Het Land van Heusden en Altena, de Langstraat en de Bommelerwaard. Vromntarepi in ie peie richtini. FEUILLETON. DE WARE JOZEF. Uitgever: L. J. YEEEMM, Heusden. Jfó 2085. WOENSDAG 12 FEBR. 1902. wa Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementiprgi: per S maanden 1.00. Franco per post zonder prjjsverhooging. Afzonderlijke nummers 5 cent. Advertentiën ran 16 regels 50 et. Elke rsgel meer 71/, ct. Groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën worden tot Dinsdag- en Vrijdagavond ingewacht. 't Is al jaren geleden dat de term „emancipatie" der vrouw haar intree hield in de maatschappij en hoofden en harten warm maakte. In het jaar 1852 verscheen van een werkje „Pligt en roeping der vrouw" de 20ste druk; wel een bewijs dat het druk gelezen en ge raadpleegd werd. Iu dat werkje wordt Huiselijkheid als de eerste en grootste plicht der vrouw genoemd. We zijn nu een halve eeuw verder en wat is er in dien tijd niet veranderd Dat begon eerst op godsdienstig en philantropisch gebied. We zien Engel- sche en Amerikaansch» dames haar zus ters opwekken om den zegen van den godsdienst te brengen in de gevange nissen. Aanzienlijke protestantsche vrou wen wijden zich aaa de verpleging der ziekeneen Duitsche, Mevr. Marenholtz gaat rond om 't onderwijs aan jonge kinderen te verbeteren. Enkelen, o.a. de laatste, bezoeken ook ons land. Toen verscheen het boek van Stuart Mill „de slavernij der vrouw" en opende de oogen voor den toestand der onmondige vrouw, en van toen af begon het geroep om gelijkmaking, emancipatie der vrouw, dat aan zoovelen ergernis gaf. Doch dat was de schuld der woordvoersters, die maar dadelijk in alles den man wilden navolgen en die begonnen te rooken, vuurwapenen te hanteeren en ongemakkelijk op haar poot te spelen tegen de mannen en haar achterlijke zusters, die van zulk gedoe niet gediend waren. Sedert zijn er de harde kanten van afgesleten en is uit de emancipatie ge groeid de z.g. vrouwenbeweging, die ook wel streeft naar meer zelfstandig heid, maar die in de vrouw de vrouw blijft zien en in de eerste plaats de gaven der vrouw ontwikkelen wil, opdat ze desgevorderd haar brood met eere verdienen kan. En wanneer we nu rond ons zien, dan ontdekken we de vrouw op tal van plaatsen, vroeger uitsluitend door den man bezet, op kantoren, bij de post en de telegrafie, in de school, in de ge neeskunde, zelfs op den preekstoel. Ieder, die onbevooroordeeld is, zal moeten er kennen dat ze die plaatsen met eere bekleedt. Eer mag het een wonder heeten dat de vorige eeuw zoolang tevreden geweest is met mannen als onderwijzers van jonge kinderen en met mannen, als doctoren voor vrouwenziekten. Het feit, dat een groot deel der vrouwen ongehuwd blijft men heeft wel gegist dat dit ruim 50 pet. bedraagt nood zaakt de vrouw naar de gelegenheden PAUL LINDA U. 9) Daar ben ik doorheen, lieve, beste Majoor, was het antwoord, terwjjl de Majoors hand opnieuw gegrepsn werd, geheel doorheen De vorige week heb ik mjjn laatste examen afgelegd. Profsssor Z. heeft mg spoedige aanstelling aaD zjjne kliniek beloofd en nu ben ik hier gekomen om n de hand uwer dochter te vragen. Ge hadt niet op haar behoeven te wachten, ze is reeds lang ver loofd 1 wilde de Majoor uitbarsten, toen de herinnering aan het voorval op den Cycla- mtnheuvel maakte, dat hjj midden in den zin bleef steken. Vader, kunt u ons vergeven, dat wjj u zoo lang misleidden, smeekte Hermine, haar eelaat vleiend tegen het ajjne drukkende. Karei had mg reeds lief, toen hg nog als student bjj ons aan huis kwam. Zoo