Het Land van Heusden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard.
tonrechte
ichtwet.
FEUILLETON.
De moord in den sneltrein.
UitgeverL. J. VEERMAN, Hausden.
M 2047.
WOENSDAG 2 OCT.
1901.
*^UNB VAM .ALTEN&
voob
Dit blad Tersest WOENSDAG en ZATERDAG.
Abonaementiprgi: per S maanden f l.OO.
Wanco per poet zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke
summers 5 cent.
Advertentiën Tan 16 regels 50 et. Elke regel
meer 77t et. Groote lettere naar plaatsruimte.
Advertentiën worden tot Dinedag- en Vrijdagavond
ingewacht.
De hooggeroemde Leerplichtwet bleek
%ds met een maximum van omhaal een
uinimnm van nat te doenzelfs moest men
der en daar op verrassende wjjze onder-
'inden, dat onder de gezegende werking
aarvan, op onderscheidene scholen het on-
:eoorloofd verznim eer toe- dan afgenomen is.
Dat klinkt gektoch is het genoegzaam
erklaarbaar, waar overredingskracht van
iet hoofd der school heeft plaats gemaakt
oor dwangmaatregelen, die zeer weinig doel
treffen wanneer zjj al spoedig een wassen
neus blijken te zjjn.
Wjj hebben alle respect voor de majesteit
in het Recht; maar dit neemt niet weg,
\t sommige kantonrechters al heel eigen-
trdig te werk gaan.
Heeft de invoering der wet aanvankelijk
en heilzamen schrik verspreid, men is daar
'•"a van bekomen, toen men begon te be
ffen, dat het gevaar zoo groot niet was,
j nu doen onderscheidene kantonrechters,
s wier bevoegdheid de kennisneming der
rafbare overtredingen, krachtens art. 27
r wet behoort, hun uiterste best om voed-
1 te geven aan die blijmoedige opvattin?
n hardnekkige overtreders, en op enkele
aatsen is de rechter zelfs druk bezig om
toch reeds zoo tamme wet tot een pas
mI, de autoriteit ruin of meer belachelpk
•*i?.keD.
Hoezeer, om van de schoolopzieners maar
'•it te spreken, de schoolhoofden werden
jj /erladen met werk, meerendeels monniken-
ark, men zon zich dit gaarne getroosten
zrtneer, trots de omslachtige invoering der
)t, het doel maar bereikt werd. Zooals bet
j gaat, moet de toestand in hooge mate
gerljjk genoemd worden.
Zooals men weet, wordt er begonnen met
ne aanmaning. Bjj herhaling vau het ver-
Üp wordt de aansprakelijke persoon op
roepen door de commissie tot wering van
ft ïoolverznim, en het is al voorgekomen
onwillige «aansprakelijke personen*
jogst onvoegzaam deden, ^anneer zjj «op
one verplichting gewezen en tegen her-
ling der nalatigheid ernstig gewaarschuwd
trden.*
Zg behoeven evenwel niet te verschjjnen
het meerendeel maakt dan ook gretig
jruik van de bevoegdheid om weg te
6)
Toen Nelly na den maaltijd opstond om
tafel af te nemen, verzocht Elliston haar
g een oogenblik te bljjven zitten, omdat
haBr iets te zeggen bad.
Zjj keek hem verwonderd aan; wat zou
van haar willen? Er ontstond een korte
uze, want hg scheen de juiste woorden
t dadeljjk te kunnen vinden. Eindelgk,
>a<at hg eenige paaien gekucht had, legde
zjjn hand op den arra van het jonge
m sje.
^gMejuffrouw Nelly,* zoo begon hjj, «hebt
n niet geraden, waarom ik vandaag hier
1 e.i?«
Zg bloosde onder zjjn blik en keek op zg.
«Neen,* stamelde zg, «ik weet het niet.
Ik veronderstel evenwel, dat u hier dikwijls
Komt, omdat n ingenomen is met mjjn
broeder.*
Hij schudde zgn hoofd.
«Zeker niet, maar alleen om uwentwille.
U illeen is de persoon, om wie ik zoo dik-
s hier. ben gekomen. Dat moet u toch
tedert lang hebben opgewerkt. Nelly, ik
u innig lief,* vervolgde hg op harts
lot- i telgken toon, «en ik hoop vurig, dat
Ljj de mgne
rerder kwam hjj niet met zp'ne liefdes-
daring, want Nelly was plotseling opge-
L; >ngen en hare handen als het ware af-
md uitstrekkende, stiet zg in de grootste
r arring de woorden uit:
blijven als wanneer, in den regel, een schrif
telijke waarschuwing ontvangen wordt,
waarvan door de stelselmatige overtreders
der wet niet veel notitie genomen wordt.
