Hel Land van Hensden en Allena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Brieven uit Amsterdam. FEUILLETON. De moord in den sneltrein. Uitgever: L. J. VEERMAN, Heusden. M 2069. WOENSDAG 18 DEC. 1901. LAND VAN ALTERA VOOR O Dit blad verschat WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprjjs: per 3 maanden f 1.00. Franco per poet zonder prgsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentien van 16 regels 50 et. fcllke meer 77i ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentien worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. Ik behoor tot de bevoorrechten, die het eerste optreden van onzen groot sten tooneelspeler Louis Bouwmeester hebben gadegeslagen en toegejuicht en daarom voel ik me opgewekt ten dage van diens jubileum een woord van op rechte vereering te schrijven. Laat me eerst meedeelen, waar ik L. B. 't eerst gezien en gehoord heb. Dat is n.l. geweest in mijn geboorte plaats, een kleine Zeeuwsche stad op het eiland Schouwen, 't Was daar, en dat is nog zoo, in de eerste dagen van September kermis, tegelijk met Amster dam en hoe lastig 't dan ook viel voor de Amsterdamsche tooneellisten, Boas en Judels verzuimden nooit de Zeeuw sche kermis met een bezoek te ver eeren. Die week opvoeringen bracht hun geen windeieren aan, want Schou wenaars en Duivelanders waren harts tochtelijke minnaars van 't tooneel. Ik spreek nu van de jaren 1861'65. Of ze 't nog zijn, weet ik niet. Die voorstellingen in de kermisweek mocht ik eenige jaren geregeld gratis bijwonen. Dat was heel origineel in zijn werk gegaan. Een paar muzikanten van den schouwburg logeerden bij mijn buurman in een herberg thuis. Die menschen, die overdag niets om handen hadden, pimpelden ongemakkelijk en leden 's avonds aan nadorst, zoodat ze voortdurend behoefte aan water hadden. Op verzoek van mijn vader, die daar voor naar ik meen op een extra bittertje trakteerde, mocht ik hen 's avonds ver gezellen, gewapend met een groote karaf vol water, die in de pauze nog eens gevuld moest worden. Ik kroop hen dan onder 't tooneel na en kwam in de orkestruimte boven. Was er dan op den eersten rang nog een plaats onbezet, dan mocht ik daar gaan zitten, zoo niet en dat was regel, dan zat ik naast den contrabassist. Nu dan, bij deze gelegenheden heb ik genoten van 't spel van Judels, van Mevr. Sablairolles en vele anderen, ook van de eerste tooneelproeven van Louis Bouwmeester, die dezer dagen zijn 40- jarig feest als artist viert. Ik herinner me nog zeer goed dat Bouwmeester toen reeds de attentie trok, door de gemakkelijkheid, waarmee hij zich op de planken bewoog en door zijn zeggingskracht. Ik hoor hem nog in de rol van Rafaël in Marmeren beelden en ijskoude harten, als boerenknecht in een totaal vergeten drama Paul Darboy en in nog verschillende andere. Op dat kleine tooneel in 't Zeeuwsche stadje werden dikwijls de nieuwe stukken eerst opgevoerd, alvorens ze in Amsterdam gingen. Dat was dan zooveel als alge- meene repetitie. Bouwmeester is lange jaren bij B. en J. geweest, later zelf directeur en nog later acteur geworden bij 't Neder- landsch Tooneel in de hoofdstad. Hij is in de Stadsschouwburg de man, waar om alles draait, het bestuur regelt zich bij de keus der stukken naar den smaak en den zin van Bouwmeester, die nu nog beslist partij kiest voor stukken uit de oude romantische school. In deze stukken heeft hij zijn triomfen gevierd en doet dat nog, telkens als hij optreedt. Ik ken lui, die nooit naar den schouwburg gaan, wanneer zijn naam op 't affiche ontbreekt. Het treur spel, dat is zijn fort. Yan de nieuwe richting op tooneelgebied moet hij niets hebben. Z.g. kamerstukken, waarin, zoo