vermetel was hg Stoof de Majoor op, ern winderig student zonder betrekking Juikt omdat wg wisten hoe u over zulk »ene verhouding denktn zoudt, hielden wg teze vcor u geüeiml om te zien om zich te bekwamen voor den strijd des levens. Yandaar dat in de voornaamste plaatsen van ons land gelegenheden bestaan, waar ze de noo- dige wetenschap en handigheid zich kan eigen maken om met eere een vak uit te oefenen. De behoefte heeft deze ge legenheden in 't leven geroepen. Wat vooral bij deze inrichtingen in 't oog valt, is dat ze in 't aanzijn ge roepen werden door dames uit de hoogste standen, die daardoor toonen belang te stellen in 't lot harer minder bedeelde zusters. Dit waarborgt ook dat niet het doel is winst te behalen, maar dat zuiver philantropie de drijfveer is. Het plan van een dezer inrichtingen in onze buurt ligt voor ons. Ze is ver rezen te Dordrecht, onder het eere voorzitterschap van Mevr. Joh. van GijnRoodenburg, met Mevr. de Wed. A. Blussé van O.-A.Crena de Jongh tot presidente. Het is een grootsch plan, dat de dames ontworpen hebben. Het doel der inrichting omschrijven zij als volgt: a. het aanbrengen van eenige alge- meene ontwikkeling, van betere begrip pen over woning, kleeding en voeding en van eenige vaardigheid in nuttige handwerken en huishoudelijke bezig heden. b. het opleiden van meisjes en vrou wen voor een vak. Om dit schoone, veelomvattende doel te bereiken zal worden verstrekt: Yoorbereidend Onderwijs aan meisjes, die vol 13 jaar zijn en aan matige eischen voldoen. Zij, die van hethootd der school een bewijs overleggen dat ze met vrucht de school doorloopen hebben, zijn van het toelatingsexamen vrijgesteld. Deze cursus duurt 2 jaren en omvat de vakken: Ned. taal, lezen, schrijven, rekenen, boekhouden, natuurkunde, plantkunde, teekenen, nuttige handwer ken, gezondsheidsleer, huishoudkunde en Fransch. Het schoolgeld bedraagt f 20 p. j. Zij, die met gunstigen uitslag het eindexamen afgelegd hebben, kunnen opgeleid worden voor een vak. Daartoe worden opgericht deze cur sussen lo. Naaiklasse A en B. Het eind examen van A geeft diploma als naai ster, dat van B als kostumière. 2o. Opleidingsklasse voor onderwij zeres in de N. Handw. 3o. Opleidingsklasse voor onderwij zeres in de Fr. Handw. 4o. Huishoudklasse A. Het onderwijs in deze klasse omvat theoretische en praktische huishoud- En gjj hebt mg belogen en bedrogen? Bleef ons iets anders over? Zegt n zelf, wat zou u ons wel gedaan hebben, als wg er u van in kemtis gesteld hadden. Mjjnheer de deur uitgegooid hebben Ziet n wel. En al hadden wg ook beloofd te wachten zoolang u het noodig mocht ▼inden, dan had u toch niet in Karel's ernst en volharding geloofd, hem voor een licht zinnig mensch gehouden, een weerzin tegen hem opgeTat. 't Had best kunnen zgn, stemde de ma joor toe. Maar, viel hg plotseling uit, wat beduidde dan dien brief aan den dokter, waarbjj ik u betrapte? Die was niet precies aan den dokter, fluisterde Hermine, schuld bewust. En de innig geliefde Karei? Was ik, majoor, haastte Heiden zich Her mine te hulp te komen. De majoor keek verbluft van den een naar de ander. En gg hebt u toch met den dokter verloofd? Hermine liet berouwvol het hoofdje op de borst zinkenUit angst dat u achter de waarheid zoudt komen, viel mg niets anders in dan den dokter, wien Karei alles had toevertrouwd, te verzoeken, zoo lang voor mjjn verloofde door te gaan, tot Karei tjjd bad gehad zgn examen te doen. Heeft men ooit zooiets gehoord! riep de majoor in grenzenlooze verwondering, en de dokter, die bedriegelgke man, stemde die onder wij zeresen. diénstboden. kunde, gezondheidsleer, boekhouden, strijken en opdoeD van de wasch, nut tige handwerken. 