Kolonie, is het gevolg van het in dienst
nemen van vele twijfelachtige Hollanders bjj
de bereden tro°pen van het distrikt, en men
is dan ook verbaasd over de handelwjjs der
autoriteiten, die znlke dienstnemingen toe»
lieten.
Een troep van 200 man van Smnta'
kommando viel op 13 October 50 man der
bereden troepen uit Somerset aan. Deze
werden versterkt in een sterke stelling met
130 man, maar de geheele koloniale macht
gaf zich na een zeer hauwen tegenstand
over, daarmede het bewjjs leverende dat de
overgave afgesproken werk was.
De Boeren kunnen het nog best zes
maanden uithouden, daar voedsel van allerlei
aard overvloedig is en het veld in prachtige
eonditie verkeert.
De Petit Blenc meldt, op gezag van
een particulier telegram uit Londen, dat
mevrouw Stejjn, ds vrouw van den presi
dent van den Oranje-Yrgstaat, Maandag
met haar vjjf kinderen uit Afrika gedepor
teerd is, zonder dat haar nadere uitlegging
is gegeven, en dat zg naar Europa is in»
gescheept, ofschoon [zjj in een zwakken toe
stand verkeert.
Het land rondom Bloemfontein wordt door
geweldige zwermen sprinkhanen bezocht. Er
is gratis fungus onder de Boeren rondge
deeld, en dit gif is gebleken groote ver
woesting onder de bjjna alle planten ver
nielende insecten aan te richten. Op een
hoeve aan de Modaerrivier zjjn onlangs drie
groote zwermen totaal gedood.
Het veld in den Vrjjstaat staat thans ten
gevolge der gevallen regens prachtig, en er
is dan ook een merkbare verbetering in den
toestand van het vee gekomen.
De >Messager de Bruxelles* meldt, dat
Nederlandsche visschers zieh, uit enthou
siasme voor de Boeren en haat tegen de
Engel8chen, hebben schuldig gemaakt aan
zeeroof.
Het Nederlandsche visschersvaartuig 149,
uit IJmuiden, naderde, nadat het beweerde
in de buurt van het lichtschip de Wielingen
in nood te verkeeren, de smak No. 124
uit Ramsgate. Dertien visschers van het
Nederlandsche vaartuig klampten het En-
gelsche aan en vielen de bemanning aan
onder het geroep van >Lang leven de
Boeren 1c
Verscheidene van de Ramsgaters werden
ernstig gewond. Voor den aanval hadden
de Nederlanders hun kapitein in zjjn kajuit
opgesloten.
De Ramsgaters slaagden er in weg te
komen en zjjn te Oostende binnengevallen,
waar de gewonden een klacht hebben inge
diend bjj het Engelsche consulaat.
Een berieht hierover uit Ramsgate luidt
De reeders verklaren dat het Engelsche
visschersvaartuig »De Deerhound no. 140*
was. Zjj wordt pas na eenige dagen terug
verwacht, maar volgens hier ontvangen rap
porten waren »De Deerhound* en het Ne
derlandsche schip dicht bg elkaar op het
vischterrein, toen de Nederlanders »De Deer-
hound* aan boord kwamen en visch en
levensmiddelen verlangden. Daar de vreem
delingen dertien man waren tegen vier En-
gelschen schikten de laatsten zich en boden
een hoeveelheid visch en verduurzaamde
levensmiddelen aan. De Nederlanders wilden
nog meer, maar de Engelschen weigerden.
De Nederlanders sloegen toen den deksjon-
gen, sloten den kapitein in zgn kajuit op,
en namen hem in de maling, terwgl een
paar anderen het viscbruim binnen drongen
en een hoeveelheid visch en kleeren en
anderen voorraad weghaalden.
»De Deerhound* volgde het andere vaar
tuig naar Oostende. De berichten maken
geen melding van het verwonden van En
gelschen.
BEKENDMAKING.
Zitting van den Militieraad.