als hij zelf schrijft, deze toon heerscht „hoe vaart mevrouw Welgeslapen En de kindertjes? Een kop thee? Asjeblieft! dat is geen kunst, zegt Bouwmeester. Neen, dan het oude drama, dat speel je niet of je moet je kunnen verplaatsen in andere toestanden en je flink laten gaan. „Laten gaan." Dit is het geheim van Bouwmeesters spel. Ge moet hemhooren in Voerman Henschel, wanneer hij met zijn zuster aan 't woord is. Mijn vader, zegt hij, begreep, dat goed, breed met kleur zeggen van verzen, er noodige, maar weinige gebaren bij maken, stan den aannemen, op het gelaat den indruk der woorden laten lezen, het geheim van alle tooneel spelen was,mits men hier iets onder zijn vestje heeft! Anders is het niets, dood Onder zijn vestje Bouwmeester is niet groot van gestalte, heeft Bouwmeester gevoel, verbeelding, hel denmoed, volgens Da Costa de eerste vereischten voor een dichter en zonder welke ook een tooneelspeler nooit een gevierd persoon wordt. Naar dezen man, groot als kunstenaar, verwijst men u als ge weinig hoop hebt voor de tooneelspeelkunst, van inrich tingen tot opleiding van artieten, gelijk de Tooneelschool een is. Deze, in 't leven geroepen doordat het oude ras van too- neelspelers uitstervende was, heeft nog maar matig aan haar doel beantwoord 27) Wederom hief hg den ijzeren stang op om den doodeljjken slag te slaan. Maar op dat oogenblik kwam op den naburigen straatweg een wagen aanrjjden, waarin zich twee mannen bevonden. Ongetwijfeld had den zjj Marti» gezienhjj vond het daarom geraden om zich zoo spoedig mogelijk uit de voeten te maken. Hg wierp den stang weg en ontvluchtte dwars door het veld, terwjjl het rjjtuig stil hield en een van de twee mannen er vlug afsprong en zich daarop haastig naar den detective begaf, die nog steeds op den grond lag. »We), Dsrrel, zjjt gij daar?* riep de jonge man, die niemand anders was dan Harry Bernbard. »Maar, oude jongen, welke duivel heeft u nu toch hierheen gebracht?* Hjj hielp zjjn vriend in het rjjtuig, waar mee hjj naar de boederjj reed en onder weg vertelden zjj elkaar hun wedervaren. Darrel was overgelukkig, toen hjj vernam hoe gelukkig Nelly gered was, en het was een treffend oogenblik, toen de broeder en de zister elkander weerzagen. Natuurljjk betuigden Nelly en Richard den wakkeren Harry hun h&rteljjken dank in warme bewoordingen, waaruit hg ge makkelijk kon opmaken, dat hjj niet veel bezwaren zou vinden, wanneer hg den een of anderen dag kwam om NelJy binnen en zeker nog geen leerling afgeleverd, van wien met grond mag vertrouwd worden dat hij eenmaal Bouwmeester zal evenaren. Bouwmeester is, wat hij is, door zichzelf- Op de planken als 't ware geboren hij zag tijdens de kermis te Middelharnis aldaar 't eerste levenslicht is hij van zijn geboorte af in de Tooneelatmosfeer opgegroeid, heeft nimmer een school doorloopen, behalve de harde school des levens en is toch geworden wat hij du is. Men vergete hierbij echter niet dat in Bouw meester alles voorhanden was tot den groei van een groot artist, wat een hooge zeldzaamheid mag genoemd wor den. Met een school ware hij wellicht nog hooger gestegen. Ik voeg hieraan nog een paar mede- deelingen toe. Lonis Bouwmeester is behalve een eenig artist een hartstochtelijk jager. In 't najaar kunt ge hem, als de studie hem tijd laat in den morgen in groot jachttenue zien uitgaan om in de rol van Nimrod den dag door te brengen. Of hij in 't veld met het geweer een even groot succes behaalt als met het woord voor 't voetlicht is mij echter onbekend. Nog is vermeldenswaardig dat Bouw meester een bij uitstek huiselijk man is, die geen grooter genot kent dan, wanneer hem de plicht niet roept, in