5o. Idem, B. Dezelfde vakken, ver meerderd met voedingsleer, koken en verbandleer. Na afgelegd examen diploma als huishoudster. 6o. Opleidingskl. voor boekhoudster. lo. dienstbode. Het ond. daarin omvat: pr. en th. huishoudkunde, koken, strijken en op doen van de wasch, naaien en verstellen, lezen, schrijven en rekenen. Bovendien zullen, wanneer zich min stens 6 leerlingen aanmelden, cursussen gegeven worden in: Verstellen en naaien. Huishoudkunde. c. Koken voor dames. d. e. f. meisjes. g. Strijken. h. Handwerken voor dienstboden. i. Knipcursus De Dortsche dames nemen heel wat hooi op haar vork. Veel zal afhangen van de personen, die ze met de leiding zullen belasten, gelijk dat bij al derge lijke inrichtingen den doorslag geeft. We wenschen haar goed succes toe op dit goede werk. Da »Pall Mall Gazette* zegt, op grom! van de verklaringen van een Hollandsch kolonist, die langer dan een jaar met Botha's commando heeft rondgetrokken, dat de Boe- rentroepen tegenwoordig uitsluitend bestaan uit onverzoenlgken, Europeanen en zooge naamde »Eugelsche koloniale patriotten*. Er zgn weinig lieden onder hen, die behalve de vrjjheid en het leven nog iets hebben te verliezen. De Hollandsche kolonist loochent, dat het den Boeren slecht gaat; zjj hebben overvloed van meel en vleesch en het ont breekt hun volstrekt niet aan ammunitie. Voor eenige maanden heeft Botha nog een toespraak tot zgn commando's gehouden en hun verzekerd, dat ten slotte de zegenpraal voor de Boeren zal zgn weggelegd. »Wan- neer ik niet overtuigd ware* heeft hg gezegd, »dat wg de zaak met de Engelschen hier geheel alleen tot een goed einde kunnen brengen, zou ik met raijn medageneraala onze troepen in de Kaapkolonie werpen, waar de geheele Hollandsche Regeering begeerig is, d« wapenen op te nemen en met ous ver- eenigd, voor goed de Engelschen uit het land te jagen.* De burgers te valde zgn vol vertrouwen. Zjj nemen papier aan als soldjj en zien vol moed den dag tegemoet, hier maar zoo kalmpjes in toe? Zeer kalmhij zeide, er niets geen be zwaar in te zien. Doch ik zag er zoo veel te meer bezwaar in, viel Heiden in. Ik studeerde dag en nacht om spoedig de plaats van den dokter in te nemen. Het is mg nog heden een wonder dat ik Hermine'8 naam niet in mjjne dis sertatie heb geschreven. Langzamerhand begon den majoor de samenhang der dingen dnideljjk te worden. Daarom dus ging het zoo langzaam net het vaststellen van den bruiloftsdag? vroeg hg. O, rader, dat u zoo kondt aandringen Maar majoor, nu zult u ons echter heel volgzaam vinden, als u slechts den dag be palen wilt. OhoTen eerste heb ik in 'c geheel nog geene toestemming gegeven Vader, vleide Hermine zjjne hand grij pende. Majoor, smeekte Heiden, de andere vat tende. Maak uw kind niet ongelukkig 1 Geef ons uwea zegen. Een poosje stond de majoor in tweestrgd, daarna nam hg hunne handen en legde ze ineen. Wordt dan gelukkig, kinderen, als gg het dan zoo hebben wilt, en sjjne stem stokte God geve u zgn rgksten zegen. Zg hadden zich bg zjjne woorden diep voorover gebogen en omarmden elkander waarop de weder iu het leven geroepen Re- publikeinsche Regeering deze papiertjes tegen baar goud zal inwisselen. De toeloop van rekruten en de toevoer uit Europa is niet meer zoo groot als weleer, maar toch geheel opgehouden is hjj nog niet. Nog voor korten tgd hadden 10 Europeanen met een nieuwe heliograaf en met signaallantaarns, geheel