In dit geval bljjffc natuurlgk hernieuwd
onwettig schoolverzuim niet ait, en dan
volgt eene schriftelijke aanzegging, zooveel
als 'n laatste waarschuwing, welke de bur
gemeester door een politie-beambte doet uit
reiken.
Eerst hierna kan proces-verbaal worden
opgemaakt.
Waar nu de Leerplichtwet door de school-
outoriteiten zoo humaan mogelijk wordt
toegepast; waar vooreerst met beslist kwaad
willigen behoort te worden afgerekend, en
bet alzoo alles behalve twijfelachtige geval
len betreft; waar het vooral in dan eersten
tjjd, wenscheljjk moet worden geacht, 'n
waarschuwend voorbeeld te stellen, daar
zon men mogen verwachten dat de kanton
rechter er naar zou streven, het kwaad te
stuiten.
Velen denken er gelukkig zoo over en
handelen in den geest der wet, door snel
en krachtig op te treden.
Niet weinigen echter, tegenover deze wet
zich op een geheel verkeerd standpunt plaat
send en op onverklaarbare wjjze over bet
hoofd ziende, dat art. 28 eene ondubbel
zinnige afwijking bevat van art. 398 in
verband met art. 491 Strafv., zgn druk
bezig met haar tot een doode letter of al
thans onuitvoerbaar te maken.
De een veroordeelt na eene serie wets
overtredingen tot twee kwartjes boete, de
ander tot het 20-voud van dit bedrag. Een
derde spreekt den delinquent vrijniettegen
staande het meest krasse schoolverzuim
wegens z. i. verschoonbare omstandigheden,
die de betrokken persoon goedvond, niet
ter kennis te brengen van de commissie tot
wering van schoolverzuim of van den school
opziener, die geregeld zijne zitdagen heeft
om belanghebbenden te woord te staan
Het is toch waarljjk te dwaas; Lmand
vrjj ie spreken, die niet noodig vond om
langs den hiervoor aangewezen of geopenden
weg, zjjne bezwaren te doen kennen.
Hoe kan de schoolopziener ook maar
vermoeden, welke verschoonbare redenen er
eventueel zouden kannen bestaan, wanneer
noch het hoofd der school, noch genoemde
commissie iets daarvan vernam, noch de
belanghebbende zelf hem be?ft gepreveniëerd
«Houd op, mijnheer EllistonDatdat
had ik niet kunnen verwachten.*
«Luister naar mg, Nelly!* smeekte hg,
ook opstaande en een poging doende om
een van bare handen te grgpen. «Als gjj
mgne eebtgenoote wilt worden, trek ik met
u naar New-York en gg zult aan mgne
zgde een aangenaam leven hebben.*
Zjj trok bare hand uit de zjjne, terwgl
bare aanvankelijke verlegenheid nu plaats
maakte voor verontwaardiging.
«Hot spjjt mij, rnjjnheer Ellyston,* zei
zjj flinkweg, «maar ik moet u zeggen, dat
ik u niet lief heb en u ook Dooit lief zal
hebben. Uwe woorden hebb m mg ten zeerste
verrast. U is immers oud genoeg om mjjn
vader te kunnen zjjn.*
Die lqatste opmerking scheen hem bijzon
der te ergeren, want op zjjn voorhoofd kwam
een diepe rimpel van verontwaardiging en
in zjjne oogen kwam eene onaangename
uitdrukking.
«Moet ik u dan misschien voor eene ko
kette houden?* vroeg hg met ingehouden
verontwaardiging. »U hebt mjj toch eerst
aangemoedigd
«O neen, nooit!* riep Nelly ontsteld.
«Dan zullen onze wegen dus voortaan uit
elkander moeten gaan, mejuffrouw Darr«l?«
vroeg hg, plotseling van toon veranderend.