den schoot zijner familie door te brengen. Komen hulpzoekenden bij hem aan kloppen om door een kunstuiting een steentje bij te dragen tot een goed doel, dan vinden ze hem gaarne bereid. A.s. Donderdag zal hij zijn feest vieren met een geheel nieuw stuk, dat, naar ik verneem, uit het Engelsch ver taald wordt. Er moet een rol in voor komen, geheel naar zijn hart geschreven. Jammer dat het geen oorspronkelijk werk isDesniettemin zal 't huis dien avond ongetwijfeld uitverkocht zijn. A., 15 Dec. '01. J. L. Buitenland. men vraagt zich af of men de ongelnkkigen zal kunnen verlossen. niet al te langen tjjd zjjne vrouw te mogen noemen. In den namiddag van dienzelfden daar zaten ze met hun drieën gezellig bjj elkaar de gebeurtenissen van de laatste weken be sprekend. »Het komt mg voor, dat wjj de schur ken nu toch op het spoor zjjn,* zei Darrel. »Dat geloof ik ook,« hernam Harry »en ik ben vast overtuigd, dat die professor Rocky de man is, dien wg zoeken. Hebt gjj nog den zakdoek, Dick, dien wg op dien avond uit St. Louis in de jas van den sluipmoordenaar vonden?* >Ja, zeker!* hernam Darrel, den zakdoek te voorschgn halende. »'t Is een wonder, dat die kerels hem mg niet afgenomen heb ben in het duivelshol van moeder Skarlet.* Harry nam den zakdoek op en spreidde hem voor zich uit. »Ik moet u toch eens iets vragen, Dick,* zei hg tot Darrel. >Was het alleen de om standigheid, dat mjjne hand zoo precies op dien bloedigen afdruk paste, die u indertjjd in St. Louis zoozeer in de war bracht >Heb ik u dat dau niet gezegd?* Zeker, maar ik geloof, dat zjj nog een andere reden had, waarom gjj plotseling achterdocht koesterdet omtreut mg.« »Dat is waar,* stemde Darrel aarzelend toe. »En ik weet ook welke,* zei Harry verder. >Gg zaagt, dat ik, wat dan ook al bjj- zonder opmerkeljjk is, een wrat had op dezelfde plek als de vermoedelgke moorde naar van Arnold. Mgne band Igkt werkelgk opvallend op de zgne en het heeft mg ver wonderd, dat de politie mg nog niet ge vangen heeft genomen.* Sedert de laatste dagen sneeuwt het in het Oosten van Frankrjjkde departemen ten der Vogezen, der Hoog-Alpen en van de Ain zjjn met een laag sneeuw van ge middeld meer dan 20 M. bedekt. Niet ver van Epinal moesten soldaten van het 152e regiment den bewoners ter hulp komen, zjj slaagden er echter niet in, dezen te be reiken. Evenmin gelukte dit aan de gen darmerie. Nog steeds valt er sneenw en »Hoezoo?« »Omdat gg niet de eenig» zjjt, die deze ontdekking gedaan hebt, want op het over hemd van Arnold werd ook zulk een afdruk gevonden en in de couranten werd er ook over geschreven. Hebt gg dat niet gelezen »Neen.« »Maar ik las het en de moordenaar ook, die natunrlgk zich gehaast dat gevaarljjk kenteeken te vernietigen, dat wil zeggen de wrat af te snjjden.* Een uitroep van Nelly stuitte hem een oogenblik in zjjn verhaal. »Wat is er?« vroeg Darrel verwonderd. >Ik ken een man, die aan de eene hand een groote wrat heeft, stamelde Nelly. »Wie? professor Rocky?* »Neen Harper Elliston.* sHarper Elliston?* herhaalde Harry le vendig. >0, nu begrjjp ik opeens alles. Ik kende den man niet, die een wrat aan zgne hand had, maar ik dacht reeds, dat het de professor moeBt zjjn. Dus heb ik mg toch niet vergist.* »In welk opzicht vroeg Darrel, die niet begreep, wat Harry bedoelde. »Nu, hebt gg nog geen vermoeden om trent de waarheid? Ds professor met den rooaen baard en Harper Elliston zjjn een en dezelfde persoon.