Hel Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. M 2042. ~FEUILLETON. De moord in den sneltrein. WKÊÊItÊËÊÈÉIÊÊStËliSË msmm Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. ZATERDAG 14 SEPT. 1901. land van aliens VOOB Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs: per 3 maanden f l.OO. Jranco per poat zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke cummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 ct. Elke regel meer ot. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. WINKELS. ïn deze maand zal te Namen in België gebonden worden het tweede internationale congres, ter bestndeering van de belangen der kleine burgerjj. Waarschijnlijk in ver band daarmee heeft men onlangs in de couranten kunnen lezen een reeks van vragen, door een comité g richt tot die kleine burgerg, met name tot den winkel stand, om inlichtingen te verkrijgen waar door aan 't licht zou komen, dat de strijd om bet bestaan voor deze klasse van men- schen hoe langer hoe zwaarder zou worden en om daaruit te besluiten tot welke maat regelen men zjjn toevlucht zou hebben te nemen. Het is een feit dat niet weersproken wordt, dat, terwijl eenerzjjds de winkels vermenigvuldigen als paddestoelen in een lauwvochtigen zomernacht, zjj aan den an deren kant door de groote magazijnen wor den doodgeknepen, waar daartoe gelegen heid is. Leest men de bladen der socialisten, dan is 't het belang der arbeiders dat de win keistand verdwjjne, omdat deze tusschen- hand ook hare wiüst moet hebben en zoo doende de prjjs voor den kooper wordt verhoogd. Konden de menschen rechtstreeks koopen van de producenten, dan zouden zjj beter en goedkooper koopen. Gebruik ma kende van dat denkbeeld, zjjn er dan ook fabrieken, welke rechtstreeks leveren aan particulierenof nu echter de koopers daarbij zooveel goedkooper uit zgn is nog de vraag, daar wjj gevallen kennen, waarin de fabriek eenvoudig de winst, anders door de tus- schenhand gemaakt, mede opstrjjkt. Buiten dien zjjn er onder die fabrikanten*, die bgr. een klein magazijntje in geweven stoffen hebben, welke zjj zeiven bjj fabrikanten in- koopen, maar wier brievenhoofden bedrnkt zjjn met een prentje, voorstellende een reus achtige fabriek. Een er van was zoo slim zjjn magazjjntje, voorzien van een reus achtig opschrift te plaatsen vlak voor een complex van groote fabrieken en liet er toen een photografh van mak°n. Nu, de photografie liegt niet, redeneerde hjj, en wie dat plaatje zag kreeg den indruk, dat het voorste gebouw met den naam der firma het kantoor was, ter wjj 1 de daarop vol gende gebouwen, wier reusachtige schoor- I. 1) «Wel, mjjn hemel, dat is nu toch het onbeschaamdste dat ik nog ooit gehoord heb!* Richard Darrel wierp de ochtend courant op de tafel en bogon met groote stappen in het vertrek op en neer te loopen. Hjj was een van de handigste detectives uit het land, door alle misdadigers gevreesd, en wjjd en zjjd bekend om zjjn jjver, zjjne scherpzinnigheid en zgn moed. Zjjne zuster Nelly, een mooi meisje van negentien jaar, dat zeer veel op hem geleek, keek verwonderd van haar naaiwerk op, toen ze zjjn uitroep hoorde. «Wat is erna weer, Dick?* vroeg zg nieuwsgierig. «Wat er is!< herhaalde hg voor haar staan bljjvende. »Wel, alweer een diefstal en nog wel op den spoortrein.* >Vreeseljjk!« hernam het jonge meisje zacht zuchtende. >Dan zal ik deze week ook wel niet veel aan je hebben, want zoodra gjj maar iets hoort of leest omtrent een misdaad, zit gjj er dadeljjk achter heen. Och, als ge eens wist, hoe bang ik me al- tjjd maak, dat je iets zal overkomen.* «Klein zottinnetje!