«Dat hangt geheel van u zelf af,« her
nam zjj ontwjjkend. «Als de vriend van
mgn broeder is n mjj altjjd hoogst welkom
geweest
«Zoo, alleen maar als vriend van Ri
chard,* zei hjj gekrenkt haar in de rede
vallende. «Dat zou ik niet van u gedacht
hebben. Weet u wel, dat menig rjjk, mooi
meisje met blgdschap een aanzoek zou aan
nemen, dat gg zoo lichtzinnig afwijst?*
Ons dunkt, dat de kantonrechter in deze
gevallen althans zich van meewaardigheid
dient te onthouden. Een groot gevaar is
ook gelegen in de aanvechting om van het
klaarbljjkeljjkst geval van overtreding «een
zaakje* te maken, dat zoo fijn mogeljjk
moet worden uitgeplozen, op gevaar af, dat
da schuldige op grond van eene of andere
spitsvondigheid, wordt vrijgesproken, zooals
bereids meermalen werd aanschouwd.
Weer anderen roepen hoofden van scholen
en onderwijzers op, om getuigenis der waar
heid af te leggen, met het merkwaardig
gevolg, dat de geheele schoolbevolking moet
verzuimen ten behoeve van óéa enkel on
geoorloofd schoolverzuim.
Het ontbreekt er nog maar aan, dat men
ook de schoolopzieners gaat dagvaarden en
dezi heoren een deel huns levens zullen
gaan slijten in de wachtkamer van het
kantongerecht.
Een comble was het geval te Zierikzee,
waar een vader werd vrijgesproken o.a. op
grond van de volgende curieuze overweging
«Dat het ambteedig proces-verbaal van
den schoolopziener H. S. wel inhoudt de
dagteekening van de verschillende malen,
dat het kind heeft verzuimd, doch de me le-
deeling van al dia feiten niet berust op
eigen waarneming (denk aens aan duizenden
kinderen in een vijftigtal scholen over een
aantal gemeenten verdeeldmaar op
hetgeen hjj van anderen heeft vernomen,
èf hetgeen hg heeft t epu uit hem toege
zonden ljjsten of andere schrifturen.*
Volgens dezen heer dus hebben al de
ljjsten of andere schrifturen niemendal te
beteekenen.
De Redactie van het «Weekblad van het
Recht* kwam met kracht op tegen de mo
tieven van dien rechter en las ze «met groote
bevreemding.*
Toch heeft de wetgever duidelijk gespro
ken; bljjkbaar van oordeel, dat anders de
wet eenvoudig onuitvoerbaar worden zou
De wjjze, waarop thans door sommige
schrandere kantonrechters wordt te werk
gegaan, kan niet genoeg worden gewraakt:
le. wordt de reeds zoo lastige taak voor
het 'schooltoezicht vrjj wel ondoQnljjk;
2e. wordt de, uit den aard der zaak wei
nig populaire wet, eenigszias belach' Ijjk
gemaakt;
3e. kan het niet anders of het moed
willig schoolverzuim moet onrustbarend nog
«Daar twjjfel ik hoegenaamd niet aan,*
hernam zjj.
«Reeds sedert langen tjjd heb ik er over
gedacht naar eene levensgezellin uit te zien,*
vervolgde hg, maar ik vond er geen, die
naar mjjn smaak was, zoodat ik er reeds
over dacht dat voornemen op te geven.
Toen kwam ik hier. Ik zag u en kreag u
lief en
«Och, houdt toch op, mgnhaer Elliston
zei Nelly hem in de rede vallend. «Het is
zoo pgnljjk voor mjj, als u zoo spreekt.*
Hjj antwoordde niets maar ging zuch
tende naar het raam toe om, zooal* duide
lijk te bespeuren was, zijne aandoening
meester te worden. Nelly kreeg evenwel
plotseling een hevig medeljjden met den
man, wien zjj door hare weigering zute een
groot verdriet scheen berokkend te hebben
en de ingeving van haar zacht, echt vrouwe
lijk gemoed volgende, ging zg naar hem
toe en reikte hem hare hand.
«Wees niet boos op mg, mgnheer Ellis
ton!* zei zg. «Ik acht u en waardeer n
ten zeerste en ik hoop, dat wg altjjd goede
vrienden zullen big ven.*
Hg keerde zich om ten einde naar haar
te kannen zien. Hoe innig lief, hoe bekoor-
lgk zag zg er uit! Zgn bloed kwam in op
roer, maar hg beheerschte zich met geweld.