* Darrel en zgne zuster ontstelden bg het hooren van die geheel onverwachte oplos sing. >Ik koesterde onlangs ook achterdocht jegens Elliston,* zei Richard nadenkend, maar ik kon geene bewjjzen bg brengen. Hg had de kaarten te goed door elkander ge schud; maar in het laatst kwam ik er toch achter, dat hg niet mgn vriend was, zooals Een vreeseljjke gebeurtenis brengt te Lis sabon de gemoederen in beweging en werpt een donkere schaduw over de genoegens van de Decembermaand. Donna Maria Christina Romano de Gavazzo, eene dame nit de 'hoo- gere kringen te Lissabon, moeder van eenige minderjarige kinderen, was sedert eenige dagen ziek en op zekeren dag werd zjj voor dood in haar bed gevonden. Daar in Portugal, wegers het warme kli maat, de teraardebestelling binnen 24 uur moet volgen, werden de toebereidselen hier toe in alle haast getroffen. De prior der gemeente verscheen, het lichaam werd in gezegend en gekist en vrienden van de fa milie hielden erbjj da wacht. Den volgenden dag te 2 unr begeleidde een groot gevolg de doodgewaande naar het kerkhof. Alvorens echter de kist in de groeve werd neerge laten hoorde men binnenin een kreet en spoedig daarop een zacht krabben tegen de wanden. De kist werd geopend en Maria Romano de Gavazzo richtte zich, tot ontsteltenis van alle omstanders, nit hare kist op. Maar ver moedelijk door den schrik bad zjj het ver stand verloren. Men droeg haar weder snel naar huis, maar alle medische hulp was te vergeefs; na vjjf uren overleed zg. Verondersteld wordt, dat zjj, toen de dok ter de verklaring van overlijden teekende, zich in een toestand van verstjjving bevond. De publieke opinie eischt zoo beslist moge- ljjk, dat er maatregelen worden genomen, om een herhaling van zulke ontzettende gebeurtenissen te voorkomen, Woensdag waren drie Bnlgaarsehe solda ten van den post van Chiltepe in de dikke mist verdwaald en overschreden zij de Turk- sche grens bjj Pomaks. Zoodra de Tnrkschs wacht hen bespeurde, werden eenige schoten op hen gelost. Twee der Bulgaren wisten te ontsnappen, maar de derde werd gevangen genomen en onthoofd. De Bnlgaarsehe ver tegenwoordiger te Konstantinopel heeft van de Porto de teruggave van het ljjk verlangd, zich voorbehoudende later algeheele vol doening te eischen. Bljjkens het rapport van het hospitaal- comité te Londen, breidt de pokken-epidemie zich nog steeds nit en bestaat er gegronde vrees dat die zich tot een sedert vele jaren ongekenden omvang zal uitbreiden, zoodat ik vroeger meende en van af dien tjjd heb ik hem gewantrouwd. Ik heb gegronde re den om te gelooven, dat hjj het was, die annleidiag gaf tot mjjne gevangenneming in Burlington; ik vermoed zelfs, dat hjj onder den aangenomen naam Hubert Vander de dochter van kapitein Osborne heeft bedrogen en ongelukkig gemaakt. Misschien is bjj ook wel de moordenaar va» haar vader geweest en de hoofdschuldige bg den moord op den spoortrein.* *Daar zal het wel op nitloopen,* zeide Harry.* »Uit voorzorg heb ik nu eens precies eender gedaan als de doctoren, en de wrat als belangrjjk corpus delicti in spiritus ge legd.* »Hoe zgt ge daar dan aan gekomen?* »Dat kan ik n gauw vertellen. Toen ik Waldburg eenige maanden geleden vrjj ont stemd verliet, bestond er eene zekere ver koeling tnsschen nlieden en mg, waaraan wg allen zeker gelgkelgk schuld hadden. De aanleiding daartoe was Elliston, van wien ik meende, dat hjj door en Nelly be voorrecht werd. Ik koesterde als bjj instinct een grooten afkeer tegen dien man; daarom besloot ik, op eigen gezag berichten omtrent hem in te winnen, en n beiden, indien zjj slecht waren, voor hem te waarschuwen. Gedurende de laatste maanden heb ik mjj steeds daarmee bezig gehouden en ik ben daardoor gewaar geworden, dat Harper Elliston, die zich hier zoo mooi voordoet, in zgne eigenlgke woonplaats, Gotham, be kend is als een speler en een losbol. Hg heeft misdaden begaan, die erger zjjn