Het Land van Hensden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Het Vonnis M 2021. FEUILLETON. r? Uitgever: L. J. YEEBMAH, Heusden. WOENSDAG 3 JULI 1901, ^I^ND VAN ALTENft YOOB Dit blad verschjjnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprjjs: per 3 maanden f l.OO. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderljjke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en VrjjdagavoBd ingewacht. Een groot denker heeft eens gezegd dat, wie geen tjjd weet te vinden voor uitspan ning, tjjd zal moeten vinden om ziek te zjjn. Wjj zouden die wnarheid wat meer alge meen willen uitdrukken, door te zeggen dat, wie geen tjjd weet te vinden, er altijd de schadelijke gevolgen van zal moeten dragen. En toch is het een even groote waar heid dat er verbazend veel menschen zjjn, die nooit tjjd hebben. Zeer zeker hebben wjj ze allen wol eens in onze naaste om geving ontmoet. In de verte gezien, gelijken zjj allen op elkaar; maar in werkelijkheid is er een groot verschil tusschen hen. Buurman Jan is altjjd in galop, komt ge hem tegen en hebt er belang bjj, hem een paar woorden toe te voegen, tracht dan vooral hem bjj den knoop van zgn jas vast te houden. De man moet noodzakelijk verder. heeft het verbazend druk; moet nog hier en daar en overal wezen, en dan zoo laat thuis, waar een berg van werk hem oogenblikkeljjk wacht. Kon men lezen in 's mans binnenste, men zou er met dui delijks letters zien staan, dat hg u dood eenvoudig voor een lanterfant houdt, die om een praatje verlegen is. Zooals, naar het welbekende spreekwoord, met passen en meten de tjjd versleten wordt, zóó verslijt buurman zjjn tjjd met zgn ge maakte drnkte, die op niets uitdraait. Of hjj er mee fopt, weten wjj niet; maar zeker is het, dat hjj zich zelf een goede portie zand in de oogen strooit; want hjj gelooft vast en zeker, dat zonder zjjn toe doen de aarde btzwaarlgk draaien zou. Dat hg er zich veel moeite voor geeft is geens zins te ontkennenmaar dan met een ander resultaat dan de njjvere bjj, die van bloem tot bloem vliegt, maar niet zonder in elke bloem wat honig te verzamelen. Men klaagt tegenwoordig veel over het groot aantal zenuwlijders; maar die men schen, die steeds in galop de wereld door vliegen en zich zelf van het kastje naar den muur sturen, maken zich zenuwljjders en, we weten het, een zennwlgder brengt al heel weinig tot stand. Dan doet buurman Kees het anders. Het is vervaarlijk, zulk een berg van werk als L. T. MEADE kn ROBERT EUSTAGE. 2) Dat huis valt nu toch iedereen op en 't is niet te verwonderen. Ik voor mg geloof, dat het meer dan driehonderd jaar oud is. In den loop des tjjds zgn enkele kamers natuurlijk meer modern ingericht. Vader is er bgzonder mee ingenomen, dat het voor een pastorie in gebruik werd gegeven, maar hier dempte zg haar stem en een lichte zucht ontsnapte aan haar lippen. Ik keek haar opnieuw met verbazing aan. De buitenplaats werd door den vorigen predikant verkeerd behandeld, zei zjj verder. Hg en zgn familie zgn als echte Vandalen te werk gegaan, maar mjjn vader heeft zjjn best gedaan om het huis zgn oude voorko men terug te geven. U moet het morgen maar eens bekjjken, als het u werkeljjk interesseert. Ik heb bgzonder veel op met oude hui zen, antwoordde ik; en te oordeelen naar hetgeen ik er na al van gezien heb, is dit zeer naar mjjn smaak. Er zgn zeker ook nog wel legenden aan verbon en, en als er dan nog een werkeljjke geest is, die 's nachts komt spoken, zal dat de bekoring geheel en al voltooien. Dat zeggende glimlachte ik, maar het volgende oogen blik bestierf de glimlach op mjjn lippen, 't Gelaat van mejuffrouw Sher wood was eensklaps bedekt met een