Burgemeester en Wethouders der Ge
meente Heusden maken bekend, dat de Zit
ting van den Militieraad voor deze Gemeente
zal worden gehouden te 's-Bosch ia het
stadhuis op Vrgdag den 13 December a.s.,
des voor middags te 10 nren.
Voor den Militieraad moet verschijnen de
loteling, die vrijstelling verlangt wegens
ziekeljjke gesteldheid of gebreken of wegens
gemis van de gevorderde lengte.
Tevens worden de belanghebbenden er
uitdrukkelijk op gewezen, dat het opgeven
van redenen van vrijstelling tjjdens de aan
gifte ter inschrijving voor de militie of bjj
gelegenheid vaa de loting aan den Militie-
Commissaris en het doen opmaken èn bg
den Burgemeester inleveren van de noodige
bewijsstukken tot het bekomen van vrijstel
ling om eene andere reden dan lichamelijke
ongeschiktheid of gemis van de gevorderde
lengte, niet voldoende zgn om zich de vrij
stelling te verzekeren, waarop zjj meeaen
aouspraas re xunnen maken, maar dat bun
belang medebrengt era bovendien de vrij
stelling op bovenvermeld tgdstip bg den
Militieraad te vragen.
Heusden, den 18 Nov. 1901.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
De Secretaris, De Burgemeester,
H. J. van Egoelbï. HoNCoor.
Plaatgelijk Nieuws.
HEUSDEN, 20 Nov.
Tgdens den storm van gister, werd de
pont aan het veer HerptBern overgehaald,
met een voerman met kar, bespannen met
een ponny. Halverwege de Maas kon de
stalen tros geen weerstand meer bieden en
brak. Met zeer veel moeite gelukte het we
der den wal aan Herptsche zgde te bereiken,
zonder persoonlijke OBgelukken.
Met voldoening vernamen wij, dat
onze vroegere stadgenoot, de heer H. van
de Kleinemulder, glansrjjk geslaafd is voor
het examen van commies der posterijen.
Tevens slaagden voor dat examen de heeren
Schwan en Flick, te 's Bosch, die allen
hnnne opleiding daarvoor hebben ontvangen
van den commies der postergen en tele-
graphie, den heer E. M. J. van der Ven,
die hierdoor als leermeester zjjne eerste spo
ren verdiend heeft.
WERKENDAM. Hedenavond le 8 uur
zal er Raadsvergadering zgn. Aan de orde
komen
lo. Aanbieding Gem.-begrooting 1902
2o. Regeling der jaarwedden van de on
derwijzers en
3o. Besluit tot het doen inschrijven op
't Grootboek van 't legaat van wjjlen den
heer Van Cootb.
GEN DEREN. Beroepen bg de Ned.
Herv. gem. alhier, ds. Klaassen te Dussen.
EETHEN. Heden kan ons dorp er zieh
in verheugen, dat alhier een zangvereni
ging is opgericht. Dat dit naar genoegen
van alle dorpelingen is, bljjkt, dat reeds
aanstonds 32 leden toetraden. De heer Bos
is tot directeur benoemd.
RAAMSDONKSVEER. Op de alhier
gehouden paarden- en beestenmarkt waren
aangevoerd ruim 200 paarden en 20 bees
ten. De handel was vlug tegen flinke prjjzen.
Biggen werden verkocht van f8 tot f 12
per stuk. Hiervan aangevoerd 30 stuks.
Ten huize van J. Tak alhier ont
stond een begin van brand, die echter door
spoedig verleende hulp gebluscht kon wor
den, zoodat de schade gering is.
Een landbouwer uit den omtrek
geraakte op de paardenmarkt alhier met
een zjjner vingers bekneld tusschen een paar
touwen. Het paard, waaraan deze touwen
behoorden, schrikte eensklaps, met het ge
volg, dat die vinger werd afgerukt. Door
een geneesheer te Geertruidenberg werd
hulp verleend.
NEDERHEMERT. Heden zal het 40
jaren geleden zgn dat de alhier bestaande
naai- en breischool werd opgericht. Voor
zeer velen is deze nuttige inrichting tot
zegen geweest. Dat deze dag niet onopge
merkt zal voorbjjgaan, spreekt van zelf.
