan werken.
Dat dit toch niet altijd het geval is, maar
dikwpls in den eersten tjjd een bepaald na-
deelige invloed van den weidegang is waar
te nemen, moet worden toegeschreven hoofd
zakelijk hieraan, dat deze verandering in de
leefwjjze der dieren niet of niet voldoende
wordt voorbereid. De plotselinge overgang
van droog tot groen voeder veroorzaakt
storing in da spijsvertering, de ingewanden,
nog gewend aan hooi en stroo, verdragen
het sappige gras moeilijk en doorloop treedt
op. Ondanks het heerljjke en overvloedige
voer gaan de dieren soms zichtbaar achter
uit; de melkopbrengst wordt minder, even
eens ds hoedanigheid der melk. Lang kan
het soms duren, eer de dieren weder geheel
op hun verhaal zjjn gekomen. De veehouder
toont zich niet zelden verbaasd over deze
verschijnselenhjj begrjjpt ze niet, daar de
wei toch zoo goed is voorzien, de dieren
het zoo goed hebben. Bjj eenig nadenken
echter zou die bevreemding wjjken en zou
hjj gaan inzien, dat meerdere geleidelijkheid
in de voederwisseling het kwaad, althans
grootsndeels, hadde kannen voorkomen.
Met het oog op den weidegang moet de
boer reeds te voren eenige wjjziging in de
voedering brengen; de twee laatste st 1-
weken geve hjj bjj het stalvoed<u* eenig
groen voer, een kleine hoeveelheid gras of,
waar men dit heeft, wat groene rogge. Zoo
wordt het spijsverteringskanaal langzamer
hand gewend aan het malsche, sappige groen
en wordt een ernstige storing allicht voor
komen.
Ook ia het gewenscht te zorgen, dat het
gehalte en de voedingsverhoudiDg ongeveer
dezelfde bljjven en dus de stalvoederiüg
«enigszins in overeenstemming te doen zjjn
met de weidegang. Tegen den weidetjjd
dook
REINHOLT ORTMANN.
(4
Er was geen levend wezen te bespeuren,
f dat van haar doen en laten gedurende deze
laatste minuten getuigenis kon afLggen, en
als nu een der andere bewoners van het
kasteel onverhoeds was binnen gekomen,
dan zou hij die zachte, bjjna opgeruimde
kalmte op Asta's ivoorblank gelaat zeker
slechts voor de gerustheid van een engelrein
geweten hebben gehouden.
De volgenden voormiddag bracht een ver
rassenden ommekeer in d»n toestand van
den baron. Terwijl het in de eerste morgen
uren nog altijd den sebjjn had g^had, als
zoude bjj uit zjjn diepe bewusteloosheid zacht
en onmerkbaar overgaan tot den laatsten,
eeuwigen slaap, vertoonden zich sedert het
oogenblik, waarin hjj voor het eerst met
moeite tjjn zware rogleden bad opgeslagen,
duideljj^e voorteekei s vau beterschap, die
van uur tot uur toenamen. Dokter Peeters,
die eerst tegen den middag verscheen, gaf
aan zjjn bigde verbazing in levendige woor
den lucht en verzekerde George, dat men
nu de beste vooruitzichten kon koesteren,
wanneer er slechts een paar dagen verliepen,
zonder dat bjj weder een aanval van be
roerte kreeg. Op het bepaalde uur kwam
ook de diacones aan, om de verdere ver
pleging van den zieke op zich te nemen, en
toen George zjjn nicht Asta, die niettegen-
houde men er bjj de stalvoedering rekening
mee of het vee naar een beste of naar een
minder goede weide zal worden gebracht;
in het eerste geval voedere men niet te
zwak, in het tweede niet te sterk.
Voorts beschutte men het vee zooveel
mogeljjk tegen nadeelige weersinvloeden.
Men breng» het den eersten keer op een
mooien, zoelen dag naar buiten, na het
eerst met goed droog hooi gevoederd te
hebben. Is net weer koud, minder gunstig,
dan late men het niet te lang buiten, maar
hale het weer spoedig van de wei. Minder
voorzichtig behoeft men te zjjn met vee,
dat gewend is om naar buiten te gaan.