dan een moord. Toen ik na eenige dagen na den diefstal het in de hospitalen beschikbare aantal bedden niet voldoende zal zjjn en het co mité de uitbreiding daarvan met minsten» dniz^nd noodig acht. De Poolsche studenten der hoog^school te Berljjn zjjn zoo boos over de lakschheid der Poolsche leden van den Rjjksdag tegen over de jongste gebeurtenissen, dat zjj be toogingen tegen die afgevaardigden op touw zettpn, om hen te dwingen hun mandaat neer te leggen. Tal van kooplieden in Galicië hebben alle betrekkingen met de Dnitsehe kooplieden afgebroken en sporen anderen aan om d# verdrukkers dar Polen te boycotten. Een te Krakaa gehouden vergadering van meer dan 1000 Poolsche vrouwen heeft be sloten, de Duitsche winkeliers te boycotten, geen kinderen meer naar Duitsche scholen te zenden of aan Duitsche opvoedsters toe te vertrouwen, de Duitsche humoristische en modebladen uit Galicië te verdringen en aan alle vrouwen in Europa en Amerika het lot der Poolsche kinderen in Pruisen duideljjk te maken. Berichten nit St. Petersburg melden, dat het kQizerljjk Hof dezer dagen plotseling van Tsarskoja Salo naar Gatsjina is ver huisd, omdat het water te Tsarskoja Selo, dat overigens prachtig welwater heeft, met typhus besmet is, zoodat er reeds honderd menschen ziek zjjn geworden. Men heeft ontdekt, dat de lei ling naar het keizsrljjk paleis doorgestoken was, wat nog van den zomer moet gebeurd zjjn, toen het wegens de groote droogte noodzakeljjk geweest is, een verbinding met andere waterbronnen te maken. Tusschen Rusland en China moet than» zjjn overeengekomen, dat de helft der Rus sische troepen binnen twee jaar Mandsjoerjje zal ontrnimen en de rest zoodra de orde hersteld is. Voorts wordt aan Rusland het monopolie toegekend voor de exploitatie van spoorwegen en mjjnen in die provincie en bepaald dat de Chineesche troepen daar door Russische officieren zffilen worden ge oefend en gecommandeerd. Men weet, dat de heer Carnegie aan da Vereenigde Staten 10 millioen dollar had aangeboden om arme studenten in staat te stellen zelf wetenschappeljjke onderzoekin gen te doen. De som zou gestort worden in obligation van het staal-trust syndicaat met moord in een verhuizers-trein door Jowa spoorde, zat er tegenover mg een oude man, die met een scheermes een wrat van zjjne hand afsneed, waarbjj ik hem binnensmonds hoorde zeggen: »Die getuige zal mjj nu tenminste geen onrust meer bezorgen.* Zjjne stem kwam mjj bekend voor; ook vielen mjj zgne smalle, witte handen op, die volstrekt niet pasten bjj zgne boersche kleeding. Door een onbepaalden argwaan aangegrepen, nam ik ongemerkt de getuige op, die zoo als dnideljjk bleek, den ouden man nog al in den weg had gezeten, en bewaarde haar zorgvuldig. Kort daarop la» ik in de courant, dat de moordenaar van Arnold zooals de bewgsstnkken aanduidden, een groote wrat aan zgne hand moest heb ben. Van at dien tjjd heb ik steeds naar den ouden man nitgezien, maar tot nu toe nog steeds te vergeefs.* »Eene interessante geschiedenis, die gjj daar vertelt,* zei Darrel, toen Harry op hield met vertellen. Waarom hebt gjj mjj dat niet reeds in St. Louis meegedeeld?* Vooreerst, omdat ik u niet wilde ver leiden tot combinatie», die later misschien toch weer onjuist zonden bljjken, en ten tweede, omdat ik zelf zulk een wrat aan mgne hand had, waarop ik liever niet de aandacht wilde vestigen. Hoewel ik Ellis ton verdacht, kon ik toch geen vat op hem krjjgen en den ouden man zag ik ook niet weer; ik begin nn evenwel te vermoeden, dat hg, en de schurk uit New-York de zelfde persoon is.« Wordt vervolgd). NIEUWSBLAD

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1901 | | pagina 1