GAMEREN. Donderdagavond half 7
hoopt Ds. Bokma dankuur voor 't gewas
te houden.
Tegeljjk zal bg deze plechtigheid eene
collecte voor de Boeren in Zuid-Afrika ge
houden worden. We vertrouwen dat ieder,
't zg veel of weinig, voor onze dappere
stamverwanten over heeft.
BERN. De zoon van de wed. Verhoeven,
alhier, die aan Spgkschen hoek bezig was
met bieten in een schip dragen, had het
ongeluk uit te gigden en met een mand
bieten in de Maas te vallen. Direct snelde
men te hulp en kon men met veel moeite
hem nog bjjtjjds redden.
HERPT. Men begint hier reeds met het
opstallen van vee, meest nog melkvee. De
nachten die reeds lang en koud gaan wor
den, alsmede het afwisselend weder der
laatste dagen dragen er het hnnne toe bg
om er meer spoed mede te maken als an
ders wel het geval zou zgn geweest, daar
er nog gras genoeg is en het hooi duur is
en bljjft. Voor bjjzondere ziekten bljjft het
vee alhier bewaard, zoodat ook in dit opzicht
de landbouwers tevreden kannen zgn.
Binnenland.
De gewijzigde militiewet zal in werking
treden op 1 Januari 1902.
Uit Batavia wordt aan het »Hbl.« ge
seind, dat de cholera te Soerabaya toeneemt.
Er worden thans dageljjks 100 tot 120
gevallen geconstateerd.
Uit het verslag der Tweede Kamer om
trent de Staatsbegrooting 1902, is het
volgende ontleend:
Ten aanzien van de gedane vragen over
een wjjziging in de uitvoering der celstraf
kan de minister nu niet antwoorden. Wan
neer de wgziging van ons strafstelsel aan
de orde komt, zal het stelsel der z.g. Re
formatories* overweging verdienen.
Voor het tegenwoordige althans, is van
den minister een voorstel tot wederinvoering
der doodstraf niet te verwachten.
Wgziging van het strafminimum in som
mige wetten en van art. 37 Wetb. van
Strafr. aebt de minister niet noodz&keljjk.
Ten aanzien van de wenschelgkheid eener
herziening van het Wetb. van Strafvordering
staat de minister nog op hetzelfde stand-
pant als hetwelk door hem in 1899 bg de
behandeling der begrooting is ingenomen.
Het uitzicht op voorstellen tot wgziging
van het Iste en 11de boek van het Borg.
Wetb. kan op dit oogenblik door hem niet
worden geopend. Ten aanzien van het He
boek van het Wetboek van Koophandel
stemt de minister in met de gevoelens van
zgn voorganger.
Voor eene wgziging van art. 3 der Wet
op het Nederlanderschap bestaat geen aan
leiding.
In de zaak-Hogerhnis schjjnt er, naar
de meening van den minister, voor tusschen-
komst der regeering geen aanleiding meer
te bestaan. Het ligt niet op den weg van
den minister de invrgheidsstelling der twee
gebroeders te bewerken.
Ten aanzien van het verslag van de z.g.
politie-commissie, hoopt de minister in de
gelegenheid te zjju tgdens zgn bewind een
reorganisatie van het politiewezen ter hand
te nemen.
Bg de beantwoording der opmerkingen
gemaakt hg de artikelen verklaart de mi
nister dat hg zich niet kan vereenigen met
het denkbeeld om de gerechtshoven te doen
vervallen en de rechtspraak in hooger be
roep op te dragen aan den Hoogen Raad.
De min. zal onderzoeken in hoeverre ver
betering is te brengen in de financieels
positie van het personeel der arr.-recht-
banken en van de griffiers. De tijdsomstan
digheden voor een voorstel tot traktements-
verhooging der leden van het Hoog Milit.
Gerechtshof, acht de min niet gunstig.
Een verbod aan de rjjkspolitiebeambten
tegen het aannemen van jachtpremiën, acht
ds min. onraadzaam. Op versterking van
het politiepersoneel blgft zgn aandacht ge
vestigd.