Koeien, die pas gekalfd hebben houde men
bjj ruw weer in de stal. Oak de volgende
dagen, als het weder ruw en winderig is,
de dieren staan te rillen en niet den min
sten lust toonen om te grazen, handelt men
verstandig met ze naar huis te halen. Regen,
als die niet te koud is, deert het vee niet
gauwin een zoelen regen loopt het zelfs
graag.
Wie er niet op bedacht ij geweest om
den overgang van het droge wintervoeder
tot het sappige weideveêr geleideljjk te ma
ken, trachtte mogelgke nadeelige gevolgen
van den weidegang te voorkomen door het
vee in de wei de eerste dagen wat hooi of
stroo te geven. Is de wei slecht voorzien,
dan «lient natuarljjk wat krachtvooder te
worden bjjgevoederd, niet slechts in den
beginne, maar ook later, in tjjden van groote
droogte, wanneer er tengevolge daarvan
weinig gras in de wei te vinden is.
De afwisselende temperatuur in de weiden
doet soms het vee niet weinig kwaadook
hierop wordt veel te weinig acht geslagen.
Het schjjnt wal, of sommigen van meening
zjjn, dat het weer op een koe weinig of
geen invloed heeft, hoewel toch iedere vee
houder bjj ondervinding kan weten, dat het
rerbljjf vau het melkvee bjj ruw en guur
weder zich al spoedig in den emmer wreekt.
Beschutting der weiden door omheinen 1
boomgewas, beschaduwende hoornen in de
weiden, nog beter hokken op het land, waar
het vee kan schuilen voor ruwe vlagen en
zonnehitte, alsook voor lastige insecten,
hiervoor dient de boer te zorgen, als hjj zjjn
dieren liefheeft en zjjn belang begrjjpt. Waar
overigens zooveel aan het vee ten koste
wordt gelegd, mag dit ook niet worden ver
zuimd. Het plaatsan van een stroohoop,
staande den doorwaakten nacht, nog geen
merkbare sporen van vermoeienis toonde,
ridderljjk tot aan de deur herer kamer be
geleidde, mocht hjj haar met een verruimd
en hoopvol hart voor hare opoffering dank
zeggen.
»Het is werksljjk niet da moeit» waard,
zeide zjj met een mat lachje. Alleen aan
jullie door bet geluk verwende menschen-
kinderen kan het als iets buitengewoons
toeschijnen. Ik heb waarljjk al veel ergers
beleefd.
Door jjlings in haar kamertje te glippen
onttrok zjj zich aan verdere dankbetuiging.
Gerorge verweet zich in stilte ernstig, dat
hjj het edele, onbaatzuchtige gemoed van
di-ze arme bloedverwante, die de moeilijk
heden des levens zoo vroeg had moeten
ondervinden, tot heden toe bjj lange niet
naar verdiensten had op prjjs gesteld.
Toen hjj Helena dien dag wederzag, was
weliswaar zjja prikkelbaarheid van gisteren
door de bljjdschap over de gunstige wen
ding der dingen ten eenenmale vervlogen,
maar hjj sprak toch opnieuw in zulks warme,
haast overdreven uitdrukkingen over de han-
'elwjjze van Asta, dat de gouvernante hem
sLchts stilzwjjgend koa aanhooreu en het
ook nu niet tot eenige liefdevolle woorden
tusschen hen kwaoi. Het geschiedde zeker
niet zonder opzet, dat Helena van nu af
voor hem slechts in gezelschap van de kleine
Elfride te zien was, en dat zjj zelfs zjjne
poging, om de kleine onder eenig voorwend
sel weg te zenden, verjjdelde, door er zich
bepaald tegen te verzetten.
De beroerte van den baron was z-ker
niet vau ernstigen aard geweest, want ouder
de zorgvuldige verpleging, die hjj geuoot,
haalde hjj zieuderoog op; zjju verstand
vooral om het vee een droge ligging te ver
schaffen, verdient evenzeer aanbeveling. Dik
wijl» zal het goed zjjn om, indien men
daartoe gelegenheid heeft, de koeien uit een
opene of vochtige wei over te brengen naar
een meer beschutte en droge. Het doeltref
fendst is natuurljjk, als het kan, bjj zeer
guur weer, het vee des Dachts onder dak
te brengen en vooral is dit aan te raden,
als de wside nat is. De gewoonte, door
velen gevolgd, om de koeien een paar malen
daags te weiden en ze verder in den stal
te melken, bjj te voederen, enz., kunnen wjj,
wanneer althans de afstand naar de wei
tameljjk ver is, niet goedkeuren. Dit geeft
een aanmerkelijk verlies aan melk, het kan
niet anders, terwjjl onderweg ook mest ver
loren gaat. Men late het vee in de weide
en voedere het, zoo noodig, daar bjj. De
uitwerpselen komen dan het gras ten goede,
vooral als man ze nu en dan uiteenslaat.