* zei Darrel lachend en zgn hoofd schuddende. «Hoe kunt ge nu dadeljjk zoo angstig zgn! Mg overkomt niets, maar alleen den heeren spitsboeven, dien wjj daardoor beletten hun handwerk verder te vervolgen. Den laatsteg, keer wel- steenen hun vlaggen van rook uitwaaien, de eigenljjke fabriek vormden en hjj lijmde zoo de klanten met die mooie prentjes. Maar afgescheiden daarvan dat dit ook tusschenhandel is, alleen met een beetje meer humbug en bluf, komt de winkelstand in de knel eensdeels door de overdreven con currentie, anderdeels door de coöperatieve verbruiksveraenigingen en eindeljjk door de magazjjnen of bazaars. De groote concurrentie ontstaat hoofd zakelijk tengevolge van het onoordeelkun dig plaatsen van winkels in dezelfde artikelen in een zelfde buurt. Wjj kunnen 't ver klaren dat groote verkeerswegen, als de slagaderen van het bedrjjfsleven in een groote stad, bjj voorkeur worden gezocht om er winkels te bouwen. Waar het volk is, is de nering, zegt het spreekwoord en de Nieuwendjjk en Kalverstraat in Amster dam, waar tienduizenden stedelingen en vreemdelingen dageljjks doorstroomen, bie den als van zelf zich aan als de geschikste plaatsen voor winkels, ook wel van dezelfde Boort. Maar neem nn eens een buitenwjjk of kleine plaats. Daa* wordt een nieuwe straat gebouwd, onmiddelljjk verrjjzen er een of twee winkels in dagelijksehe be hoeften, zoogenoemde kommenjjswinkels. Pas ziet echter iemand dat zulk een winkel wat te doen krjjgt, of een tweede en derde winkel in dezelfde artikelen wordt geopend. Dikwerf is het de vrouw van een arbeider, die zelf elders werkt, die op deze wjjze een bjj verdienste zoekt. Het gevolg wordt, dat men zoo scherp raogeljjk gaat concurreeren en of in al te scherp gewicht öf in de kwaliteit der waren het voordeel moet zoe ken, vooral wanneer dan nog de ook al door de concurrentie in de mode geko- m«n gewoonte er bjjkomt, om op alle artikelen percenten of bons of cadeaux toe te geven. Zoo kennen we een nieuwe wjjk in een groote gemeente, waar ééa zulk een winkel een goed bestaan zou geven en er zes zgn. Daarentegen ontbreekt er een spek slager, waafaan bepaald behoefte bestaat. Maar dat is geen zaakje, om als bjjzaak voor een fabrieksarbeider gedreven te wor den. Zoo bederft de zoogenoemde winkel stand het voor elkander door die onrede- deljjke concurrentie. Eu het groot aantal faillissementen, welke men dan ook onder de winkeliers aantreft, bewjjst hoezeer dit het geval is. hebben tot nu toe den moordenaar van kapitein Osborni no? maar altjjd niet kun nen vinden. Misschien is het dezelfde die deze vermetele daad heeft uitgevoerd.* »Gjj zegt immers, dat het een diefstal op den spoortrein is?< «Ja, en zelfs nog erger dan dat dief stal met moord.* «Een moord?* fluisterde Nelly rillende. »Een echt getneene, verraderljjke moord! De schurken hebben den weerloozen post ambtenaar overvallen, gedood en toen 30.000 dollars ontstolen. «Hoe vreeselijkl* »'t Is een ODgeboord onbeschaamde daad, waarvoor waarscbjjnljjk de geheele politie op de been zal komen.* »Kent gjj den naam van den vermoorde?* vroeg Nelly een oogenblik later. »Zeker! 't Is de arme Arnold.* Het meisje sprong ontsteld op. «Wat Arnold?* riep ze verschrikt uit. »0, dat is toch al te vreeseljjkIk kan u niet half zeggen, Dick, hoe naar ik dat vind,* voegde zjj er droevig bjj. «Arnold was altjjd een goed vriend voor ons en bovendien zoo stipt in zgn dienBt. Ik had je eerst willen vragen deze week bjj mg te bljjven, maar nn moet je natnnrlgk gaan. >Ja, dat zal ik ook,* hernam Darrel met fonkelende oogen, >en ik zal niet maten, voordat ik den lafhartigen moordenaar heb gevonden, want Arnold was mjjn vriend. Hg heeft mg eens een grooten dienst be wezen, waardoor hjj zich vele onaangenaam heden op den hals heeft gehaald, 't Is dus niet meer dan mjjn plicht, dat ik zgn dood ga wreken.