Ds minister vindt vooralsnog geen termen
om vergoeding van woninghmnr te geven
aan de onderwijzers in gevangenissen.
De minister is van oordeel dat zg die
als milicien hebben gediend niet mogen
worden uitgesloten voor bewaarder in Rgks-
opvoedingsge8ticbten.
De resultaten met de opvoeding in het
gesticht voor meisjes te Montfoort verkregen
zgn zeer gunstig genoemd. Bg invoering
der Kinderwetten kan op vervanging van
't gebonw worden gelet.
Met uitbreiding van den arbeid in ge
vangenissen voor rekening en ten behoeve
van het Rjjk wordt voortgegaan.
In den aanvang van 1902 zal het gebouw
voor het gerechtshof en de rechtbank te
's Gravenbage in dienst kannen worden
gesteld.
Het denkbeeld om gevangenen en ver
pleegden werkzaam te stellen bg landont-
ginningen of andere van Staatswege nit te
voeren werken, heeft voor den minister geen
voldoende aantrekkelijkheid. Ten aanzien
der pensioenen van verpleegden in de Rijks
werkinrichtingen, deelt de minister mede,
dat zgn ambtgenoot van koloniën het on
derwerp nader wenscht te regelen in over
eenstemming met het bg de wet van 9
April 1897 aangenomen beginsel van inhou
ding der pensioenen gedurende het verblijf
in Rijkswerkinrichtingen.
De minister heeft gemeend aan den wensch
der Kamer gevolg te moeten geven, waar
het vermeerdering van ambtenaarspersoneel
in enkele gestichten geldt en deze verster
king bg nota van wgziging aangevraagd.
De minister verdedigt de uitbreiding van
het psrsoneel der beambten te Veenhaizen,
waar het noodig bleek den adjnnkt-direk-
teur van den landbouw van eenigen arbeid
te ontlasten.
Bg nota van wgziging worden enkele
wijzigingen voorgesteld o.a. om art. 45 te
verhoogen met f 1600 tot aanstelling van
een adjnnkt-direktenr voor het fabriekswezen
bjj de rijkswerkinrichtingen te Veenhnizen.
Eene voordracht over Suriname inleidende,
teide dr. H. van Capelle, van Wageningen,
in »Nottige kennis*, te Utrecht:
»Wat wordt 't in ons land, alsook in
Indië, niet steeds moeilijker, carrière te
maken; weina, in deze onze rjjke kolonie,
die 5 maal grooter is dan ons land, is ge
legenheid te over voor jonge energieke lui
om fortuin te maken. Reeds vele brieven
om inlichtingen had spreker bjj zgn terng-
keer van jongelui ontvangen, en steeds had
hjj 't zich tot een plicht aangerekend, hen
te wijzen op de schatten daar aanwezig en
de middelen, zich daar een flink bestaan
te verschaffen.*
Onder voorbehoud deeld de Haarl. Ct.
het volgende mede
Naar ons wordt gemeld zgn bg de Holl.
IJz. Spoorweg-Maatschappij planHen in
bewerking, om aan beide zjjden van ds
spoorbaan AmsterdamHaarlem sporen te
doen aanleggen voor spoor- of tramwagens
met electriciteit als beweegkracht. Het te
drukke personenvervoer per trein zon hier
door voor een groot deel ontlast worden.
Het spreekt vanzelf, dat behalve de aan
leg der banen, vele en kostbare werkzaam
heden hiervoor zonden moeten worden uit
gevoerd.
Uit IJzendjjke meldt men:
Door twee marskramers, die vaak in
Zeenwsch-Vlaanderen komen om hunne wa
ren te venten, worden o.a. wormpoeders
verkocht. Door een vrouw te Eecloo, een
plaatsje in Belgisch-Vlaanderen, werd van
die poeders gekocht voor hare twee kinde
ren, een jongetje en een meisje, die beiden
ziekelgk waren.
De moeder gaf hun van de poeders en
reeds na een half nnr waren de kinderen
onder vreeseljjke pjjnen bezweken.
