Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
M 2022.
Engslands handel.
FEUILLETON.
Het Vonnis
Uitgever: L.. J. VEERMAN, Heusden.
ZATERDAG 6 JULI
1901,
land van altena-
VOOB
Dit blad verschjjat WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonnementsprijs: per 3 maanden f 1.00.
Franco par post zonder prgsverhooging. Afzonderlgke
nummers 5 cent.
Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke regel
meer 71/» ct. Groote letters naar plaatsruimte.
Adyertentiën worden tot Dinsdag- en Yrpdagayosd
ingewacht.
»Het is misschien het grootste en tege
lijkertijd het treurigste schouwspel der wereld,
het verval van een machtig rjjk waar te
nemen.
Dit schouwspel vertoont zich thans bjj
Groot-Britannië en de geheele wereld als
toeschouwer is daarran getuide.*
Dit lezende zou men wanen het oordeel
te hooren van een Zuid-Afrikaan, een Hol
lander of een anderen hater Ensrelands. In
geenen deele echter, 't Is een uitspraak van
een onvervalscht Engelsch tijdschrift van
Mei 1901. De schrijver drukt zjjn oordeel
over 's lands toestand krachtiger uit in deze
woorden: »mjjn doel is aan te toonen de
dringende noodzakelijkheid van doortastende
hervormingen, zonder welke dit Keizerrjjk
snel tot zjjn val neigen zal.c
De naam des schrijvers bljjft achterwege,
maar hjj is dezelfde, die een poos geleden
in een brochure Drifting, niets meer of
minder aangekondigd heeft dan Engelands
ondergang.
Met cjjfers staaft deze onbekende statis
ticus dat Engeland in landbouw, handel en
njjverheid achteruitgaat in verhouding tot
andere landen en enkele jaren geleden.
Ofschoon cjjfers een onverkwikkelijke
lectuur leveren, moeten we er toeh enkele
aanhalen.
Voor landbouw werden in 1869 12 rail-
lioen acres in beslag genomen tegen 8 mill,
in 1899. Voor warmoezerjj in dezelfde
jaren 5 en 4 mill. Hieruit bljjkt dat circa
5 millioen acres aan den landbouw ont
trokken zjjn en in grasland herschapen.
Een gevolg daarvan is toeneming van het
hoornvee met 25 pCt., hoewel intusschen
't aantal schapen met 8 pCt. verminderde.
Hetzelfde verschijnsel doet zich in Frankrijk
voor, ofschoon daar de omzetting in gras
land slechts 5 pCt. van 't bouwland bedroeg.
In Duitschland nam de koornbouw met 10
pCt. toe en 't aantal runderen toch nog
met 17 pCt.
Ofschoon de natuur aan Engeland vele
voordeelen schenkt de vruchtbaarheid
van 't land is grooter dan in Frankrjjk en
Duitschland gaat de Engelsche landbouw
L. T. MEADE ROBERT EUSTAGE.
3)
Den volgenden morgen was het weer koud
en nattig, want het. was gedurende den nacht
begonnen te dooien.
Mejuffrouw Sherwood verzocht Dufrayr
en mjj haar te helpen met de kerkversie-
ringen, en wjj brachten een drukken mor
gen door in de overoude Normandische kerk.
Toen wjj de kerk verlieten en wg naar huis
gingen om den lunch te gebruiken, kon ik
niet nalaten het kerkhof met belangstelling
te bekjjkea. Waar was het vervloekte graf,
waarin de geheime gang uitkwam? Daar
ik echter niet met mejuffrouw Sherwood
over dat onderwerp kon spreken, besloot
ik het tenminste voor het oo, enblik maar
uit mgn gedachten te zetten. Ik gevoelde
mg bjjzonder gedrukt en het kwam mg
voor, als was mevrouw Koluehy zelf de
lucht komen verpesten, 't Was waar, dat
geeu enkele plek verder verwjjderd kon zjjn
van hare gewone verblijfplaats, dan deze
afgel'gen pastorie aan den voet van de
Cumberland heuvels.
Het weer klaart op, zei Rosalie, mjj aan
ziende, terwjjl wjj de pastorie binnentraden,
hoe zoudt u het vinden, als wg na den
lunch eens een wandeling deden? Als u er
lust in had, zouden wjj Grey Tor op kunnen
gaan en een bezoek kunnen brengen aan
moeder Heriot.