Den mest, dien men overigens in 't bedrijf
te kort komt, kan dan met geringe kosten
door kunstmeststoffen worden aangevuld.
Ongetwijfeld zon men, door zóó te handelen,
beter varen. C. B.
Buitenland.
Te Saint-Germain-en-Laye (Frankrijk)
woont een apotheker Mouehy, die het druk
heeft met naalden te trekken uit het lichaam
van een 16-jarig kindermeisje, Julienne
Landrieux. R^eds 120 zjjn er te voorscbjjn
gekomen, blank en blinkend, uit de armen,
uit de handen, uit de voeten, uit de wan
gen, uit de oorlapjes, uit de borsten. Drie
jaar geleden had Julienne met een school
kameraadje er om gewed wie de meeste
naalden zou durven inslikken. Zjj voelt een
licht jeukje wanneer er een aan de opper
vlakte komt en de apotheker moet er ijlings
met een magneet of een tangetje bjjzjjn om
dan de naald er uit te halen, want anders
verdwjjut die weer. Pjjn ljjdt het kind er
niet van. Wat er van het kameraadje ge
worden is, weet zjj niet.
Vóór enkele dagen wist de »Aurore« te
vsrtellen, dat te Vitré (Frankrjjk) een sol
daat van het zeventigste regiment infanterie,
die onrechtvaardig gestraft was met cachot-
straf, toen hjj zich gewend had tot den
kolonel, eenvoudig voor krankzinnig was
verklaard en op last van den majoor van
den geneeskundigen dienst, op een draag-
bleek helder te zjjD, en op den vierden dag
kon hjj reeds met zwakke stem tesamen-
hangend spreken. In de allereerste plaats
moesteu zjjn verloren krachten door ver
sterkende medicjjnen terug gebracht wor
den, en met angstige zorgvuldigheid diende
alLs vermeden, wat gevaar voor wederin-
8torting kon opleveren.
Keels twee nachten had de diacones wa
kend aan de legerstede van den zieke door
gebracht en zich slechts door een paar uren
slaap in den voormiddag verkwikt. Nu
echter gaf haar afgemat niterljjk duidelijk
te bennen, dat zjj voor den toekomenden
nacht althans gedeeltelijke aflossing van
hare zware taak dringend noodig had, en
bjj het avondmaal vernam George niet zon
der innerljjk genoegen, dat Asta en Helena
om beurten tot den morgen de zorg voor
den patiënt zenden overnemeD. Voor de
liefdezuster was er iu het studeervertrek een
bed gereed gemaakt en zjj had het aan har^
plaatsvervangsters sterk op 't gemoed ge
drukt, haar te wekken bjj het minst onrust
barend verschjjosel, dat zich eventueel mocht
voordoen.
Gedurende de eerste uren van den nacht
bleef Asta bjj den zieke, en toen eenige
ininut-n voor twaalven Helena kwam, om,
volgens afspraak, haar ai te lossen, lag de
baron rustig te sluimeren.
Fluisterend gaf freule ron Politz aan de
gouvernante de noodige aanwijzingen.
>Van deze medicijn moet oom alle uren
een eetlepel innemen, wel te verstaan, als
hjj niet slaapt. Aangezien hg bg korte tus-
scüenpoozen pleegt wakker te worden, zal
het u wel mogeljjk vallen, lieve juffrouw,
dit voorschift stipt op te volgen. Ik heb
hem, ongeveer tien minuten geleden, voor
baar gebonden, naar het hospitaal was over
gebracht.
De openbaarheid heeft prachtig gewerkt
generaal Donop, die over het betrokken
legercorps het bevel voert, haeft den kolo
nel, die het Fransche leger op Pruisische
leest scheen te willen schoeien, en den ma
joor in quaestie, elk veroordeeld tot dertig
dagen arrest.