De politie heeft de venters gearresteerd.
Thans echter zgn zg vrggelaten, daar de
drogist te Brngge, van wien zjj hnnne poe
ders kochten, zich vergist moet hebben.
Ook in deze streken kochten verschillen
de ouders wormpoeders van de hier alge
meen bekende venters.
Donderdagavond zgn twee jongens uit
het rijksopvoedingsgesticht »De Kruisberg*
ontvlucht. De een is Zaterdagmorgen door
een politieagent nit Terborg, en de andere
door een ingezetene, waar bg overnacht had,
teruggebracht. Deze laatste jongen zette het,
toen men de poort van het gesticht opnieuw
voor hem opende, weder op een loopen, en
ontkwam nog eens.
In eene kleine plaats in het Oldambt
kwam een jongen ter gemeente-sekretarie,
om een arbeidskaart te vragen. Het zeer
jonge mensch wilde werk zoeken op een
nader onderzoek. De knaap, hg is nog maar
vjjftien jaren oud, woont samen met een
schoone van geljjken leeftgd en beiden ver
heugen zich reeds in t bezit van een liefde
pand. Er werd dan ook bezwaar gemaakt
om dezen jongen vader permissie te geven
voor nachtarbeid!
Dezer dagen, schrjjft het»U. D.,« reisde
een onzer stadgenooten, de heer W., een
handelaar, van Zwolle naar Utrecht. In de
coupé had ook plaats genomen een reiziger,
die erg klaagde over slechte zaken, welke
hg in Zwolle had gemaakt. De heer W.
had integesdeïl hierover niet te klagen en
was van plan, den minder gelukkigen con
frater een sigaar aan te bieden, en haalde
daarom een zakje sigaren voor den dag,
en gaf ze den man met de woordenik heb
wel wat voor een arm mensch over, daar
heb je wat.
De persoon in kwestie bedankte en stak
het zakje in zjjn zak en verliet aan een tns-
schenstation de coupé.
Hoe ontsteld was echter de heer W.,
toen hg, te Utrecht aankomende, bemerkt,
dat hg in plaats van een zakje sigaren een
biljet van t 1000 had cadeau gedaan. Van
den gelukkigen ontvanger van het biljet
is niets meer gehoord.
Men schrjjft nit 's Hertogenbosch aan
het »Hbl.«:
Niet alleen in de stad, maar ook in den
omtrek doen zich thans meer en meer do
gevolgen gevoelen van de »krach« van de
Noord-Brabantsche Bank, waardoor tal van
personen, zoo al niet tot den bedelstaf zgn
gebracht, maar dan toch zóó gevoelig zgn
getroffen, dat ze financieel en wel nooit
weer bovenop zullen komen.
Verschillende veilingen van onroerende
en roerende goederen, in den laatsten tjjd
hier ter plaatse gehouden en het zich reti-
reeren van personen, die op flinken voet
leefden en konden leven, tot bescheidener
omgeving, ziedaar de resultaten van het
ellendig beheer van, en het schromeljjk ge
brek aan toezicht op de zaken der Bank.
Het is nu bjjna een jaar geleden dat sursé
ance werd gevraagd en verkregen, maar
nog altjjd duurt voor heeren aandeelhouders
dezelfde onzekere toestand voort.
Op de vraag wat van de aandeelen der
Bank alsnog terecht zal komen valt ook nu
nog geen antwoord te geven. Ware dit wel
het geval, dan zonden heeren bewindvoer
ders toch zeker niet talmen met de mede-
deeling.
Men schrjjft nit Haarlem: De zaak van
den boekhouder der maatschappij »Kenne-
merland* te IJmuiden, moet zich, zooals uit
ingewonnen informatiën bljjkt, als volgt
hebben toegedragen:
Gedurende eenige jaren zon de boekhouder
inplaats van het geld (f 12000) als deposito
bg de firma Mees Ritsema te Haarlem
te storten, zich dit hebben toegeëigend door
valscheljjk het stempel dier firma en de
onderteekening van den procuratiehouder
te hebben nagemaakt, terwgl hjj ten laatste
nog een wissel groot f 4000 voor de maat
schappij °P bet genoemde kantoor hefft
getrokken, welk bedrag hem is uitbetaald.