diepen blos en werd een oogenblik later nog veel bleeker dan gewoonlijk. Zjj liet haar servet die man heeft, maar de berg is te groot; want, waarachtig, hij kan er niet toe komen, zich aan het opruimen te zetten. Telkens komt er wat bjjgeen beginnen aan, veel minder een einde aan te voorzien. Na veel tobben zet bunr zich aan den arbeid, maar altjjd tobbende en zuchtende, daar hjj er nooit een gat in ziet en steeds in angstige spanning is, over hetgeen de hoogte en den omvang van den berg nog zal doen toenemen. Dat is een heel ander soort van drukte makennegatieve drukte zouden we ze haast kunnen noemenmaar 't is er ook al een die bitter weinig zoden aan den djjk zet en enorm veel tjjd kost. 't Is zeker waar, dat, wie veel werk heeft, niet veel te verzuimen en allerminst tjjd te verliezen heeftmaar één spannetje tjjds moeten we er toch altjjd af nemen. We moeten nameljjk eerst ons werk, of, als ge het anders wilt uitdrukken, ons doel, onze dag-, zelfs onze levenstaak, eens goed van alle zjjden bezien en ons flink op de hoogte stellen, 't Is niet veel menschen gegeven, dat met blik te kunnen doen maar een adelaarsblik hebben we nu ook niet precies noodig. Laat het dan wat tjjd kosten, die zal zjjn rente wel opbrengen; want, de bezwaren zullen ons minder, de berg zal ons kleiner toesebgnenwe behoe ven niet zoo'n drukte te maken om er te komen en kunnen, ijverig en vljjtig, ja, maar toch ook rustig en kalm, aan den slag gaan. We moeten ook niet nltjjd doorhollen en ploeteren van den ochtend tot den avond. Tien tegen één, dat we minder produceeren en slechter werk doen, dan wann ier we van tjjd tot tjjd eens uitblazeD en nog weer eens bestek en teekening nazien. Nu en dan eens te overleggen, na te denken, te rusten en dus ook de kracht te hernieuwen en den moed aan te wakkeren, dat hebben we allen brood noodig, en dat moeten we niet te hooi en te gras, maar wel dageljjk opzetteljjk en op gezette tjjden 4oen. Er moet een vaste verdeeling wezen van bet leven en den arbeid, zooals er is een vaste verdeeling van den tjjd. Vooral die bezigheden, die meer of minder geregeld terugkeeren, moeten ook aan een vasten tjjd vallen en bukte om het op te rapen. Ter- wjjl zg bukte, zag ik dat de predikant met een zekeren angst naar haar keek. Hg meng de zich dadeljjk in het gesprek, waaraan hjj ee» andere wending gaf. Niet lang daarna stond het jongs meisje op en liet ons alleen om nog een glas wjjn te drinken en een sigaar te rooken. Zoodra wjj alleen waren, verzocht Sher wood ons onze stoelen naar den haard te schuiven en nog een oogenblik rustig met elkaar te praten. Ik hoorde wat u tot Rosalie zei, mjjn- heer Head, zoo begon hg; en het spjjt mg nu, dat ik u niet vooraf gewaarschuwd heb. Er is een droevige legende aan dit huis verbonden, en de geest waarop u la chende zinspeelde bestaat wel degelgk vol gens de meening van mjjn kind. Werkelgk? Als u wilt, zal ik u de geschiedenis ver tellen. Niets liever dan dat, gaf ik ten antwoord. De predikant maakte een nieuw kistje sigaren open, presenteerde ons en begon te vertellen. De predikant die hier voor mjj was, had een schavuit van een zoon, die in moeilijk heden geraakte met een boerenmeisje uit deze omstreken. Hg nasi het meisje mee naar Londen en daarna verliet hg haur. In haar wanhoop heeft zjj zich verdronken. De vader van den jongen zwoer, dat hjj zgn zoon nooit weer wilde zien, maar de moe der pleitte voor hem en zoodoende kwam er een soort van gedwongen verzoening. Hg kwam thuis oen de Kerstdagen met zgn ouders te vieren, nadat hg stellig beloofd had, dat hg zgn ieven zou beteren. 