Moeder Heriot? herhaalde ik verwonderd.
Ja, eene koopvrouw, maar weet u iets
hard achteruit en wordt niet vergoed door
voortbrenging van nieuwe gewassen, die
elders een bron van winst opleveren. Zoo
slaagt o.a. de teelt van suikerbieten daar
niet, die in beide andere landen groot gewin
geven.
De invoer van voedingsmiddelen is in de
laatste 30 jaren gestegen van 720 mill,
gulden tot een waarde van circa 2000 mill.
Als nu- deze enorme toename vergezeld
gaat met esn toeneming van den uitvoer in
grooter verhouding, dan is dat een heugljjk
verschjjnsel. We zullen zien dat dit geens
zins het geval is.
De uitvoer der voornaamste handelspro
ducten is in de laatste kwart eeuw gedaald
in plaats van gestegendie van katoenen
garens met circa 50 pCt., manufacturen
met 8 pCt., sieraden met 80 pCt., Ijzer
waren met 70 pCt., lianen garens met 30
pCt., wollen manufacturen met 48 pCt. enz.
Alleen de uit voer van machinerieën is met
70 pCt. toegenomen.
De katoen-, wol- en jjzerindustrie zjjn
c. 600 millioen gulden achteruitgegaan, de
invoer van voedingsmiddelen met 720 mill,
toegenomen.
Tengevolge van de verbeterde middelen
van vervoer en de ruime toepassing van
arbeidbesparende machines, zjjn de prjjzen
van grondstoffen en artikelen aanmerkelgk
verlaagd. Intusschen is de bevolking ont-
zagljjk toegenomen, de arbeidende klassen
hebben zich een goed deel der winst ver
zekerd en hun inkomen op verkwistende
wjjze verteerd. Daardoor alweer is het ver
bruik van bewerkte artikelen bovenmatig
toegenomen, de maatschappelijke welstand
toegenomen en hebben de wereldmarkten
zich uitgebreid. Maar van deze ongehoorde
uitbreiding heeft Engeland niet alleen geen
voordeel genoten, maar heeft zelfs terrein
verloren. Terwjjl de geheele wereld rjjker
werd, werd Engeland van jaar tot jaar
armer en teert het van zjjn kapitaal. Op
een tocht door Engelands fabriekssteden
vindt men niets dan onreinheid, dronken
schap, lompen, onwetendheid en ellende. De
bloei der njjverheid bepaalt zich uitsluitend
tot den scheepsbouw en machines. Behalve
deze indnstrieën gaat het in Engeland slechts
de parasietische beroepen wèl: maatschappij-
oprichters, effectenhandelaars, dobbelaars en
omtrent haar?
Uw vader sprak gisteravond over eene
vrouw van dien naam.
O, ik weet het al, hernam mejuffrouw
Sherwood haastig maar mgn vader bedoel
de de moeder, de vreeseljjke geest, waarvan
men zegt, dat ze in Robesky rondwaart.
Dit is de dochter. Nadat de moeder, die
een vreeseljjken moord heeft begaan, over
leden was, nam de dochter haar handel over.
Zjj is een allergrappigst wezenu moet haar
bepaald eens zien. Haar buren hebben het
ook altjjd druk over haar, hoewel zjj tege-
ljjkertjjd bang voor haar zjjn. Men zegt dat
zjj een panacee heeft tegen elke ziektezjj
kent de eigenschap van elk kruidje, dat hier
iu de buurt groeit eu zjj heeft bepaald bui
tengewone genezingen verricht.
Doet zjj aan too veren en toekomst voor
spellen? vroeg ik.
Een weinig aan het laatste, hernam het
meisje lachende, zjj moet n van raiddag uw
geluk voorspellen. Hoe grappig zal dat zjjn 1
Wg moeten maar wat ving voortmaken met
den lnnch, want de dagen zjjn tegenwoordig
zoo kort.
Onmiddelljjk na den lnnch vertrokken wjj
eerst volgden wjj een tjjdlaag den straat
weg en daarop begonnen wjj rechts afslaande
den Grey Tor te beklimmen. Ons pad leidde
door eeu bosch van donkere dennen en la-
rixen, waarmede de top van den heuvel aan
de eene zjjde begroeid was.