«Ik neem uwe vriendschap aan,* zei
hjj gedwongen glimlachende. «Beter dit dan
openlqk vijandschap.*
«Waar zou het ook toe dienen om in
onmin te komen met er-n vriend,* merkte
zjj op. «Ik scbat n inderdaad zeer hoog,
mgnheer Elliston, en het zal mg altgd
hoogst aangenaam zgn u bij mg te zien.*
Zg reikte hem nog etpns de hand en
daarop verwjjderde bij zich.;
toenemen en het parquet zal worden over
laden met processen-verbaal.
Dit alles was te voorzienalthans schrjj-
ver dezes heeft het voorzien.
Het is ook al een gevolg van de over
haaste invoering der Leerplichtwet; wen-
8chelpk ware het geweest, dat de Minister
ven Binnenlandsche Zaken zich hadde ver
staan met zgn ambtgenoot van Justitie,
opdat deze had kunnen voorkomen al wat
tot heden met verbazing is aanschouwd op
het gebied van rechtsbsdeeling inzake school
verzuim.
Bjj voorbaat had in die rechtsbedeeling
de noodige eenheid gebracht moeten wor
den, waardoor ware voorkomen, dat brutale
onwil worde gesterkt, tenzjj door een zóó
geringe boete dat de ouders het voordee-
liger vinden, dit luttel bedrag te betalen,
dan het geld op te offeren, dat het kind
verdient; hetzjj door om weinig aanneem-
ljjke redenen hen geheel vrjj te spreken.
Hoe verderfelijk dit werkt, vereischt geen
nadere toelichting en menig schoolhoofd
betreurt het, dat op grond van dergeljjke
vrjj^praak men hem uitlacht, wanneer hjj
met de beste bedoelingen preventief optre
dende, de ouders waarschuwt om hun kin
deren toch niet ta laten verzuimen
«daar zjj anders in conflict komen met den
arrondissement-schoolopziener ofdenkantoa-
rechter.*
Algemeene hilariteit!
De door ons gewraakte wjjze van «ken
nisneming van de overtredingen, bedoeld
in art. 23, in verband met de artikelen 1
en 6 der wet,* strekt niet ter verhooging
van het prestige der school-autoriteit
óók niet van den reehter.
Buitenland.
Omtrent de kolenstaking in België wordt
uit Luik d.d. 1 Oktober bericht; Vandaag
neemt de werkstaking toe. Het aantal sta
kers is nu 3000 a 5000. De beweging strekt
zicb over tien nieuwe kolenmijnen uit.
Betoogers loopen de streek af onder het
zingen der «Carmagnole*.
Dezen morgen zgn verscheidene aanslagen
op de vrgheid van arbeid gepleegd.
De landbouwcommissie van Antwerpen
heeft een adres aan den Belgischen Minis
ter van landbouw verzonden, waarin aan
gedrongen wordt op een betere regeling van
Maar nauwelijks had hg het huis verlaten,
of zjj viel op een stoel neer, verborg haar
gezicht in hare handen en weende bitter.
Dat was zeker wel he&l ongewoon, na
hetgeen er nu was voorgevallenMaar
vrouwen zjjn raadselen, die zelfs de geleerd
ste man na een jarenlange studie niet zou
kunnen oplossen.
Langzamerhand kwam Nelly tot bedaren
en toen trad het beeld van een anderen
man voor het oog barer ziel, van een man,
aan wien zg reeds sedert lang haar hart
had geschonken, die evenwel wegens voor
haar onverklaarbare redenen sedert zes
maanden niets van zich had laten hooren.
«Als Harry maar hier was,* dacht zg.
«Ik ben zoo bang, dat hem een ongelnk is
overkomen; anders zou hjj mjj toch stellig
niet in die onzekerheid laten. Misschien
komt Richard van daag thuis; ik weet niet,
wat het is, maar ik voel me toch niets
prettig, 't Is precies alsof me iets vraeseljjks
boven het hoofd hangt.
Intusschen had Elliston zich begeven naar
de eenige herberg van het kleine stadje,
waar hg voor het geheele jaar kamers had
genomen, hoewel hjj er slechts nu en dan
gebruik van maakte. Zonder zich in de ge
lagkamer op te honden, trok hg zich terug
naar zjjne kamer, die hg op slot deed. Met
een knorrig gezicht ging hjj aan de tafel zit
ten en zgn hoofd met de elleboog steunende,
zat bjj mismoedig voer zich ait te staren.