's Avonds na den eersten Kerstdag ging de familie ais naar gewoonte naar bed, maar kort daarna hoorde men een vreese- worden verbonden; want daardoor ontstaat een harmonie tusschen tjjd en omstandig heden en heel licht kunnen we daardoor nog eens een kwartiertje uithalen. Een kwartiertje is het vierde deel van een uur en de uren vliegen. Zooals een cent het honderste deel van een gulden is, zoo is het uur een zeker evenredig deel van de waarde aan tjjd, die ons leven vertegen woordigt. Maar, er is hier een kenmerkend onder scheid. We weten dat er precies honderd centen in een gulden gaan; hoevele uren ons leven bevatten zal, dat weten we nu eenmaal niet. Het leven is een kapitaal, waarvan de bezitter niet de grootte, alleen maar de waarde kent. In ieder geval is het een kapitaal, waaruit voortdurend wordt geput, en, op een gegeven oogenblik ver nemen we dat het fonds is uitgeput. En dan, al willen we nog isulke hooge rente betalen, er valt niets bg te leenen. Alleen een goed, een werkelgk gebruik van den tjjd, is als het ware een levensverlenging. In ieder geval is het dringend noodza kelijk, om met zulk een kapitaal wat spaar zaam te wezen en er niet mee te morsen. Voor al ons werk is tjjd noodig, maar, toch niet meer dan het noodige, en, met al die noodelooze drukte doen we, wat een on verstandig kooper doet, door voor het ge kochte meer geld uit te tellen, dan de waarde die hg schuldig is. Zie eens, al zouden de oogenblikken, die wjj uitsparen, door eerst* ons werk gereed te muken, door er dan jjverig, maar rustig en kalm aan te gaan staan of zitten, door onze gedachten er bjj te bepalen en niet heen en weer te draven of alles door elkaar en overhoop te halen, al zouden die oogen blikken dan maar alleen gebezigd worden om eens wat uit te rusten en het lichaam een kleine uitspanning, den geest wat ver- frissching toe te dienen, dan nog zullen wjj er op kunnen rekenen, dat het geen verloren oogenblikken zga. Bovendien heeft het leven veel redelgke eischen en aan al die moet zooveel mogeljjk worden voldaan. We kunnen en mogen er ons niet afmaken, met de gewoonlijk over dreven bewering, dat we geen tgd hebben. Er zgn menschen in overvloed, die het wel wezenljjk drnk en hun tgd hard noodig lijke gil in de kamer waar de jonge man sliep de westelijke kamer genaamd. Wat ik zeggen wil, dat is de kamer, die gjj krjjgt Dufraynr. De predikant vloog het vertrek binnen en tot zjjn ontsteltenis en groote droefheid vond hjj den ongelukkigen jongen man dood in zjjn bed, met een dolk midden door het hart gestoken. Dat gaf natuarljjk een groote sensatie, vooral toen men vernam, dat een koopvrouw, de moe der van het meisje, dat door den jongen man was meegenomen naar Londen, dien dag herhaalde malen in de nabjjheid van het buis was gezien. De praatjes gingen zelfs zoover dat men zeide, dat zjj het huis was binnengedrongen door een gaheime gang die zjj alleen kende. Haar naam was moeder Heriot en zg werd door de dorpsbewoners beschouwd als een soort van heks. De vrouw werd alleen we gens verdachtmaking gevangen genomen maar er was geen enkel bewjjs tegen haar; zjj herkreeg dus spoedig haar vrjjheid. Zes weken later werd zjj dood in haar hut ge vonden, en van dien tjjd af dagteekent het praatje, dat zjj de pastorie elk jaar 's avonds na den eersten Kerstdag bezoekt, het huis binnentredende door de geheime gang, die geen van ons allen ooit heeft kunnen vinden. Die meenieg heerscht bier algemeen en ik veronderstel, dat Rosalie dat verhaal van een der dienstboden gehoord heeft. Een feit is het, dat zij, toen zg ongeveer acht jaar oud was, op een Kerstavond hevig schreiende in haar bedje werd gevonden en dat zg toen vertelde, dat zg die oude vrouw gezien had, die haar kamer