De hat van moeder Heriot is jnist aan
den anderen kant van het bosch, zei Ro
salie, u zult haar dadeljjk zien als wjj hier
uitkomen. Aha! daar is ze! riep ze uit.
Ik keek naar boven en zag een hat, van
steenen en leem gemaakt, die aan de niet
begroeide zjj de van den berg dadeljjk in het
oog viel.
Wjj liepen vlug het slingerende pad. op,
kroeghouders.
Ziedaar 't oordeel van een wetenschap
pelijk man over den huidigen toestand in
Engeland. De bewindhebbers kennen dien
ook en zoeken in hun koloniale staatkunde
een redmiddel, o.a. ook door den oorlog
tegen Zuid-Afrika. In wanhoop heefc En
geland zich in de armen van Rholes en
consorten geworpen om zjjn economisch
evenwicht te herstellen. Schatten van geld
en menschenlevens worden daaraan ten
koste gelegd en 't gevolg zal zjju nog groo
ter verarming en verspilling van eer en
goeden naam in de oogen der heele wereld.
Buitenland.
Het hoofdbestuur van de werkliedenpartij
in België heeft een manifest gericht tot het
volk. Het zegt dat de regeeringspersonen
de lessen van het verledene vergeten hebben,
en de kracht van het socialisme niet schij
nen te willen begrjjpen. Indien de regeering
zich niet met het volk wenscht te verstaan,
wee dan de regeering 1 Hat Belgische volk
weet dat zjjn rechten wettig zjjn, en zjjn
zaak rechtvaardighet zal op algemeen kies
recht bljjven aandringen en bet ook verwer
ven. Het tjjdstip is daar om de worsteling
aan te vangen.
Het manifest doet een beroep op alle
socialistische vereenigingen in het geheele
land, om overal, bjj de bgeenkomst van de
Kamers, betoogingen te houden. Indien de
vredige middelen mislukken, zegt het ten
slotte, dan zal de werkliedenpartij niet terug
deinzen voor een omwenteling.
In de Belgische Kamer was höt Woens
dag zeer woelig, naar aanleiding eener in
terpellatie van den socialistischen afgevaar
digde Van der Velde, over de woorden die
gesproken zouden zjjn door den generaal
der schutterg Tournay, te Doornik, die zjjne
manschappen zou hebben opgewekt op het
volk te schieten in geval van opstand.
De minister van binnenlandsche zaken las
een protest voor van den generaal waarin
deze ontkent de hem toegeschreven woorden
gebrnikt te hebben.
De socialisten antwoorden met beleedi-
gende uitdrukkingen en riepen: Moorde
naars
Van der Velde beschuldigde dan heer De
dat al smaller werd, hoe hooger wjj kwa
men. Plotseling kwamen wg op een klein
plateau. Het was met gras begroeid eu hier
en daar lagen brokstukken van grjjze gra
nietsteen. Daar stond de ruw opgetrokken
hut. Uit den schoorsteen steeg een weinig
rook recht naar boven als een dun blauw
lint.
Toen wjj naderbjj kwamen, zagen wjj dat
de hut gesloten was. Aan de balken onder
het dak hingen verscheidene bosjes gedroog
de kruiden. Ik ging vooruit en klopte met
mgn stok op de dear. Ze werd onmiddelljjk
geopend door eene magere vrouw van mid
delbaren leeftjjd. Ik vroeg haar of wjj binnen
mochten komen. Zjj keek mg aan met een
scherpen blik van onder haar zware wenk
brauwen, daarop Rosalie ziende, verhelderde
haar gelaat, zjj maakte een snelle beweging
met haar hand en begon toen tot mjjne
verwondering op haar vingers te spreken.
Zjj kan zeer goed hooren, maar ze is
geheel en al stom, dat is ze van jongsaf
geweest, zeide de predikantsdochter tot mg.
Zjj spreekt niet in de gewone taal van de
doofstommen, maar zjj leerde mg haar
eigenaardige vingerbewegingen al lang ge
leden, want ik ga nog al eens naar haar
toe om een praatje met haar te maken.
Kjjk nu eens hier, moedertje, vervolgde
het meisje, ik heb twee heeren meegebracht,
die n ook eens een bezoek willen brengen
wjj willen gaarne hooren, welk geluk ge
ons zoudt kunnen voorspellen, 't Is immers
altjjd gelnkkig, als men zich vóór het Kerst
feest de toekomst laat voorspellen, niet
waar?