* TVwjjl b£0.TG7 sprak, gift2_.de Een andere reden is de coöperatieve ver- brniksvereeniging. Voor een deel zgn de winkels daarvan zelf de schuld. In een fa brieksplaats, die zich voortdurend uitbreidde, waren de winkelwaren voor de dageljjksche behoeften zóó duur of zóó slecht, dat de fabrikanten hunnen arbeiders den raad ga ven een coöperatieven winkel te stichten. Pat voorbeeld werkte zoo goed, dat de winkel weldra twee filialen in verschillende wjjken opende en nog twee fabrieken het voorbeeld volgden. Dear werd tegen den gewonen prjjs verkocht aan iedereen, alleen de leden der coöperatie kregen aan 't eind van elke drie maanden hnn aandeel in de behaalde winst. Toen was er onder de win kels ééne klacht over die «schandeljjke con currentie.* De bekende zaken van «Eigen Hulp* in den Haag, waar de ambtenaars wereld zich eveneens vereenigde om een verbruiks-coöperatie op groote schaal te be ginnen en met nitnemend succes te drjjven, laten wjj nn onbesproken. Maar het grootste gevaar voor den mid denstand komt van de groote bazaars, waar men van alles kan krjjgen. Dezer dagen werd, bjj gelegenheid van het 50-jarig be staan van de «Vereeniging tot bevordering van Fabriek- en Handwerknijverheid* door den voorzitter Mr. E. Fokker, de feestrede gehouden, waarin hg juist dit punt besprak en er op wees, hoe voortdurend nieuwe vormen de oude verdringen. Zoo gaat het in den groothandel en ook in den kleinhan del, of wil men liever den detailhandel. Men heeft begrepen dat al die tusschenpersonen bjj de distributie van waren een verkwisting teweeg brachten van krachten en geld. In Engeland heeft men een 60 jaar geleden de proef genomen met het stelsel van groot- bedrjjf in den kleinhandel, doch zonder veel succes. Een poos daarna beproefde men het te Parjjs met beter gevolg en weldra overal in de groote steden. Wjj hebben ten onzent geen bedrjjfsstelling, zooals in Dnitschland. Daar zjjn van de 100 personen 81 in het hoofdbedrjjf, bjjna 19 in het nevenbedrgf werkzaam. Van de eersten zgn er 60 pet., die zonder vreemde hulp, alleen «met eigen volk* worden gedreven. Zooals we boven reeds schreven moet dat groot aantal win kels, behalve door de scherpe concurrentie en door allerlei kunstmiddelen op de been worden gehouden, maar daarbjj komen nog de groote koeten voor reclame in allerlei jaar met donker haar en donkeren baard het vertrek binnen. «Ik stoor toch niet?* vroeg hjj op den drempel staan bljjvende. «Volstrekt niet, beste Elliston, gjj zjjt ons altjjd welkom,* hernam Darrel hem de hand toestekende. Elliston schudde die krach tig en wendde zich toen met een vrier.de- ljjken groet tot Nelly. Bljjkbaar stond hjj in eene zeer vriendschappelijke betrekking tot Richard en Nelly. «Debt gjj ook al die sensatie makende moordgeschiedenis gelemn?* vroeg hjj naar de courant wjjzende, die op de tafel lag. »Ja,« zei de jonge detective met zjjn boofd knikkende, «dat is al een vreeselgk lage streek.* «Daar hebt gjj wel geljjk in,< zei Elliston. «Zondt u denken, dat men den moorde naar zal ontdekken?* zei Nelly hem in de rede vallende. «Zeker wel, als nw broeder de zaak bjj de hand neemt, maar ik hoop, dat hjj het niet zal doen.* «En waarom niet?* vroeg Dick heftig. «Hm, mgD beste jongen 't is een gevaarljjke onderneming weet ge dat wel?* Darrel lachte spotachtig. «Wel, wel, Harper Elliston, kent ge mg zoo slecht, dat ge zondt kannen denken, dat ik me ooit door een gevaar soa laten afschrikken om mjjn plicht te doen?