was binnen gekomen en zich over haar had gebogen. Na dien tgd is haar zenuwgestel nooit geheel normaal geweest. Elk jaar is de eerste Kerstdag een tgd van werkelgke kwelling voor haar. Om haar ben ik altjjd big als die dagen voorbjj hebbenen juist deze hollen niet als een blind paard door. Da vader, gebogen onder den last van het werk, of gebukt over de schrijftafel, in ernstige stadie verdiept, die zal toch de kleine lieveling niet afwjjzen, die, onbewust van 's levens ernst en zorgen, vrooljjk dar telend tot hem komt, vragende om een enkel oogenblik van zgn kostbaren tgd voor een kleine liefkooziag af te staan, met de norsche opmerking dat hg geen tgd heeft Dat is dan ook wat sterk, zal men zeggen Och, er zijn veel van die gevallen, het eene wat sterker dan het andere; maar, vrien den, ze komen toch wezenljjk voor en be- wjjzen, dat er heel vpel gemaakte drukte wordt uitgehaald, die een goede verdeeling van den tjjd, een veelzjjdig woekeren er mee en een doeltreffende aanwending van ons levenskapitaal in den weg staat. Buitenland. Omtrent het bezoek van Andries de Wet, neef van den Boeren-generaal, aan Brussel wordt gemeld Een ontzaglgke menigte, door muziek en Transvaalsche vaandels voorafgegaan, be geleidde De Wet. De menigte spande de paarden van zjjn rjjtuig af en trok het naar de Grande Place. Een kleine groep, welke ■zich naar het gebouw 'der Engelsche am bassade wilde begeven, werd door de politie uiteengedreven. Geen enkele arrestatie had plaats. Een meeting werd onder 'veel geest drift in het centrum der stad belegd. In het Alhambra-theater, eigendom van de familie-Chamberlain, hield De Wet, voor een enthousiast publiek een redevoering, welke bjj reeds in verschillende steden van Europa gehouden heeft. Hjj schilderde in roerende trekken den treurigen toestand, waarin zjjn landgenooten door de Engelsche generaals werden gebracht en heftig viel hjj vooral Chamberlain aan. De menigte juichte vooral deze aanvallen stormachtig toe. Bg het uit gaan der vergadering werd het Transvaalsche volkslied gezongen en werd de heer De Wet begeleid tot aan het lokaal, waar de Neder- landsche Vereaniging hem wachtte. Ook te Gent heeft De Wet Maandag avond een lezing gehouden, die de grootste geestdrift opwekte en warm werd toege- zjjn. Ik doe mgD best om ze zoo opgewekt raogeljjk te vieren, maar ik bemerk toch telkens weer, dat zij er gedacht bang voor is. Wjj zwegen allen een tjjdlang. Daarna vroeg ik: En is er geen geheime gang? Daarover kan ik u iets zonderlings mede- deelen, zeide de oude predikant. Die gang bestaat zonder den minsten twjjfel. Men zegt dat die gemaakt is ten tjjde van het Mon- month-oproer en men veronderstelt, dat ze uitkomt op het kerkhof, ongeveer tweehon derd meter van hier verwijderdmaar hoe wij ook gezocht hebben, en niet alleen wjj, maar ook nog experts, die opzetteljjk hier gekomen zgn om een onderzoek in te stellen, wjj hebben nooit de minste aanwijzing daar omtrent kannen vinden. Ik houd het er voor, dat die gang reeds sedert jaren is af gebroken en dat de persoon, die den moord beging, op een andere wjjze in het hnis is gekomen. Maar weet u niet, waar die gang kan geweest zijn? vroeg ik. Neen, ik geloof stellig, dat wjj de oude barak geheel en al onderste boven moeten halen voordat wjj een gang zullen vinden. Ik zou er wel eens gaarne naar willen zoeken, zei ikdie soort van dingen interes seeren mjj altjj-1 bgzonder. Ik zou u een soort van sleutel kunnen geven, Head. Ouder het spreken liep hg het vertrek door, nam een boek, dat in perka ment gebonden en mot zilveren klampen gesloten was, uit een gesloten boekenkastje en legde het open voor mg neer. Dit boek bevat een geschiedenis van Robesky, vervolgde hjj. Kunt gjj Gothisch lezen Ik antwoordde bevestigend. Daarop sloeg hg een bladzgde om en wees op eenige rjjmwoorden. Meer dan één expert juicht. 