De koopvrouw knikte en wees daarop
naar de binnenzjjde van de hnt. Zjj sprak
ving op haar vingers. Rosalie wendde zich
tot ons.
Wjj treffen het al heel bgzonder, zei het
Lantsheere van leugens, waarvoor hg tot
de orde geroepen werd.
De socialistische afgevaardigde Pouille
riep: Indien de opstand uitbreekt, zal ik
den generaal dooden
De heer De Lantsheere zeide, dat ingeval
van opstand de rechterzjjde haar plicht zal
doen.
De heer Woeste riep alle goede burgers
op om zich gereed te honden, ten einde
den opstand te weerstaan. Hg stelde een
motie voor, waarin de verklaringen der
regeering worden goedgekeurd.
Deze motie werd bjj zitten en opstaan
aangenomende rechterzjjde stemde voor,
de socialisten tegende gematigde liberalen
onthielden zich van stemming.
De »Petit Bleu« nit-Brussel meldt, dat de
heer Andries de Wet een uitnoodiging ont
ving om zich te vervoegen bjj de admini
stratie van den openbaren veiligheidsdienst
daar werd hem bevolen, op poene van uit
zetting, zjjn propaganda voor de Boeren-
zaak in België te staken.
De Wet zeide, dat hg, zonder zich aan
dit bevel te storen, naar Parjjs zou ver
trekken.
De »Petit Bleue voegt er bjj, dat de
kandidatuur van een beslist voorstander
der Boerenzaak bjj de aanstaande verkie
zingen zal gesteld worden tegenover die
van een der ministers, die voor deze han
deling verantwoordeljjk zjjn.«
Tengevolge van het faillissement der Leip-
ziger bank hebben een groote flanelfabriek
te Bodhringen in Saksen en eene steenbak-
kerjj te Leipzig hare betalingen moeten
staken. Een instelling van liefdadigheid te
Leipzig heeft 500,000 mark in aandeelen
der bank verloren. Te Coburg heeft een
fubrikant, die door het faillissement der
bank geruïneerd is, zelfmoord gepleegd, na
zjjne vrouw en dochter zwaar gewond te
hebben.
Tgdens de oefeningen van de leerlingen-
torpedisten te Cadix is Donderdag een tor
pedo ontploft. Er zjjn 17 personen gewond,
waaronder verscheidene toeschouwers. Lui
tenant Padillo, die de leiding had over de
oefeningen, is vreeseljjk verminkt en is
stervende.
meisje opgewonden. Er is iets heel bjjzon-
ders gebeurd. Moeder Heriot heeft iemand
bjj zichen dat is niemand minder dan de
grootste waarzegster uit geheel Engeland,
de Koningin der Zigeunerszjj bljjft een
paar dagen in deze hut. Moeder Heriot
denkt, dat de Koningin der Zigeuners ons
de toekomst wel zal willen voorspellen.
Misschien is de vrouw, die zjj bedoelt,
een van de Zigeunerinnen, die gisteren met
ons aankwamen aan het station Robesky,
zei ik, mg tot Durfr&yer wendende.
Dat is zeer wel mogeljjk, antwoordde hjj.
Rosalie sprak nog hoogst opgewonden
voort.
U vindt het immers goed, niet waar
Zeker, zei Dnfrayer glimlachend.
Heel goed, moedertje, zei mejuffrouw,
Sherwood tot vrouw Heriot; wg willen
gaarne waargezegd worden en uw vriendin
de Zigeunerin moet het doen. Zal zjj bjj
ons komen, of zullen wjj maar naar binnen
gaan
Opnieuw kwam er een vlugge pantomime
met vingers en handen. Rosalie begon weer
dienst te doen als tolk.
Moeder Heriot zegt, dat zjj het haar eerst
zal vragen. Zjj schjjnt nog al bang voor
haar te zjjn.
Vrouw Heriot verdween in de hut. Wg
bleven op den drempel staan.
Ik keek naar Dufrayer, die mg echt
spotachtig aankeek. Onze positie was be
lachelijk, dat is waar, en niettemin, hoe be
lachelijk en allerdwaast ze ook was, voelde
ik mjj volstrekt niet op mgn gemak en was
mjjn gedruktheid grooter dat ooit te voren.
Hoewel er niet de minste reden voor was,
had ik een gewaarwording, alsof mg een
groote ramp boven het hoofd hing.