* «NeeD, zoo bedoel ik het niet; maar 't is hier eene geheel andere zaak. Er wordt gemompeld, dat vier mannen zich aan deze misdaad hebben schnldig gemaakt en dat zjj behooren tot eene groote bende, die voor d, hoe groot ook, terugdeinst. vorm. Fraai geschilderde wagens die door de stad rjjden, kostbare groote advertenties in de bladen, reclameplaatjes en aanplak- papieren, alles moet worden gedaan om de aandacht te vestigen op de zaak, en dat alles kost ontzaglijk veel, hetwelk natnur- ljjk in den een of anderen vorm door de verbruikers moet worden betaald. Voeg daarbjj de hooge hnren van winkelhuizen, waardoor bjj 't uitbreiden der winkelruim ten de bewoners meer en meer terugge drongen worden in de achterkamertjes en hokjes, vaak met verbindingen, die voor de gezondheid hoogst nadeelig zjjn. Dit alles en niet het minst de noodzakelijkheid om crediet te geven (t« poffm) wil men niet zjjn klant naar zgn buurman of over buur zien verhuizen dat alles maakt dat er in den detailhandel op allerlei wjjze ont zaglijk veel geld aan den strjjkstok bljjft hangen, hetwelk feiteljjk moet worden be taald door de verbruikers. Rakent mea nu nog hoevele artikelen er onverkocht big ven, die niet alleen liggen te «verinteressen*, maar dikwerf bederven of althans zeer in waarde achteruit gaan, dan begrjjpt men, dat onze tegenwoordige wjjze van distri- bueeren heel wat bezwaren en kosten mede brengt, welke, zoo ze vermeden konden worden, den koopers zouden ten goede komen. Wordt vervolgd). Buitenland. Voor het kantongerecht te Gent stonden twee jongens, die eene bekeuring hadden opgeloopen wegens het vangen en dooden van kikvorschen. De kantonrechter deed de jongens op merken, dat de Belgische wet verbiedt kik kers te dooden, omdat zjj als insek ten-etende dieren beschouwd worden. «Maar, mjjnheer de rechter,* zvide een der jongens, «hoe komt het, als het verboden is kikvorschen te dooden, dat men wel de «kikkerbilletjes* op de markt mag vsrkoopen? Die moeten toch van de kik vorschen komen?* De kantonrechter wist hier geen ant woord op en sprak de jongens vrjj. Te Kieldrecbt, nabjj de Nederlandsche grens, heeft een vrouwtje, Paulina Tielman in tegenwoordigheid van hare kinderen en kleinkinderen met veel luister haar hon- ma*r liever overlaten aan de politie van Chicago en St. LouisIk zou het toch ver- schrikkeljjk vinden, als gjj het slachtoffer werdt van die schavuiten.* «Maur gjj weet zeker niet, dat de ver moorde mjjn vriend was,* hernam Darrel ernstig. «Neen, dat wist ik niet.* «Zie nn eens aan, Elliston, reeds alleen om die reden, zou het al zeer onnatnurljjk zgn, als ik niet alles in het werk stelde om de moordenaars van Arnold aan de wel verdiende tuchtiging over te leveren. En als ik me eenmaal iets voorneem, weerhoudt me ook geen gevaar, hoe groot ook, om het teD uitvoer te brengen.* vVat zjjt ge toch een beethoofdmerkte Elliston lachend op. «Altjjl maar dapper en door dik en dan 1 Maar alle gekheid op een stokje, Darrel. Ge zoudt mjj toch een groot genoegen doen, als gjj er n nn eens buiten hieldt. Ik zal er voor zorgen, dat de antoriteiten van Chicago hunne bekwaamste agenten zenden. Zjjt ge daarmee tevreden?* «En ik moet in dien tusschentjjd hier maar stil zitten afwachten?* was de ver baasde vraag van D&rrel. «Volstrekt niet. Gjj hebt niet lang ge leden aan nwe zuster beloofd, dat ge haar New-Vork zondt laten zien; ga dat nn doen.* «Ik zie voorloopig liever van die reis af,« viel Nelly hem snel in de rede, «want ik zie in, dat Dick een ernstigen plicht te vervullen heeft en ik zal de laatste zgn om hem daarvan terng te honden.