Nu was door het overigden van den vorigen
directeur, een nieuwe directeur, (voor deze
betrekking had de boekhouder ook nog
gesolliciteerd) benoemd en moesten de zaken
geregeld worden, waardoor aan het licht
kwam, dat inplaats van een voordeelig saldo
ad f 12000 een nadeelig saldo voor ge
noemde maatschappij bg de firma Mees en
Ritsema stond van f 4000, aldus tezamen
een tekort van f 16,000.
Voortvluchtig is de boekhouder niet ge
weest, want van Maandag af, heeft hjj
iederen dag aan verschillende personen te
Haarlem gevraagd, of zjj borg voor hem
wilden wezen tot een bedrag van f 16,000,
dat, zooals hg aan hen opgaf, door hem in
den trein verloren was,
Niemand ging hierop echter in; en zoo
zwierf hg de laatste dagen, zeer gejaagd,
dan hier dan daar. 's Middags was hg even
wel tronw in de Bodega op den Kruisweg,
waar hg Woensdag nog enkele bezoekers
tracteerde. Ook Donderdagmiddag bevond
hg zich daar nog» toen twee rechercheurs
hem kwamen verzoeken zich ten politie-
bnreele atn te melden, waaraan hg gewillig
voldeed. Hier werden hem verschillende
vragen gesteld, waarna hg ten slotte op
bevel van den officier van justitie in arrest
werd gehouden.
Vrgdag werd hg door twee rechercheurs
naar IJmuiden overgebracht, waarschjjnljjk
om in bjjzjjn van de directeuren te worden
gehoord.
Aan den commissaris van politie ver-
•WAALWIJK. Onzs gemeente heeft zijn twee Trani-
▼aal-Avonden gehad en heeft daarbij het meeste ge-
wenichte snccèt ingeoogst. Vrijdag 15 November en
Katerdag 16 November hadden de lezingen plaats: de
eerste in het Hotel Verwiel, de tweede op «Mnsis
Sacrum*.
Om niet in herhalingen te vervallen, zullen we even
bjj den tweeden avond stilstaan.
Het comité had tot President de Heer H. Witloz,
een man die uitstekend voor deze zaak geaehikt was.
De avond werd geopend door onze Zsngvereeniging.
die een toepasselijk stak zeer keurig weer gaf; waarna
de Heer Witloz de dames en heeren welkom heette en
in eene kleine schets weergaf wat de Heeren die zoodra
zouden optreden, reeds in hun gezin en hunne bezit
tingen hadden geleden, voor sn na ze zich als vrijwillige
bannelingen bniten hun geliefd vaderland bewogen.
Een poot publiek, dat of 50 of £5 et. per peraoon
als entree geofferd had, was tegenwoordig.
Het eerzt nam het woord de Heer C. C. du Plesais
van Vrijborg, oud-Vrederechter in de Kaapkolonie. Deze
spreker, volgens de Engelschen een Ksapsche rebel, op
wiens hoofd 1000 pond sterling is gesteld, gaf een over
zicht van den oorlog in het algemsen en hoe hq, op
Portugeeseh grondgebied teruggedrongen, moest kiezen
zieh over te geven (en gefoaileerd worden) of in Neder
land eene schuilplaats te zoeken.
De tweede spreker ds Heer J. H. Jgnson Jr. van
Lijdenbnrg, Presidsnt-Vrederechter van Dnllstroom, Z.
A. R., zette in goed gekozen woorden uiteen hoe de
Transvaal gevormd was; hoe de meeste mennen van
lseftqd onder een ossenwagen geboren, niet in staat ge
weest waren het noodige onderwijs te ontvangen, hoe
het zich langzamerhand had weten te ontwikkelen, tot
de gelddorst van de Engelsehen de vreedzame bewoners
ook thans weder kwam veratoren,
Hq besloot zijne keurige rede met een gedicht, door
een zijner familiegenooten, den Heer J. A, Janson, ver
vaardigd, dat zoowel door zijne ichoone en bezielende
woorden, maar niet minder door tqs uitstekende voor
dracht, de geheele zaal in hoogste mate boeide. Wq
zullen enkele regels hiervan overnemen.