Vrouw Heriet kwam weer bjj ons, en
mejuffrouw Sherwood deed weer dienst als
Te MatuBOO, in 't Russische gouvernement
Kieff zjjn twee bedelaars aangehouden, die
twee zwaar verminkte kinderen bjj zich
hadden. De kinderen waren gestolennaar
men zegt is een derde eveneens gestolen
kind gestorven tengevolge vaa moedwillig
veroorzaakte verminkingen.
De Britsche regeering had reeds den
termjjn verlengd, binnen welken aanvragen
om schadeloosstelling wegens verliezen, ten
gevolge van deu oorlog geleden, bjj het
centrale bureau te Pretoria ingediend moes
ten worden. Naar aanleiding van diploma
tieke vertoogen is nu die termijn onbepaald
verlengd.
De gouverneur van St. Helena meldt,
dat de krijgsgevangen boeren een betrek-
keljjk groote vrjjheid genieten. Zjj gedragen
«ich goed; de bewoners van het eiland
hebben niet over hen te klagen. lederen
da? worden een aantal hunner, die werken
willen, met een pas nit het kamp gezonden.
Sommigen gaan dan bjj boeren werken,
anderen arbeiden aan een nieuwen weg of
aan de uitbreiding der havenwerken. De
verpleging is voortreffelijk ingericht, het
hospitaal is volmaakt. De leugens (welke
van Enropeesebe bladen (welke?) over hnn
behandeling hebben zelfs onder de krijgs
gevangenen verontwaardiging gewekt.
Bjj een Napelschen juwelier verscheen een
kooper, die zich voorstelde als zekeren baron
Dusmet. Hg zocht verschillende kostbaar
heden uit voor eene gezamenlgke waarde
van 27.000 lire, die hg naar zjju hotel be
stelde om uit te zoeken.
Toen esn bediende ran den juwelier de
juweelen bracht en ze in de kamer van den
baronhad uitgestald, gaf de ander hem
plotseling drie dolksteken in den rug. De
aangegrepene echter, een sterke kerel, bezat
zooveel tegenwoordigheid van geest dat hg
den moordenaar op hetzelfde oogenblik aan
greep, ontwapende en om hulp riep. Bjj
zjjne gevangenneming ontpopte zi«h da ge
waande baron als een geraarljjken dief en
oplichter, die bekend stond als Giuseppo de
la Marra.
Uit Simla wordt aan de »Times« geseind,
dat een door den Keizer en de Keizerin-
weduwe van China geteekend besluit in
11 1 -W
tolk.
Hoe zonderling! riep zjj uit. De Zigeu
ner waarzegster wil mg alleen ontvangen.
Ik kan naar haar toegaan in de hut:. Zal
ik het doen?
Ik zou u radeu u niet met haar iu te laten,
zei Dnfrayer.
Maar ik zou het toch heel graag doen,
antwoordde zjj.
Dan zullen wjj op u wachtenmaar sla
toch vooral geen geloof aan haar dwaze
woorden.
Het gelaat van het meisje verbleekte
eenigszins. Zjj ging in de hutwjj bleven
buiten wachten.
Daar wjj haar eigenaardigen zen uw toe
stand kennen, geloof ik dat wjj verkeerd
gedaan hebben, met haar naar binnen te
laten gaan, zei Ik tot mgn vriend.
En waarom hernam Dnfrayer.
Met dat zwakke en hoogst gevoelige ze
nuwgestel moet zjj vooral niet gestjjfd wor
den in een belacheljjk bjjgeloof, zei ik.
Zjj kan dien nonsens toch niet voor ernst
opnemen, hernam hg.
Een oogenblik later kwam mej. Sherwood
weer voor den dag. Er was een opvallende
en vreeseljjke verandering in haar gelaat
gekomen het was spierwit. Zjj ontweek
onze blikken, liet een stak zilvergeld in de
hand van moeder Heriot gigden en zei
haastig
Laten wjj zoo gauw mogeljjk naar huis
gaan't is geducht koud geworpen.
Na, wat hebt ge al zoo gehoord? zei
Defrayer, toen wjj den berg begonnen at
te dalengjj ziet er nit, alsof ge onaan
gename voorspellingen bebt moeten hooren.
Wordt vervolgd.)
iimiAi
DOOR