* «O, juffrouw Nelly, als u de partjj van uw broeder opneemt,* zei Elliston met een gedwongen gl'V ach, «moet ik de wapens ■èfitepn dersten verjaardag gevierd in het huis, waarin zjj geboren is en dat zjj nog be woont. Op het feestmaal zat aan bare reebter- zjjde Therssia Geldrop nit Melsele, die het vorig jaar haar hondersten verjaardag ge vierd heeft. De bewaker van den vunrtoren van Kn- ria, aan de kusten van Tnnis, heeft ge schreven dat het eiland, waarop de toren staat, een zeer gevaarljjk vorbljjf is gewor den, en hjj zich zelfs moet verschansen, om niet levend te worden verslonden door de op het eiland krioelende varkens. Een bandelaar van Tunis had vroeger op het eiland eenige dezer dieren losgela ten, en deze zjjn daar zoo zeer vermenig- vuhligd, dat zjj eerst alle planten en hoo rnen op het eiland hebben opgegeten, en sedert eenige tjjd elkander beginnen te ver slinden. Hoewel president Mac Kinley steeds in beterschap toeneemt, zjjn wond begint te genezen en de president reeds meer voedsel gebruikt, gelooven de doctoren toch niet, dat bjj, zooals aanvankelijk gemeend werd, binnen 3 weken van Buffalo naar Was hington vervoerd zal kunnen worden. Waar scbjjnljjk zal de tweede kogel, die in de rugspieren zit en den patiënt niet in het minst hindert, niet worden verwgderd. Het gunstig verloop van Mac Kinley'a ziekte heeft groote vreugde veroorzaakt onder de bevolking van Buffalo. De directie van de tentoonstelling heeft reeds een pro gramma opgesteld voor de viering van de genezing van den president. De anarehiste Emma Goldmann, die ge arresteerd is onder verdenking van mede plichtigheid aan den aanslag op Mae Kinley, is gisteren te Chicago voor den rechter ge weest zonder hnlp van een advocaat. De ambtenaar van het openbaar ministerie zeide, dat het hoofd der politie te Buffalo gevraagd had, de gevangene zoo lang mogeljjk vast te houden, iu afwachting van het onderzoek, dat te Buffalo wordt gedaan. Hjj vroeg uit stel van de zaak tot 19 dezer, den datum waarop de andere, te Chicago gearresteerde anarchisten zullen verhoord worden. De magistraat stemde daarin toe en de gevan gene werd in arrest gehouden. Uit het onderzoek is tot dasver gebleken, dat Emma Goldmann zich 22 Angnstns te Werkeljjk sprak hjj nu niet meer over die zaak, en nadat hg nog een paar minu ten met Nelly had gesproken, vergezelde hjj Darrel naar het spoorweg-station, van waar hjj onmiddelljjk naar Chicago wilde gaan om het ljjk van den vermoorde in oogenschonw te nemen. Onder de reis die ongeveer twee uren duurde, las de jonge detective het couranten bericht nog eens aandachtig door. De trein, waarop de misdaad begaan was, was 's avonds om tien uur nit Chicago vertrokken au toen hjj om een nnr 's nachts bjj een station stilhield, werd de misdaad ontdekt. Men vond den ambtenaar met een verbrjjzelden schedel en vreeselgk toegetakeld. De moor denaar had geen enkel spoor achtergelaten, maar bjj eene nauwkeurige beschonwiag was gebleken, dat in de krampachtig dicht geknepen hand van den doode een bosje rood haar was achtergebleven. Zoodra hjj ter plaatse was aangekomen, liet Darrel zich naar de plaats brengen, waar men het ljjk van zgn vermoorden vriend had neergelegd. «Arme Arnold,* prevelde de jonge man. «Wie zon gedacht hebben, dat n zulk een lol zon treffen. Maar bjj den hemel ik zal niet rusten, voordat ik n gewroken heb!* Hg boog zich over den doode, om een gedeelte van het bosje haar nit zgn hand weg te nemen, in de hoop, dat die vondst hem van dienst zon kannen zgn bjj het vervolgen van den moordenaar. Bovendien deed hg nog een zonderlinge ontdekking, die hg evenwel besloot voorloopig geheim te honden. Toen hg op het punt stond het vertrek waar de doode lag, te

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1