uitgerust, zich bjj Botha gevoegd. Zjj hadden hun weg door Zoeloeland genomen. Londen, 10 Februari. Kitchener seinde den 9en uit Wolvehoek Na verscheidene dagen in de streek ten O. van de Lieben berg vlei en de Wilgerivier geopereerd te hebben, vormde de geheele troepenmacht in den nacht van den 5den, uit verschillende richtingen oprukkende, een aaneengesloten linie van bereden troepen op den westeljjken oever van de Liebenberg- vlei, van Frankfort zuidwaarts naar Fanny's Home en Kafferkop. De geheele linie trok den 6den bg het aanbreken van den dag westwaarts en vormde een linie van Hol land, op de blokhuislgn HeilbronFrank fort, naar Doornkloof, op de blokhuislgn KroonstadLindley. Deze geheele linie werd gedurende den nacht bewaakt door ver schanste voorposten op 50 yards (ongeveer 45 M.) van elkaar. Colonnes, voor hen uit opereerende om het oversteken van de linie te beletten, trokken met het aanbreken van den dag naar den weg van Heilbron naar Kroonstad en den volgenden ochtend naar de spoorweg-blokhuislinie, die versterkt was om het omtrekken te beletten. Den 6en was de Wet binnen deze om sluiting. Toen gaf hg zgn mannen last zich te verstrooien, en met enkele volgelingen en een kudde vee begaf hg zich naar de blokhuislinie KroonstadLindley. Geduren de den zeer donkeren nacht joeg bjj het vee tegen de Rand versperring in en kwam er dus zelf doorheen. In den nacht van den 7en werd herhaaldelgk een poging gedaan om door te breken. Een troep liet bg een poging om naar Heilbron door te breken, 10 dooden achter. De Boeren verloren in deze operaties, zoover nagegaan kon worden, 283 man aan dooden, gewonden en gevangenen, en 700 paarden en veel vee. De verliezen aan En- gelsche zjjde bedraagt tien. De nieuwe groote, met zooveel zorg be raamde, met behulp van zooveel colonnes uitgevoerde poging om de Wet en zjjn commando gevangen te nemen of te ver nietigen, de poging, waarvan nu, meer dan ooit van andere pogingen, gezegd mocht worden, dat zg slagen moest, is dus mislukt. Met een vernuftige krijgslist geholpen door lang en innig. Daar ging de deur open en, door de warmte buiten rood en verhit er uitziende, traden de dokter en Antonie binnen. Aha! daar komen de boosdoeners! riep de majoor, bigde de ongewone ontroering af te kunnen schudden. D^t zjjn mooie dingen, die ik hoor. Dus alleen verloofde in naam, hé? De dokter was, starende op de groep vóór zich, een oogen blik big ren staan, daarna met een sprong de kamer in, pakte hjj Hei den bjj de schouders. Is de rechte Jozef daar? Nu, goddank, het was hoog tgd! Hermine, hoort gg riep de majoor schud dende van 't lachen; hjj had het met u niet langer kunnen uithouden. Neen, Hermientje, langer had het niet gegaan. Majoor, voor schoonzoon deug ik niet, maar als broeder wilt gjj mjj hoop ik aannemen. Kom hier nu, zeide hg, Antonie toewenkende, wg beiden hebben besloten voortaan tezamen het leven door te gaan. De majoor trok zjjne zuster ontroerd naar zich toe: God zegene u, zusje! Maar zeg mg nu eens, heeft hjj bg den voetval in 't prieel Toni of juffrouw Antonie gezegd? Zg maakte zich, tot aan de ooren toe kleurende, uit zjjne omarming los, maar de Dr. riep: Toni! nu is het natuurljjk Toni. Overigens, voegde bg er zachtjes en triom fantelijk bgzg kun ook al geheel goed, het redelooze dier, dat al zoo menigmaal in dezen oorlog getoond heeft zoo goed pro-Boer te zgn als elk rechtgeaard denkend menschenkind, is hg door de linies gebroken. Vergeefs hebben de blokhuizen de wacht gehouden, vergeefs de 23 colonnes zich af- gezwoegd. Nog eeus