't Is wel niet zoo heel erg veel, doch 't
kan anderen dergeljjken helden tot voor
beeld strekken
De prefect te Marseille heeft latsn weten,
dat da tosstand in die plaats woer van dien
aard is, dat de troepen kunnen worden
teruggetrokken. Alles is te Marseille weer
volkomen op orde.
Te South-Pasadena in Californië wordt
op een merkwaardige wjjze gebruikt gemaakt
van de kracht der zonnestralen, tot het in
beweging brengen eener machine van 15
P.K. Daar is een reflector opgericht die
bovenaan 36 voet doorsnede heeft, en welks
binnenzijde bestaat uit achttienhonderd klei
ne spiegels, waarmede de zonnestralen ten
nsastenbjj ia één brandpunt vereenigd wor
den in dat brandpunt is een ketel die hon
derd gallons water bevat, opgehangen. De
reflector kan, evenals bg de groote teles
copen geschiedt, de dageljjkscha beweging
der zon volgen door een uurwerk. De tem-
peratunr in het brandpunt vau den reflector
is zoo hoog, dat koper er gesmoltea wordt,
en een houten paal die er iu gezet wordt,
als een lucifertje opvlamt. De motor wordt
gebruikt om water uit een put te pompen
en Rchjjnt goed te werken in dit land waar
de bevolking zeer gering is, en vruchtbare
landstreken slechts besproeiing noodig heb
ben.
Het gaat er met Engeland» positie op
Malta hoe laugsr hoe onguustigsr bjjstaan
en de Fransche en Italiaansche handelshui
zen doen al het mogelgke om de anti-Brit-
sche gezindheid van de meerderheid dar
bevolking, in verband met de taalaangele-
genheid, te exploiteren ten eigen bate en
ten koste van Johm Bull, die reeds meer
in narigheid komt!
Te Belfast zjjn dezer dagm eeniga h uizsn
en landerjjen verkocht, welke aan de Kroon
behoord hebben. De huizen werden verkocht
met meubelen en al en onder de koopers
het laatst ingegeven, u weet das wanneer
bet weder daartoe tjjd is. Mocht er iets
bijzonders gebeuren, dan behoeft u zuster
Bert ha, slechts bjj haren naam te noemen.
Ik heb de ondervinding opgedaan, dat zjj
zeer los slaapt.*
Helena knikte, zonder iets te zeggen,
ten teeken, dat zjj alles begrepen had, en
Asta verwjjderde zich na beloof 4 te hebben,
prompt ten drie ure terug te keeren.
III
Weder lag er, bjj na een uur lang, een
diepe, vreedzame stilte over het oude hee
renhuis. Toen echter rinkelende plotseling
de lectrische schel in de dienstboïenkaraer
met lang aanhoudenden, schrillen toon.
Deuren werden driftig geopend en gesloten,
haastige voetstappen liepen door de ver
schillende vertrekken en door schrik bene
pen stemmen fluisterden hier en daar ont
stelde, afgebroken woorden. De rjjknecht
Robert, een oude, trouwe bediende der fa
milie, snelde halfgekleed naar de stallen,
om het vlugste paard er uit te halen. Overal
werd licht achter de ramen ontstoken en
weldra was alleman in het kasteel op de
been.
«Mguheer de baron heeft opnieuw een
beroerte gekregen,* heette het onder de
dienstboden, »en dezen keer moet het zeer
ernstig zjjn. De kamerdienaar, die een oogen
blik in het ziekenvertrek was, zegt, dat het
jjseljjk is, om te zien. Hjj dankt, dat mjjn-
heer wel dood zal zjjn, voor de dokter komt.*
De brave rjjknecüt draafde op een oiige-
zadeld paard, id dan herfstnacht naar bui
ten, om den arts te halen. Maar hg ha
nog niet de helft van den weg afgelegd,
toen in de slaapkamer van deu slotheer
bevonden zich twee dames. Toen zjj in een
door haar gekocht hnis den inventaris be
zichtigden, bemerkten de dames, dat een
piano geen geluid gaf, als men op de toet
sen drukte. Zjj openden bet instrument, om
naar de oorzaak van dit vreemdsoortig ver
schijnsel te zoeken, en zagen toen, dat de
geheele piano was gevuld met goud. Ver
dere onderzoekingen leidden tot de ontdek
king van nog een schat aan goud eeld,
die verborgen was onder den vloer van een
van de slaapkamers.