30,000 menschen riepen Leve de Boeren! Weg met de Engelschen! De me nigte wilde de paarden van de Wet's rjjtnig afspannen. Exemplaren van de «Petit Bleus met een fotografie van het (uitgehongerde) Boerenmeisje uit een van de vrouwenkam pen werden rondgedeeld. De menijte zong het Transvaalsche volkslied en riepWjj eischen het hoofd van Chamberlain Sedert een paar dagen had zich een bende Zigeuners genesteld in het Wurteinbergsche stadje Altenburg. Zjj speelden er zoo de baas en gedroegen zich zoo onbeschoft, dat de burgemeester er niets beters op wist dan de brandweer te alarmeeren. Weldra werd het kamp der bruine men schen door duchtige watermassa's schoon- gewasschen. Maar daarvan waren de Zigeu ners niet gediend, zjj gingen den brandweer mannen met alles wat zjj grjjpen konden te ljjf en zagen er niet tegen op van revolvers gebruik te maken. Niet weinig beteuterd door dit onverwacht verzet, gingen de Altenburgers aan den haal en lieten hun spuit zelfs in den steek, maar toen kwamen alle mannen van het plaatsje op de been, heroverden de brandweerwagens, openden met steenen een bombardement op het kamp der Zigeuners en trokken dit ten laatste zegevierend binnen. De Zigeuners repten hun beenen met bekwamen spoed, maar moesten eenigo handkarren in het be zit van hun vervolgers laten. Van hun kant hebben zjj de spuiten, welke zjj korten tjjd in hun bezit hadden, onherstelbaar bescha digd, zoodat de begrooting van het stadje Altenburg, ter herinnering aan dezen ho- merischen strjjd, bezwaard zal worden met 521 mark 36ys pfenning voor de aanschaf fing van nieuwe brandbluschmiddelen. Interessante proeven zgn in Rusland ge nomen om den grooten aftrek, dien de En gelsche steenkool in Rusland vindt en die op meer dan 12 millioen gulden geschat wordt, te verminderen. De regeering heeft nabjj St. Petersburg een cokes-fabriek gevestigd, waar de steen kolen uit de Russische mjjuen gedistilleerd worden. De cokes kost nauweljjks een derde van de steenkool en de proeven, hiermee geno men op de lgn van den Nikolo-Spoorweg heeft zich suf gedacht om die regels te be- grjjpen, zei hg verder. Lees ze maar eens voor u zelf. Ik las langzaam hardop: Whan the Yew and Star combine, Draw it twenty cubits line Wait until the saintly lips Shall the belfry spira eclipse. Cubits eight across the first, There shall lie the tomb accurst. Hetgeen in het Hollandsch aldus luidt: «Wanneer de Taxusboom en de poolster in een rechte lgn liggen, ga dan 20 arms lengten verder, plaats u zóó, dat bet stand beeld den torenspits voor het oog verbergt, ga dan 8 armslengten rechthoekig op de eerste lgn verder, daar zult gjj het graf vinden. En het is u nooit gelakt dit rjjmpje uit te leggen? vroeg ik. Wjj hebben het dikwjjls geprobeerd, aiaar altjjd zonder eenig succes. Onder het volk heerscht de meening, dat de gang uitkomt op het kerkhof an in verband staat met een van de oude graven, doch meer weet ik er ook niet van. Zullen wjj naar het salon gaan, waar Rosalie ons wacht? Mag ik eerst dit oude rjjmpje overschrjj- ven? vroeg ik. Mjjn gastheer keek mg verbaasd aan, daarop knikte hg. Ik nam een notitieboekje uit mjjn zak en schreef er haastig de woor den in op. Mijnheer Sherwood borg daarop bet boek weer op zgn gewone plaats, en wjj lieten het onderwerp varen van de ge heime gang en den geest, om het overige gedeelte van den avond op meer alledaag- sche wjjze door te brengea. NIEUWSBLAD DOOR Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1