«Welzoo, haar vriend mag ik big ven,*
prevelde hg. «Dat is dan toch iets. Maar
geloof maar niet, dat ik n zoo gemakkelijk
opgeef, Nelly Darrel 1 Donkere wolken trek
ken zich om u sa.im en het uur is niet ver
meer, waarin gg znlt inzien, dat ook een
oude echtgenoot niet te versmaden is!<
den invoer van vet en mager vee uit Ne
derland en waarin verzocht wordt den invoer
van alle vee uit dit land aan minder be
lemmerende bepalingen te binden.
De verhouding tusschen den Duitschen
Keizer en het Berljjnsche gemeentebestuur
wordt er niet beter op. De commissie uit
den gemeenteraad heeft de plannen van den
Keizer ten aanzien van de Linden, in ver
band met den aanleg van een ond^raard-
schen tramweg, verworpen. Het geschil o»^r
de fonteinen is nog hangende, maar ond *r»
wjjl is er »og een nieuwe kwestie gerez-n
over het ontwerp voor de nieuwe Manteaf-
fel-brug. De gemeente was van plan, de brug
te versieren met koppen van dieren en dui
veltjes, de Keizer wil hier echter niet van
weten en verlangt in plaats daarvan als
versiering wapenschilden van verschillende
provincies.
Uit Londen wordt d.d. 29 Sept. gemeld
Een boot met zeven touristen en vjjf man
scheepsvolk is op het Killarney-meer (Ier
land) in aanvaring gekomen en omgeslagen.
Twee man van de equipage en kapitqin
Debrener van het Nederlandsche leger,
zijn verdronken; deze laatste was op zjjn
huwelijksreis.
Te Londen zjjn een 40-tal anarchisten uit
New-Tork aangekomen, die hun leven in
de Vereen. Staten niet meer veilig aehten.
Mac Kinley laat al wat hg bezat aan
zgn weduwe na, behoudens een rente van
1000 dollar, die zjjn zuster Helen Mac
Kinley ten goede komt.
Zjjn nalatenschap wordt geschat op
225.000 tot 250.000 dollar, met inbegrip
van levensverzekeringspolissen tot een be
drag van 67.000 dollar.
Uit Munchen wordt gemeld dat nienwe
maatregelen zgn genomen om het kasteel
van Fürstenried, het rerbljjf van den krank
zinnigen koning Otto van Beieren nog meer
van de buitenwereld af te sluiten, opdat
geen inlichtingen over zgn toestand rucht
baar worden. In den laatsten tjjd moet zich
een eigenaardige verandering hebben voor
gedaan De ongelukkige, die steeds hard
nekkig zweeg, is begonnen aria's uit opara's
te zingen, die hjj 25 jaren geleden gehoord
heeft, bjj voorkeur het «Licht als een veer,
die zweeft* uit de Rigoletro. Ook moet hg
Zjjne donkere oogen fonkelden en de
witte tanden schitterden tusschen zgn grijs
achtige baard en knevel in.
«Ik heb er nu eenmaal mjjn hart op ga
zet, de kleine tot mjjn vrouw te maken,*
zoo vervolgde hjj zjjne alleenspraak. «Een
hnwelgk voor den vorm is voor het doel al
even geschikt en met hare frissche schoon
heid kan het wederspannige duifje mjj een
schat van geld opbrengen.*
Hjj wreef zich vergenoegd de handen,
liet zich toen het beste voorzetten, dat er te
vinden was in de provisiekamer van de
herberg en begaf zich daarop, met een kleine
reiszak gewapend naar het station, waar hjj
een kaartje nam naar St. Louis. Terwgl hjj
tegen een pilaar geleand, op den trein
wachtte, voelde hjj hoe hem plotseling door
iemand die achter hem was, een papier in
de hand werd gedrukt. Zich haastig om-
keerende zag hg eene gedaante in de duister
nis verdwjjnen.
«Wat beteekent dat nu?« zei hjj knorrig
en verwonderd, ging naar eene lantaarn toe
en deed het blad open. De inhoud luidde:
«Harper Elliston! W«es voorzichtig in
nwe ondernemingen tegen Nelly Darrel. Zg
heeft een vriend, die haar beschermen en
hare vganden vernietigen zal. Gjj staat op
een volkaan. Draag zorg, dat die a mist
verslindt.*
Het papier was niet onderteekend.
Op dat oogenblik kwam de expres trein
aansnorren. Elliston schoof dat zonderlinge
papier in zgn zak en sprong toen vlag in
een coupé, die haastig door den conducteur
achter hem gesloten werd.
(Wordt vervolgd).
1 WWW——I——I SI IIIIH—I I