Uit Johannesburg wordt bericht dat Za
terdag een ernstig ongelak heeft plaats ge
had ia de mjjn Geldenbnis Deep. Toen de
mand met inboorlingen bjjna boven was,
brak de ketting, met het gevolg dat 26
arbeiders te pletteren vielen.
Uit Peking wordt van den 18en gemeld,
dat het door generaal Waldersee bewoonde
deel van het Keizerlgk Paleis benevens het
huis van asbest geheel afgebrand is. Wal
dersee zelf is ternauwernood door een ven
ster van het asbest-huis gered. Generaal
von Schwarzhoff wordt vermist; vermoede
lijk is hjj bjj het weder betreden van de
brandplaats omgekomen, nadat hjj reids
ontkomen was. Verdere ongevallen tot nu
onbekend.
De brand zou in de woning van den
afwezig zjjnden majoor Lauenstein uitge
broken zjjn. Men vermoedt brandstichting.
Een later telegram meldt nog
Er bestaat thans geen hoop meer dat
generaal Sobwarshoff gered kan zjjn. Zijn
ljjk is echter nog niet gevonden, zoodat
men moet aannemen dat het geheel ver
koold is. Voor zoover tot dusver bekend,
is de generaal het eenige slachtoffer.
De brand is, dank zjj de krachtige hulp
der Franschen, tot twee paleizen bep irkt.
De gebouwen daarvan liggen in de asch,
maar de papieren zjjn gered.
De Times* verneemt uit Pekinir, dat op
een bjjeenkomst der gezanten besloten is
het voorstel van Rockhill en Komoera goed
te keuren, strekkende om de aanneming
door te zetten van het twaalfde artikel der /v
gemeenschappelijke nota, waarbjj opheffing
wordt geëischt van het Tsoeng-li-jamen, 't
welk vervangen moet worden door een bui-
tenlandsche raad, die de ovorige staatsmi-
nisteries controleert. Een keizerlijke prins
zal voorzitter zjjn van het nieuwe ministerie
reeds die machtigere binnentrad, vrtor wien
alle geneeskundige wetenschap het aflegt,
en alle menscheljjke lief'e en wanhoep
hulpeloos daar staat. De lange, vrees-dijke
doodstrjjd van baron von Ofctenhofen wsj
eindeljjk voorbjj. Zjjne gelaatstrekk m, die
in de afgrjjseljjke worsteling zoo pijnlijk
misvormd waren geweest, waren in de laat
ste oogenblikken weder geëff-nd tot eene
uitdrukking van kalmen vrede, en toen de
diacones hem met zachte hand de oogea
toedrukte, had hjj bjjna het voorkomen
van een rustig sluimerende aangenomen.
Asta von Politz knielde zachtjes snikkend
naast het sterfbed, aan welks voetboeiu ie
George met bloedeloos, ontsteld gelaat en
krampachtig toegeknepen handen stond.
Helena had zich naar het einde van de
kamer teruggetrokken. Hare knieën knik
ten, en zjj had in dit jjseljjke half nnr meer
dan eens met bjjna boven menscheljjke in
spanning tegen een bezwjjming moeten
worstelen. Nooit in haar j ugdig leven had
zjj zoo iets afgrjjseljjks gezien, als die plot
selinge verandering, welke de trekken van
den baron hadden ondergaan, nadat hjj de
door haar aangeboden medicgn over zjjne
lippen had gebrachtnooit had zjj het mo
geljjk geacht, dat het sterven van een
inensch zoo ontzettend kon zgn.
Slechts weinige oogenblikken na het over
igden zjjns vaders tra t George haar ter
zjjde. Zjj wilde hem woorden van troost en
deelneming toespreken, maar hare keel was
als verdroogd, zoodat hare bleeke lippea
zich slechts bewogen zonder geluid voort
te brengen eu plots ling brak een heete
tranenstroom uit nare oogeu.
NIEUWSBLAD
n.-i'e-TOmw:es n 'iwsua Jiun—wmm wan an —a ijwwt»
SSBHHHHHMHBBSBBHSaNIBBMHHMHMBMHHNBnmw
(Wordt cer .ulgd