is de Wet is aan de omsingeling ontkomen. De opgave van de verliezen die de Boeren geleden hebben, is groot. Maar we weten wat die getallen doorgaans waard zjjn. En voor de uitkomst is zelfs dat verlies, zoo bet al juist ware, niet te groot. Dit was reeds de tiende bovenmensche- Ijjke poging van Kitchener om de Wet te vangen en heeft al evenveel succes gehad als de negen voorgaande. En dat nog wel nn Kitchener in persoon de operaties ge leid en het operatieplan had opgemaakt. Wat zal de elfde poging brengen? Om een juist denkbeeld te krggen van de uitgestrektheid van de laatste gecombineerde beweging van Lord Kitchener, respectieve lijk van zgn groote teleurstelling, die op dit échec gevolgd moet zgn, deelen we nog het volgende mede De operatie begon kort na de Engelsche nederlaag bjj Tweefontein, op Kerstmis, en is Zaterdag gfëindigd met de ontsnapping van De Wet. Woensdagnacht hadden de Engelsche mo biele colonnes een keten van ruiters gevormd, die ongeveer 40 mjjlen lang was en zich Westwaarts bewoog. Den volgenden dag werd de keten nog verlengd. Zaterdag, bjj het aanbreken van den dag werd het cor don samengetrokken en alle moeite aange wend om de Boeren naar de blokhuizenlinie van den spoorweg op te dringen. De Wet was nn in een driehoek inge sloten, waarvan Wolvehoek, van waar Kit chener zjjn telegram afzond, het toppunt was, en de blokhnizenlinie Lindley-Kroon- stad de basis. De Wet greep de koe bg de horens, stormde op de basis los en brak er door. Met de grootste belangstelling zal de wereld de verdere bewegingen van den niet te vangen held volgen. Hjj is nn op een operaticterrein gekomen, dat iets ruimer is dan het vorige. Deze streek wordt in het Zuiden begrensd door de blokhuizenlinie, die van Bloemfontein naar de Basoeto-grens loopt, en in het Noorden door de Harri- smith-Kroonstad-linie, in het oosten door de grenzen van Natal en Basoetoelaud en iu het Westen door den versterkten spoor weg. De Times verneemt nit Pretoria in een brief, dd. 18 Januari: In het district Lan- geberg in de Kaapkolonie, een bergachtige innig geliefde Karei zeggen, gjj kunt er op aan, broeder! E -nige uren later ging het op den Cycla- menheurel vrooljjk toe. Iu het kleine prieel was de tafel gedekt, uit het nabjjgelegen Reichenhall champagne gehaald, forellen en kippen en allerlei voor den feestmaaltjjd, gereed gemaakt. Het klinken van glazen en vrooljjk gelach werd van af den henvel door de gasten, die onder de boomen voor het huis zateü, gehoord en door de deelnemende Rosa van Lima op de hoogte gebracht, luisterden zjj nieuwsgierig toe. De Dr. had juist eene pittige toast op den Majoor ingesteld, en allen verdrongen zich om dezen, die zjjne ontroering slechts moeiljjk meester kon worden. Is dat nu echter wel de ware Jozef? vroeg hg aan Hermine, die heden geen witte maar eene roode roos geleek, de bloeiende wangen streelende. Hg wel, antwoordde zjj zachtjes en innig. En gg Toni, wat zegt gjj? Hjj is de rechte, was haar antwoord, ter- wjjl zjj met een harteljjken druk de hand greep van den Dokter. Nn, dan geve God dat ge tot aan het einde uw leven zoo moogt denken. Valt na de glazen nog eens en laat ons klinken. Lang leve de rechte Jozef! lang moog' hg leven En lang moog' hg leven, leven klonk het zachtj s wegstervende van af de rotsen der dicht bgzgade bergengroep. [Slot). DOOS, Buitenland. fWB—WW—W MH «««■BMMSaWWEMWWWIill.TWWrevr»

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Nieuwsblad het land van Heusden en Altena de Langstraat en de Bommelerwaard | 1902 | | pagina 1