O, Heer in den Hemel, uit dit aardsche gewemel
Stijgt de beê tot U op uit den grond van ons hart I
O, hoor toch de zuchten van die tot U vluchten 1
Och, droog toch die trance, och heel toch die smart 1
O, hoor toeh die vrouwen, die daar klagen en rouwen,
Om hnn teergeliefd kroost, daar zoo gruwzaam vermoord 1
O, hoor toeh die armen, wil U hunner erbarmen;
O, red toeh die moedert wier geschrei wordt versmoord
Verwek Gq de wrekers op de vuige verbrekers
Van gerechtigheid, recht en van eer.
Wil de wereld bevrijden en allen die lijden
Vam de monsters die Mammon dienen als Heer.
En werp toch ter neder den rechtenvertrederl
Die op aarde zich wsant in Uwe Almacht te staan!
Verhoor onze bede, geef vrijheid en vrede
Es wil met Uw kracht den geweldenaar slaan 1
Als derde spreker trad op de heer O. J. Goetzee van
Belfast, oud-lid van den Volksraad.
In het begin was deze spreker (een zuiver A/rikaansehe
boer) niet gemakkelijk te verstaan; later geraakte men
meer aan die taal gewoon en met ontzetting wist hq de
vergadering te vervullen als hq de wreedheden vermeldde,
waarvan hq ooggetuige was of waarin hij betrokken was
geworden. Hij deelde o. m. mede, dat de sterfte in het
moordkamp te Middelburg afwisselt van 28 tot 29 per
sonen per dag en de geheele sterfte over de verschillende
kampen 60 vrouwen en kinderen per dag is. Een nieuw
kerkhof, pas buiten Middelburg opgericht, bevatte in
korten tqd reeds 270 graven.
De spreker zag te Middelburg een trein aankomen met
vrouwen en kinderen voor de kampen en telde in een
wagen niet minder dan 84 vrouwen en kinderen, opeen
gepakt, waarvan er den volgenden dag reedt 4 stierven.
We doen slechts hier en daar een greep uit het vele
dat we dien avond hoorden en ons meermalen met ont
zetting en medelqden voor die onschuldige slachtoffers
vervulde.
De heer Zeegers sloot de vergadering met eenige ge
paste woorden, waarna de zangvereeniging nog enkele
Transvaalsche liederen ten beste gaf.
Tot slot komt nog een bijzonder woord van lof toe
aan den heer Henri Witlox, die zoo jaist begrepen had,
waartoe in hoofdzaak deze avonden dieaden; n. 1. om
sympathie voor Transvaal op te wekken en geld in te
zamelen.
De eerste avond bracht dan ook f 188.48'/» op. Van
den tweeden avond weten we dit niet, evenmin de uitslag
van de collecte, die heden door eene commissie van 12
personen langs de hnizea zal worden gehouden doch wq
durven veilig aannemen dat het totaal wel f 500 of meer
zal zijn.
In het belang der zaak (want in hoofdzaak is het toch
om geld te doen) is het dan ook zeer aan te bevelen, de
Transvaal-avondeu niet in kerken te houden, maar wel
op publieke plaatsen, alwaar een billqk entree kan ge
heven worden. Hier toch waren personen, onverschillig
van welken stand of van welken godsdienst, eenparig
bqeen om geld te offeren, en dat offeren kon gecontro
leerd worden. Niemand was aanwezig of hij had minstens
25 cent bijgedragen, en vraagt eens het resultaat van
eene bijeenkomst in de een of andere kerk? Wij geloo-
ven dat het zelden zal gebeuren, in plaatsen van ons
zielental, dat de uitslag zoo schitterend zal geweest zjjn.
aardappelmeelfabriek. Er» i> j
